Objekto kiun oni penas trafi: trafi du celojn per unu ŝtono (Z); kiu rigardas ĉielon, maltrafas sian celon (Z); ni volas montri, ke la ĝardeno estas la celo de la flugado (Z); [ BIOLOGIO] celĉelo, celorgano.
Tio, kion oni penas atingi aŭ plenumi: homoj, kiuj klare vidas antaŭ si la belan celon, al kiu ili iras (Z); gazeto, kiu havas la celon labori por la propagando de la lingvo (Z); provoj faritaj kun la celo krei lingvon internacian (Z); la fina celo estos atingita tiam, kiam [...] (z); oni ofte kulpigas nin pri celoj, kiujn ni neniam havis (z); konduki al la celo (z); havi malican celon (z); ĉiu faro de la eternulo havas sian celon (x); la celo pravigas la rimedojn; okupi sen celo lokon sub ĉielo (z) (nenifaradi). [VIDU] celkaŭzo.
[ARMEOJ] Punkto, linio aŭ zono, kiun oni devas pripafi aŭ konkeri: bombadi nemilitistan celon.
cele (+ al aŭ kunmetite) Strebante al atingo de iu celo: organizi staĝon cele al lingva pliperfektiĝo; kuracocele, voluptocele.
*celi (tr)
Direkti sian rigardon al celo, kiun oni volas atingi per pafo aŭ simila rimedo, alĝustigante la uzatan armilon, optikan aparaton ks: li streĉis la pafarkon, metis sur ĝin sagon, ekcelis k pafis (Z); celi leporon per pafilo (Z); celi anseron, trafi aeron (Z) (maltrafi); (f) oni celas mian vivon (Z). [VIDU] celdisko, celfendo, celglobo, celgrajno, cellinio, celobjekto, celpunkto, celtabulo, celtruo.
Direkti kritikon, parolatakon al iu: ĉu tiu frazo celas min?; kiun celas tiu aludo?; ŝerce dirite, cele pensite (Z). aludi, intenci, kompreni.
Direkti sian agadon, deziron, volon al io, kion oni penas atingi aŭ plenumi: oni lekas la manon, sed celas la panon (Z); nia ekskurso celis la akvofalon; ĉiuj okuloj ekcelis lian vizaĝon; (f) celi virton (Z), justecon k bonecon (Z); profiton celu, sed aliajn ne pelu (Z); la E-ismo celas reciprokan komprenadon inter ĉiuj homoj (Z); la E-ismo celas nur al tio, ke ia taŭga komprenilo inter la popoloj ekzistu (Z); celi mortigi iun (Z); celadi [...] al unu vero, al unu feliĉo (Z). ambicii, aspiri, deziri, klopodi, sin tiri, strebi.
celado
Ago celi 1.
Penado atingi ion: celado de iu al io; mi klarigis al vi, kio devas esti la celado de niaj kongresoj (Z); la celado al ĝi estas la devo de ĉiu homo (Z).
celaro [MATEMATIKO] (pp bildigo) La aro, al kiu celas bildigo. argumentaro, bildaro.
celeco Eco de ĉio, kio havas ian celon: ĉu oni povas trovi celecon en la materia mondo?
celilo
Tiu parto de pafilo, de optika aŭ de topografia instrumento, kiu estas destinita por ebligi la celadon.
Klapcelilo.
celilaro
[ARMEOJ] La tuto de la aranĝoj de pafilo, destinitaj por celi (t.e. la fendo, la klapcelilo k la celgrajno).
[GEODEZIO] Sur topografia instrumento, la du fendoj aŭ fadenoj k la du lensoj (objektiva k okularia) kun krucfadenaro.
celismo [FILOZOFIO] Sistemo, kiu supozas, ke ĉio en la naturo havas celon.
alcela Iranta rekte al sia celo; konscia pri sia celo.
laŭcela Konforma al la elektita celo, ebliganta ĝin atingi: laŭcelaj ordonoj, preskriboj. konvena, laŭplana, metoda, oportuna; sistema, taŭga.
sencela Direktita al nenia celo, senutila, vana: sencela diskutado (B); sencelaj klopodoj; sencela vivo estas frua morto (Z).
sencele Ne havante celon: sencele vagadi (Z).
senceleco Foresto de celo: tion vi nomas senceleco, se de vi sur miloj dolĉe gutas la balzamo? (Z).
klapcelilo [ARMEOJ] Levebla, latforma peco, gradigita, prezentanta truon aŭ supran noĉon, k metita sur la malantaŭa parto de pafiltubo, por alĝustigi la linion de la pafilo laŭ la distanco de la trafotaĵo. celo
Akomodi la rimedojn al la celo.Atingi sian celon per fero kaj sango ( per fajro kaj glavo).Celi nur trafeblajn objektivojn.Juĝisto celanta justecon, akcelanta la veron. La celo povas esti atingita per du vojoj. La persvado estas la celo de ĉia elokventeco.Mi ekmovos la ĉielon kaj la teron (por -atingi celon) (strebi mane kaj piede).Ni paŝo post paŝo atingos la celon en gloro.Ni povas per kurba vojo al rekta celo veni.Strebi, aspiri al grandaj faroj, pli altaj celoj.Vivo vegetala, animala, sencela.alcelalaŭcelacelesencelealudiambiciiaspiriatingicelicelstangideziridirektiintenciklopodikonkeripafipeniplenumisin tiristrebitrafiargumentaroceladocelaroceldiskocelecocelfendocelglobocelgrajnocelilarocelilocelismocelkaŭzocellingvocelliniocelmodulocelobjektocelorganocelprogramocelpunktocelstangoceltabuloceltruokaŭzoklapcelilosencelasenutilavanasenceleco