oro

or/o

  1. [KEMIO] Elemento, Au, atomnumero 79, atommaso 196,97.
  1. [KEMIO] [GEOLOGIO] Metalo el la kuba sistemo, ruĝe flava aŭ flava, estiĝinta en vejnoj, koncentrita en aluvioj aŭ en detritaj petroj; la plej maleebla kaj dratigebla el ĉiuj metaloj: solvaĵo, kombinaĵo de oro; folioj, pulvoro el oro; filigrano el oro; virga, rafinita oro; trinkebla oro ( [FARMACIO] solvaĵo el ora klorido).
  1. Tiu metalo, rigardata kiel tre multevalora kaj tial uzata en juvelarto, monfabrikado ks: ne ĉio estas oro, kio brilas (B); ne valoregalas al ĝi (la prudento) oro kaj vitro (X); ne deziru alpreni al vi la arĝenton aŭ oron, kiu estas sur ili (idoloj) (X); ili venos al Seba, portos oron kaj olibanon (X); statuo el masiva oro; temp' estas valoro simile al oro (Z); al or' similas la silento (Z); pagi per oro (ne per monbiletoj); el la militakiritaj urboj li fortrenis kun si oron kaj grandajn trezorojn (Z); [FINANCO] rezervoj de oro (de banko, lando); suferi je grava elfluo de oro; malpermeso de oreksporto. [VIDU] orbati, orbriko, orbulo, pigmento.
  1. Monabundo, riĉeco: la avida serĉado de oro (Z); ĉu mi faris la oron mia espero? (X); kiu havas oron, havas honoron (Z); por sia oro ĉiu estas sinjoro (Z); ne defendas oro kontraŭ doloro (Z); ilo el oro taŭgas por ĉiu laboro (Z) (per mono oni faras ĉion).
  1. (f) Multevalora, bonega afero: lia kapo estas pura oro (X); ĝentila kaj trankvila, kun koro el oro (Z); li estas tute el oro kaj fero (nekorupteble firma); ĉiuj liaj versoj estas fajna oro.
  1. [HERALDIKO] Flavo.
  • ora
    1. Konsistanta el pli-malpli pura oro: ora ringo (Z), medalo; oraj falsaj dentoj; ora plumo; manĝi el oraj teleroj; diojn orajn ne faru al vi (X); [BIBLIO] la Ora Bovido; oraj inkrustoj.
    1. Entenanta oron: oraj minoj; oraj vejnoj; ŝildo kun oraj literoj; pentraĵo sur ora fono; ora farbo; oraj floroj presitaj sur (ledo) (Z); ora brokato; [KEMIO] ora monoklorido (AuCl), ora triklorido (AuCl3).
    1. Rilata al riĉeco: promesi orajn montojn (Z); ora ŝlosilo ĉiun pordon malfermas (Z); ora pluvo (f).
    1. Tiel multekosta aŭ grava, kiel oro: ĉu tiu dolĉa ora tempo estas frukto de fantazio neniam efektivigebla? (Z); la oraj versoj de Pitagoro; la ora proporcio; tio estas oraj paroloj!; ora geedziĝo (50a datreveno de tiu ceremonio); revenigi la oran tempaĝon (Z) (paradiza praa epoko, laŭ la antikva kredo).
    1. Samkolora, kiel oro: ŝiaj oraj haroj; oraj fruktoj (Z) (citronoj); oraj spikoj.
  • ori (tr)
    Kovri per maldika tavolo de oro: orita kadro (Z), braceleto (B); liaj haroj lumis, kvazaŭ ili estus oritaj (Z); orita papero; (f) la suno oris la fenestrajn vitrojn; pensoj oritaj per la lasta rebrilo de l' amo (B); oritaĵo forviŝiĝas (Z).
  • orado
    Ago ori.
  • oraĵo
    Objekto el oro, precipe juvelo ks.
  • oraĵisto
    Tiu, kies metio estas prilabori orajn objektojn.
  • orato
    Salo de orata acido, H3AuO3 aŭ HAuO2.
  • oreca
    Simila al oro: oreca galanterio; oreca sulfuro (komuna nomo de orflava antimona sulfido, Sb2S3).
  • orejo
    Sabla demetaĵo en fluejo de rivero, entenanta orajn eretojn.
  • origi
    Ori: la suno origis la brilpurajn bukojn de la Biblio (Z); arto de la origado.
  • oriĝi
    Iĝi orkolora: la rostata kokido apetitveke oriĝis; la nuboj oriĝis ĉe la leviĝanta suno.
  • ordona, orhava
    [GEOLOGIO] Entenanta oran ercon.
  • orkolora
    Havanta la koloron de oro: iu kun orkoloraj butonoj (Z); la nuboj inter la kamentubo lumis orkolore (Z).
  • reori
    Denove ori: reori kradon de kastelo; (f) reori blazonon.
  • senorigi
    Forigi la ortavolon elde la supraĵo de objekto: senorigita porkoleda tapeto.
  • briloraĵo
    Ornamo, farita el tre malgrandaj lamenetoj el orsimila substanco, por briligi brodaĵojn, teatrajn vestojn ktp.
  • cianorato
    Salo de HAu (CN)4 (tetracianorato).
  • cianorito
    Salo de HAu (CN)3 (tricianorato).
  • randorita
    (pp libro) Havanta paĝrandojn kovritajn per ortavoleto.
  • RIM. 'or/' enestas en kelkaj propraj nomoj kun signifo aŭ materiala: la Orfelo (Vd felo), la Orlando (Eldorado), la Bordo Ora (Ganao); aŭ metafora: la Ora Korno (ĉe Istanbulo).

    oro

    Esprimoj


    Adori la oran bovidon (= monon).
    Ilo el oro taŭgas por ĉiu laboro (per mono oni faras ĉion)
    Kiu havas oron, havas honoron.
    La ora nombro (responda al aparte harmonia proporcio).
    La ora nombro.
    Ne defendas oro kontraŭ doloro.
    Ne ĉio estas oro, kio brilas.
    Ora ŝlosilo ĉiun pordon malfermas.
    Parolo estas arĝenta, sed ora la silento.
    Temp' estas valoro simile al oro.
    Utopiulo esperas revenigi la oran tempaĝon (feliĉan praan tempaĝon, je kiu kredis antikvuloj).
    ĝentila kaj trankvila, kun koro el oro.

    Kelkaj kunmetaĵoj

    briloraĵo,cianorato,cianorito,ora,orado,oralgoj,orato,oraĵisto,oraĵo,orbati,orbriko,orbulo,ordona,oreca,orejo,oreksporto,orhava,ori,origi,oriĝi,orkolora,oro,orpigmento,randorita,reori,senorigi

    Vortoj uzitaj en la sama ĉirkaŭkunteksto

    alojo ( ( kunfandaĵo)
    altapreza
    arĝento : blanke-griza valora metalo (Ag)
    bonega afero
    damaskeni
    dika orero
    drato
    elemento
    facile fadenigebla
    fidu brilan eksteron)
    flava : kun koloro de matura citrono, kun koloro simila al tiu de oro
    flava metalo
    gisbriko
    ingoto
    juvelarto
    juvelisto (oraĵisto)
    juvelo : ornamaĵo el multekosta materialo (oro, arĝento, valora ŝtono.)
    juveloj
    karato
    krisolo ( fandvazo)
    metalo
    ministo
    moneroj
    mono
    multekosta
    multvalora
    ora dispartigo
    ora koro
    ora ringo, medalo
    orarĝento
    orbriko
    orbulo
    oresploristo
    orfolio
    orita kadro, braceleto
    orlavisto
    ormaso
    oro : flaveca valora metalo (Au); ori: tegi per oro
    oro laŭ folioj, laŭ fandaĵoj
    orruĝa
    orŝtoneto
    ovoflav(aĵ)o: flava interna parto de ovo
    pagi per oro (ne per valorpaperoj)
    Paktolo ( orrivero)
    plaki
    promesi orajn montojn ( ŝmiri)
    riĉeco
    simbolo Au. stampilo
    titro
    trezoro : alte ŝatata, bone gardata havaĵo; tuto de la multekostaj objektoj kaj (aŭ) mono apartenanta al iu/io
    valori: havi (grandan, iun) valoron; havi meriton
    valoro : graveco; dezirindeco; grandeco de kosto; ŝatateco; utileco

    Ankaŭ vidu:

    financo. fiziko. juvelo. kosti. mono. pagi. riĉa. valor/o.

    Bildvortaro

    260 : oraĵisto kaj arĝentaĵisto


    260-01 : laminilo, drata kaj lada premrulilo
    260-02 : tirstablo
    260-03 : drato (ora aŭ arĝenta drato)
    260-04 : drilo
    260-05 : kverstango
    260-06 : elektra fleksŝafta bormaŝino
    260-07 : globa frezilo kun tenilo
    260-08 -10 : fandoforneto
    260-09 : ŝamota kovrilo
    260-10 : grafita krisolo, fandvazo
    260-11 : krisoltenajlo
    260-12 : arĉosegilo
    260-13 : arabesko-sega klingo
    260-14 : lutbrulilo
    260-15 : helictranĉa plato
    260-16 : cilindra lutkompresoro
    260-17 : oraĵisto
    260-18 : matrickubo
    260-19 : cizelilo, stampilo
    260-20 : oraĵista stablo
    260-21 : leda pulvorujo
    260-22 : fajlodorno
    260-23 : ĉizojo
    260-24 : ringokalibrigilo
    260-25 : ringokalibrilo
    260-26 : ringorondigilo
    260-27 : fingrokalibrilo
    260-28 : ŝtala ortilo
    260-29 : ledkuseno
    260-30 : cizelilujo
    260-31 : cizelilo, stampilo
    260-32 : magneto
    260-33 : stablopuriga broso
    260-34 : gravura globo
    260-35 : orpesilo
    260-36 : senoksidiga lutlikvo
    260-37 : inkandeska plato (el lignokarbo)
    260-38 : lutaĵdrato
    260-39 : lutborakso
    260-40 : fasona martelo
    260-41 : cizela martelo
    260-42 -46 : polurmaŝino
    260-43 : polvoforsuĉilo
    260-44 : polurbroso
    260-45 : pulvorkolektujo
    260-46 : malsek-brosa aparato
    260-47 : ronda fajlilo
    260-48 : ruĝa hematito
    260-49 : plata fajlilo
    260-50 : tenilo de fajlilo
    260-51 : polurŝtalo

    Iel rilatitaj:

    Paktolx alkemix alojx artx arĝentx aŭripigmentx blondx braceletx brikx brilx bulx damaskenx darkemonx dratx elementx esplorx fadenx fandx financx fizikx fiŝx flavx folix honorx ingotx juvelx kadrx karatx korx kostx krisolx lavx legomx masx materialx medalx metalx minx monunux monx ovx pagx partx plakx prezx ringx riverx riĉx stampx titrx trezorx valorx vestx ŝmirx ŝtonx