al

1. Fizikan proksimiĝon en iu direkto: iri al la urbo, al la lernejo, al la onklo (Z); eliri renkonte al iu (Z); apogi sin al iu (Z); al la muro; la riveretoj fluas al riveroj (Z); la suno kliniĝas al la okcidento (Z); nun de loko flugu ĝi al loko! (Z); (f) de tago al tago; de tempo al tempo (Z); venos al vi mizero (Z).

2. Direkton aŭ celon de ia movo aŭ fizika ago: frapi al la pordo (Z); ĵeti ion al iu, prezenti ion al iu, etendi la manon al iu (Z); direkti sian voĉon (Z), levi la okulojn (Z) al iu, sin turni al iu (Z); (p, f) rigardi al la strato; diri, skribi, respondi al iu; pagi ion al iu, tiu pordo kondukas al la parko; enirejo al la ĝardeno; jen la vojo al Parizo; (f) la kongreso estas en bona vojo al efektiviĝo.

3. Celon de ia sento, penso aŭ volo: via koro sin tiru ne al pekuloj (X); sopiri al la hejmo (Z); deziri bonon al iu; minaci, flati, kontraŭstari, pardoni, ordoni al iu; amo, abomeno, inklino al io; montri entuziasmon al E.; intencoj al bono k malbono (Z); la malamo, kiun li eksentis al agi (Z); ni estu amikoj al ĉiuj popoloj!; ne estu tro severa al li.

4. Atribuon, destinon, apartenecon: doni, proponi, komisii, sendi ion al iu; prezentu al vi mian embarason; apliki teorion al la praktiko; kondamni iun al morto; konveni, aparteni al; akiri al si gloron (Z); preni al si la liberecon, la rajton fari ion; ĉio bona estas al via dispono (Z); knabo lasita al si mem (Z); al kio oni estas naskita, tion oni tuj povas vidi laŭ la eksteraĵo (Z); sklavoj al Faraono (X); al via sano! (Z).

5. Interesatecon, profiton aŭ malprofiton, kiun iu ricevas per la ago: servi, malutili al iu; detranĉu al mi pecon (Z); starigi al iu monumenton; lavi al iu la piedojn, bati al si la bruston (Z); legi, kanti ion al iu (Z); estas al mi varme, malvarme (Z), bone (Z), ĝoje (Z); li faris al si veston (X); mi planos al mi ĝardenon (X); mi kolektis al mi arĝenton (X); ŝi malfermas sian manon al la malriĉulo (X).

6. Rilaton de koncerneco, esprimeblan ankaŭ per akuz.: danki, helpi, aludi, kompati, obei, plaĉi, rilati al iu, io; konforma, fremda al io.

7. Adicion, kompletigon: aldoni du al kvar; li enfermis ĝin en la kokinejon, al la kokinoj k anasoj (Z); (f) aldoniĝos al vi jaroj da vivo (Z); por kio ni bezonas apartan serion da finiĝoj por ĉiu persono k nombro, k al (krom) tio ĉi en ĉiu tempo k modo novan serion da finiĝoj? (Z); al tio ĉi ne forgesu, ke [...] (Z).
   plus.

8. (ark.) Daton aŭ momenton, ĉe kiu oni faru ion: dankon por via amika sendaĵo al mia naskotago (Z); koran dankon por via amika gratulo al la datreveno de mia naskiĝo (Z); al la baldaŭa komenciĝonta nova jaro mi sendas al vi la plej koran gratulon (Z); la figarboj, ĉe kiuj la vojaĝantoj sidiĝas al la vespermanĝo (B); la plej amata ĉevaleto, sur kiu ili elveturas al ĉiu okazo (Z); al la malfeliĉo (Z) (malfeliĉe); = okaze de.

9. Gramatikan rilaton inter agsubst. k ties objekta suplemento: estimo al la tradicio (Z); akcepto al la kongresanoj; subtenado al io; ofendo, persekuto, protektado, ŝato, timo, voko al iu, io.

10. Post adj, aŭ adv.:

Esprimoj

Kelkaj kunmetaĵoj