nomo
*nom/o
- Vorto, uzata por distingi objekton aŭ estaĵon disde aliaj: Adamo donis nomojn al ĉiuj bestoj (B); la nomoj de la literoj (Z); fiziko estas la nomo de la scienco mem (Z); nomo egala, sed esenco mala (Z); alforto, via nom' estas: virino! (Z); komuna nomo (signanta klason, specon de uloj aŭ aĵoj); propra nomo (Z) (signanta individue unu personon aŭ aĵon); nomoj de landoj (Z); geografiaj nomoj (Z).
- Ies propra nomo: oni donis al ŝi la nomon Helga (Z); li demandas min, kia estas mia nomo (Z); diru vian nomon (Z); la filo ĉe la bapto ricevis la nomojn Johano Kristoforo (Z); persona, familia, genta nomo; la elpensita lingvo, kiu havas la nomon E. (Z); oficiala permeso porti la nomon Filio de Espero (Z); mi vojaĝas sub la nomo Februaro (Z); prezenti sin sub falsa nomo.
nomesprimo.
- Ies propra nomo, rigardata kiel esenco de la persono mem: kiel majesta estas Via nomo sur la tuta tero! (X); Nelson kaj multaj grandaj nomoj tie ĉeestis; oni enmiksis lian nomon en tiu komploto; por ke en la nomo de Jesuo kliniĝu ĉiu genuo (N); en nomo de l' ĉielo (Z); (analoge) en la nomo de iu (Z) (komisie de); salutu lin en mia nomo!; en nomo (laŭ konsidero) de la logiko (Z).
- Reputacio: unu fojon ŝtelis pomon, kaj perdis por ĉiam honestan nomon (Z); vivu, por savi mian nomon per rakonto de mia historio (Z); kia la homo, tia lia nomo (Z); li faris al si gloran nomon; malhonori la nomon de sia patro.
noma
Rilata al la nomo: elektita per noma dekreto.
nominala. *nome - Per la nomo: nun nia lingvo estas konata de la plejmulto de la publiko almenaŭ nome (Z).
- Efektive: mi bedaŭrinde ne revidos vin, nome mi devas forveturi morgaŭ; ni neniel povis kompreni, en kio nome konsistus la malfeliĉo por la homaro, se montriĝus, ke ne ekzistas jam plu nacioj (Z); ŝi ne sciis bone, kion nome ŝi povas instrui (Z).
- Tio estas: al la lernado ni povas dediĉi nur parton de nia mallonga vivo, nome niajn infanajn kaj junulajn jarojn (Z); notu la konkludon, al kiu ni venis, nome: pli aŭ malpli frue lingvo internacia nepre estos enkondukita (Z).
nome de
En la nomo de, t.e. agante anst. iu, kiel aŭ kvazaŭ ties reprezentanto: la ambasadoro salutis la kongreson nome de sia registaro. *nomi (tr) - Signi ion aŭ iun per distinga, kutime uzata vorto: ĉemizojn, kolumojn [...] ni nomas tolaĵo (Z); kiel oni nomas tiun ilon?; la arbo, sur kiu kreskas pomoj, estas nomata pomujo (Z); patro kaj patrino kune estas nomataj gepatroj (Z); (ironie) tio povas esti nomata vojaĝo! (Z); la tiel nomata progreso.
- Signi iun per lia distinga, kutima nomo: Johanon, Nikolaon [...] iliaj gepatroj nomas Joĉejo [...] , Niĉjo (Z); Roberto Fulton estas nomata tiu [...] (Z); urbo nomata Cidon (X).
- Signi iun aŭ ion per distinga kvalitesprima vorto: estis la unua fojo, ke ŝi nomis ŝin sia filino (Z); ne nomu min reĝido, sed amiko! (Z); por ke lingvo estu tutmonda, ne sufiĉas nomi ĝin tia (Z); nomi tion ĉi kontraŭgramatika ni ne povas (Z); ĉiun pecon da tero okupis ia gento, nomis la landon sia propraĵo (Z); en tiu tempo oni nomos Jerusalemon trono de la Eternulo (X).
- Unuafoje doni la elektitan nomon: la gepatroj nomis sian filinon Margareto (B); la unua artefarita satelito estis nomita Sputnik.
- Mencii per preciza nomo: kroni la nomitaj tri personoj, estas ankoraŭ (Z) [...] ; jam en la nomitaj artikoloj mi diris (Z) [...] ; siatempe esprimas tempon, kvankam ne klare nomitan, tamen pli-malpli difinitan (Z); en la malvirtoj ĵus nomitaj (Z); ni ne havas ankoraŭ personojn pli taŭgajn por la nomitaj oficoj (Z).
nomaĉi
Nomi per malŝata nomo: mi ne permesos, ke oni nomaĉu min objekto! (Z). nomanto
[MATEMATIKO] Denominatoro. nomaro
Tabelo, listo de nomoj: nomaro de la akademianoj; mi eldonados ĉiumonate nomarojn de ĉiuj verkoj pri la L.I. (Z). nomiĝi
Havi nomon, esti nomita: kiel ŝi nomiĝas?-ŝi nomiĝas Johanino. nomumi (tr)
Difini por iu posteno, ofico, rango: la ministro nomumis lin juĝisto; li estis nomumita ambasadoro; ricevi sian nomumiĝon al ia funkcio.
promocii, enoficigi. alnomo
Aldona nomo, ofte priskriba aŭ aluda, kiun unu persono povas ricevi de siaj kunvivantoj, kaj kiu povas okaze iĝi hereda (ekz. Barbulo, Pipenbek, Holger la Dano (Z), Johanino la virgulino de Orléans (Z), Vilhelmo la silentema ktp). alnomi
Doni al iu alnomon: Rikardo, alnomata Leonkoro. antaŭnomo
Persona nomo, menciata antaŭ la familia. dunoma
(pp nomenklaturo) [BIOLOGIO] Tia, ke ĝi uzas du nomojn, genran kaj specian, por difini specion. familia nomo
Nomo komuna al ĉiuj membroj de unu familio (ekz. Zamenhof, Javal, Rossetti ktp). persona nomo
En diversaj landoj, nomo donata al infano ĉe naskiĝo, kaj uzata por distingi ĝin disde ties samfamilianoj (ekz. Johanino, Paŭlo kc). fornomi
Rifuzi al iu kvaliton, esprimitan per nomo: se vi tion faros, mi fornomos vin mia amiko. kromnomo
[HISTORIO] La tria aŭ kvara nomo de Roma civitano, esprimanta origine personan distingon (ekz. Cicerono, Afrikano ktp);
alnomo, kaŝnomo. laŭnome - Uzante la nomon: ŝi saltis en iliajn brakojn, vokis ilin laŭnome (Z).
- Konsiderante nur la nomon: mi konas lin laŭnome; iu soldato, laŭnome Trufaldo, ŝtelis.
nenomebla
Tia, ke oni ne povas tiun nomi: la nenomebla Dio (Z); objekto nenomebla en la ĉeesto de sinjorinoj. samnoma
Havanta la saman nomon.
homonimo. sennoma
Ne havanta, aŭ ne surhavanta nomon: sennoma artikolo, poemo, letero; sennoma akcio.
anonima. alinome
Se uzi alian nomon: Kornfeld, alinome Grenkamp. baptonomo
Kristana persona nomo. familinomo
Nomo de familio aŭ familia nomo de persono. gentonomo
[HISTORIO] Nomo de la gento 1, al kiu apartenis Romano, kaj kiu servis al li kiel familinomo (ekz. Julius, Tullius ktp). kaŝnomo
Nomo, kiun oni uzas, por kaŝi sian veran: la rusaj revoluciistoj, la francaj rezistantoj ĝenerale uzadis nur kaŝnomojn.
pseŭdonimo. loknomo
Nomo, donata al iu loko.
toponimio. moknomo
Nomo, aludanta ian pli-malpli ridindan econ de homo, kaj ofte iĝinta komunuza (precipe en fermitaj grupoj) (ekz. Kalvulo, la Straba, Lamkarolino (Z) ktp). nombronomo
Vd nombro. patronomo
Ies nomo, derivita de la persona nomo de ties patro kaj uzata en iuj landoj kiel parto de la oficiala nomo (ekz. ruse Antonoviĉ, islande Ragnarsson kc.).
Esprimoj
Adamo donis nomon al ĉiuj bestoj.
Kelkaj kunmetaĵoj
alinome,alnomi,alnomo,antaŭnomo, baptonomo,dunoma, familia nomo, familinomo, firmonomo,fornomi, gentonomo, kaŝnomo, kromnomo, laŭnome, loknomo,nenomebla,noma,nomanto,nomaro,nomaĉi, nombronomo,nome,nome de, nomepiteto, nomesprimo, nomfesto,nomi,nomiĝi,nomo,nomplato,nomumi, patentnomo, patronomnomo, persona nomo, samnoma,sennoma
El la malnova greka: ονυμα (nomo)
akronimo, anonima, antonimo, homonimo, nomenklaturo, nominacio, nominala, nominativo, nomo, onomatopeo, pronomo, renomo, sinonim
Vortoj uzitaj en la sama ĉirkaŭkunteksto
esprimo
familia, persona, propra nomo
reputacio
anonime
nominala
reprezentante (nome de)
promocii (nomumi)
enoficigi (nomumi)
termino
titolo
Nomoj
Abaso,Abelo,Aleksandro,Ampero,Antono,Arĥimedo,Aristofano,Aristotelo,Aviceno,Bahao,Banaĥo,Batuo,Beringo,Borelo,Buleo,Celsio,Ĉingisĥano,Ĉingiso,Dedekindo,Demetrio la Dona,Demetrio la Tesalonika,Demetrio,Dirako,Ejnŝtejno,Eneo,Epikuro,Erasmo,Ernesto,Esperanto,Eŭklido,Eŭlero,Falsa Demetrio,Farado,Farenhejto,Freŭdo,Galezo,Gaŭso,Georgo,Gotamo,Ĝoĉio,Hermito,Hevisido,Hieronimo el Stridono,Hieronimo,Hilberto,Homero,Jakobio,Jesuo,Johanino,Johano la Baptisto,Johano la Orbuŝulo,Johano,Ĵulo,Kabe,Kaloĉajo,Kalvino,Kartezio,Kelvino,Keplero,Konfuceo,Koperniko,Koŝio,Kulombo,Laplaco,Lebego,Leono,Lutero,Markso,Menceo,Muhamado,neĝulino,Nepero,Neŭtono,Nikolao,Odiseo,Omo,Ovidio,Paskalo,Pasteŭro,personoj,Pitagoro,Platono,Plinio la Juna,Plinio la Maljuna,Plinio,Rimano,Sergio,Sokrato,Ŝekspiro,Taleso,Teodoro,Uzbeko,Varingjeno,Vato,Vatto,Vergilio,Vitruvio,Volto,Zamenhofo,Zaratuŝtro.
Iel rilatitaj:
-ĉj
Adamx
Adolfx
Adonaj
Adonx
Adrianx
Agrikolx
Agripx
Ahasverx
Ajaksx
Albertx
Alcestisx
Aleksandrx
Aleksio
Alfonsx
Alfredx
Alicx
Alix
Amadex
Amalix
Ambrozix
Anastazix
Anatolx
Angelikx
Angelx
Annx
Anselmx
Antonenx
Antonix
Antonx
Apolonix
Aristidx
Armandx
Artakserksx
Atanazix
Aĥajx
Aŭgustx
Aŭrelianx
Aŭrelix
Balduenx
Baldurx
Baltazarx
Baptistx
Barbarx
Barnabx
Bartolomex
Baruĥx
Bastianx
Bazilx
Beatricx
Benjamenx
Berenicx
Bernardx
Bertx
Blazix
Bonapartx
Bonaventurx
Bonifacx
Boromex
Brigitx
Brunx
Brutx
Cecilix
Celestenx
Cezarx
Ciceronx
Cinnx
Ciprianx
Cirilx
Cirx
Dafnisx
Dagobertx
Damianx
Damoklx
Danielx
Darix
Davidx
Debora
Deborx
Dejanira
Dejanirx
Demetrix
Demostenx
Denizx
Dioskurx
adresx
akronimx
altx
anonimx
antaŭ
antonimx
antonomazix
aŭ
baptx
brutx
cirx
denominatorx
epitetx
esprimx
familix
festx
firmx
fratx
gentx
homonimx
homx
kaŝx
krom
laŭ
lokx
loĝx
montrx
nombrx
nomenklaturx
nominacix
nominalx
nominativx
nomx
oficx
onomatopex
parolx
patentx
patronx
personx
promocix
pronomx
proprx
renomx
reprezentx
reputacix
samx
sinonimx
subskribx
terminx
titolx
ĉar
ĉarlotx
ĉj