Meti ion sur vojon, por malhelpi la iradon: bari straton; bari al iu la vojon (Z), la eniradon (Z), la komunikojn; bari la fluon de rivero (B); ĉiuj alirejoj al la palaco estis baritaj de la soldatoj; [matematiko] barita aro (subaro de globo kun finia radiuso); barita funkcio (kies bildaro estas barita aro). bloki, fermi, obstrukci, ŝtopi.
(f) Malhelpi la efektiviĝon, elvolviĝon de io: bari la progreson al la kalumnio; bari la vojon al ĉiuj reformoj; tiu kondamno baris al li ĉian estontecon; kio baras reĝan la ordonon? (Z); senkonscia tremo baras nian plej kuraĝan decidemon (Z); (oni diras), ke mi baras la lingvon kontraŭ ĉia evolucio (Z). bridi, kateni. [VIDU] bastono, trabo.
baro ĉio, kio baras:
fizike: pro limoj k baroj malpacas najbaroj (Z); gardu vin du baroj, lipoj k dentaroj (Z); kontraŭ malfeliĉoj baro ne ekzistas (Z).
metafore: E. forigas la lingvajn barojn inter la popoloj; la Fundamento ne prezentas ian baron kontraŭ la evolucio de la lingvo (Z); pro multaj ĝenoj k baroj la laboro haltis. muro.
[matematiko] (pp aro de reelaj nombroj):
suba baro Nombro, kiu malsuperas aŭ egalas ĉiun nombron en la aro.
supera baro Nombro, kiu superas aŭ egalas ĉiun nombron en la aro.
barado Ago de tiu, kiu baras: la barado de la rivero postulis tri semajnojn.
baraĵo
ĉio materia, per kio oni baras: baraĵo el branĉoj dehakitaj ( abatiso), el ŝtonegoj; baraĵo en kanalo. digo.
Natura obstaklo, kiun sablamaso prezentas al la elfluo de iaj riveroj. benko.
trakfina baraĵo [FERVOJO] Fortika baraĵo, pleje trusforma, ĉe kapo de saktrako, por malhelpi al trakveturilo transveturi la trakfinon, kun aŭ sen bremsefiko.
barilo
Vico da lignaj palisoj, fiksitaj en la grundo k transverse kunigitaj, aŭ aranĝo de ŝtonoj metitaj unuj super la aliaj, por apartigi korton, ĝardenon ktp: vojeto inter vinberĝardenoj, kie estis barilo sur unu flanko k barilo sur la dua flanko (X); la bariloj, kiujn miaj kampuloj konstruas ĉirkaŭ siaj kampoj, por ke neniu leporo transsaltu (Z); la malfeliĉa anasido forkuris k flugis trans la barilo (Z); malantaŭ barilo kuraĝo estas facila (Z).
(f) Obstaklo: tiuj ĉi sonoj estas granda barilo por la disvastiĝo de nia lingvo (Z); ĝi prezentas barilon kontraŭ la evolucio de la lingvo (Z). bariero, barikado, heĝo.
barumo ŝvelondego ĉe enfluo de rivero en maron.
ĉirkaŭbari
ĉirkaŭi de ĉiuj flankoj per barilo: ĉirkaŭbari legomĝardenon; la tombo estis ĉirkaŭbarita per potkrevintaĵoj (Z).
(f) ĉiamaniere malhelpi, plene ĝeni: mi ĉirkaŭbaros ŝin, ke ŝi ne trovos siajn vojojn (X); la viro regas, sed la virinon ĉio ĉirkaŭbaras (Z).
debari (Z), malbari (Z) Depreni, formeti baron aŭ barilon: la ĝardeno estas parte debarita (Z); la polico malbaris la vojon.