1. Sento, kiun kaŭzas la proksimeco de fajro, la elmeto al sunradioj ktp: ĉirkaŭita de varmo, kiu penetris ŝiajn membrojn (Z); la varmo de febro; la varmo jam tute forlasis la mortanton.

2. Alta temperaturo: ili sidis ĉe la varmo de hela fajro; la varmo de la ĉambro kaj la bonodoro de la floroj ebriigis ŝin kvazaŭ drinkaĵo (Z); mi amas la varmon de la nordlandaj someroj; la animala varmo (produktata en vivantaj korpoj per la interna katabolo); varmofrapo.

3. [FIZIKO] Energiformo rilata al moviĝoj de la atomoj en materio: formiĝa varmo (varmoefekto ĉe formiĝo de unuo, ekz. molo, da substanco el la elementoj pritraktataj); specifa varmo (kvanto da varmo necesa, por altigi je unu varm-unuo la temperaturon de unu mas-unuo de difinita substanco;
   varmokapacito).

1. Tia, ke ĝia temperaturo estas multe pli alta, ol tiu de nia korpo: forĝu feron, dum ĝi estas varmega (Z); en la plej varmegaj landoj la suno faras el ili negrojn (Z); estas tiel varmege ĉi tie, ke oni povus rosti blankan urson! (Z).

2. (f) Tre fervora, pasia: varmegaj kisoj; varmegaj lipoj kun malica koro (X); tiu ĉi patrino varmege amis sian pli maljunan filinon (Z); la ofico estas unu el tiuj, kiujn mi plej varmege deziris ricevi (B).

3. (f) Plena de tre forta ekscitiĝo: jes, kamaradoj, ĝi estis varmega posttagmezo-k nur unu homon ni perdis (Z); varmega disputo; (analoge) varmega pipro.

1. Tro alta, malsaneca varmo de nia korpo: ŝian korpon bruligis varmego, naskiĝinta de malsato, sendormeco (Z); sur la vangoj de la infano troviĝis ruĝaj makuloj de varmego (Z).

2. Tre alta temperaturo de fizika korpo: en la varmaj landoj la suno radias alian varmegon, ol ĉe ni (Z); la varmego premis (Z) (sufokis).

3. (f) Tre forta koremocio: brakumoj kaj kisoj de surpriza varmego.

1. Igi varma: ŝi varmigis inter siaj manplatoj la frostiĝintajn manetojn (Z); la limako ricevis la permeson varmigi sin en la suno (Z); varmigi al si la piedojn; la suno varmigas la teron (Z); varmigi sur brulilo la provtubon; varmigu la ĉambron kaj donadu akurate la medikamenton (Z).

2. (f) Igi ekscita: la diskuto varmigis la kapojn; tiuj, kiuj sidas malfrue nokte, por varmegigi sin per vino (X).

1. Iĝi varma: la birdo estis nur rigidiĝinta, nun ĝi varmiĝis kaj denove ekvivis (Z); la ŝipisto trinkis glaseton da brando, por varmiĝi interne (Z).

2. La aksoj varmiĝas dum la veturado (B).

3. ĉe tiu penso lia koro varmiĝis.

1. Estiganta la karakterizan sensaĵon, kiun kaŭzas glacio: malvarma marmoro, ĉambrego, lando; en la malvarma matena horo (Z); estis terure malvarme (Z); estis tiel malvarme, ke la neĝo kraketis sub la piedoj (Z).
   frida.

2. Perceptita de konscio kiel sidejo de nesufiĉa interna brulado: havi malvarmajn fingrojn; muta kaj malvarma kiel tombo ŝi eniris en la ĉambron (Z); kun blue malvarmaj lipoj ŝi preĝadis en la malplena preĝejo.

3. Senemocia, senpasia, senpartia: kiel malvarma tiu vorto, kiam ĝi rilatas al tia beleco!; malvarma rezonado, diskutado (Z), prudento, stilo; malvarma oratoro; malvarme kaj trafe juĝi aferon.

4. Ne montranta fervoron, favoron al iu aŭ al io: malvarma protektanto, akcepto; Ludovikino Z. akceptis ŝin multe pli malvarme kaj oficiale, ol antaŭe (Z).
   glacia.

1. Sento inversa al varmo 1 kaj kiun kaŭzas la manko de fajro, la proksimeco de neĝo ktp: li tremis de malvarmo (Z).

2. Malalta temperaturo: estis akra malvarmo; la malvarmo de la nokto lulus vin en la morton (Z); tia malvarmo, ke ĝi fendas la ŝtonojn; la birdo certe mortis de malvarmo (Z); ŝi eksentis, kiom da fortoj forprenis de ŝi la malvarmo, malsato, malĝojo (Z); el sama buŝo li blovas varmon kaj malvarmon (Z) (pf).

1. Trovarmigi.

2. [TEKNIKOJ] (pp tre pura likvo) Varmigi ĝis super la boltemperaturo.

1. Nek tre varma nek tre malvarma: mezvarma akvo, klimato.

2. Havanta mezvarman klimaton: mezvarma Azio.
   milda.

varma

Esprimoj

Kelkaj kunmetaĵoj

Vortoj uzitaj en la sama ĉirkaŭkunteksto

Ankaŭ vidu:

Iel rilatitaj: