homo
*hom/o
- [ZOOLOGIO] G. (Homo) de
mamuloj
, karakterizata de vertikala teniĝo, forte evoluinta
cerbo
kaj
parol
kapablo; ĝi ampleksas la fosiliajn sp-ojn: lerta homo (Homo habilis), de -2,5 ĝis -1,6 milionoj j, en Afriko:
rekta homo
(Homo erectus kaj H. elgaster), de -1,9 ĝis -0,3 miliono j, en Afriko, Azio kaj Eŭropo; saĝa homo (Homo sapiens)
kiu en Eŭropo unue troviĝas sub la formo de
neandertala
homo (H. sapiens neandertalensis) kaj ĉ. -38 000 j estis anstataŭita de la homo de
Kromanjono
(H. sapiens sapiens), moderna homo, samspecia kiel la nuna homo: kavernloĝantahomo; la longkrania, larĝkrania homo; la mediteranea, la
pigmea
, la alpa homo; (analoge) suno, kiu disfandas la neĝan homon (Z). - Ano de tiu genro, rigardata kontraste al aliaj specioj: infano ne estas matura homo (Z); Dio kreis la homon [...] en formo de
viro
kaj virino (X); laŭ la leĝoj kaj moroj homaj, virino ne estas homo, virino estas objekto (Z); al hundo bastono, al hom' leciono (Z); homo proponas, Dio disponas (Z); mi estas nur homo! (mi ne faras miraklojn); la Filo de homo (N) (Jesuo).
-
Individuo
el tiu genro, rigardata kiel havanta apartajn ecojn: nun ŝi estas tuta homo (Z); la plej danĝera homo-malbona in' en domo! (Z); kvankam reĝo, li estis tamen homo; kiom da homoj, tiom da gustoj (Z); vesto homon prezentas (Z); ĉiu homo amas sin mem (Z); malfeliĉo ofte kunigas la homojn (Z); homo bonkora (X), kulpa (X), kolerema (X), malpia (X), saĝa (X), honesta (X), malnobla (X); granda homo (Z); vi formetu la malnovan homon, pereeman laŭ trompaj deziroj (N).
- Ano el tiu
genro
, rigardata kiel unuo inter multaj: vi ekstermos tiun ĉi popolon kiel unu homon (X); du homoj povas pli multe fari ol unu (Z); sur la bordo de la maro staris amaso da homoj (Z); suferoj sufokas kaj homoj mokas (Z); he! homoj! kaptu! tien kuris ŝtelistino! (Z); da homoj piedirantaj estas malpli (Z); jen mia homo de antaŭe! (Z); ekstere atendas homo (Z).
persono
, oni, iu.
- Servisto, domano: mi ne kuraĝis sendi iun el miaj homoj (Z); ili forsendis la
sklavon
de Abraham kaj liajn homojn (X).
*homa
Rilata al homo: homa buŝo (X), prudento (X); homa svarmo (Z); ne ĉiam daŭras homa sufero (Z); la homaj sentoj; ne al glavo sangon soifanta ĝi la homan tiras
familion
(Z); homa ordono (X).
humana
. homaro
La tuto de la homoj: Z. estis bonfaranto de la homaro; peko kaj eraro estas ecoj de l' homaro (Z); la bela sonĝo de l' homaro (Z); ni ĉiam memoru pri bon' de l' homaro (Z). homarano - Homo, konsideranta sin solidara kun la tuta homaro.
internaciisto
,
kosmopolito
,
mondcivitano
,
sennaciulo
.
- Membro de la homaranismo: homaranaj kunvenoj (Z), temploj (Z), kalendaroj (Z).
homaranismo
Politika-religia doktrino, iniciatita de Zamenhof por servi kiel ponto inter la
liberpensuloj
el ĉiuj komunumoj: la homaranismo estas celado al pura eco kaj al absoluta intergenta justeco kaj egaleco (Z).
hilelismo, interna ideo. homeco
Eco de la homo, naturo de homo.
humaneco. hometo
Malalte kreskinta homo: malfeliĉa hometo! (Z). homido
[BIBLIO] Homo, simbole konceptata: kio estas homido, ke Vi pensas pri li? (X); Liaj palpebroj esploras la homidojn (X).
filo de homo. homiĝado
[PALEONTOLOGIO] Tuto de la biologiaj kaj sociaj procezoj, kiuj ebligis la transiron de ankoraŭ besta praulo ĝis la moderna homo. homino
Ino de la specio homo. homedoj
[PALEONTOLOGIO] Familio (Hominidae) de
primatoj
, entenanta la ĉimpanzojn, la gorilojn kaj la homenojn. homenoj
[PALEONTOLOGIO] Subfamilio (Homininae) de homedoj, ampleksanta la aŭstralopitekojn, la praantropojn, la fosiliajn kaj la nunan homojn. homizi
[FARMACIO] (pp
besta
lakto) Industrie modifi, por ke ĝi laŭkonsiste estu kiel eble plej simila al la homa lakto. homoideoj
[PALEONTOLOGIO] Superfamilio de primatoj (Hominoidea) entenanta tri familiojn: la gibonedojn, la orangutanojn kaj la homedojn. homamo
Amo al la homoj: mi pro kristana homamo volas, ke [...] (Z). homplena
Plena de homoj de loĝantoj, pasantoj ktp. ĉiuhoma
Rilata al, koncerna je ĉiu homo sen diferenco de
gento
, nacio ktp. interhoma
Koncernanta la rilatojn inter homoj. komunehoma
Komuna al ĉiuj homoj: lingvo komunehoma (Z). kvazaŭhomo -
Manekeno
.
- ĉifonfiguro.
malhomo
Malhumana homo,
monstro
: hontu vi, malhomoj! (Z). nehoma
Fremda al la vera homo. prahomo
La homo en sia primitiva stato. senhoma
Neloĝata de homoj: la arbaraj senhomejoj de la interna Afriko (Z). senhomigi
Senigi je loĝantoj: pesto kaj milito senhomigis la tutan landon. superhomo
Homo havanta eksterordinare superajn kvalitojn, kapablojn, povojn: Niĉeo anoncis la alvenon de la superhomo; superhoma tasko. grandhomeco
Eco de granda homo, noblanimeco: manio de grandhomeco (Z). multehoma
Homplena: la urbeto ne estas tre multehoma (Z); formoj, kiuj post multehoma praktika uzado montriĝis nebonaj (Z); tie estas tiel malvarme, multehome! (Z). afiŝhomo
Homo, kiu iras sur la stratoj, portante afiŝtabulon sur la dorso. kavernhomo
Prahistoria homo. pajlohomo
Persono, sub kies nomo alia negocas aŭ komandas. ranhomo
Specialisto, kiu, ekipite per kaŭĉuka kombineo, spirmasko kaj aerujo, kapablas sin movi kaj labori sub la akvo dum iom longa tempo. homo/
[KEMIO] Prefikso , montranta homogenecon en la strukturo de molekulo, precipe pp polimero konsistanta el la sama mero: homopolimero, homopolisakarido.
hetero/. RIM. La vortkomenco 'homo' troviĝas en neanalizeblaj vortoj: homofono, homologa, homonimo k.a.
Esprimoj
Homoj ne ĉiam racie agas
Ĉiu homo amas sin mem
Tiom da homoj, tiom da gustoj.
Malfeliĉo ofte kunigas la homojn.
Kelkaj kunmetaĵoj
grandhomeco, homa, homama, homamaso, homamo,homaranismo,homarano, homaro, homeco, homevitulo, homido, homino,homizi,homiĝado, homlaŭso, hommalamo, hommanĝanto, hommurdo,homoideoj,homplena, homunkulo, interhoma, kavernhomo, komunehoma,kvazaŭhomo,lerta homo, malhomo, multehoma, nehoma, neĝhomo, prahomo,ranhomo,rekta homo, saĝa homo, senhoma, senhomejo, senhomigi,superhomo,unuhome, ĉiuhoma
Unuaj lernendaĵoj
amiko
,
avo
,
doktoro,
edzo
,
familio,
filo
,
frato,
fraŭlo
,
homo
,
infano
,
juna,
knabo
,
kuzo,
nepo
,
nevo,
onklo
,
patro,
persono
,
popolo
,
sinjoro
,
viro
El la malnova greka ἀνθροπος (homo)
antropo
,
antropocentra
, antropofagismo,
antropofago,antropoidoj,antropologio, antropologo,antropometrio,
antropomorfa,antropomorfismo,antropomorfo, antropomorfoj,filantropio,
filantropo
,mizantropeco,
mizantropo
,
parantropo
,
pitekantropo
,praantropo,
sinantropo
Vortoj uzitaj en la sama ĉirkaŭkunteksto
homedoj
homenoj
homo primitiva
antropopiteko
aŭstralopiteko
prahomo
troglodito
nigra homo
pigmeo
negro
bantuo
berbero
mulato
ruĝa homo
indiano
mestizo
flava homo
ajnuo
mongoloida homo
madjaro
homo el pacifikaj insuloj
aŭstonezia homo
aŭstraloida homo
maorio
papuo
blanka homo
arjano
kreolo
heleno
arameo
judo
bedueno
cigano
atikano
germano
batavo
alemano
balto
kelto
britono
barbaro
homo
antropocentra
antropoido
antropologo
antropometrio
antropomorfa
antropofago
antropopiteko
animalo
besto
dupiedulo
estaĵo
homenoj
homo habilis
homo sapiens
kanibalo
kavernulo
kreitaĵo
kromanjono
mamulo
vivulo
ano
adoleskant(in)o
aliulo
bonulo
frunaskito
geniulo
homfrato
individuo
infano
ino
junulo
manekeno
paroĥano
parokano
privatulo
proksimulo
samspeculo
similulo
ulo
persono
pigmeo
virino
gibono
gorilo
orangutano
parantropo
primato
simio
ĉimpanzo
beletristo
internaciisto
kosmopolito
literaturisto
mondcivitano
multfakulo
sennaciulo
genro
gento
humana
humaneco
nacio
socio
antaŭnomo
cerbo
digesto
iu
lakto
lingvo
monstro
nomo
oni
parolo
rekte
sekso
vertikale
aĝo
.
anatomio
.
esti
.
fiziologio
.
morto
.
korpo
.
sociologio
.
sekso
.
ŝajni
.
vizaĝo
.
Iel rilatitaj:
-ul
Adamx
Kromanjonx
aborigenx
ajnux
alemanx
amikx
amx
anatomix
animalx
antropocentrx
antropofagx
antropoidx
antropologx
antropometrix
antropomorfx
antropopitekx
antropx
aramex
arjanx
artefaktx
atikanx
avx
aĝx
aŭstralopitekx
baltx
bantux
barbarx
batavx
beduenx
berberx
bestx
bonx
britonx
brutx
buŝx
cerbx
ciganx
digestx
doktorx
donx
edzx
estx
familix
filantropx
filx
fiziologix
fratx
fraŭlx
genrx
gentx
germanx
gibonx
gorilx
helenx
homenx
homx
humanx
ili
indianx
individux
infanx
internaciistx
iu
judx
junx
kanibalx
keltx
knabx
korpx
kosmopolitx
kredx
kreolx
kromanjonx
kuzx
laktx
leĝx
liberpensulx
lingvx
literaturx
loĝx
madjarx
mamulx
manekenx
manx
maorix
mediteranex
mestizx
mizantropx
modernx
mondcivitanx
monstrx
mortx
mulatx
nacix
neandertalx
negrx
nepx
nevx
nomx
oni
onklx
orangutanx
parantropx
parokanx
parolx
paroĥanx
patrx
personx
pigmex
pitekantropx
plenx
popolx
primatx
scix
seksx
sennaciulx
simix
sinantropx
sinjorx
sklavx
sociologix
socix
trogloditx
ulx
vertikalx
virx
vizaghx
ĉimpanzx
ŝajnx