poluso
*polus/o
- [ASTRONOMIO] ĉiu el la du punktoj de la ĉielo, ĉirkaŭ kiuj la steloj ŝajne rondiras kaj kiuj estas la plilongiĝo de la terakso ĝis la ĉiela pseŭdosfero. SIN. ĉiela poluso.
- [MATEMATIKO] Sekcopunkto inter sfero kaj ties akso.
- [GEOGRAFIO] ĉiu el la du punktoj, kie la terakso trafas la tersurfacon: la geografia poluso; norda, suda poluso; (analoge) la magneta poluso (al kiu montras kompaso); (f) lia gloro flugados de unu poluso ĝis alia (Z).
- [FIZIKO] Punktforma fonto de elektra aŭ magneta kampo: poluso de magneto, de pilo; interpolusa tensio.
- [MATEMATIKO] Punkto, kie funkcio alprenas nefinian valoron.
- [MATEMATIKO] (pp koniko kaj rekto) La punkto, kies polajro rilate la konikon estas la rekto.
- [MATEMATIKO] Origino de polusa koordinatsistemo.
- (f) Punkto, ĉirkaŭ kiu organizigas aferoj: la polusoj de ekonomia organizado.
ĉiela poluso
[ASTRONOMIO] Poluso 1. polusa
Rilata al poluso (j): polusa ekspedicio; polusa klimato; [ASTRONOMIO] polusa stelo (stelo, Ò Ursoe minoris, en la konstelacio Malgranda Ursino, nun ĉ. 1° distanca de la ĉiela nordpoluso); [MATEMATIKO] polusa aro de funkcio; polusa akso (duonrekto eliranta de la poluso en polusa koordinatsistemo); polusa koordinatsistemo (koordinatsistemo, kie oni indikas la situon de punkto per ĝia distanco al la poluso kaj ĝia angulo al la polusa akso). ĉirkaŭpolusa
Okazanta ĉirkaŭ la teraj polusoj: ĉirkaŭpolusa navigado. dupolusa
Havanta du polusojn. dupoluso - [FIZIKO] Limeso de paro da kontraŭaj ŝargoj, alproksimiĝantaj kaj fortiĝantaj tiel, ke la produto de ŝargo kaj distanco restas konstanta.
- [ELEKTRO] Praktika aparato elektroteknika, aŭ ankaŭ praktika aŭ teoria parto de cirkvito, havanta du ekstremaĵojn (klemojn), ĉe kiuj oni enigas ĝin en cirkviton.
- [TELEKOMUNIKOJ] Anteno, konsistanta el du simetriaj partoj kaj konektita en ĝia centro.
kvarpoluso - Limeso de paro da dupolusoj kun kontraŭaj momantoj, alproksimiĝantaj kaj fortiĝantaj tiel, ke la produto de dupolusa momanto kaj distanco restas konstanta.
- Teoria aŭ praktika parto de cirkvito, aŭ praktika aparato elektroteknika, havanta kvar ekstremaĵojn (klemojn), du ĉe la enira flanko kaj du ĉe la elira flanko: ekzistas speciala teorio pri kvarpoluso.
transpolusa
Okazanta trans unu terpoluso: transpolusa aerlinio.
Iel rilatitaj:
antarktx
arktx
astronomix
bankizx
borealx
frostx
glacix
hundx
meteologix
stelx