dekstra
*dekstr/a
- Troviĝanta ĉe la flanko kontraŭa al tiu de la koropinto: la dekstra mano estas ordinare la pli lerta; Mia dekstra mano etendis la ĉielon (X); se via dekstra okulo faligas vin, elŝiru k forĵetu ĝin (N); al tiu, kiu frapas vian dekstran vangon, turnu ankaŭ la alian (N); dek miloj ĉe via dekstra flanko! (X).
- [POLITIKO] Rilata al la dekstro 2: dekstra partio, politiko.
dekstre
ĉe la dekstra flanko: la akvo estis por ili muro dekstre k maldekstre (X); sidi dekstre de Dio (X). *dekstren
Al la dekstra flanko: se vi iros dekstren, mi iros maldekstren (X); dekstren! (militista ordono). dekstro - Dekstra flanko.
- [POLITIKO] La konservativaj k reakciaj partioj (kies deputitoj konvencie sidas dekstre fronte al la prezidanto en iuj parlamentoj).
dekstrigi
[TIPOGRAFIO] Aranĝi (tekston) tiel, ke la dekstra rando estu glata, sed ne la maldekstra: dekstrigitaj subtitoloj. SIN. dekstrarandigi.
centrigi, rektigi. dekstrulo - Tiu, kiu kutime uzas la dekstran manon por skribi, labori ktp. SIN. dekstramanulo.
- [POLITIKO] Ano aŭ samideano de dekstra partio.
dekstrularo
[POLITIKO] La tuto de la homoj kun dekstraj opinioj. dekstruma - [TEKNIKOJ] (pp, helico aŭ ŝraŭbo) Antaŭeniĝanta, se turnate horloĝdirekte.
- [BOTANIKO] [ZOOLOGIO] Pro kresko turniĝanta aŭ volviĝanta horloĝdirekte: la plej multaj volvoplantoj estas dekstrumaj; la konkoj de moluskoj povas esti dekstrumaj aŭ maldekstrumaj. SIN. dekstrenvolviĝa.
RIM. 1 La evitinda botanika termino dextrorsum sinonimas al maldekstruma. - [GEOLOGIO] (pp horizontala faŭlto) Tia, ke observanto fronte al la faŭlto, vidas la kontraŭan disigitan flankon relative moviĝi dekstren.
dekstramanulo
Dekstrulo 1. dekstrenĝira
[KEMIO] Devianta dekstren la ebenon de polarizo de la lumo: glukozo estas dekstrenĝira. ambaŭdekstra
Kutime uzanta indiferente la dekstran aŭ la maldekstran manon por labori, skribi ktp. dedekstra
Rilata al venanto de la dekstra flanko: dedekstra pasrajto. *maldekstra - Troviĝanta ĉe la flanko de la koropinto: riĉo k gloro estas en ĝia maldekstra mano (X); la maldekstra flanko estis rigardata kiel malbonaŭgura; ne povantaj distingi inter sia dekstra mano k sia maldekstra (X).
- [POLITIKO] Rilata al maldekstro 2: maldekstra movado, revuo, organizo.
maldekstre
ĉe la maldekstra flanko: k li starigos la ŝafojn dekstre de li, k la kaprojn maldekstre (N). *maldekstren
Al la maldekstra flanko: ne dekliniĝu de ĝi dekstren nek maldekstren! (X). maldekstro - Maldekstra flanko.
- [POLITIKO] La partioj progresemaj, favoraj al socia justeco (kies deputitoj konvencie sidas maldekstre fronte al la prezidanto en iuj parlamentoj).
maldekstrigi
[TIPOGRAFIO] Aranĝi (tekston) tiel, ke la maldekstra rando estu glata, sed ne la dekstra.
dekstrigi, alkadrigi. maldekstrulo - Tiu, kiu kutime uzas la maldekstran manon por labori, skribi ktp. SIN. maldekstramanulo.
- [POLITIKO] Ano aŭ samideano de maldekstra partio.
maldekstrularo
[POLITIKO] La tuto de la homoj kun maldekstraj opinioj. maldekstruma - [TEKNIKOJ] (pp helico aŭ ŝraŭbo) Antaŭeniĝanta, se turnate kontraŭhorloĝdirekte.
- [BOTANIKO] [ZOOLOGIO] Pro kresko turniĝanta kontraŭhorloĝdirekte. SIN. maldekstrenvolviga.
RIM. 2 La evitinda botanika termino senestrorsum sinonimas al dekstruma. - [GEOLOGIO] (pp horizontala faŭlto) Tia, ke observanto fronte al la faŭlto, vidas la kontraŭan disigitan flankon relative moviĝi maldekstren.
maldekstrenĝira
[KEMIO] Devianta maldekstren la ebenon de polarizo de la lumo: fruktozo estas maldekstrenĝira. ekstremdekstra
[POLITIKO] Plej reakcia k naciisma.
faŝismo. ekstremmaldekstra
[POLITIKO] Plej revoluciema.
Iel rilatitaj:
babordx
centrx
cerbx
faŝismx
flankx
konservativx
korx
manx
nacix
partix
politikx