peni
*pen/i (ntr)
Streĉi la korpajn aŭ mensajn fortojn, por atingi rezulton: kiu mem ne penas, nenio al li venas (Z); kiom ajn vi penos, nenio elvenos (Z); oni penis ŝtopi la fendon (Z); ĉiuj rapidas al la pordo, sin puŝas kaj penas eliri (Z); klientojn vi penas trovi (Z); mi penos veni al la kongreso (Z); peni imiti iun (X), ekkoni ion (X); oni devas peni trovi rimedon (Z); ni ne devas peni, ke nia lingvo estu tro preciza (Z); peni perfektigi aferon (Z); mi penis rekte pensi en la lingvo neŭtrala (Z); oni penis allogi min per tre granda sumo da mono (Z).
klopodi, streĉi, strebi. peno
Energia ago de la korpo aŭ de la menso al ia celo: ĉio, kion mi kun tiom da peno faris (Z); venas ĉagreno sen granda peno (Z); ne ŝpari monon nek penon (Z); la vojo tra la sablo estis tre malfacila, tamen oni faradis al si la penon, por veni en la domon de Dio (Z); la peno skribi leteron kaj sendi al iu librejo detenas multajn venigi presaĵon (Z); la glacio longan tempon kontraŭstaras al ĉiuj penoj de la printempa suno (Z); li faris superhomajn penojn, por savi mian infanon (Z); mi esperas, ke viaj penoj havos bonan sukceson (Z); akceptu miajn plej korajn dankojn por viaj penoj (Z). pene
Kun peno (j): duonmorta pene li eskapis (K). penadi
Daŭre aŭ ripete peni: la virinoj penadis elmeti tiom multe da vestaĵa lukso, kiom nur estis eble (Z). penado
Longa aŭ ripetita peno: ilia penado havis sukceson (Z); tiu penado ludi la rolon de ĝendarmoj (Z); via penado ne estos vana; kiamaniere mi povos sciigi vin pri la rezultato de la penadoj, kiujn mi kaj mia edzo faros, por trovi por vi okupon? (Z). penegi
Energie kaj lacige peni: ĥ. (retenante ĝin)... Maria (penegas foriri) (Z); nur penege li sin savis; ŝi pensis, ke febra penegado kompensos al la cerbo la jarojn de senlaboreco (Z). penema
Inklina al penado: penema lernanto; viro peneme vestita, kun frizitaj haroj (Z).
diligenta. peniga
Trudanta aŭ postulanta penon: peniga laboro. peninda
Tia, ke ĝi valoras penon: peninda ofero; ne estis peninde tion aŭskulti (Z); li opiniis, ke tute ne penindas konfesi tion al la pordisto (Z).
penvalori. pripeni (tr)
Peni por atingi celon: kion vi pripenas, tio al vi venas (Z). malpene (ark.)
Sen ia peno por bone aspekti, senzorge: homo malpene vestita (Z). senpene
Sen ia peno, facile: senpene lerni E-on.
Esprimoj
Eluzi siajn fortojn por vanaj penoj.
Kiu mem ne penas, nenio al li venas.
Konfesi la vanecon de siaj penoj.
La oratoroj penis agiti la popolamason kontraŭ...
Leĝo pri minimuma peno.
Ŝpari nek penon nek admonon.
Kelkaj kunmetaĵoj
malpene,penadi,penado,pene,penegi,penema,peni,peniga,peninda,peno, penvalori,pripeni,senpene
Vortoj uzitaj en la sama ĉirkaŭkunteksto
diligente
energie
fervore
forte
lacige
malfacile
malgaje
mense
zorge
klopodi
labori
provi
strebi
streĉi
tedi
valori
ĝeni
ŝviti
barakti : forte skui sin, forte movi siajn brakojn kaj krurojn
pene defendi sin
celo
melankolio
senagado
Ankaŭ vidu:
enui, gaja, labori, laca, malfeliĉa, verki
Iel rilatitaj:
agx
baraktx
batalx
celx
diligentx
energix
enux
facilx
fervorx
fortx
gajx
klopodx
kostx
krurx
laborx
lacx
luktx
malfeliĉx
melankolix
mensx
minimumx
povx
provx
strebx
streĉx
tedx
valorx
verkx
volx
zorgx
ĝenx
ŝvitx