el

el

1. La limigitan spacon aŭ la objekton, de kies interno ie, sin movas eksteren: forpeli iun el la domo; eliri el la urbo; flago pendis el la fenestro; depost lia reveno el Hispanujo (Z); vi prenos edzinon por mia filo el tie (B); atakoj de la nomadoj el la dezerto (Z); ni bezonas krudaĵojn el eksterlando; inter la fremduloj estis unu kantisto el nordo (Z); ne gutas mielo el la ĉielo (Z); li ŝtelis juvelojn el la trezorejo; tiri el kesto; ĉerpi el puto; trinki el glaso; voĉlegi el malnova libro (Z); forstreki el teksto; (f) per tio ŝi estis iom skuita el siaj revoj (Z); letero sendita el tre malproksime; l' animo via brilas el l' okuloj (Z); la lipoj ridetadis el (kontrastante kun) la nigra barbo (Z); la steloj eklumis el la klara etero (Z); el sub la kanapo la muso kuris sub la liton (Z); elirigi iun el sub la jugo (Z); belaj rakontoj el trans la montoj (Z); eliris fajro el antaŭ la Eternulo (Z); el inter la arbetaĵoj elvenis tuta svarmo da cignoj (Z); Dio parolis el meze de la fajro (X).

2. La antaŭan staton de io, kio ŝanĝiĝis k aliiĝis: ĉio fariĝis el polvo k refariĝos polvo; ili forĝos el siaj glavoj plugilojn (Z); veki el dormo; tiri, eliri el embaraso; eksiĝi el la servo; levi sin el mizera situacio; ŝiri el iluzio; el la neceseco oni devas fari virton (Z); sendube via gloramo faras por vi el Danujo malliberejon (Z); kio fariĝis el vi?
   de, en 5.

3. La abstraktan, metaforan originon, devenejon: rakonto el la Biblio; vortoj el la Fundamento; monumento el la antikva tempo; sciigi el la gazetaro; krii el la tuta gorĝo (Z); ami, bedaŭri el sia tuta koro; ili vivadis el ŝparo; li tion desegnis el la memoro; traduki el latino; mi donos al vi procentan profiton el la vendado.

4. La kaŭzon de sento aŭ ideo, la bazon de rezono: mi ne scias, el kia kaŭzo (Z); tio, fariĝis el (pro) simpla senhelpa neceseco k ne el ia lingva leĝeco (Z); fari ion (pro) simpla kaprico (Z); el amo, el malĝojo, el principo; unuj el la aŭtoroj komencas sian entreprenon el simpla facilanimeco aŭ el gloramo, sen malhonestaj intencoj (Z); ni el tio vidas, konkludas, ke [...] ; el tiu reformo rezultis, ke [...] ; el la dirita regulo sekvas, ke [...] .
   de, pro.

5. La aron, kies erojn oni deprenas aŭ abstraktas; la devenon de parto apartigita disde la tuto: unu el ili (Z); du el la plej fortaj; la plej fortaj el ĉiuj; kelkaj el la ĉefoj (Z); restis iom el la viando (Z); trinki el la vino (Z); doni al iu el sia pano; osto el miaj ostoj k karno el mia karno (X); la ĉefa el la devoj estas fari malbonon al neniu; de tie oni ĝuas vidaĵon el la plej kuriozaj; tio estas la lastaĵo el nia havo (Z); ŝi kantas plej bone el ĉiuj; el du malbonoj pli malgrandan elektu (Z); miaj kolegoj el la oficejo (Z); ŝi perdis la klientaron el la honorindaj sferoj (Z); kolektiĝis al li el la Izraelidoj granda amaso (X).
   inter.

6. La materialon, kiu konsistigas ion; la erojn de tuto: kolzono el perloj; statuo el marmoro; mantelo el veluro; manĝo el verdaĵo (Z); pudingo el pomoj; domo el brikoj; tegmento el verdaj folioj; plekti kronon el floroj (Z); vortaro el ĉirkaŭ mil vortoj (Z); haremo el dek virinoj; (f) nia urbo havas pasintecon el gloro; mia ĝojo estis kovrita de malhela vualo el malgajeco; la tuta trezoro el scienco amasigita de la homaro; heredaĵo el tradicioj; miksaĵo el timo k respekto; aro el eminentaj personoj (
   da); la verko konsistas el kvin partoj.