pli
*pli
I- Partikulo, esprimanta kvanton aŭ gradon superan al unu alia, kaj sekve uzata: - por formi la komparativon de adj-oj aŭ adv-oj: lakto estas pli nutra, ol vino (Z); mi trovas vin pli simila al greko, ol al skito (Z); li estas pli stulta, ol malica; ili ĉiuj babilis france unu pli malbone ol la alia (Z); du homoj povas pli multe fari, ol unu (Z); (abs) ĉu ekzistas io pli sensenca? (Z); tiaj personoj ĉiam pretendas esti pli saĝaj (Z); el du malbonoj pli malgrandan elektu (Z); iru rapide (Z).
plej. [VIDU] plu, plus.
- por montri relative grandan amplekson de ago: li ne vivos pli, ol unu tagon (Z); tio ĉi estas pli, ol mi kuraĝis esperi (Z); ni povas fari nenion pli, ol silenti (Z); (abs) ne estas permesite al mi pli diri (Z); ni konsilas pli uzadi ĉiam formojn simplajn anstataŭ kunmetitaj (Z); mieno lia montris pli suferon, sed ne koleron (Z); pli oni nenion sciis el lia historio (Z); la plimulto konis la mortinton kiel eminentan blindan E-iston, nenio pli (Z).
prefere.
- kun la signifo 'pli multe': restas ĉirkaŭ dek personoj, ne pli (Z); pro Dio, sinjoroj observu da ordo! (Z); pli da okuloj, pli da certeco (Z); pli da bruo, ol da faro (Z).
pli kaj pli
Sintagmo esprimanta konstantan progreson de la ago: li senlace iris pli kaj pli profunden en la arbaro (Z), la fluo fariĝis ĉiam pli kaj pli forta (Z); la homoj jam celados al lingvo internacia ĉiam pli kaj pli (Z). pli aŭ malpli, pli-malpli
Sintagmo, signifanta 'proksimume, ĉirkaŭ': pli aŭ malpli frue la pseŭdosufksaj vortoj 'fremdaj' fariĝos arĥaismoj (Z); pli-malpli ĉe la vesperiĝo (Z); pli-malpli unu horon poste (Z); ĝi havas pli-malpli la grandecon de monero (Z); tempo pli-malpli difinita (Z). pli-ol-unu (Z)
Pluraj. II- Samsignifa kombinebla morfemo: pliosigno, malpliosigno. plia
Estanta pli; aldona: unu plia mortis; jen plian komplezon mi petas de vi.
kroma. plie
Krom tio: unu paro da manoj plie ne montriĝis superflua (Z), eĉ plie mi povas diri [...] (Z); li donis al ŝi veston kaj plie monon. pliigi
Fari, ke estu pli da io: tio pliigis la nombron de la vizitantoj; [TEKNIKOJ] (pp mekanismo) pliigi la povon. pliigita
[MUZIKO] (pp intervalo) Je duonduto pli granda, ol perfekta. pliiĝo
Pliiĝo de la temperaturo, premo. pliiĝi
Iĝi pli multnombra: miaj ĉagrenoj nur pliiĝis. malpli
Partikulo, esprimanta kvanton aŭ gradon malsuperan al unu alia, kaj sekve uzata: - por formi komparativon de adj-oj aŭ adv-oj: via pano estas malpli freŝa, ol mia (Z); parolu malpli laŭte!; tio estas videbla, sed ne malpli videble estas, ke [...] (Z);
- por montri relative malgrandan amplekson de ago: la reĝo al malmultaj jam konfidas kaj eĉ al tiuj malpli, ol antaŭe (Z); ili lin akuzis ne pli kaj ne malpli ol pri tio, ke li mortigis homon (Z);
- kun la signifo 'malpli multe': malpli mi ne povas preni! (Z); malpli da havo, malpli da zorgoj (Z).
malpliigita
[MUZIKO] (pp intervalo) Je duonduto malpli granda, ol perfekta. III- Pref. kun la sama signifo: pliaĝa (Z), plivoli, plibonigoj (Z); plifortigi (Z), pligrandigi (Z), plimulto (Z), pliriĉiĝi ktp.
PMEG: [pli]
Esprimoj
Afabla vorto pli efikas ol forto
Amiko kara, sed mi mem pli kara
Atendi ĝis venos tempo pli oportuna
Bonaj ekzemploj pli forte influas ol admonoj
Brogi kokidon (por pli facile ĝin senplumigi)
Cambro duoble pli longa ol larĝa
Disbuki zonon pli vaste
Duoble pli ol ĉio, kion li havis antaŭe
El du malbonoj pli malgrandan elektu
Elekti la pli facilan parton, flankon de la laboro
En politikaj aferoj pli ofte sukcesas intrigoj ol meritoj
Estas pli facile por kamelo iri tra trueton de kudriio, ol por riĉulo eniri en la regnon de Dio
Esti je unu jaro pli juna ol iu
Esti pli blanka ol neĝo
Formorti, dormi kaj nenion pli
Havi la okulojn pli grandajn ol la ventro
Havi panoraman vidon de la regiono, ĝis vidlimo, ĝis kie la rigardo atingas, povas atingi ; pli malproksime ol oni povas atingi per la rigardo
Ili produktas 30 pliajn pocentojn
Ju pli da aĉetantoj, des pli alta la prezo
Ju pli da frenezuloj, des pli da amuzoj
Ju pli frue, des pli certe
Ju pli granda la deziro, des pli kara la akiro
Ju pli oni babilas des pli oni malutilas
Ju pli oni posedas, des pli oni avidas
Kun edzo plej malmola estas pli bone ol sola
La absurdeco de la milito ĉiam pli kaj pli evidentiĝas
La admono de la juĝisto al la kondamnito por pli bona konduto
La afero estas pli komplika, ol ke oni povus ĝin aranĝi per
La antaŭa semajno estis pli belvetera ol la nuna
La impulso estis pli forta ol lia volo
La kvalito estas pli grava ol la kvanto
La malplimultoj estas apenaŭ talerataj fremduloj
La ovoj, ju pli longe estas kuiritaj, fariĝas des pli malmolaj (mole, malmole kuirita ovo)
La perpendikularo estas pli mallonga ol ĉiuj oblikvaj rektoj kondukitaj el la sama punkto ĝis la sama rekto
La vivtenaj kostoj plialtiĝis
Li estas oratoro pli el naturo ol el arto
Li havis bonan porvivaĵon, eĉ iom pli
Li ne vivos pli ol unu tagon
Li ricevis pli ol kiom lia porĉio
Lingvo arta estas almenaŭ kvindek fojojn pli facila, ol ĉia lingvo natura
Malsaĝa amiko estas pli danĝera ol malamiko
Mi konas vin pli bone, ol vi mem konas vin
Mi volas pezi malpli
Mia laboro valoras kelkoble pli, ol kiom vi donas al mi por ĝi
Mono havata estas pli grava ol mono havita
Morti de envio (ĉar) : ju pli da havo, des pli da pravo
Multope ni pli frue finos la laboron ol unuope
Ne pli alta ol boto
Ne pli ofte ol, unu fojon en kvin jaroj
Neniam mi premis al iu la manon kun pli sincera estimo kaj koreco
Ni pli aŭ malpli frue venkos
Palpebroj pli kaj pli pezas
Pli akrigi la disputon
Pli bona kuracilo estas la tempo
Pli bone estas enviigi ol kompatigi
Pli bone estus al li ne veni en la mondon; se li neniam estus naskita
Pli bone fleksiĝi ol rompiĝi
Pli bone malfrue ol neniam
Pli bone pano sen butero, ol dolĉa kuko sen libero
Pli bone silenti ol diri stultaĵojn
Pli bone ĉifona vesto, ol riĉeco en malhonesto
Pli da bruo ol da faro
Pli da okuloj, pli da certeco
Pli facile estas ordoni, ol oron doni
Pli ol bela : belega.
Pli ol certe
Pli valoras interkonsento, ol juĝa dokumento
Pli zorgas unu patrino pri dek infano], ol dek infanoj por unu patrino
Plori al ŝi (estas) pli facile ol nubo pluvi
Post la diskuto, la opinioj ankoraŭ pli diverĝis
Preni edzinon, kiu tenas sin pli alte ol li
Pri kelkaj detaloj mi petos, ke ili estu redaktitaj iom pli precize
Rigardi la aferon kun pli kompata okulo
Skribi sub pli-malpli sincera masko
Strebi, aspiri al grandaj faroj, pli altaj celoj
Streĉi ankoraŭ pli la impostan ŝraŭbon
Stultulo trovas ĉiam pli grandan stultulon, kiu lin admiras
Suprenfaldi sian jupon (por pli bone kuri)
Taksi iun pli alte, ol kiom li meritas
Tio (= helpo) estis pli ol mi kuraĝis esperi
Tio estas mil fojojn pli bona
Tio instruos al li pli da modesteco
Troviĝi en prema, ekstrema situacio, sen eliro, pli kaj pli neelportebla
Veturi trioble pli malrapide
Vi estas certe je duono de kapo pli alta ol mi
Zorgu pri vi kaj nenion pli
Plifruigi ies morton
Submeti sin al la plimulto
Ŝi estas virino pli malfeliĉa, ol kiom mi opiniis
Kelkaj kunmetaĵoj
absoluta plimulto,malpli,malpliigita,malplimulto,nek pli, nek malpli,nenio pli,pli aŭ malpli,pli fajna,pli kaj pli,pli multe da,pli-malpli,pli-ol-unu,plia,plialtigi,plialtiĝi,plian fojon,plibeligi,pliboneco,plibonigi,plidaŭrigo,plie,plifortigi,plifortikigi,plifruigi,pligrandigi,pligrandiĝi,pligraviĝi,pliigi,pliigita,pliiĝi,pliiĝo,plikariĝi,plikostiĝi,plilarĝigi,plilongigi,plilongigo,plimalgrandigi,plimultigi,plimultiĝi,plimulto,pliosigno,plipagi,plipezo,pliproponi,plivaloro,plivastigi,plivigligi,plivoli,senplie
Vortoj uzitaj en la sama ĉirkaŭkunteksto
adicio
adjunkte doni
adjunktigi
aldiri
aldoni
aldoniĝi
almeti
ampleksigi
amplekso
amplifi
amplifikatoro
amplifi
amplitudo
aneksi
asistigi
aŭkcie (per plidono)
duobligi
grado
hisi
kompleta
kompletigi
kreskigi
kromaldoni
kvanto
laŭtigi la voĉon (plialtigi)
multe
multigi
multiplika tabelo
plenigi
pluraj
polinoma multipliko
relative
super
suplementi
supreniri
ŝveli
Ankaŭ vidu:
komparativo, krom, kvanto, partikulo, plej, plu, super, ultra
Iel rilatitaj:
-obl
adicix
adjunktx
aldonx
almenaŭ
altx
ampleksx
amplifx
amplitudx
aneksx
ankaŭ
asistx
atenux
aŭ
aŭgmentativx
aŭkcix
cent
daŭrx
des
detalx
dikx
dirx
do
donx
du
eĉ
finx
fojx
gradx
grandx
gravx
hisx
iom
jam
kaj
kelkx
kiom
komparativx
kompletx
kreskx
krom
kvantx
larĝx
laŭtx
longx
metx
mil
miliardx
milionx
multiplikx
multx
nenia
nenio
neniom
nulx
nur
oftx
ok
partikulx
plej
plenx
plu
pluraj
plus
polinomx
preskaŭ
produktx
proksimumx
rapidx
relativx
ses
sukcesx
super
suplementx
suprx
tri
ultrx
unu
vastx
ŝvelx