cedi
*ced/i
I- (ntr) - Fleksiĝi, ne plu elteni enfali: hakilo estas tranĉa, sed la branĉo ne cedas (Z); la lito cedis sub lia pezo; ne batu la pordon, ĝi ne cedos.
- Ne plu kontraŭbatali, ne plu rezisti: estis videble, ke la Libianoj komencas cedi (B); leono cedas al neniu (Z); al tiu ĉio cedas, kiu monon posedas (Z); mi cedis al Ostwald en ĉiuj punktoj (Z); kiu cedas al sia infano, ĝin pereigas per propra mano (Z); (f) la rutino fine cedis al la sana prudento; la nokto cedis al griza vintra tagiĝo (Z); la tago cedas al la nokto (Z); la sento de persona indeco ne cedis en ŝi antaŭ la timo de mizero (Z); (abs) la febro cedis.
- Sin allasi, sin fordoni al io, ĉesante rezisti: cedi al siaj pasioj, al la admonoj, al peto (Z), al la deziro (B), al ies kaprico (B), al via insistado (Z), al nacia kutimo; cedi al dormo; (analoge) ĉiuj virinoj cedas al li.
abdiki, rezigni, sin retiri.
II- (tr) - Lasi al iu ion, kion oni okupis, posedis aŭ pretendis: cedi sian lokon, seĝon (B), la tronon; feliĉon oni ne heredas nek cedas (Z); (f) hidrogenperoksido facile cedas oksigenon; la espero cedis lokon al plena disreviĝo; ĝia antaŭa paleco cedis la lokon al flama ruĝo (Z).
allasi, koncesii, permesi, transdoni.
- [ JURO] Formale transdoni posedaĵon, rajton ks al alia persono: cedi lukontrakton; cedi komercon al nova entreprenisto.
- [KOMERCO] Doni en reasekuro.
cedo - Ago de iu, kiu cedas: disciplina cedo de la malplimulto al la plimulto (Z); oni povas riproĉi al tiu traduko tro da cedo al la apartaj kutimoj de la lingvo rusa; ne prezenti ĝin (reformproponon) en formo de timema cedo (Z).
- Tio, pri kio oni cedas: mi efektive volis fari cedojn, sed ĉio rompiĝis pro la kapricoj de O. (Z); doni cedon al iu (Z) (avantaĝon en ludo).
ceda
[ BIOLOGIO] (pp geno) Tia, ke ĝi efikas nur, se ĝi troviĝas sur ambaŭ kromosomoj de paro: ceda karaktero estas la karaktero, kiun transdonas tia gena paro.
rega. cedado
Daŭra aŭ ripetita cedo: ni forlasu do por ĉiam ĉiujn provojn de cedado k iru trankvile nian vojon (Z). cedaĵo
[JURO] Rajto, posedaĵo ks cedita. cedebla
[JURO] Tia, ke oni povas transdoni ĝin en la posedon de alia persono: cedeblaj valorpaperoj. cedema
Facile cedanta al ies volo: leĝo estas cedema: kien vi deziras, ĝi iras (Z); cedema diskutanto.
akordiĝema, mola, pacema. cedigi
Fari, ke io aŭ iu cedu: la kavalerio cedigis la alon de nia armeo; cedigi sian orgojlon antaŭ la cirkonstancoj. forcedi - (ntr) Rezigni pri io:vi pruvis vian kuraĝon, do forcedu de vana rezisto! (G).
- (tr) Plene transdoni: li sub trudo forcedis sian tutan heredaĵon.
malcedi (ntr)
Rezisti. necedebla
[JURO] Tia, ke oni ne povas transdoni ĝin en la posedon de alia persono: necedebla bieno, titolo, vojaĝbileto; necedebla rajto. senceda
Necedema.
firma.
Iel rilatitaj:
BIOLOGIO
JURO
abdikx
aĉetx
baraktx
batalx
bonx
devx
donx
fleksx
genx
koncesix
konsentx
kromosomx
opinix
permesx
rajtx
rezignx
rezistx
vendx
volx