trovi

*trov/i (tr)

1. Ekvidi, trafi tion, kion oni serĉas: mi serĉos mian horloĝon, sed mi timas, ke mi ĝin jam ne trovos (Z); kiu bati deziras, trovas bastonon (Z); en somero ni trovas malvarmeton en densaj arbaroj (Z); kie oni trovas tiun artiklon?; eĉ unu polveron vi ne trovos sur lia vesto (Z); trovi la vojon al la kaŝejo; trovi taŭgan lokon por pikniki, kampadi; la unua demando estas trovi la monon necesan; trovi azilon, rifuĝejon (Z); (f) trovi novan procedon, la solvon de problemo; li ekkriis: 'trovite! trovite! oro!'(Z); ĉu vi trovos garantiojn por tiu prunto?; mi ne povas trovi la tempon legi; morgaŭ vi eble okazon ne trovos (Z); trovi la ĝustan esprimon; (abs) serĉu kaj vi trovos (N).

2. Ekvidi fine iun, kiun oni volis renkonti: ili min serĉos, sed min ne trovos (X); se vi ne trovos lin hejme, serĉu ĉe la drinkejoj; trovinte neniun, kiu volus ŝin akcepti, ŝi baldaŭ mortis en angulo de arbaro (Z); ili iris, kaj trovis Marian kaj Jozefon kaj la infaneton kuŝanten en la staltrogon; (f) akcianojn ni pli facile trovos, ol oferantojn (Z); viron unu inter mil mi trovis, sed virinon inter ĉiuj mi tute ne trovis (X); en tiu verko la pentristo vere trovis sin mem (sian veran personecon).

3. Hazarde ekvidi, unuafoje renkonti ion aŭ iun: eĉ blinda kokino povas trovi grajnon (Z); trovinte pomon, mi ĝin manĝis (Z); trovi trezoron, monujon sur la strato, forgesitan ombrelon; nenie semata, ĉie trovata (Z); oni atendis verkiston, oni trovas homon; ŝi estis unu el la plej belaj knabinoj, kiujn oni povis trovi (Z); trovita infano; demandu la unuan trovitan! (Z); trovis malbonulo malbonulon pli grandan (Z); li trovis sian majstron (iun pli lertan); (analoge) ĉiu abomenaĵo trovas sian adoranton (Z); tiu sistemo trovus multe da adeptoj (Z); la domo ne trovis aĉetanton.

4. Eksperti ian senton, impreson; unuafoje travivi: tiuj, kiuj trovas plezuron en la malordo de la malboneco (X); elmigris Jehuda [...] , sed ne trovis ripozon (X); trovi la kuraĝon disigi de la amatino; trovi enuon en romano, en la kolektado de poŝtmarkoj; trovi la morton en akcidento.

5. Ricevi de iu alia ian sentan reagon: kiu mensogis per unu vorto, ne trovos kredon ĝis la morto (Z); se mi trovis placon en viaj okuloj (X); vi trovos favoron kaj bonan opinion ĉe Dio kaj la homoj (X); miaj projektoj trovis varman aprobon ĉe niaj amikoj (Z); trovi ĉe iu pli da danko (X); trovi ies simpation, indiferentecon; trovi bonan akcepton.

6. Ekrimarki, unuafoje konstati ies agon aŭ staton: sekve, se mi lin trovus kuŝanta kun mia edzino, li devus nur nei...? (Z); ili ĉirkaŭis Danielon kaj trovis lin preĝanta (X); mi trovis la domon forlasita kaj la pordon nefermita; kiam li vekiĝis, li trovis la hirundon forfluginta.

7. Opinii ion aŭ iun ia: trovi la frukton bongusta (B); mi trovas la ideon ĝusta (Z); li trovis ŝin tiel bela, ke li sammomente enamiĝis (Z); ŝi trovis lin laŭ sia gusto (Z); la komitato faros tiujn ŝanĝojn, kiujn ĝi trovos necesaj (Z); oni trovas ebla, kion oni deziras (Z); ĉu vi trovas ĝin konvena, ke juna virino restis la tutan tagon kun kelke da junaj viroj? (Z); mi trovas superflue tie ĉi detale paroli pri tio (Z); eble poste trovos mi utile ŝajnigi, ke mi perdis la prudenton (Z); la gazetoj ne trovas necesa eniĝi en tio (Z); ni trovis necesa doni la sekvantan klarigon (Z); mi trovas bona konigi la miraklojn (N); kiel vi trovas justa agi kun ni, tiel agu (X).

8. Veni al la opinio, ke: se iu el vi trovas, ke ni devas fari ion aŭ alion (Z); se la Societo poste iam trovos, ke mi kondukas la aferon ne bone (Z); mi trovas, ke pli malbona ol la morto estas la virino (X).