Ni
vivas en nia propra, aparta, abstrakta, mondo. Ni povas kontenti, se
ni kapablas bone
interpreti duonon de simplaj mesaĝoj senditaj al ni. Homa
interkompreniĝo estas mistero, kaj ĉefe dependas de bonvolo.La cerbo pritraktas ne la realon sed nur informojn pri la
realo
Nia cerbo pritraktas informojn pri la
realeco simile al komputilo. Kion ĝi kapablas enteni, eble iom varias
laŭ individuo, kaj oni povus taksi la kapablon kiel katastrofe
mizera, aŭ eksterordinare mirinda, depende de la humoro je la momento.
Kion la cerbo nuntempe faras kun informoj pli bone ol komputilo, estas
eltrovi rilatojn aŭ malkovri
komunajn karakterizojn inter
aferoj
unuavide senrilataj. Ne temas nur pri rilatoj inter "realaĵoj", sed
ankaŭ inter imagaĵoj aŭ simboloj. Tiu kapablo estas foje profitdona,
foje damaĝa.
Oni povas krude taksi la
duonon de niaj kredoj kiel superstiĉojn.
Aldoni neŭronon ie, aŭ forpreni aliloke, konekti aŭ malkonekti kelkajn
pliajn neŭronojn inter si, ne ŝanĝos multon. Espereble, edukado iom
povas plibonigi la situacion. Oni devas resti singarda kiam oni volas
pritrakti informon utile. Ĉiam oni memoru ke oni ne pritraktas la
realon, sed nur informon pri la
realo, kaj tiu informo reprezentas nur
parton de la realeco je certa precizeco, pro la limigoj de la sistemo
de reprezentado, la bito por komputiloj, aŭ la neŭrono por la cerbo. [14] |
Kiel informoj estas pritraktitaj?Logiko.Logiko estas parto de matematiko. La reguloj validas por tiu fako. Uzi ĝin ekster tiu fako riskas kaŭzi malagrablaĵojn. "Via aserto estas mallogika", kiom ofte oni aŭdas tion? Plej ofte la kaŭzo estis malsama reprezentado de la realo, kio kaŭzis miskomprenon. Ambaŭ interparolantoj disponas pri malsamaj informoj, kaj konstruis malsamajn reprezentaĵojn, sed supozas ke la alia disponas pri la samaj. Esperantistoj kutime fieras pri sia logikeco, sed malfacilas pruvi ke ĝi estas pli alta ol la kutima. La neevitebla obstaklo estas la tradukado de la realo en bitojn sen perdo de informo. Ĉiam eblas demandi pli da informoj al la kunparolanto por solvi la ŝajnan mallogikecon de lia aserto. Konsideru kiel honoron, kiam iu diras mallogikaĵon al vi: li simple kredas ke vi funkcias je la sama nivelo kiel li, kaj ke vi ne bezonas detalajn klarigojn. Provu meti vin en lia kunteksto.ProtokoloBito en si mem ne sufiĉas kiel informero; ĝi nenion signifas. Oni devas scii kion ĝi reprezentas. Por kompreni la problemon, imagu ke oni volas komuniki kun forega eksterterano, kaj nur povas atingi lin per lumradioj. Por simpligi la klarigon, imagu ke oni decidas uzi ian morskodon, sed alia duuma sistemo konvenus. Kiel instrui la eksterteranon, ke temas pri iu kodo? Kiel konigi la regulojn laŭ kiuj la informo estas sendita? Ŝajnas nesolvebla problemo. Tamen, nia cerbo, uzante similan duuman kodon, sukcesis dum junaĝo, doni signifon al la informo transsendita laŭ la aksono.Oni povas ekzemple sendi 0000000100100011010001010110011110001001101010111100110111101111 kaj esperi ke ili komprenos tion kiel 0000 0001 0010 0011 0100 0101 0110 0111 1000 1001 1010 1011 1100 1101 1110 1111, kio estas 0 kaj la 15 unuaj nombroj laŭ duuma notacio. Malfacilas klarigi ke ni uzas 4-bitan protokolon, kaj ne 5-bitan aŭ pli (tion ni bezonos klarigi poste). Oni povas supozi ke sufiĉe inteligenta eksterterano kapablos diveni la strukturon. Necesos iom da peno por iel klarigi ke ni sendas la koordinatojn de segmento. Ekde tiam, kiam ni kapablos fari tion, ni povos desegni figurojn sur eŭklidan ebenon, kaj esperi ke kelkaj eksterteranoj divenos pri kio temas. Tiel, ni povos klarigi preskaŭ ĉion, per desegnado. Sed ne temas ĉi tie pri la metodo de klarigo - eblas trovi pli bonan - sed pri la salto de ciferoj al punktoj sur eŭklidan ebenon, poste al segmentoj kaj al desegnoj. Iel ni devas rilatigi ciferojn al io konkreta, doni signifon al ciferoj . La problemo estas malfacile solvebla ĉar ni ne povas montri, tuŝigi, flarigi, gustumigi la objektojn kiujn ni volas priskribi. La tasko de nia cerbo estas multe pli facila, ĉar ĝi disponas pri diversaj sensoj por kapti informojn pri la ĉirkaŭaĵo. Do la salto de impulso al signifo estas pli simpla. La percepto per du (aŭ pli da) sensoj, permesas al ni konstrui bildon de la mondo, de la "realo". Nun imagu estaĵon kiu nur posedas unu senson, ekzemple aŭdon. Ĝi ne havas vidon, tuŝon, guston, flaron, ktp (ekzistas multaj aliaj). Ĝi ne povos per tiu unika senso, formi ian ideon pri la realo. Same senmova unuokulo, kun nur la vida senso, ne povos kompreni kion ĝi vidas. Eĉ la tuŝo ne sufiĉas sen la kapablo moviĝi. Tiu temo ne estas fintraktita... Meditado.Pro la kapablo de la cerbo rilatigi ĉiun informon (perceptitan per niaj sensoj) al iu strukturo (arketipo, koncepto), ni havas la tendencon manipuli Objektojn (t.e. strukturojn, kategoriojn)[12]. Tiu kapablo permesas rekonon, komprenon, kio estas ne multe pli ol etikedado, kaj estas la kaŭzo de multaj antaŭjuĝoj. Malfacilas komplete malŝalti tiun funkcion de la cerbo. Iuj meditado-teknikoj permesas alproksimigi iun staton de kompleta konscio (laŭ mi erariga priskribo), stato kiam ne plu ekzistas Objektoj (foje eĉ ne unu: la Mio), sed nur apartaj, puraj, objekto-nerilatitaj Konkretaĵoj de Atributoj (primitivoj estus iom pli bona vortigo).Tio klarigas kial tiuj mensostatoj estas konsiderataj kiel nepriskribeblaj. [13] Oni povus demandi sin, ĉu tiu mensa stato, estas natura aŭ kontraŭnatura, kaj ĉu ĝi utilas al io. Interesa efiko de meditado estas, ke ĝi liberigas de antaŭjuĝoj (kondiĉaj refleksoj), kiuj malhelpas "objektivan" pritrakton de la informoj. Ĝi efikas kiel purigado de la cerbo. Malamikoj (aŭ tiuj personoj kiujn ni konsideris malamikaj) ricevas novan ŝancon konduti amike, kaj ni vidas la mondon tute nova, kaj povas admiri verdan herbeton kiel unikan mirindaĵon. Kvantumo.La teorio pri kvantumoj asertas (kaj multemaniere pruvis), ke materio aŭ energio ne estas senfine dividebla, sed konsistas el malgrandaj eroj.Kvazaŭ la kreanto laboris je tre granda, sed tamen limigita precizeco. [17]. Evidente, laŭ lia bildo, ni suferas pro similaj limigoj. Eble ni estas partoprenantoj al iaspeca komputila ludo :-) Ankaŭ fizikistoj pritraktas ne materion, sed informon pri materio. |
Mi pensas do mi estas.Averto.La franca filozofo-matematikisto Descartes priskribis sian metodon en fama libro, kies unuan ĉapitron oni legigas al ĉiu franco. Temas pri metodo por sisteme analizi la mondon, kaj kompreni kiel ĝi funkcias. Kiam oni legas iom pli, kaj vidas kiel li aplikis sian propran metodon por klarigi, ekzemple, la homan fiziologion, oni nur povas konkludi ke lia metodo estas tute stulta (minimume tre limigita)[18].Same ĉi tie. Analogioj nur funkcias ĝis certa grado. Sed espereble, la sekvaj permesos progresigi nian konon per adekvataj eksperimentoj kiuj pruvos aŭ malpruvos ties validecon. Vi legas la subon je via propra risko. Mi skribas pro amuzo.
Analogio inter la metodoj kaj la cerba aktivecoMetodoj (ankaŭ nomitaj funkcioj) laŭ la OO-terminaro, difinas la kapablojn de Objektoj. Eblas, ke pro programista eraro, unu metodo (aŭ parto de metodo) estas senfine realvokata, kaj oni restas en senelira cirklo. La samo povas okazi en la cerbo, kiam la impulso de neŭrono, revenas (laŭ pli-malpli longa vojo) al la sama neŭrono, kiu fajras denove. Tio eble okazigas fobiojn, aŭ ekstazojn. Necesas malŝalti la aparaton, aŭ administri neŭro-inhibilon.La objekto GlitaNombro povas enteni la metodojn aldoni, subtrahi, dividi, kaj multipliki(GlitaNombro). Sed notu ke la objekto Dato nur povas enteni la metodon aldoni(Dato). Ne eblas aldoni 2006-01-14 al 2006-01-29. Tamen eblas aldoni(Tago). Ankaŭ notu ke 2006-01-14 subtrahita el 2006-01-29 ne donas Daton kiel rezulto,sed nombron de tagoj. Eblas aldoni kaj subtrahi Temperaturojn kaj ricevi Temperaturon kiel rezulton. Eblas aldoni, subtrahi, kaj multipliki Distancojn. Sed 2 metrojn oble 3 metrojn, ne donas 6 metrojn (Distanco) sed KvadratMetrojn. Eblas obligi Distancojn trifoje, por akiri Volumon, sed ne kvarfoje... Sed eblas aldoni 2 pirojn al 3 pomojn por akiri 5 fruktojn. Do ĉiu Objekto estas ankaŭ difinita per la kapabloj kiujn ĝi havas, kaj per sia utileco. Ni povas facile uzi tranĉilon aŭ moneron kiel ŝraŭbilon, sed komputilo ne povos trovi tion de si mem. Ĝi bezonas esti programita. Ĉu nia cerbo funkcias simile al komputilo?La fundamenta diferenco estas ke nia cerbo programas sin mem, kaj daŭre modifas kaj riĉigas siajn konojn. Eble en la estonteco, oni programos komputilon por simuli tion kion nia cerbo faras nature. Por kompreni kiel nia cerbo funkcias, oni devas pli bone studi kio okazas je la nivelo de neŭronoj. Oni rimarkis ke, en aparta neŭrona kulturo, la neŭronoj provas kontakti aliajn neŭronojn, kaj kreskigas aksonojn por ebligi tiujn kontaktojn. La samo okazas en nia cerbo dum la tuta vivo. Ĉu la kontaktoj okazas tute laŭ hazarde, aŭ ĉu certaj kondiĉoj estas necesaj por konstrui la reton de kunlaborantaj neŭronoj? Plej eble, la rolo de hazardo estas granda, kaj unu cerbo similas al alia nur supraĵe.Ĉiukaze, nia cerbo lertas konstrui rilatojn inter diversaj okazaĵoj. Ĝi eĉ kapablas trovi rilatojn inter tute ne similaj aferoj. Kutime, utilaj rilatoj plifortiĝas, kaj malutilaj iom post iom malaperas, post spertoj en la reala ĉirkaŭaĵo. Mi esperas ke oni baldaŭ eksperimentos pri tio. Oni atentu ke ne ĉiu bela teorio estas la unika kaj la sole vera. [... daŭrigota ...]
|