scii

*sci/i (tr)

(ion) Havi precize kaj senmanke en mensa posedo: scii lingvon (Z), sian lecionon (Z); neniu scias ĉion (Z); sed ion pli bonan oni ne sciis (Z); tio estas mia opinio, kiun ĉiuj E-istoj scias (Z); mi tre dezirus, ke li sciu la enhavon de tiu artikolo (Z); (f) la venĝo ne devas scii (akcepti) limojn (Z).
koni.

(+ subordigita prop.) Havi precize certan ideon pri io: la homo scias, ke li mortos, sed li ne kredas je tio (B); oni sciis pri li, ke li estas el Bremo (Z); kolektu 70 virojn, pri kiuj vi scias, ke ili estas la gvidantoj (X); ŝi sciis, ke ŝi mem kantus pli bele (Z); se vi scius, kiu li estas (Z); mi ne sciis, kiun el la ambaŭ elekti (Z); ŝi ne scias, kien ŝi iras (Z); mi ne sciis, kion fari (Z); li ne sciis, kiel li komencu la aferon (Z); la bruto scias, kiam ĝi devas reiri hejmen (Z); vi ne scias, ĉu ne estos malfeliĉo (Z); (abs) ŝia patro estis palacano kaj tio, kiel ŝi sciis, estis grava afero (Z); kiom mi scias (Z) (en la mezuro de mia scio); (senpersone) estu sciate al la reĝo, ke la Judoj rekonstruas tiun urbon (X); sciate, vi defendis vin brave; mi ne scias aŭ Dio scias (+ kio, kie ktp). Sintagmo esprimanta nescion: oni bezonas ankaŭ geografion kun kaligrafio kaj kun mi ne scias kio ankoraŭ (Z); la lanternisto perdiĝis, oni ne sciis kie (B); mi ne scias kio aŭ Dio scias kio (io nedifinebla malfacile direbla); por Dio scias kia cel' sencela tempestas la disputo (K).

(+ infinitivo) Esti instruita, ekzercita, kapabla por io: scii legi, skribi kaj kalkuli; sciu elokventi, sciu ankaŭ silenti (Z); tion mi nur ne scias ĝuste esprimi (Z); mi ne scias instrui (Z); vi sciis bone ekspluati mian situacion (Z); (abs) inter scii kaj fari estas diferenco (Z).
kompreni.

(ion, pri io) Havi informon, ke io ie ekzistas: neniu scias lian tombon (X); mi scias vendejon, kie oni ricevas pli malkare; ŝi neniam sciis pri tiu poemo de Heine; en printempo li sciis pri tri florantaj fragujoj, kiuj promesis al li riĉan rikolton (Z); la tuta mondo devas scii pri nia kongreso (Z); vi scias pri mia falo? (Z).

*scio
Amplekso de la informiĝo, de la instruiteco de persono: tia uzado de mia nomo sen mia scio (Z); mi havas pri tio nek scion nek supozon (Z); ne zorgu pri tio, kio estas ekster via scio (Z); scion akiru, sed ne ĉion aldiru (Z); de tro multa scio krevas la kranio (Z); saĝulo aŭdu kaj plimultigu sian scion (X).

scioj
Aro de elementoj de informiĝo en difinita fako, scienco ks: fragmentaj, ne precize komprenitaj scioj (Z); mi estas maljuna kaj posedas sciojn (Z); posteno, por kiu lia deveno kaj liaj scioj donis al li la rajton (Z); tiu supraĵa konado de la arto, posedado de nur malgranda parto da scioj pri ĝi (Z); miaj scioj en la regiono de la sciencoj naturaj estas tiel supraĵaj (Z).

sciado
Tuto de la scioj, akiritaj de iu persono: sciado de lingvoj, kiun mi posedas en malalta grado (Z); tiun malgrandan sciadon, kiun mi akiris en la infaneco, mi forgesis (Z); la arto de verkado postulas sufiĉe ampleksan sciadon komune sciencan kaj speciale teknikan (Z); ĉu ili estas perfektaj en ia sciado, tiuj kancelariistoj? (Z); vi ne posedis en via mano sufiĉajn rimedojn de sciado, de sperto (Z); paŝtistoj, kiuj paŝtos vin kun sciado kaj saĝeco (X); sed de la arbo de sciado pri bono kaj malbono vi ne manĝu (X); la timo antaŭ Dio estas la komenco de sciado (Z).

sciaĵo
Informo: la artikoloj povas enhavi sciaĵojn historiajn, faktojn sciencajn (Z).

sciema
Inklina ekscii, avida pri scioj.

scieti (Z) (ark.)
Suspekti.

*sciigi
Fari iun scianta pri io, aŭ ion sciata de iu: mi estas devigata sciigi vin pri tre malbela fakto, kiu okazis en nia tendaro (Z); mi rapidas sciigi vin, ke alveturis oficisto (Z); kiam oni sciigis al mi la novaĵon (Z); la decido de la Komitato estis sciigita al ĉiuj interesatoj.

sciigo
Ago sciigi kaj ties rezulto: ricevi sciigon (Z); doni pri tio sciigon en la gazetoj (Z); ŝi dankis pro tiu sciigo (Z); unu solo ĝoja sciigo pri vi aldonus al mia vivo dek jarojn (Z); lasthoraj sciigoj de gazeto; la sciigo, ke vi ne venos Varsovion, tre malĝojigis min (Z).
informo, novaĵo.

*sciiĝi
Iĝi scianta: vi nepre devas tion sciiĝi (Z); mi sciiĝis pri tio de homoj plej kredindaj (Z); ili ne volas, ke la homo sciiĝu pri ilia veturo (Z); en sonĝo ŝi sciiĝis, ke [...] (Z); sendi oficiston, por sciiĝi, ĉu ne ekzistas ie perfido (Z); mi terure amas sciiĝi, kio nova estas en la mondo (Z).
ekscii.

sciinda
Sufiĉe interesa, por ke ĝi estu sciata.

scivoli
Vd voli.

antaŭscii
Sciiĝi pri io okazonta: li kvazaŭ antaŭsciis tiun katastrofon.

antaŭsciigi
Sciigi antaŭ la okazontaĵo: ĉu vi volus antaŭsciigi la komitaton, ke mi intencas [...] (Z).

ĉioscia (B), ĉioscianta
Havanta ĉian scion: Dio ĉioscianta (X).

ekscii
Komenci scii, akiri scion pri io nova: el tiu malmulto, kiun mi scias, vi ekscios nur malmulte (Z); famo laŭte krias, ĉiuj ekscias (Z); kiam ŝi eksciis pri lia morto, ŝi svenis.

malscio (Z)
Plena senscio.

multescia
Havanta multajn sciojn: li estas multescia kaj sperta (Z); ŝi estas tre saĝa, multescia, tute viro! (Z).

nesciado
Stato de iu, kiu ne scias ion: ho, ne lasu min perei en la nesciado! (Z); nesciado de leĝo neniun pravigas (Z).

senscia
Tia, ke li, ŝi nenion scias: vidvino nekredeble senscia (Z); la mallumoj de la senscieco; atentos sensciulo (X).
senklera.

povoscii
Havi tian teorian scion, kia donas la povon fari: povoscii legi (Z), paroli jude (Z), ludi harpon (Z), pretigi saŭcon (Z); li ankaŭ estas viro, kiu povoscias apliki glavon (Z); ili ne hontas, eĉ ne povoscias ruĝiĝi (Z); oni devas povoscii porti kaj gardi sian personan dignon (Z).

povosci (ad)o
Kapablo de iu, kiu povoscias: posedi perfektan povoscion de io (Z); povosciado teknika (Z).
RIM: En la nuna uzado pli oftaj estas la formoj '-povi' kaj '-povo'.

scii

Esprimoj

Abisma, nesondebla nesciado.
Asimili novajn sciojn.
Bedaŭre ekscii pri ies morto.
En ĉiu okazo, li scias ekregi sin.
Eva deŝiris la frukton de sciado. farscio.
Eĉ stultulo tion scias.
Homoj pri kiuj ni ne scias, de kie ili estas.
Intuicia scio.
Juneco ne scias, maljuneco ne povas.
Kiam vi donas almozon, ne lasu vian maldekstran scii, kion faras via dekstra.
La afero, kiom mi komprenas, (kiom mi scias) okazis subite.
La naiveco kaj neniosciado de virgulino.
Li ne scias sur kiun piedon stariĝi.
Li ne scias, ĉu plori aŭ ridi.
Li ne sciis kiel li komencu la aferon,
Li ne sciis, kion fari pri sia ĉapelo.
Li ne supervivos la funebran sciigon.
Li scias de kie venas la vento. Libraj scioj.
Lotu, por ke ni sciu, kiu ludos la unua.
Mano dekstra ne sciu, kion faras la maldekstra.
Neniu scias ĉion.
Nesatigebla sciavido.
Nesciado de leĝo neniun pravigas.
Populara oratoro, kiu scias interesi sian aŭskultantaron.
Tio estis ŝanca renkonto ; mi eĉ ne sciis, ke li estas en mia urbo.

Kelkaj kunmetaĵoj

Dio scias,antaŭscii,antaŭsciigi,ekscii,malscio,mi ne scias,multescia,nelegoscia,nesciado,povosci(ad)o,povoscii,sciado,sciaĵo,sciema,scieti,scii,sciigi,sciigo,sciinda,sciiĝi,scio,scioj,scipovi,sciveco,scivola,scivole,scivolema,scivolemo,scivoli,scivolo,senscia,ĉioscia,ĉioscianta

scii

*sci/i (tr)

scii

Esprimoj

Kelkaj kunmetaĵoj

Vortoj uzitaj en la sama ĉirkaŭkunteksto

Ankaŭ vidu:

Iel rilatitaj: