nenio
*neni/o
Pron. uzata: - por nei pri la ĉeesto aŭ ekzisto de objektoj, aferoj, ideoj: aŭ ĉio, aŭ nenio (Z); pli bona io, ol nenio (Z); restis nenio absolute (Z); pri nenio oni povas ĵuri (Z) (ne povas ĉion antaŭvidi); tro elektema ricevas nenion (Z); li manĝis nenion (Z); por nenio oni faras nenion (Z); zorgu pri vi, kaj nenion pli! (Z); sonĝoj nenion signifas (Z); aero [...] ŝajnas al mi kiel nenio alia, ol pesta amaso da miasmoj (Z); mi diras al vi nenion alian, krom plej pura vero (Z); nenio, kio povas havi influon sur nia sorto (Z); estis nenio, kion mi ne montrus al ili (Z); la postulo havis en si nenion, kio povus esti rigardata kiel ofenda (Z);
- kiel substantivo kun la signifo neekzistaĵo: ĉiuj nacioj estas antaŭ Li kiel nenio (X); Li pendigis la teron sur nenio (X); mortigo: estis io kaj ĝi farigas nenio! (Z); pri nenio oni ne povas paroli eĉ unu vorton (Z); vi povas fari min nenio, sed tiun ĉi liberecon vi ne povas forpreni de mi! (Z); la absoluta nenio estas ne komprenebla; ni falas ĉiuj en la nenion, kiun ni tiel timas;
- kiel substantivo, kun la signifo senvaloraĵo: kiu havas nenion, estas nenio (Z); kulo nenion valoras, sed ĝia piko doloras (Z); granda kranio, sed interne nenio (Z); ĉiujn li rigardis kiel nenion, kaj pro kio? pro fablo, pro nenio, pro Hekubo! (Z).
fantomo, nulo, ombro, vantaĵo.
neniaĵo
Io absolute senvalora: vi estas neniaĵo, kaj via agado estas neniaĵo (Z); jen ili ĉiuj estas vantaĵo, neniaĵo estas ilia faro (X); li faras la princojn neniaĵo (X); ĝi distriĝas per neniaĵoj. nenieco
Neekzistado: ĉu vi pensas, ke de la brako de la redonanto (Dio) vi savos vin en la dezerta regno de la nenieco? (Z); ĉion bonan kaj belan, kiu en ĝi speguliĝis, ĝi etigis preskaŭ ĝis plena nenieco (Z). neniigi - Fari, ke iu aŭ io ne plu ekzistu: mi lin devigos, ke li min neniigu! (Z); la veneno jam la spiriton mian neniigas (Z); la tertremo neniigis ok vilaĝojn.
detrui, ekstermi, pereigi, ruinigi.
- Senvalorigi, senefikigi: ruzaĵon neniigas singardeco (Z); tio neniigas la rezultojn de mia longa laborado; kongreso havos la rajton neniigi la decidojn de la komitato (Z).
neniigo
Ago neniigi: la neniigo de la Roma imperio; [FIZIKO] neniigo de elementa partiklo per ties antipartiklo. neniiĝi
Iĝi nenio: la animo neniiĝas, mi diras al vi! (Z); (oni) ekfajfis pri vi, vi neniiĝis, kaj neniam plu ekzistos! (X); neniiĝis ĉiuj niaj klopodoj; tie la entreprenoj neniiĝas (X); eble vi volus, ŝtupon per ŝtupo, konduki min al la neniiĝo? (Z).
PMEG: [tabelvortojje-o]
- Aŭ ĉio aŭ nenio.
- Ĉiu klopodu en sia metio, tiam al la urbo mankos nenio.
- Ĉiuj miaj admonoj nenion helpis.
- Duoblo aŭ nenio.
- Estas nenio nova sub la suno.
- Kontraŭ volo de Dio, helpas nenio.
- La naiveco kaj neniosciado de virgulino.
- La sano ne estas ĉio, sed sen sano ĉio estas nenio.
- Multe da bruo por nenio.
- Oni donas nenion por nenio.
- Tio aŭguras nenion bonan.
- Tiu ne eraras, kiu nenion faras.
- detrui.
- ekstermi.
- ekzisto.
- nei.
- neniom.
- pereigi.
- pronomo.
- ruinigi.
- senefiki.
- senvaloraĵo.
- senvalorigi.
ĉiom. krom. kvanto. manki. multa pli. riĉa.
Iel rilatitaj:
-obl
aperx
frakasx
krom
kvantx
mankx
multx
neniom
pli
riĉx
ĉiom