Mil naŭ'cent ok'dek kvar - Verk'is Georg'e Orwell


Traduk'is Donald Broadribbant

Antaŭ'vort'o de la traduk'int'o


  1. Antaŭ'vort'o de la traduk'int'o
  2. Part'o Unu
  3. 2
  4. 3
  5. 4
  6. 5
  7. 6
  8. 7
  9. 8
  10. Part'o Du
  11. 1
  12. 2
  13. 3
  14. 4
  15. 5
  16. 7
  17. Part'o Tri
  18. Apendic'o

“Georg'e Orwell” est'is pseŭdonim'o de Eric Arthur Blair (n.1903, Motihari, Bengal'o, Hindiom.J'a'n. 21, 1950). Li'a roman'o 1984 unu'e aper'is, en la Angl'a lingv'o, en 1949. Tiu epok'o est'is tuj post la fin'o de la Du'a Mond'milit'o, kaj 1949 est'is tuj antaŭ la komenc'iĝ'o de la Kore'a Milit'o, en kiu Uson'o kaj Soviet-Uni'o unu'e renkont'is unu la ali'a'n (kvankam ne'oficial'e) kiel milit'ant'o'j. Est'is vast'e kred'at'e, almenaŭ en la “okcident'a mond'o”, ke la komun'ism'a sistem'o de Sovet-Uni'o baldaŭ venk'os almenaŭ la plej'part'o'n de Eŭrop'o, kaj ke ĝi baldaŭ ankaŭ venk'os la tut'a'n Azi'o'n — unu'e per si'a venk'o en Ĉini'o, post'e en la proksim'a'j land'o'j. En tiu ideologi'a fon'o la roman'o 1984 est'is verk'it'a.

En la “okcident'o” oni mal'mult'o'n sci'is pri la detal'o'j de la komun'ism'a sistem'o Sovet-Uni'a, kvankam dis'vast'iĝ'ad'is mult'a'j oni'dir'o'j. Tiu'temp'e la t.n. komun'ist'o'j en la “okcident'a'j” land'o'j insist'is ke la oni'dir'o'j est'as nur propagand'aĉ'o dis'vast'ig'at'a de Uson'o. Post kelk'a'j jar'dek'o'j, kiam en Sovet-Uni'o mem publik'iĝ'is la ver'o pri la reĝim'o de Stalin, montr'iĝ'is ke la oni'dir'o'j est'is efektiv'e mild'a'j, relativ'e al la histori'a ver'o.

Tamen, klar'vid'ant'a'j person'o'j eĉ en tiu period'o tuj post la Du'a Mond'milit'o jam komenc'is pri'pens'ad'i, ke la soci'a'j tendenc'o'j en Uson'o mov'iĝ'as, ne'rapid'e sed cert'e, en la direkt'o de la soci'a sistem'o de Sovet- Uni'o. Sekv'ant'e tiu'n premis'o'n, en 1984 ni trov'as la tut'a'n mond'o'n divid'it'a en tri super'naci'o'j'n, konstant'e milit'ant'a'j'n inter si; la soci'a'j sistem'o'j en ĉiu'j tri est'as ident'a'j, kvankam kun mal'sam'a'j nom'o'j.

Kial la jar'o 1984? Nu, la aŭtor'o dir'is ke li pri'pens'is divers'a'j'n jar'o'j'n, sed 1984 — 45 jar'o'j'n post la jar'o en kiu li verk'is la roman'o'n— ŝajn'is egal'e taŭg'a kiel iu ajn ali'a jar'o en la (tiam'e mal'proksim'a) est'ont'ec'o.

La mond'o en 1984 est'is utopi'a laŭ unu vid'punkt'o, kaj mal'utopi'a laŭ ali'a. Ni, la leg'ant'o'j en la jar'o 2001 ver'ŝajn'e ĝoj'as ke la antaŭ'vid'it'a mond'o de 1984 ne real'iĝ'is. Ĉu tamen ĝi real'iĝ'os jam antaŭ la jar'o 2084?

Interes'a demand'o, pri kiu ind'as mult'e pri'pens'ad'i.

Donald Broadribb Okcident'a Aŭstrali'o Juli'o 2001Mil Naŭ'cent Ok'dek Kvar

Part'o Unu

Est'is hel'a mal'varm'a tag'o en april'o, kaj la horloĝ'o'j son'ig'is la dek'tri'a'n hor'o'n. Winston Smith, kun la menton'o prem'it'a en la brust'o'n, por eskap'i de la akr'eg'a vent'o, rapid'e puŝ'is si'n tra la vitr'a'j'n pord'o'j'n de la Loĝ'ej'o'j de la Venk'o, kvankam ne sufiĉ'e rapid'e por ne'ebl'ig'i la en'ir'o'n kun li de nebul'et'o de er'o'plen'a polv'o.

La koridor'o fetor'is pro bol'ig'it'a'j brasik'o'j kaj mal'nov'a'j ĉifon'a'j mat'o'j. Ĉe unu fin'aĵ'o kolor'a afiŝ'o, tro grand'a por en'dom'a montr'ad'o, est'is najl'it'a al la mur'o. Ĝi montr'is nur enorm'a'n vizaĝ'o'n, larĝ'a'n pli ol metr'o'n: la vizaĝ'o'n de vir'o ebl'e kvar'dek'kvin'jar'aĝ'a, kun dik'a'j nigr'a'j lip'har'o'j kaj ne'glat'a'j, sed bel'a'j, trajt'o'j.

Winston paŝ'is al la ŝtup'ar'o. Ne util'us prov'i la lift'o'n. Eĉ dum la plej bon'a'j period'o'j, ĝi mal'oft'e funkci'is, kaj nun'temp'e la elektr'o est'is mal'ŝalt'it'a dum la tag'hor'o'j. Tio est'is part'o de la ekonomi-kampanj'o, prepar'e por la Semajn'o da Mal'am'o.

La apartament'o est'is sur la sep'a etaĝ'o, kaj Winston, kiu est'is tri'dek'naŭ'jar'aĝ'a, kaj hav'is varik'a'n ulcer'o'n super si'a dekstr'a maleol'o, grimp'is mal'rapid'e, halt'ant'e plur'foj'e por ripoz'et'i. Ĉe ĉiu plac'et'o, kontraŭ la lift'ej'o, la afiŝ'o kun la enorm'a vizaĝ'o rigard'is de la mur'o. Ĝi est'is tia bild'o, kia est'as tiel far'it'a ke la okul'o'j sekv'as vi'n dum vi mov'as vi'n. Grand'a Frat'o Rigard'as Vi'n, dir'is la vort'o'j sub la bild'o.

Intern'e de la apartament'o dolĉ'a voĉ'o laŭt'leg'ad'is list'o'n de kalkul'o'j, kiu'j iel rilat'is al la produkt'ad'o de krud'fer'o. La voĉ'o son'is el oblong'a metal'a plak'o, simil'a al ne'klar'a spegul'o kiu est'is part'o de la surfac'o de la dekstr'a mur'o. Winston turn'is komut'il'o'n, kaj la voĉ'o iom'et'e mal'pli laŭt'is, kvankam la vort'o'j est'is ankoraŭ disting'ebl'a'j. La instrument'o (oni nom'is ĝi'n tele'ekran'o) est'is ne'laŭt'ig'ebl'a, sed ne ebl'is plen'e mal'ŝalt'i ĝi'n.

Li paŝ'is al la fenestr'o: iom ne'grand'a, fragil'a person'o, la magr'ec'o'n de li'a korp'o nur emfaz'is la blu'a kombine'o, kiu est'is la uniform'o de la Parti'o.

Li'a har'ar'o est'is tre hel'a, li'a vizaĝ'o est'is natur'e sangvin'a, li'a haŭt'o est'is mal'glat'ig'it'a de grat'a sap'o kaj mal'akr'a'j raz'kling'o'j, kaj de la fin'iĝ'int'a vintr'o.

Ekster'e, eĉ tra la ferm'it'a fenestr'o'glac'o, la mond'o aspekt'is mal'varm'eg'a. Mal'supr'e, en la strat'o, et'a'j kirl'o'vent'o'j spiral'e kirl'ad'is polv'o'n kaj ŝir'it'a'j'n paper'pec'o'j'n, kaj kvankam la sun'o bril'ad'is, kaj la ĉiel'o est'is sever'e blu'a, ŝajn'e est'is neniom da kolor'o en io ajn, escept'e de la afiŝ'o'j dis'met'it'a'j ĉie ajn. La vizaĝ'o kun nigr'a'j lip'har'o'j rigard'is de ĉiu grav'a angul'o. Est'is tia afiŝ'o sur la front'o de la dom'o tuj kontraŭ li'a dom'o. Grand'a Frat'o Rigard'as Vi'n, dir'is la vort'o'j, dum la mal'hel'a'j okul'o'j rigard'is en la okul'o'j'n de Winston mem. Ĉe la strat'nivel'o, ali'a afiŝ'o, kiu hav'is ŝir'it'a'n angul'o'n, flirt'ad'is mal'trankvil'e pro la vent'o, altern'e kovr'ant'e kaj mal'kovr'ant'e la unu'sol'a'n vort'o'n INGSOCO. Tre for, helikopter'o ŝveb'is inter la tegment'o'j, halt'is mez'aer'e dum moment'o, kvazaŭ muŝ'o, kaj for'rapid'is de'nov'e laŭ kurb'a flug'o. Tio est'is la polic'a patrol'o, tra'rigard'ant'a la fenestr'o'j'n de la civit'an'o'j. Tamen ne grav'is la patrol'o'j. Grav'is nur la Pens'polic'o.

Mal'antaŭ la dors'o de Winston, la tele'ekran'o ankoraŭ babil'ad'is pri krud'fer'o kaj la super'plen'um'iĝ'o de la Naŭ'a Tri'jar'a Plan'o. La tele'ekran'o kaj ricev'is kaj trans'send'is sam'temp'e. Ĉiu son'o pli aŭd'ebl'a ol mal'laŭt'a flustr'o, far'it'a de Winston, est'is kapt'it'a de ĝi; krom'e, dum li rest'is en la vid'kamp'o de la metal'a plak'o, li est'is vid'ebl'a kaj ne nur aŭd'ebl'a.

Kompren'ebl'e, ne ebl'is sci'i en iu specif'a moment'o, ĉu oni est'as rigard'at'a. Kiel oft'e, aŭ laŭ kiu sistem'o, la Pens'polic'o atent'is ĉiu'n individu'a'n line'o'n, est'is ne'sci'ebl'e. Sed, ĉiu'kaz'e, ili pov'is atent'i vi'a'n line'o'n, kiam ajn ili vol'is. Oni dev'is viv'i — ja viv'is, laŭ kutim'o kiu far'iĝ'is instinkt'a — laŭ la supoz'o ke ĉiu son'o kiu'n vi far'as est'as aŭd'at'a, kaj, escept'e de dum sen'lum'ec'o, ĉiu mov'iĝ'o est'as ekzamen'at'a.

Winston ten'is si'a'n dors'o'n turn'it'a al la tele'ekran'o. Est'is mal'pli danĝer'e, kvankam li sci'is ke eĉ dors'o pov'as don'i inform'o'j'n. Kilo'metr'o'n for, la Ministr'ej'o de la Ver'o, li'a labor'ej'o, tur'is, vast'a kaj blank'a, super la mal'pur'a pejzaĝ'o. Jen, li pens'is, iom ne'klar'e mis'gust'e — jen Londono, la ĉef'urb'o de Flug'kamp'o Unu, kiu mem est'as la tri'a inter la plej loĝ'at'a'j provinc'o'j de Oceani'o.

Li pen'is el'prem'i i'a'n memor'o'n el si'a infan'ec'o, kiu dir'us al li ĉu Londono ĉiam est'is tia. Ĉu ĉiam est'is tiu'j vid'aĵ'o'j, konsist'ant'a'j el putr'ant'a'j dek'naŭ'a'jar'cent'a'j dom'o'j, kies flank'o'j'n sub'ten'as lign'a'j ŝtip'o'j, kies fenestr'o'j est'as flik'it'a'j per karton'o, kaj kies tegment'o'j est'as flik'it'a'j per ond'um'ant'a fer'o, kaj kies sen'direkt'a'j ĝarden'mur'o'j fleks'iĝ'as ĉiu'direkt'e? Kaj la bomb'it'a'j lok'o'j, kie la polv'o de gips'o kirl'iĝ'as en la aer'o, kaj la epilobi'o sen'ord'e kovr'is la ruin'aĵ'o'j'n; kaj la lok'o'j kie la bomb'o'j liber'ig'is pli grand'a'n spac'o'n, kaj ek'aper'is sordid'a'j koloni'o'j da lign'a'j loĝ'ej'o'j kvazaŭ kok'ej'o'j? Sed est'is sen'util'e, li ne pov'is memor'i: neni'o rest'is el li'a infan'ec'o, escept'e de seri'o de hel'a'j scen'et'o'j sen fon'o kaj plej'part'e ne'kompren'ebl'a'j.

La Ministr'ej'o de la Ver'o — Minivero, laŭ Nov'parol'o — est'is mir'ig'e mal'simil'a al ĉiu ali'a objekt'o vid'ebl'a. Ĝi est'is enorm'a piramid'a konstru'aĵ'o el scintil'ant'e blank'a beton'o, tur'ant'a, teras'o'n super teras'o, 300 metr'o'j'n supr'e'n. El kie Winston star'is, est'is nur ebl'et'e leg'i, far'it'a'j sur ĝi'a blank'a fac'o per elegant'a'j liter'o'j, la tri slogan'o'j'n de la Parti'o.

Milit'o Est'as Pac'o Liber'ec'o Est'as Sklav'ec'o Sen'sci'o Est'as Fort'o Laŭ'dir'e, la Minstrejo de Ver'o en'hav'is tri mil ĉambr'o'j'n super la ter'etaĝ'o, kaj sub'e sam'a'n nombr'o'n da fortik'aĵ'o'j. Dis'e tra Londono est'is nur tri ali'a'j konstru'aĵ'o'j simil'aspekt'a'j kaj simil'dimensi'a'j. Tiel plen'e ili nan'aspekt'ig'is la proksim'a'n arkitektur'o'n, ke de la tegment'o de la Loĝ'ej'o'j de la Venk'o oni pov'is vid'i ĉiu'j'n kvar sam'temp'e. Ili est'is la hejm'o'j de la kvar Ministr'ej'o'j, en kiu'j'n la tut'a reg'ist'ar'a aparat'o est'is divid'it'a. La Ministr'ej'o de la Ver'o, kiu dediĉ'is si'n al inform'o'j, distr'ad'o, eduk'ad'o, kaj la bel'art'o'j. La Ministr'ej'o de la Pac'o, kiu dediĉ'is si'n al la milit'ad'o. La Ministr'ej'o de la Am'o, kiu dediĉ'is si'n al la polic'ad'o. Kaj la Ministr'ej'o de la Abund'o, kiu dediĉ'is si'n al la ekonomi'o. Ili'a'j nom'o'j, per la Nov'parol'o: Minivero, Minipaco, Miniamo, kaj Minibundo.

La Ministr'ej'o de la Am'o est'is la ver'e terur'a ministr'ej'o. Ĝi tut'e ne hav'is fenestr'o'j'n. Winston neniam est'is en la Ministr'ej'o de la Am'o, nek pli ol du'on'a'n kilo'metr'o'n proksim'e al ĝi. Ĝi est'is lok'o ne en'ir'ebl'a, escept'e pro oficial'a cel'o, kaj eĉ tiam oni dev'is penetr'i labirint'o'n de pik'drat'aĵ'o'j, ŝtal'a'j pord'o'j, kaj kaŝ'it'a'j mitral'nest'o'j. Eĉ la strat'o'j'n konduk'ant'a'j'n al ĝi'a'j ekster'a'j barier'o'j patrol'is goril'ec'vizaĝ'a'j gard'ist'o'j en nigr'a'j uniform'o'j, arm'it'a'j per artik'ig'it'a'j bat'il'o'j.

Winston abrupt'e turn'is si'n. Li est'is don'int'a al si'a mien'o la esprim'o'n de trankvil'a optimism'o, kiu'n est'as konsil'ind'e hav'i, kiam oni al'front'as la tele'ekran'o'n. Li trans'ir'is la ĉambr'o'n en la et'a'n kuir'ej'o'n. Per si'a for'ir'o el la Ministr'ej'o je tiu hor'o de la tag'o, li ofer'is si'a'n lunĉ'o'n en la kantin'o, kaj li konsci'is ke ne est'as manĝ'aĵ'o'j en la kuir'ej'o, escept'e de pec'o da mal'hel'kolor'a pan'o, kiu est'as konserv'end'a por la maten'manĝ'o morgaŭ. Li pren'is de la bret'o botel'o'n da sen'kolor'a likv'o, sur kiu est'is simpl'a blank'a etiked'o, kiu nom'is la en'hav'o'n Ĝin'o Por La Venk'o.

Ĝi hav'is naŭz'et'a'n, ole'a'n odor'o'n, kvazaŭ de ĉin'a riz'alkohol'aĵ'o. Winston el'verŝ'is preskaŭ tas'o'n da ĝi, pret'ig'is si'n por ŝok'o, kaj glut'is ĝi'n kvazaŭ doz'o'n da medikament'o.

Tuj li'a vizaĝ'o skarlat'iĝ'is, kaj larm'o'j flu'is el li'a'j okul'o'j. La likv'o est'is iel simil'a al nitr'at'a acid'o, kaj krom'e, kiam oni glut'as ĝi'n oni sent'as kvazaŭ oni est'as bat'it'a sur la mal'antaŭ'o de la kap'o per kaŭĉuk'a klab'o.

Tamen, la sekv'a'n moment'o'n la brul'ad'o en li'a ventr'o mild'iĝ'is, kaj la mond'o komenc'is ŝajn'i pli agrabl'a. Li pren'is cigared'o'n el ĉif'it'a pak'aĵ'o nom'it'a Cigared'o'j Por La Venk'o, kaj sen'atent'e ten'is ĝi'n vertikal'a, tiel ke la tabak'o tuj el'fal'is sur la plank'o'n. Li pli sukces'is per la du'a. Li re'ir'is en la salon'o'n, kaj sid'iĝ'is ĉe mal'grand'a tabl'o, kiu star'is mal'dekstr'e de la tele'ekran'o. El tir'kest'o en la tabl'o li pren'is plum'ing'o'n, botel'o'n da ink'o, kaj dik'a'n kvart'o'format'a'n 1 , ne'en'skrib'it'a'n libr'o'n, kiu hav'is ruĝ'a'n dors'o'n kaj marmor'aspekt'a'n kovr'il'o'n.

Ial la tele'ekran'o en la salon'o est'is en ne'kutim'a pozici'o. Anstataŭ situ'i, kiel normal'e, en la mal'antaŭ'a mur'o, de kie ĝi pov'us kontrol'i la tut'a'n ĉambr'o'n, ĝi est'is en la pli long'a mur'o, kontraŭ la fenestr'o. Apud unu el ĝi'a'j flank'o'j est'is ne'profund'a alkov'o, kie Winston nun sid'is; kiam oni konstru'is la apartament'o'j'n, ver'ŝajn'e oni intenc'is ke en ĝi est'u libr'o'bret'o'j. Sid'ant'e en la alkov'o, kaj zorg'ant'e ten'i si'n bon'e mal'antaŭ'e'n, Winston pov'is rest'i ekster la kontrol'pov'o de la tele'ekran'o, rilat'e al vid'ebl'ec'o. Rilat'e al aŭd'ebl'ec'o, kompren'ebl'e, li ja est'is aŭd'ebl'a, sed dum li rest'os en si'a aktual'a pozici'o, li ne est'os vid'ebl'a. Part'e, la ne'kutim'a geografi'o de la ĉambr'o sugest'is al li tio'n, kio'n li nun pret'as far'i. Sed tio'n ankaŭ sugest'is la libr'o kiu'n li ĵus pren'is el la tir'kest'o.

Ĝi est'is kurioz'e bel'a libr'o. Ĝi'a glat'a krem'kolor'a paper'o, iom'et'e flav'iĝ'int'a pro si'a aĝ'o, est'is tia, kia ne est'is fabrik'at'a jam de almenaŭ kvar'dek jar'o'j. Tamen li pov'is konjekt'i ke la libr'o est'as mult'e pli aĝ'a. Li unu'e vid'is ĝi'n kuŝ'ant'a en la fenestr'o de mal'mult'e pri'zorg'at'a butik'o por fatras'o. en iu kvartal'aĉ'o de la urb'o (en ĝust'e kiu kvartal'aĉ'o, tio'n li ne nun memor'is) kaj li'n tuj ek'traf'is la dezir'o posed'i ĝi'n. Oficial'e, Parti'an'o'j dev'is ne en'ir'i ordinar'a'j'n butik'o'j'n (oni nom'is tio'n “liber'merkat'ad'o”), sed oni ne rigor'e observ'is tiu'n regul'o'n, ĉar divers'a'j afer'o'j, kia'j ŝu'ŝnur'o'j kaj raz'kling'o'j, ne est'is ali'manier'e akir'ebl'a'j. Li rapid'e rigard'et'is ambaŭ'direkt'e laŭ la strat'o, kaj post'e kaŝ'e en'ir'is kaj aĉet'is la libr'o'n por du dolar'o'j kaj kvin'dek cend'o'j. Tiu'moment'e li ne konsci'is pri specif'a cel'o por kiu li vol'as ĝi'n. Li kulp'o'sent'e port'is ĝi'n hejm'e'n en si'a tek'o. Eĉ kiam ĝi est'is liber'a de en'skrib'aĵ'o'j, ĝi est'is kompromit'a posed'aĵ'o.

Tio, kio'n li pret'as far'i, est'is komenc'i tag'libr'o'n. Tio ne est'is kontraŭ'leĝ'a (neni'o est'is kontraŭ'leĝ'a, ĉar ne plu ekzist'is leĝ'o'j), sed se ĝi est'us detekt'it'a, est'is sufiĉ'e cert'e ke sekv'us mort'pun'o, aŭ almenaŭ du'dek kvin jar'o'j en gulag'o. Winston fiks'is bek'o'n en la plum'ing'o'n kaj

1.

Kvart'o est'is paĝ'dimensi'o iom mal'pli grand'a ol A4. — Trad.

suĉ'is ĝi'n por de'pren'i la gras'o'n. La skrib'o'plum'o est'is arkaik'a instrument'o, mal'oft'e uz'at'a eĉ por sub'skrib'o'j, kaj li akir'is ĝi'n, kaŝ'e kaj iom mal'facil'e, nur pro sent'o ke la bel'a krem'kolor'a paper'o merit'as sur'skrib'ad'o'n per ver'a bek'o, anstataŭ est'i sur'grat'at'a per ink'o'krajon'o.

Efektiv'e, li ne kutim'is al per'man'a skrib'ad'o. Escept'e de tre mal'long'a'j not'o'j, la kutim'o est'is dikt'i ĉio'n en la parol'skrib'il'o'n, kio kompren'ebl'e est'is mal'ebl'a por li'a aktual'a cel'o. Trem'o tra'ir'is li'a'n intest'o'n. Skrib'i sur la paper'o'n est'us ne're'vok'ebl'a ag'o. Per mal'grand'a'j mal'lert'a'j liter'o'j li skrib'is: La 4an de april'o, 1984.

Li re'tir'et'is si'n. Sent'o de plen'a sen'pov'o descend'is sur li'n. Komenc'e, li tut'e ne sci'is ke efektiv'e est'as 1984. Dev'is est'i proksim'um'e tiam, ĉar li est'is sufiĉ'e cert'a ke li aĝ'as tri'dek naŭ jar'o'j'n, kaj li kred'is ke li nask'iĝ'is en 1944 aŭ 1945; sed neniam est'is ebl'e, nun'temp'e, est'i cert'a pri iu dat'o, krom ke ĝi est'as plus aŭ min'us unu-du jar'o'j.

Por kiu, li subit'e ek'demand'is si'n, li verk'as ĉi tiu'n tag'libr'o'n? Por la est'ont'ec'o, por la nask'ot'o'j. Moment'e li'a mens'o kontempl'is la ne'cert'a'n dat'o'n sur la paĝ'o, kaj bat'iĝ'is subit'e kontraŭ la Nov'parol'a'n vort'o'n du'obl'a'pens'o. Unu'a'foj'e la ampleks'o de li'a entrepren'o konsci'iĝ'is en li.

Kiel komunik'i kun la est'ont'ec'o? Laŭ si'a natur'o, tio est'as mal'ebl'a. Aŭ la est'ont'ec'o simil'os al la nun'o, kaj tiu'okaz'e ĝi rifuz'os aŭskult'i li'n; aŭ ĝi diferenc'os de la nun'o, kaj li'a embaras'o est'os sen'signif'a. Dum kelk'a temp'o li sid'is, rigard'ant'e sen'kompren'e la paper'o'n. La tele'ekran'o est'is komenc'int'a akr'a'son'a'n milit'muzik'o'n. Kurioz'e, li ŝajn'e ne nur perd'is la kapabl'o'n esprim'i si'n, sed eĉ forges'is kio'n li unu'e intenc'is dir'i. De plur'a'j semajn'o'j li pret'ig'as si'n por ĉi tiu moment'o, kaj neniam li koncept'is ke pli ol kuraĝ'o est'os bezon'at'a. La skrib'ad'o mem est'os facil'a. Li nur bezon'os trans'met'i sur paper'o'n la sen'fin'a'n mal'trankvil'a'n dialog'ad'o'n kiu okaz'ad'as intern'e de li'a kap'o efektiv'e jam de jar'o'j. Ĉi'moment'e, tamen, eĉ la monolog'o ek'ĉes'is. Krom'e, li'a varik'a ulcer'o komenc'is ne'toler'ebl'e juk'i. Li ne aŭdac'is grat'i ĝi'n, ĉar kiam li far'is tio'n, ĝi ĉiam inflam'iĝ'is. La sekund'o'j for'rapid'is. Li konsci'is nur pri la blank'ec'o de la paper'o antaŭ li, la juk'ad'o de la haŭt'o super li'a maleol'o, la laŭt'eg'o de la muzik'o, kaj iom'a ebri'ec'o kaŭz'it'a de la ĝin'o.

Subit'e li komenc'is skrib'ad'i panik'o'plen'e, kaj li nur part'e konsci'is kio'n li sur'paper'ig'as. Li'a mal'grand'a, sed infan'ec'a, skrib'o mal'eben'e kovr'is la paĝ'o'n, unu'e perd'ant'e si'a'n majuskl'ad'o'n, kaj fin'e eĉ la punkt'o'j'n.

La 4an de april'o, 1984. La pas'int'a'n nokt'o'n, al la film'o'j. Unu film'o tre bon'a, pri ŝip'o plen'a de rifuĝ'ant'o'j, bomb'at'a ie en la Mediterane'o. La spekt'ant'ar'o'n mult'e amuz'is fot'o'j de grand'eg'a dik'ul'o, kiu klopod'is for'naĝ'i dum li'n ĉas'is helikopter'o, unu'e oni vid'as li'n barakt'ad'i en la akv'o kvazaŭ focen'o, post'e oni vid'as li'n tra la cel'il'o'j de la helikopter'o'j, post'e li est'as plen'a de tru'o'j, kaj la mar'o ĉirkaŭ li far'iĝ'as pal'ruĝ'a, kaj li sink'as tiel rapid'e ke est'as kvazaŭ la tru'o'j en'las'as la akv'o'n, la spekt'ant'ar'o rid'eg'ad'is dum li sink'is. post'e oni vid'is sav'boat'o'n plen'a'n de infan'o'j dum helikopter'o ŝveb'is super ĝi. mez'aĝ'a vir'in'o ebl'e jud'in'o sid'as en la antaŭ'o kun knab'et'o ebl'e tri'jar'aĝ'a en si'a'j brak'o'j. knab'et'o kri'eg'as pro tim'o kaj kaŝ'as si'a'n kap'o'n inter ŝi'a'j mam'o'j kvazaŭ pen'ant'e puŝ'i si'n en ŝi'n kaj la vir'in'o met'as si'a'j'n brak'o'j'n ĉirkaŭ li'n kaj pen'as lul'i li'n kvankam ŝi mem est'as blu'a pro tim'eg'o, tut'dum'e ŝi kovr'as li'n laŭ'ebl'e kvazaŭ kred'ant'e ke ŝi'a'j brak'o'j pov'as for'ten'i de li la kugl'o'j'n. post tio la helikopter'o fal'ig'as du'dek'kilo'gram'a'n bomb'o'n inter ili'n grand'eg'a ek'bril'o kaj la boat'o dis'split'iĝ'as. post tio bon'eg'a fot'o de la brak'o de infan'o, la brak'o ir'as supr'e'n supr'e'n supr'e'n en la ĉiel'o'n helikopter'o kun fot'il'o en si'a naz'o sen'dub'e sekv'is ĝi'n supr'e'n kaj est'is mult'a aplaŭd'ad'o el la seĝ'o'j de la parti'an'o'j sed vir'in'o en la prola part'o de la dom'o ek'komenc'is panik'e kri'ad'i ke oni dev'as ne spekt'ig'i ĝi'n ne antaŭ infan'o'j nepr'e ne ja ne antaŭ infan'o'j ne dec'as ĝis la polic'o el'puŝ'is ŝi'n mi supoz'as ke oni ne pun'is ŝi'n al neni'u grav'as kio'n dir'as la proloj 1 tip'a prola re'ag'o ili neniam — Winston ek'ĉes'is skrib'i, part'e ĉar li sufer'is kramf'o'n. Li ne sci'is kio instig'is li'n el'verŝ'i tiu'n flu'o'n da rub'o. Sed kurioz'e est'is, ke dum li far'is tio'n, tut'e mal'simil'a memor'o klar'ig'is si'n en li'a mens'o, tiom ke li preskaŭ sent'is si'n kapabl'a skrib'i ĝi'n. Ja pro, li nun konsci'is, tiu ali'a incident'o, li ek'decid'is hejm'e'n'ir'i kaj komenc'i skrib'i en la tag'libr'o hodiaŭ.

Okaz'is tiu'maten'e en la Ministr'ej'o, se ebl'as dir'i ke io tiom nebul'ŝajn'a okaz'is.

Est'is preskaŭ la dek'unu'cent'a 2 , kaj en la Departement'o de Arkiv'o'j, kie labor'is Winston, oni tren'ad'is la seĝ'o'j'n el la ĉel'o'j, kaj grup'ig'is ili'n en la centr'o de la salon'o, kontraŭ la grand'a tele'ekran'o, prepar'e por la Du Minut'o'j da Mal'am'o. Winston komenc'is sid'iĝ'i en si'a lok'o en unu el la mez'a'j vic'o'j, kiam du hom'o'j kiu'j'n li kon'is laŭ'vid'e, sed al kiu'j li neniam parol'is, ven'is ne'atend'it'e en la salon'o'n. Unu el ili est'is knab'in'o, kiu'n li

1. Proloj est'is vort'o deriv'it'a el prolet'o'j, uz'at'a por la ne-Parti'an'o'j. — Trad.

2. 22.00 = 10.00 ptm, laŭ la hor'sistem'o kiu kalkul'as de 1 al 24, kaj en kiu oni esprim'as la minut'o'j'n kvazaŭ cent'on'o'j'n de hor'o. — Trad.

oft'e pas'is en la koridor'o'j. Li ne sci'is ŝi'a'n nom'o'n, sed li sci'is ke ŝi labor'as en la Departement'o de Fikci'o. Supoz'ebl'e — ĉar li kelk'foj'e vid'is ke ŝi hav'as ole'kovr'it'a'j'n man'o'j'n, kaj port'as ŝraŭb'ŝlos'il'o'n — ŝi mekanik'ist'e pri'zorg'as unu el la roman'verk'il'o'j. Ŝi est'is kuraĝ'aspekt'a knab'in'o, proksim'um'e du'dek'sep'jar'aĝ'a, kun dik'a har'ar'o, efelid'on'hav'a vizaĝ'o, kaj rapid'a, atlet'a mov'iĝ'ad'o. Mal'larĝ'a sklarlata balte'o, emblem'o de la Jun'ul'ar'a Kontraŭ-Seks'a Lig'o, est'is volv'it'a plur'foj'e ĉirkaŭ la tali'o'n de ŝi'a kombine'o, ĝust'e sufiĉ'e strikt'e por el'star'ig'i la bel'a'n form'o'n de ŝi'a'j koks'o'j. Winston ek'mal'ŝat'is ŝi'n tuj la unu'a'n moment'o'n kiam li vid'is ŝi'n. Li sci'is la kial'o'n. La kial'o est'is la etos'o de hoke'lud'kamp'o'j, kaj mal'varm'a'j ban'o'j kaj komun'um'a'j ekskurs'o'j, kaj ĝeneral'a pur'mens'ec'o kiu'n ŝi sukces'e vid'ig'is en si. Li mal'ŝat'is preskaŭ ĉiu'j'n vir'in'o'j'n, precip'e la jun'a'j'n, bel'a'j'n. Ĉiam la vir'in'o'j, plej precip'e la jun'ul'in'o'j, est'is la plej bigot'a'j an'o'j de la Parti'o, la slogan'glut'ant'o'j, la diletant'a'j spion'o'j, kaj sekret'a'j observ'ant'o'j pri la ne'ortodoks'ec'o. Sed specif'e ĉi tiu knab'in'o impres'is li'n kiel pli danĝer'a ol la plej mult'a'j. Unu'foj'e, kiam ili pas'is unu la ali'a'n en la koridor'o, ŝi far'is rapid'a'n flank'e'n'rigard'et'o'n al li, kiu ŝajn'is penetr'i li'n, kaj dum moment'o plen'ig'is li'n per nigr'a terur'o. Eĉ traf'is li'n la noci'o ke ebl'e ŝi est'as agent'o de la Pens'polic'o. Tio, ver'dir'e, est'is tre mal'ver'ŝajn'a. Tamen, li plu sent'is kurioz'a'n mal'trankvil'o'n, en kiu tim'o est'is kun'miks'it'a, kaj ankaŭ mal'am'o, kiam ajn ŝi est'is eĉ iom'et'e proksim'a al li.

La ali'a person'o est'is vir'o nom'it'a O’Bri'e'n, membr'o de la Intern'a Parti'o kaj kun posten'o kiu est'is tiel grav'a, kaj ne'kutim'a, ke Winston nur nebul'e koncept'is ĝi'a'n natur'o'n. Moment'a silent'o ek'traf'is la grup'o'n de hom'o'j ĉe la seĝ'o'j, kiam ili vid'is proksim'iĝ'i la nigr'a'n kombine'o'n de an'o de la Intern'a Parti'o. O’Bri'e'n est'is grand'a, solid'a vir'o kun dik'a kol'o, kaj mal'glat'a, humur'aspekt'a, brutal'a vizaĝ'o. Malgraŭ si'a tim'ig'a aspekt'o li hav'is iom'et'e ĉarm'a'n kondut'o'n. Li hav'is em'is re'puŝ'i si'a'j'n okul'vitr'o'j'n sur si'a naz'o, laŭ manier'o kiu est'is kurioz'e trankvil'ig'a —iel ne'difin'ebl'e kurioz'e civiliz'it'a. Est'is gest'o kiu, se oni ankoraŭ pens'us per tia'j termin'o'j, ebl'e sent'ig'us ke dek'ok'a'jar'cent'a nobel'o mal'ferm'as si'a'n flar'tabak'uj'o'n. Winson jam vid'is O’Brienon ebl'e dek'du'foj'e, dum preskaŭ tiom da jar'o'j. Li sent'is grand'a'n inklin'o'n al li, kaj ne nur ĉar li'n fort'e interes'is la kontrast'o inter la civiliz'it'a manier'o de O’Bri'e'n, kaj li'a boks'ist'a korp'aspekt'o. Est'is mult'e pli pro sekret'a kred'o — aŭ ebl'e eĉ ne kred'o, nur esper'o — ke la politik'a ortodoks'ec'o de O’Bri'e'n ne est'as komplet'a. Io en li'a mien'o sugest'is tio'n, ne'rezist'ebl'e. De'nov'e, ebl'e ne est'is eĉ ne'ortodoks'ec'o tio, kio est'is skrib'it'a en li'a vizaĝ'o, sed nur inteligent'o. Sed, ĉiu'kaz'e, li aspekt'is kiel person'o kun kiu oni pov'us parol'i, se iel ebl'us tromp'i la tele'ekran'o'n, kaj est'i sol'a kun li. Winston neniam far'is eĉ plej mal'grand'a'n pen'o'n valid'ig'i tiu'n suspekt'o'n, tio neniel ebl'is. Ĉi'moment'e O’Bri'e'n rigard'et'is si'a'n brak'horloĝ'o'n, vid'is ke est'as preskaŭ la dek'unu'cent'a, kaj ŝajn'e decid'is rest'i en la Departement'o de Arkiv'o'j ĝis la fin'o de la Du Minut'o'j da Mal'am'o. Li elekt'is seĝ'o'n en la sam'a vic'o kiel Winston, kelk'a'j'n lok'o'j'n for de li. Mal'grand'a vir'in'o kun sabl'o'kolor'a har'ar'o, kiu labor'is en la ĉel'o apud Winston, est'is inter ili. La knab'in'o kun la mal'hel'a har'ar'o sid'is tuj mal'antaŭ'e.

La sekv'a'n moment'o'n hid'a, grinc'a parol'o, kvazaŭ de iu monstr'a ne'ole'it'a maŝin'o, ek'son'eg'is el la grand'a tele'ekran'o ĉe la fin'aĵ'o de la ĉambr'o. Est'is bru'aĉ'o, kiu agac'is la dent'o'j'n kaj star'ig'is la har'o'j'n sur la mal'antaŭ'o de oni'a kol'o. La Mal'am'o komenc'iĝ'is.

Kiel kutim'e, la vizaĝ'o de Emmanuel Goldstein, la Mal'amik'o de la Popol'o, ek'lum'is sur la ekran'o. Sibl'o'j son'is tie kaj tie inter la spekt'ant'o'j.

La mal'grand'a sabl'o'har'a vir'in'o kri'et'is pro kun'miks'it'a'j tim'o kaj naŭz'o.

Goldstein est'is la renegat'o kaj re'fal'int'o, kiu iam (antaŭ kiom da jar'o'j?

neni'u memor'is), est'is unu el la ĉef'o'j de la Parti'o, preskaŭ sam'rang'a kun Grand'a Frat'o mem, sed ek'part'o'pren'is en kontraŭ'revoluci'a ag'ad'o, est'is kondamn'it'a al mort'o, kaj mister'e eskap'is, kaj mal'aper'is. La program'o'j de la Du Minut'o'j da Mal'am'o vari'is ĉiu'tag'e, sed en neni'u el ili mank'is Goldstein, kiel la ĉef'rol'ant'o. La est'is la pra'perfid'ul'o, la plej fru'a detru'ant'o de la pur'ec'o de la Parti'o. Ĉiu'j post'a'j krim'o'j kontraŭ la Parti'o, ĉiu'j perfid'a'j ag'o'j, sabot'ad'o, herez'o'j, devi'o'j, font'is rekt'e el li'a instru'ad'o. Ie, ie, li plu viv'as kaj pret'ig'as si'a'j'n konspir'o'j'n: ebl'e ie preter la mar'o, ebl'e protekt'at'e de si'a'j fremd'land'a'j dung'int'o'j, ebl'e eĉ — tiel dir'is la oni'dir'o kelk'foj'e — en iu kaŝ'it'a lok'o en Oceani'o mem.

La diafragm'o de Winston sent'iĝ'is kun'prem'it'a. Neniam li pov'is vid'i la vizaĝ'o'n de Goldstein sen dolor'ig'e kun'miks'it'a'j emoci'o'j. Ĝi est'is mal'dik'a Jud'a vizaĝ'o, kun grand'a vil'a aŭreol'o el blank'a'j har'o'j, kaj mal'grand'a kapr'o'barb'o — lert'a vizaĝ'o, tamen iel laŭ'natur'e fi'a, kun ia senil'a absurd'ec'o en la long'a mal'dik'a naz'o, apud kies fin'aĵ'o sid'is par'o da okul'vitr'o'j. Ĝi simil'is al la vizaĝ'o de ŝaf'o, kaj ankaŭ la voĉ'o hav'is ŝaf'ec'a'n karakter'o'n. Goldstein preleg'is, far'ant'e si'a'n kutim'a'n venen'a'n atak'o'n je la doktrin'o'j de la Parti'o, atak'o'n tiom tro'ig'it'a'n kaj pervers'a'n, ke eĉ infan'o pov'us tra'vid'i ĝi'n, tamen ĝust'e sufiĉ'e kred'ind'a'n, ke oni pov'as ek'sent'i alarm'it'e ke ĝi ebl'e tromp'os ali'a'j'n hom'o'j'n, mal'pli klar'pens'a'j'n.

Li insult'ad'is Grand'a'n Frat'o'n, li denunc'is la diktator'ec'o'n de la Parti'o, li postul'is tuj'a'n inter'pac'iĝ'o'n kun Eŭrazi'o, li fervor'e sub'ten'is la liber'ec'o'n de parol'o, la liber'ec'o'n de la Pres'o, la liber'ec'o'n kun'ven'i, la liber'ec'o'n pens'i, li kri'ad'is histeri'e ke la revoluci'o est'is perfid'it'a — kaj ĉio'n ĉi li esprim'is per rapid'a mult'silab'a parol'ad'o, kiu est'is kvazaŭ parodi'o de la kutim'a stil'o de la orator'o'j de la Parti'o, kaj eĉ en'hav'is Nov'parol'a'j'n vort'o'j'n, pli da Nov'parol'a'j vort'o'j, efektiv'e, ol ver'a Parti'an'o normal'e uz'us en real'a situaci'o. Kaj tut'dum'e, por ke neni'u dub'u pri la real'o kiu'n kaŝ'as la galimati'o de Goldstein, mal'antaŭ li'a kap'o, sur la tele'ekran'o, marŝ'ad'is la sen'fin'a'j vic'o'j de la arme'o de Eŭrazi'o — vic'o post vic'o da solid'aspekt'a'j vir'o'j kun sen'esprim'a'j azi'a'j vizaĝ'o'j, kiu'j svarm'is sur la surfac'o'n de la ekran'o, kaj mal'aper'is, anstataŭ'at'e de ali'a'j, preciz'e simil'a'j. La obtuz'a ritm'a marŝ'ad'o de la bot'o'j de la soldat'o'j est'is la fon'o de la mek'a voĉ'o de Goldstein.

Antaŭ ol la Mal'am'o est'is daŭr'int'a tri'dek sekund'o'j'n, ne'reg'ebl'a'j kri'o'j de furioz'o komenc'iĝ'is est'i aŭd'at'a'j el du'on'o de la hom'o'j en la ĉambr'o. La mem'kontent'a ŝaf'ec'a vizaĝ'o sur la ekran'o, kaj la terur'a potenc'o de la arme'o de Eŭrazi'o mal'antaŭ ĝi, est'is ne'toler'ebl'e tim'ig'a'j: krom'e, la vid'o aŭ eĉ pens'o pri Goldstein aŭtomat'e est'ig'is tim'o'n kaj koler'o'n. Li est'is mal'am'at'o pli konstant'a ol aŭ Eŭrazi'o aŭ Orient'azi'o, ĉar kiam Oceani'o milit'ad'is kontraŭ unu el tiu'j Potenc'o'j, ĝi kutim'e pac'is kun la ali'a. Sed plej strang'e est'is, ke kvankam Goldstein est'is mal'am'at'a kaj mal'estim'at'a de ĉiu; kvankam ĉiu'tag'e kaj mil'foj'e dum ĉiu tag'o, sur podi'o'j, sur la tele'ekran'o, en ĵurnal'o'j, en libr'o'j, li'a'j teori'o'j est'is refut'at'a'j, nul'ig'at'a'j, mok'at'a'j, montr'at'a'j al la ĝeneral'a spekt'o kiel sen'dub'e absurd'a rub'o; malgraŭ ĉio ĉi, li'a influ'o neniam ŝajn'is mal'pli'iĝ'i. Ĉiam ekzist'is nov'a'j stult'ul'o'j pret'a'j est'i de'log'it'a'j de li. Neniam pas'is tag'o dum kiu spion'o'j kaj sabot'ist'o'j, ag'ant'a'j laŭ li'a'j ordon'o'j, ne est'is sen'mask'it'a'j de la Pens'polic'o. Li est'is la komand'ant'o de vast'a ombr'ec'a arme'o, sub'ter'a ret'o de konspir'ant'o'j, kiu'j dediĉ'as si'n al la detru'iĝ'o de la Ŝtat'o. La Frat'ar'o, laŭ'dir'e tiel ĝi nom'iĝ'is. Ankaŭ oni flustr'ad'is pri terur'a libr'o, kompendi'o de ĉiu'j herez'o'j, kies aŭtor'o est'is Goldstein, kaj kiu cirkul'ad'as sekret'e tie kaj tie. Ĝi est'is libr'o sen titol'o. Oni menci'is ĝi'n, kiam, mal'oft'e, oni menci'is ĝi'n, simpl'e kiel la libr'o'n. Sed oni sci'is pri ti'aĵ'o'j nur per nebul'ec'a'j oni'dir'o'j. Nek la Frat'ar'o nek la libr'o est'is tem'o kiu'n ordinar'a Parti'an'o menci'us, se ebl'us evit'i tio'n.

Dum si'a du'a minut'o, la Mal'am'o kresĉend'is. Hom'o'j salt'ad'is en si'a'j lok'o'j, kaj kri'ad'is kiel ebl'e plej laŭt'e, streb'ant'e dron'ig'i la frenez'ig'e mek'a'n voĉ'o'n kiu ven'is de la ekran'o. La mal'grand'a sabl'o'har'a vir'in'o far'iĝ'is hel'e pal'ruĝ'a, kaj ŝi'a buŝ'o mal'ferm'iĝ'ad'is kaj ferm'iĝ'ad'is kiel tiu de sur'ter'ig'it'a fiŝ'o. Eĉ la pez'a vizaĝ'o de O’Bri'e'n est'is ruĝ'a. Li sid'ad'is tre rekt'e en si'a seĝ'o, li'a fort'eg'a brust'o ŝvel'is kaj trem'is kvazaŭ li'n atak'as ond'eg'o. La mal'hel'har'a knab'in'o mal'antaŭ Winston komenc'is kri'ad'i “Pork'aĉ'o! Pork'aĉ'o! Pork'aĉ'o!” kaj subit'e ŝi ek'pren'is pez'eg'a'n Nov'parol'a'n vort'ar'o'n, kaj ĵet'is ĝi'n kontraŭ la ekran'o'n. Ĝi bat'is la naz'o'n de Goldstein, kaj re'salt'is; la voĉ'o daŭr'is sen'paŭz'e. Dum klar'vid'a moment'o, Winston trov'is si'n kri'ant'a kun la ali'a'j, kaj bat'ant'a la rung'o'n de si'a seĝ'o per si'a kalkan'um'o. Terur'e pri la Du Minut'o'j da Mal'am'o ne est'is ke oni dev'as part'o'pren'i, sed, mal'e, ke ne ebl'as evit'i part'o'pren'o'n.

Post tri'dek sekund'o'j, ĉia ŝajn'ig'o est'is ĉiam ne'neces'a. Hid'a ekstaz'o pro tim'o kaj venĝ'em'o, dezir'o mort'ig'i, frakas'i vizaĝ'o'j'n per martel'eg'o, ŝajn'is flu'i tra la tut'a grup'o de hom'o'j kvazaŭ elektr'a kurent'o, eĉ dev'ig'ant'e oni'n kontraŭ'vol'e far'iĝ'i grimac'ant'a kri'ant'a frenez'ul'o. Tamen, la furioz'o kiu'n oni sent'is est'is abstrakt'a, sen'direkt'a emoci'o, kiu est'is mov'ebl'a de unu objekt'o al ali'a kvazaŭ flam'o de blov'torĉ'o. Tiel, unu'moment'e, la mal'am'o de Winston tut'e ne cel'is Goldsteinon, sed, mal'e, Grand'a'n Frat'o'n, la Parti'o'n, kaj la Pens'polic'o'n; dum tia'j moment'o'j, li'a kor'o sent'is kompat'o'n por la sol'ec'a mok'at'a herez'ul'o sur la ekran'o, la sol'a gard'ant'o de la ver'o kaj de la mens'a san'o en mond'o de mensog'o'j. Tamen, la tuj'sekv'a'n moment'o'n li sent'is unu'ec'o'n kun la hom'o'j ĉirkaŭ si, kaj ĉio dir'it'a pri Goldstein ŝajn'is al li est'i ver'a. Dum tiu'j moment'o'j li'a sekret'a mal'am'o al Grand'a Frat'o far'iĝ'is ador'ad'o, kaj Grand'a Frat'o ŝajn'is tur'ad'i, ne'venk'ebl'a, sen'tim'a protekt'ant'o, star'ant'a kiel rok'o kontraŭ la hord'o'j el Azi'o; kaj Goldstein, malgraŭ si'a izol'ec'o, si'a sen'pov'o, kaj la dub'o kiu ekzist'is pri eĉ li'a ekzist'o mem, ŝajn'is ia sinistr'a sorĉ'ist'o, kapabl'a, per la fort'ec'o mem de si'a voĉ'o, detru'i la struktur'o'n de la civilizaci'o.

Eĉ est'is ebl'e, kelk'a'foj'e, turn'i oni'a'n mal'am'o'n tie'n aŭ ali'lok'e'n per ag'o de la vol'o. Subit'e, per pen'eg'o kia'n oni uz'as kiam oni ek'for'tir'as la kap'o'n de la kap'kusen'o dum koŝmar'o, Winston sukces'is trans'met'i si'a'n mal'am'o'n for de la vizaĝ'o sur la ekran'o al la mal'hel'har'a knab'in'o mal'antaŭ li. Viv'o'plen'a'j bel'a'j halucinaci'o'j tra'fulm'is li'a'n mens'o'n. Li ĝis'mort'e vip'eg'us ŝi'n per kaŭĉuk'a klab'o. Li lig'us ŝi'n, nud'a'n, al fost'o, kaj per paf'ad'o plen'ig'us ŝi'n per sag'o'j, kvazaŭ Sankt'a'n Sebastianon. Li per'fort'e amor'us kun ŝi, kaj tranĉ'us ŝi'a'n gorĝ'o'n je la moment'o de klimaks'o. Pli mult'e ol antaŭ'e, efektiv'e, li kompren'is kial li mal'am'as ŝi'n.

Li mal'am'as ŝi'n ĉar ŝi est'as jun'a kaj bel'a, kaj sen'seks'a, ĉar li vol'as amor'i kun ŝi sed neniam far'os tio'n, ĉar ĉirkaŭ ŝi'a dolĉ'a fleks'ebl'a tali'o, kiu ŝajn'as pet'i ke oni ĉirkaŭ'brak'u ĝi'n, est'as nur la fi'a skarlat'a balte'o, la agres'a simbol'o de ĉast'ec'o.

La Mal'am'o ating'is si'a'n klimaks'o'n. La voĉ'o de Goldstein far'iĝ'is ver'a mek'ad'o de ŝaf'o, kaj dum moment'o la vizaĝ'o far'iĝ'is la vizaĝ'o de ŝaf'o. Post tio, la ŝaf'vizaĝ'o fad'is kaj far'iĝ'is la bild'o de Eŭrazi'a soldat'o, kiu ŝajn'is antaŭ'e'n'ir'i, grand'eg'a kaj terur'a, kun la mitral'o muĝ'ant'a; kaj li ŝajn'is salt'i el la surfac'o de la ekran'o, tiel ke kelk'a'j person'o'j en la plej'antaŭ'a vic'o efektiv'e re'tir'is si'n en si'a'j'n seĝ'o'j'n. Sed sam'moment'e, ven'ig'ant'e profund'a'n suspir'o'n de kviet'iĝ'o el ĉiu'j spekt'ant'o'j, la mal'amik'a figur'o far'iĝ'is la vizaĝ'o de Grand'a Frat'o, nigr'a'har'a, nigr'a'lip'har'a, plen'a de potenc'o kaj mister'a trankvil'o, kaj tiel vast'a ke ĝi preskaŭ plen'ig'is la ekran'o'n. Neni'u aŭd'is kio'n dir'as Grand'a Frat'o. Est'is nur kelk'a'j kuraĝ'ig'a'j vort'o'j, kia'j'n oni dir'as dum la bru'eg'o de batal'o, ne unu'op'e disting'ebl'a'j sed re'don'ant'a'j kuraĝ'o'n simpl'e ĉar ili est'as dir'at'a'j.

Post tio la vizaĝ'o de Grand'a Frat'o re'fad'is, kaj anstataŭ'e aper'is, per dik'a'j majuskl'o'j, la tri slogan'o'j de la Parti'o: Milit'o Est'as Pac'o Liber'ec'o Est'as Sklav'ec'o Sen'sci'o Est'as Fort'o Sed la vizaĝ'o de Grand'a Frat'o ŝajn'is rest'i sur la ekran'o dum plur'a'j sekund'o'j, kvazaŭ la impres'o, kiu'n ĝi far'is sur la pupil'o'j'n de ĉiu spekt'ant'o, est'is tro viv'fort'a por tuj fad'i. La mal'grand'a sabl'o'har'a vir'in'o est'is ĵet'int'a si'n antaŭ'e'n trans la dors'o'n de la seĝ'o antaŭ si. Kun trem'o'plen'a murmur'o, kiu son'is kiel “Mi'a Sav'ant'o!”, ŝi etend'is si'a'j'n brak'o'j'n direkt'e al la ekran'o. Post tio, ŝi kaŝ'is si'a'n vizaĝ'o'n per si'a'j man'o'j. Est'is evident'e ke ŝi dir'as preĝ'o'n.

Je tiu moment'o, la tut'a grup'o de hom'o'j komenc'is profund'e, mal'rapid'e, ritm'e ĉant'i “G-F!...G-F!” — ripet'ant'e sen'ĉes'e, tre mal'rapid'e, kun long'a paŭz'o inter la “B” kaj la “F” — pez'a, murmur'a son'o, iel kurioz'e sovaĝ'a, en kies fon'o oni kred'is aŭd'i la bat'ad'o'n de nud'a'j pied'o'j.

kaj la puls'ad'o'n de tamtam'o'j. Dum ebl'e eĉ tri'dek sekund'o'j ili daŭr'ig'is tio'n. Ĝi est'is refren'o, kiu'n oni oft'e aŭd'is dum moment'o'j de super'fort'a emoci'o. Part'e ĝi est'is ia himn'o al la saĝ'ec'o kaj majest'o de Grand'a Frat'o, sed eĉ pli ĝi est'is si'n'hipnot'ig'a ag'o, intenc'a dron'ig'o de la konsci'o per ritm'a bru'o. La intest'o'j de Winston ŝajn'is mal'varm'iĝ'i. Dum la Du Minut'o'j da Mal'am'o li ne pov'is ne part'o'pren'i en la ĝeneral'a delir'o, sed tiu sub-hom'a ĉant'ad'o de “G-F!...G-F!” ĉiam plen'ig'is li'n per terur'iĝ'o.

Kompren'ebl'e, li ĉant'ad'is kun la ali'a'j: est'is mal'ebl'e ali'e ag'i. Kaŝ'i si'a'n sent'o'n, reg'i si'a'n vizaĝ'o'n, far'i kio'n far'as ĉiu'j ali'a'j, tio est'is instinkt'a re'ag'o. Sed est'is spac'o, ebl'e du'sekund'a, dum kiu la esprim'o en li'a'j okul'o'j ebl'e percept'ebl'e perfid'us li'n. Kaj preciz'e je tiu moment'o la grav'a afer'o okaz'is — se, efektiv'e, ĝi ja okaz'is.

Moment'e li al'tir'is la rigard'o'n de O’Bri'e'n. O’Bri'e'n est'is star'iĝ'int'a.

Li est'is de'pren'int'a si'a'j'n okul'vitr'o'j'n, kaj est'is ĝust'e tiam re'met'ant'a ili'n sur si'a'n naz'o'n per si'a karakteriz'a gest'o. Sed dum frakci'o da sekund'o, ili'a'j okul'o'j inter'renkont'iĝ'is, kaj dum la daŭr'o de tiu moment'o, Winston sci'is — jes sci'is! — ke O’Bri'e'n pens'as preciz'e kio'n li mem pens'as.

Ne'mis'kompren'ebl'a mesaĝ'o est'is far'it'a. Est'is kvazaŭ la mens'o'j de ambaŭ person'o'j ek'mal'ferm'iĝ'is, kaj la pens'o'j flu'is el unu en la ali'a'n per ili'a'j okul'o'j. “Mi est'as kun vi,” O’Bri'e'n ŝajn'is dir'i al li. “Mi sci'as preciz'e kio'n vi sent'as. Mi plen'e kon'as vi'a'n mal'estim'o'n, vi'a'n mal'am'o'n, vi'a'n naŭz'iĝ'o'n. Sed ne tim'u, mi konsent'as kun vi!” Kaj post tio, la ek'lum'iĝ'o de inteligent'o est'is for, kaj la vizaĝ'o de O’Bri'e'n est'is egal'e ne'kompren'ebl'a kiel tiu de ĉiu ali'a.

Jen ĉio, kaj li est'is jam mal'cert'a ĉu ĝi okaz'is. Tia'j incident'o'j neniam hav'is sekv'o'n. Ili'a sol'a efik'o est'is ten'i viv'ant'a en li la kred'o'n, aŭ esper'o'n, ke ali'a'j person'o'j krom li est'as mal'amik'o'j de la Parti'o. Ebl'e la oni'dir'o'j pri vast'a'j sub'ter'a'j konspir'o'j prav'as — ebl'e la Frat'ar'o ver'e ekzist'as! Est'is ne'ebl'e, malgraŭ la sen'fin'a'j arest'o'j kaj konfes'o'j kaj ekzekut'o'j, est'i cert'a ke la Frat'ar'o ne est'as nur mit'o. Kelk'a'j'n tag'o'j'n li kred'is je ĝi, kelk'a'j'n ne.

Est'is neni'a pruv'o, nur rapid'e pas'ant'a'j ek'vid'et'o'j kiu'j pov'us signif'i ĉio'n aŭ neni'o'n: er'o'j de konversaci'o'j part'e aŭd'it'a'j, pal'a skrib'aĉ'o sur la mur'o'j de neces'ej'o'j — unu'foj'e, eĉ, kiam du ne'kon'at'o'j renkont'is unu la ali'a'n, mal'grand'a man'gest'et'o, kiu aspekt'is kiel ebl'e re'kon'o'sign'o. Est'is nur diven'ad'o: plej ver'ŝajn'e li imag'is ĉio'n. Li est'is re'ir'int'a al si'a ĉel'o, sen de'nov'e rigard'i O’Brienon. La ide'o re'nov'ig'i ili'a'n moment'a'n kontakt'iĝ'o'n apenaŭ traf'is li'a'n mens'o'n. Est'us ne'kred'ebl'e danĝer'e, eĉ se li sci'us kiel komenc'i. Dum sekund'o, du sekund'o'j, ili inter'ŝanĝ'is ne'klar'a'n rigard'et'o'n, kaj jen la tut'o de la histori'o. Sed eĉ tio est'is memor'ind'a event'o, en la ŝlos'it'a sol'ec'o, en kiu oni dev'is viv'i.

Winston vigl'ig'is si'n, kaj sid'iĝ'is pli rekt'e. Li el'las'is rukt'o'n. La ĝin'o komenc'is lev'iĝ'i en li'a stomak'o.

Li'a'j okul'o'j re'fokus'iĝ'is sur la paĝ'o. Li trov'is ke dum li sid'is sen'pov'e medit'ant'e, li ankaŭ skrib'ad'is, kvazaŭ aŭtomat'e. Kaj ne plu est'is la sam'a strikt'a, mal'lert'a skrib'manier'o kiel antaŭ'e. Li'a plum'o glit'ad'is volupt'e sur la glat'a paper'o, far'ant'e apart'a'j'n, grand'a'j'n, zorg'e far'it'a'j'n majuskl'o'j'n: For Grand'a Frat'o For Grand'a Frat'o For Grand'a Frat'o For Grand'a Frat'o For Grand'a Frat'o ripet'ad'e, plen'ig'ant'e du'on'o'n de paĝ'o.

Li ne pov'is ne sent'i iom'et'o'n da panik'o. Tio est'is absurd'a, ĉar skrib'i tiu'j'n specif'a'j'n vort'o'j'n ne est'is pli danĝer'e, ol en la komenc'o mal'ferm'i la tag'libr'o'n; sed dum moment'o, li'n tent'is el'ŝir'i la fuŝ'it'a'j'n paĝ'o'j'n, kaj tut'e for'las'i la entrepren'o'n.

Tamen li ne far'is tio'n, ĉar li sci'is ke est'us sen'util'e. Ĉu li skrib'as For Grand'a Frat'o, ĉu li ne skrib'as ĝi'n, tut'e ne grav'as. Ĉu li daŭr'ig'os la tag'libr'o'n, ĉu li ne daŭr'ig'os ĝi'n, tut'e ne grav'as. La Pens'polic'o kapt'os li'n, malgraŭ ĉio. Li est'is far'int'a — est'us sam'e far'int'a, eĉ se li neniam met'us plum'o'pint'o'n sur la paper'o'n — la esenc'a'n krim'o'n, en kiu est'as ĉiu'j ali'a'j krim'o'j. Pens'o'krim'o, tiel oni nom'is ĝi'n.

Pens'o'krim'o ne est'as io por ĉiam kaŝ'ebl'a. Oni ebl'e sukces'e evit'as provizor'e, eĉ dum jar'o'j, sed pli-mal'pli fru'e ili ne'evit'ebl'e kapt'os oni'n.

Ĉiam okaz'is dum'nokt'e — la arest'o'j sen'vari'e okaz'is dum'nokt'e.

Oni'a subit'a ek'vek'iĝ'o pro sku'eg'o, la mal'mild'a sku'ad'o de oni'a ŝultr'o, la lamp'o'j bril'eg'ant'a'j en oni'a'j'n okul'o'j'n, la ring'o de mal'mol'a'j vizaĝ'o'j ĉirkaŭ oni'a lit'o. Plej'plej'eg'e oft'e, ne okaz'is proces'o, neni'u raport'o pri la arest'o. Oni simpl'e ek'mal'aper'is, ĉiam dum'nokt'e. Oni'a nom'o mal'aper'is el la registr'o'j, ĉiu registr'o pri ĉio, kio'n oni iam far'is, for'viŝ'iĝ'is, oni'a iam'a ekzist'o est'is ne'at'a kaj sekv'e forges'it'a. Oni est'is abolici'it'a, nul'ig'it'a: “vapor'ig'it'a”, jen la kutim'a esprim'o.

Dum moment'o li'n pren'is ia histeri'o. Li komenc'is skrib'i, per hast'a sen'zorg'a skrib'aĉ'o: ili paf'os mi'n ne grav'as ili paf'os en la mal'antaŭ'o'n de mi'a kol'o ne grav'as for la grand'a frat'o ili ĉiam paf'as en la mal'antaŭ'o'n de la kol'o ne grav'as for la grand'a frat'o — Li re'tir'is si'n sur si'a seĝ'o, iom'et'e hont'ant'e pri si, kaj de'met'is la plum'o'n. La sekv'a'n moment'o'n li violent'e ek'tim'is. Oni frap'as sur la pord'o'n.

Jam! Li sid'is sen'mov'e kiel mus'o, van'e esperant'e ke kiu ajn frap'is for'ir'os post tiu unu'sol'a prov'o. Sed ne, ripet'iĝ'is la frap'ad'o. Plej mal'bon'e est'us hezit'i. Li'a kor'o bat'eg'is kvazaŭ tambur'e, sed li'a vizaĝ'o, pro long'temp'a kutim'iĝ'o, ver'ŝajn'e est'is sen'esprim'a. Li star'iĝ'is kaj pez'e mov'is si'n cel'e la pord'o'n.

2

Dum li met'is si'a'n man'o'n sur la ans'o'n, Winston vid'is ke li est'is las'int'a la tag'libr'o'n mal'ferm'a sur la tabl'o. For La Grand'a Frat'o est'is skrib'it'a ĉie sur ĝi, per liter'o'j preskaŭ sufiĉ'e grand'a'j por est'i legat'a'j trans la ĉambr'o. Est'is ne'kred'ebl'e stult'e far'i tio'n. Sed, li konsci'is, eĉ dum si'a panik'o li ne vol'is makul'i la krem'kolor'a'n paper'o'n per ek'ferm'o, dum la ink'o ankoraŭ ne sek'iĝ'is.

Li en'tir'is spir'o'n, kaj mal'ferm'is la pord'o'n. Tuj varm'a ond'o da trankvil'iĝ'o tra'flu'is li'n. Sen'kolor'a, prem'it'aspekt'a vir'in'o, kun bukl'et'a har'ar'o kaj lini'plen'a vizaĝ'o, star'is ekster'e.

Ho, kamarad'o,” ŝi komenc'is, dir'i per ted'a, plend'aĉ'a-spec'a voĉ'o, “Mi kred'is aŭd'i vi'n al'ven'i. Ĉu ebl'e vi bon'vol'us trans'ven'i, kaj ekzamen'i la lav'pelv'o'n en ni'a kuir'ej'o? Ĝi blok'iĝ'is kaj—”

Jen S-in'o Parsons, la edz'in'o de najbar'o sam'etaĝ'a. (“S-in'o” est'is vort'o iom'et'e mal'aprob'at'a de la Parti'o — oni dev'us nom'i ĉiu'n person'o'n “kamarad'o” — sed por kelk'a'j vir'in'o'j oni instinkt'e uz'is ĝi'n.) Ŝi est'is vir'in'o ĉirkaŭ tri'dek'jar'aĝ'a, sed ŝi aspekt'is mult'e pli aĝ'a. Oni preskaŭ kred'is vid'i polv'o'n en la fald'et'o'j de ŝi'a vizaĝ'o. Winston sekv'is ŝi'n tra la koridor'o. Tia'j diletant'a'j ripar'task'o'j est'is preskaŭ ĉiu'tag'a ĝen'o. La Loĝ'ej'o'j de la Venk'o est'is mal'nov'a apartament'ar'o, konstru'it'a en 1930, aŭ ĉirkaŭ tiam, kaj dis'fal'ad'is. La gips'o konstant'e flok'iĝ'is de la plafon'o'j kaj mur'o'j, la tub'o'j krev'is dum ĉiu sever'a frost'o, la tegment'o lik'is kiam ajn neĝ'is, la hejt'ad'sistem'o kutim'e funkci'is nur du'on'fort'e, kiam ĝi ne est'is plen'e mal'funkci'ig'it'a por ekonomi'o. Ripar'o'j, escept'e de tiu'j kiu'j'n oni mem kapabl'as far'i, dev'is est'i aprob'it'a'j de distanc'a'j komitat'o'j, kiu'j em'as prokrast'i dum du jar'o'j eĉ la ripar'o'n de romp'it'a fenestr'o'glac'o.

“Kompren'ebl'e nur est'as ĉar Tom ne est'as ĉe'hejm'e,” dir'is S-in'o Parsons svag'e.

La apartament'o de la Parsonsoj est'is pli grand'a ol tiu de Winston, kaj ali'manier'e morn'a. Ĉio aspekt'is dis'bat'it'a, distr'et'it'a, kvazaŭ la lok'o'n ĵus vizit'is iu grand'a violent'a best'o. Il'ar'o'j por lud'ad'o — hoke'baston'o'j, boks'o'gant'o'j, krev'int'a pied'pilk'o, ŝvit'o'plen'a kulot'o invers'it'a — kuŝ'is dis'ŝut'it'e sur la plank'o, kaj sur la tabl'o est'is fatras'o de mal'pur'a'j teler'o'j, kaj ekzerc'o'libr'o'j kies paĝ'o'j hav'is fald'it'a'j'n angul'o'j'n. Sur la mur'o'j est'is skarlat'a'j standard'o'j de la Jun'ul'ar'a Lig'o kaj de la Spion'o'j, kaj viv'dimensi'a afiŝ'bild'o de Grand'a Frat'o. Est'is la kutim'a odor'o de bol'ig'it'a brasik'o, trov'ebl'a ĉie en la konstru'aĵ'o, sed ĝi'n tra'penetr'is eĉ pli la akr'a odor'aĉ'o de ŝvit'o kiu — tio'n oni sci'is je la unu'a flar'et'o, kvankam est'us mal'facil'e dir'i kiel oni sci'is— est'is la ŝvit'o de person'o ne nun tie. En ali'a ĉambr'o, per komb'il'o kaj pec'o de neces'ej'paper'o iu pen'is kun'lud'i la melodi'o'n de la milit'muzik'o, kiu ankoraŭ son'is el la tele'ekran'o.

“La infan'o'j,” dir'is S-in'o parsons, du'on'tim'e rigard'et'ant'e la pord'o'n.

“Ili ne est'is ekster'dom'e hodiaŭ. Kaj kompren'ebl'e —”

Ŝi kutim'is ek'ĉes'ig'i si'a'j'n fraz'o'j'n antaŭ ol fin'i ili'n. La lav'pelv'o de la kuir'ej'o est'is plen'a preskaŭ ĝis'rand'e, per mal'pur'eg'a verd'aspekt'a akv'o, kiu pli ol kutim'e odor'aĉ'is pro brasik'o. Winston klin'is si'n, kaj ekzamen'is la angul'artik'o'n de la tub'o. Li mal'am'is uz'i si'a'j'n man'o'j'n, kaj li mal'am'is klin'iĝ'i, kio ĉiam em'is tus'ad'ig'i li'n. S-in'o Parsons rigard'is sen'pov'e.

“Kompren'ebl'e se Tom est'us ĉe'hejm'e, li re'ĝust'ig'us ĝi'n tuj'e,” ŝi dir'is.

“Li am'as ĉio'n tia'n. Li est'as lert'eg'a per si'a'j man'o'j, tia est'as Tom.”

Parsons est'is kun'dung'it'o kun Winston en la Ministr'ej'o de la Ver'o.

Li est'is iom dik'a, sed aktiv'a vir'o, paraliz'e stult'a, mas'o da idiot'ec'a'j entuziasm'iĝ'o'j — unu el la plen'e sen'demand'a'j, si'n dediĉ'a'j labor'eg'ul'o'j de kiu'j, eĉ pli ol de la Pens'polic'o, de'pend'is la stabil'ec'o de la Parti'o.

Tri'dek'kvin'jar'aĝ'a, li est'is ĵus kontraŭ'vol'e el'pel'it'a el la Jun'ul'ar'a Lig'o, kaj antaŭ ol progres'i en la Jun'ul'ar'a'n Lig'o'n, li est'is sukces'int'a rest'i en la Spion'o'j jar'o'n pli ol permes'is la regul'o'j.

En la Ministr'ej'o li est'is dung'it'a por iu sub'ul'a posten'o, por kio inteligent'o ne est'is neces'a; sed, ali'flank'e, li est'is el'star'a person'o en la Komitat'o de Sport'o'j, kaj en ĉiu'j ali'a'j komitat'o'j, kiu'j dediĉ'is si'n al la organiz'ad'o de komun'um'a'j ekskurs'o'j, spontane'a'j manifestaci'o'j, kampanj'o'j por ŝpar'ad'o, kaj, ĝeneral'e, ĉiu'j volont'ul'a'j ag'ad'o'j. Li kutim'is dir'i al oni, kun kviet'a fier'o, ke li ĉe'est'is en la Komun'um'a Centr'o ĉiu'n vesper'o'n dum la pas'int'a'j kvar jar'o'j. Super'fort'a odor'o de ŝvit'o, ia ne'konsci'a atest'o pri la vigl'eg'ec'o de li'a viv'o, sekv'is li'n kie'n ajn li ir'is, kaj eĉ rest'is post li'a for'ir'o.

“Ĉu vi hav'as ŝraŭb'ŝlos'il'o'n?” — dir'is Winston, fingr'um'ant'e la bolt'ing'o'n sur la angul'artik'o.

“Ŝraŭb'ŝlos'il'o'n,” dir'is S-in'o Parson, tuj far'iĝ'ant'e sen'vertebr'a. “Mi ne sci'as, cert'e. Ebl'e la infan'o'j —”

Okaz'is tret'ad'o de bot'o'j kaj nov'a bru'aĉ'o per la komb'il'o, dum la infan'o'j sturm'is en la salon'o'n. S-in'o Parsons al'port'is la ŝraŭb'ŝlos'il'o'n.

Winston el'las'is la akv'o'n, kaj naŭz'iĝ'ant'e el'pren'is la amas'o'n da hom'a'j har'o'j, kiu est'is blok'int'a la tub'o'n. Li pur'ig'is si'a'j'n fingr'o'j'n laŭ'ebl'e, per la mal'varm'a akv'o el la kran'o, kaj re'ir'is en la ali'a'n ĉambr'o'n.

“Supr'e'n la man'o'j!” kri'is sovaĝ'a voĉ'o.

Bel'a, gangster'aspekt'a, naŭ'jar'aĝ'a knab'o est'is ek'salt'int'a el mal'antaŭ la tabl'o, kaj minac'is li'n per lud'il'a aŭtomat'a pistol'o, dum li'a pli jun'a frat'in'o, ĉirkaŭ du jar'o'j'n pli jun'a, simil'e gest'is per er'o da lign'o. Ambaŭ est'is vest'it'a'j per la blu'a'j kulot'o'j, griz'a'j ĉemiz'o'j, kaj ruĝ'a'j kol'tuk'o'j, kiu'j est'is la uniform'o de la Spion'o'j. Winston lev'is si'a'j'n man'o'j'n super si'a'n kap'o'n, sed mal'trankvil'e sent'is, pro la malic'a mien'o de la knab'o, ke ne est'as tut'ver'e lud'ad'o.

“Vi est'as perfid'ul'o!” kri'is la knab'o. “Vi est'as pens'krim'ul'o! vi est'as Eŭrazi'a spion'o! Mi paf'os vi'n, mi vapor'ig'os vi'n, mi send'os vi'n en la salm'in'o'j'n!”

Subit'e ambaŭ infan'o'j salt'ad'is ĉirkaŭ li'n, kri'ant'e “Perfid'ul'o” kaj “Pens'krim'ul'o!” La knab'in'et'o imit'ad'is ĉiu'n gest'o'n de si'a frat'o. Est'is iel iom tim'ig'e, kiel la lud'salt'ad'o de tigr'id'o'j kiu'j baldaŭ, kresk'int'e, est'os hom'vor'ant'o'j. Est'is ia intenc'it'a feroc'ec'o en la okul'o de la knab'o, tut'e evident'a dezir'o bat'i aŭ pied'bat'i Winstonon, kaj konsci'o ke li est'as preskaŭ sufiĉ'e grand'a por far'i tio'n. Bon'e ke li ne ten'as ver'a'n pistol'o'n, Winston pens'is.

La okul'o'j de S-in'o Parsons mov'iĝ'is nervoz'e de Winston al la infan'o'j, kaj retro'e. Per la pli bon'a lum'o de la salon'o, li rimark'is interes'at'e, ke ver'e est'as polv'o en la fald'et'o'j de ŝi'a vizaĝ'o.”

“Ili ja tiom bru'as,” ŝi dir'is. “Ili ĉagren'iĝ'is, ĉar ili ne pov'as ir'i rigard'i la pend'um'ad'o'n, jen la kaŭz'o. Mi est'as tro okup'at'a por kun'pren'i ili'n, kaj Tom ne est'os re'ven'int'a sufiĉ'a'temp'e de la labor'o.”

“Kial ni ne pov'as rigard'i la pend'um'ad'o'n?” kri'eg'is la knab'o per si'a gigant'a voĉ'o.

“Vol'as vid'i pend'um'ad'o'n! Vol'as vid'i pend'um'ad'o'n!” ĉant'is la knab'in'et'o, ankoraŭ ĉirkaŭ'kur'ant'e.

Kelk'a'j Eŭrazi'a'j kapt'it'o'j, kulp'a'j pri milit'krim'o'j, est'is pend'um'ot'a'j en la Park'o tiu'n vesper'o'n, Winston memor'is. Tio okaz'is proksim'um'e unu foj'o'n ĉiu'monat'e, kaj est'is popular'a spektakl'o. Infan'o'j ĉiam postul'eg'is rigard'i ĝi'n. Li adiaŭ'is al S-in'o Parsons kaj komenc'is paŝ'i pord'e'n. Sed antaŭ ol li far'is ses paŝ'o'j'n en la koridor'o, io bat'is la mal'antaŭ'o'n de li'a kol'o, kaŭz'ant'e ne'kred'ebl'a'n dolor'eg'o'n. Est'is kvazaŭ ruĝ'e varm'eg'a drat'o est'is puŝ'it'a en li'n. Li turn'is si'n, nur ĝust'a'temp'e por vid'i S-in'o'n Parsonson retro'tren'i si'a'n fil'o'n tra la pord'o'n, dum la knab'o en'poŝ'ig'is katapult'o'n.

Goldstein!” kri'eg'is la knab'o, dum la pord'o ferm'iĝ'is kaj kaŝ'is li'n.

Sed kio plej impres'is Winstonon, est'is la mien'o de sen'pov'a tim'et'o sur la griz'ec'a vizaĝ'o de la vir'in'o.

De'nov'e en si'a apartament'o, li rapid'e paŝ'is preter la tele'ekran'o'n, kaj re'sid'iĝ'is ĉe la tabl'o, ankoraŭ frot'ant'e si'a'n kol'o'n. La muzik'o el la tele'ekran'o est'is ĉes'int'a. Anstataŭ'e, sever'e abrupt'a voĉ'o est'is leg'ant'a, kun ia brutal'a ĝu'o, pri'skrib'o'n de la arm'il'o'j de la nov'a Flos'ant'a Fortik'aĵ'o, kiu ĵus est'is ankr'it'a inter Islando kaj la Faroaj Insul'o'j.

Kun tiu'j infan'o'j, li pens'is, tiu mizer'a vir'in'o nepr'e hav'as viv'o'n terur'o'plen'a'n. Post jar'o, du jar'o'j, ili atent'ad'os ŝi'n nokt'e kaj tag'e, por trov'i simptom'o'j'n de ne'ortodoks'ec'o. Preskaŭ ĉiu'j infan'o'j nun'temp'e est'as aĉ'a'j. Plej mal'bon'e est'is, ke per organiz'o'j kia'j la Spion'o'j, ili est'is sistem'e trans'format'a'j en ne'reg'ebl'a'j'n sovaĝ'ul'et'o'j'n, tamen tio tut'e ne inklin'ig'is ili'n ribel'i kontraŭ la Parti'a disciplin'o. Tut'e mal'e, ili ador'is la Parti'o'n, kaj ĉio'n lig'it'a'n al ĝi. La kant'o'j'n, la procesi'o'j'n, la standard'o'j'n, la marŝ'ad'o'j'n, la milit'a'n praktik'ad'o'n per pseŭdo'fusil'o'j, la slogan'kri'ad'o'n, la ador'ad'o'n al Grand'a Frat'o — ĉio est'is ia glor'a lud'o por ili. Ili'a tut'a feroc'o est'is turn'it'a ekster'e'n, kontraŭ la mal'amik'o'j'n de la Ŝtat'o, kontraŭ fremd'ul'o'j'n, perfid'ul'o'j'n, sabot'ul'o'j'n, pens'krim'ul'o'j'n.

Est'is preskaŭ normal'e ke hom'o'j pli ol tri'dek'jar'aĝ'a'j tim'is si'a'j'n propr'a'j'n infan'o'j'n. Kaj por tio est'is bon'a kial'o, ĉar apenaŭ pas'is semajn'o dum kiu La Temp'o'j ne en'hav'is aline'o'n kiu pri'skrib'is la ag'o'n de iu fi'sub'aŭskult'ant'et'o — “infan'a hero'o” est'is la kutim'a fraz'o — kiu sub'aŭskult'is i'a'n kompromit'a'n koment'o'n, kaj denunc'is si'a'j'n ge'patr'o'j'n al la Pens'polic'o.

La sent'aĉ'o de la katapult'a bul'et'o est'is for'fad'int'a. Li pren'is si'a'n plum'o'n sen'entuziasm'e, demand'ant'e al si: ĉu li pov'os trov'i pli'o'n skrib'ind'a'n en la tag'libr'o'n. Subit'e li de'nov'e komenc'is pens'i pri O’Bri'e'n.

Antaŭ mult'a'j jar'o'j — kiom? Sen'dub'e sep jar'o'j — li sonĝ'is ke li marŝ'as tra plen'e sen'lum'a ĉambr'o. Kaj iu sid'ant'a flank'e de li dir'is, dum li pas'is: “Ni renkont'iĝ'os en la lok'o kie ne est'as mal'lum'o”. Tio est'is dir'it'a tre kviet'e, preskaŭ hazard'e — dir'aĵ'o, ne ordon'o. Li preter'marŝ'is sen paŭz'i. Kurioz'e est'is, ke tiu'temp'e, en la sonĝ'o, la vort'o'j ne mult'e impon'is al li. Nur post'e, iom post iom, ili ŝajn'e akir'is signif'o'n. Li nun ne pov'is memor'i, ĉu li unu'a'foj'e vid'is O’Brienon antaŭ, aŭ post, la sonĝ'o; nek li pov'is memor'i kiam li unu'a'foj'e re'kon'is ke la voĉ'o est'is la voĉ'o de O’Bri'e'n. Sed, ĉiu'kaz'e, la ident'ig'o ekzist'is. Jes, O’Bri'e'n parol'is al li el la sen'lum'o.

Winston neniam pov'is est'i cert'a — eĉ post la ĉi'maten'a okul'ek'bril'o est'is ankoraŭ ne'ebl'e est'i cert'a — ĉu O’Bri'e'n est'as amik'o aŭ mal'amik'o.

Kaj ver'e ne ŝajn'is tre grav'e. Ekzist'is kompren'o inter ili, lig'o pli grav'a ol am'o aŭ sam'ide'an'ec'o. “Ni renkont'iĝ'os en la lok'o kie ne est'as mal'lum'o”, li dir'is. Winston ne sci'is la signif'o'n de tiu'j vort'o'j, nur ke iel ili real'iĝ'os.

La voĉ'o el la tele'ekran'o paŭz'is. Trumpet'o'son'o, klar'a kaj bel'a, flos'is en la sen'mov'a'n aer'o'n. La voĉ'o daŭr'ig'is raŭk'e: “Atent'u! Bon'vol'u atent'i! Ĵus'a inform'o ven'is el la Malabar'a front'o.

Ni'a'j milit'ist'o'j en Sud'a Hindio glor'e venk'is. Oni permes'is mi'n dir'i ke la event'o kiu'n ni nun raport'as, tre ver'ŝajn'e grav'e proksim'ig'os la fin'o'n de la milit'o. Jen la inform'aĵ'o:”

Mal'agrabl'a nov'aĵ'o sekv'os, pens'is Winston. Kaj tiel est'is. Post sang'o'plen'a pri'skrib'o pri la mal'ekzist'ig'o de Eŭrazi'a arme'o, kun gigant'a'j kalkul'o'j pri mort'ig'it'o'j kaj kapt'it'o'j, ven'is la anonc'o ke, ek'de la ven'ont'a semajn'o, la ĉokolad'o'porci'um'o redukt'iĝ'os de tri'dek gram'o'j ĝis du'dek.

Winston de'nov'e rukt'is. La ĝin'o komenc'is mal'fort'iĝ'i, las'ant'e sent'o'n de sen'esper'iĝ'o. La tele'ekran'o — ebl'e por fest'i la venk'o'n, ebl'e por dron'ig'i la memor'o'n pri la perd'it'a ĉokolad'o — ek'lud'eg'is “Oceani’ 1 , por vi”. Oni dev'is solen'e star'i. Tamen, en si'a aktual'a pozici'o li est'is ne'vid'ebl'a.

“Oceani’, por vi” ced'is al mal'pli pez'a muzik'o. Winston paŝ'is al la fenestr'o, ten'ant'e si'a'n dors'o'n turn'it'a al la tele'ekran'o. La tag'o ankoraŭ est'is mal'varm'a kaj klar'a. Ie tre for, raket'bomb'o eksplod'is, far'ant'e obtuz'a'n vibr'ig'ant'a'n bru'eg'o'n. Proksim'um'e du'dek'o aŭ tri'dek'o da ili fal'is nun'temp'e sur Londonon.

Mal'supr'e en la strat'o, la vent'o flirt'ig'ad'is la ŝir'it'a'n foli'o'n tie'n kaj re'e'n, kaj la vort'o ANGSOCO sporad'e aper'is kaj mal'aper'is. La sankt'a'j princip'o'j de Angsoco, Nov'parol'o, Du'obl'a'parol'o, la ŝanĝ'ebl'ec'o de la pas'int'ec'o. Li sent'is kvazaŭ li vag'ad'as en la arb'ar'o'j de la fund'o de la mar'o, perd'iĝ'int'e en monstr'a mond'o, kie li mem est'as la monstr'o. Li est'is sol'a. La pas'int'ec'o est'is mort'a, la futur'o est'is ne'imag'ebl'a. Kia'n cert'ec'o'n li hav'is, ke eĉ unu'sol'a hom'o viv'ant'a nun konsent'as kun li? Kaj kiel sci'i ke la Parti'a domin'ad'o ne daŭr'os por ĉiam? Kvazaŭ respond'e, la tri slogan'o'j sur la blank'a fac'o de la Ministr'ej'o de la Ver'o re'ven'is al li: Milit'o Est'as Pac'o Liber'ec'o Est'as Sklav'ec'o Sen'sci'o Est'as Fort'o Li pren'is du'dek'kvin'cend'a'n mon'er'o'n el si'a poŝ'o. Ankaŭ tie, per et'a'j klar'a'j liter'o'j, est'is gravur'it'a'j la sam'a'j slogan'o'j, kaj sur la ali'a fac'o de la

1.

Per ĉi tio Orwell alud'as al la popular'a Uson'a patriot'a kant'o “Uson'o, ja por vi”, kies melodi'o est'as ankaŭ tiu de la brit'a naci'a himn'o “Reĝ'in'o'n sav'u Di’” (alternativ'e: “La Reĝ'o'n sav'u Di’”. — Trad.

mon'er'o est'is la kap'o de Grand'a Frat'o. Eĉ el la mon'er'o, la okul'o'j persekut'is oni'n. Sur mon'er'o'j, sur la poŝt'mark'o'j, sur la kovr'il'o'j de libr'o'j, sur la standard'o'j, sur la afiŝ'o'j, kaj sur la kovr'aĵ'o de pak'o da cigared'o'j — ĉie. Ĉiam la okul'o'j rigard'is oni'n kaj la voĉ'o en'fald'is oni'n.

Dum dorm'o, dum mal'dorm'o, dum labor'o, dum manĝ'ad'o, en'dom'e kaj ekster'dom'e, en la ban'uj'o aŭ en la lit'o — ne ebl'is eskap'i. Neni'o aparten'is sol'e al oni mem, escept'e de la mal'mult'a'j kubaj centi'metr'o'j intern'e de oni'a propr'a krani'o.

La sun'o est'is mov'int'a si'n, kaj la ne'kalkul'ebl'a'j fenestr'o'j de la Ministr'ej'o de la Ver'o, dum la lum'o ne plu bril'is sur ili'n, aspekt'is tiel sever'a'j kiel la el'rigard'ej'o'j de fortik'aĵ'o. Li'a kor'o trem'is antaŭ la enorm'a piramid'a form'o. Ĝi est'is tro fortik'a, ĝi ne est'is atak'ebl'a. Mil raket'bomb'o'j ne pov'us dis'bat'i ĝi'n. De'nov'e li demand'is si'n: por kiu li skrib'as la tag'libr'o'n? Por la est'ont'ec'o, por la pas'int'ec'o — por epok'o kiu ebl'e est'as mal'real'a? Kaj antaŭ li kuŝ'as ne mort'o, sed mal'ekzist'ig'o. La tag'libr'o far'iĝ'os cindr'o'j kaj li mem vapor'o. Nur la Pens'polic'o leg'os kio'n li skrib'is, antaŭ ol mal'ekzist'ig'i kaj mal'memor'ig'i ĝi'n. Kiel apelaci'i al la est'ont'ec'o, kiam eĉ ne spur'et'o de vi, eĉ ne anonim'a vort'o skrib'aĉ'it'a sur paper'pec'o, pov'os rest'i ne'detru'it'e?

La tele'ekran'o sonor'ig'is la dek'kvar'a'n hor'o'n. Li dev'os for'ir'i post dek minut'o'j. Li dev'os re'ĉe'est'i en la labor'ej'o je la dek'kvar'a kaj tri'dek.

Kurioz'e, la sonor'ad'o de la hor'o ŝajn'is re'kuraĝ'ig'i li'n. Li est'is sol'ec'a fantom'o proklam'ant'a ver'o'n kiu'n neni'u iam aŭd'os. Sed se li nur'e proklam'os ĝi'n, laŭ iu obskur'a manier'o la daŭr'o ne est'os romp'it'a. Ne per si'n'aŭd'ig'o, sed per mal'frenez'ec'o, oni daŭr'ig'as la hom'a'n hered'aĵ'o'n.

Li re'ir'is al la tabl'o, en'tremp'is si'a'n plum'o'n, kaj skrib'is: Al la est'ont'ec'o aŭ al la est'int'ec'o, al temp'o kiam la pens'ad'o est'as liber'a, kiam hom'o'j diferenc'as inter si kaj ne viv'as sol'a'j — al temp'o kiam ekzist'as la ver'o kaj kio est'as far'it'a ne est'as mal'far'ebl'a: El la temp'o de unu'form'ec'o, el la temp'o de sol'ec'o, el la temp'o de Grand'a Frat'o, el la temp'o de du'obl'a'pens'o — salut'o'n!

Li jam mort'is, li koment'is al si. Ŝajn'is al li ke nur nun, kiam li komenc'is kapabl'i formul'ig'i si'a'j'n pens'o'j'n, li far'is decid'a'n paŝ'o'n. La konsekvenc'o'j de ĉiu ag'o est'as inkluziv'it'a'j en la ag'o mem. Li skrib'is: La pens'o'krim'o ne sekv'ig'as mort'o'n: la pens'o'krim'o jam est'as mort'o.

Nun, re'kon'int'e si'n kiel mort'int'o'n, far'iĝ'is grav'e rest'i viv'ant'a kiel ebl'e plej long'e. Du fingr'o'j de li'a dekstr'a man'o est'is makul'it'a'j per ink'o.

Preciz'e tia detal'o pov'us perfid'i. Iu en'trud'iĝ'em'a zelot'o en la Ministr'ej'o (ver'ŝajn'e vir'in'o, iu simil'a al la mal'grand'a sabl'o'har'a vir'in'o, aŭ la mal'hel'har'a knab'in'o el la Departement'o de Fikci'o) ebl'e komenc'us demand'i al si: kial li skrib'ad'is dum la lunĉ'interval'o, kial li uz'is mal'nov'mod'a'n plum'o'n, kio'n li skrib'ad'is? — kaj post'e far'us menci'et'o'n en la konven'a ej'o. Li marŝ'is al la ban'ĉambr'o, kaj zorg'e for'frot'is la ink'o'n per la sabl'ec'a mal'hel'brun'a sap'o kiu grat'as la haŭt'o'n kvazaŭ sabl'o'paper'o, kaj tial est'is tre util'a por tiu cel'o.

Li re'met'is la tag'libr'o'n en la tir'kest'o'n. Est'is tut'e sen'util'e pens'i pri kaŝ'i ĝi'n, sed almenaŭ li pov'os inform'iĝ'i ĉu aŭ ne oni trov'is ĝi'a'n ekzist'o'n. Har'o met'it'a trans la paĝ'fin'aĵ'o'j'n est'us tro evident'a. Per la pint'o de fingr'o, li pren'is re'kon'ebl'a'n er'o'n da blank'a polv'o, kaj met'is ĝi'n sur angul'o'n de la kovr'il'o, de kiu ĝi ne'evit'ebl'e for'sku'iĝ'os, se iu mov'os la libr'o'n.

3

Winston sonĝ'ad'is pri si'a patr'in'o.

Ver'ŝajn'e li est'is, li pens'is, ebl'e dek- aŭ dek'unu'jar'aĝ'a, kiam li'a patr'in'o mal'aper'is. Ŝi est'is alt'a, statu'ec'a, iom silent'a vir'in'o, kun mal'rapid'a mov'iĝ'ad'o kaj glor'e hel'a har'ar'o. Si'a'n patr'o'n li memor'is pli mal'klar'e, kiel mal'hel'a'n kaj mal'dik'a'n, ĉiam vest'it'a'n per bon'ord'a'j mal'hel'a'j vest'aĵ'o'j (Winston precip'e memor'is la tre mal'dik'a'j'n pland'um'o'j'n de la ŝu'o'j de si'a patr'o) kaj uz'is okul'vitr'o'j'n. La du ge'patr'o'j evident'e est'is mal'aper'ig'it'a'j dum unu el la du grand'a'j Pur'ig'o'j, dum la kvin'dek'a'j jar'o'j.

Tiu'moment'e li'a patr'in'o sid'is en iu lok'o tre sub'e de li, kun li'a pli jun'a frat'in'et'o en si'a'j brak'o'j. Li tut'e ne memor'is si'a'n frat'in'o'n, escept'e kiel et'a'n, febl'a'n beb'o'n, ĉiam silent'a'n, kun grand'a'j, gvat'ant'a'j okul'o'j.

Ambaŭ rigard'ad'is supr'e'n al li. Ili ĉiam est'is en iu sub'ter'a lok'o — la fund'o de put'o, ekzempl'e, aŭ tre profund'a tomb'o — sed tem'is pri lok'o kiu, jam mult'e sub li, mem mov'iĝ'is sub'e'n. Ili est'is en la ĉef'kajut'o de merg'iĝ'ant'a ŝip'o, supr'e'n'rigard'ant'e al li tra la mal'hel'iĝ'ant'a akv'o.

Ankoraŭ est'is aer'o en la kajut'o, ili ankoraŭ pov'is vid'i li'n kaj li ili'n, sed tut'dum'e ili descend'is, descend'is en la verd'a'n akv'o'n, kiu post pli'a moment'o nepr'e por etern'e kaŝ'os ili'n. Li mem est'is ekster'e en la lum'o kaj la aer'o, dum ili est'is suĉ'at'a'j en la mort'o'n, kaj ili est'is mal'supr'e ĉar li est'is supr'e. Li sci'is tio'n, kaj ili sci'is tio'n, kaj li pov'is vid'i la sci'o'n en ili'a'j vizaĝ'o'j. Nek en ili'a'j vizaĝ'o'j, nek en ili'a'j kor'o'j, est'is riproĉ'o, nur la sci'o ke ili dev'os mort'i por ke li rest'u viv'ant'a, kaj ke tio est'as part'o de la ne'evit'ebl'a ord'o de ĉio.

Li ne pov'is memor'i kio okaz'is, sed li sci'is, en si'a sonĝ'o, ke iel la viv'o'j de li'a'j patr'in'o kaj frat'in'o est'is ofer'it'a'j por li'a viv'o. Est'is unu el tiu'j sonĝ'o'j kiu'j, kvankam ili konserv'as si'a'n karakteriz'a'n sonĝ'o'scen'ar'o'n, est'as daŭr'ig'o de oni'a intelekt'a viv'o, kaj en kiu'j oni konsci'iĝ'as pri fakt'o'j kaj ide'o'j kiu'j ankoraŭ ŝajn'as nov'a'j kaj valor'o'j post la vek'iĝ'o. Kio nun ek'impres'is Winstonon, est'is ke la mort'o de li'a patr'in'o, antaŭ preskaŭ tri'dek jar'o'j, est'is tragik'a kaj morn'a, laŭ manier'o ne plu ebl'a. La tragedi'o, li percept'is, aparten'is al la antikv'a epok'o, al epok'o kiam ankoraŭ ekzist'is privat'ec'o, am'o, kaj amik'ec'o, kaj kiam la famili'an'o'j sub'ten'is unu la ali'a'n, sen la bezon'o sci'i kial. La memor'o pri li'a patr'in'o ŝir'is li'a'n kor'o'n, ĉar ŝi mort'is am'ant'e li'n, kiam li est'is tro jun'a kaj ego'ism'a por am'i ŝi'n reciprok'e, kaj ĉar iel, li ne memor'is kiel, ŝi ofer'is si'n por koncept'o pri lojal'ec'o kiu est'is privat'a kaj ne'ŝanĝ'ebl'a. Ti'aĵ'o'j, li sci'is, ne pov'as okaz'i nun. Nun'temp'e est'as tim'o, mal'am'o, kaj dolor'o, sed neni'a dign'a emoci'o, neni'a'j profund'a'j aŭ kompleks'a'j mal'ĝoj'o'j. Ĉio'n ĉi li ŝajn'e vid'is en la grand'a'j okul'o'j de si'a'j patr'in'o kaj frat'in'o, rigard'ant'a'j li'n supr'e'n tra la verd'a akv'o, cent'o'j'n da metr'o'j profund'a'j kaj ankoraŭ sink'ant'e.

Subit'e li star'is sur mal'long'a re'salt'em'a gazon'o, dum somer'a vesper'o, kiam la mal'rekt'a'j radi'o'j de la sun'o or'um'ad'is la ter'o'n. La pejzaĝ'o kiu'n li rigard'is re'okaz'is tiom oft'e en li'a'j sonĝ'o'j, ke li neniam est'is tut'e cert'a ĉu aŭ ne li efektiv'e vid'is ĝi'n en la real'a mond'o. En si'a'j vek'a'j pens'o'j li nom'is ĝi'n la Or'a Land'o. Ĝi est'is mal'nov'a, kunikl'o- mord'it'a paŝt'o'kamp'o, kun pied'ir'ej'o vag'ant'a trans ĝi'n, kaj talp'ej'o'j tie kaj tie. En la mal'glat'a heĝ'o sur la kontraŭ'a flank'o de la kamp'o, la branĉ'o'j de la ulm'o'j nun balanc'iĝ'ad'is tre mal'rapid'e pro la vent'et'o, ili'a'j foli'o'j dens'e kiel la har'ar'o de vir'in'o apenaŭ mov'iĝ'et'is. Ie proksim'e, ne'vid'ebl'e, est'is klar'a mal'rapid'e flu'ant'a roj'o, kie leŭcisk'o'j naĝ'is en la lag'et'o'j sub la salik'o'j.

La knab'in'o kun la mal'hel'a har'ar'o marŝ'is cel'e ili'n tra la kamp'o. Kun kio ŝajn'is unu'sol'a gest'o, ŝi de'tir'is si'a'j'n vest'o'j'n, kaj sen'estim'e apud'e'n'ĵet'is ili'n. Ŝi'a korp'o est'is blank'a kaj glat'a, sed ĝi ne vek'is amor'em'o'n en li, efektiv'e li apenaŭ rigard'is ĝi'n. Kio super'is li'n, tiu'moment'e, est'is admir'o pri la gest'o kun kiu ŝi apud'e'n'ĵet'is si'a'j'n vest'o'j'n. Per si'a'j graci'o kaj sen'zorg'em'o, ĝi ŝajn'is asimil'i tut'a'n kultur'o'n, tut'a'n pens'o'sistem'o'n, kvazaŭ Grand'a Frat'o kaj la Parti'o kaj la Pens'polic'o est'as ĉiu'j for'ĵet'ebl'a'j per sol'a glor'a mov'iĝ'o de la brak'o.

Ankaŭ tio est'is gest'o aparten'ant'a al la antikv'a epok'o. Winston vek'iĝ'is kun la vort'o “Ŝekspiro” sur si'a'j lip'o'j.

La tele'ekran'o son'ig'is orel'romp'ant'a'n fajf'o'n, kiu daŭr'is sam'not'e dum tri'dek sekund'o'j. Est'is nul'o sep dek'kvin, la el'lit'iĝ'o-hor'o por labor'ant'o'j en ofic'ej'o'j. Winston per'fort'e tir'is si'a'n korp'o'n el la lit'o — nud'a'n, ĉar membr'o de la Ekster'a Parti'o ricev'is nur 3000 vest'o'kupon'o'j'n ĉiu'jar'e, kaj piĵam'o kost'is 600 — kaj pren'is iom ĉifon'a'n sub'ĉemiz'o'n, kaj kulot'o'n, kiu'j kuŝ'is etend'it'e sur seĝ'o. La Fizik'a'j Ek'tir'o'j komenc'iĝ'os post tri minut'o'j. La sekv'a'n moment'o'n li'n klin'ig'is violent'a spasm'o de tus'ad'o, kiu preskaŭ ĉiam traf'is li'n baldaŭ post la vek'iĝ'o. Ĝi mal'plen'ig'is li'a'j'n pulm'o'j'n tiom, ke li pov'is komenc'i re'spir'ad'i nur per kuŝ'iĝ'o sur la dors'o, kaj seri'o de rapid'a'j ek'spir'eg'o'j. Li'a'j vejn'o'j est'is ŝvel'int'a'j pro la tus'eg'ad'o, kaj la varik'a ulcer'o komenc'is juk'i.

“Grup'o tri'dek-ĝis-kvar'dek'jar'aĝ'a!” kri'is penetr'ant'a vir'in'a voĉ'o.

“Grup'o tri'dek-ĝis-kvar'dek'jar'aĝ'a! Pren'u lok'o'n, mi pet'as. “Tri'dek-ĝis- kvar'dek'jar'ul'o'j!”

Winston ek'star'is atent'e antaŭ la tele'ekran'o, sur kiu jam aper'is la bild'o de iom jun'aspekt'a vir'in'o, mal'dik'a sed muskol'o'plen'a, vest'it'a per tunik'o kaj gimnastik'o'ŝu'o'j.

“Brak'o'j fleks'it'a'j kaj streĉ'it'a'j!” ŝi el'vok'is. “Sekv'u mi'a'n ritm'o'n. Unu, du, tri, kvar! Unu, du, tri, kvar! Ek, kamarad'o'j, vigl'iĝ'u! Unu, du, tri, kvar! Unu, du, tri, kvar! ...”

La dolor'o de la tus'ad'a spasm'o ne plen'e pel'is el la mens'o de Winston la impres'o'n far'it'a'n de li'a sonĝ'o, kaj la ritm'a'j mov'o'j de la ekzerc'o re'okaz'ig'is ĝi'n iom'et'e. Dum li mekanik'e ĵet'is si'a'j'n brak'o'j'n tie'n kaj re'e'n, hav'ant'e sur la vizaĝ'o la mien'o'n de serioz'a ĝu'o kiu'n oni opini'is konven'a dum la Fizik'a'j Ek'tir'o'j, li pen'eg'is retro'pens'i la voj'o'n en la obskur'a'n period'o'n de la fru'a infan'ec'o. Est'is ekster'ordinar'e mal'facil'e.

Preter la mal'fru'a'j kvin'dek'a'j jar'o'j, ĉio fad'is. Kiam ne ekzist'as ekster'a'j registr'o'j kiu'j'n oni pov'as ekzamen'i, eĉ la skiz'o de la propr'a viv'o perd'as si'a'n akr'ec'o'n. Oni memor'as gigant'a'j'n event'o'j'n, kiu'j tre ver'ŝajn'e neniam okaz'is; oni memor'as la detal'o'j'n de incident'o'j, sen kapabl'o kapt'i ili'a'n etos'o'n; kaj est'as long'a'j sen'en'hav'a'j period'o'j, el kiu'j oni memor'as neni'o'n. Ĉio est'is mal'sam'a tiam. Eĉ la nom'o'j de la land'o'j, kaj ili'a form'o sur la map'o, est'is mal'sam'a'j. Flug'kamp'o Unu, ekzempl'e, ne est'is tiel nom'at'a dum tiu'j tag'o'j: ĝi nom'iĝ'is Angli'o aŭ Briti'o; kvankam Londono ĉiam nom'iĝ'is Londono, pri tio li est'is preskaŭ cert'a.

Winston ne pov'is kun cert'ec'o memor'i temp'o'n kiam li'a land'o ne milit'ad'is, sed est'is klar'e ke est'is iom long'a interval'o de pac'o dum li'a infan'ec'o, ĉar unu el li'a'j plej fru'a'j memor'o'j tem'is pri aer'atak'o, kiu ŝajn'e plen'e surpriz'is ĉiu'j'n tie. Ebl'e tiu est'is la temp'o kiam la atom'bomb'o fal'is sur Colchesteron. Li ne memor'is la aer'atak'o'n mem, sed li ja memor'is la man'o'n de si'a patr'o, kiu ten'is li'a'n firm'e, dum ili rapid'is mal'supr'e'n, mal'supr'e'n, mal'supr'e'n, en iu'n lok'o'n tre profund'e en la ter'o'n, ĉirkaŭ'e'n kaj ĉirkaŭ'e'n laŭ spiral'a ŝtup'ar'o, kiu son'aĉ'is sub li'a'j pied'o'j kaj kiu fin'e tiom lac'ig'is li'a'j'n krur'o'j'n, ke li komenc'is plor'et'ad'i, kaj ili dev'is halt'i kaj ripoz'i. Li'a patr'in'o, laŭ si'a mal'rapid'a, rev'em'a manier'o, sekv'is tre long'e mal'antaŭ ili. Ŝi port'is li'a'n beb'a'n frat'in'o'n — aŭ ebl'e ŝi port'is nur ar'o'n da lan'kovr'il'o'j: li ne est'is cert'a ĉu aŭ ne li'a frat'in'o jam est'is nask'it'a. Fin'e ili trov'is si'n en bru'plen'a, eg'e okup'at'a lok'o kiu, li kompren'is, est'is staci'o de la sub'ter'a fer'voj'o.

Hom'o'j sid'ad'is sur la tut'a ŝton'pavim'it'a plank'o, kaj ali'a'j hom'o'j, dens'e kun'puŝ'it'e, sid'is sur metal'a'j lit'o'benk'o'j, unu super ali'a. Winston kaj li'a'j patr'in'o kaj patr'o trov'is por si lok'o'n sur la plank'o, kaj proksim'e al ili mal'jun'a'j vir'o kaj vir'in'o sid'is flank’-al-flank'e sur benk'o. La mal'jun'a vir'o sur'hav'is bon'a'n mal'hel'a'n komplet'o'n, kaj nigr'a'n ĉap'o'n el ŝtof'o, kiu est'is mal'antaŭ'e'n puŝ'it'a sur tre blank'a har'ar'o: li'a vizaĝ'o est'is skarlat'a, kaj li'a'j okul'o'j est'is blu'a'j kaj plen'a'j de larm'o'j. Li odor'eg'is pro ĝin'o. Ĝi ŝajn'is el'ir'i li'a'n haŭt'o'n anstataŭ ŝvit'o, kaj oni pov'us imag'i ke la larm'o'j flu'ant'a'j el li'a'j okul'o'j est'is ne'miks'it'a ĝin'o. Sed kvankam iom'et'e ebri'a, ankaŭ li sufer'is pro iu mal'ĝoj'o, kiu est'is aŭtentik'a kaj ne'toler'ebl'a. Laŭ si'a infan'a manier'o Winston kompren'is ke io terur'a, io neniel pardon'ebl'a, kaj neniel ripar'ebl'a, ĵus okaz'is. Ankaŭ ŝajn'is al li ke li sci'as preciz'e kio. Iu am'at'a de la mal'jun'ul'o — mal'grand'a pra'fil'in'o, ebl'e — est'is mort'ig'it'a. Ripet'e dir'ad'is la mal'jun'ul'o ĉiu'n iom'a'n minut'o'n: “Ni ne est'u fid'int'a'j ili'n. Mi dir'is tio'n, Pa'nj'o, ĉu ne? Tio rezult'is ĉar ni fid'is ili'n. Mi dir'is tio'n jam de'komenc'e. Ni ne est'u fid'int'a'j tiu'j'n fi'ul'o'j'n.”

Sed kiu'j'n fi'ul'o'j'n ili ne est'u fid'int'a'j, Winston ne pov'is nun memor'i.

Ek'de proksim'um'e tiam, milit'ad'o daŭr'is efektiv'e tut'e ne'inter'romp'it'e, kvankam, laŭ preciz'a analiz'o, ne est'is ĉiam la sam'a milit'o. Dum plur'a'j monat'o'j en li'a infan'ec'o okaz'is konfuz'it'a batal'ad'o sur la strat'o'j en Londono mem; kelk'a'j'n part'o'j'n de tio li tut'klar'e memor'is. Sed trov'i la lini'o'j'n de la histori'o de la tut'a period'o, pov'i dir'i kiu batal'is kontraŭ kiu, je iu specif'a moment'o, est'us tut'e ne'ebl'e, ĉar neni'u skrib'it'a registr'o, kaj neni'u parol'it'a vort'o, iam alud'is al ali'a alianc'o ol la nun'ekzist'ant'a. Nun'moment'e, ekzempl'e, en 1984 (se efektiv'e est'as 1984), Oceani'o milit'as kontraŭ Eŭrazi'o, kaj alianc'iĝ'is kun Orient'azi'o. En neni'u dir'o, nek publik'a nek privat'a, oni iam konfes'as ke la tri potenc'o'j iam est'is mal'simil'e grup'ig'it'a'j. Efektiv'e, kiel Winston sci'is bon'e, antaŭ nur kvar jar'o'j Oceani'o milit'ad'is kontraŭ Orient'azi'o, kaj alianc'iĝ'is kun Eŭrazi'o. Sed tio est'is nur pec'o da kaŝ'end'a sci'o, kiu'n li hazard'e hav'is ĉar li'a memor'o ne est'is kontent'ig'e reg'at'a. Oficial'e la ŝanĝ'o de alianc'o'j neniam okaz'is. Oceani'o milit'as kontraŭ Eŭrazi'o: konsekvenc'e Oceani'o jam de ĉiam milit'ad'as kontraŭ Eŭrazi'o. La aktual'a mal'amik'o ĉiam reprezent'as absolut'a'n mal'bon'o'n, kaj konsekvenc'e neni'u ajn est'int'a aŭ est'ont'a alianc'iĝ'o kun li est'us ebl'a.

Plej tim'ig'e, li jam la dek'mil'a'n foj'o'n pens'is. dum li dev'ig'is si'a'j'n ŝultr'o'j'n dolor'eg'e retro'ir'i (kun la man'o'j sur la koks'o'j, oni gir'as la sub'tali'a'n part'o'n de la korp'o; ekzerc'o kiu, laŭ'dir'e. est'as bon'a por la dors'o'muskol'o'j) — plej tim'ig'e est'is ke ebl'e tio est'as tut'e ver'a. Se la Parti'o pov'as puŝ'i si'a'n man'o'n en la pas'int'ec'o'n kaj dir'i pri iu aŭ ali'a event'o ke ĝi neniam okaz'is — ĉu tio, cert'e, ne est'as pli tim'ig'a ol nur'a'j tortur'o kaj mort'o?

La Parti'o dir'is ke Oceani'o neniam est'is alianc'an'o kun Eŭrazi'o. Li, Winston Smith, sci'is ke Oceani'o est'is alianc'an'o kun Eŭrazi'o antaŭ eĉ nur tri jar'o'j. Sed kie ekzist'as tiu sci'o? Nur en li'a propr'a konsci'o, kiu ne'evit'ebl'e baldaŭ neni'iĝ'os. Kaj se ĉiu'j ali'a'j akcept'as la mensog'o'n trud'at'a'n de la Parti'o — se ĉiu'j registr'o'j konsent'as pri tiu asert'o — do la mensog'o far'iĝ'as part'o de la histori'o kaj far'iĝ'as ver'o. “Kiu reg'as la est'int'ec'o'n,” tekst'as slogan'o de la Parti'o, “tiu reg'as la est'ont'ec'o'n: kiu reg'as la est'ant'ec'o'n, tiu reg'as la est'int'ec'o'n”. Tamen la est'int'ec'o, kvankam en si'a natur'o ŝanĝ'ebl'a, neniam est'is ŝanĝ'it'a. Kio ajn est'as ver'a nun, jam de ĉiam, kaj ĝis ĉiam, est'as ver'a. Est'is tut'e simpl'e. Oni nur bezon'as sen'halt'e venk'i la propr'a'n memor'o'n. “Reg'i la real'o'n,” oni nom'is ĝi'n: laŭ la Nov'parol'o, “du'obl'a'pens'o”.

“Star'u sen'streĉ'e!” akr'e kri'et'is la instru'ant'in'o, iom'et'e pli mild'a'voĉ'e.

Winston las'is si'a'j'n brak'o'j'n apud'iĝ'i al li'a'j flank'o'j, kaj mal'rapid'e re'plen'ig'is si'a'j'n pulm'o'j'n per aer'o. Li'a mens'o for'glit'is en la mond'o'n de du'obl'a'pens'o. Sci'i, sed ne sci'i; konsci'i ke oni plen'e dir'as la ver'o'n, dum oni tre zorg'e dir'as kompleks'a'j'n mensog'o'j'n; sam'temp'e kred'i du opini'o'j'n si'n'kontraŭ'dir'a'j'n, sci'ant'e ke ili est'as si'n'kontraŭ'dir'a'j, tamen kred'ant'e ambaŭ; uz'i la logik'o'n kontraŭ la logik'o; mal'akcept'i la moral'ec'o'n dum oni pretend'as moral'ec'o'n; kred'i ke la demokrati'o est'as mal'ebl'a, kaj ankaŭ ke la Parti'o est'as la gard'ant'o de la demokrati'o; forges'i tio'n kio'n oni dev'as forges'i, sed post'e re'memor'i ĝi'n je la moment'o kiam ĝi est'as bezon'a, kaj tuj re'forges'i ĝi'n: kaj, plej grav'eg'e, uz'i la sam'a'n proced'o'n por tiu proced'o mem. Tio est'is la plej'komplet'a subtil'ec'o: konsci'e mal'konsci'iĝ'i, kaj post'e, de'nov'e, re'mal'konsci'iĝ'i pri la hipnot'iĝ'o kiu'n oni ĵus far'is en si. Eĉ por kompren'i la vort'o'n “du'obl'a'pens'o”, oni dev'is uz'i du'obl'a'pens'o'n.

La instru'ant'in'o re'alert'ig'is ili'n. “Nun ni trov'u kiu'j el ni pov'as tuŝ'i ni'a'j'n pied'fingr'o'j'n!” ŝi dir'is entuziasm'e. “Rekt'e de la koks'o'j, mi pet'as, kamarad'o'j. Unu-du! Unu-du!...”

Winston abomen'is tiu'n ekzerc'o'n, kiu send'is akr'a'j'n dolor'o'j'n ek'de li'a'j kalkan'o'j ĝis li'a'j glute'o'j kaj oft'e fin'e okaz'ig'is nov'a'n tus'o'spasm'o'n.

La du'on'e plaĉ'a kvalit'o for'ir'is el li'a medit'ad'o. La est'int'ec'o, li medit'is, ne nur est'is ŝanĝ'it'a; ĝi ver'e est'is detru'it'a. Ĉar kiel oni pov'as pruv'i eĉ la plej evident'a'n fakt'o'n, kiam ekzist'as neni'u registr'o de ĝi, ekster oni'a propr'a memor'o? Li streb'is memor'i en kiu jar'o li unu'e aŭd'is menci'o'n pri Grand'a Frat'o. Li kred'is ke sen'dub'e est'is iam dum la ses'dek'a'j jar'o'j, sed est'is mal'ebl'e est'i cert'a. En la Parti'histori'o'j, kompren'ebl'e, Grand'a Frat'o rol'is kiel la estr'o kaj gard'ant'o de la Revoluci'o ek'de ĝi'a'j plej fru'a'j tag'o'j. Li'a'j kuraĝ'a'j ag'o'j est'is iom post iom retro'puŝ'it'a'j en la temp'o'n, ĝis ili jam etend'iĝ'as en la fabel'a'n mond'o'n de la kvar'dek'a'j kaj la tri'dek'a'j jar'o'j, kiam la kapital'ist'o'j, port'ant'e si'a'j'n strang'a'j'n cilindr'a'j'n ĉapel'o'j'n, ankoraŭ vetur'ad'is tra la strat'o'j de Londono en grand'a'j bril'ant'a'j aŭtomobil'o'j, aŭ per'ĉeval'e tir'at'a'j kaleŝ'o'j kun vitr'a'j flank'o'j. Ne ebl'is sci'i kiom el tiu legend'o est'is ver'a, kaj kiom est'is el'pens'it'a. Winston ne pov'is eĉ memor'i je kiu dat'o la Parti'o mem ek'est'iĝ'is. Li kred'is ne est'i aŭd'int'a la vort'o'n Angsoco antaŭ 1960; sed est'is ebl'e ke en si'a Old'parol'a form'o — t.e., “Angl'a Social'ism'o” — ĝi est'is kutim'a antaŭ'e.

Ĉio fad'is en nebul'o'n. Kelk'foj'e, est'is ver'e, oni pov'is ident'ig'i ne'ne'ebl'a'n mensog'o'n. Ne est'is ver'e, ekzempl'e, kvankam oni ĉiam pretend'is tio'n en la histori'libr'o'j de la Parti'o, ke la Parti'o invent'is la aviad'il'o'j'n. Li memor'is aviad'il'o'j'n ek de si'a plej fru'a infan'ec'o. Sed oni pov'is pruv'i neni'o'n. Neniam ekzist'is pruv'atest'o'j. Nur unu'foj'e dum si'a viv'o li ten'is en si'a'j man'o'j ne'ne'ebl'a'n dokument'it'a'n pruv'o'n pri la fals'ad'o de histori'a fakt'o. Kaj tiu'okaz'e — “Smith!” kri'eg'is la meger'a voĉ'o el la tele'ekran'o. “6079 Smith W.!

Jes, vi! Fleks'u vi'n pli sub'e'n, mi pet'as. Vi ne ver'e pen'as. Pli sub'e'n, mi pet'as! Nun est'as pli bon'e kamarad'o. Nun star'u sen'streĉ'e, la tut'a grup'o, kaj rigard'u mi'n.”

Subit'a varm'eg'a ŝvit'o ek'kovr'is la tut'a'n korp'o'n de Winston. Li'a vizaĝ'o rest'is tut'e ne'kompren'ebl'a. Neniam montr'u konstern'iĝ'o'n!

Neniam montr'u rankor'o'n! Sol'a mov'et'iĝ'o de la okul'o'j pov'us perfid'i oni'n. Li star'is rigard'ant'e, dum la instru'ant'in'o lev'is si'a'j'n brak'o'j'n super si'a'n kap'o'n kaj — oni ne pov'us dir'i ke graci'e, sed rimark'ind'e preciz'e kaj efik'e — fleks'is si'n kaj met'is la unu'a'n artik'o'n de si'a'j fingr'o'j sub si'a'j'n pied'fingr'o'j'n.

“Tiel, kamarad'o'j! Mi vol'as vid'i vi'n far'i la ekzerc'o'n tiel. De'nov'e rigard'u mi'n. Mi est'as tri'dek'naŭ'jar'aĝ'a kaj mi nask'is kvar infan'o'j'n. Nun, rigard'u.” Ŝi de'nov'e klin'is si'n. “Vi vid'as ke mi'a'j genu'o'j ne est'as fleks'it'a'j.

Vi ĉiu'j pov'as far'i tio'n, se vi nur vol'as,” ŝi plu'dir'is, dum ŝi rekt'ig'is si'n.

“Ĉiu person'o ne pli aĝ'a ol kvar'dek kvin jar'o'j nepr'e kapabl'as tuŝ'i si'a'j'n pied'fingr'o'j'n. Ni ne ĉiu'j hav'as la privilegi'o'n batal'i en la milit'o'front'o, sed ni ĉiu'j almenaŭ pov'as rest'i fortik'a'j. Memor'u ni'a'j'n knab'o'j'n sur la Malabar'a front'o! Kaj la vel'ist'o'j'n en la Flos'ant'a'j Fortik'aĵ'o'j! Nur pens'u pri kio'n ili dev'as toler'i. Nun prov'u de'nov'e. Est'as pli bon'e, kamarad'o, est'as nun mult'e pli bon'e,” ŝi plu'dir'is kuraĝ'ig'e, dum Winston, far'int'e violent'a'n si'n'puŝ'o'n, sukces'is tuŝ'i si'a'j'n pied'fingr'o'j'n kun la genu'o'j ne'fleks'it'a'j, la unu'a'n foj'o'n dum plur'a'j jar'o'j.

4

Kun profund'a, ne'konsci'a suspir'o, kiu'n ne pov'is evit'ig'i eĉ la proksim'ec'o de la tele'ekran'o, kiam la labor'o de la tag'o komenc'iĝ'is, Winston al'tir'is la parol'skrib'il'o'n, for'blov'is la polv'o'n de ĝi'a buŝ'part'o, kaj met'is si'a'j'n okul'vitr'o'j'n sur si'n. Post tio li mal'rul'is kaj kun'vinkt'is kvar mal'grand'a'j'n paper'a'j'n cilindr'o'j'n, kiu'j jam fal'is el la pneŭmat'a tub'o sur la dekstr'a'n part'o'n de li'a skrib'o'tabl'o.

En la mur'o'j de la ĉel'o est'is tri apertur'o'j. Dekstr'e de la parol'skrib'il'o est'is mal'grand'a pneŭmat'a tub'o por skrib'it'a'j mesaĝ'o'j; mal'dekstr'e, est'is pli grand'a, por ĵurnal'o'j; kaj en la flank'mur'o, facil'e ating'ebl'a de la brak'o de Winston, est'is grand'a oblong'a tru'o protekt'at'a'n de drat'krad'o. Tio ĉi est'is por el'ĵet'i rub'o'paper'o'n. Simil'a'j tru'o'j ekzist'is mil'obl'e kaj dek'mil'obl'e tra la tut'a konstru'aĵ'o, ne nur en ĉiu ĉambr'o, sed je ne'long'a'j interval'o'j en ĉiu koridor'o. Ial oni ŝerc'e nom'is ili'n “memor'o'tru'o'j”. Kiam oni sci'is ke iu dokument'o est'as detru'ot'a, aŭ eĉ kiam oni vid'is er'o'n da sen'util'a paper'o ie kuŝ'ant'a'n, est'is aŭtomat'a ag'o lev'i la kovr'il'o'n de la plej proksim'a memor'o'tru'o kaj en'fal'ig'i ĝi'n, post tio ĝi est'is for'blov'it'a de flu'o de varm'a aer'o en la enorm'a'j'n forn'o'j'n, kiu'j est'is kaŝ'it'a'j ie en la for'for'ej'o'j de la konstru'aĵ'o.

Winston ekzamen'is la kvar paper'slip'o'j'n kiu'j'n li est'is mal'rul'int'a'j.

Ĉiu sur'hav'is mesaĝ'o'n nur unu-du lini'o'j'n long'a'n, verk'it'a'n per la mal'long'ig'a ĵargon'o — ne ver'a Nov'parol'o, sed konsist'ant'a plej'part'e el Nov'parol'a'j vort'o'j — uz'at'a en la Ministr'ej'o por intern'a'j komunik'aĵ'o'j. Ili dir'is: temp'o 17.3.84 gf preleg'o mis'raport'it'a afrik'o ĝust'ig'u temp'o 19.12.83 antaŭ'dir'o'j 3 jp 4a kvar'on'o 83 pres'erar'o'j ĝust'ig'u aktual'a el'don'o temp'o 14.2.84 minibundo mis'cit'it'a ĉokolad'o ĝust'ig'u temp'o 8.12.83 raport'o gf tag'ordon'o du'obl'e'plus'mal'bon'a ref mal'person'o'j'n re'verk'u plen'e sorsub antaŭ'arkiv'ig'o Kun ne'fort'a sent'o de kontent'o, Winston apud'e'n'met'is la kvar'a'n mesaĝ'o'n. Ĝi est'is detal'o'plen'a kaj grav'eg'a task'o, kaj est'os plej bon'e trakt'i ĝi'n last'e. La ali'a'j tri est'as rutin'aĵ'o'j, kvankam la du'a ver'ŝajn'e neces'ig'os iom da ted'a tra'serĉ'o de list'o'j de kalkul'o'j.

Winston cifer'um'is “antaŭ'a'j numer'o'j” sur la tele'ekran'o, kaj pet'is la koncern'a'j'n numer'o'j'n de La Temp'o'j, kiu'j glit'is el la pneŭmat'a tub'o post nur kelk'a'j minut'o'j da atend'ad'o. La mesaĝ'o'j kiu'j'n li est'is ricev'int'a tem'is pri artikol'o'j aŭ nov'aĵ'raport'o'j, en kiu'j oni ial opini'is ke neces'as far'i ŝanĝ'o'j'n, aŭ, laŭ la oficial'a fraz'o, “ĝust'ig'o'n”. Ekzempl'e, laŭ La Temp'o'j de la dek'sep'a de mart'o, Grand'a Frat'o, en si'a preleg'o dum la antaŭ'a tag'o, antaŭ'dir'is ke la Sud'hindi'a front'o rest'os kviet'a, sed ke Eŭrazi'a ofensiv'o baldaŭ komenc'iĝ'os en Nord'a Afrik'o. Tamen, efektiv'e, la Eŭrazi'a Ĉef'komand'ant'ar'o komenc'is si'a'n ofensiv'o'n en Sud'a Hindio, kaj ne tuŝ'is Nord'a'n Afrik'o'n. Tial, neces'is re'verk'i aline'o'n en la preleg'o de Grand'a Frat'o, tiel ke montr'iĝ'os ke li antaŭ'dir'is la efektiv'a'n event'o'n. Ankaŭ'e, La Temp'o'j de la dek'naŭ'a de decembr'o publik'ig'is la oficial'a'j'n prognoz'o'j'n pri la produkt'ad'o de divers'a'j spec'o'j de konsum'ebl'a'j var'o'j dum la kvar'a kvar'on'o de 1983, kiu ankaŭ est'is la ses'a kvar'on'o de la Naŭ'a Tri'jar'a Plan'o. La numer'o hodiaŭ'a en'hav'is raport'o'n pri la efektiv'a produkt'ad'o, per kio montr'iĝ'is ke ĉiu el la prognoz'o'j est'is grav'e erar'a. La task'o de Winston est'is ĝust'ig'i la original'a'j'n kalkul'o'j'n, tiel ke ili ident'as kun la post'a'j. Rilat'e al la tra mesaĝ'o, ĝi tem'is pri tre simpl'a erar'o ĝust'ig'ebl'a per nur kelk'a'j minut'o'j da labor'o. Antaŭ tre mal'long'e, en februar'o, la Ministr'ej'o de la Abund'o promes'is (“ne'ŝanĝ'ebl'e cert'ig'as” dir'is la oficial'a'j vort'o'j) ke ne okaz'os redukt'iĝ'o de la ĉokolad'o'porci'um'o dum 1984. Efektiv'e, kiel sci'is Winston, la ĉokolad'o'porci'um'o redukt'iĝ'os de tri'dek gram'o'j ĝis du'dek, je la fin'o de la aktual'a semajn'o. Nur neces'is anstataŭ'ig'i la original'a'n promes'o'n per avert'o ke, ver'ŝajn'e, neces'os redukt'i la porci'um'o'n iam en april'o.

Tuj post si'a pri'trakt'o de ĉiu el tiu'j mesaĝ'o'j, Winston vinkt'is si'a'j'n parol'skrib'it'a'j'n korekt'o'j'n al la koncern'a numer'o de La Temp'o'j, kaj puŝ'is ili'n en la pneŭmat'a'n tub'o'n. Post tio, per mov'iĝ'o kiu est'is kiel ebl'e plej ne'konsci'a, li ĉif'is la original'a'n mesaĝ'o'n, kaj ĉiu'j'n not'o'j'n kiu'j'n li mem est'is far'int'a, kaj fal'ig'is ili'n en la memor'o'tru'o'n por ke la flam'o'j vor'u ili'n.

Li ne sci'is detal'e kio okaz'is en la ne'vid'at'a labirint'o, al kiu konduk'is la pneŭmat'a'j tub'o'j, sed li ja sci'is ĝeneral'e. Tuj post la kolekt'ad'o kaj ord'ig'ad'o de ĉiu'j korekt'o'j neces'a'j por iu specif'a numer'o de La Temp'o'j, tiu numer'o est'is re'pres'it'a; la original'a ekzempler'o est'is detru'it'a, kaj oni en'arkiv'ig'is la korekt'it'a'n numer'o'n, por anstataŭ'i ĝi'n. Tiu proced'o de konstant'a ŝanĝ'ad'o est'is aplik'at'a ne nur al ĵurnal'o'j, sed al libr'o'j, period'aĵ'o'j, pamflet'o'j, afiŝ'o'j, flug'foli'o'j, film'o'j, son'bend'o'j, ŝerc'bild'o'j, fot'o'j — al ĉiu spec'o de literatur'o aŭ dokument'o kiu pov'us iel hav'i i'a'n politik'a'n aŭ ideologi'a'n grav'o'n. Tag'o'n post tag'o, kaj preskaŭ minut'o'n post minut'o, la pas'int'ec'o est'is ĝis'dat'ig'at'a. Tiel ĉiu antaŭ'dir'o far'it'a de la Parti'o est'as, per dokument'o'j, pruv'ebl'e ĝust'a, kaj neni'u nov'aĵ'inform'et'o, nek opini'esprim'o, kiu konflikt'is kun la aktual'a'j bezon'o'j, iam est'is permes'at'a rest'i registr'it'a. La tut'a histori'o est'is palimpsest'o, per'grat'e pur'ig'at'a kaj re'skrib'at'a preciz'e tiel oft'e kiel neces'is. Neniu'kaz'e est'us ebl'e, post tiu ag'o, pruv'i ke oni fals'is ĝi'n. La plej grand'a fak'o de la Departement'o de Arkiv'o'j, mult'e pli grand'a ol tiu en kiu labor'is Winston, konsist'is nur'e el person'o'j kies task'o est'is trov'i kaj kolekt'ad'i ĉiu'j'n ekzempler'o'j'n de libr'o'j, ĵurnal'o'j, kaj ali'a'j dokument'o'j, kiu'j est'is anstataŭ'ig'it'a'j kaj do detru'end'a'j. Numer'o de La Temp'o'j kiu est'is, pro ŝanĝ'iĝ'o'j en la politik'a alianc'iĝ'o, aŭ pro erar'a'j antaŭ'dir'o'j deklar'it'a'j de Grand'a Frat'o, re'verk'it'a dek'du'o'n da fot'o'j, ankoraŭ hav'is en la Arkiv'o'j la original'a'n dat'o'n, kaj neni'u ali'a ekzempler'o ekzist'is por kontraŭ'dir'i ĝi'n.

Libr'o'j, ankaŭ, est'is re'pren'it'a'j kaj re'verk'it'a'j foj'o'n post foj'o, kaj ili est'is ne'evit'ebl'e re'el'don'it'a'j tut'e sen konfes'o ke iu ajn ŝanĝ'o est'is far'it'a. Eĉ la skrib'it'a'j instrukci'o'j kiu'j'n Winston ricev'is, kaj kiu'j'n li sen'vari'e detru'ig'is tuj post la pri'trakt'o, neniam deklar'is aŭ suspekt'ig'is ke fals'ad'o est'as far'end'a: ĉiam tem'is pri fuŝ'o'j, erar'o'j, mis'kompost'aĵ'o'j, aŭ mis'cit'o'j, kiu'j'n neces'as ĝust'ig'i por gard'i la ver'o'n.

Sed, efektiv'e, li pens'is dum li re'verk'is la kalkul'o'j'n de la Ministr'ej'o de la Abund'o, ja ne est'is eĉ fals'ad'o. Tem'is nur pri la anstataŭ'ig'o de unu sen'senc'aĵ'o per ali'a. La plej'part'o de la tekst'o'j pri kiu'j oni trakt'as, tut'e ne rilat'as al io ajn en la real'a mond'o, eĉ ne tia rilat'o kiu ekzist'as en klar'a mensog'o. La statistik'aĵ'o'j est'is egal'e fantazi'a'j en si'a original'a versi'o, kiel en la ĝust'ig'it'a versi'o. Tre oft'e est'is postulat'e ke oni mem el'pens'u ili'n. Ekzempl'e, la antaŭ'dir'o de la Ministr'ej'o de la Abund'o taks'is la produkt'ad'o'n de bot'o'j dum la jar'kvar'on'o kiel cent-kaj-kvar'dek- kvin-milion'o'j'n da par'o'j. Oni deklar'is ke la ver'a produkt'ad'o est'is ses'dek du milion'o'j. Tamen Winston, re'verk'ant'e la antaŭ'dir'o'n, redukt'is la nombr'o'n al kvin'dek sep milion'o'j, por ke oni pov'u, kiel kutim'e, pretend'i ke la kvot'o est'is super'plen'um'it'a. Ĉiu'kaz'e, ses'dek du milion'o'j ne est'is pli proksim'a al la ver'o ol kvin'dek sep milion'o'j, nek ol cent-kaj- kvar'dek-kvin-milion'o'j. Tre ver'ŝajn'e neniom da bot'o'j est'is produkt'it'a'j.

Eĉ pli ver'ŝajn'e, neni'u sci'is kiom est'is produkt'it'a'j, kaj al neni'u grav'is.

Oni sci'is nur ke dum ĉiu jar'kvar'on'o astronomi'a'j nombr'o'j da bot'o'j est'is produkt'it'a'j, sur'paper'e, kvankam ebl'e du'on'o de la loĝ'ant'ar'o de Oceani'o dev'is rest'i nud'pied'a. Kaj sam'e est'is pri ĉiu spec'o de registr'it'a fakt'o, grand'a aŭ mal'grand'a. Ĉio fad'is en ombr'o'mond'o'n, en kiu, fin'e, eĉ la jar'dat'o far'iĝ'is ne'cert'a.

Winston ek'rigard'is trans la koridor'o'n. En la kontraŭ'a ĉel'o ali'flank'e, mal'grand'a, preciz'aspekt'a, mal'hel'menton'a vir'o nom'at'a Tillotson sen'paŭz'e labor'ad'is, ten'ant'e fald'it'a'n ĵurnal'o'n sur si'a genu'o, kaj si'a'n buŝ'o'n tre proksim'a al la parol'il'o de la parol'skrib'il'o. Li mien'is kiel person'o pen'ant'a ten'i si'a'n parol'ad'o'n sekret'a inter li kaj la tele'ekran'o. Li supr'e'n'rigard'is, kaj li'a'j okul'vitr'o'j mal'amik'em'e ek'fulm'is direkt'e al Winston.

Winston apenaŭ kon'is Tillotsonon, kaj tut'e ne sci'is kia'n labor'o'n li far'as. Hom'o'j en la Departement'o de Arkiv'o'j ne ver'e diskut'is si'a'j'n task'o'j'n. En la long'a, sen'fenestr'a hal'o, kun ĝi'a du'obl'a vic'o de ĉel'o'j kaj ĝi'a sen'fin'a susur'ad'o de foli'o'j kaj zum'ad'o de voĉ'o'j murmur'ant'a'j en parol'skrib'il'o'j'n, est'is plen'a dek'du'o da hom'o'j kies nom'o'j'n Winston eĉ ne sci'is, kvankam li ĉiu'tag'e vid'is ili'n hast'ad'i tie'n kaj re'e'n en la koridor'o'j, aŭ gest'ad'i dum la Du Minut'o'j da Mal'am'o. Li sci'is ke en la ĉel'o apud la li'a, la mal'grand'a vir'in'o kun la sabl'o'kolor'a har'ar'o labor'ad'is tag'o'n post tag'o, simpl'e trov'ant'e kaj elimin'ant'e el la pres'aĵ'ar'o la nom'o'j'n de person'o'j kiu'j est'is vapor'ig'it'a'j, kaj tial oficial'e est'is neniam ekzist'int'a'j. Tiu task'o est'is iom'et'e konven'a, ĉar ŝi'a propr'a edz'o est'is vapor'ig'it'a antaŭ kelk'et'o da jar'o'j. Kaj ne'mult'a'j'n ĉel'o'j'n for, mild'a, sen'efik'a, rev'em'ul'o nom'at'a Ampleforth, kun tre har'o'plen'a'j orel'o'j, kaj mir'ig'a talent'o pri'labor'i rim'o'j'n kaj metrik'o'n, est'is okup'at'a per la produkt'ad'o de mis'vort'ig'it'a'j versi'o'j — “definitiv'a'j tekst'o'j”, oficial'e — de poem'o'j kiu'j est'is far'iĝ'int'a'j ideologi'e ofend'a'j, sed ial ajn dev'is rest'i en la antologi'o'j. Kaj ĉio ĉi, kun si'a kvin'dek-um'o da labor'ist'o'j, est'is nur unu sub'sekci'o, kvazaŭ unu'sol'a ĉel'o, en la gigant'a kompleks'aĵ'o nom'at'a la Departement'o de Arkiv'o'j.

Preter'e, supr'e, mal'supr'e, est'is ali'a'j svarm'o'j da labor'ist'o'j okup'at'a'j pri ne'imag'ebl'e mult'a'j task'o'j. Est'is la gigant'a'j pres'ej'o'j kun si'a'j sub'redaktor'o'j, si'a'j tip'o'grafi'ekspert'o'j, kaj si'a'j komplik'e ekip'it'a'j studi'o'j por fals'i fot'o'j'n. Est'is la tele'program'o-sekci'o kun si'a'j inĝenier'o'j, si'a'j produkt'ist'o'j, kaj si'a'j team'o'j de aktor'o'j special'e elekt'it'a'j pro si'a lert'o imit'i voĉ'o'j'n. Est'is la arme'o'j da referenc-labor'ist'o'j, kies task'o simpl'e est'is far'i list'o'j'n de libr'o'j kaj period'aĵ'o'j kiu'j'n neces'as re'kolekt'i. Est'is la vast'a'j ten'ej'o'j kie oni gard'as la korekt'it'a'j'n dokument'o'j'n, kaj la kaŝ'it'a'j forn'o'j kie la original'a'j ekzempler'o'j est'as detru'at'a'j. Kaj ie, tut'e anonim'e, est'is la direkt'ant'a'j cerb'o'j kiu'j kun'ord'ig'as la tut'a'n labor'o'n, kaj deklar'as la politik'o'n kiu neces'ig'as ke tiu fragment'o de la pas'int'ec'o est'u konserv'at'a, ali'a fragment'o fals'it'a, kaj ankoraŭ ali'a mal'ekzist'ig'it'a.

Kaj la Departement'o de Arkiv'o'j ja est'is mem nur unu branĉ'o de la Ministr'ej'o de la Ver'o, kies ĉef'a task'o ne est'is re'konstru'i la pas'int'ec'o'n, sed proviz'i al la civit'an'o'j de Oceani'o ĵurnal'o'j'n, film'o'j'n, lern'o'libr'o'j'n, tele'ekran'a'j'n program'o'j'n, dram'o'j'n, roman'o'j'n — kun ĉia koncept'ebl'a spec'o de inform'o, instru'o, aŭ distr'o, de statu'o ĝis slogan'o, de lirik'a poem'o ĝis biologi'a traktat'o, kaj de por'infan'a instru'libr'o pri liter'um'ad'o ĝis vort'ar'o de Nov'parol'o. Kaj la Ministr'ej'o dev'is ne nur proviz'i la mult'a'spec'a'j'n bezon'aĵ'o'j'n de la Parti'o, sed ankaŭ ripet'i la tut'a'n proced'o'n je mal'pli alt'a nivel'o por la tut'a prolet'ar'o. Est'is grand'a ĉen'o da apart'a'j departement'o'j respond'ec'a'j pri prolet'a'j literatur'o, muzik'o, dram'o, kaj ĝeneral'a distr'ad'o. Tie produkt'iĝ'is rub'nivel'a'j ĵurnal'o'j, en kiu'j est'is preskaŭ neni'o pli ol sport'o'j, krim'o'j kaj astr'ologi'o; sensaci'a'j kvin'cend'a'j roman'et'o'j; film'o'j plen'plen'a'j de amor'ad'o; kaj sentimental'a'j kant'o'j tut'e kompon'at'a'j mekanik'e per special'a spec'o de kalejdoskop'o nom'at'a vers'ig'il'o. Eĉ est'is tut'a sub'sekci'o — Porn'o'sekci'o est'is ĝi'a Nov'parol'a titol'o — kiu okup'is si'n per la produkt'ad'o de la plej mal'alt'a spec'o de pornografi'o, dis'send'at'a en sigel'it'a'j pak'aĵ'o'j, kaj kiu'n rajt'as spekt'i neni'u Parti'an'o, escept'e de la pri'labor'ant'o'j de la verk'o.

Tri mesaĝ'o'j est'is glit'int'a'j el la pneŭmat'a tub'o, dum Winston labor'is, sed ili est'is simpl'aĵ'o'j, kaj li fin'pri'labor'is ili'n antaŭ ol li'n inter'romp'is la Du Minut'o'j da Mal'am'o. Kiam la Mal'am'o est'is fin'it'a, li re'ir'is al si'a ĉel'o, pren'is la Vort'ar'o'n de Nov'parol'o de la bret'o, flank'e'n'ŝov'is la parol'skrib'il'o'n, pur'ig'is si'a'j'n okul'vitr'o'j'n, kaj dediĉ'is si'n al la ĉef'a task'o de la maten'o.

La plej grand'a plezur'o en la viv'o de Winston est'is li'a labor'o.

Plej'part'e ĝi est'is ted'e rutin'a, sed inkluziv'it'a'j en ĝi est'is ankaŭ task'o'j tiom mal'facil'a'j kaj detal'o'plen'a'j, ke oni pov'us perd'i si'n en ili, kiom en la profund'aĵ'o'j de matematik'a problem'o — delikat'a'j fals'ad'o'j, por kiu'j gvid'as la labor'ant'o'n nur ĉi ties sci'o pri la princip'o'j de Angsoco, kaj kompren'o pri kio'n vol'as aper'ig'i la Parti'o. Winston est'is tre lert'a pri tia labor'ad'o. Kelk'foj'e eĉ est'is konfid'at'a al li la ĝust'ig'o de la ĉef'artikol'o'j de La Temp'o'j, kiu'j est'is verk'it'a'j tut'e en Nov'parol'o. Li mal'rul'is la mesaĝ'o'n kiu'n li pli fru'e flank'e'n'met'is. Ĝi dir'is: temp'o 8.12.83 raport'o gf tag'ordon'o du'obl'e'plus'mal'bon'a ref mal'person'o'j'n re'verk'u plen'e sorsub antaŭ'arkiv'ig'o En Old'parol'o (t.e. norm'a Angl'a lingv'o) tio est'us traduk'ebl'a: La raport'o pri la Tag'ordon'o don'it'a de Grand'a Frat'o, en La Temp'o'j de la 3a de decembr'o 1982, est'as eg'e mal'kontent'ig'a kaj menci'as ne'ekzist'ant'a'j'n person'o'j'n. Plen'e re'verk'u ĝi'n, kaj send'u vi'a'n mal'net'o'n al pli alt'a aŭtoritat'ul'o, por kontrol'o antaŭ ol en'arkiv'ig'i ĝi'n.

Winston tra'leg'is la ofend'a'n artikol'o'n. Ŝajn'is ke la Tag'ordon'o de Grand'a Frat'o est'is plej'part'e dediĉ'it'a al laŭd'ad'o pri la labor'o de organiz'o nom'at'a FFCC, kiu proviz'is cigared'o'j'n kaj ali'a'j'n komfort'il'o'j'n al la vel'ist'o'j en la Flos'ant'a'j Fortik'aĵ'o'j. Cert'a Kamarad'o Withers, el'star'a an'o de la Intern'a Pati'o, est'is apart'e specif'e menci'it'a, kaj al li est'is don'it'a honor'o, la Orden'o de El'star'a Merit'o, Du'a Klas'o.

Tri monat'o'j'n post'e, FFCC est'is subit'e nul'ig'it'a, sen eksplik'o'j. Oni pov'is supoz'i ke Withers kaj li'a'j kun'ul'o'j nun est'as mal'favor'at'a'j, sed est'is neni'u raport'o pri la afer'o en la ĵurnal'ar'o, nek sur la tele'ekran'o. Tio est'is natur'a, ĉar est'is mal'kutim'e far'i tribunal'a'n proces'o'n kontraŭ politik'a'j ofend'int'o'j, nek eĉ publik'a'n mal'aprob'o'n. La grand'a'j Pur'ig'o'j, kiu'j rilat'is al mil'o'j da hom'o'j, kun publik'a'j tribunal'proces'o'j kontraŭ perfid'ul'o'j kaj pens'krim'ul'o'j, kiu'j humil'e konfes'is si'a'j'n krim'o'j'n kaj post'e est'is ekzekut'it'a'j, est'is special'a'j spektakl'o'j okaz'ant'a'j ne pli oft'e ol unu'foj'e dum kelk'a'j jar'o'j. Pli kutim'e, person'o'j kiu'j'n traf'is la mal'plezur'o de la Parti'o simpl'e mal'aper'is, kaj oni neniam de'nov'e aŭd'is pri ili. Oni neniam eĉ sci'et'is pri kio far'iĝ'is el ili. Kelk'okaz'e ili ebl'e eĉ ne est'is mort'int'a'j. Ebl'e tri'dek person'o'j person'e kon'at'a'j de Winston, plus li'a'j ge'patr'o'j, mal'aper'is iam.

Winston frot'is si'a'n naz'o'n mild'e per paper'lig'il'o. En la trans'koridor'a ĉel'o Kamarad'o Tillotson ankoraŭ klin'is si'n super si'a parol'skrib'il'o. Li lev'is la kap'o'n dum moment'o: de'nov'e la mal'am'a ek'bril'o de okul'vitr'o'j. Winston demand'is al si ĉu Kamarad'o Tillitson ankaŭ pri'labor'as preciz'e la sam'a'n task'o'n. Est'is tut'e ebl'e. Tiel delikat'a task'o neniam est'us konfid'it'a al nur unu'sol'a person'o: ali'flank'e, don'i ĝi'n al komitat'o signif'us mal'kaŝ'e konfes'i ke oni fals'as i'o'n.Ver'ŝajn'e, ĝis dek du person'o'j nun pri'labor'ad'as rival'a'j'n versi'o'j'n de kio'n ver'e dir'is Grand'a Frat'o. Kaj baldaŭ iu mastr'o'cerb'ul'o en la Intern'a Parti'o selekt'os iu'n versi'o'n aŭ ali'a'n, re'redakt'os ĝi'n, kaj ek'komenc'os la neces'a'n kompleks'a'n proced'o'n inter'referenc'ad'i ĝi'n, kaj post tio la elekt'it'a mensog'o en'ir'os la por'ĉiam'a'n registr'o'n, kaj far'iĝ'os la ver'o.

Winston ne sci'is kial Withers mal'favor'iĝ'is. Ebl'e pro korupt'ec'o aŭ pro mal'kompetent'o. Ebl'e Grand'a Frat'o simpl'e mank'ig'is al si tro popular'a'n sub'ul'o'n. Ebl'e oni suspekt'is herez'a'j'n tendenc'o'j'n en Withers, aŭ en iu proksim'a al li. Aŭ ebl'e — efektiv'e, plej ver'ŝajn'e — la event'o okaz'is simpl'e ĉar pur'ig'o'j kaj vapor'ig'o'j est'as neces'a part'o de la mekanism'o de reg'ad'o. La sol'a ver'a spur'o est'is la vort'o'j “ref mal'person'o'j'n”, kiu'j indik'is ke Withers jam est'as mort'a. Oni ne pov'us ĉiam tut'cert'e supoz'i tio'n, post la arest'iĝ'o de hom'o'j. Kelk'foj'e ili est'is liber'ig'it'a'j, kaj permes'it'a'j rest'i liber'a'j dum eĉ unu aŭ du jar'o'j, antaŭ ekzekut'iĝ'o. Tre ne'oft'e iu person'o, kiu'n oni supoz'is jam de long'e mort'a, fantom'e ek're'aper'is ĉe iu publik'a proced'o, kie li kulp'ig'is cent'o'j'n da ali'a'j person'o'j per si'a atest'ad'o, antaŭ ol ek're'mal'aper'i, ĉi'foj'e por ĉiam.

Tamen, Withers jam est'is mal'person'o. Li ne ekzist'is: li neniam ekzist'is.

Winston decid'is ke ne sufiĉ'us simpl'e invers'ig'i la tendenc'o'n de la preleg'o de Grand'a Frat'o. Est'us pli bon'e don'i al ĝi tem'o'n tut'e sen rilat'o al ĝi'a origin'a tem'o.

Li pov'us ŝanĝ'i la preleg'o'n en la kutim'a'n kondamn'o'n je perfid'ul'o'j kaj pens'krim'ul'o'j, sed tio est'us iom'et'e tro tra'vid'ebl'a. Kaj invent'i venk'o'n ĉe la front'o, aŭ iu'n triumf'a'n super'produkt'ad'o'n dum la Naŭ'a Tri'jar'a Plan'o, ebl'e tro komplik'ig'us la registr'o'j'n. Bezon'a est'is io pur'e fantazi'a.

Subit'e en'ir'is li'a'n mens'o'n, kvazaŭ tut'pret'a, la bild'o de cert'a Kamarad'o Ogilvy, kiu mort'is dum batal'o, antaŭ ne'long'e, en hero'a'j cirkonstanc'o'j.

Kelk'foj'e Grand'a Frat'o dediĉ'is si'a'n Tag'ordon'o'n al memor'ig'o pri iu humil'a ordinar'a Parti'an'o, kies viv'o'n kaj mort'o'n li sub'strek'is kiel ekzempl'o'n sekv'ind'a'n. Kompren'ebl'e Kamarad'o Ogilvy ne ekzist'is, sed kelk'a'j pres'it'a'j lini'o'j kaj kelk'a'j fals'it'a'j fot'o'j baldaŭ ekzist'ig'us li'n.

Winston pens'is dum moment'o, kaj post'e al'tir'is la parol'skrib'il'o'n, kaj komenc'is dikt'i laŭ la familiar'a stil'o de Grand'a Frat'o: stil'o sam'temp'e milit'ist'a kaj pedant'a, kaj, pro em'o far'i demand'o'j'n kaj tuj respond'i ili'n (“Kiu'j'n lecion'o'j'n ni lern'as per ĉi tiu fakt'o, kamarad'o'j? La lecion'o'n — kiu est'as ankaŭ unu el la fundament'a'j princip'o'j de Engsoco — ke...”

ktp., ktp.), facil'e imit'ebl'a.

Kiam tri'jar'aĝ'a, Kamarad'o Ogilvy mal'akcept'is ĉiu'j'n lud'il'o'j'n.

escept'e de tambur'o, mitral'et'o, kaj model'o de helikopter'o. Ses'jar'aĝ'a — fru'a je unu jar'o, pro specif'a modif'o de la regul'o'j — li membr'iĝ'is en la Spion'o'j; naŭ'jar'aĝ'a, li far'iĝ'is trup'estr'o. Dek'unu'jar'aĝ'a, li denunc'is si'a'n onkl'o'n al la Pens'polic'o, sub'aŭskult'int'e konversaci'o'n, kiu al li ŝajn'is hav'i krim'ul'a'j'n tendenc'o'j'n. Dek'sep'jar'aĝ'a, li far'iĝ'is distrikt'a organiz'ant'o de la Jun'ul'ar'a Kontraŭ-Seks'a Lig'o. Dek'naŭ'jar'aĝ'a, li plan'is man'grenad'o'n, kiu'n ek'util'ig'is la Ministr'ej'o de la Pac'o, kaj kiu, je la unu'a prov'o, mort'ig'is tri'dek unu Eŭrazi'a'j'n kapt'it'o'j'n per unu'sol'a eksplod'o. Du'dek'tri'jar'aĝ'a, li peresis batal'ant'e. Persekut'at'e de jet'aviad'il'o'j de la mal'amik'o, dum li flug'is super la Hind'a Ocean'o kun grav'a'j mesaĝ'o'j, li pez'ig'is si'a'n korp'o'n per si'a mitral'o, kaj salt'is el la helikopter'o en profund'a'n akv'o'n, kun la mesaĝ'o'j — fin'o, dir'is Grand'a Frat'o, kiu'n ne ebl'as kontempl'i sen sent'i envi'o'n. Grand'a Frat'o al'don'is kelk'a'j'n koment'o'j'n pri la pur'ec'o kaj sol'cel'em'o de la viv'o de Kamarad'o Ovilgy. Li est'is kontraŭ'alkohol'ist'o kaj ne'fum'ant'o, distr'is si'n per neni'o escept'e de hor'o ĉiu'tag'e en gimnastik'ej'o, kaj vot'is seks'abstin'o'n, ĉar li kred'is ke edz'iĝ'o kaj pri'zorg'o je famili'o est'as ne'kombin'ebl'a'j kun si'n'dediĉ'o al serv'o dum du'dek kvar hor'o'j ĉiu'tag'e. Li'a sol'a konversaci'tem'o est'is la princip'o'j de Engsoco, li'a sol'a viv'cel'o est'is konker'i la Eŭrazi'a'n mal'amik'o'n kaj mal'kaŝ'ig'i spion'o'j'n, sabot'ist'o'j'n, pens'krim'ul'o'j'n, kaj ĉi'a'j'n perfid'ul'o'j'n.

Winston debat'is en si ĉu don'i al Kamarad'o Ogilvy la Orden'o'n de El'star'a Merit'o: fin'e, li decid'is kontraŭ tio, pro la mult'a inter'referenc'ad'o kiu'n ĝi neces'ig'us.

De'nov'e li rigard'et'is al si'a rival'o en la kontraŭ'a ĉel'o. Iel, en si, li sent'is ke tut'cert'e Tillotson okup'as si'n per preciz'e tiu sam'a task'o. Ne ebl'is sci'i kies labor'o'n oni fin'e akcept'os, sed li sent'is profund'a'n konvink'o'n ke ĝi est'os tiu de li mem. Kamarad'o Ogilvy, tut'e ne'imag'it'a antaŭ hor'o, nun est'is fakt'o. Li ek'pens'is ke est'as kurioz'e, ke oni pov'as kre'i mort'int'o'j'n, sed ne viv'ant'o'j'n. Kamarad'o Ogilvy, kiu neniam ekzist'is dum la nun'temp'o, nun ekzist'is dum la pas'int'a temp'o, kaj post la forges'iĝ'o de la fals'ad'o, li ekzist'os tut'e tiel aŭtentik'e, kaj laŭ la sam'a'j pruv'o'j, kiel Karolo la Grand'a aŭ Juli'o Cezar'o.

5

En la mal'alt'plafon'a kantin'o, profund'e sub la ter'surfac'o, la lunĉ'vic'o mal'rapid'e mov'is si'n antaŭ'e'n. La ĉambr'o jam est'is tre plen'a, kaj surd'ig'e bru'plen'a. De la krad'o ĉe la serv'o'tabl'o la vapor'o de stuf'aĵ'o el'flu'is, kun mal'dolĉ'a metal'a odor'o, kiu ne tut'e super'is la odor'o'j'n de Ĝin'o por la Venk'o. Ĉe la kontraŭ'a flank'o de la ĉambr'o, est'is mal'grand'a drink'vend'ej'o, nur'a tru'o en la mur'o, kie ĝin'o aĉet'ebl'is je dek cend'o'j por grand'a trink'o.

“Ĝust'e kiu'n mi serĉ'is,” dir'is voĉ'o mal'antaŭ la dors'o de Winston.

Li turn'is si'n. Est'is li'a amik'o Syme, kiu labor'is en la Departement'o de Re'serĉ'ad'o. Ebl'e “amik'o” ne est'is tut'e ĝust'a vort'o. Nun'temp'e oni ne hav'is amik'o'j'n, oni hav'is kamarad'o'j'n: sed la kun'est'o kun kelk'a'j kamarad'o'j est'is pli plaĉ'a ol kun ali'a'j. Syme est'is filolog'o, special'ist'o pri Nov'parol'o. Efektiv'e, li est'is unu el la enorm'a team'o da ekspert'o'j nun okup'at'a'j per la kompil'ad'o de la Dek'unu'a El'don'o de la Vort'ar'o de Nov'parol'o. Li est'is mal'grand'ul'o, mal'pli grand'a ol Winston, kun mal'hel'a har'ar'o, kaj grand'a'j el'star'a'j okul'o'j, sam'temp'e morn'aspekt'a'j kaj mok'em'a'j, kiu'j ŝajn'is zorg'e tra'serĉ'i vi'a'n vizaĝ'o'n dum li parol'is al vi.

“Mi vol'is demand'i al vi, ĉu vi hav'as kelk'a'j'n raz'kling'o'j'n”, li dir'is.

“Eĉ ne unu!” dir'is Winston, kun ia kulp'o'sent'a rapid'o. “Mi serĉ'is ĉie. Ili ne plu ekzist'as.”

Ĉiu konstant'e pet'is raz'kling'o'j'n. Efektiv'e, li gard'is du ne'uz'it'a'j'n raz'kling'o'j'n, kiu'j'n li vol'is ten'i kaŝ'it'a'j. Ili mank'eg'is jam de monat'o'j. Je ĉiu moment'o est'is io neces'a, kiu'n la butik'o'j de la Parti'o ne kapabl'is proviz'i. Kelk'foj'e tem'is pri buton'o'j, kelk'foj'e pri lan'o por flik'ad'o, kelk'foj'e pri ŝu'ŝnur'o'j; nun'moment'e tem'is pri raz'kling'o'j. Oni pov'is akir'i ili'n, se oni ja sukces'is akir'i ili'n, nur per pli-mal'pli kaŝ'a serĉ'ad'o en la “liber'a” merkat'o.

“Mi uz'as la sam'a'n kling'o'n jam de ses semajn'o'j,” li plu'dir'is mensog'e.

La vic'o ek'mov'iĝ'et'is antaŭ'e'n. Dum ili halt'is, li turn'is si'n, kaj de'nov'e front'is Symen. Ĉiu el ili pren'is gras'ŝmir'it'a'n metal'a'n plet'o'n, de stak'o ĉe la fin'aĵ'o de la serv'o'tabl'o.

“Ĉu vi ir'is rigard'i la pend'um'ad'o'n de la kapt'it'o'j, hieraŭ?” dir'is Syme.

“Mi tiam labor'ad'is,” dir'is Winston ne'interes'at'e. “Mi supoz'as ke mi vid'os ĝi'n per la film'o'j.”

“Tre mal'kontent'ig'a anstataŭ'aĵ'o,” dir'is Syme.

Li'a'j mok'em'a'j okul'o'j tra'serĉ'is la vizaĝ'o'n de Winston. “Mi kon'as vi'n,” la okul'o'j kvazaŭ dir'is, “mi tra'vid'as vi'n. Mi tut'e bon'e sci'as kial vi ne ir'is rigard'i la pend'um'iĝ'o'n de tiu'j kapt'it'o'j.” Intelekt'o'manier'e, Syme est'is venen'e ortodoks'a. Li am'is parol'i, kun mal'agrabl'e ĝu'o'plen'a kontent'iĝ'o, pri atak'o'j je mal'amik'a'j vilaĝ'o'j per helikopter'o'j, kaj procez'o'j, kaj konfes'o'j de pens'krim'ul'o'j, la ekzekut'o'j en la kel'o'j de la Ministr'ej'o de la Am'o. Konversaci'i kun li grand'part'e konsist'is el pen'o for'mov'i li'a'n atent'o'n for de tia'j tem'o'j kaj, se ebl'e, parol'ig'i li'n pri la teknik'a'j aspekt'o'j de Nov'parol'o, pri kiu li est'is kaj aŭtoritat'a kaj interes'a. Winston flank'e'n'turn'et'is si'a'n kap'o'n, por evit'i la ekzamen'ad'o'n far'at'a'n de tiu'j grand'a'j mal'hel'a'j okul'o'j.

“Est'is bon'a pend'um'ad'o,” dir'is Syme memor'ant'e. “Laŭ mi'a opini'o, oni de'pren'as la ĝu'o'n kiam oni kun'lig'as ili'a'j'n pied'o'j'n. Al mi plaĉ'as vid'i ili'a'n pied'bat'ad'o'n. Kaj plej'ĝu'ig'e est'as, je la fin'o, vid'i la el'etend'iĝ'o'n de la lang'o, tut'e blu'a, hel'blu'a. Tiu detal'o plej log'as mi'n.”

“Sekv'a, mi pet'as!” kri'is la prolo kun la blank'a antaŭ'vest'o, kun la ĉerp'il'o.

Winston kaj Syme puŝ'is si'a'j'n plet'o'j'n sub la krad'o'n. Sur ĉiu'n est'is rapid'e met'it'a la laŭ'regul'a lunĉ'o — metal'a plad'et'o da pal'ruĝ-griz'a stuf'aĵ'o, pec'o da pan'o, kubo da fromaĝ'o, tas'eg'o da sen'lakt'a Kaf'o por la Venk'o, kaj unu tablojd'o de sakar'in'o.

“Est'as tabl'o tie, sub tiu tele'ekran'o,” dir'is Syme. “Ni pren'u ĝin'o'n dum'voj'e.”

La ĝin'o'n oni don'is al ili en sen'ten'il'a'j ceramik'a'j tas'o'j. Ili serpent'um'is trans la hom'o'plen'a'n ĉambr'o'n, kaj mal'pak'is si'a'j'n plet'o'j'n sur la metal'kovr'it'a tabl'o, de kiu unu angul'o est'is kovr'it'a de flak'o da stuf'aĵ'o, fi'aspekt'a likv'aĵ'o, kiu aspekt'is kvazaŭ vom'aĵ'o. Winston pren'is si'a'n tas'o'n da ĝin'o, paŭz'is dum'moment'e por kuraĝ'ig'i si'n, kaj glut'is la ole'gust'aĵ'o'n. El'palpebr'um'int'e la larm'o'j'n el si'a'j okul'o'j, li ek'trov'is ke li mal'sat'as. Li komenc'is glut'i kuler'o'j'n da stuf'aĵ'o, kiu, en si'a ĝeneral'a plaŭd'aĉ'aĵ'o, hav'is kubojn da spong'ec'a pal'ruĝ'aĵ'o, kiu ver'ŝajn'e origin'is en ia viand'o. Neni'u el la par'o parol'is de'nov'e, ĝis ili mal'plen'ig'is si'a'j'n plad'et'o'j'n. Ĉe la tabl'o mal'dekstr'e de Winston, iom'et'e mal'antaŭ li, iu parol'ad'is rapid'e kaj sen'paŭz'e, raŭk'a son'ar'o preskaŭ simil'a al la muĝ'o de anas'o, kiu tra'penetr'is la ĝeneral'a'n bru'eg'o'n de la ĉambr'o.

“Kiel progres'as la Vort'ar'o?” dir'is Winston, laŭt'ig'ant'e si'a'n voĉ'o'n por super'fort'i la bru'o'n.

“Mal'rapid'e,” dir'is Syme. “Mi pri'labor'as la adjektiv'o'j'n. Est'as interes'eg'e.”

Li re'gaj'iĝ'is tuj kiam Nov'parol'o est'is menci'it'a. Li flank'e'n'puŝ'is si'a'n plad'et'o'n, pren'is si'a'n pec'o'n da pan'o per unu delikat'a man'o, kaj si'a'n fromaĝ'o'n per la ali'a, kaj klin'is si'n trans la tabl'o'n por pov'i parol'i sen kri'ad'i.

“La Dek'unu'a El'don'o est'as la definitiv'a el'don'o,” li dir'is. “Ni fin'pret'ig'as la lingv'o'n — tia kia ĝi est'os, kiam neni'u parol'os ali'manier'e.

Kiam ni est'os fin'int'a'j ĝi'n, hom'o'j kia vi dev'os tut'e de'nov'e re'lern'i ĝi'n. Vi supoz'as, ver'ŝajn'e, ke ni'a ĉef'a task'o est'as invent'i nov'a'j'n vort'o'j'n. Neniel!

Ni detru'as vort'o'j'n — dek'o'j'n da ili, cent'o'j'n da ili, ĉiu'tag'e. Ni ĝis'ost'e nud'ig'as la lingv'o'n. La Dek'unu'a El'don'o ne en'hav'os eĉ unu'sol'a'n vort'o'n kiu arkaik'iĝ'os antaŭ la jar'o 2050.”

Li mal'sat'e mord'is si'a'n pan'o'n, kaj glut'is kelk'a'j'n buŝ'plen'o'j'n, kaj post'e plu'parol'is kun ia pedant'a pasi'o. Li'a mal'dik'a mal'hel'a vizaĝ'o far'iĝ'is vigl'a, li'a'j okul'o'j perd'is si'a'n mok'em'a'n esprim'o'n, kaj far'iĝ'is preskaŭ rev'em'a'j.

“Est'as bel'e, detru'i vort'o'j'n. Kompren'ebl'e la plej grand'a super'flu'aĵ'o konsist'as el verb'o'j kaj adjektiv'o'j, sed ebl'as el'ig'i ankaŭ cent'o'j'n da substantiv'o'j. Ne nur la sinonim'o'j'n; ankaŭ la antonim'o'j'n. Jes ja, kiel ebl'us prav'ig'i la ekzist'o'n de vort'o kiu est'as nur la mal'o de iu ali'a vort'o?

Vort'o jam en'ten'as si'a'n mal'o'n. Ekzempl'e, pens'u pri ‘bon'a’. Se ekzist'as vort'o kia ‘bon'a’, kial oni bezon'us vort'o'n kia ‘mav'a’? ‘Mal'bon'a’ tut'egal'e bon'e sufiĉ'as — pli bon'e, efektiv'e, ĉar ĝi est'as preciz'a mal'o, dum la ali'a ne est'as tia. Aŭ, de'nov'e, se oni vol'as pli fort'a'n versi'o'n de ‘bon'a’, kiel valor'as hav'i grand'a'n ar'o'n da mal'klar'a'j sen'util'a'j vort'o'j kia'j ‘superb'a’ kaj ‘splendida’ kaj ĉiu'j tia'j? ‘Plus'bon'a’ don'as la signif'o'n, aŭ ‘du'obl'e'plus'bon'a’ se oni vol'as eĉ pli fort'a'n esprim'o'n. Kompren'ebl'e ni jam uz'as tiu'j'n esprim'o'j'n, sed en la definitiv'a versi'o de Nov'parol'o neni'o ali'a ekzist'os. Fin'e, la tut'a noci'o de bon'ec'o kaj mal'bon'ec'o est'os esprim'ebl'a per nur ses vort'o'j — efektiv'e, ja nur unu vort'o. Ĉu vi ne vid'as la bel'ec'o'n de tio, Winston? Kompren'ebl'e, tio'n el'pens'is Grand'a Frat'o,” li dir'is, kvazaŭ post pri'pens'o.

Ia sen'en'hav'a fervor'o dum'moment'e bril'et'is sur la vizaĝ'o de Winston. kiam la nom'o Grand'a Frat'o est'is menci'it'a. Tamen Syme tuj rimark'is cert'a'n mank'o'n de entuziasm'o.

“Vi ver'e ne sufiĉ'e alt'e taks'as Nov'parol'o'n, Winston,” li dir'is, preskaŭ mal'feliĉ'e. “Eĉ kiam vi verk'as per ĝi, vi ankoraŭ pens'as per Old'parol'o. Mi leg'is kelk'a'j'n el la artikol'et'o'j kiu'j'n vi verk'as por La Temp'o'j foj'foj'e. Ili est'as sufiĉ'e bon'a'j, sed ili est'as nur traduk'o'j. En vi'a kor'o vi prefer'us konserv'i Old'parol'o'n, kun ĝi'a grand'a mal'klar'ec'o kaj ĝi'a'j sen'util'a'j nuanc'o'j. Vi ne aprez'as la bel'o'n de la detru'iĝ'o de vort'o'j.

Ĉu vi sci'as ke Nov'parol'o est'as la sol'a lingv'o en la mond'o kies vort'proviz'o mal'grand'iĝ'as ĉiu'jar'e?”

Kompren'ebl'e Winston ja sci'is tio'n. Li rid'et'is, sam'ide'an'e, li esper'is, ĉar li ne fid'is si'a'n parol'o'n. Syme de'mord'is pli'a'n fragment'o'n de la mal'hel'kolor'a pan'o, maĉ'is ĝi'n ne'long'e, kaj daŭr'ig'is: “Ĉu vi ne kompren'as ke la tut'a cel'o de Nov'parol'o est'is mal'larĝ'ig'i la etend'iĝ'o'n de la pens'ad'o? Fin'e ni tut'ver'e mal'ebl'ig'os pens'krim'ad'o'n, ĉar ne ekzist'os vort'o'j per kiu'j oni pov'os esprim'i ĝi'n. Ĉiu koncept'o kiu'n oni iam pov'os bezon'i, est'os esprim'ebl'a per preciz'e unu'sol'a vort'o, kun rigid'e difin'it'a signif'o, kaj la nul'ig'o kaj forges'iĝ'o de ĉiu sub'signif'o. Jam, en la Dek'unu'a El'don'o, ni preskaŭ ating'is tiu'n cel'o'n. Sed la proced'o daŭr'ad'os long'e post la mort'o de vi kaj mi. Ĉiu'jar'e mal'pli kaj ankoraŭ mal'pli da vort'o'j, kaj la ampleks'o de la konsci'o konstant'e iom'et'e mal'larĝ'iĝ'os. Eĉ nun, kompren'ebl'e, ekzist'as neni'a kial'o aŭ prav'ig'o por pens'krim'o. Tem'as nur pri si'n'disciplin'o, reg'o de la real'ec'o. Sed fin'e, eĉ tio ne est'os bezon'a. La Revoluci'o est'os komplet'a, kiam la lingv'o est'os perfekt'a. Nov'parol'o est'as Angsoco, kaj Angsoco est'as Nov'parol'o,” li plu'dir'is kun ia mistik'a kontent'o. “Ĉu iam vi'n traf'is, Winston, la konsci'o ke en la jar'o 2050, se ne pli fru'e, eĉ neni'u hom'o viv'os kiu kapabl'us kompren'i tia'n konversaci'o'n kia'n ni far'as nun?”

“Escept'e—” komenc'is Winston dub'em'e, kaj li ek'ĉes'is parol'i.

Li est'is tuj dir'ont'a “Escept'e de la proloj”, sed li halt'ig'is si'a'n parol'o'n, ĉar li ne est'is tut'e cert'a ke tiu koment'o ne est'as iel ne'ortodoks'a. Tamen Syme diven'is kio'n li est'us dir'int'a.

“La proloj ne est'as hom'o'j,” li dir'is facil'anim'e. “En 2050, pli fru'e, ver'ŝajn'e — ĉia ver'a sci'o de Old'parol'o est'os mal'aper'int'a. La tut'a est'int'a literatur'o est'os jam detru'it'a. Ĉaŭcero, Ŝekspiro, Milton'o, Birono — ili ekzist'os nur en Nov'parol'a'j versi'o'j, ne simpl'e ŝanĝ'it'a'j, sed efektiv'e ŝanĝ'it'a'j en i'o'n tut'e mal'a'n al tio kio ili antaŭ'e est'is. Eĉ la literatur'o de la Parti'o ŝanĝ'iĝ'os. Eĉ la slogan'o'j ŝanĝ'iĝ'os. Kiel pov'us ekzist'i slogan'o kia ‘liber'ec'o est'as sklav'ec'o’, kiam eĉ la koncept'o pri liber'ec'o est'as jam abolici'it'a? La tut'a pens'klimat'o est'os mal'sam'a. Efektiv'e ne ekzist'os pens'ad'o, ne kiel ni koncept'as tio'n nun. Ortodoks'o signif'as ne'pens'ad'o'n — mal'bezon'o'n pens'i. Ortodoks'ec'o est'as sen'konsci'ec'o.”

“Iu'n tag'o'n baldaŭ,” pens'is Winston kun plen'a cert'ec'o, “Syme est'os vapor'ig'it'a. Li est'as tro inteligent'a. Li vid'as tro klar'e, kaj parol'as tro mal'kaŝ'e. La Parti'o mal'am'as tia'j'n person'o'j'n. Iu'n tag'o'n li mal'aper'os. Tio est'as skrib'it'a sur li'a vizaĝ'o.”

Winston jam fin'manĝ'is si'a'j'n pan'o'n kaj fromaĝ'o'n. Li flank'e'n'turn'et'is si'n en si'a seĝ'o, por trink'i si'a'n tas'eg'o'n da kaf'o. Ĉe la tabl'o mal'dekstr'e de li, la vir'o kun la laŭt'a voĉ'o ankoraŭ parol'ad'is sen'kompat'e. Jun'ul'in'o, kiu ebl'e est'is li'a sekretari'o, aŭskult'ad'is li'n, kaj ŝajn'e fervor'e konsent'is kun ĉio kio'n li dir'is. Foj'foj'e Winstonon ating'is iu koment'o kia “Mi kred'as ke vi plen'e prav'as. Mi eg'e konsent'as kun vi”, parol'it'a per jun'a kaj iom komik'a in'a manier'o. Sed la ali'a voĉ'o neniam ĉes'is eĉ moment'e, eĉ kiam la knab'in'o parol'is. Winston re'kon'is la vir'o'n laŭ'vid'e, kvankam pri li li sci'is nur ke li hav'as iu'n grav'a'n posten'o'n en la Departement'o de Fikci'o. Li est'is vir'o ĉirkaŭ tri'dek'jar'aĝ'a, kun muskol'a gorĝ'o kaj grand'a mov'iĝ'em'a buŝ'o. Li'a kap'o est'is iom'et'e klin'it'a mal'antaŭ'e'n, kaj pro la angul'o laŭ kiu li sid'is, li'a'j okul'vitr'o'j traf'is la lum'o'n, kaj montr'is al Winston du blank'a'j'n disk'o'j'n anstataŭ okul'o'j'n.

Kio est'is iom terur'a, est'is ke el la lavang'o da son'o kiu verŝ'iĝ'is el li'a buŝ'o, est'is preskaŭ ne'ebl'e disting'i eĉ unu'sol'a'n vort'o'n. Nur unu'foj'e Winston percept'is fraz'o'n — “plen'a kaj fin'a nul'ig'o de Goldsteinismo” — el'ĵet'it'a'n tre rapid'e kaj, kiel ŝajn'is, kvazaŭ kiel unu'sol'a'n pec'o'n, ĝust'e kiel solid'a'n lini'o'n far'it'a'n linotip'e. Rilat'e al la ceter'o, nu ĝi est'is nur bru'o, kvak-kvak-kvak'ad'o. Tamen, kvankam oni ne pov'is efektiv'e aŭd'i kio'n dir'as la vir'o, ne ebl'is dub'i pri ĝi'a ĝeneral'a karakter'o. Ĉu li mal'laŭd'as Goldsteinon, kaj postul'as pli sever'a'n pun'ad'o'n de pens'krim'ul'o'j kaj sabot'ul'o'j, ĉu li tondr'ad'as kontraŭ la fi'far'aĉ'o'j de la Eŭrazi'a arme'o, ĉu li laŭd'as Grand'a'n Frat'o'n, aŭ la hero'o'j'n en la Malabar'a front'o — ne grav'is. Kio ajn, ebl'is est'i cert'a ke ĉiu vort'o de li'a parol'o est'is pur'a ortodoks'ec'o, pur'a Engsoco. Dum li rigard'is la sen'okul'a'n vizaĝ'o'n kun la makzel'o mov'iĝ'ant'a rapid'e supr'e'n kaj mal'supr'e'n, Winston hav'is kurioz'a'n sent'o'n ke tem'as ne pri ver'a hom'o, sed pri ia maneken'o. Parol'is ne la cerb'o de la vir'o, parol'is li'a laring'o.

Kio ven'is el li konsist'is el vort'o'j, sed ĝi ne est'is ver'dir'e parol'o: ĝi est'is bru'o ne'konsci'e far'at'a, kiel la kvak'ad'o de anas'o.

Syme ek'silent'is dum moment'o, kaj per la ten'il'o de si'a kuler'o li far'is desegn'o'j'n en la flak'o da stuf'aĵ'o. La voĉ'o ven'ant'a de la ali'a tabl'o plu'kvak'ad'is rapid'e, facil'e aŭd'ebl'a malgraŭ la ĉirkaŭ'ant'a bru'aĉ'o.

“Ekzist'as vort'o en Nov'parol'o,” dir'is Syme. “Mi ne sci'as ĉu vi kon'as ĝi'n: kvak'parol'i, kvak'i kiel anas'o. Ĝi est'as unu el la interes'a'j vort'o'j kiu'j hav'as du si'n'kontraŭ'dir'a'j'n signif'o'j'n. Kiam tem'as pri kontraŭ'ul'o, ĝi est'as mal'laŭd'o; kiam tem'as pri person'o kun kiu oni akord'as, ĝi est'as laŭd'o.”

“Tut'e sen'dub'e Syme est'os vapor'ig'it'a,” de'nov'e pens'is Winston. Li pens'is tio'n kun iom da mal'feliĉ'o, kvankam li bon'e sci'is ke Syme mal'admir'as li'n kaj iom'et'e mal'ŝat'as li'n, kaj plen'e kapabl'as denunc'i li'n kiel pens'krim'ul'o'n, se li trov'us kial'o'n tio'n far'i. Est'is en Syme io subtil'e mal'ĝust'a. Mank'is en li io: diskret'o, apart'ec'o, ia sav'kapabl'a stult'o. Oni ne pov'us dir'i ke li est'as ne'ortodoks'a. Li firm'e kred'is la princip'o'j'n de Angsoco, li ador'is Grand'a'n Frat'o'n, li ĝoj'is pro venk'o'j, li mal'am'is herez'ul'o'j'n, ne nur sincer'e, sed per ia mal'kviet'a fervor'o, akurat'a inform'it'ec'o al kiu ne proksim'iĝ'is ordinar'a'j Parti'an'o'j. Tamen ne'klar'a etos'o de sen'respond'ec'o ĉiam est'is kroĉ'it'a al li. Li dir'is afer'o'j'n kiu'j'n est'us pli bon'e ne dir'i, li leg'is tro mult'a'j'n libr'o'j'n, li frekvent'is la Kaŝtan'arb'a'n Kaf'ej'o'n, la favor'at'a'n ej'o'n de pentr'ist'o'j kaj muzik'ist'o'j.

Neni'u leĝ'o, eĉ neni'u ne'skrib'it'a leĝ'o, mal'permes'is frekvent'i la Kaŝtan'arb'a'n Kaf'ej'o'n, tamen tiu ej'o est'is iel mis'sort'a. La mal'nov'a'j, mal'agnosk'it'a'j estr'o'j de la Parti'o kutim'is kun'ven'i tie antaŭ ol el'pur'iĝ'i.

Goldstein mem, oni dir'is, kelk'foj'e vid'ebl'is tie, antaŭ jar'o'j kaj jar'dek'o'j.

Ne est'is mal'facil'e antaŭ'vid'i la fat'o'n de Syme. Kaj tamen, est'is fakt'o ke se Syme ek'kon'us, eĉ dum nur tri sekund'o'j, la natur'o'n de la sekret'a'j opini'o'j de Winston, li tuj perfid'us li'n al la Pens'polic'o. Sam'e ag'us ĉiu ali'a, efektiv'e: sed Syme pli cert'e ol la plej mult'a'j. Fervor'o ne sufiĉ'is.

Ortodoks'o est'as sen'konsci'o.

Syme supr'e'n'rigard'is. “Jen ven'as Parsons,” li dir'is. Io en la ton'o de li'a voĉ'o ŝajn'is krom'dir'i: “tiu stult'ul'aĉ'o”.

Parsons, kun'lu'ant'o de Winston ĉe la Loĝ'ej'o'j de la Venk'o, ja ver'e serpent'um'is tra la hom'ar'o trans la ĉambr'o'n — li est'is krem'e dik'a, mez'grand'a person'o kun hel'a har'ar'o, kaj ran'simil'a vizaĝ'o.

Tri'dek'kvin'jar'aĝ'a, jam komenc'is aper'i gras'rul'o'j ĉe li'a'j kol'o kaj tali'o, sed li'a mov'iĝ'o est'is vigl'a kaj knab'ec'a. Li'a tut'a aspekt'o simil'is al knab'et'o mult'grand'ig'it'a, tiom ke, kvankam li sur'hav'is la laŭ'regul'a'n kombine'o'n, est'is preskaŭ ne'ebl'e ne koncept'i li'n kiel vest'it'a'n per la blu'a kulot'o, griz'a ĉemiz'o, kaj ruĝ'a kol'tuk'o de la Spion'o'j. Bild'ig'ant'e li'n al si en la memor'o, oni ĉiam vid'is bild'o'n de kav'et'hav'a'j genu'o'j kaj manik'o'j retro'rul'it'a'j laŭ la dik'a'j antaŭ'brak'o'j. Efektiv'e, Parsons ja re'vest'is si'n per kulot'o, kiam ajn komun'um'a ekskurs'o aŭ iu ali'a korp'a ag'ad'o don'is al li kial'o'n tio'n far'i. Li salut'is ili'n per gaj'a “Salut'o'n, salut'o'n!” kaj sid'iĝ'is ĉe la tabl'o, flar'ig'ant'e intens'a'n odor'o'n de ŝvit'o. Ŝvit'o'perl'et'o'j el'star'is sur li'a tut'a pal'ruĝ'a vizaĝ'o. Li'a kapabl'o ŝvit'ad'i est'is ekster'ordinar'a. Ĉe la Komun'um'a Centr'o, oni ĉiam sci'is ke li lud'is tabl'o'tenis'o'n, pro la mal'sek'ec'o de la ten'il'o de la bat'il'o. Syme est'is el'pren'int'a stri'o'n de paper'o, sur kiu est'is long'a kolumn'o da vort'o'j, kaj li stud'ad'is ĝi'n kun ink'krajon'o inter la fingr'o'j.

“Vid'u, li labor'ad'as dum la lunĉ'hor'o,” dir'is Parsons, atent'ig'e puŝ'et'ant'e Winstonon. “Fervor'o, ĉu ne? Kio'n vi do hav'as, old'ul'et'o? I'o'n tro cerb'um'ig'a'n por mi, sen'dub'e. Smith, old'ul'et'o, mi dir'os kial mi persekut'as vi'n: est'as pro la kotiz'o kiu'n vi forges'is don'i al mi.”

“Kiu kotiz'o, do?” dir'is Winston, aŭtomat'e serĉ'ant'e mon'o'n en si'a poŝ'o. Ĉirkaŭ kvar'on'o de oni'a salajr'o est'as apart'ig'end'a por laŭ'vol'a'j kotiz'o'j, kiu'j est'is tiom nombr'a'j ke est'is mal'facil'e kontrol'i ĉiu'j'n.

“Por la Semajn'o da Mal'am'o. Vi sci'as — la de-dom’-al-dom’-a kas'o.

Mi est'as la kas'ist'o por ni'a loĝ'ej'ar'o. Ni plen'fort'e streb'as — ni far'os ne'kred'ebl'a'n spektakl'o'n. Tut'e ver'e, ne kulp'os mi se la old'a'j Ĉambr'o'j de la Venk'o ne hav'os la plej grand'a'n montr'o'n de standard'o'j en la tut'a strat'o. Du dolar'o'j'n vi promes'is al mi.”

Winston trov'is kaj trans'don'is du ĉif'it'a'j'n kaj mal'pur'eg'a'j'n bank'bilet'o'j'n, kiu'j'n Parsons registr'is en mal'grand'a not'libr'o, per la zorg'a man'skrib'o de analfabet'o'j.

“Tut'e apart'e, old'ul'et'o,” li dir'is. “Oni dir'is al mi ke tiu fripon'et'a fil'o mi'a paf'is vi'n per si'a katapult'o hieraŭ. Mi sever'e riproĉ'is li'n pro tio.

Efektiv'e mi dir'is al li ke mi for'pren'os la katapult'o'n se li de'nov'e far'os tio'n.”

“Mi kred'as ke li'n iom ĉagren'is ne pov'i rigard'i la ekzekut'o'n,” dir'is Winston.

Ha, nu — mi vol'as dir'i, ja indik'as ind'a'n spirit'o'n, ĉu ne? Petol'em'a'j fripon'et'o'j ili est'is, ili ambaŭ, sed kiam tem'as pri fervor'o! Ili pens'ad'as ekskluziv'e pri la Spion'o'j, kaj la milit'o, kompren'ebl'e. Ĉu vi sci'as kio'n far'is mi'a fil'in'et'o, la pas'int'a'n sabat'o'n, kiam ŝi'a trup'o ekskurs'is en la Berkhamsteda region'o? Ŝi instig'is du ali'a'j'n knab'in'o'j'n akompan'i ŝi'n, for'kaŝ'ir'is de la ekskurs'o, kaj la tut'a'n post'tag'mez'o'n sekv'is ne'kon'at'a'n vir'o'n. Ili proksim'sekv'is li'n dum du hor'o'j, tra la tut'a arb'ar'o, kaj post'e, kiam ili ating'is Amerŝamon, ili trans'don'is li'n al la patrol'o'j.”

“Kial ili far'is tio'n?” dir'is Winston, iom konstern'it'e. Parsons plu'e parol'is triumf'e.

“Mi'a id'et'o cert'is ke li est'as ia agent'o de la mal'amik'o — ebl'e per'paraŝut'e ven'int'a, ekzempl'e. Sed jen la grav'a part'o, old'ul'et'o. Kio, laŭ vi'a supoz'o, komenc'e instig'is ŝi'n suspekt'i li'n? Ŝi rimark'is ke li sur'hav'as ne'kutim'a'n spec'o'n de ŝu'o'j — dir'is ke ŝi neniam antaŭ'e vid'is hom'o'n sur'hav'i tia'j'n ŝu'o'j'n. Do plej'ver'ŝajn'e li est'as fremd'ul'o. Tre lert'a sep'jar'ul'et'o, ĉu ne?”

“Kio okaz'is al la vir'o?” dir'is Winston.

Ha, tio'n mi ne pov'as dir'i, kompren'ebl'e. Sed ne plen'e surpriz'us mi'n trov'i ke—” Parsons gest'is kvazaŭ cel'ig'ant'e fusil'o'n, kaj langeklakis por imit'i eksplod'o'n.

“Bon'e,” dir'is Syme sen mult'a atent'o, kaj sen supr'e'n'rigard'i de si'a paper'stri'o.

“Kompren'ebl'e, ni ne rajt'as permes'i risk'o'j'n,” konsent'is Winston, dub'em'e.

“Kio'n mi dir'as: ni ja milit'as,” dir'is Parsons.

Kvazaŭ konfirm'ant'e tio'n, trumpet'a son'o el la tele'ekran'o tuj super ili'a'j kap'o'j sonor'is. Tamen, ĉi'foj'e ne por proklam'i milit'a'n venk'o'n, sed nur por far'i anonc'o'n el la Ministr'ej'o de la Abund'o.

“Kamarad'o'j!” kri'is fervor'a jun'son'a voĉ'o. “Atent'u, kamarad'o'j! Est'as glor'a inform'o por vi! Ni venk'is en la batal'o produkt'ad'i! Nun komplet'ig'it'a'j kalkul'o'j de la produkt'ad'o de ĉi'a'j konsum'aĵ'o'j, indik'as ke la viv'nivel'o alt'iĝ'is ne mal'pli ol 20%e dum la pas'int'a jar'o. Tra la tut'a Oceani'o, ĉi'maten'e, est'is ne'ĉes'ig'ebl'a'j spontan'a'j demonstraci'o'j, dum labor'ist'o'j marŝ'is el la fabrik'o'j kaj ofic'ej'o'n, kaj parad'is tra la strat'o'j port'ant'e standard'o'j'n kiu'j esprim'as ili'a'n dank'o'n al Grand'a Frat'o, pro la nov'a, feliĉ'a viv'o kiu'n donac'is al ni li'a saĝ'a direkt'ad'o. Jen kelk'a'j el la komplet'ig'it'a'j kalkul'o'j. Manĝ'aĵ'o'j —”

La fraz'o “ni'a nov'a, feliĉ'a viv'o” ripet'iĝ'is plur'foj'e. Ĝi est'is fraz'o mult'e ŝat'at'a de la Ministr'ej'o de la Abund'o last'a'temp'e. Parsons, kies atent'o'n vigl'ig'is la trumpet'son'o, sid'is aŭskult'ant'e kun ia gap'o'plen'a solen'o, ia edif'it'a ted'iĝ'o. Li ne pov'is sekv'i la kalkul'o'j'n, sed li konsci'is ke ili ial prav'ig'as kontent'o'n. Li est'is el'tir'int'a gigant'a'n mal'pur'eg'a'n pip'o'n, jam plen'a'n de du'on'e brul'ig'it'a tabak'o. Ĉar la por'semajn'a tabak'porci'o est'is nur 100 gram'o'j, mal'oft'e ebl'is tut'e plen'ig'i pip'o'n. Winston fum'ad'is Cigared'o'n por la Venk'o, kiu'n li zorg'e ten'is horizontal'a. La nov'a porci'o hav'ebl'os nur morgaŭ, kaj rest'is al li nur kvar cigared'o'j. Dum'moment'e li ferm'is si'a'j'n okul'o'j'n kontraŭ la pli for'a bru'o. kaj aŭskult'ad'is la son'ar'o'n flu'ant'a'n el la tele'ekran'o. Anonc'iĝ'is eĉ demonstraci'o'j por dank'i Grand'a'n Frat'o'n, pro li'a alt'ig'o de la por'semajn'a ĉokolad'porci'o ĝis du'dek gram'o'j. Sed nur hieraŭ, li pens'is, oni anonc'is ke la por'semajn'a porci'o redukt'iĝ'as al du'dek gram'o'j. Ĉu ebl'as ke oni kred'os, post nur du'dek kvar hor'o'j? Jes ja, oni kred'as. Parsons kred'is facil'e, kun best'a stult'ec'o. La sen'okul'ul'o ĉe la ali'a tabl'o ek'kred'is fanatik'e, fervor'e dezir'ant'e trov'i, denunc'i, kaj vapor'ig'i ĉiu'n ajn person'o'n kiu pretend'us ke, pas'int'semajn'e, la porci'o est'is tri'dek gram'o'j. Ankaŭ Syme — per ia pli kompleks'a mens'ad'o util'ig'ant'a du'obl'a'pens'o'n, Syme kred'is. Ĉu do nur li sol'a kapabl'as memor'i?

La fabel'a'j statistik'aĵ'o'j plu verŝ'iĝ'ad'is el la tele'ekran'o. Kompar'e kun la pas'int'a jar'o, est'as pli da manĝ'aĵ'o'j, pli da vest'aĵ'o'j, pli da dom'o'j, pli da mebl'o'j, pli da kuir'pot'o'j, pli da fuel'o, pli da ŝip'o'j, pli da helikopter'o'j, pli da libr'o'j, pli da beb'o'j — pli da ĉio, escept'e de mal'san'o, krim'o, kaj frenez'o. Jar'o'n post jar'o, kaj minut'o'n post minut'o, ĉiu kaj ĉio rapid'eg'e sor'as. Sam'e kiel Syme ag'is pli fru'e, Winston est'is pren'int'a si'a'n kuler'o'n, kaj lud'is per la pal'kolor'a saŭc'o kiu lant'e flu'is sur la tabl'o, kaj etend'is long'a'n stri'o'n da ĝi, por far'i desegn'o'n. Li medit'is riproĉ'e pri la fizik'a karakter'o de la viv'o. Ĉu ĉiam est'is ĉi tiel? Ĉu ĉiam la manĝ'aĵ'o'j gust'is ĉi tiel? Li ĉirkaŭ'rigard'is en la kantin'o. Mal'alt'plafon'a, hom'plen'a ĉambr'o, kies mur'o'j est'is mal'pur'a'j pro la kontakt'o kun ne'nombr'ebl'a'j korp'o'j; mis'form'iĝ'int'a'j metal'a'j tabl'o'j kaj seĝ'o'j, tiel proksim'ig'it'a'j unu'j al la ali'a'j, ke oni dev'is sid'i kun la kubut'o'j tuŝ'ant'a'j alies kubut'o'j'n; fleks'et'it'a'j kuler'o'j, kav'hav'a'j plet'o'j, krud'a'j blank'a'j tas'eg'o'j; ĉiu surfac'o kovr'at'a de gras'o, mal'pur'aĉ'o en ĉiu fend'et'o; kaj acid'ec'a, kun'met'it'a odor'o de ĝin'aĉ'o kaj kaf'aĉ'o kaj metal'gust'a stuf'aĵ'o kaj mal'pur'a'j vest'aĵ'o'j. Ĉiam ia protest'o en la stomak'o kaj en la haŭt'o, sent'o ke tromp'ŝtel'it'a for de oni est'as io, kio'n oni rajt'as hav'i. Est'is ver'e ke li hav'is neni'a'n memor'o'n pri io tre diferenc'a. En ĉiu temp'o kiu'n li pov'is klar'e memor'i, neniam est'is ver'e sufiĉ'e por manĝ'i, oni neniam hav'is ŝtrump'et'o'j'n aŭ sub'vest'o'j'n kiu'j ne est'is tru'plen'a'j, la mebl'ar'o est'is ĉiam part'e romp'it'a kaj mal'firm'a, la ĉambr'o'j mal'sufiĉ'e varm'ig'at'a'j, la sub'ter'a'j trajn'o'j plen'plen'eg'a'j, la dom'o'j dis'fal'ant'a'j, la pan'o mal'hel'kolor'a, la te'o mal'oft'a, la kaf'o gust'aĉ'a, la cigared'o'j ne'sufiĉ'a'j — neni'o est'is mal'mult'e'kost'a kaj abund'a, escept'e de la pseŭdo'ĝin'o. Kaj kvankam, kompren'ebl'e, far'iĝ'is des mal'pli bon'e, ju pli la korp'o aĝ'iĝ'is, ĉu ne montr'is ke tiu ne est'as la natur'a stat'o de afer'o'j, la fakt'o ke la kor'o febl'iĝ'as pro la mal'komfort'o kaj mal'pur'o kaj mal'abund'o, la sen'fin'a'j vintr'o'j, la mal'varm'eg'a akv'o, la mal'glat'a sap'o, la dis'fal'iĝ'ant'a'j cigared'o'j, la manĝ'aĵ'o'j kun strang'a fi'gust'o? Kial oni sent'us ke est'as mal'toler'ebl'e, krom se oni hav'is i'a'n pra'memor'o'n ke iam est'is tre diferenc'e?

Li re'ĉirkaŭ'rigard'is la kantin'o'n. Preskaŭ ĉiu est'is mal'bel'a, kaj est'us ankoraŭ mal'bel'a eĉ se vest'it'a ali'manier'e ol per la uniform'a blu'a kombine'o. Ĉe la kontraŭ'a flank'o de la ĉambr'o, sid'ant'e sol'a ĉe tabl'o, mal'grand'a, kurioz'e skarab'o'simil'a vir'o trink'ad'is tas'o'n da kaf'o, dum li'a okul'et'o suspekt'em'e rapid'e rigard'et'is ĉiu'direkt'e. “Kiel facil'e est'as,”

pens'is Winston, “se oni ne ĉirkaŭ'rigard'as, kred'i ke la korp'a tip'o prezent'at'a de la Parti'o kiel ideal'o — alt'a'j muskol'o'plen'a'j jun'ul'o'j, kaj grand'mam'a'j knab'in'o'j, blond'har'a'j, viv'o'plen'a'j, sun'brul'ig'it'a'j, sen'zorg'a'j — ekzist'as kaj eĉ est'as la norm'o.” La ver'o est'is, laŭ li'a taks'o, ke la plej'part'o de la hom'o'j en Flug'kamp'o Unu est'as mal'grand'a'j, mal'hel'a'j, kaj mis'aspekt'a'j. Est'is kurioz'e, ke tiu skarab'a tip'o abund'is en la Ministr'ej'o'j: mal'grand'a'j mal'graci'a'j vir'o'j, dik'iĝ'int'a'j tre fru'e en si'a viv'o, kun kurt'a'j krur'o'j, rapid'a preskaŭ kur'a mov'iĝ'o, kaj dik'a'j ne'kompren'ebl'a'j vizaĝ'o'j kun et'a'j okul'o'j. Tiu est'is la tip'o kiu ŝajn'e plej sukces'is, reg'at'e de la Parti'o.

La anonc'o de la Ministr'ej'o de la Abund'o fin'iĝ'is per nov'a trumpet'son'ad'o, kaj ced'is al metal'son'a muzik'o. Parsons, mal'klar'e entuziasm'ig'it'e de la bombard'ant'a'j kalkul'o'j, pren'is si'a'n pip'o'n el si'a buŝ'o.

“La Ministr'ej'o de la Abund'o cert'e bon'e labor'is ĉi'jar'e,” li dir'is, far'ant'e sci'o'plen'a'n gest'o'n per si'a kap'o. “Ali'tem'e, Smith, old'ul'et'o, ebl'e vi hav'as kelk'a'j'n raz'kling'o'j'n, kiu'j'n vi pov'us prunt'i al mi, ĉu?”

“Eĉ ne unu,” dir'is Winston. “Mi uz'as la sam'a'n kling'o'n jam de ses semajn'o'j.”

Ha, nu — mi nur vol'is demand'i al vi, old'ul'et'o.”

“Mi bedaŭr'as,” dir'is Winston.

La kvak'a voĉ'o de la proksim'a tabl'o, provizor'e silent'ig'it'a dum la anonc'o de la Ministr'ej'o, re'komenc'iĝ'is, sam'e laŭt'e kiel antaŭ'e. Ial Winston subit'e trov'is si'n pens'ant'a pri S-in'o Parsons, kun ŝi'a bukl'et'a har'ar'o kaj la polv'o en la fald'et'o'j de ŝi'a vizaĝ'o. Antaŭ la for'pas'o de du jar'o'j, tiu'j infan'o'j denunc'os ŝi'n al la Pens'polic'o. S-in'o Parsons est'os vapor'ig'it'a. Syme est'os vapor'ig'it'a. Winston est'os vapor'ig'it'a. O’Bri'e'n est'os vapor'ig'it'a. Ali'flank'e, Parsons neniam est'os vapor'ig'it'a. La sen'okul'ul'o kun la kvak'a voĉ'o neniam est'os vapor'ig'it'a. La mal'grand'a'j skarab'simil'a'j vir'o'j kiu'j kuret'as tiel vigl'e tra la labor'int'a'j koridor'o'j de Ministr'ej'o'j, ankaŭ ili neniam est'os vapor'ig'it'a'j. Kaj la knab'in'o kun mal'hel'a har'ar'o, la knab'in'o el la Departement'o de Fikci'o — ankaŭ ŝi neniam est'os vapor'ig'it'a. Ŝajn'is al li ke li instinkt'e sci'as kiu trans'viv'os kaj kiu pere'os: kvankam preciz'e kio ebl'ig'as trans'viv'i, est'is mal'facil'e dir'i.

Tiu'moment'e li violent'e ek'tir'iĝ'is el si'a rev'ad'o. La knab'in'o ĉe la apud'a tabl'o est'is part'e turn'int'a si'a'n kap'o'n, kaj rigard'as li'n. La knab'in'o kun mal'hel'a har'ar'o. Ŝi rigard'as li'n de'flank'e, sed kun kurioz'a intens'o.

Tuj kiam ŝi ek'vid'is li'a'n rigard'o'n, ŝi for'turn'is si'a'n kap'o'n de'nov'e.

Ŝvit'ad'o komenc'iĝ'is sur la dors'ost'o'j de Winston. Terur'a sent'o de teror'o tra'ir'is li'n. Ĝi mal'aper'is preskaŭ tuj, sed ĝi las'is post si i'a'n konstant'a'n mal'kviet'o'n. Kial ŝi gvat'as li'n? Kial ŝi sekv'ad'as li'n? Domaĝ'e li ne pov'is memor'i ĉu ŝi jam est'is ĉe tiu tabl'o, kiam li al'ven'is, aŭ ĉu ŝi ven'is tie'n nur post'e. Sed nepr'e hieraŭ, dum la Du Minut'o'j da Mal'am'o, ŝi sid'is tuj mal'antaŭ li, kvankam ne est'is evident'a kial'o por tio. Tre ver'ŝajn'e ŝi'a ver'a cel'o est'is aŭskult'i li'n, kaj cert'ig'i ĉu li kri'as sufiĉ'e laŭt'e.

Li'a pli fru'a pens'o re'ven'is al li: ver'ŝajn'e ŝi ne est'as, efektiv'e, membr'o de la Pens'polic'o, tamen ĝust'e la diletant'a spion'o est'as plej danĝer'a. Li ne sci'is kiom long'e ŝi jam rigard'is li'n, sed ebl'e eĉ kvin minut'o'j'n, kaj est'is ebl'e ke li'a mien'o ne est'is perfekt'e reg'it'a. Est'is danĝer'eg'e las'i si'a'j'n pens'o'j'n vag'i, dum oni est'as en publik'a lok'o, aŭ vid'ebl'a de tele'ekran'o. Plej mal'grand'a spur'o pov'us perfid'i oni'n. Nerv'a sku'et'o, ne'konsci'a aspekt'o de angor'o, em'o murmur'ad'i al si — io ajn kiu kun'port'is indik'et'o'n de ne'normal'ec'o, de bezon'o kaŝ'i i'o'n. Ĉiu'kaz'e, hav'i ne'konven'a'n esprim'o'n sur la vizaĝ'o (aspekt'i ne'kred'em'a kiam oni anonc'as venk'o'n, ekzempl'e) mem est'is pun'ebl'a krim'o. Oni eĉ don'is nom'o'n al ĝi en Nov'parol'o: vizaĝ'krim'o, tiel oni nom'is ĝi'n.

La knab'in'o re'turn'is si'a'n dors'o'n al li. Ebl'e efektiv'e ŝi ne sekv'as li'n, ebl'e nur koincid'e ŝi sid'is tiel proksim'e al li dum du si'n'sekv'a'j tag'o'j. Li'a cigared'o ne plu brul'is, kaj li zorg'e met'is ĝi'n sur la rand'o'n de la tabl'o. Li fin'fum'os ĝi'n post la labor'o, se li pov'is rest'ig'i la tabak'o'n en ĝi. Tre ver'ŝajn'e la person'o ĉe la apud'a tabl'o est'as spion'o de la Pens'polic'o, kaj tre ver'ŝajn'e li est'os en la kel'o'j de la Ministr'ej'o de la Am'o antaŭ la for'pas'o de tri tag'o'j, sed nepr'e li ne mal'ŝpar'u cigared'fin'aĵ'o'n. Syme jam fald'is si'a'n paper'stri'o'n kaj met'is ĝi'n en si'a'n poŝ'o'n. Parsons re'komenc'is parol'i.

“Ĉu iam mi dir'is al vi, old'ul'et'o,” li dir'is, mal'laŭt'e rid'ant'e ĉirkaŭ la buŝ'part'o de si'a pip'o, “pri la temp'o kiam mi'a'j du ul'et'o'j brul'ig'is la jup'o'n de la mal'jun'a legom'ist'in'o, ĉar ili vid'is ŝi'n volv'i kolbas'o'j'n en afiŝ'o de G.F.? Sever'e brul'ig'is ŝi'n, mi kred'as. Ruz'ul'et'o'j, ĉu ne? Sed akr'a'j kiel mustard'o! Ili ricev'as unu'a'rang'a'n trejn'ad'o'n en la Spion'o'j nun'temp'e — pli bon'a'n ol en mi'a epok'o, eĉ. Kio'n vi supoz'as est'i la plej nov'a ekip'aĵ'o por ili? Orel'trumpet'o'j por aŭskult'i tra serur'o'tru'o'j! Mi'a knab'in'et'o port'is unu el ili hejm'e'n antaŭ kelk'a'j nokt'o'j — ŝi prov'is ĝi'n ĉe la pord'o de ni'a sid'ĉambr'o, kaj deklar'is ke ŝi pov'as aŭskult'i du'obl'e pli ol per si'a orel'o apud la tru'o. Kompren'ebl'e, ja est'as nur lud'il'o. Tamen, per ĝi ili bon'e instru'iĝ'as, ĉu ne?

Tiu'moment'e la tele'ekran'o el'las'is penetr'a'n fajf'son'o'n. La signal'o por re'ir'i al labor'ad'o. Ĉiu'j tri vir'o'j ek'star'iĝ'is por part'o'pren'i en la barakt'ad'o ĉirkaŭ la lift'o'j, kaj la rest'ant'a tabak'o fal'is el la cigared'o de Winston.

6

Winston skrib'ad'is en si'a tag'libr'o.

Est'is antaŭ tri jar'o'j. Dum mal'lum'a vesper'o, en sag'form'a flank'strat'o, proksim'e al unu el la grand'a'j fer'voj'staci'o'j. Ŝi star'is apud pord'ej'o en la mur'o, sub strat'lamp'o kiu apenaŭ lum'ig'is. Ŝi hav'is jun'a'n vizaĝ'o'n, tre dik'e farb'it'a'n. Efektiv'e la farb'o log'is mi'n, ĝi'a blank'ec'o, kvazaŭ mask'o, kaj la bril'ant'a'j ruĝ'a'j lip'o'j. Parti'an'in'o'j neniam farb'as si'a'j'n vizaĝ'o'j'n. Neni'u ali'a est'is en la strat'o, kaj mank'is tele'ekran'o'j. Ŝi dir'is “Du dolar'o'j'n”. Mi — Dum'moment'e est'is tro mal'facil'e daŭr'ig'i. Li ferm'is si'a'j'n okul'o'j'n kaj prem'is si'a'j'n fingr'o'j'n kontraŭ ili'n, pen'ant'e el'prem'i la vid'aĵ'o'n kiu konstant'e re'ven'is. Li sent'is preskaŭ ne'super'ebl'a'n tent'o'n kri'i ar'o'n da fi'vort'o'j plej'laŭt'e. Aŭ bat'eg'ad'i si'a'n kap'o'n kontraŭ la mur'o'n, pied'bat'e renvers'i la tabl'o'n, kaj ĵet'eg'i la ink'uj'o'n tra la fenestr'o'n — far'i i'a'n ajn violent'a'n aŭ bru'eg'a'n aŭ dolor'eg'a'n ag'o'n kiu pov'us mal'aper'ig'i la memor'o'n kiu tortur'as li'n.

Oni'a plej danĝer'a mal'amik'o, li pens'ad'is, est'as oni'a propr'a nerv'o'sistem'o. Je kiu ajn moment'o la tensi'o intern'a pov'us subit'e trans'form'i si'n en vid'ebl'a'n simptom'o'n. Li pens'is pri vir'o kiu'n li pas'is en la strat'o antaŭ kelk'a'j semajn'o'j; tre ordinar'aspekt'a vir'o, Parti'an'o, tri'dek'kvin- ĝis kvar'dek'jar'aĝ'a, iom alt'a kaj ne'dik'a, port'ant'a valiz'et'o'n.

Ili'n apart'ig'is nur kelk'a'j metr'o'j kiam la mal'dekstr'a flank'o de la vizaĝ'o de la vir'o subit'e tord'iĝ'is pro ia spasm'o. Tio ripet'iĝ'is ĝust'e kiam ili pas'is unu la ali'a'n: nur tord'et'o, trem'et'o, rapid'a kiel la klak'o de obtur'il'o de fot'il'o, sed evident'e kutim'iĝ'int'a. Li memor'is est'i pens'int'a tiu'temp'e: “Tiu povr'ul'o pere'os.” Kaj kio tim'ig'is est'is ke tiu ag'o tre ebl'e est'is ne'konsci'a. La plej grand'a mort'ig'a danĝer'o est'is parol'i dum la dorm'o.

Neniel ebl'is evit'i tio'n, laŭ li'a kompren'o.

Li profund'e spir'is kaj plu skrib'is: Mi akompan'is ŝi'n tra la pord'ej'o'n, kaj trans mal'antaŭ'a'n kort'o'n en kel'kuir'ej'o'n. Est'is lit'o apud la mur'o, kaj lamp'o sur la tabl'o, tre pal'e lum'ant'e. Ŝi — Li'a'j dent'o'j agac'iĝ'is. Li dezir'is kraĉ'i. Sam'temp'e kiel pri la vir'in'o en la kel'kuir'ej'o, li pens'is pri Katharine, li'a edz'in'o. Winston est'is edz'o — iam edz'iĝ'is, cert'e: ver'ŝajn'e plu est'is edz'o, li ja ne sci'is ĉu li'a edz'in'o mort'is. Li ŝajn'is de'nov'e spir'ad'i la varm'a'n sufok'a'n odor'o'n de la kel'kuir'ej'o, odor'o'n kiu konsist'is el kombinaĵ'o de cim'o'j kaj mal'pur'a'j vest'o'j kaj aĉ'e mal'mult'e'kost'a parfum'o, tamen malgraŭ tio ĝi est'is al'log'a, ĉar neni'u Parti'an'in'o iam uz'as parfum'o'n, ne ebl'us imag'i tio'n. Nur la proloj uz'as parfum'o'n. En li'a mens'o, flar'i ĝi'n ne'evit'ebl'e kun'miks'iĝ'is kun amor'o.

Kiam li akompan'is tiu'n vir'in'o'n, est'is li'a unu'a mal'obe'o en du jar'o'j, proksim'um'e. Amor'i kun putin'o'j est'is mal'permes'it'e, kompren'ebl'e, sed oni pov'is foj'foj'e kuraĝ'ig'i si'n romp'i tiu'n regul'o'n. Est'is danĝer'e, sed ne tem'is pri viv'i-aŭ-mort'i. Trov'iĝ'i kun putin'o ebl'e sekv'ig'us kvin jar'o'j'n en gulag'o: neni'o'n pli, se oni ne far'is ali'a'n mal'obe'o'n. Kaj est'is sufiĉ'e facil'e, kondiĉ'e ke oni sukces'as evit'i oficial'a'n re'kon'o'n. En la mal'riĉ'a'j kvartal'o'j svarm'is vir'in'o'j pret'a'j vend'i si'n. Kelk'a'j'n oni pov'us eĉ aĉet'i per botel'o da ĝin'o, kiu'n laŭ'ordon'e la proloj ne rajt'as trink'i. Kaŝ'e la Parti'o eĉ em'is kuraĝ'ig'i putin'ad'o'n, kiel plen'um'il'o'n por instinkt'o'j kiu'j'n oni ne pov'as plen'e sub'prem'i. Nur'a diboĉ'ad'o ne mult'e grav'is, kondiĉ'e ke ĝi est'as kaŝ'a, kaj sen'ĝu'a, kaj ĝi'n part'o'pren'as nur la vir'in'o'j el sub'a kaj mal'estim'at'a klas'o. La ne'pardon'ebl'a krim'o est'is mal'ĉast'ad'o inter Parti'an'o'j. Sed — kvankam tio est'is krim'o kiu'n ne'evit'ebl'e konfes'is akuz'it'o'j en la grand'a'j Pur'ig'o'j — est'is mal'facil'e imag'i ke tia afer'o ver'e okaz'as.

La cel'o de la Parti'o ne est'is nur mal'ebl'ig'i ke la vir'o'j kaj vir'in'o'j far'iĝ'os lojal'a'j par'o'j, kiu'j'n ĝi ebl'e ne pov'os reg'i. Ĝi'a ver'a, ne'deklar'it'a, cel'o est'is for'pren'i ĉi'a'n plezur'o'n el seks'ag'ad'o. Ne tiom am'o kiom erotik'ec'o est'is la mal'amik'o, intern'e de ge'edz'ec'o kiel ankaŭ ekster ĝi.

Ĉiu'j'n ge'edz'iĝ'o'j'n inter Parti'an'o'j dev'is aprob'i komitat'o nom'um'it'a por tio, kaj — kvankam la princip'o neniam est'is klar'e deklar'it'a — oni ĉiam rifuz'is permes'o'n kiam la koncern'a par'o iel indik'is mutual'a'n fizik'a'n al'log'o'n. La sol'a re'kon'it'a cel'o de ge'edz'ec'o est'is nask'i infan'o'j'n por serv'i la Parti'o'n. Koit'o'n oni dev'is rigard'i kiel iom naŭz'a'n ag'o'n, simil'e kiel klister'o'n. Ankaŭ tio'n oni neniam klar'e esprim'is per'vort'e, sed ne'direkt'e ĝi est'is ŝov'it'a en ĉiu'n Parti'an'o'n ek'de infan'ec'o. Eĉ ekzist'is organiz'o'j kia'j la Jun'ul'ar'a Kontraŭ-Seks'a Lig'o, kiu'j propagand'is plen'a'n seks'abstin'o'n por ambaŭ seks'o'j. Ĉiu'j infan'o'j est'u nask'ig'it'a'j per art'e'far'it'a graved'ig'o (art'grav'o oni nom'is ĝi'n en Nov'parol'o) kaj pri'zorg'at'a'j en publik'a'j instituci'o'j. Tio'n, kiel konsci'is Winston, oni ne plen'serioz'e propon'is, sed iel ĝi konform'is al la ĝeneral'a ideologi'o de la Parti'o. La Parti'o pen'is mort'ig'i la seks'instinkt'o'n, aŭ, se ĝi ne est'as mort'ig'ebl'a, do distord'i kaj fi'ig'i ĝi'n. Li ne sci'is ĝust'e kial est'as tiel, sed ŝajn'is natur'e ke tiel est'as.

Kaj koncern'e la vir'in'o'j'n, la pen'o'j de la Parti'o grand'a'part'e sukces'is.

De'nov'e li pens'is pri Katharine. Est'as almenaŭ naŭ, dek — preskaŭ dek unu jar'o'j post ili'a dis'ir'o. Kurioz'e est'is, kiel mal'oft'e li pens'as pri ŝi.

Eĉ plur'tag'op'e li kapabl'is forges'i ke iam li est'is edz'o. Ili kun'est'is nur ĉirkaŭ dek kvin monat'o'j'n. La Parti'o ne permes'is eks'ge'edz'iĝ'o'n, sed ĝi iom kuraĝ'ig'is eks'kun'iĝ'o'n, kiam ne est'is infan'o'j.

Katharine est'is alt'a, hel'har'a knab'in'o, tre rekt'a, kun bel'eg'a mov'iĝ'o.

Ŝi'a vizaĝ'o est'is klar'a, agl'ec'a, vizaĝ'o kiu'n oni ebl'e nom'us nobl'a, ĝis kiam oni rimark'is ke est'as preskaŭ kiel ebl'e plej mal'mult'e mal'antaŭ ĝi.

Tre fru'e dum ŝi'a edz'in'ec'o li decid'is — kvankam ebl'e nur ĉar li kon'is ŝi'n pli intim'e ol la plej mut'a'j'n hom'o'j'n — ke ŝi hav'as la sen'escept'e plej stult'a'n, vulgar'a'n, sen'en'hav'a'n mens'o'n kiu'n iam li renkont'is. En ŝi'a kap'o ne ekzist'is pens'o kiu ne est'is slogan'o, kaj ne ekzist'is mal'raci'aĵ'o, absolut'e neni'u, kiu'n ŝi ne kapabl'is akcept'i, kiam la Parti'o don'is ĝi'n al ŝi. “La hom'a son'strek'o” li mok'nom'is ŝi'n en si'a propr'a mens'o. Tamen li pov'us toler'i kun'loĝ'ad'o'n kun ŝi se ne nur ne problem'us unu afer'o — seks'o.

Tuj kiam li tuŝ'is ŝi'n, ŝi ŝajn'is kun'tir'iĝ'i kaj rigid'iĝ'i. Ĉirkaŭ'brak'i ŝi'n est'is kvazaŭ ĉirkaŭ'brak'i artik'ig'it'a'n lign'a'n skulpt'aĵ'o'n. Kaj strang'e est'is ke, eĉ dum ŝi prem'is li'n kontraŭ si'n, li sent'is ke iel ŝi sam'temp'e for'puŝ'as li'n kiel ebl'e plej fort'e. La rigid'ec'o de ŝi'a'j muskol'o'j sukces'is don'i tiu'n sent'o'n. Ŝi kuŝ'is kun la okul'o'j ferm'it'a'j, nek rezist'ant'e, nek kun'part'o'pren'ant'e, sed ced'ant'e. Est'is ekster'ordinar'e embaras'e, kaj, post kelk'a temp'o, terur'e. Sed eĉ tiam li pov'us toler'i kun'loĝ'i kun ŝi, se ili inter'konsent'us rest'i seks'abstin'a'j. Sed, tre kurioz'e, Katharine rifuz'is tio'n. Ili dev'as, laŭ ŝi, produkt'i infan'o'n, se ebl'e. Do la seks'ag'o plu okaz'ad'is, unu'foj'e en ĉiu semajn'o, tre regul'e, kiam ne est'is mal'ebl'e. Ŝi eĉ kutim'is memor'ig'i li'n pri ĝi dum la maten'o, ke ĝi est'os far'end'a tiu'vesper'e, kaj ĝi'n ili nepr'e ne forges'u. Ŝi uz'is du nom'o'j'n por ĝi. Unu est'is “beb'fabrik'i”, kaj la ali'a est'is “ni'a dev'o por la Parti'o” (jes, ŝi ver'e uz'is tiu'n fraz'o'n). Tre baldaŭ li komenc'is sent'i fort'a'n tim'eg'o'n, kiam ajn al'ven'is la koncern'a tag'o. Sed bon'fortun'e neni'u infan'o ek'aper'is, kaj fin'e ŝi akcept'is ne plu prov'i, kaj ne'long'e post tio ili dis'ir'is, unu de la ali'a.

Winston suspir'is ne'aŭd'ebl'e. Li de'nov'e pren'is si'a'n plum'o'n kaj skrib'is: Ŝi ĵet'is si'n sur la lit'o'n, kaj tuj, tut'e sen i'a'j prepar'ag'o'j, plej'ebl'e krud'e kaj naŭz'e, supr'e'n'tir'is si'a'n jup'o'n. Mi — Li vid'is si'n star'i tie en la ne'hel'a lamp'lum'o, kun la odor'o de cim'o'j kaj mal'mult'e'kost'a parfum'o en si'a naz'o, kaj en si'a kor'o sent'o de mal'venk'o kaj rankor'o, kiu eĉ en tiu moment'o est'is kun'miks'it'a kun pens'o'j pri la blank'a korp'o de Katharine, por'etern'e frost'ig'it'a de la hipnot'ig'a pov'o de la Parti'o. Kial ĉiam dev'is est'i tiel? Kial li ne pov'us hav'i propr'a'n in'o'n, anstataŭ tiu'j'n fi'aventur'et'o'j'n je plur'jar'a'j interval'o'j?

Sed ver'a am'aventur'o est'is preskaŭ ne'koncept'ebl'a event'o. La Parti'an'in'o'j est'is ĉiu'j simil'a'j. Ĉast'ad'o est'is tiel profund'e firm'ig'it'a en ili, kiel lojal'ec'o al la Parti'o. Per zorg'a fru'a kutim'ig'ad'o, per lud'o'j kaj mal'varm'eg'a akv'o, per la rub'a'j kred'o'j puŝ'it'a'j en ili'n en la lern'ej'o kaj en la Spion'o'j kaj la Jun'ul'ar'a Lig'o, per preleg'o'j, parad'o'j, kant'o'j, slogan'o'j, kaj milit'muzik'o, la natur'a sent'o est'is for'pel'it'a el ili. Li'a rezon'ad'o dir'is al li ke dev'as ekzist'i escept'o'j, sed li'a kor'o ne kred'is tio'n. Ili est'is sen'escept'e ne'venk'ebl'a'j, ĝust'e kiel la Parti'o intenc'is. Kaj tio kio'n li vol'is, eĉ pli ol est'i am'at'a, est'is detru'i tiu'n mur'o'n da virt'o, eĉ se nur unu'foj'e dum si'a tut'a viv'o. Amor'o, sukces'e far'it'a, signif'is ribel'o'n. Seks'dezir'o est'is pens'krim'o. Eĉ seks'vek'i Katharinen, se li sukces'us far'i tio'n, est'us kiel de'log'o, malgraŭ ke ŝi est'as li'a edz'in'o.

Sed la ceter'o de la rakont'o est'is skrib'end'a. Li skrib'is: Mi pli'bril'ig'is la lamp'o'n. Kiam mi vid'is ŝi'n en la lum'o — Post la sen'lum'ec'o la febl'a lum'o de la parafin'lamp'o ŝajn'is bril'eg'a.

Unu'a'foj'e li pov'is klar'e vid'i la vir'in'o'n. Li paŝ'is direkt'e al ŝi, plen'e de amor'dezir'o kaj tim'eg'o. Li ĝis'dolor'e konsci'is pri la risk'o kiu'n li okaz'ig'as per si'a al'ven'o. Est'is plen'e ebl'e ke la patrol'o'j kapt'os li'n, kiam li el'ir'os: efektiv'e, ili eĉ ebl'e atend'as ekster la pord'o nun'moment'e. Se li for'ir'os sen eĉ far'i tio'n por kio li ven'is —!

Ĝi est'is skrib'end'a, ĝi est'is konfes'end'a. Tio kio'n li subit'e vid'is per la lamp'lum'o est'is ke la vir'in'o mal'jun'as. La farb'o est'is tiom dens'a sur ŝi'a vizaĝ'o, ke aspekt'is ke ĝi ebl'e krev'us kvazaŭ karton'a mask'o. Est'is blank'a'j stri'o'j en ŝi'a har'ar'o; sed la ver'e terur'a detal'o est'is ke ŝi'a buŝ'o est'is iom'et'e mal'ferm'iĝ'int'a, montr'ant'e nur kavern'a'n nigr'ec'o'n. Al ŝi tut'e mank'is dent'o'j.

Li skrib'is hast'e, per mal'net'aĉ'a skrib'o: Kiam mi vid'is ŝi'n en la lum'o, ŝi est'is tre mal'jun'a vir'in'o, almenaŭ kvin'dek'jar'aĝ'a. Sed mi ne hezit'is, mi malgraŭ'e ag'is.

De'nov'e li prem'is si'a'j'n fingr'o'j'n kontraŭ si'a'j'n okul'o'j'n. Fin'e ĝi est'is skrib'it'a, sed neni'o grav'a rezult'is. La terapi'o fiask'is. La urĝ'o kri'eg'i fi'vort'o'j'n kiel ebl'e plej laŭt'e est'is sam'e fort'a kiel antaŭ'e.

7

Se ekzist'as esper'o, skrib'is Winston, ĝi trov'iĝ'as inter la proloj.

Se ekzist'is esper'o, ĝi dev'is trov'iĝ'i inter la proloj, ĉar nur tie, en tiu'j svarm'ant'a'j mal'estim'at'a'j hom'amas'o'j, 85% de la loĝ'ant'ar'o de Oceani'o, pov'us gener'iĝ'i la potenc'o detru'i la Parti'o'n. La Parti'o ne est'us detru'ebl'a de'intern'e. Ĝi'a'j mal'amik'o'j, se ekzist'is mal'amik'o'j, neniel kapabl'is kun'ven'i aŭ eĉ kon'i unu'j la ali'a'j'n. Eĉ se la legend'a Frat'ar'o ekzist'is, kvankam mal'probabl'e, ĝi ebl'e ja ekzist'is, est'is ne'koncept'ebl'e ke ĝi'a'j an'o'j pov'us kun'ven'i en pli grand'a'j grup'o'j ol po du aŭ po tri. Ribel'o signif'is okul'mien'et'o'n, voĉ'ton'et'o'n, plej mal'ver'ŝajn'e mal'oft'a'n flustr'et'o'n.

Sed la proloj, se nur ili pov'us iel konsci'iĝ'i pri si'a propr'a fort'o, ne bezon'us konspir'i. Ili nur bezon'us lev'iĝ'i kaj sku'i si'n kiel ĉeval'o de'sku'ant'a muŝ'o'j'n. Se ili tiel decid'us, ili pov'us dis'pec'ig'i la Parti'o'n morgaŭ maten'e. Nepr'e pli-mal'pli fru'e tiu ide'o dev'os traf'i ili'n?

Tamen —!

Li memor'is ke unu'foj'e li est'is marŝ'ant'a laŭ hom'plen'a strat'o, kiam kri'eg'o de cent'o'j da voĉ'o'j, vir'in'voĉ'o'j — erupci'is el flank'strat'o, ne'mult'e mal'proksim'e. Ĝi est'is grand'a terur'a kri'o de koler'o kaj mal'esper'o, profund'a, laŭt'a “ho-o-o-o-o!” kiu daŭr'e son'ad'is kvazaŭ la re'eĥ'ad'o de sonor'il'o. Li'a kor'o salt'is. “Ĝi komenc'iĝ'is!” li pens'is. “Tumult'o! La proloj fin'fin'e liber'ig'as si'n!” Kiam li ating'is la lok'o'n, li nur vid'is amas'o'n da du- aŭ tri'cent vir'in'o'j kun'prem'ant'a'j si'n ĉirkaŭ la stand'o'j de strat'bazar'o, kun la vizaĝ'o'j tiel tragik'a'j, kiel se ili est'us pasaĝer'o'j de pere'ant'a ŝip'o front'ant'a'j la fatal'o'n. Sed je tiu moment'o la ĝeneral'a mal'esper'o dis'er'iĝ'is por est'i amas'o da individu'a'j kverel'o'j. Evident'iĝ'is ke unu el la stand'o'j est'is vend'ant'a stan'a'j'n kuir'pot'o'j'n. Ili est'is aĉ'a'j, mal'fortik'a'j aĵ'o'j, sed kiu'ajn'spec'a'j kuir'pot'o'j est'is ĉiam mal'facil'e akir'ebl'a'j. Nun la stok'o ne'atend'it'e el'ĉerp'iĝ'is. La sukces'int'a'j vir'in'o'j, batat'a'j kaj puŝ'at'a'j de la ali'a'j, pen'is for'ir'i kun si'a'j kuir'pot'o'j, dum dek'o'j da ali'a'j bru'ad'is ĉirkaŭ la stand'o, akuz'ant'e la vend'ist'o'n pri favor'ism'o, kaj pri pli'a stok'o da kuir'pot'o'j ie kaŝ'it'a. Du dik'eg'a'j vir'in'o'j, unu el ili kun si'a har'ar'o dis'pend'ant'a, pren'is unu'sol'a'n kuir'pot'o'n, kaj streb'is for'tir'eg'i ĝi'n el la man'o'j unu de la ali'a. Dum moment'o ambaŭ tir'ad'is, kaj subit'e la ten'il'o de'romp'iĝ'is. Winston rigard'ad'is ili'n naŭz'it'e. Tamen, nur dum moment'o, kiom da preskaŭ tim'ig'a potenc'o son'is en tiu kri'eg'o el nur kelk'cent gorĝ'o'j! Kial ili neniam pov'is kri'eg'i tiel pri io pri'kri'eg'ind'a?

Li skrib'is: Krom se ili konsci'iĝ'os, ili neniam ribel'os, kaj ĝis post ribel'o ili ne pov'os konsci'iĝ'i.

Tio, li pens'is, preskaŭ pov'us est'i trans'skrib'it'a el iu el la lern'o'libr'o'j de la Parti'o. La Parti'o pretend'is, kompren'ebl'e, ke ĝi liber'ig'is la sklav'ig'it'a'j'n prolojn. Antaŭ la Revoluci'o, ili est'is hid'e sub'prem'at'a'j de la kapital'ist'o'j, ili est'is mal'sat'ig'at'a'j kaj vip'at'a'j, la vir'in'o'j dev'is labor'i en la karb'o'min'o'j (vir'in'o'j ankoraŭ labor'ad'as en la karb'o'min'o'j, efektiv'e), oni vend'is ses'jar'aĝ'a'j'n infan'o'j'n al la fabrik'o'j. Sed sam'temp'e, konform'e al la Princip'o'j de Du'obl'a'pens'o, la Parti'o instru'ad'is ke la proloj est'as laŭ'natur'e mal'pli valor'a'j, kaj dev'as est'i sub'prem'at'a'j, kiel best'o'j, per la aplik'iĝ'o de kelk'a'j simpl'a'j regul'o'j. Ver'dir'e, oni tre mal'mult'o'n sci'is pri la proloj. Ne neces'is mult'o'n sci'i. Dum ili plu labor'ad'as kaj nask'ad'as, ili'a'j ali'a'j ag'ad'o'j est'as mal'grav'a'j. Las'it'a'j al si mem, kvazaŭ brut'ar'o liber'ig'it'a sur la step'o'j'n de Argentino, ili re'pren'is al si viv'stil'o'n kiu al ili ŝajn'is natur'a, ia pra'matric'o. Ili nask'iĝ'is, ili plen'kresk'is en la de'flu'il'o'j, ili tra'pas'is efemer'a'n period'o'n de bel'ec'o kaj amor'em'o, ili ge'edz'iĝ'is du'dek'jar'aĝ'a'j, ili far'iĝ'is mez'aĝ'a'j je tri'dek jar'o'j, ili mort'is, plej'part'e, ses'dek'jar'aĝ'a'j. Pez'a fizik'a labor'ad'o, pri'zorg'ad'o de la hejm'o kaj la infan'o'j, kverel'et'aĉ'o'j kun la najbar'o'j, film'o'j, futbal'o, bier'o, kaj, super ĉio, vet'lud'ad'o, plen'ig'is la horizont'o'j'n de ili'a'j mens'o'j. Regul'ig'i ili'n ne est'is mal'facil'e. Kelk'a'j agent'o'j de la Pens'polic'o ĉiam vag'ad'is inter ili, dis'aŭd'ig'ant'e fals'a'j'n oni'dir'o'j'n, kaj el'trov'ant'e kaj neni'ig'ant'e la ne'mult'a'j'n individu'o'j'n kiu'j'n oni taks'is kapabl'a'j far'iĝ'i danĝer'a'j; sed neniu'n prov'o'n oni far'is instru'i al ili la ideologi'o'n de la Parti'o. Ne est'is dezir'ind'e ke la proloj hav'u fort'a'j'n politik'a'j'n opini'o'j'n. Ĉio neces'a por ili est'is primitiv'a patriot'ism'o, al kiu oni pov'is apelaci'i kiam ajn neces'is akcept'ig'i inter ili pli long'a'j'n labor'period'o'j'n, aŭ mal'pli grand'a'j'n porci'o'j'n. Kaj eĉ kiam ili mal'kontent'iĝ'is, kio kelk'foj'e okaz'is, ili'a mal'kontent'o konduk'is al neni'o, ĉar pro la mank'o de ĝeneral'a'j koncept'o'j, ili nur pov'is fokus'ig'i ĝi'n je mal'grav'a'j specif'a'j plend'o'j. La pli grand'a'j mis'o'j ne'evit'ebl'e preter'pas'is ne'rimark'it'e de ili. La grand'a plej'mult'o de la proloj eĉ ne hav'is tele'ekran'o'j'n en si'a'j hejm'o'j. Eĉ la civil'a polic'o nur tre mal'mult'e okup'is si'n pri ili. Est'is abund'a krim'ad'o en Londono, tut'a mond'o-en-la-mond'o de rab'ist'o'j, bandit'o'j, putin'o'j, narkot'vend'ant'o'j, kaj gangster'o'j ĉiu'spec'a'j; sed ĉar ĉi ĉio okaz'is inter la proloj mem, ĝi est'is mal'grav'a. Ĉiam, rilat'e al la moral'o, ili est'is permes'at'a'j observ'i si'a'n tradici'o'n. La seks'a puritan'ism'o de la Parti'o ne est'is trud'at'a al ili. Mal'ĉast'ad'o est'is ne'pun'at'a, eks'ge'edz'iĝ'o est'is permes'at'a. Krom'e, eĉ religi'a ador'ad'o est'us permes'at'a, se la proloj iel indik'us bezon'o'n aŭ dezir'o'j'n al ĝi. Ili ne ind'is est'i suspekt'at'a'j. Kiel dir'is Parti'a slogan'o: “Proloj kaj best'o'j est'as liber'a'j”.

Winston etend'is man'o'n, kaj ne'sever'e grat'is si'a'n varik'a'n ulcer'o'n.

Ĝi re'komenc'is juk'ad'i. Ne'evit'ebl'e oni ĉiam re'renkont'is la sam'a'n afer'o'n: la ne'ebl'ec'o'n sci'i kia ver'e est'is la viv'o antaŭ la Revoluci'o. Li pren'is el la tir'kest'o ekzempler'o'n de por'infan'a histori'lern'o'libr'o, kiu'n li prunt'is de S-in'o Parsons, kaj komenc'is kopi'i tekst'er'o'n en la tag'libr'o'n: En la pra'temp'o, (ĝi dir'is), antaŭ la glor'a Revoluci'o, Londono ne est'is la bel'a urb'o kiu'n ni hodiaŭ kon'as. Ĝi est'is sen'lum'a, mal'pur'a, mizer'a lok'o, kie apenaŭ iu ajn hav'is sufiĉ'o'n por manĝ'i, kaj kie cent'o'j kaj mil'o'j da mal'riĉ'ul'o'j ne hav'is bot'o'j'n sur la pied'o'j, kaj eĉ ne tegment'o'n sub kiu dorm'i.

Infan'o'j ne pli aĝ'a'j ol vi mem dev'is labor'i dek du hor'o'j'n ĉiu'tag'e, por kruel'a'j mastr'o'j kiu'j vip'is ili'n se ili labor'is tro mal'rapid'e, kaj manĝ'ig'is al ili nur mal'freŝ'a'j'n pan'krust'o'j'n kaj akv'o'n.

Sed malgraŭ tiu terur'a mal'riĉ'ec'o, ekzist'is nur'a man'plen'o da grand'a'j bel'a'j dom'o'j en kiu'j loĝ'is riĉ'ul'o'j, kiu'j hav'is po eĉ tri'dek serv'ist'o'j'n por pri'zorg'i ili'n. Oni nom'is tiu'j'n riĉ'ul'o'j'n “kapital'ist'o'j”. Ili est'is dik'a'j, mal'bel'a'j vir'o'j kun fi'a'j vizaĝ'o'j, simil'a'j al tiu en la bild'o sur la ĉi'apud'a paĝ'o. Vi pov'as vid'i ke li est'as vest'it'a per long'a nigr'a mantel'o, kiu'n oni nom'is frak'o, kaj kurioz'a, bril'a ĉapel'o simil'a al forn'o'tub'o, kiu'n oni nom'is cilindr'a ĉapel'o. Tio est'is la uniform'o de la kapital'ist'o'j, kaj neni'u ali'a rajt'is sur'hav'i ĝi'n. La kapital'ist'o'j posed'is ĉio'n en la mond'o, kaj ĉiu ali'a est'is ili'a sklav'o.

Ili posed'is ĉiu'j'n kamp'o'j'n, ĉiu'j'n dom'o'j'n, ĉiu'j'n fabrik'o'j'n, kaj la tut'a'n mon'o'n. Se iu mal'obe'is ili'n, ili pov'is ĵet'i li'n en karcer'o'n, aŭ ili pov'is for'pren'i li'a'n dung'iĝ'o'n kaj mort'mal'sat'ig'i li'n. Kiam ordinar'a person'o parol'is al kapital'ist'o, li dev'is humil'ig'i si'n, kaj riverenc'i antaŭ li, de'pren'i si'a'n ĉap'o'n, kaj nom'i li'n “Moŝt'o”. La ĉef'o de ĉiu'j kapital'ist'o'j nom'iĝ'is la Reĝ'o, kaj— Sed li sci'is la ceter'o'n de la katalog'o. Menci'iĝ'us la episkop'o'j en si'a'j ampleks'a'j manik'o'j, la juĝ'ist'o'j en si'a'j ermen'a'j rob'o'j, la pilori'o, la pied'pilori'o'j, la paŝ'rad'o, la skurĝ'o, la Banked'o de la Moŝt'a Urb'estr'o, kaj la kutim'o kis'i pied'fingr'o'n de la Pap'o. Ankaŭ ekzist'is io nom'at'a la j'us primae noctis, kiu ver'ŝajn'e ne est'us menci'it'a en lern'o'libr'o por infan'o'j.

Ĝi est'is la leĝ'o kiu rajt'ig'is ĉiu'n kapital'ist'o'n amor'i kun kiu ajn vir'in'o labor'ant'a en iu el li'a'j fabrik'o'j.

Kiel sci'i kiom el tio est'is mensog'o'j? Ebl'e est'is ver'e ke la averaĝ'a hom'o est'as pli bon'stat'a ol antaŭ la Revoluci'o. La sol'a kontraŭ'dir'a atest'o est'is la mut'a protest'o en la propr'a'j ost'o'j, la instinkt'a sent'o ke la kondiĉ'o'j en kiu'j oni viv'as est'as ne'toler'ebl'a'j, kaj ke en iu ali'a epok'o ili nepr'e est'is ali'a'j. Ek'pens'iĝ'is en li ke la ver'e karakteriz'a trajt'o de la modern'a viv'o ne est'is ĝi'a'j kruel'o kaj mal'sekur'o, sed simpl'e ĝi'a mal'en'hav'o, ĝi'a morn'o, ĝi'a mal'vigl'o. La viv'o, se oni ĉirkaŭ'rigard'is, neniel simil'is al ne nur la mensog'o'j kiu'j flu'as el la tele'ekran'o'j, sed eĉ ne al la ideal'o'j kiu'j'n la Parti'o streb'as ating'i. Grand'a'j teren'o'j de la viv'o, eĉ por Parti'an'o, est'is neŭtral'a'j, ne'politik'a'j, ili tem'is pri plen'um'ad'o de ted'a'j task'o'j, barakt'ad'i por akir'i lok'o'n en la sub'ter'a trajn'o, flik'i triv'it'a'n ŝtrump'et'o'n, almoz'pet'i sakar'in'a'n tablojd'o'n, ŝpar'i la fin'aĵ'o'n de cigared'o.

La ideal'o establ'it'a de la Parti'o est'is io gigant'a, terur'a, kaj scintil'a — mond'o de ŝtal'o kaj beton'o, de monstr'a'j maŝin'o'j kaj terur'a'j arm'il'o'j — naci'o de milit'ist'o'j kaj fanatik'ul'o'j, antaŭ'e'n'marŝ'ant'a'j en plen'a unu'ec'o, ĉiu'j pens'ant'e la sam'a'j'n pens'o'j'n kaj kri'ant'e la sam'a'j'n slogan'o'j'n, konstant'e labor'ant'e, batal'ant'e, triumf'ant'e, persekut'ant'e — tri'cent milion'o'j da hom'o'j kun unu'sol'a vizaĝ'o. La real'o est'is dis'fal'ant'a'j, morn'a'j urb'o'j, kie ne'sufiĉ'e nutr'at'a'j hom'o'j si'n tren'is tie'n kaj re'e'n en lik'ant'a'j ŝu'o'j, en flik'it'a'j dek'naŭ'a'jar'cent'a'j dom'o'j kiu'j konstant'e odor'is je brasik'o kaj fuŝ'a'j neces'ej'o'j. Li ŝajn'is vid'i vizi'o'n de Londono, vast'a kaj ruin'a urb'o, urb'o de milion'o da rub'uj'o'j, kaj inter'miks'it'a en ĝi est'is bild'o de S- in'o Parsons, vir'in'o kun lini'it'a vizaĝ'o kaj bukl'a har'ar'o, sen'rezult'e pen'ant'a ripar'i ŝtop'it'a'n el'flu'tub'o'n.

Li etend'is man'o'n kaj re'grat'is si'a'n maleol'o'n. Tag'e kaj nokt'e la tele'ekran'o'j tro'plen'ig'is oni'a'j'n orel'o'j'n per statistik'o'j, pruv'ant'a'j ke la aktual'a popol'o hav'as pli da manĝ'aĵ'o'j, pli da vest'aĵ'o'j, pli bon'a'j'n dom'o'j'n, pli bon'a'n distr'iĝ'o'n — ke ili viv'as pli long'e, labor'as mal'pli da hor'o'j, est'as pli grand'a'j, pli san'a'j, pli fort'a'j, pli feliĉ'a'j, pli inteligent'a'j, pli eduk'it'a'j, ol la popol'o antaŭ kvin'dek jar'o'j. Eĉ ne unu vort'o de tio est'us iel ajn pruv'ebl'a aŭ refut'ebl'a. Ekzempl'e, la Parti'o pretend'is ke aktual'e 40% de la plen'kresk'a'j proloj est'as mal'analfabet'a'j: antaŭ la Revoluci'o, laŭ'dir'e, la nombr'o est'is nur 15%. La Parti'o pretend'is ke la nombr'o da mort'o'j de ĵus'nask'it'o'j est'as nun nur 160 en ĉiu mil'o, sed ke antaŭ la Revoluci'o ĝi est'is 300 — kaj tiel plu. Simil'is al unu'sol'a ekvaci'o kun du ne'sci'at'o'j. Tut'e ebl'is ke laŭ'vort'e ĉio en la histori'libr'o'j, eĉ la pretend'o'j kiu'j'n oni akcept'is sen dub'o'j, est'is pur'e fantazi'a. Li ja ne plen'cert'e sci'is ke iam ver'e est'is leĝ'o kia la j'us primae noctis, aŭ ul'o kapital'ist'a, aŭ vest'aĵ'o Cilindr'a Ĉapel'o.

Ĉio fad'is en nebul'o'n. La est'int'ec'o est'is nul'ig'it'a, la nul'ig'o'n oni forges'is, la mensog'o far'iĝ'is la ver'o. Nur unu'foj'e dum si'a viv'o li hav'is — post la event'o: jen la plej grav'a afer'o — konkret'a'n, ne'mis'kompren'ebl'a'n pruv'o'n pri fals'ad'o. Li ten'is ĝi'n inter si'a'j fingr'o'j dum preskaŭ tri'dek sekund'o'j. En 1973, nepr'e tiam — ĉiu'kaz'e, ĉirkaŭ la temp'o kiam li kaj Katharine dis'ir'is. Sed la ver'e koncern'a dat'o est'is sep aŭ ok jar'o'j pli fru'e.

La rakont'o efektiv'e komenc'iĝ'is dum la mez'a'j 60’oj, la epok'o de la grand'a'j Pur'ig'o'j, dum kiu'j la origin'a'j gvid'ant'o'j de la Revoluci'o est'is mort'ig'it'a'j por ĉiam. En 1970, neni'u el ili rest'is, escept'e de Grand'a Frat'o mem. Ĝis tiam ĉiu'j ali'a'j est'is denunc'it'a'j kiel perfid'ul'o'j kaj kontraŭ'revoluci'ul'o'j. Goldstein est'is fuĝ'int'a, kaj si'n kaŝ'is neniu-sci'is- kie, kaj el la ali'a'j, kelk'a'j simpl'e est'is mal'aper'int'a'j, kvankam la plej'mult'o est'is ekzekut'it'a post spektakl'a'j publik'a'j proces'o'j, dum kiu'j ili konfes'is si'a'j'n krim'o'j'n. Inter la last'a'j rest'int'o'j est'is tri vir'o'j nom'it'a'j Jones, Aaronson, kaj Rutherford. En 1965, nepr'e, tiu'j tri est'is arest'it'a'j. Kiel oft'e okaz'is, ili mal'aper'is dum unu aŭ pli da jar'o'j, tiel ke oni ne sci'is ĉu ili viv'as aŭ mort'is, kaj post tio ili est'is subit'e konduk'it'a'j antaŭ la publik'o'n, por kulp'ig'i si'n laŭ la kutim'a manier'o. Ili konfes'is pri trans'don'o de sekret'o'j al la mal'amik'o (ankaŭ tiu'epok'e la mal'amik'o est'is Eŭrazi'o), ŝtel'o de la mon'o de la publik'o, murd'ad'o de divers'a'j fid'at'a'j Parti'an'o'j, komplot'o'j kontraŭ la estr'ec'o al kiu rajt'as Grand'a Frat'o, kiu est'is komenc'iĝ'int'a long'e antaŭ la ek'iĝ'o de la Revoluci'o, kaj sabot'ad'a'j ag'o'j kiu'j kaŭz'is la mort'o'n de cent'mil'o'j da hom'o'j. Konfes'int'e pri tiu'j afer'o'j, ili est'is pardon'it'a'j, re'membr'ig'it'a'j en la Parti'o, kaj ili ricev'is posten'o'j'n kiu'j est'is efektiv'e sinekur'o'j sed kiu'j hav'is impon'a'j'n titol'o'j'n.

Ĉiu'j tri verk'is long'a'j'n, si'n'humil'ig'a'j'n artikol'o'j'n en La Temp'o'j, analiz'ant'e la kial'o'j'n de si'a perfid'o kaj promes'ant'e kompens'i.

Iom da temp'o post ili'a liber'iĝ'o, Winston eĉ vid'is ĉiu'j'n tri en la Kaŝtan'arb'a Kaf'ej'o. Li memor'is la iom terur'a'n fascin'o'n kun kiu li rigard'is ili'n el angul'o de si'a okul'o. Ili est'is vir'o'j mult'e pli mal'jun'a'j ol li, rest'aĵ'o'j el la antikv'a mond'o, preskaŭ la last'a'j grand'ul'o'j rest'int'a'j el la hero'a epok'o de la Parti'o. La glor'o de la sub'ter'a barakt'ad'o kaj la inter'civit'an'a milit'o ankoraŭ mal'klar'e est'is kroĉ'it'a al ili. Li sent'is, kvankam jam tiu'temp'e fakt'o'j kaj dat'o'j far'iĝ'is nebul'et'a'j, ke li kon'is ili'a'j'n nom'o'j'n jar'o'j'n antaŭ ol li kon'is la nom'o'n Grand'a Frat'o. Sed ankaŭ ili est'is krim'ul'o'j, mal'amik'o'j, ne'tuŝ'ebl'ul'o'j, destin'it'a'j plen'cert'e al esting'iĝ'o post unu-du jar'o'j. Neni'u fal'int'a en la man'o'j'n de la Pens'polic'o iam fin'e eskap'is. Ili est'is kadavr'o'j atend'ant'a'j re'send'iĝ'o'n en la tomb'o'n.

Neni'u est'is ĉe iu el la tabl'o'j plej proksim'a'j al ili. Ne est'is saĝ'e eĉ est'i vid'at'a en proksim'ec'o al tia'j person'o'j. Ili silent'e sid'is antaŭ glas'o'j de la ĝin'o gust'ig'it'a per kariofil'o'j kiu est'is special'aĵ'o de tiu kaf'ej'o. El la tri'o, la aspekt'o de Rutherford plej impres'is al Winston. Rutherford est'is iam fam'a karikatur'ist'o, kies brutal'a'j ŝerc'desegn'aĵ'o'j help'is flam'ig'i la opini'o'j'n de la publik'o antaŭ kaj dum la Revoluci'o. Eĉ nun, je long'a'j interval'o'j, li'a'j desegn'aĵ'o'j aper'is en La Temp'o'j. Ili est'is simpl'e imit'o de li'a pli fru'a manier'o, kaj kurioz'e sen'viv'a'j kaj ne'konvink'a'j. Ĉiam ili est'is ripet'o de la antikv'a'j tem'o'j — apartament'aĉ'ar'o'j, infan'o'j mort'ant'a'j pro mal'sat'o, strat'batal'o'j, kapital'ist'o'j en cilindr'a'j ĉapel'o'j — eĉ sur la barikad'o'j la kapital'ist'o'j ankoraŭ, ŝajn'e, insist'is pri si'a'j cilindr'a'j ĉapel'o'j, sen'fin'a, sen'esper'a pen'o re'ir'i al la pas'int'ec'o. Li est'is monstr'ul'o, kun long'a har'ar'o gras'a kaj griz'a, li'a vizaĝ'o kav'et'a kaj sulk'et'a, kun dik'a'j negr'a'j lip'o'j. Iam li sen'dub'e est'is eg'e fort'a; nun li'a grand'a korp'o est'is mal'rekt'a, dekliv'et'a, dik'eg'a, dis'fal'ant'a ĉiu'direkt'e. Est'is kvazaŭ li dis'fal'as antaŭ oni'a'j okul'o'j, kiel mont'o dis'er'iĝ'ant'a.

Est'is la sol'ec'a dek'kvin'a hor'o. Winston ne pov'is nun memor'i kial li est'is en tiu kaf'ej'o je tiu temp'o. La lok'o est'is preskaŭ mal'plen'a. Stan'ec'a muzik'o flu'et'ad'is el la tele'ekran'o'j. La tri vir'o'j sid'is en si'a angul'o, preskaŭ sen'mov'e, neniam parol'ant'e. Ne'pet'it'e, la serv'ist'o al'port'is freŝ'a'j'n glas'o'j'n da ĝin'o. Est'is ŝak'tabul'o sur la tabl'o apud ili, kun la lud'pec'o'j en si'a'j pozici'o'j, sed ili ne lud'is. Kaj subit'e, dum ebl'e en'sum'e du'on'o de minut'o, io okaz'is al la tele'ekran'o'j. La melodi'o lud'at'a ŝanĝ'iĝ'is, kaj ankaŭ la ton'o de la muzik'o. En'ir'is ĝi'n — sed est'is mal'facil'e pri'skrib'i kio'n. Ia kurioz'a, frakas'it'a, azen'ec'a, mok'a son'o: en si'a mens'o Winston nom'is ĝi'n flav'a not'o. Kaj post'e voĉ'o el la tele'ekran'o kant'ad'is: Sub la vast'a kaŝtan'arb'o Mi vend'is vi'n, vi vend'is mi'n: Mensog'as ili, ankaŭ ni Sub la vast'a kaŝtan'arb'o.

La tri vir'o'j neniom mov'iĝ'is. Sed kiam Winston re'rigard'is la ruin'a'n vizaĝ'o'n de Rutherford, li vid'is ke li'a'j okul'o'j est'as larm'o'plen'a'j. Kaj la unu'a'n foj'o'n li rimark'is, kun ia intern'a si'n'sku'o, tamen ne sci'ant'e pro kio li sent'is sku'o'n, ke kaj Aaronson kaj Rutherford hav'as romp'it'a'j'n naz'o'j'n.

Ne'long'e post'e, ĉiu'j tri est'is re'arest'it'a'j. Laŭ'pretend'e ili ek'part'o'pren'is freŝ'a'j'n konspir'o'j'n, jam de la moment'o de si'a liber'iĝ'o.

Dum si'a du'a proces'o ili de'nov'e konfes'is ĉiu'j'n si'a'j'n mal'nov'a'j'n krim'o'j'n, kaj grand'a'n ar'o'n da nov'a'j. Ili est'is ekzekut'it'a'j, kaj ili'a fat'o est'is registr'it'a en la histori'o'j de la Parti'o, avert'e al post'e'ul'o'j. Ĉirkaŭ kvin jar'o'j'n post'e, en 1973, Winston est'is mal'rul'ant'a ar'o'n da dokument'o'j kiu'j ĵus fal'is el la pneŭmat'a tub'o sur li'a'n skrib'o'tabl'o'n, kaj li ek'trov'is paper'fragment'o'n kiu evident'e est'is met'it'a inter la ali'a'j'n kaj post'e est'is forges'it'a. Tuj kiam li plat'ig'is ĝi'n li vid'is ĝi'a'n signif'o'n. Ĝi est'is du'on'paĝ'o ŝir'it'a el La Temp'o'j de antaŭ proksim'um'e dek jar'o'j — la supr'a du'on'o de la paĝ'o, tiel ke ĝi sur'port'is la dat'o'n — kaj sur ĝi est'is fot'o de la deleg'it'o'j ĉe iu Parti'a kun'ven'o en Nov'jork'o. El'star'a'j en la mez'o de la grup'o est'is Jones, Aaronson, kaj Rutherford. Ne ebl'is mis'kon'i ili'n, kaj ĉiu'kaz'e, ili'a'j nom'o'j est'is pres'it'a'j sub la fot'o.

La grav'o est'is ke dum ambaŭ proces'o'j, ĉiu'j tri vir'o'j konfes'is ke dum tiu dat'o ili est'is sur Eŭrazi'a teren'o. Ili est'is flug'int'a'j de sekret'a flug'kamp'o en Kanado, al renkont'ej'o ie en Siberio, kaj tie inter'konsil'iĝ'is kun an'o'j de la Eŭrazi'a Stab'o de General'o'j, al kiu ili trans'don'is grav'a'j'n milit'sekret'o'j'n. La dat'o rest'is firm'a en la memor'o de Winston ĉar ĝi, hazard'e, est'is la preciz'a mez'o de la somer'o, sed sen'dub'e la tut'a rakont'o est'is registr'it'a en ankaŭ sen'nombr'a'j ali'a'j lok'o'j. Nur unu konklud'o est'is ebl'a: la konfes'o'j est'is mensog'o'j.

Kompren'ebl'e, en si mem tio ne est'is nov'aĵ'o. Eĉ tiu'temp'e Winston ne imag'is ke la hom'o'j nul'ig'it'a'j en la Pur'ig'o'j efektiv'e far'is la krim'o'j'n pri kiu'j oni akuz'is ili'n. Sed jen konkret'a pruv'o; ĝi est'is fragment'o de la abolici'it'a est'int'ec'o, kvazaŭ fosili'a ost'o kiu trov'iĝ'as en mal'ĝust'a nivel'o kaj detru'as geologi'a'n teori'o'n. Ĝi sufiĉ'us por ĝis'atom'e eksplod'ig'i la Parti'o'n, se iel ĝi est'us publik'ig'ebl'a al la mond'o, kaj ĝi'a signif'o kon'ig'it'a.

Li plu labor'is. Tuj kiam li vid'is kio est'as la fot'o, kaj kio'n ĝi signif'as, li kovr'is ĝi'n per ali'a paper'foli'o. Bon'fortun'e, kiam li est'is mal'rul'int'a ĝi'n, ĝi est'is invers'it'a laŭ la vid'punkt'o de la tele'ekran'o.

Li pren'is si'a'n not'kajer'o'n sur si'a'n genu'o'n, kaj re'puŝ'is si'a'n seĝ'o'n, por laŭ'ebl'e plej for'est'i de la tele'ekran'o. Ten'i si'a'n vizaĝ'o'n sen'esprim'a ne est'is mal'facil'e, kaj eĉ la spir'ad'o est'as reg'ebl'a, per grand'a pen'o: sed oni ne pov'as reg'i la kor'bat'ad'o'n, kaj la tele'ekran'o est'is tut'sufiĉ'e delikat'a por aŭd'i ĝi'n. Li las'is pas'i, laŭ si'a taks'o, dek minut'o'j'n, turment'at'e tut'dum'e de tim'o ke ia akcident'o — ekzempl'e, subit'a vent'blov'o trans li'a'n skrib'tabl'o'n — perfid'os li'n. Post tio, sen re'mal'kovr'i ĝi'n, li fal'ig'is la fot'o'n en la memor'o'tru'o'n, kun'e kun kelk'a'j ali'a'j ne'plu'uz'ebl'a'j foli'o'j. Post ebl'e unu minut'o ĝi est'os dis'cindr'iĝ'int'a.

Tio okaz'is antaŭ dek — dek unu jar'o'j. Hodiaŭ, ver'ŝajn'e, li gard'us tiu'n fot'o'n. Kurioz'e, la fakt'o ke li ten'is ĝi'n per si'a'j fingr'o'j ŝajn'e grav'is eĉ nun, kiam la fot'o mem, kiel ankaŭ la event'o kiu'n ĝi registr'is, est'as nur memor'o. “Ĉu la kapabl'o de la Parti'o reg'i la pas'int'ec'o'n est'as mal'pli fort'a,” li demand'is al si, “ĉar ne plu ekzist'ant'a atest'o iam ver'e ekzist'is?”

Sed hodiaŭ, se oni supoz'us ke ĝi iel est'us re'kre'ebl'a el si'a'j cindr'o'j, la fot'o ebl'e eĉ ne est'us atest'o. Jam kiam li far'is si'a'n trov'o'n, Oceani'o ne plu milit'ad'is kontraŭ Eŭrazi'o, kaj sen'dub'e al la agent'o'j de Orient'azi'o la tri mort'int'o'j perfid'is si'a'n land'o'n. Ek'de tiam est'is ali'a'j ŝanĝ'o'j — du, tri, li ne pov'is memor'i kiom. Tre ver'ŝajn'e la konfes'o'j est'is re'verk'it'a'j kaj re'verk'it'a'j ĝis la origin'a'j fakt'o'j kaj dat'o'j ne plu eĉ iom'et'et'e grav'is. La est'int'ec'o ne nur ŝanĝ'iĝ'is, ĝi ŝanĝ'iĝ'is konstant'e. Kio plej koŝmar'e aflikt'is li'n, est'is ke li neniam klar'e kompren'is kial oni entrepren'is la gigant'a'n fals'ad'o'n. La tuj'a'j avantaĝ'o'j de fals'ad'o de la est'int'ec'o est'is evident'a'j, sed la fundament'a cel'o est'is mister'a. Li de'nov'e pren'is si'a'n plum'o'n kaj skrib'is: Mi kompren'as la Kiel'o'n: mi ne kompren'as la Kial'o'n.

Li demand'is al si, kiel li jam antaŭ'e mult'foj'e demand'is al si, ĉu li mem est'as frenez'ul'o. Ebl'e frenez'ul'o est'as simpl'e unu'sol'a ver'o'sci'ant'o.

Iam est'is pruv'o pri frenez'o, kred'i ke la ter'o ĉirkaŭ'ir'as la sun'o'n; hodiaŭ, kred'i ke la est'int'ec'o est'as ne'ŝanĝ'ebl'a. Ebl'e nur li sol'a hav'is tiu'n kred'o'n, kaj se li est'is sol'a, do li est'is frenez'ul'o. Sed la pens'o ke li est'as frenez'ul'o ne mult'e ĝen'is li'n: la terur'aĵ'o est'is ke ebl'e li erar'as.

Li pren'is la histori'libr'o'n por infan'o'j, kaj rigard'is la portret'o'n de Grand'a Frat'o kiu est'is ĝi'a antaŭ'bild'o. La hipnot'ig'a'j okul'o'j rigard'ad'is en li'a'j'n propr'a'j'n. Est'is kvazaŭ ia grand'a fort'o prem'is oni'n — io penetr'is la krani'o'n, bat'ad'is la cerb'o'n, per'terur'e nul'ig'is oni'a'j'n kred'o'j'n, persvad'is oni'n, preskaŭ, mal'kred'i la atest'o'n de oni'a'j propr'a'j percept'o'j. Iam, la Parti'o anonc'os ke du plus du est'as kvin, kaj oni dev'os kred'i ĝi'n. Est'is ne'evit'ebl'e ke ili far'os tiu'n pretend'o'n, pli-mal'pli fru'e: la logik'o de ili'a fundament'o postul'is ĝi'n. Ne nur la valid'o'n de spert'o'j, sed eĉ la ekzist'o'n mem de la ekster'a real'o sen'parol'e ne'is ili'a filozofi'o. La plej'ĉef'a herez'o est'is ordinar'a raci'o. Kaj kio plej terur'is ne est'is ke ili mort'ig'os vi'n pro vi'a ali'kred'o, sed ke ebl'e ili prav'is. Ĉar, ver'e, kiel ni sci'as ke du plus du est'as kvar? Aŭ ke la gravit'a fort'o real'as? Se kaj la est'int'ec'o kaj la ekster'a mond'o mem ekzist'as nur en la mens'o, kaj se la mens'o mem est'as reg'ebl'a, kio sekv'as?

Sed ne! Li'a kuraĝ'o ŝajn'is firm'iĝ'i propr'a'ag'e. La vizaĝ'o de O’Bri'e'n, ne al'vok'it'e de iu evident'a alud'o, flos'is en li'a'n mens'o'n. Li sci'is, pli cert'e ol antaŭ'e, ke O’Bri'e'n est'as li'a sam'ide'an'o. Li verk'as la tag'libr'o'n por O’Bri'e'n — skrib'as por O’Bri'e'n: ĝi est'is kia sen'fin'a leter'o kiu neniam est'os leg'it'a, sed kiu est'is adres'it'a al specif'a person'o, kaj ricev'is si'a'n kolor'o'n per tiu fakt'o.

La Parti'o ordon'is ke oni forges'u la atest'o'n de la okul'o'j kaj orel'o'j.

Tio est'is ili'a plej grav'a, plej esenc'a ordon'o. Li'a kor'o febl'is dum li pens'is pri la enorm'a potenc'o star'ig'it'a kontraŭ li, la facil'o per kiu ajn'a Parti'a intelekt'ul'o super'us li'n debat'e, la subtil'a'j argument'o'j kiu'j'n li ne pov'is kompren'i, neniel pov'us respond'i. Tamen ĉe li est'is la ver'o! Ili mal'prav'is, li prav'is. La evident'o, la absurd'o, kaj la ver'o nepr'e dev'as est'i defend'at'a'j. La ver'o est'as ver'a, firm'u pri tio! La solid'a mond'o ekzist'as, ĝi'a'j leĝ'o'j ne ŝanĝ'iĝ'as. Ŝton'o'j dur'as, akv'o mal'sek'as, objekt'o'j ne sub'ten'at'a'j fal'as direkt'e al la centr'o de la ter'o. Kun la sent'o ke li parol'as al O’Bri'e'n, kaj ankaŭ ke li esprim'as grav'a'n aksiom'o'n, li skrib'is: La liber'o est'as la liber'o dir'i ke du plus du est'as kvar. Se tio est'as akcept'it'a, ĉio ali'a sekv'as.

8

El ie, fund'e de koridor'o, la odor'o de rost'iĝ'ant'a kaf'o — ver'a kaf'o, ne Kaf'o por la Venk'o — flos'is en la strat'o'n. Winston sen'intenc'e paŭz'is.

Dum ebl'e du sekund'o'j li re'est'is en la du'on'e forges'it'a mond'o de si'a infan'ec'o. Post tio, pord'o bru'eg'e ferm'iĝ'is, ŝajn'ant'e for'tranĉ'i la odor'o'n tiel abrupt'e ke ĝi pov'us est'i son'o.

Li est'is marŝ'int'a plur'a'j'n kilo'metr'o'j'n sur pavim'o'j, kaj li'a varik'a ulcer'o dolor'ad'is. Jam la du'a'n foj'o'n en tri semajn'o'j, li mank'is vesper'e ĉe la Komun'um'a Centr'o: mal'prudent'a ag'o, ĉar oni pov'is est'i cert'a ke la nombr'o da oni'a'j ĉe'est'o'j en la centr'o est'as zorg'e kontrol'at'a. Princip'e Parti'an'o ne hav'is liber'a'n temp'o'n, kaj est'is neniam sol'a, escept'e de dum en la lit'o. Est'is antaŭ'supoz'it'e, ke kiam oni ne labor'as, manĝ'as, aŭ dorm'as, oni part'o'pren'as en ia komun'um'a distr'o. Far'i i'o'n kio supoz'ig'us em'o'n est'i sol'a, eĉ promen'i ne'akompan'at'e, est'is ĉiam iom'et'e danĝer'e.

Est'is vort'o por tio en Nov'parol'o: mem'viv'o, kio signif'is individu'ism'o'n kaj ne'konform'em'o'n. Sed ĉi'vesper'e dum li ven'is el la Ministr'ej'o, la freŝ'a trankvil'ec'o de la april'a aer'o tent'is li'n. La ĉiel'o aspekt'is pli varm'e'blu'a ol ĝis tiam tiu'jar'e, kaj subit'e la long'a, bru'a vesper'o en la Centr'o, la ted'a'j, lac'ig'a'j lud'o'j, la preleg'o'j, la grinc'ant'a kamarad'em'o ole'it'a per ĝin'o, ŝajn'is ne'toler'ebl'a. Impuls'e li for'turn'is si'n de la bus'halt'ej'o, kaj vag'is en la labirint'o'n London'an, unu'e sud'e'n, post'e orient'e'n, post'e retro'e nord'e'n, perd'ig'ant'e si'n inter ne'kon'at'a'j strat'o'j, kaj apenaŭ konsci'ant'e pri kiu'direkt'e li ir'as.

“Se esper'o ekzist'as,” li est'is skrib'int'a en la tag'libr'o, “ĝi trov'ebl'as inter la proloj.” Tiu'j vort'o'j ripet'e re'ven'is en li'a'n mens'o'n, deklar'o pri mistik'a ver'o kaj palp'ebl'a absurd'aĵ'o. Li est'is ie en la ne'klar'a'j, brun'kolor'a'j kvartal'aĉ'o'j, nord'e kaj orient'e de kio iam est'is la Staci'o Sankt'a Pancras.

Li marŝ'is laŭ ŝton'er'a strat'o de mal'grand'a'j du'etaĝ'a'j dom'o'j kun mis'trakt'it'a'j pord'ej'o'j kiu'j konduk'is rekt'e al la pav'in'o, kaj kiu'j iel kurioz'e pens'ig'is pri rat'o'tru'o'j. En kaj ekster la obskur'a'j pord'ej'o'j, kaj laŭ mal'larĝ'a'j strat'koridor'o'j kiu'j de'branĉ'is ambaŭ'flank'e, hom'o'j svarm'is mir'ig'e mult'e'nombr'e — knab'in'o'j plen'bel'a'j, kun krud'e ruĝ'farb'it'a'j buŝ'o'j, kaj jun'ul'o'j kiu'j ĉas'as la knab'in'o'j'n, kaj ŝvel'int'a'j pez'marŝ'ant'a'j vir'in'o'j, kiu'j demonstr'is kiel aspekt'os la knab'in'o'j post dek'o da jar'o'j, kaj mal'jun'a'j klin'it'a'j ul'o'j, kiu'j tren'as si'n dis'pied'e, kaj kun'tren'as sen'ŝu'a'j'n infan'o'j'n kiu'j lud'as en la flak'o'j, kaj post'e dis'kur'as pro koler'a'j kri'o'j de ili'a'j patr'in'o'j. Ĉirkaŭ kvar'on'o de la fenestr'o'j en la strat'o est'is romp'it'a'j, kaj per'lign'e kovr'it'a'j. La plej grand'a part'o de la hom'o'j tut'e ne atent'is Winstonon; kelk'a'j okul'um'is li'n pro ia part'e'kaŝ'at'a sci'vol'em'o. Du monstr'e grand'a'j vir'in'o'j, kun brik'ruĝ'a'j antaŭ'brak'o'j kruc'it'a'j trans ili'a'j'n ŝirm'tuk'o'j'n, konversaci'is ekster pord'ej'o. Winston aŭd'is er'o'j'n da parol'ad'o, dum li proksim'iĝ'is.

“Jes,” mi dir'as ŝi'n, “ja'e sen'dub'e,” mi dir'as. “Sed se vi est'us mi'apozici'e, vi far'us sam'o'n kio'n mi far'is. Kritik'i facil'as,” mi dir'as, “sed vi ne sam'hav'as problem'o'j'n kia'j'n mi,”

,” dir'is la ali'a, “ĝust'e tiel. Ĝust'e tiel'e.”

La fort'e'son'a'j voĉ'o'j abrupt'e ĉes'is. La vir'in'o'j ekzamen'is li'n mal'am'silent'e, dum li pas'is. Sed ne est'is, tut'ver'e, mal'am'o; nur ia mal'fid'o, dum'moment'a rigid'iĝ'o, kvazaŭ pas'as ia ne'kon'at'a best'o. La blu'a kombine'o de la Parti'o cert'e ne est'is kutim'e vid'at'a en tia'j lok'o'j, krom se oni specif'e ven'is tie'n. La patrol'o'j ebl'e halt'ig'us oni'n, se hazard'e ili renkont'us oni'n. “Bon'vol'u las'i mi'n rigard'i vi'a'j'n ident'ig'il'o'j'n, kamarad'o. Kial vi est'as ĉi tie? Je kiu hor'o vi for'ir'is el vi'a labor'ej'o? Ĉu vi kutim'e marŝ'as hejm'e'n ĉi'lok'e?” — kaj tiel plu, kaj ceter'e. Ja ne ekzist'is regul'o kontraŭ hejm'e'n'marŝ'ad'o laŭ ne'kutim'a voj'o: sed tio sufiĉ'us por atent'ig'i la Pens'polic'o'n pri oni, se ĝi aŭd'us pri la ag'o.

Subit'e la tut'a strat'o tumult'iĝ'is. Aŭd'iĝ'is avert'o'kri'o'j ĉiu'flank'e. La hom'o'j kur'eg'is en la pord'ej'o'j'n kvazaŭ kunikl'o'j. Jun'ul'in'o salt'is el pord'ej'o iom'et'e antaŭ Winston, ek'kapt'is infan'et'o'n lud'ant'a'n en flak'o, hast'eg'e kovr'is ĝi'n per si'a ŝirm'o'tuk'o, kaj retro'salt'is, kvazaŭ per unu'sol'a mov'iĝ'o. Sam'moment'e vir'o vest'it'a per koncertin'ec'a nigr'a komplet'o, kiu ek'aper'is el flank'strat'et'o, kur'is direkt'e al Winston, ekscit'it'e gest'ant'e ĉiel'e'n.

“Vapor'ant'o!” li kri'is. “Atent'u, moŝt'o! Tuj super'kap'e! Kuŝ'ig'u vi'n, rapid'e!”

“Vapor'ant'o” est'is krom'nom'o kiu'n, ial ajn, la proloj don'is al raket'bomb'o'j. Winston tuj ĵet'is si'n sur'vizaĝ'e'n. La proloj preskaŭ ĉiam prav'is, kiam ili far'is tia'n avert'o'n. Ili ŝajn'is hav'i i'a'n instinkt'o'n, kiu antaŭ'inform'is ili'n, kelk'a'j'n sekund'o'j'n antaŭ la al'ven'o de raket'o, kvankam la raket'o'j supoz'ebl'e flug'is pli rapid'e ol son'o. Winston kun'prem'is si'a'j'n antaŭ'brak'o'j'n super si'a kap'o. Aŭd'iĝ'is bru'eg'o, kiu ŝajn'is salt'ig'i la pavim'o'n; ar'o da ne'pez'aĵ'o'j pluv'is sur li'a'n dors'o'n. Star'iĝ'int'e, li vid'is ke li'n kovr'is vitr'er'o'j el la plej proksim'a fenestr'o.

Li plu'marŝ'is. La bomb'o est'is nul'ig'int'a grup'o'n de dom'o'j, 200 metr'o'j'n for antaŭ li. Nigr'a fum'stri'o pend'is en la ĉiel'o, kaj sub ĝi nebul'o de gips'a pulvor'o, en kiu hom'amas'o jam form'iĝ'ad'is ĉirkaŭ la ruin'aĵ'o'j.

Est'is mal'grand'a gips'a mont'et'o kuŝ'ant'a sur la pavim'o antaŭ li, kaj li pov'is vid'i ke en ĝi'a mez'o est'as hel'a ruĝ'a stri'o. Kiam li ating'is ĝi'n, li vid'is ke ĝi est'as hom'a man'o de'tranĉ'it'a ĉe la pojn'o. Escept'e de la sang'ant'a fin'aĵ'o, la man'o est'is tiom tut'e blank'ig'it'a, ke ĝi simil'is gips'a'n muld'aĵ'o'n.

Li pied'bat'is la aĵ'o'n en la de'flu'il'o'n, kaj post tio, por evit'i la hom'amas'o'n, li turn'is si'n por laŭ'ir'i dekstr'a'n flank'strat'o'n. Post du-tri minut'o'j li est'is for de la region'o detru'it'a de la bomb'o, kaj la sordid'a svarm'ant'a viv'ant'ar'o de la strat'o'j plu viv'is, kvazaŭ neni'o est'is okaz'int'a.

Est'is preskaŭ la du'dek'a hor'o, kaj la drink'butik'o'j kiu'j'n frekvent'ad'is la proloj (“publoj” 1 est'is ili'a kutim'a nom'o por tiu'j butik'o'j) est'is plen'plen'a'j de klient'o'j. El ili'a'j mal'pur'aĉ'a'j sving'o'pord'o'j, konstant'e mal'fermat'a'j kaj re'fermat'a'j, el'odor'is urin'o, seg'aĵ'er'o'j, kaj amar'a bier'o. En angul'o form'it'a de antaŭ'e'n'puŝ'iĝ'ant'a dom'front'o, tri vir'o'j star'is tre proksim'a'j unu al la ali'a, la centr'a vir'o ten'is fald'it'a'n ĵurnal'o'n, kiu'n la ali'a'j du stud'ad'is trans li'a'n ŝultr'o'n. Eĉ antaŭ ol est'i sufiĉ'e proksim'a por disting'i ili'a'j'n mien'o'j'n, Winston pov'is vid'i ili'a'n plen'a'n si'n'dediĉ'o'n, per ĉiu lini'o de ili'a'j korp'o'j.

Evident'e i'a'n grav'a'n nov'aĵ'o'n ili leg'as. Li est'is kelk'a'j'n paŝ'o'j'n distanc'e de ili, kiam subit'e la grup'o dis'iĝ'is, kaj du el la vir'o'j violent'e inter'disput'is.

Dum'moment'e aspekt'is ke ili tuj inter'batal'os.

“Ĉu vi merd'e ne pov'as aŭd'i kio'n mi dir'as? Mi dir'as al vi ke neni'u numer'o fin'iĝ'ant'a per sep tut'e neniam gajn'is jam de dek'kvar monat'o'j!”

“Jes ja, tamen!”

“Ne ja! Hejm'e mi hav'as la tut'a'n ar'o'n, de du plen'a'j jar'o'j skrib'at'a'j sur pec'o de paper'o. Mi kopi'as ili'n horloĝ'regul'e. Kaj mi dir'as al vi, ke neni'u numer'o fin'iĝ'ant'a per sep—”

“Jes tamen, sep ja gajn'is! Mi pov'us preskaŭ dir'i al vi la merd'a'n numer'o'n. Kvar nul sep, tiel fin'iĝ'is. Est'is en februar'o — du'a semajn'o de februar'o.”

“Februar'o, je vi'a av'in'aĉ'o! Mi hav'as ĉiu'j'n skrib'it'a'j'n nigr'a'blank'e. Kaj mi dir'as al vi, ke neni'u numer'o—”

Ho, ĉes'u!” dir'is la tri'a vir'o.

Ili diskut'is la loteri'o'n. Winston re'rigard'is, ir'int'e tri'dek metr'o'j'n pli.

Ili ankoraŭ disput'ad'is, kun vividaj, pasi'plen'a'j vizaĝ'o'j. La Loteri'o, kun si'a ĉiu'semajn'a el'pag'o de grand'eg'a'j premi'o'j, est'is la unu'nur'a publik'a event'o kiu'n la proloj serioz'e atent'is. Ver'ŝajn'e est'is plur'a'j milion'o'j da proloj por kiu'j la Loteri'o est'is la precip'a, se ne la sol'a, kial'o rest'i

1.

Mal'long'ig'o de “Publik'a'j dom'o'j”, t.e. publik'a'j drink'ej'o'j.— Trad.

viv'ant'a. Ĝi est'is ili'a ĝoj'ig'il'o, ili'a stult'ig'il'o, ili'a sen'dolor'ig'il'o, ili'a intelekt'a stimul'il'o. Koncern'e la Loteri'o'n, eĉ hom'o'j apenaŭ kapabl'a'j leg'i kaj skrib'i ŝajn'is kapabl'a'j far'i kompleks'eg'a'j'n kalkul'o'j'n, kaj mir'ig'e klar'memor'i. Ekzist'is tut'a trib'o da hom'o'j kiu'j viv'ten'is si'n simpl'e per vend'ad'o de sistem'o'j, antaŭ'dir'o'j, kaj bon'fortun'ig'a'j amulet'o'j. Winston neniel rilat'is al la funkci'ig'ad'o de la Loteri'o, kiu'n estr'is la Ministr'ej'o de la Abund'o, sed li konsci'is (efektiv'e, ĉiu en la Parti'o konsci'is) ke la premi'o'j est'as plej'part'e nur imag'at'a'j. Nur mal'grand'a'j'n mon'sum'o'j'n oni efektiv'e pag'is, la gajn'int'o'j de la grand'a'j premi'o'j est'is sen'ekzist'a'j person'o'j. Pro la mank'o de ver'a inter'komunik'ad'o inter unu part'o de Oceani'o kaj ali'a'j part'o'j, ne est'is mal'facil'e aranĝ'i tio'n.

Sed se ekzist'is esper'o, ĝi trov'iĝ'is inter la proloj. Neces'is firm'ten'i tiu'n konvink'iĝ'o'n. Vort'ig'it'e, ĝi son'is akcept'ind'a: nur kiam oni rigard'is la hom'o'j'n pas'ant'a'j'n sur la pavim'o, ĝi far'iĝ'is nur fi'iluzi'o. La strat'o al kiu li est'is turn'int'a si'n, ir'is mal'supr'e'n laŭ dekliv'o. Li sent'is ke li jam antaŭ'e est'is en tiu distrikt'o, kaj ke est'as ĉef'a voj'o ne mal'proksim'e. El ie antaŭ li, aŭd'ig'is bru'eg'o de kri'ant'a'j voĉ'o'j. La strat'o abrupt'e turn'iĝ'is, kaj fin'iĝ'is ĉe ŝtup'ar'o, kiu konduk'is al sub'a strat'o, kie kelk'a'j stand'ist'o'j vend'is mal'freŝ'aspekt'a'j'n legom'o'j'n. Tiu'moment'e, Winston memor'is kie li est'as. La flank'strat'o ir'as al la ĉef'strat'o, kaj post la sekv'a turn'o, apenaŭ kvin minut'o'j'n for, est'as la fatras'vend'ej'o, kie li aĉet'is la ne'en'pres'it'a'n libr'o'n, kiu nun est'as li'a tag'libr'o. Kaj en skrib'il'butik'o ne mal'proksim'a, li aĉet'is si'a'n plum'ing'o'n kaj si'a'n botel'o'n da ink'o.

Li paŭz'is moment'e ĉe la supr'o de la ŝtup'o'j. Ĉe la kontraŭ'a flank'o de la strat'et'o est'is mal'elegant'a publeto, kies fenestr'o'j aspekt'is obskur'et'a'j, sed efektiv'e nur est'is kovr'it'a'j de polv'o. Tre mal'jun'a vir'o, klin'iĝ'a sed aktiv'a, kun blank'a'j lip'har'o'j kiu'j antaŭ'star'as kvazaŭ tiu'j de salikok'o, per'ŝov'e mal'ferm'is la sving'o'pord'o'n kaj en'ir'is. Dum Winston star'is rigard'ant'e, li ek'pens'is ke tiu mal'jun'ul'o, kiu est'as nepr'e almenaŭ ok'dek'jar'aĝ'a, jam est'is mez'aĝ'a kiam la Revoluci'o okaz'is. Li kaj man'plen'o da ali'a'j simil'aĝ'ul'o'j est'as la last'a nun ekzist'ant'a lig'o kun la mal'aper'int'a mond'o de kapital'ism'o. En la Parti'o mem rest'as mal'mult'a'j person'o'j kies ide'o'j est'is form'it'a'j antaŭ la Revoluci'o. La mal'pli jun'a generaci'o est'is plej'part'e eksterm'it'a dum la grand'a'j Pur'ig'o'j de la 50’oj kaj 60’oj, kaj la ne'mult'a'j post'viv'ant'o'j jam antaŭ long'e est'is per terur'o dev'ig'it'a'j intelekt'e ced'i. Se ja ekzist'as person'o ankoraŭ viv'ant'a kiu pov'us dir'i la ver'o'n pri kondiĉ'o'j en la fru'a part'o de la jar'cent'o, nepr'e tiu person'o est'as prolo. Subit'e la histori'libr'a tekst'o, kiu'n li kopi'is en si'a'n tag'libr'o'n, re'ven'is en la mens'o'n de Winston, kaj frenez'a impuls'o ek'kapt'is li'n. Li en'ir'os la publon, li kon'at'iĝ'os kun tiu mal'jun'ul'o, kaj li demand'os al li: “Parol'u pri vi'a viv'o dum vi est'is knab'o. Kia est'is la viv'o en tiu epok'o? Ĉu la viv'o est'is pli bon'a ol nun, aŭ mal'pli bon'a?”

Rapid'e, por ke li ne hav'u sufiĉ'a'n temp'o'n por ek'tim'i, li mal'supr'e'n'ir'is la ŝtup'o'j'n kaj trans'ir'is la mal'larĝ'a'n strat'o'n. Kompren'ebl'e est'is frenez'e. Kiel kutim'e, ne ekzist'is specif'a regul'o kontraŭ konversaci'ad'o kun proloj, kaj frekvent'ad'o de ili'a'j publoj, sed tia'j ag'o'j est'is mult'e tro mal'kutim'a'j por ne est'i rimark'at'a'j. Se la patrol'o'j al'ven'os, li ebl'e pov'os pled'i ke li'n atak'is sven'em'o, sed est'as mal'ver'ŝajn'e ke ili kred'os li'n. Li puŝ'mal'ferm'is la pord'o'n, kaj hid'a fromaĝ'ec'a odor'o de amar'a bier'o traf'is li'a'n vizaĝ'o'n. Dum li en'ir'is, la bru'o de voĉ'o'j fad'is ĝis nur du'on'o de si'a antaŭ'a laŭt'ec'o. Li pov'is sent'i ke mal'antaŭ li'a dors'o, ĉiu okul'um'as li'a'n blu'a'n kombine'o'n. Ĵet'lud'ad'o de sag'et'o'j, okaz'ant'a ĉe la ali'a fin'aĵ'o de la ĉambr'o, inter'romp'iĝ'is dum ebl'e ĉirkaŭ tri'dek sekund'o'j. La mal'jun'ul'o kiu'n li sekv'is, star'is ĉe la drink'tabul'o, kverel'ant'e pri io kun la serv'ist'o, kiu est'is grand'a, dik'a, hok'naz'a jun'ul'o kun enorm'a'j antaŭ'brak'o'j. Dens'a grup'o da ali'a'j, ĉirkaŭ'star'ant'a'j kun glas'o'j en la man'o'j, rigard'ad'is la scen'o'n.

“Mi pet'is vi'n ĝentil'e, ĉu ne?” dir'is la mal'jun'ul'o, rekt'ig'ant'e si'a'j'n ŝultr'o'j'n koler'eg'e. “Ĉu vi ver'e dir'as al mi ke vi ne hav'as pajnt'tas'o'n 1 en la tut'a merd'a drink'ej'o?”

“Kaj kio, je la nom'o de l’ infer'o, est'as pajnt'o?” dir'is la serv'ist'o, klin'ant'e si'n antaŭ'e'n kun la fingr'o'pint'o'j sur la tabul'o.

“Aŭd'u li'n! Nom'as si'n drink'ej'ist'o kaj ne sci'as kio est'as pajnt'o! Nu, pajnt'o est'as du'on'o de kvart'o 2 , kaj est'as kvar kvart'o'j en galjon'o.

Sen'dub'e neces'os nun instru'i al vi la aboc'o'n.”

“Neniam aŭd'is pri ili,” dir'is la drink'ej'ist'o kurt'e. “Litr'o'n kaj du'on'litr'o'n — nur tiu'j'n ni vend'as. Jen la glas'o'j sur la bret'o antaŭ vi.”

“Mi vol'as pajnt'o'n,” insist'is la vir'o. “Vi pov'us tut'facil'e verŝ'i pajnt'o'n por mi. Ni ne hav'is tiu'j'n merd'a'j'n litr'o'j'n, kiam mi est'is jun'ul'o.”

“Kiam vi est'is jun'ul'o, ni ĉiu'j ankoraŭ loĝ'is en la arb'o'supr'o'j,” dir'is la drink'ej'ist'o, sardon'e re'gard'et'ant'e la ali'a'j'n klient'o'j'n.

Aŭd'iĝ'is rid'eg'o, kaj la mal'kviet'o kiu'n kaŭz'is la en'ir'o de Winston ŝajn'is mal'aper'i. La blank'har'a vizaĝ'o de la mal'jun'ul'o ruĝ'iĝ'is. Li de'turn'is si'n, murmur'ant'e al si, kaj bat'iĝ'is kontraŭ Winstonon. Winston mild'e

1. Antaŭ'decimal'a mezur'o kutim'a en la Angl'a'lingv'a'j land'o'j. En Briti'o, unu pajnt'o = 0,568 litr'o. — Trad.

2. Unu kvart'o = 1,137 litr'o'j. — Trad.

pren'is li'a'n brak'o'n.

“Ĉu vi permes'as ke mi propon'u al vi trink'o'n?” li dir'is.

“Vi est'as ĝentil'ul'o,” dir'is la ali'a, re'rekt'ig'ant'e si'a'j'n ŝultr'o'j'n. Li ŝajn'e ne rimark'is la blu'a'n kombine'o'n de Winston. “Pajnt'o'n!” li al'don'is agres'e al la drink'ej'ist'o. “Pajnt'o'n da ebri'aĵ'o.”

La drink'ej'ist'o verŝ'is du du'on'litr'o'j'n da mal'hel'brun'a bier'o en dik'a'j'n glas'o'j'n kiu'j'n li est'is rinsinta en sitel'o sub la serv'o'tabul'o. Bier'o est'is la nur'a drink'aĵ'o aĉet'ebl'a en la publoj de la proloj. La proloj ne rajt'is trink'i ĝin'o'n, kvankam, en la praktik'o, ili sufiĉ'e facil'e akir'is ĝi'n. La ĵet'sag'et'a lud'o de'nov'e plen'e aktiv'is, kaj la dens'a grup'o da vir'o'j ĉe la drink'tabl'o re'komenc'is diskut'ad'i loteri'bilet'o'j'n. Oni dum'moment'e forges'is la ĉe'est'o'n de Winston. Est'is lign'a tabl'o sub la fenestr'o, kie li kaj la mal'jun'ul'o pov'os konversaci'i sen risk'i est'i aŭskult'at'a'j. Est'is terur'e danĝer'e, sed ĉiu'kaz'e ne est'is tele'ekran'o en la ĉambr'o, pri tio li cert'ig'is si'n tuj kiam li en'ven'is.

“Li tut'facil'e pov'us el'verŝ'i por mi pajnt'o'n,” grumbl'is la mal'jun'ul'o dum li komfort'ig'is si'n mal'antaŭ glas'o. “Du'on'litr'o ne sufiĉ'as. Ĝi ne sat'ig'as. Kaj tut'a litr'o est'as tro mult'a. Ĝi lik'ig'as mi'a'n vezik'o'n. Kaj la prez'o tro'as.”

“Nepr'e vi vid'is grand'a'j'n ŝanĝ'o'j'n, de kiam vi est'is jun'ul'o,” dir'is Winston iom mal'cert'e.

La rigard'o far la pal'blu'a'j okul'o'j de la mal'jun'ul'o mov'iĝ'is de la cel'tabul'o de la sag'et'lud'o al la serv'o'tabul'o, kaj de la serv'o'tabl'ul'o al la pord'o de la Por'vir'a Neces'ej'o, kvazaŭ vol'ant'e kred'ig'i ke la ŝanĝ'o'j okaz'is en la drink'o'ĉambr'o.

“La bier'o est'is pli bon'a,” li fin'e dir'is. “Kaj mal'pli kar'a! Kiam mi est'is jun'ul'o, mild'a bier'o — ebri'aĵ'o, tiel ni nom'is ĝi'n — kost'is kvar penc'o'j'n por pajnt'o. Est'is antaŭ la milit'o, kompren'ebl'e.”

“Kiu el la milit'o'j?” dir'is Winston.

“Ĉiu'j milit'o'j,” dir'is la mal'jun'ul'o ne'specif'e. Li re'pren'is si'a'n glas'o'n, kaj li'a'j ŝultr'o'j re'rekt'iĝ'is. “Por ke vi plej bon'fart'u!”

En li'a mal'dik'a gorĝ'o la akr'a'pint'a adam'pom'o supr'e'n-mal'supr'e'n'ir'is mir'ig'e rapid'e, kaj la bier'o mal'aper'is. Winston paŝ'is al la serv'o'tabul'o, kaj re'ven'is kun du pli'a'j du'on'litr'o'j. Ŝajn'e la mal'jun'ul'o forges'is si'a'n rifuz'o'n trink'i tut'a'n litr'o'n.

“Vi mult'e pli aĝ'as ol mi,” dir'is Winston. “Nepr'e vi est'is plen'kresk'int'a, antaŭ ol mi nask'iĝ'is. Vi pov'as memor'i kia est'is la viv'o en la mal'nov'a'j tag'o'j, antaŭ la Revoluci'o. Hom'o'j mi'a'aĝ'a'j ver'e neni'o'n sci'as pri tiu'j mal'nov'a'j epok'o'j. Ni pov'as leg'i pri ili nur en libr'o'j, kaj kio'n dir'as la libr'o'j ebl'e ne est'as prav'a. Mi vol'as aŭd'i vi'a'n opini'o'n pri tio. La histori'libr'o'j dir'as ke la viv'o antaŭ la Revoluci'o est'is tut'e mal'simil'a al la aktual'a viv'o. Est'is grand'eg'a sub'prem'ad'o, mal'just'ec'o, mal'riĉ'o pli gigant'a ol ni pov'us nun imag'i. Ĉi tie en Londono, la plej'grand'a part'o de la popol'o neniam hav'is sufiĉ'e da manĝ'aĵ'o'j ek'de si'a nask'iĝ'o ĝis si'a mort'o. Du'on'o de la popol'o eĉ ne hav'is bot'o'j'n sur si'a'j pied'o'j. Ili labor'is dek du hor'o'j'n ĉiu'tag'e, jam naŭ'jar'aĝ'a'j ili ne plu frekvent'is lern'ej'o'n, ili dorm'is dek'op'e en unu ĉambr'o. Kaj sam'temp'e est'is tre mal'grand'a nombr'o da person'o'j, nur kelk'mil, — oni nom'is ili'n kapital'ist'o'j — kiu'j est'is riĉ'a'j kaj potenc'a'j. Ili posed'is ĉio'n posed'ebl'a'n. Ili loĝ'is en grand'a'j bel'eg'a'j dom'o'j kun tri'dek serv'ist'o'j, ili vetur'ad'is en aŭtomobil'o'j, kaj kaleŝ'o'j tir'at'a'j de kvar ĉeval'o'j, ili trink'is ĉampan'o'n, ili sur'hav'is cilindr'a'j'n ĉapel'o'j'n —”

La mal'jun'ul'o ek'interes'iĝ'is.

“Cilindr'a'j ĉapel'o'j!” li dir'is. “Kurioz'e ke vi menci'as ili'n. Ĝust'e ili en'ir'is mi'a'n mens'o'n hieraŭ, mi ne sci'as la kial'o'n. Mi simpl'e pens'is: mi jam de jar'o'j ne vid'as cilindr'a'n ĉapel'o'n. Kiam mi last'a'foj'e sur'hav'is tia'n, est'is dum la funebr'aĵ'o'j por mi'a bo'frat'in'o. Kaj tio okaz'is — nu, mi ne pov'us dir'i la dat'o'n, sed nepr'e antaŭ almenaŭ kvin'dek jar'o'j.

Kompren'ebl'e, mi nur lu'is ĝi'n por la event'o, kompren'u.”

“Ne ver'e grav'as pri la cilindr'a'j ĉapel'o'j,” dir'is Winston pacienc'e. “Mi cel'as dir'i: tiu'j kapital'ist'o'j — ili kaj kelk'a'j jur'ist'o'j kaj pastr'o'j kc., kiu'j per'gajn'is si'a'n viv'o'n per ili — est'is la estr'o'j de la mond'o. Ĉio ekzist'is specif'e por ili. Vi — la ordinar'a'j hom'o'j, la labor'ist'o'j — est'is ili'a'j sklav'o'j. Ili pov'is trakt'i vi'n laŭ'dezir'e. Ili pov'is for'send'i vi'n al Kanado, kvazaŭ brut'o'j'n. Ili pov'is amor'i kun vi'a'j fil'in'o'j laŭ'vol'e. Ili pov'is ordon'i ke vi est'u vip'at'a'j, per io nom'at'a skurĝ'o. Vi eĉ dev'is de'pren'i la ĉap'o'n, kiam vi preter'pas'is ili'n. Ĉiu kapital'ist'o est'is akompan'at'a de grup'o da lake'o'j kiu'j —”

La mal'jun'ul'o re'interes'iĝ'is.

“Lake'o'j!” li dir'is. “Jen vort'o kiu'n de'long'e mi ne aŭd'as. Lake'o'j! Tio ver'e mal'antaŭ'e'n'ig'as mi'a'n memor'o'n, ja. Mi memor'as, ho, antaŭ mult'eg'o da jar'o'j — kelk'foj'e mi ir'is al Hid'e 1 Park dum dimanĉ'a post'tag'mez'o por aŭd'i la parol'ad'ant'o'j'n. Sav'arme'o, Rom'katolik'o'j, Jud'o'j, Hindi'an'o'j — ĉi'a'j person'o'j. Kaj unu vir'o — nu, mi ne pov'as memor'i li'a'n nom'o'n, sed tre impon'a parol'ad'ist'o li est'is. Li ver'e kondamn'is ili'n!

1.

Park'o en Londono, kie ĉiu rajt'as liber'e parol'ad'i antaŭ la publik'o, pri iu ajn tem'o. — Trad.

‘Lake'o'j!’ li dir'is, ‘lake'o'j de la burĝ'ar'o! Help'ant'o'j de la reg'ant'a klas'o!’ Parazit'o'j —jen ali'a. Kaj hien'o'j — li cert'e nom'is ili'n hien'o'j.

Kompren'ebl'e li parol'is pri la Labor'ist'a Parti'o, kompren'u.”

Winston sent'is ke ili ne parol'as pri la sam'a afer'o.

“Kio'n mi ver'e vol'is sci'i est'as:” li dir'is, “Ĉu vi ver'e opini'as ke vi est'as pli liber'a nun, ol en tiu mal'nov'a epok'o? Ĉu oni trakt'as vi'n pli kiel hom'o'n? En la mal'nov'a epok'o, la riĉ'ul'o'j, la super'ul'o'j —”

“La Ĉambr'o de Lord'o'j 1 ,” inter'romp'is la mal'jun'ul'o, memor'o'plen'e.

“La Ĉambr'o de Lord'o'j, jes. “Kio'n mi demand'as est'as: ĉu tiu'j hom'o'j pov'is trakt'i vi'n kiel mal'super'ul'o'j'n, nur ĉar ili est'is riĉ'a'j, kaj vi est'is mal'riĉ'a'j. Ĉu, ekzempl'e, est'as fakt'o ke vi dev'is nom'i ili'n ‘Moŝt'o’, kaj de'pren'i vi'a'n ĉap'o'n, kiam vi pas'is ili'n.”

La mal'jun'ul'o ŝajn'is profund'e pens'ad'i. Li trink'is ebl'e kvar'on'o'n da si'a bier'o, antaŭ ol respond'i.

“Jes,” li dir'is. “Ili ŝat'is ke oni tuŝ'u si'a'n ĉap'o'n, honor'e al ili. Tio kvazaŭ montr'is respekt'o'n. Mi mem ne sam'opini'is pri tio, sed sufiĉ'e oft'e mi far'is. Dev'is, ebl'e neces'as dir'i.”

“Kaj ĉu est'is kutim'e — mi nur cit'as kio'n mi leg'is en histori'libr'o'j — ĉu kutim'e tiu'j hom'o'j kaj ili'a'j serv'ist'o'j for'puŝ'is vi'n de la pavim'o, en la de'flu'il'o'n?”

“Unu'foj'e, iu el ili puŝ'is mi'n,” dir'is la mal'jun'ul'o. “Mi memor'as kvazaŭ okaz'is hieraŭ. Est'is la Nokt'o de la Boat'konkur'o — oni eg'e tumult'is je la Nokt'o de la Boat'konkur'o — kaj mi bat'iĝ'as kontraŭ jun'ul'o'n en la Avenu'o Shaftesbury. Ver'a alt'soci'ul'o li est'is — formal'a ĉemiz'o, cilindr'a ĉapel'o, nigr'a mantel'o. Li iom zigzag'ad'is trans la pavim'o'n, kaj mi bat'iĝ'as kontraŭ li'n preskaŭ akcident'e. Li dir'as: ‘Kial vi ne atent'as kie'n vi paŝ'as?’ Mi dir'as: ‘Ĉu v’ kred'as ke vi aĉet'is la merd'a'n pavim'o'n?’ Li dir'as: ‘mi de'tord'os vi'a'n merd'a'n kap'o'n se vi insult'aĉ'os mi'n.’ ‘Mi dir'as: ‘Vi ebri'as. Mi arest'ig'os vi'n post moment'o,’ mi dir'as. Kaj kred'u mi'n, li met'as si'a'n man'o'n sur mi'a'n brust'o'n, kaj ŝov'as mi'n tiom fort'e, ke mi preskaŭ fal'as sub la rad'o'j'n de bus'o. Nu, mi est'is jun'a tiu'temp'e, kaj mi intenc'is bat'eg'i li'n, sed —”

Sent'o de sen'pov'ec'o kapt'is Winstonon. La memor'ad'o de la mal'jun'ul'o est'is nur rub'ej'o da detal'o'j. Ebl'us pri'demand'i li'n dum la tut'a tag'o, sen akir'i ver'a'n inform'o'n. Ebl'as ke la Parti'histori'o'j ja ver'as iom'et'e:

1.

La supr'a ĉambr'o en la Brit'a parlament'o; antaŭ la jar'o 2001, rajt'is voĉ'don'i en tiu ĉambr'o ĉiu'j nobel'o'j Brit'a'j. Tiu ĉambr'o rajt'is kritik'i leĝ'o'j'n far'it'a'j'n en la elekt'it'a mal'supr'a ĉambr'o. — Trad.

ili ebl'e eĉ plen'e ver'as. Li far'is last'a'n prov'o'n.

“Ebl'e mi ne parol'is tut'e klar'e,” li dir'is. “Kio'n mi vol'as dir'i est'as: Vi jam viv'is dum tre long'a temp'o; vi viv'is du'on'o'n de vi'a viv'o antaŭ la Revoluci'o. Ekzempl'e, en 1925, vi jam est'is plen'kresk'ul'o. Ĉu vi dir'us ke, laŭ vi'a nun'a memor'o, la viv'o en 1925 est'is pli bon'a ol nun, aŭ mal'pli bon'a? Se vi pov'us elekt'i, ĉu vi prefer'us viv'i tiam aŭ nun?”

La mal'jun'ul'o rigard'is medit'em'e la sag'et-cel'tabul'o'n. Li el'trink'is si'a'n bier'o'n, mal'pli rapid'e ol antaŭ'e. Kiam li parol'is, est'is kun toler'em'a filozofi'em'a ton'o, kvazaŭ la bier'o mild'ig'is li'n.

“Mi sci'as kio'n vi supoz'as ke mi dir'os,” li dir'is. “Vi supoz'as ke mi dir'us ke mi prefer'us de'nov'e est'i jun'a. La plej mult'a'j person'o'j dir'us ke ili prefer'us est'i jun'a'j, se vi demand'us al ili. Oni hav'as bon'a'n san'o'n kaj fort'o'n kiam oni jun'as. Kiam oni ating'as mi'a'n aĝ'o'n, oni neniam bon'e fart'as. Mi'n sufer'ig'as fi'eg'e mi'a'j pied'o'j, kaj mi'a vezik'o est'as aĉ'a. Ses- sep'foj'e ĉiu'nokt'e ĝi el'lit'ig'as mi'n. Ali'flank'e, est'as grand'a avantaĝ'o, kiam oni est'as mal'jun'ul'o. Oni ne hav'as la sam'a'j'n problem'o'j'n. Oni ne rilat'as kun la in'o'j, kaj tio est'as bon'eg'a afer'o. Mi ne amor'as kun vir'in'o jam de preskaŭ tri'dek jar'o'j, se vi bon'vol'os kred'i mi'n. Nek dezir'is, efektiv'e.”

Winston retro'klin'is si'n kontraŭ la mur'o'n. Ne util'us plu demand'i.

Li est'is aĉet'ont'a pli da bier'o, kiam la mal'jun'ul'o subit'e star'iĝ'is kaj paŝ'et'is rapid'e en la odor'aĉ'ant'a'n urin'ej'o'n ĉe la flank'o de la ĉambr'o. La ekstr'a du'on'litr'o jam aflikt'is li'n. Winston sid'is dum unu aŭ du minut'o'j, rigard'ant'e si'a'n mal'plen'a'n glas'o'n, kaj li apenaŭ rimark'is, kiam li'a'j pied'o'j re'port'is li'n en la strat'o'n. Post mal'pli ol du'dek jar'o'j, li pens'is, la gigant'a sed simpl'a demand'o: “Ĉu la viv'o est'is pli bon'a antaŭ la Revoluci'o ol nun?” jam neniam de'nov'e est'os respond'ebl'a. Sed, praktik'e, ĝi jam nun est'as ne'respond'ebl'a, ĉar eĉ la mal'mult'a'j dis'a'j post'viv'int'o'j el la antikv'a mond'o ne kapabl'as kompar'i unu epok'o'n kun ali'a. Ili memor'as milion'o'n da sen'util'aĵ'o'j, kverel'o'n kun kun'labor'ant'o, serĉ'o'n al perd'it'a pump'il'o por bicikl'o, la esprim'o'n sur la vizaĝ'o de antaŭ long'e mort'int'a frat'in'o, la kirl'iĝ'ad'o'n de la polv'o dum vent'o'plen'a maten'o antaŭ sep'dek jar'o'j: sed ĉiu'j grav'a'j fakt'o'j est'as ekster ili'a vid'pov'o. Ili est'as kia formik'o, kapabl'a vid'i mal'grand'aĵ'o'j'n, sed neni'o'n grand'a'n. Kaj post la ĉes'o de la memor'o, kaj post la fals'ad'o de la registr'o'j — post tio, la pretend'o de la Parti'o ke ĝi pli'bon'ig'is la kondiĉ'o'j'n de la hom'a viv'o est'os akcept'end'a, ĉar ne plu ekzist'os, kaj neniam pov'os de'nov'e ekzist'i, ia norm'o al kiu ĝi est'os kompar'ebl'a.

Tiu'moment'e, li'a pens'tem'o ek'ĉes'is. Li halt'is kaj supr'e'n'rigard'is. Li est'is en mal'larĝ'a strat'o, kun kelk'a'j sen'lum'a'j butik'et'o'j inter loĝ'ej'o'j. Tuj super li'a kap'o pend'is tri rust'iĝ'int'a'j metal'a'j pilk'et'o'j, kiu'j laŭ'aspekt'e iam est'is or'kovr'it'a'j. Li kred'is iel kon'i la lok'o'n. Kompren'ebl'e! Li star'as ekster la fatras'butik'o kie li aĉet'is la tag'libr'o'n.

Ek'tim'o tra'ir'is li'n. La iam'a aĉet'o de la libr'o est'is sufiĉ'e risk'o'plen'a ag'o, kaj li ĵur'is al si neniam re'proksim'iĝ'i al tiu lok'o. Tamen, tuj kiam li permes'is al la pens'o'j vag'ad'i, li'a'j pied'o'j re'port'is li'n ĉi tie'n propr'a'vol'e.

Sed preciz'e kontraŭ tia'j si'n'mort'ig'a'j impuls'o'j li esper'is gard'i si'n, per skrib'ad'o en la tag'libr'o. Sam'temp'e li rimark'is ke kvankam est'as preskaŭ la du'dek'unu'a hor'o, la butik'o ankoraŭ est'as ne'ferm'it'a. Sent'ant'e ke li est'os mal'pli el'star'a en'e, ol rest'ant'e sur la pavim'o, li tra'marŝ'is la pord'ej'o'n. Demand'it'e, li pov'us kred'ig'ebl'e dir'i ke li serĉ'as aĉet'i raz'kling'o'j'n.

La posed'ant'o ĵus lum'ig'is pend'ant'a'n ole'lamp'o'n, kiu far'is mal'pur'a'n sed amik'a'n odor'o'n. Li est'is vir'o ebl'e ses'dek'jar'aĝ'a, febl'a kaj klin'a, kun long'a, amik'aspekt'a naz'o, kaj mild'a'j okul'o'j mis'aspekt'ig'at'a'j de dik'a'j okul'vitr'o'j. Li'a har'ar'o est'is preskaŭ blank'a, sed li'a'j brov'o'j est'is dik'a'j kaj ankoraŭ nigr'a'j. Li'a'j okul'vitr'o'j, li'a'j mild'a'j, mal'kviet'a'j mov'iĝ'o'j, kaj la fakt'o ke li sur'hav'as mal'nov'a'n jak'o'n el nigr'a velur'o, don'is al li mal'klar'a'n intelekt'ul'a'n aspekt'o'n, kvazaŭ li est'is ia literatur'ist'o, aŭ ebl'e muzik'ist'o. Li'a voĉ'o est'is soft'a, kvazaŭ fad'em'a, kaj li'a akĉent'o est'is mal'pli aĉ'a ol tiu de la plej mult'a'j proloj.

“Mi re'kon'is vi'n sur la pavim'o,” li dir'is tuj. “Vi est'as la sinjor'o kiu aĉet'is la memor'album'o'n por jun'ul'in'o. Tio est'is tre bel'a paper'spec'o, jes ver'e. Krem'lamen'a, tiel oni nom'is ĝi'n. Oni ne fabrik'as tia'n paper'o'n jam de — nu, ver'ŝajn'e kvin'dek jar'o'j.” Li intens'e rigard'is Winstonon trans la supr'o'n de si'a'j okul'vitr'o'j. “Ĉu mi pov'as far'i i'o'n specif'a'n por vi? Aŭ ĉu vi nur dezir'as ĉirkaŭ'rigard'i?”

“Mi est'is preter'pas'ant'a,” dir'is Winston sen'detal'e. “Mi nur em'is en'ven'i. Mi neni'o'n specif'a'n serĉ'as.”

“Est'as bon'e,” dir'is la ali'a, “ĉar mi supoz'as ke mi ne pov'us kontent'ig'i vi'n.” Li far'is pardon'pet'a'n gest'o'n per si'a mol'polm'a man'o. “Vi vid'as kiel est'as; mal'plen'a butik'o, preskaŭ. Privat'e, inter ni: la komerc'ad'o pri antikv'aĵ'o'j est'as preskaŭ fin'it'a. Oni ne plu dezir'as ili'n, kaj ankaŭ mank'as stok'o. Mebl'o'j, ceramik'aĵ'o'j, vitr'o, ĉio iom post iom dis'romp'iĝ'is. Kaj kompren'ebl'e oni plej'part'e jam fand'is la metal'aĵ'o'j'n. Jam de jar'o'j mi ne vid'as latun'a'n kandel'ing'o'n.”

La mal'grand'a intern'o de la butik'o est'is efektiv'e mal'komfort'ig'e plen'a, sed est'is en ĝi preskaŭ neni'o eĉ valor'et'a. La kvant'o da liber'a spac'o sur la plank'o est'is tre lim'ig'it'a, ĉar ĉie apud la mur'o'j est'is stak'o'j da ne'nombr'ebl'a'j polv'kovr'it'a'j bild'o'kadr'o'j. En la fenestr'o est'is plet'o'j da bolt'o'j kaj bolt'ing'o'j, triv'it'a'j ĉiz'il'o'j, poŝ'tranĉ'il'o'j kun romp'it'a'j kling'o'j, rust'et'a'j brak'horloĝ'o'j kiu'j ne eĉ ŝajn'ig'is funkci'i, kaj divers'a'j ali'a'j fatras'aĵ'o'j. Nur sur mal'grand'a tabl'o en angul'o est'is ar'o da divers'aĵ'o'j — lak'it'a'j flar'tabak'uj'o'j, agat'a'j broĉ'o'j, kaj ti'aĵ'o'j — inter kiu'j laŭ'aspekt'e ebl'e est'us io interes'a. Dum Winston vag'is cel'e la tabl'o'n, li'a vid'o ek'traf'is rond'a'n glat'aĵ'o'n kiu bril'is soft'e en la lamp'lum'o, kaj li pren'is ĝi'n.

Ĝi est'is pez'a vitr'aĵ'o, kurb'a unu'flank'e, kaj plat'a ali'flank'e, tiel ke ĝi est'is preskaŭ hemisfer'o. Est'is kurioz'a soft'ec'o, kvazaŭ de pluv'akv'o, en kaj la kolor'o kaj la tekstur'o de la vitr'o. En ĝi'a kor'o, kun aspekt'o pli'grand'ig'it'a de la kurb'a surfac'o, est'is strang'a, pal'ruĝ'a, kompleks'a objekt'o kiu memor'ig'is pri roz'o aŭ mar'anemon'o.

“Kio ĝi est'as?” dir'is Winston, fascin'at'e.

“Jen koral'o, tio,” dir'is la mal'jun'ul'o. “Sen'dub'e el la Hindia Ocean'o.

Oni iam iel en'vitr'ig'is ĝi'n. Tio est'is far'it'a antaŭ ne mal'pli ol cent jar'o'j.

Pli ol cent, laŭ'aspekt'e.”

“Ĝi est'as bel'a,” dir'is Winston.

“Ĝi ja est'as bel'a,” dir'is la ali'a, aprez'e. “Sed ne mult'a'j person'o'j dir'us tio'n nun'temp'e.” Li tus'is. “Nu, se eventual'e vi dezir'us aĉet'i ĝi'n, vi dev'us pag'i kvar dolar'o'j'n. Mi pov'as memor'i temp'o'n kiam io tia kost'us ok pund'o'j'n, kaj ok pund'o'j est'is — nu, mi ne pov'as facil'e kalkul'i tio'n, sed tem'is pri mult'a mon'o. Sed kiu interes'iĝ'as pri aŭtent'a'j antikv'aĵ'o'j nun'temp'e, eĉ kvankam plu rest'as nur mal'mult'a'j?”

Winston tuj pag'is la kvar dolar'o'j'n, kaj met'is la dezir'at'aĵ'o'n en si'a'n poŝ'o'n. Kio al'log'is li'n pri ĝi, ne est'is tiom ĝi'a bel'o, kiom la karakter'o kiu'n ĝi ŝajn'is hav'i, ke ĝi aparten'is al epok'o tre mal'simil'a al la nun'a. La soft'a, pluv'akv'ec'a vitr'o est'is mal'simil'a al ĉiu vitr'o kiu'n iam li vid'is. La objekt'o est'is du'obl'e al'log'a pro si'a ŝajn'a sen'util'ec'o, kvankam li pov'is diven'i ke iam oni intenc'is ke ĝi est'u pez'il'o por kun'ten'i paper'foli'o'j'n. Ĝi mult'e pez'is en li'a poŝ'o, sed bon'ŝanc'e ĝi ne vid'ebl'e ŝvel'ig'is ĝi'n. Est'us kurioz'e, eĉ kompromit'e, ke Parti'an'o hav'as i'o'n tia'n. Ĉio mal'nov'a, kaj, efektiv'e, ĉio bel'a, ĉiam est'is pri'dub'ig'a. Ricev'int'e la kvar dolar'o'j'n, la mal'jun'ul'o far'iĝ'is vid'ebl'e pli gaj'a. Winston ek'konsci'is ke li est'us akcept'int'a tri, aŭ eĉ nur du dolar'o'j'n.

“Est'as ali'a ĉambr'o en la supr'a etaĝ'o, kiu'n ebl'e vi dezir'us rigard'i,” li dir'is. “Ne est'as mult'o. Nur kelk'a'j er'et'o'j. Ni bezon'os lamp'o'n, se ni ir'os supr'e'n.”

Li lum'ig'is ali'a'n lamp'o'n, kaj, kun dors'o klin'et'a, gvid'is mal'rapid'e supr'e'n laŭ la krut'a kaj triv'it'a ŝtup'ar'o, kaj laŭ'long'e de mal'grand'a koridor'o, en ĉambr'o'n el kiu vid'ebl'is ne la strat'o, sed ŝton'er'e pavim'it'a kort'o, kaj ar'eg'o da kamen'supr'o'j. Winston rimark'is ke la mebl'o'j rest'is aranĝ'it'a'j kvazaŭ tem'us pri loĝ'ĉambr'o. Est'is tapiŝ'a stri'o sur la plank'o, unu-du bild'o'j sur la mur'o'j, kaj profund'a fotel'o el lat'o'j apud la kamen'o.

Mal'nov'mod'a vitr'a horloĝ'o, kun dek'du-hor'a fac'o, tiktak'is sur la kamen'o'bret'o. Sub la fenestr'o, okup'ant'e preskaŭ kvar'on'o'n de la ĉambr'o, est'is enorm'a lit'o sur kiu ankoraŭ est'is matrac'o.

“Ni loĝ'is ĉi tie, ĝis kiam mort'is mi'a edz'in'o,” dir'is la mal'jun'ul'o, pardon'pet'em'et'e. “Mi vend'as la mebl'o'j'n, iom post iom. Nu, jen bel'a mahagon'a lit'o, aŭ ĝi est'us bel'a, se ebl'us el'pel'i la cim'o'j'n. Sed ver'ŝajn'e vi trov'us ĝi'n iom tro grand'a.”

Li alt'e ten'is la lamp'o'n, por lum'ig'i la tut'a'n ĉambr'o'n, kaj en la varm'a ne'bril'a lum'o la lok'o aspekt'is kurioz'e agrabl'a. Pens'o tra'fulm'is la mens'o'n de Winston, ke ver'ŝajn'e est'us tre facil'e lu'i la ĉambr'o'n, pag'ant'e nur kelk'a'j'n dolar'o'j'n ĉiu'semajn'e, se li aŭdac'us risk'i tio'n. Ĝi est'is sovaĝ'a, mal'ebl'a noci'o, for'met'end'a tuj kiam pens'it'a; sed la ĉambr'o vek'is en li i'a'n nostalgi'o'n, i'a'n pra'memor'o'n. Ŝajn'is al li, ke li sci'as preciz'e kiel oni sent'as sid'ant'e en ĉi tia ĉambr'o, en fotel'o apud ne'kaŝ'it'a fajr'o, kun oni'a'j pied'o'j ĉe la fendr'o, kaj kaldron'et'o sur la kuir'plat'o; tut'e sol'e, tut'e sekur'e, dum neni'u observ'as oni'n, nenies voĉ'o persekut'as oni'n, est'as neni'u son'o escept'e de la kant'ad'o de la kaldron'et'o, kaj la amik'em'a tiktak'ad'o de la horloĝ'o.

“Ne est'as tele'ekran'o ĉi tie!” li ne pov'is ne murmur'i.

,” dir'is la mal'jun'ul'o, “mi neniam posed'is i'o'n tia'n. Tro mult'e kost'as. Kaj ŝajn'e neniam mi sent'is ĝi'a'n mank'o'n, ial. Nu, jen agrabl'a klap'hav'a tabl'o en tiu angul'o. Kvankam, kompren'ebl'e ,neces'us sur'met'i nov'a'j'n ĉarnir'o'j'n, se oni vol'us uz'i la klap'o'j'n.”

Est'is mal'grand'a libr'o'bret'ar'o en la ali'a angul'o, kaj Winston jam est'is al'tir'it'a al ĝi. Ĝi en'hav'is nur rub'o'n. La el'serĉ'o kaj detru'ad'o de libr'o'j est'is far'it'a sam'e zorg'e en la prolaj kvarteloj kiel en ĉiu ali'a. Est'is tre mal'ver'ŝajn'e ke ekzist'as ie en Oceani'o ekzempler'o de libr'o pres'it'a pli fru'e ol 1960. La mal'jun'ul'o, ankoraŭ port'ant'e la lamp'o'n, star'is antaŭ bild'o en palisandr'a kadr'o, kiu pend'as ali'flank'e de la kamen'o, kontraŭ la lit'o.

“Nu, se eventual'e vi'n iel interes'us mal'nov'a'j bild'o'j—” li komenc'is delikat'e.

Winston trans'paŝ'is por ekzamen'i la bild'o'n. Ĝi est'is ŝtal'a gravur'aĵ'o pri oval'a konstru'aĵ'o kun rekt'angul'a'j fenestr'o'j, kaj antaŭ la konstru'aĵ'o est'is tur'et'o. Balustrad'o ĉirkaŭ'is la konstru'aĵ'o'n, kaj mal'antaŭ'e est'is io aspekt'ant'a statu'o. Winston rigard'ad'is ĝi'n dum plur'a'j moment'o'j. Ĝi ŝajn'is iom'et'e familiar'a, kvankam li ne memor'is la statu'o'n.

“La bret'o est'as fiks'it'a al la mur'o,” dir'is la mal'jun'ul'o, “sed mi ver'ŝajn'e pov'us mal'ŝraŭb'i ĝi'n por vi.”

“Mi kon'as tiu'n konstru'aĵ'o'n,” fin'e dir'is Winston. “Ĝi est'as ruin'o, nun'temp'e. Ĝi est'as en la mez'o de la strat'o ekster la Palac'o de Just'ec'o.”

“Prav'e. Ekster la Tribunal'ej'o. Ĝi est'is bomb'it'a en — ho, antaŭ mult'a'j jar'o'j. Iam ĝi est'is preĝ'ej'o, Sankt'a Klement'o Dan'o'j est'is ĝi'a nom'o.” Li rid'et'is pardon'pet'em'e, kvazaŭ konsci'ant'e ke li dir'as i'o'n iom'et'e absurd'a'n, kaj plu'dir'is: “Oranĝ'o'j, Citron'o'j, el Klement’ sonor'as!”

“Kio'n vi dir'as?” dir'is Winston.

Ho — ‘Oranĝ'o'j, Citron'o'j, el Klement'o sonor'as’. Tio est'is rim'aĵ'o, kiu'n mi kon'is kiam mi est'is knab'et'o. Mi ne memor'as la sekv'a'j'n vort'o'j'n, sed mi ja sci'as ke ĝi'a'j last'a'j vort'o'j est'is ‘Ven'as kandel'o por al'lit'e vi'n gvid'i. Ven'as hak'il'o por for'hak'i la kap'o'n.’ Tem'is pri ia danc'o. La danc'ant'o'j etend'as si'a'j'n brak'o'j'n kaj oni sub'paŝ'as, kaj kiam ili ating'as la vort'o'j'n ‘Ven'as hak'il'o por for'hak'i la kap'o'n.’ ili sub'e'n'ig'as la brak'o'j'n kaj kapt'as oni'n. La kant'o konsist'is nur el la nom'o'j de preĝ'ej'o'j. Ĉiu'j preĝ'ej'o'j de Londono est'is en ĝi — tio est'as, ĉiu'j grav'a'j preĝ'ej'o'j.”

Winston demand'et'is al si, al kiu jar'cent'o aparten'is la preĝ'ej'o. Ĉiam est'is mal'facil'e taks'i la aĝ'o'n de konstru'aĵ'o en Londono. Ĉio'n grav'a'n kaj impon'a'n, se relativ'e nov'aspekt'a'n, oni aŭtomat'e pretend'is kiel post- Revoluci'a'n konstru'aĵ'o'n; kaj ĉio evident'e mal'pli nov'a est'is atribu'it'a al iu ne'klar'a period'o nom'it'a la Mez'epok'o. La jar'cent'o'j da kapital'ism'o, laŭ oni'a pretend'o, produkt'is neni'o'n valor'a'n. Oni ne pov'us lern'i pli da histori'o per la arkitektur'o ol per libr'o'j. Statu'o'j, sur'ĉiz'aĵ'o'j, memor'ig'a'j ŝton'o'j, la nom'o'j de strat'o'j — ĉio kio pov'us lum'ig'i la pas'int'ec'o'n est'is sistem'e ŝanĝ'it'a.

“Mi tut'e ne sci'is ke ĝi est'is preĝ'ej'o,” li dir'is.

“Rest'as mult'e da ili, efektiv'e,” dir'is la mal'jun'ul'o, “kvankam oni util'ig'as ili'n ali'cel'e. , kiel tekst'is tiu rim'aĵ'o? Ha, mi memor'as!

‘Oranĝ'o'j, Citron'o'j’, el Klement'o sonor'as, ‘Vi ŝuld'as penc'er'o'n” el Marten'o sonor'as nu, mi ne memor'as pli'o'n. Penc'er'o, tio est'is mal'grand'a kupr'a mon'er'o, ĝi aspekt'is iom kiel cend'o.”

“Kie est'is Marten'o?” dir'is Winston.

“Sankt'a Marten'o? Ĝi ankoraŭ ekzist'as. Ĝi est'as en la Plac'o de la Venk'o, apud la bild'galeri'o. Konstru'aĵ'o kun tri'angul'ec'a verand'o, kaj kolon'o'j antaŭ si, kaj grand'a ŝtup'ar'o.”

Winston bon'e kon'is tiu'n lok'o'n. Ĝi est'is muze'o uz'at'a por propagand'a'j ekspozici'o'j divers'spec'a'j — laŭ'skal'a'j model'o'j de raket'bomb'o'j kaj Flos'ant'a'j Fortik'aĵ'o'j, vaks'a'j re'produkt'o'j de fi'ag'o'j de la mal'amik'o, k.s.

“Sankt'a Marten'o-en-la-Kamp'ar'o, ĝi est'is nom'at'a,” klar'ig'is la mal'jun'ul'o, “kvankam mi ne memor'as kamp'o'j'n ie en tiu region'o.”

Winston ne aĉet'is la bild'o'n. Ĝi est'us eĉ mal'pli konven'a posed'aĵ'o ol la vitr'a paper'pez'il'o, kaj ne ebl'us port'i ĝi'n hejm'e'n, krom se ĝi est'us pren'it'a el si'a kadr'o. Sed li plur'est'is dum kelk'a'j minut'o'j, parol'ant'e al la mal'jun'ul'o, kies nom'o, li trov'is, ne est'is Weeks — kiel oni ebl'e supoz'us laŭ la ĉiz'aĵ'o super la butik'o'front'o — sed Charrington. S-ro Charrington, montr'iĝ'is, est'is vidv'o ses'dek'tri'jar'aĝ'a, kaj loĝ'is ĉi tiu'n butik'o'n jam de tri'dek jar'o'j. Dum tiu tut'a period'o, li intenc'is ŝanĝ'i la nom'o'n super la fenestr'o, sed li neniam efektiv'e far'is tio'n. Tut'dum ili konversaci'ad'is, la du'on'e memor'it'a rim'aĵ'o ripet'ad'is si'n en la kap'o de Winston. Oranĝ'o'j, Citron'o'j, el Klement'o sonor'as, Don'u penc'er'o'j'n el Marten'o sonor'as! Kurioz'e est'is, ke kiam oni ripet'is tio'n al si, oni iluzi'e kvazaŭ'aŭd'is sonor'il'o'j'n, la sonor'il'o'j'n de perd'it'a Londono, kiu plu ekzist'as ie, mask'it'e kaj forges'it'e. El unu fantom'a tur'o post ali'a, li ŝajn'is aŭd'i ili'n sonor'ad'i. Tamen, laŭ li'a memor'o li neniam en la real'a viv'o aŭd'is sonor'il'o'j'n de preĝ'ej'o.

Li for'las'is S-ro'n Charringtonon, kaj mal'supr'e'n'ir'is la ŝtup'o'j'n sol'a, por ke la mal'jun'ul'o ne vid'u ke li kontrol'as la strat'o'n, antaŭ ol paŝ'i el la pord'ej'o. Li jam decid'is ke post konven'a interval'o — ebl'e monat'o — li akcept'os la risk'o'n de'nov'e vizit'i la butik'o'n. Ebl'e ne est'us pli danĝer'e ol mank'i dum vesper'o ĉe la Centr'o. La ver'a mal'saĝ'aĵ'o est'is li'a jam'a re'ven'o ĉi tie'n, aĉet'int'e la tag'libr'o'n kaj ne sci'ant'e ĉu la butik'posed'ant'o est'as fid'ind'a. Tamen —!

Jes, li de'nov'e pens'is, li re'ven'os. Li aĉet'os pli'a'j'n pec'o'j'n de bel'a rub'o. Li aĉet'os la gravur'aĵ'o'n pri Sankt'a Klement'o Danes, pren'os ĝi'n el ĝi'a kadr'o, kaj port'os ĝi'n hejm'e'n kaŝ'it'a'n sub la jak'o de li'a kombine'o. Li tir'os la ceter'a'j'n vort'o'j'n de tiu poem'o el la memor'o de S-ro Charrington. Eĉ la frenez'a projekt'o lu'i la supr'etaĝ'a'n ĉambr'o'n tra'fulm'is li'a'n mens'o'n de'nov'e. Dum ebl'e kvin sekund'o'j, ekscit'o sen'zorg'ig'is li'n, kaj li paŝ'is sur la pavim'o'n tut'e sen antaŭ'e kontrol'i tra la fenestr'o. Li eĉ komenc'is mal'laŭt'e kant'i al si laŭ el'pens'it'a melodi'o — “Oranĝ'o'j, Citron'o'j”, el Klement'o sonor'as, “Vi ŝuld'as penc'er'o'j'n” el Marten'o sonor'as Subit'e li'a kor'o kvazaŭ glaci'iĝ'is, kaj li'a'j intest'o'j akv'iĝ'is. Figur'o en blu'a kombine'o ven'is laŭ la pavim'o, eĉ ne dek metr'o'j'n for. Est'is la knab'in'o el la Departement'o de Fikci'o, la knab'in'o kun mal'hel'a har'ar'o.

La lum'o jam fad'is, sed ne est'is mal'facil'e re'kon'i ŝi'n. Ŝi rekt'e rigard'is li'a'n vizaĝ'o'n, kaj post'e plu'marŝ'is rapid'e, kvazaŭ ne vid'int'e li'n.

Dum kelk'a'j sekund'o'j Winston est'is tro paraliz'it'a por si'n mov'i. Post tio li turn'is si'n dekstr'e'n, kaj for'marŝ'is pez'e, dum'moment'e ne rimark'ant'e ke li marŝ'as erar'direkt'e'n. Ĉiu'kaz'e, unu ne'cert'aĵ'o est'is solv'it'a. Ne plu ebl'is dub'i ĉu la knab'in'o spion'e sekv'as li'n. Nepr'e ŝi sekv'is li'n ĉi tie'n, ĉar ne est'is kred'ebl'e ke tut'hazard'e ŝi koincid'e promen'is, dum la sam'a vesper'o, laŭ la sam'a obskur'a mal'ĉef'a strat'et'o, kilo'metr'o'j'n for de la kvartal'o'j kie loĝ'as Parti'an'o'j. Ĉu efektiv'e ŝi est'as agent'o de la Pens'polic'o, aŭ nur diletant'a spion'o instig'it'a de zelot'ec'o, ja ne grav'is. Sufiĉ'e est'is ke ŝi observ'ad'as li'n. Ver'ŝajn'e ŝi ankaŭ vid'is li'n en'ir'i la publon.

Est'is pen'e marŝ'i. La vitr'a pez'aĵ'o en li'a poŝ'o bat'is li'a'n femur'o'n ĉiu'paŝ'e, kaj li preskaŭ em'is el'pren'i kaj for'ĵet'i ĝi'n. Plej mal'agrabl'a est'is la dolor'o en li'a ventr'o. Dum kelk'a'j minut'o'j li sent'is ke li mort'os se li ne baldaŭ ating'os neces'ej'o'n. Sed ne est'as publik'a'j neces'ej'o'j en ĉi tia kvartal'o. Sed la spasm'o mal'aper'is, post'las'ant'e obtuz'a'n dolor'ad'o'n.

La strat'o est'is sak'strat'o. Winston halt'is, star'is dum plur'a'j sekund'o'j demand'ant'e al si ne'klar'e kio'n far'i, post'e turn'is si'n kaj komenc'is retro'ir'i laŭ si'a ĵus'a voj'o. Turn'ant'e si'n, li ek'pens'is ke la knab'in'o li'n pas'is antaŭ nur tri minut'o'j, kaj ke kur'int'e li ver'ŝajn'e pov'os ating'i ŝi'n. Li pov'us sekv'i ŝi'n, ĝis ili est'os en iu kviet'a lok'o, kaj tie frakas'i ŝi'a'n krani'o'n per pavim'o'ŝton'o. La vitr'aĵ'o en li'a poŝ'o est'us sufiĉ'e pez'a por tio. Sed li tuj for'met'is la plan'o'n, ĉar eĉ la pens'o far'i i'a'n ajn korp'a'n klopod'o'n est'is ne'toler'ebl'a. Li ne pov'us kur'i, li ne pov'us frakas'i. Krom'e, ŝi est'as jun'a kaj fort'a kaj defend'us si'n. Li ankaŭ pens'is ke li pov'us hast'i al la Komun'um'a Centr'o, kaj rest'i tie ĝis ĝi est'os ferm'it'a, por tiel establ'i part'alibi'o'n por la vesper'o. Sed ankaŭ tio est'is mal'ebl'a. Mort'ig'a lac'o est'is kapt'int'a li'n. Li nur vol'is laŭ'ebl'e plej rapid'e re'ir'i hejm'e'n, kaj post tio sid'iĝ'i, kaj rest'i kviet'a.

Jam pas'is la du'dek'du'a hor'o, kiam li re'ating'is la apartament'o'n. La lum'o'j'n oni mal'ŝalt'os en la central'o je la du'dek'tri'a. Li en'ir'is la kuir'ej'o'n, kaj glut'is preskaŭ te'tas'o'n da Ĝin'o por la Venk'o. Post tio li ir'is al la tabl'o en la alkov'o, sid'iĝ'is, kaj re'pren'is la tag'libr'o'n el la tir'kest'o. Sed li ne tuj mal'ferm'is ĝi'n. El la tele'ekran'o latun'ec'a, in'a voĉ'o kri'aĉ'ad'is patriot'a'n kant'o'n. Li sid'is, intens'e rigard'ant'e la marmor'aspekt'a'n kovr'il'o'n de la libr'o, sen'sukces'e pen'ant'e puŝ'i la voĉ'o'n el si'a konsci'o.

Oni arest'ad'is dum la nokt'o, ĉiam nur dum la nokt'o. La ĝust'a ag'o est'is mort'ig'i si'n, antaŭ ol est'i kapt'it'a. Sen'dub'e mult'a'j person'o'j far'is tio'n. Mult'a'j el la mal'aper'o'j efektiv'e est'is si'n'mort'ig'o'j. Sed neces'is hav'i sen'esper'a'n kuraĝ'o'n, por mort'ig'i si'n en mond'o kie arm'il'o'j, aŭ kia ajn rapid'ag'a kaj nepr'e sukces'a venen'o, est'is tut'e ne'hav'ebl'a'j. Li pens'is, iom mir'ig'it'e, pri la biologi'a sen'util'ec'o de dolor'o kaj tim'o, la perfid'o far'at'a de la korp'o, kiu ĉiam far'iĝ'as sen'kapabl'a ag'i preciz'e dum la moment'o kiam special'a pen'o neces'as. Li pov'us est'i silent'ig'int'a la knab'in'o'n, se li nur ag'us sufiĉ'e rapid'e: sed preciz'e pro la grand'o de la danĝer'o, li perd'is si'a'n kapabl'o'n ag'i. Traf'is li'n la pens'o ke dum kriz'a'j moment'o'j, oni neniam batal'as kontraŭ ekster'a mal'amik'o, sed ĉiam nur kontraŭ la propr'a korp'o. Eĉ nun, malgraŭ la ĝin'o, la obtuz'a dolor'o en li'a ventr'o mal'ebl'ig'is si'n'sekv'a'n pens'ad'o'n. Kaj est'as sam'e, li ek'konsci'is, en ĉiu'j ŝajn'e hero'a'j aŭ tragik'a'j situaci'o'j. Sur la batal'kamp'o, en la tortur'ĉambr'o, sur sub'akv'iĝ'ant'a ŝip'o, la cel'o'j por kiu'j oni batal'as ĉiam forges'iĝ'as, ĉar la korp'o ek'ŝvel'as ĝis plen'ig'i la univers'o'n, kaj eĉ kiam oni ne est'as paraliz'it'a de tim'o aŭ dolor'kri'ad'o, la viv'o est'as moment'o'n- post-moment'a barakt'ad'o kontraŭ mal'sat'o, aŭ mal'varm'o, aŭ mal'dorm'ebl'o, kontraŭ mal'dolĉ'a stomak'o, aŭ dolor'ant'a dent'o.

Li mal'ferm'is la tag'libr'o'n. Grav'is skrib'i i'o'n. La vir'in'o sur la tele'ekran'o jam komenc'is nov'a'n kant'o'n. Ŝi'a voĉ'o kvazaŭ rest'is en li'a cerb'o kiel frakas'it'a'j vitr'er'o'j. Li pen'is pens'i pri O’Bri'e'n, por kiu, aŭ al kiu, la tag'libr'o est'as skrib'at'a, sed anstataŭ'e li komenc'is pens'i pri ĉio okaz'ont'a post kiam la Pens'polic'o for'port'os li'n. Ne grav'us se ili tuj mort'ig'us. Est'i mort'ig'it'a, tio'n oni anticip'is. Sed antaŭ ol mort'i (neni'u parol'is pri tia'j afer'o'j, tamen ĉiu sci'is pri ili) la konfes'rutin'o est'os far'end'a: kaŭr'ad'o sur la plank'o, kaj kri'eg'ad'o postul'ant'a kompat'o'n, la bru'o dum ost'o'j frakas'iĝ'as, la dent'o'j dis'ig'at'a'j, kaj sang'a'j har'plekt'aĵ'o'j.

Kial neces'is tra'viv'i tio'n, ĉar la fin'o neniam vari'as? Kial ne ebl'is el'tranĉ'i kelk'a'j'n tag'o'j'n aŭ semajn'o'j'n el la viv'o? Neni'u sukces'as evit'i trov'iĝ'o'n, kaj neni'u evit'as konfes'ad'o'n. Tuj kiam oni ced'is al pens'krim'o, est'is tut'e cert'e ke je cert'a dat'o oni jam est'os mort'a. Do kial tiu horor'o, kiu neni'o'n ŝanĝ'as, dev'as rest'i fiks'it'a en la ven'ont'ec'o?

Li pen'is, iom'et'e pli sukces'e ol antaŭ'e, ven'ig'i al si memor'bild'o'n pri O’Bri'e'n. “Ni renkont'iĝ'os en la lok'o kie ne est'as mal'lum'o”, O’Bri'e'n dir'is al li. Li sci'is la signif'o'n de tio, aŭ kred'is sci'i ĝi'n. La lok'o kie ne est'as mal'lum'o est'as la imag'at'a est'ont'ec'o, kiu'n oni neniam vid'os, sed en kiu, per antaŭ'sci'o, oni pov'as mistik'e part'o'pren'i. Sed dum la voĉ'o el la tele'ekran'o okup'ad'is li'a'j'n orel'o'j'n, li ne pov'is plu'sekv'i la pens'direkt'o'n.

Li met'is cigared'o'n en si'a'n buŝ'o'n. Du'on'o de la tabak'o tuj fal'is sur li'a'n lang'o'n, amar'a pulvor'o kiu'n est'is mal'facil'e el'kraĉ'i. La vizaĝ'o de Grand'a Frat'o naĝ'is en li'a'n mens'o'n, anstataŭ'ant'e la vizaĝ'o'n de O’Bri'e'n. Sam'e kiel antaŭ kelk'a'j tag'o'j, li glit'ig'is mon'er'o'n el si'a poŝ'o, kaj rigard'is ĝi'n. La vizaĝ'o supr'e'n'rigard'is al li, pez'a, trankvil'a, protekt'a: sed kia rid'et'o est'is kaŝ'it'a sub la mal'hel'a'j lip'har'o'j? Kvazaŭ plumb'a mort'sonor'o re'ven'is al li la vort'o'j: Milit'o Est'as Pac'o Liber'ec'o Est'as Sklav'ec'o Sen'sci'o Est'as Fort'o

Part'o Du

1

Est'is la mez'o de la maten'o, kaj Winston est'is el'ir'int'a el la labor'ĉel'o, por ir'i al la neces'ej'o.

Sol'a figur'o ven'is direkt'e al li, de la ali'a fin'aĵ'o de la long'a, bril'e lum'ig'at'a koridor'o. Kvar tag'o'j jam pas'is post la vesper'o kiam li renkont'is ŝi'n ekster la fatras'butik'o. Dum ŝi proksim'iĝ'is, li vid'is ke ŝi'a dekstr'a brak'o est'as en skarp'o, ne rimark'ebl'a je distanc'o, ĉar ĝi est'is sam'kolor'a kiel ŝi'a kombine'o. Ver'ŝajn'e ŝi prem'vund'is si'a'n man'o'n, dum ŝi turn'sving'is unu el la grand'a'j kalejdoskop'o'j, sur kiu'j la intrig'o'j de roman'o'j est'is “mal'net'ig'at'a'j”. Tio est'is oft'a akcident'o en la Departement'o de Fikci'o.

Ili est'is apart'a'j je ĉirkaŭ kvar metr'o'j, kiam la knab'in'o stumbl'is kaj fal'is preskaŭ plat'a sur si'a'n vizaĝ'o'n. Rezult'is el ŝi akr'a dolor'kri'o.

Sen'dub'e ŝi fal'is ĝust'e sur la damaĝ'it'a'n brak'o'n. Winston ek'halt'is. La knab'in'o est'is lev'int'a si'n sur'genu'e'n. Ŝi'a vizaĝ'o far'iĝ'is lakt'e flav'kolor'a, kontrast'e al kiu ŝi'a buŝ'o aspekt'is ankoraŭ pli ruĝ'a. Ŝi'a'j okul'o'j fiks'e rigard'is li'n, kun al'log'a esprim'o kiu aspekt'is tim'o pli ol dolor'o.

Kurioz'a emoci'o mov'iĝ'is en la kor'o de Winston. Antaŭ li est'as mal'amik'o kiu cel'as mort'ig'i li'n: antaŭ li, ankaŭ, est'as hom'o, dolor'o'plen'a kaj ebl'e kun romp'it'a ost'o. Jam li instinkt'e komenc'is paŝ'i antaŭ'e'n, por help'i ŝi'n. Dum la moment'o kiam li vid'is ŝi'n fal'i sur la bandaĝ'it'a'n brak'o'n, li kvazaŭ'sent'is la dolor'o'n en si'a propr'a korp'o.

“Ĉu vi est'as vund'it'a?” li dir'is.

“Ne grav'as. Mi'a brak'o. Ĝi fart'os bon'e post sekund'o.”

Ŝi parol'is kvazaŭ la kor'o flirt'as. Ŝi cert'e pal'iĝ'is.

“Ĉu vi neni'o'n romp'is?”

“Ne, est'as bon'e. Dolor'is dum moment'o, neni'o pli'a.”

Ŝi etend'is si'a'n liber'a'n man'o'n al li, kaj li help'is ŝi'n star'iĝ'i. Ŝi jam re'akir'is iom de si'a kolor'o, kaj aspekt'is mult'e pli bon'fart'a.

“Est'as neni'o,” ŝi ripet'is kurt'e. “Mi nur bat'et'is mi'a'n pojn'o'n.

Dank'o'n, kamarad'o!”

Kaj dir'int'e tio'n, ŝi plu marŝ'is laŭ si'a antaŭ'a direkt'o, vigl'e, kvazaŭ efektiv'e neni'o atent'ind'a okaz'is. La tut'a incident'o ja ne postul'is pli ol du'on'o'n de minut'o. Ne permes'i ke la sent'o'j aper'u sur la vizaĝ'o, tio est'is kutim'o kiu far'iĝ'is preskaŭ instinkt'a, kaj ĉiu'kaz'e, ili star'is rekt'e antaŭ tele'ekran'o, kiam la event'o okaz'is. Tamen est'is tre mal'facil'e ne montr'i moment'a'n surpriz'o'n, ĉar en la du-tri sekund'o'j dum li help'is ŝi'n star'iĝ'i, la knab'in'o puŝ'is i'o'n en li'a'n man'o'n. Neni'a dub'o ebl'is, ŝi intenc'e far'is tio'n. Ĝi est'is mal'grand'a kaj plat'a. Dum li tra'ir'is la pord'o'n de la neces'ej'o, li trans'met'is ĝi'n en si'a'n poŝ'o'n, kaj palp'is ĝi'n per la pint'o'j de si'a'j fingr'o'j. Ĝi est'is pec'o de paper'o, fald'it'a kvadrat'e.

Dum li star'is ĉe la urin'uj'o, li sukces'is, per iom pli da manipul'ad'o per si'a'j fingr'o'j, mal'fald'i ĝi'n. Dum moment'o li sent'is tent'o'n pren'i ĝi'n en unu el la ĉel'o'j, kaj leg'i ĝi'n tuj. Sed tio est'us tre mal'saĝ'a ag'o, tio'n li bon'e sci'is. En neni'u ali'a lok'o oni pov'us est'i pli cert'a ke la tele'ekran'o'j observ'ad'as konstant'e.

Li re'ir'is al si'a labor'lok'o, sid'iĝ'is, ĵet'is la pec'o'n de paper'o sen'zorg'e inter la ali'a'j'n foli'o'j'n sur la skrib'o'tabl'o, sur'met'is si'a'j'n okul'vitr'o'j'n, kaj tir'is la parol'skrib'il'o'n al si. “Kvin minut'o'j'n,” li dir'is al si, “minimum'e kvin minut'o'j'n!” Li'a kor'o bat'eg'is en li'a brust'o, tim'ig'e bru'e. Bon'fortun'e, la task'o kiu'n li pri'labor'as est'is nur rutin'aĵ'o, ĝust'ig'o de long'a list'o de cifer'o'j, ne bezon'ant'a grand'a'n atent'o'n.

Ne'grav'e kio est'is skrib'it'a sur la paper'o, sen'dub'e ĝi signif'is i'o'n politik'a'n. Laŭ li'a opini'o, ekzist'as du ebl'ec'o'j. Unu, la nepr'e plej ver'ŝajn'a, est'is ke la knab'in'o est'as agent'o de la Pens'polic'o, konform'e al li'a tim'o. Li ne sci'is kial la Pens'polic'o decid'us liver'i si'a'j'n komunik'o'j'n tia'manier'e, sed ebl'e ili hav'is propr'a'n motiv'o'n. La skrib'o sur la paper'o ebl'e est'us minac'o, al'vok'o, ordon'o si'n'mort'ig'i, iu'spec'a kapt'il'o. Sed ekzist'is du'a, pli mal'ver'ŝajn'a ebl'ec'o, kiu insist'e trud'is si'n en li'a'n mens'o'n, kvankam li van'e pen'is sub'prem'i ĝi'n. Tiu ebl'ec'o est'is ke la komunik'o tut'e ne ven'is de la Pens'polic'o, sed de ia sub'ter'a organiz'o.

Ebl'e la Frat'ar'o ver'e ekzist'as, malgraŭ ĉio! Ebl'e la knab'in'o est'as membr'o de ĝi! Sen'dub'e tiu ide'o est'is absurd'a, sed ĝi salt'is en li'a'n mens'o'n, tuj kiam li sent'is la pec'o'n de paper'o en la man'o. Nur kelk'a'j'n minut'o'j'n post'e. la ali'a, pli ver'ŝajn'a klar'ig'o traf'is li'n. Kaj eĉ nun, kvankam li'a intelekt'o dir'is al li ke la komunik'o ver'ŝajn'e al'ven'ig'os mort'o'n — tamen, tio'n li ne kred'is, kaj la kontraŭ'raci'a esper'o persist'is, kaj li'a kor'o bat'eg'is, kaj nur mal'facil'e li sen'trem'ig'is si'a'n voĉ'o'n, dum li murmur'is si'a'j'n cifer'o'j'n en la parol'skrib'il'o'n.

Li far'is rul'aĵ'o'n el la fin'it'a labor'aĵ'o, kaj glit'ig'is ĝi'n en la pneŭmat'a'n tub'o'n. Ok minut'o'j jam pas'is. Li re'ĝust'ig'is la okul'vitr'o'j'n sur si'a naz'o, suspir'is, kaj al'tir'is la sekv'a'n pri'labor'ot'a'n foli'ar'o'n, kun la pec'o de paper'o sur ĝi. Li plat'ig'is ĝi'n. Sur ĝi est'is skrib'it'e, per grand'a mal'elegant'a man'skrib'o: Mi am'as vi'n.

Dum plur'a'j sekund'o'j, li est'is tro surpriz'it'a por eĉ ĵet'i la danĝer'aĵ'o'n en la memor'tru'o'n. Kiam li ja far'is tio'n, kvankam li tut'e bon'e sci'is kiom danĝer'e est'as montr'i tro da interes'iĝ'o, li ne pov'is mal'help'i si'n re'leg'i ĝi'n unu'foj'e pli, nur por cert'ig'i ke la vort'o'j ver'e ekzist'as.

Dum la ceter'o de la maten'o, est'is tre mal'facil'e labor'i. Kio est'is eĉ pli mal'bon'a ol la dev'o fokus'ig'i si'a'n mens'o'n sur seri'o'n de trivial'a'j task'o'j, est'is la bezon'o kaŝ'i kontraŭ la tele'ekran'o si'a'n agit'iĝ'o'n. Li sent'is kvazaŭ fajr'o brul'as en la ventr'o. Lunĉ'o en la varm'eg'a, plen'eg'a, bru'eg'a kantin'o est'is turment'a. Li esper'is est'i sol'a dum kelk'a temp'o dum la lunĉ'hor'o, sed ia mis'fat'o dev'ig'is la imbecil'a'n Parsonson lok'ig'i si'n apud li. La odor'o de la ŝvit'o de Parsons preskaŭ super'is la stan'ec'a'n odor'o'n de la stuf'aĵ'o, kaj Parsons sen'paŭz'e parol'is konstant'e pri la prepar'o'j por la Semajn'o da Mal'am'o. Li specif'e entuziasm'is pri paper'maĉ'aĵ'a model'o de la kap'o de Grand'a Frat'o, du metr'o'j'n larĝ'a, kiu'n la Spion'trup'o de li'a fil'in'o far'as por tiu event'o. Plej irit'e est'is ke, en la bru'eg'o de la voĉ'o'j, Winston apenaŭ pov'is aŭd'i kio'n dir'as Parsons, kaj konstant'e dev'is pet'i ke li ripet'u iu'n stult'a'n rimark'o'n. Nur unu'foj'e li ek'vid'et'is la knab'in'o'n, kiu est'is ĉe tabl'o ĉe la for'a fin'aĵ'o de la ĉambr'o. Ŝi ŝajn'e ne vid'is li'n, kaj li ne re'rigard'is tiu'direkt'e.

La post'tag'mez'o est'is pli toler'ebl'a. Tuj post la lunĉ'o, al'ven'is delikat'a, mal'facil'a labor'task'o, kiu labor'ig'os li'n dum plur'a'j hor'o'j, kaj neces'ig'os ke li prokrast'u ĉio'n ali'a'n. Ĝi konsist'is el fals'ig'ad'o de seri'o de produkt'ad'o'raport'o'j el antaŭ du jar'o'j, tiel ke ĝi sen'kredit'ig'os el'star'a'n membr'o'n de la Intern'a Parti'o, kiu nun est'as suspekt'at'a. Pri tia labor'o Winston est'is tre kompetent'a, kaj dum pli ol du hor'o'j li sukces'is tut'e mal'ŝalt'i la knab'in'o'n en si'a mens'o. Sed re'ven'is memor'o pri ŝi'a vizaĝ'o, kaj kun ĝi ven'is ard'ant'a, ne'rezist'ebl'a dezir'o est'i sol'a. Antaŭ ol est'i sol'a, est'os ne'ebl'e tra'pens'ad'i ĉi tiu'n nov'a'n event'o'n. La ĉi'nokt'o est'os unu el li'a'j nokt'o'j ĉe la Komun'um'a Centr'o. Li glut'eg'is pli'a'n sen'gust'a'n manĝ'o'n en la kantin'o, hast'is al la Centr'o, part'o'pren'is en la solen'a absurd'ec'o de “diskut'o'grup'o”, part'o'pren'is en du lud'o'j de tabl'o'tenis'o, glut'is plur'a'j'n glas'o'j'n da ĝin'o, kaj sid'is du'on'o'n de hor'o dum preleg'o titol'it'a “Engsoco rilat'e al la ŝak'lud'o”. Li'a anim'o barakt'is pro ted'iĝ'o, sed, mal'kutim'e, li tut'e ne em'is mank'i en la vesper'o ĉe la Centr'o. Kiam li vid'is la vort'o'j'n “mi am'as vi'n”, la dezir'o plu'viv'i fort'iĝ'is en li, kaj subit'e, prov'i risk'et'o'j'n ŝajn'is stult'e. Nur je la du'dek'tri'a hor'o, kiam li est'is en'hejm'e kaj en'lit'e — en la mal'lum'o, kie oni est'as sekur'a eĉ kontraŭ la tele'ekran'o, kondiĉ'e ke oni silent'as — li pov'is pens'i sen'inter'romp'e.

Fizik'a problem'o est'is solv'end'a: kiel kontakt'i la knab'in'o'n, kaj aranĝ'i renkont'iĝ'o'n? Li ne plu konsider'is la ebl'ec'o'n ke ŝi far'as plan'o'n kapt'i li'n.

Li sci'is ke tiel ne est'as, pro ŝi'a ne'mis're'kon'ebl'a agit'iĝ'o. dum ŝi trans'don'is al li la not'o'n. Evident'e ŝi est'is plen'a de terur'iĝ'o, kiel ja konven'is. Nek la ide'o rifuz'i ŝi'a'n si'n'propon'o'n eĉ pens'iĝ'is en li. Antaŭ nur kvin nokt'o'j li pri'pens'is frakas'i ŝi'a'n krani'o'n per pavim'o'ŝton'o, sed tio ne grav'is. Li pens'is pri ŝi'a nud'a, jun'a korp'o, kia li vid'is ĝi'n en si'a sonĝ'o. Li est'is koncept'int'a ŝi'n stult'ul'o, kia ĉiu'j ali'a'j, kun la kap'o plen'ig'it'a per mensog'o'j kaj mal'am'o, la ventr'o plen'a de glaci'o. Ia febr'o kapt'is li'n, kiam li pens'is ke ebl'e li perd'os ŝi'n, ke la blank'a jun'a korp'o ebl'e for'glit'os de li! Tio, kio'n li plej'e tim'is, est'is ke ŝi simpl'e ali'decid'os, se li ne rapid'e kontakt'os ŝi'n. Sed la fizik'a mal'facil'o renkont'iĝ'i est'is enorm'a. Est'is kvazaŭ oni plu'prov'as ŝak'lud'i, kiam jam okaz'is mat'iĝ'o.

Kie'n ajn oni turn'is si'n, la tele'ekran'o rigard'is oni'n. Efektiv'e, ĉiu'j ebl'a'j metod'o'j komunik'i kun ŝi jam tra'ir'is li'a'n mens'o'n, dum kvin minut'o'j post leg'i la not'o'n; sed nun, kiam est'is temp'o por pens'ad'o, li re'ekzamen'is ili'n unu post la ali'a, kvazaŭ met'ant'e vic'o'n de instrument'o'j sur tabl'o'n.

Evident'e, la spec'o de renkont'iĝ'o kiu okaz'is ĉi'maten'e ne est'us ripet'ebl'a. Se ŝi labor'us en la Departement'o de Registr'o'j, ebl'e est'us relativ'e simpl'e, sed li nur tre mal'klar'e koncept'is pri kie en la konstru'aĵ'o trov'iĝ'as la Departement'o de Fikci'o, kaj li hav'is neni'a'n pretekst'o'n por ir'i tie'n. Se li sci'us kie ŝi loĝ'as, kaj je kiu hor'o ŝi for'ir'as el la labor'ej'o, li pov'us el'pens'i metod'o'n renkont'i ŝi'n ie, dum ŝi'a ir'o hejm'e'n; sed est'is mal'sekur'e prov'i sekv'i ŝi'n al ŝi'a hejm'o, ĉar tio signif'us rest'ad'i ekster la Ministr'ej'o, kio'n oni ne'evit'ebl'e rimark'us. Kaj est'is neniel konsil'ind'e, send'i leter'o'n per la poŝt'o. Laŭ rutin'o kiu eĉ ne est'is sekret'a, oni mal'ferm'is ĉiu'j'n leter'o'j'n dum la poŝt'liver'ad'o. Efektiv'e, mal'mult'a'j hom'o'j verk'is leter'o'j'n. Por la mesaĝ'o'j kiu'j foj'foj'e neces'is est'i send'it'a'j, ekzist'is pres'it'a'j poŝt'kart'o'j, kun long'a'j list'o'j de fraz'o'j, kaj oni el'strek'as la ne'dezir'at'a'j'n fraz'o'j'n. Ĉiu'kaz'e, li eĉ ne sci'is la nom'o'n de la knab'in'o, do tut'e ne ŝi'a'n adres'o'n. Fin'e li decid'is ke la plej sekur'a lok'o est'as la kantin'o. Se li pov'us renkont'i ŝi'n sol'a, ĉe tabl'o ie en la mez'o de la ĉambr'o, ne tro proksim'e al la tele'ekran'o'j, kaj kun sufiĉ'a bru'ad'o de konversaci'o'j ĉirkaŭ'e — se tiu'j kondiĉ'o'j daŭr'us dum, ebl'e, tri'dek sekund'o'j, ebl'e ebl'us inter'ŝanĝ'i kelk'a'j'n vort'o'j'n.

Dum la sekv'a semajn'o, la viv'o est'is kia agit'iĝ'o'plen'a sonĝ'o. La sekv'a'n tag'o'n ŝi aper'is en la kantin'o nur kiam li komenc'is for'ir'i el ĝi, ĉar jam son'is la fajf'ad'o. Ver'ŝajn'e ŝi dev'is labor'i en ali'a skip'o. La post'sekv'a'n tag'o'n, ŝi est'is en la kantin'o je la kutim'a hor'o, sed kun tri ali'a'j knab'in'o'j, kaj tuj sub tele'ekran'o. Post tio, dum tri tim'o'plen'a'j tag'o'j ŝi tut'e ne aper'is. Li'a'j tut'a'j mens'o kaj korp'o sent'iĝ'is aflikt'at'a'j de ne'toler'ebl'a tro'sent'o'kapabl'o, ia diafan'ec'o, kiu far'is agoni'o'n el ĉiu mov'iĝ'o, ĉiu son'o, ĉiu kontakt'o, ĉiu vort'o kiu'n li dev'is dir'i aŭ aŭd'i. Eĉ dum la dorm'o, li ne pov'is plen'e eskap'i de ŝi'a bild'o. Li ne tuŝ'is la tag'libr'o'n dum tiu'j tag'o'j. La sol'a sen'streĉ'a period'o est'is dum li'a labor'o, kiam li kelk'foj'e pov'is forges'i si'n eĉ dek'minut'e. Li neniel pov'is koncept'i kio okaz'is al ŝi.

Neni'a'n enket'o'n li pov'us far'i. Ebl'e ŝi est'is vapor'ig'it'a, ebl'e ŝi mort'ig'is ŝi'n, ebl'e oni trans'lok'ig'is ŝi'n al la ali'a fin'aĵ'o de Oceani'o; plej tim'ig'e, kaj plej ver'ŝajn'e, ŝi simpl'e ali'pens'is, kaj decid'is evit'i li'n.

La sekv'a'n tag'o'n ŝi re'aper'is. Ŝi'a brak'o ne plu est'is en skarp'o, kaj ŝi hav'is ne'larĝ'a'n bandaĝ'o'n ĉirkaŭ la pojn'o. La sen'streĉ'iĝ'o kiu'n kaŭz'is vid'i ŝi'n, est'is tiom grand'a ke li ne pov'is mal'help'i si'n rigard'ad'i ŝi'n rekt'e dum plur'a'j sekund'o'j. La post'a'n tag'o'n, li preskaŭ sukces'is parol'i al ŝi.

Kiam li ven'is en la kantin'o'n, ŝi sid'ad'is ĉe tabl'o sufiĉ'e for de la mur'o, kaj ŝi est'is tut'e sol'a. Est'is fru'e, kaj la ĉambr'o ne est'is tre plen'a. La vic'o helik'is antaŭ'e'n, ĝis Winston est'is preskaŭ ĉe la serv'o'bret'o, kaj est'is atend'ig'at'a dum du minut'o'j, ĉar iu antaŭ li plend'ad'is pri ne est'i ricev'int'a si'a'n sakar'in'tablojd'o'n. Sed la knab'in'o est'is ankoraŭ sol'a, dum Winston pren'is si'a'n plet'o'n kaj komenc'is paŝ'i cel'e ŝi'a'n tabl'o'n. Li marŝ'is sen'zorg'e ŝi'a'direkt'e'n, li'a'j okul'o'j kvazaŭ serĉ'ad'is lok'o'n ĉe iu tabl'o preter ŝi. Ŝi est'is ebl'e tri metr'o'j'n for de li. Post du sekund'o'j li ating'os ŝi'n.

Subit'e, voĉ'o vok'is el mal'antaŭ li: “Smith!” Li ŝajn'ig'is ne aŭd'i. “Smith!”

ripet'is la voĉ'o, pli laŭt'e. Est'is sen'util'e. Li turn'is si'n. Blond'har'a, stult'aviz'aĝ'a jun'ul'o nom'it'a Wilsher, kiu'n li apenaŭ kon'is, rid'et'ant'e invit'is li'n al vak'a lok'o ĉe si'a tabl'o. Est'us danĝer'e rifuz'i. Al'vok'it'e, li ne pov'us ir'i sid'i ĉe tabl'o kun sol'a knab'in'o. Est'us tro mal'kaŝ'e. Li sid'iĝ'is, far'ant'e amik'em'a'n rid'et'o'n. La mal'saĝ'a blond'a vizaĝ'o feliĉ'e rigard'is li'n.

Winston halucin'is ke li bat'ŝov'as pioĉ'o'n rekt'e en ĝi'n. La tabl'o de la knab'in'o plen'iĝ'is post nur kelk'a'j minut'o'j.

Sed nepr'e ŝi vid'is li'n marŝ'ant'a ŝi'e'n, kaj ebl'e ŝi akcept'os tiu'n sugest'o'n. La sekv'a'n tag'o'n li zorg'is al'ven'i fru'e. Ja ver'e, ŝi est'as ĉe tabl'o en proksim'um'e la sam'a lok'o, kaj de'nov'e ŝi est'as sol'a. La person'o tuj antaŭ li en la vic'o est'is mal'grand'a, hast'e'mov'a, skarab'ec'a vir'o, kun plat'a vizaĝ'o, kaj mal'grand'a'j, suspekt'em'a'j okul'o'j. Kiam Winston turn'is si'n de la serv'o'bret'o kun si'a plet'o, li vid'is ke la mal'grand'a vir'o paŝ'as rekt'e, cel'e la tabl'o'n de la knab'in'o. Li'a esper'o fad'is. Est'is vak'a lok'o ĉe preter'a tabl'o, sed iel la aspekt'o de la mal'grand'a vir'o kred'ig'is ke li sufiĉ'e zorg'os pri si'a propr'a komfort'o, por elekt'i la plej vak'a'n tabl'o'n. Kun glaci'o ĉe la kor'o Winston sekv'is. Est'us sen'util'e, se li pov'us est'i sol'a kun la knab'in'o.

Tiu'moment'e, son'eg'is gigant'a kraŝ'o. La mal'grand'a vir'o kuŝ'is etend'it'e sur si'a'j'n kvar membr'o'j'n, li'a plet'o for'flug'is, du river'et'o'j da sup'o kaj kaf'o flu'is trans la plank'o'n. Li komenc'is re'star'iĝ'i, mal'am'e rigard'ant'e Winstonon, kiu'n li evident'e suspekt'as est'i stumbl'ig'int'a li'n. Sed rezult'is bon'e. Post kvin sekund'o'j, kun tondr'ant'a kor'o, Winston sid'is ĉe la tabl'o de la knab'in'o.

Li ne rigard'is ŝi'n. Li mal'pak'is si'a'n plet'o'n, kaj tuj komenc'is manĝ'i.

Est'is grav'eg'e parol'i tuj'e, antaŭ ol ven'os ali'a person'o, sed nun terur'a tim'o kapt'is li'n. Semajn'o jam pas'is post kiam ŝi unu'e proksim'iĝ'is al li. Ŝi ebl'e ali'decid'is, sen'dub'e ŝi ali'decid'is! Est'is mal'ebl'e ke ĉi tiu afer'o fin'iĝ'os sukces'e; ti'aĵ'o'j ne okaz'as en la real'a viv'o. Pov'as est'i ke li tut'e tro hezit'us parol'i, se je tiu moment'o li ne est'us vid'int'a Ampleforthon, la poet'o'n kun har'plen'a'j orel'o'j, vag'ad'i mal'firm'e ĉirkaŭ la ĉambr'o kun plet'o, serĉ'ant'e sid'lok'o'n. Laŭ si'a ne'cert'a manier'o, Ampleforth trov'is Winstonon al'log'a, kaj sen'dub'e li sid'iĝ'os ĉe li'a tabl'o se li vid'os li'n.

Rest'is ebl'e unu minut'o dum kiu ebl'os ag'i. Kaj Winston kaj la knab'in'o sen'paŭz'e manĝ'ad'is stuf'aĵ'o'n. La aĵ'o kiu'n ili manĝ'as est'as ia mal'dens'a stuf'aĵ'o, efektiv'e sup'o, el fazeol'o'j. Per ne'laŭt'a murmur'ad'o, Winston komenc'is parol'i. Neni'u el ili supr'e'n'rigard'is; sen'paŭz'e ili kuler'um'is la akv'ec'aĵ'o'n en si'a'j'n buŝ'o'j'n, kaj inter kuler'o'plen'o'j ili inter'ŝanĝ'is la mal'mult'a'j'n neces'a'j'n vort'o'j'n, per ne'laŭt'a'j sen'esprim'a'j ton'o'j.

“Je kiom'a hor'o vi for'ir'os de la labor'o?”

“Dek'ok-tri'dek'a.”

“Kie ni pov'os renkont'iĝ'i?”

“Plac'o de la Venk'o, proksim'e al la monument'o.”

“Ĝi est'as plen'a de tele'ekran'o'j.”

“Ne grav'os, se est'os mult'a'j hom'o'j.”

“Ĉu mi signal'u?”

“Ne. Ne proksim'iĝ'u al mi, antaŭ ol vid'i mi'n inter mult'a'j hom'o'j. Kaj ne rigard'u mi'n. Nur rest'u ie proksim'e al mi.”

“Je kiom'a hor'o?”

“Dek'naŭ'a.”

“Konsent'it'e.”

Ampleforth ne vid'is Winstonon, kaj sid'iĝ'is ĉe ali'a tabl'o. Ili ne inter'parol'is de'nov'e, kaj, kiom ebl'is por du person'o'j sid'ant'a'j unu kontraŭ la ali'a ĉe unu'sam'a tabl'o, ili ne inter'rigard'is. La knab'in'o rapid'e fin'is si'a'n lunĉ'o'n. kaj for'ir'is, dum Winston rest'is por fum'i cigared'o'n.

Winston est'is en la Plac'o de la Venk'o antaŭ la inter'konsent'it'a hor'o.

Li vag'is ĉirkaŭ la enorm'a kanel'um'it'a kolon'o, ĉe kies supr'o statu'o de Grand'a Frat'o rigard'is sud'e'n, kie li venk'is la aviad'il'o'j'n de Eŭrazi'o (antaŭ kelk'a'j jar'o'j: de Orient'azi'o) en la Batal'o de Flug'kamp'o Unu. En la strat'o antaŭ ĝi est'is statu'o de vir'o sur ĉeval'o, laŭ'dir'e ĝi reprezent'is Oliver Cromwellon 1 . Je kvin minut'o'j post la hor'o, la knab'in'o ankoraŭ ne aper'is. De'nov'e la terur'a tim'o kapt'is Winstonon. Ŝi ne ven'os, ŝi ali'decid'is! Li promen'is ne'rapid'e al la nord'a flank'o de la plac'o, kaj ricev'is i'a'n pal'kolor'a'n plezur'o'n, kiam li ident'ig'is la Preĝ'ej'o'n de Sankt'a Marten'o, kies sonor'il'o'j, kiam ĝi ankoraŭ hav'is sonor'il'o'j'n, son'ig'is “Don'u penc'er'o'j'n”. Tiam li ek'vid'is la knab'in'o'n star'ant'a'n ĉe la fundament'o de la monument'o, leg'ant'a'n, aŭ ŝajn'ig'ant'a'n leg'i, afiŝ'o'n kiu spiral'is supr'e'n sur la kolumn'o. Ne est'is sekur'e proksim'iĝ'i al ŝi, antaŭ ol pli da hom'o'j al'grup'iĝ'os. Tele'ekran'o'j est'is ĉie ĉirkaŭ la fundament'o. Sed je tiu moment'o aŭd'iĝ'is bru'eg'a kri'ad'o kaj la zum'ad'o de pez'a'j vetur'il'o'j el ie mal'dekstr'e. Subit'e, ĉiu'j ŝajn'is kur'ad'i trans la plac'o'n. La knab'in'o vigl'e kur'is ĉirkaŭ la leon'o'j'n ĉe la fundament'o de la monument'o, kaj part'o'pren'is en la kur'ant'a grup'o. Winston sekv'is. Dum li kur'is, li konklud'is per kelk'a'j kri'it'a'j rimark'o'j ke ŝarĝ'o de Eŭrazi'a'j kapt'it'o'j preter'pas'as.

Jam dens'a amas'o da hom'o'j blok'is la sud'a'n flank'o'n de la plac'o.

Winston, dum normal'a'j temp'o'j tia person'o kia al'tir'iĝ'as al ĉia barakt'ad'o, puŝ'eg'is, bat'eg'is, ŝov'is si'n antaŭ'e'n en la amas'o'n. Baldaŭ li est'is nur brak'long'o'n for de la knab'in'o, sed la voj'o'n blok'is enorm'a prolo, kaj li'a preskaŭ egal'e enorm'a kompan'in'o, supoz'ebl'e li'a edz'in'o, kiu'j aspekt'is ne'penetr'ebl'a mur'o da karn'o. Winston flank'e'n'ŝov'is si'n, kaj per violent'a si'n'ĵet'o sukces'is puŝ'i si'a'n ŝultr'o'n inter ili'n. Dum'moment'e sent'iĝ'is kvazaŭ li'a'j intest'o'j est'as dis'prem'at'a'j inter la du muskol'o'plen'a'j koks'o'j, sed post tio li tra'romp'is si'a'n voj'o'n, iom ŝvit'ant'e. Li est'is apud la knab'in'o. Ili est'is ŝultr'o-apud-ŝultr'e, kaj ambaŭ rigard'ad'is fiks'e antaŭ'e'n.

Long'a vic'o de kamion'o'j, en kiu'j est'is gard'ist'o'j kun lign'e firm'a'j vizaĝ'o'j, arm'it'a'j per mitral'et'o'j, star'ant'a'j rekt'e en ĉiu angul'o, mal'rapid'e pas'is laŭ la strat'o. En la kamion'o'j, mal'grand'a'j flav'ul'o'j en ĉifon'et'a'j preskaŭ'verd'a'j uniform'o'j kaŭr'ad'is, dens'e kun'puŝ'it'e. Ili'a'j mal'feliĉ'a'j Mongol'a'j vizaĝ'o'j rigard'ad'is trans la flank'o'j'n de la kamion'o'j, tut'e

1.

Oliver Cromwell (1599-1660) est'is ĉef'o dum revoluci'o en Briti'o, kiu establ'is ne'long'e'daŭr'a'n respublik'o'n (1649-1660). — Trad.

ne'interes'at'e. Foj'foj'e, kiam kamion'o ek'sku'et'iĝ'is, son'is la tint'ad'o de metal'o: la krur'o'j de ĉiu'j kapt'it'o'j est'is lig'it'a'j per metal'a'j ĉen'o'j. Kamion'o post kamion'o da sen'ĝoj'a'j vizaĝ'o'j pas'is. Winston sci'is pri ili'a pas'ad'o, sed li vid'is ili'n nur intermit'e. La ŝultr'o de la knab'in'o, kaj ŝi'a brak'o ĝis la kubut'o, prem'is kontraŭ li'a'j'n. Ŝi'a vang'o est'is preskaŭ sufiĉ'e proksim'a por ebl'ig'i ke li sent'u ĝi'a'n varm'o'n. Ŝi tuj ek'estr'is la situaci'o'n, sam'e kiel en la kantin'o. Ŝi komenc'is parol'i per la sam'a sen'esprim'a ton'o kiel antaŭ'e, kun preskaŭ sen'mov'a'j lip'o'j, nur'a murmur'ad'o facil'e dron'ig'at'a de la bru'o de voĉ'o'j kaj la muĝ'ad'o de la kamion'o'j.

“Ĉu vi aŭd'as mi'n?”

“Jes.”

“Ĉu vi pov'os est'i liber'a dimanĉ'o'n post'tag'mez'e?”

“Jes.”

“Do aŭskult'u atent'e. Vi dev'os memor'i. Ir'u al la Staci'o de Paddington —”

Kun ia milit'ist'a preciz'em'o kiu mir'ig'is li'n, ŝi skiz'is la voj'o'n kiu'n li ir'u. Du'on'hor'a'n vetur'o'n per la fer'voj'o; turn'u vi'n mal'dekstr'e'n ekster la staci'o; du kilo'metr'o'j'n laŭ la voj'o; bar'il'pord'o kies plej'supr'a rel'o mank'as; pad'o trans kamp'o'n; herb'o'kovr'it'a voj'et'o; pad'et'o inter arbust'o'j; mort'a arb'o sur kiu est'as musk'o. Est'is kvazaŭ trov'iĝ'is map'o en ŝi'a kap'o.

“Ĉu vi pov'os memor'i ĉio'n?” ŝi murmur'is fin'e.

“Jes.”

“Turn'u vi'n mal'dekstr'e'n, post'e dekstr'e'n, last'e de'nov'e mal'dekstr'e'n.

Kaj mank'as rel'o ĉe la plej'supr'o de la bar'il'pord'o.”

“Jes. Je kiom'a hor'o?”

“Ĉirkaŭ la dek'kvin'a. Ebl'e vi dev'os atend'i. Mi ir'os tie'n laŭ ali'a voj'o.

Ĉu vi cert'as ke vi ĉio'n memor'as?”

“Jes.”

“Do for'ir'u de mi laŭ'ebl'e plej tuj.”

Ŝi ne bezon'is dir'i tio'n al li. Sed dum'moment'e ili ne pov'is liber'ig'i si'n el la hom'amas'o. La kamion'o'j ankoraŭ vic'e pas'ad'is, la hom'o'j ankoraŭ ne'kontent'ig'ebl'e gap'ad'is. Komenc'e aŭd'iĝ'is kelk'a'j fi'kri'o'j kaj iom da sibl'ad'o, sed nur de Parti'an'o'j en la hom'amas'o, kaj la son'o baldaŭ ĉes'is. La ĉef'a emoci'o est'is simpl'a sci'vol'em'o. Fremd'ul'o'j, ĉu el Eŭrazi'o, ĉu el Orient'azi'o, est'is kvazaŭ strang'a'j best'o'j. Oni tut'ver'e neniam vid'is ili'n krom kiel kapt'it'o'j'n, kaj eĉ kiel kapt'it'o'j'n oni vid'et'is ili'n nur moment'e. Nek oni sci'iĝ'is pri kio post'e okaz'is al ili, krom ke kelk'a'j est'is pend'um'it'a'j ĉar ili est'is milit'krim'ul'o'j: la ali'a'j simpl'e mal'aper'is, supoz'ebl'e en gulag'o'j'n. La rond'a'j Mongol'a'j vizaĝ'o'j ced'is al vizaĝ'o'j pli Eŭrop'tip'a'j, mal'pur'a'j, barb'hav'a'j, lac'eg'a'j. Super har'kovr'it'a'j vang'ost'o'j, okul'o'j rigard'is la okul'o'j'n de Winston, kelk'foj'e kun strang'a intens'o, kaj ek'for'rigard'is. La kamion'vic'o fin'iĝ'is. En la last'a kamion'o li pov'is vid'i mal'jun'a'n vir'o'n, kies vizaĝ'o est'is amas'o da griz'iĝ'int'a'j har'o'j, star'ant'a'n rekt'e kun la pojn'o'j kruc'it'a'j antaŭ si, kvazaŭ li kutim'is ke ili est'as kun'lig'it'a'j. Preskaŭ al'ven'is la moment'o por la apart'iĝ'o de Winston kaj la knab'in'o. Sed last'a'moment'e, dum la hom'amas'o ankoraŭ ĉirkaŭ'is ili'n, ŝi'a man'o palp'e serĉ'is li'a'n, kaj ne'long'e prem'is ĝi'n.

La man'prem'o apenaŭ daŭr'is dek sekund'o'j'n, tamen ŝajn'is al li ke ili'a'j man'o'j kun'prem'iĝ'is dum long'a temp'o. Sufiĉ'e da temp'o por ke li ek'kon'u ĉiu'n detal'o'n de ŝi'a man'o. Li esplor'is la long'a'j'n fingr'o'j'n, la bel'form'a'j'n ung'o'j'n, la labordurigitan polm'o'n kun si'a vic'o de kal'o'j, la glat'a'n karn'o'n sub la pojn'o. Nur'e sent'int'e ĝi'n, li re'kon'us ĝi'n per'vid'e.

Sam'moment'e, li konsci'iĝ'is ke li eĉ ne sci'as kia'kolor'a'j est'as la okul'o'j de la knab'in'o. Ili ver'ŝajn'e est'as brun'a'j, sed kelk'foj'e hom'o'j kun mal'hel'a har'ar'o hav'as blu'a'j'n okul'o'j'n. Turn'i si'a'n kap'o'n kaj rigard'i ŝi'n est'us ne'akcept'ebl'e mal'saĝ'a ag'o. Kun la man'o'j kun'met'it'a'j, ne'vid'ebl'e inter la apud'prem'ant'a'j korp'o'j, ili rigard'ad'is firm'e antaŭ'e'n, kaj anstataŭ la okul'o'j de la knab'in'o, la okul'o'j de la mal'jun'a kapt'it'o rigard'is Winstonon mal'ĝoj'e el nest'o'j da har'o'j.

2

Winston ir'is laŭ la pad'o tra intermit'a'j lum'o kaj ombr'o, paŝ'ant'e en lag'et'o'n da or'o kie ajn la branĉ'o'j apart'iĝ'is. Sub la arb'o'j mal'dekstr'e de li, la ter'o est'is nebul'o da scil'o'j. La aer'o ŝajn'is kis'i li'a'n haŭt'o'n. Est'is la du'a de maj'o. El ie pli profund'e en la kor'o de la arb'ar'o son'is la kver'ad'o de turt'o'j.

Li iom'et'e fru'is. La vetur'o ne okaz'ig'is mal'facil'aĵ'o'j'n, kaj la knab'in'o est'is tiel evident'e spert'a, ke li tim'is mal'pli ol li normal'e tim'us. Ver'ŝajn'e ebl'as fid'i ke ŝi trov'os sekur'a'n lok'o'n. Ĝeneral'e ne ebl'is supoz'i ke est'as pli sekur'e en la kamp'ar'o ol en Londono. Kompren'ebl'e ne est'is tele'ekran'o'j, sed est'is ĉiam'a danĝer'o ke kaŝ'it'a'j mikrofon'o'j trans'send'as oni'a'n voĉ'o'n, kaj tiel oni kon'iĝ'as; krom'e, ne est'is facil'e vetur'i sol'a sen al'tir'i atent'o'n. Por distanc'o'j mal'pli long'a'j ol 100 kilo'metr'o'j ne neces'is valid'ig'i la pasport'o'n, sed kelk'foj'e est'is patrol'o'j kontrol'ant'a'j la fer'voj'o'staci'o'j'n, kiu'j ekzamen'as la paper'o'j'n de ĉiu Parti'an'o tie trov'it'a, kaj far'as mal'oportun'a'j'n demand'o'j'n. Tamen, neniu'j patrol'o'j aper'is, kaj sur'voj'e de la staci'o li cert'ig'is, per zorg'o'plen'a'j retro'rigard'o'j, ke oni ne sekv'as li'n. La trajn'o est'is plen'a de proloj, feri'humor'a'j pro la somer'ec'a veter'o. La lign'a'benk'a vagon'o en kiu li vetur'is est'is plen'plen'a de unu'sol'a enorm'a famili'o, kiu ampleks'is de sen'dent'a pra'pra'av'in'o ĝis monat'aĝ'a beb'o, for'ir'ant'a por pas'ig'i la post'tag'mez'o'n kun “bo'o'j” en la kamp'ar'o, kaj, kiel ili sen'ĝen'e klar'ig'is al Winston, por akir'i iom da nigr'a'merkat'a buter'o.

La voj'o pli'larĝ'iĝ'is, kaj post minut'o li ating'is la pad'o'n pri kiu ŝi parol'is al li, nur'a brut'pad'o kiu tra'ir'is inter la arbust'o'j. Li ne sur'hav'is brak'horloĝ'o'n, sed ankoraŭ ne pov'as est'i la dek'kvin'a hor'o. La scil'o'j est'is tiom dens'a'j sub'pied'e, ke est'is ne'ebl'e ne sur'tret'i ili'n. Li klin'is si'n, kaj komenc'is pluk'i kelk'a'j'n, part'e por distr'i si'n, sed ankaŭ pro ne'klar'a ide'o ke al li plaĉ'os hav'i buked'o'n da flor'o'j, don'ot'a'j al la knab'in'o kiam ili renkont'iĝ'os. Li kolekt'is grand'a'n buked'o'n, kaj flar'ad'is ili'a'n mild'a'n naŭz'et'a'n odor'o'n, kiam son'o mal'antaŭ li glaci'ig'is li'n, la ne'mis're'kon'ebl'a krepit'o far'at'a de pied'o sur branĉ'et'o'j. Li daŭr'is pluk'ad'i scil'o'j'n. Tia est'is la plej bon'a ag'o. Ebl'e est'as la knab'in'o, aŭ ebl'e li efektiv'e ja est'is sekv'at'a.

Turn'i si'n por rigard'i indik'us kulp'o'sent'o'n. Li pluk'is pli'a'n kaj pli'a'n.

Man'o leĝer'e tuŝ'is li'a'n ŝultr'o'n.

Li supr'e'n'rigard'is. Jen la knab'in'o. Ŝi kap'ne'is, evident'e por avert'i ke li silent'u, post'e apart'ig'is la arbust'o'j'n, kaj rapid'e gvid'is laŭ la mal'larĝ'a pad'o en la arb'ar'o'n. Evident'e ŝi jam antaŭ'e ir'is tiu'n voj'o'n, ĉar ŝi evit'is la marŝ'a'j'n lok'et'o'j'n, kvazaŭ kutim'iĝ'int'e al ili. Winston sekv'is, ankoraŭ firm'e ten'ant'e si'a'n buked'o'n da flor'o'j. Li'a unu'a sent'o est'is sen'streĉ'iĝ'o, sed dum li rigard'is la fort'a'n mal'dik'a'n korp'o'n kiu si'n mov'as antaŭ li, kun la sklarlata balte'o, kiu est'is preciz'e sufiĉ'e streĉ'it'a por bel'e montr'i la kurb'iĝ'o'n de ŝi'a'j koks'o'j, la sent'o pri li'a propr'a mal'super'ec'o pez'is sur li'n. Eĉ nun ŝajn'is tre ver'ŝajn'e ke, turn'int'e si'n por rigard'i li'n, ŝi tamen for'tir'os si'n. La dolĉ'ec'o de la aer'o, kaj la verd'ec'o de la foli'o'j, sen'kuraĝ'ig'is li'n. Jam dum li'a marŝ'ad'o el la staci'o, la maj'a sun'bril'o instig'is li'n sent'i si'n mal'pur'a kaj etiol'a, intern'viv'ant'o, kun la fulg'a polv'o de Londono en la por'o'j de la haŭt'o. Li ek'pens'is, ke ĝis nun ver'ŝajn'e ŝi neniam vid'is li'n en la plen'a tag'lum'o. Ili ating'is la fal'int'a'n arb'o'n, pri kiu ŝi est'is parol'int'a. La knab'in'o trans'salt'et'is, kaj trud'apart'ig'is la arbust'o'j'n, en kiu'j ne vid'ebl'is tra'ir'ej'o. Sekv'int'e ŝi'n, Winston trov'is ke ili est'as en natur'a liber'a lok'o, et'a herb'a ter'alt'aĵ'o ĉirkaŭ'at'a de alt'a'j arb'id'o'j, kiu'j plen'e en'ferm'is ĝi'n. La knab'in'o halt'is kaj turn'is si'n.

“Ni al'ven'is,” ŝi dir'is.

Li front'is ŝi'n je distanc'o de plur'a'j paŝ'o'j. Ankoraŭ li ne kuraĝ'is mov'i si'n pli proksim'e'n.

“Mi ne vol'is parol'i sur la voj'et'o,” ŝi plu'dir'is, “ĉar eventual'e pov'us est'i kaŝ'it'a mikrofon'o tie. Mi supoz'as ke ne, sed ebl'as. Ĉiam ebl'as ke ili re'kon'us la voĉ'o'n. Ni est'as sekur'a'j ĉi tie.”

Li ankoraŭ ne kuraĝ'is proksim'iĝ'i al ŝi. “Ni est'as sekur'a'j ĉi tie?” li ripet'is stult'e.

“Jes. Rigard'u la arb'o'j'n.” Ili est'is mal'alt'a'j fraksen'o'j. Iam ili est'is for'hak'it'a'j, sed ili re'kresk'is por form'i arb'ar'o'n de stang'o'j, el kiu'j neni'u est'is pli dik'a ol pojn'o. “Est'as neni'o sufiĉ'e grand'a por kaŝ'i mikrofon'o'n.

Krom'e, mi jam antaŭ'e est'is ĉi tie.”

Ili nur simpl'e konversaci'ad'is. Li sukces'is pli'proksim'iĝ'i al ŝi nun. Ŝi star'is antaŭ li tre rekt'e, sur la vizaĝ'o est'is rid'et'o kiu aspekt'is iom ironi'em'a, kvazaŭ ŝi demand'as al si kial li tiom mal'rapid'e ag'as. La scil'o'j est'is kaskad'int'a'j sur'ter'e'n. Laŭ'aspekt'e ili propr'a'vol'e fal'is. Li pren'is ŝi'a'n man'o'n.

“Ĉu vi kred'us,” li dir'is, “ke ĝis ĉi tiu moment'o, mi eĉ ne sci'is kia'kolor'a'j est'as vi'a'j okul'o'j?” Brun'a'j, li konstat'is, iom mal'hel'e brun'a'j, kun mal'hel'a'j okul'har'o'j. “Nun, vid'int'e kia mi ver'e aspekt'as, ĉu vi ankoraŭ toler'as rigard'i mi'n?”

“Jes, facil'e.”

“Mi est'as tri'dek'naŭ'jar'aĝ'a. Mi hav'as edz'in'o'n, kiu'n mi ne pov'as mank'ig'i. Mi hav'as varik'a'j'n vejn'o'j'n. Mi hav'as kvin fals'a'j'n dent'o'j'n.”

“Neniom grav'as al mi,” dir'is la knab'in'o.

La sekv'a'n moment'o'n, mal'facil'us konstat'i kiu iniciat'is, ŝi est'is en li'a'j brak'o'j. Komenc'e li nur'e sent'is mal'kred'em'o'n. La jun'a korp'o est'is prem'it'a kontraŭ li'a, la amas'o da mal'hel'a'j har'o'j est'as kontraŭ li'a vizaĝ'o, kaj jes! efektiv'e ŝi supr'e'n'turn'is si'a'n vizaĝ'o'n, kaj li kis'is la larĝ'a'n ruĝ'a'n buŝ'o'n. Ŝi met'is si'a'j'n brak'o'j'n ĉirkaŭ li'a'n kol'o'n, ŝi nom'as li'n kar'ul'o, plej'ŝat'ul'o, am'at'o. Li tir'is ŝi'n sur la ter'o'n, ŝi neniel rezist'is, li pov'us ag'i kun ŝi laŭ'dezir'e. Sed en'ver'e li hav'is neni'a'n fizik'a'n sent'o'n, escept'e tiu'n de kontakt'o. Li sent'is nur ne'kred'em'o'n kaj fier'o'n. Al li plaĉ'is ke la event'o okaz'as, sed li hav'is neni'a'n korp'a'n dezir'o'n. Est'is tro fru'e, ŝi'a'j jun'o kaj bel'o tim'ig'is li'n, li tro kutim'iĝ'is viv'i sen vir'in'o'j — li ne sci'is la kial'o'n. La knab'in'o rekt'ig'is si'n kaj pluk'is scil'o'n el si'a har'ar'o. Ŝi sid'is prem'ant'e si'n al li, met'int'e si'a'n brak'o'n ĉirkaŭ li'a'n tali'o'n.

“Ne grav'as, kar'ul'o. Ne neces'as rapid'i. Ni hav'as la tut'a'n post'tag'mez'o'n. Ĉu ne bon'eg'a kaŝ'ej'o? Mi trov'is ĝi'n iam, kiam mi perd'iĝ'is dum komun'um'a ekskurs'o. Se iu ven'us, ebl'us aŭd'i li'n jam cent metr'o'j'n for.”

“Kiel vi nom'iĝ'as?” dir'is Winston.

“Juli'a. Mi sci'as vi'a'n nom'o'n. WinstonWinston Smith.”

“Kiel vi el'trov'is tio'n?”

“Ver'ŝajn'e mi est'as pli lert'a pri el'trov'o'j ol vi, kar'ul'o. Dir'u, kio'n vi pens'is pri mi, antaŭ tiu tag'o kiam mi don'is al vi la not'o'n?”

Li sent'is neni'a'n tent'o'n mensog'i al ŝi. Eĉ est'is ia am'ofer'o, komenc'e konfes'i la plej'fi'o'n.

“Mi abomen'is vid'i vi'n,” li dir'is. “Mi vol'is seks'per'fort'i vi'n kaj post'e murd'i vi'n. Antaŭ du semajn'o'j, mi serioz'e konsider'is frakas'i vi'a'n kap'o'n per pavim'o'ŝton'er'o. Se ver'e vi vol'as tio'n sci'i, mi imag'is ke vi iel rilat'as al la Pens'polic'o.”

La knab'in'o rid'is ĝoj'e, evident'e ŝi opini'is tio'n tribut'o al ŝi'a bon'eg'a si'n'mask'ad'o.

“Ne la Pens'polic'o! Vi ne tut'ver'e kred'is tio'n?”

“Nu, ebl'e ne preciz'e tio'n. Sed laŭ vi'a ĝeneral'a aspekt'o — nur ĉar vi est'as jun'a kaj freŝ'a kaj bon'san'a, kompren'u — mi kred'is ke ver'ŝajn'e —”

“Vi kred'is mi'n bon'a Parti'an'in'o. Pur'a vort'e kaj ag'e. Standard'o'j, procesi'o'j, slogan'o'j, lud'o'j, komun'um'a'j ekskurs'o'j, ĉio tia. Kaj vi kred'is ke se mi eĉ trov'us kvar'on'o'n de oportun'o, mi denunc'us vi'n kiel pens'krim'ul'o'n, kaj instig'us vi'a'n mort'ig'o'n.”

“Jes, iom tiel. Tre mult'a'j jun'ul'in'o'j est'as tia'j, kompren'u.”

“Tio'n kaŭz'as ĉi merd'aĵ'o,” ŝi dir'is, for'ŝir'ant'e la skarlat'a'n balte'o'n de la Jun'ul'ar'a Kontraŭ-Seks'a Lig'o, kaj ĵet'ant'e ĝi'n sur branĉ'o'n. Post tio, kvazaŭ tuŝ'ant'e si'a'n tali'o'n ŝi ek'memor'is i'o'n, ŝi palp'is en la poŝ'o de si'a kombine'o, kaj aper'ig'is mal'grand'a'n slab'o'n da ĉokolad'o. Ŝi romp'is ĝi'n en du egal'a'j'n part'o'j'n, kaj don'is unu pec'o'n al Winston. Eĉ antaŭ ol pren'i ĝi'n, li sci'is per ĝi'a odor'o ke ĝi est'as tre ne'kutim'a ĉokolad'o. Ĝi est'is mal'hel'a kaj bril'a, kaj est'is volv'it'a per metal'foli'o. Kutim'e ĉokolad'o est'is mal'hel'brun'a dis'er'iĝ'em'aĵ'o, kiu gust'is, laŭ plej proksim'um'a analogi'o, kiel la fum'o de rub'o'fajr'o. Sed iam antaŭ'e li gust'um'is ĉokolad'o'n simil'a'n al la pec'o kiu'n ŝi don'is al li. Kiam li unu'e ek'flar'is ĝi'a'n odor'o'n, vigl'iĝ'is en li ia memor'o, kiu'n li ne pov'is preciz'e ident'ig'i, sed kiu est'is potenc'a kaj ĝen'a.

“Kie vi akir'is ĉi tio'n?” li dir'is.

“Nigr'a merkat'o,” ŝi dir'is sen'zorg'e. “Efektiv'e, mi ja est'as tia knab'in'o, laŭ'aspekt'e. Mi lert'as pri lud'o'j. Mi est'is trup'estr'o en la Spion'o'j. Mi volont'ul'as tri vesper'o'j'n ĉiu'semajn'e por la Jun'ul'ar'a Kontraŭ-Seks'a Lig'o.

Hor'o'j'n post hor'o'j, mi glu'ad'is ili'a'j'n merd'aĵ'o'j'n tra la tut'a Londono. Mi ĉiam port'as unu fin'aĵ'o'n de standard'o en la procesi'o'j. Mi ĉiam aspekt'as gaj'a, kaj mi neniam mal'volont'as pri io ajn. Ĉiam kri'u kun la hom'amas'o, jen kio'n mi dir'as. Nur tiel est'as sekur'e.”

La unu'a fragment'o de ĉokolad'o degel'is sur la lang'o de Winston. La gust'o est'is plezur'eg'a. Sed ankoraŭ rest'is tiu memor'o mov'iĝ'ant'a ĉirkaŭ la rand'o'j de li'a konsci'o, io fort'e sent'at'a, sed sen klar'a form'o, kvazaŭ objekt'o vid'at'a per la angul'o de la okul'o. Li for'puŝ'is ĝi'n, konsci'ant'e nur ke tem'as pri memor'o pri ag'o kiu'n li volont'e mal'far'us, sed ne est'as ebl'e.

“Vi est'as tre jun'a,” li dir'is. “Vi est'as dek aŭ dek kvin jar'o'j'n pli jun'a ol mi. Kio pri vir'o kia mi pov'us al'log'i vi'n?”

“Io pri vi'a vizaĝ'o. Mi decid'is risk'i. Mi lert'as pri re'kon'o je hom'o'j kiu'j ne kongru'as. Tuj kiam mi vid'is vi'n, mi sci'is ke vi kontraŭ'as ili'n.”

“Ili”, montr'iĝ'is, signif'as la Parti'o'n, kaj precip'e la Intern'a'n Parti'o'n, pri kiu ŝi parol'is kun klar'a mok'o'plen'a mal'am'o kiu mal'kviet'ig'is Winstonon, kvankam li sci'is ke ili est'as sekur'a'j ĉi tie, se ie efektiv'e est'as sekur'e. Kio plej mir'ig'is li'n est'is la krud'ec'o de ŝi'a parol'o. Parti'an'o'j ne sakr'ad'u, kaj Winston mem tre mal'oft'e sakr'is, almenaŭ ne per'voĉ'e.

Tamen Juli'a ŝajn'e ne kapabl'is menci'i la Parti'o'n, precip'e la Intern'a'n Parti'o'n, sen uz'i tia'j'n vort'o'j'n, kia'j'n oni vid'as per'kret'e skrib'aĉ'it'a'j'n en mal'sek'a'j mal'larĝ'a'j strat'et'o'j. Li ne mal'ŝat'is tio'n. Tio est'is nur unu simptom'o de ŝi'a ribel'o kontraŭ la Parti'o kaj ĉio karakteriz'ant'a ĝi'n, kaj iel ĝi ŝajn'is natur'a kaj san'a, kiel la tern'ad'o de ĉeval'o kiu flar'as mal'bon'a'n fojn'o'n. Ili est'is for'ir'int'a'j el la liber'a lok'o, kaj vag'ad'is de'nov'e tra la dis'e ombr'a lok'o, kun la brak'o'j unu ĉirkaŭ la ali'a tali'o, ĉie kie est'is sufiĉ'e larĝ'e por marŝ'i du'op'e. Li rimark'is kiom pli mol'a sent'iĝ'as ŝi'a tali'o nun, post la for'pren'o de la balte'o. Ili ne parol'is pli laŭt'e ol flustr'e.

Ekster la liber'a spac'o, dir'is Juli'a, est'as prefer'ind'e marŝ'i sen'bru'e. Baldaŭ ili ating'is la rand'o'n de la arb'ar'et'o. Ŝi halt'ig'is li'n.

“Ne ir'u en la sen'arb'ej'o'n. Ebl'e observ'as iu. Ni est'os sekur'a'j, se ni rest'os mal'antaŭ la branĉ'o'j.”

Ili star'is en la ombr'o de avel'arb'o'j La sun'lum'o, filtr'at'e tra ne'nombr'ebl'a'j foli'o'j, ankoraŭ est'is varm'eg'a sur ili'a'j vizaĝ'o'j. Winston rigard'is la preter'a'n kamp'o'n, kaj li'n traf'is kurioz'a, ne'rapid'a ŝok'o pro re'kon'o. Li kon'is ĝi'n laŭ'vid'e. Mal'nov'a, mult'em'ord'it'a paŝt'ej'o, kun pad'o vag'ant'a trans ĝi'n kaj talp'ej'o tie kaj tie. En la mal'glat'a heĝ'o sur la kontraŭ'a flank'o, la branĉ'o'j de la ulm'o'j balanc'iĝ'is preskaŭ ne'percept'ebl'e en la vent'o, kaj ili'a'j foli'o'j mov'iĝ'et'is en dens'a'j amas'o'j, kvazaŭ la har'ar'o de vir'in'o. Nepr'e ie proksim'e, sed ekster la vid'ating'o, est'as river'et'o kun verd'a'j lag'et'o'j kie laŭciskoj naĝ'as.

“Ĉu ne est'as river'et'o ie proksim'e?” li flustr'is.

“Vi prav'as, ja est'as river'et'o. Efektiv'e, ĝi est'as ĉe la rand'o de la sekv'a kamp'o. Est'as fiŝ'o'j en ĝi, grand'eg'a'j fiŝ'o'j. Oni pov'as rigard'i, dum ili kuŝ'as en la lag'et'o'j sub la salik'o'j, sku'ant'e la vost'o'j'n.”

“Est'as la Or'a Land'o — preskaŭ'e,” li murmur'is.

“La Or'a Land'o?”

“Est'as ver'e neni'o. Pejzaĝ'o kiu'n mi kelk'foj'e vid'is en sonĝ'o'j.”

“Rigard'u!” flustr'is Juli'a.

Turd'o est'is flug'int'a al branĉ'o apenaŭ kvin metr'o'j'n for de ili, preskaŭ je la sam'a nivel'o kiel ili'a'j vizaĝ'o'j. Ĝi est'is en la sun'lum'o, ili est'is en la ombr'o. Ĝi etend'is si'a'j'n flug'il'o'j'n, re'met'is ili'n atent'em'e en la ĝust'a'n lok'o'n, klin'is la kap'o'n dum moment'o, kvazaŭ iel riverenc'ant'e al la sun'o, kaj ek'son'ig'is torent'o'n da kant'ad'o. En la post'tag'mez'a silent'o, la ampleks'o da son'o est'is mir'ig'a. Winston kaj Juli'a kroĉ'iĝ'is unu al la ali'a, fascin'at'e. La muzik'o daŭr'ad'is, minut'o'n post minut'o, kun mir'ig'a vari'ad'o, tut'e neniam ripet'ant'e si'n, preskaŭ kvazaŭ la bird'o intenc'e demonstr'as si'a'n lert'ec'o'n. Kelk'foj'e ĝi ĉes'is dum kelk'a'j sekund'o'j, etend'is kaj re'mal'etend'is la flug'il'o'j'n, ŝvel'ig'is si'a'n makul'o'plen'a'n brust'o'n, kaj de'nov'e ek'kant'is. Winston rigard'is ĝi'n kun ia ne'klar'a ador'o. Por kiu, por kio kant'as tiu bird'o? Neni'u kun'ul'o, neni'u rival'o rigard'as ĝi'n. Pro kio ĝi sid'as ĉe la rand'o de la sol'ec'a arb'ar'o, kaj verŝ'as si'a'n muzik'o'n en la neni'o'n? Li demand'is al si ĉu tamen ja est'as mikrofon'o kaŝ'it'e ie proksim'e. Li kaj Juli'a parol'is nur per ne'laŭt'a flustr'ad'o, sed ĝi aŭd'ig'us la turt'o'n. Ebl'e ĉe la ali'a fin'aĵ'o de la instrument'o, iu mal'grand'a, skarab'simil'a vir'o aŭskult'as intens'e — aŭskult'ad'as tio'n. Sed iom post iom, la inund'o da muzik'o for'pel'is ĉi'a'n supoz'ad'o'n el li'a mens'o. Est'is kvazaŭ ia likv'o verŝ'iĝ'is sur li'n, kaj kun'miks'iĝ'is kun la sun'lum'o filtr'at'a tra la foli'o'j. Li ĉes'is pens'ad'i, kaj nur sent'is. La tali'o de la knab'in'o en la kurb'o de li'a brak'o est'is mol'a kaj varm'a. Li turn'e tir'is ŝi'n, tiel ke ili est'is brust'o-kontraŭ-brust'e; ŝi'a korp'o kvazaŭ fand'iĝ'is en li'a'n. Ne'grav'e kie'n li mov'is si'a'j'n man'o'j, est'is ced'e kiel akv'o. Ili'a'j buŝ'o'j kun'kroĉ'iĝ'is; est'is tut'e mal'simil'e al la mal'mol'a'j kis'o'j kiu'j'n ili antaŭ'e inter'ŝanĝ'is.

Re'apart'ig'int'e si'a'j'n vizaĝ'o'j'n, ili ambaŭ profund'e suspir'is. La bird'o ek'tim'is kaj for'flug'is, bru'ig'ant'e si'a'j'n flug'il'o'j'n.

Winston met'is si'a'j'n lip'o'j'n sur ŝi'a'n orel'o'n. “Nun,” li flustr'is.

“Ne ĉi tie,” ŝi flustr'e respond'is. “Re'ven'u al la kaŝ'ej'o. Tie est'as pli sekur'e.”

Rapid'e, kun foj'foj'a krak'et'ad'o de branĉ'et'o'j, ili re'serpent'um'is al la liber'a lok'o. Kiam ili de'nov'e est'is en la cirkl'o de arb'id'o'j, ŝi turn'is si'n, kaj front'is li'n. Ili ambaŭ rapid'e spir'ad'is, sed la rid'et'o re'aper'is ĉirkaŭ la angul'o'j de ŝi'a buŝ'o. Ŝi star'is rigard'ant'e li'n dum moment'o, post'e fingr'um'is la zip'o'n de si'a kombine'o. Kaj, jes! est'is preskaŭ kiel en li'a sonĝ'o. Preskaŭ tiel rapid'e kiel li est'is imag'int'a, ŝi for'ŝir'is si'a'j'n vest'o'j'n, kaj kiam ŝi for'ĵet'is ili'n, est'is per tiu sam'a grandioz'a gest'o, per kiu plen'a civilizaci'o ŝajn'is neni'iĝ'i. Ŝi'a korp'o scintil'is blank'e en la sun'lum'o. Sed dum moment'o li ne rigard'is ŝi'a'n korp'o'n; li'a'j'n okul'o'j'n ankr'is la efelid'a vizaĝ'o, kun si'a ne'klar'a, aŭdac'a rid'et'o. Li sur'genu'iĝ'is antaŭ ŝi, kaj pren'is ŝi'a'j'n man'o'j'n per si'a'j.

“Ĉu vi jam antaŭ'e far'is ĉi tio'n?”

“Kompren'ebl'e. Cent'o'j'n da foj'o'j — nu, du'dek'o'j'n da foj'o'j, cert'e.”

“Kun Parti'an'o'j?”

“Jes, ĉiam kun Parti'an'o'j.”

“Kun membr'o'j de la Intern'a Parti'o?”

“Ne kun tiu'j pork'aĉ'o'j, ne. Sed mult'a'j el ili akcept'us, se ili hav'us eĉ oportun'et'o'n. Ili ne est'as tiel prud'em'a'j kiel ili ŝajn'ig'as.”

Li'a kor'o salt'is. Du'dek'o'j'n da foj'o'j ŝi amor'is: li vol'eg'is ke est'u cent'o'j'n da foj'o'j — mil'o'j'n. Ĉio, kio eĉ sugest'et'is korupt'ec'o'n, ĉiam plen'ig'is li'n per sovaĝ'a esper'o. Kiu sci'as, ebl'e la Parti'o est'as putr'int'a sub si'a surfac'o, ĝi'a kult'ad'o al sever'ec'o kaj abstin'o est'as nur tromp'o kaŝ'ant'a pek'ad'o'n. Se li pov'us infekt'i ili'n ĉiu'j'n per lepr'o aŭ sifilis'o, kiom volont'e li far'us tio'n! Ĉio'n kio putr'ig'as, febl'ig'as, sub'fos'as! Li mal'supr'e'n'tir'is ŝi'n, tiel ke ili sur'genu'is vizaĝ-al-vizaĝ'e.

“Aŭskult'u. Ju pli da vir'o'j vi amor'is, des pli mi am'as vi'n.Ĉu vi kompren'as tio'n?”

“Jes, perfekt'e.”

“Mi abomen'as pur'ec'o'n, mi abomen'as bon'ec'o'n! Mi vol'as ke neni'e plu ekzist'u virt'o. Mi vol'as ke ĉiu est'u ĝis'ost'e korupt'a.”

“Nu, do, nepr'e mi taŭg'as por vi, kar'ul'o. Mi est'as ĝis'ost'e korupt'a.”

“Ĉu al vi plaĉ'as far'i ĉi tio'n? Mi vol'as dir'i, ne nur kun mi: far'i ĉi ag'o'n mem?”

“Mi ador'as ĝi'n.”

Tio'n, pli ol ĉio'n ali'a'n, li vol'is aŭd'i. Ne nur la am'o al unu person'o, sed la best'a instinkt'o, simpl'a sen'mank'a dezir'o: tiu est'as la fort'o kiu dis'pec'ig'os la Parti'o'n. Li prem'is ŝi'n sur la herb'o'n, inter la fal'int'a'j scil'o'j.

Ĉi'foj'e est'is neni'a mal'facil'o. Post kelk'a temp'o la lev'iĝ'ad'o kaj mal'lev'iĝ'ad'o de ili'a'j brust'o'j mal'rapid'iĝ'is, kaj ating'is normal'a'n ritm'o'n, kaj en ia agrabl'a sen'pov'o ili fal'is apart'e'n. La sun'o ŝajn'is est'i pli'varm'iĝ'int'a. Ili ambaŭ dorm'em'is. Li etend'is man'o'n por pren'i la de'met'it'a'j'n kombine'o'j'n, kaj tir'is ili'n part'e sur ŝi'n. Preskaŭ tuj ili en'dorm'iĝ'is, kaj dorm'is dum ĉirkaŭ du'on'o de hor'o.

Winston la unu'a vek'iĝ'is. Li sid'iĝ'is kaj rigard'is la efelid'a'n vizaĝ'o'n, ankoraŭ pac'e dorm'ant'a'n, kusen'at'a'n per la polm'o de ŝi'a man'o. Escept'e de ŝi'a buŝ'o, oni ne pov'us dir'i ke ŝi est'as bel'a. Est'is unu-du lini'o'j ĉirkaŭ la okul'o'j, se oni atent'e ekzamen'is ili'n. La ne'long'a mal'hel'a har'ar'o est'is ekster'ordinar'e dik'a kaj mol'a. Li ek'pens'is ke li ankoraŭ ne sci'as ŝi'a'n famili'a'n nom'o'n, nek kie ŝi loĝ'as.

La jun'a, fort'a korp'o, nun sen'pov'a dum dorm'ad'o, vek'is en li kompat'a'n, protekt'a'n sent'o'n. Sed la sen'mens'a tener'o kiu'n li sent'is sub la avel'arbust'o, dum la turt'o ankoraŭ kant'ad'is, ne plen'e re'ven'is. Li de'tir'is la kombine'o'j'n, kaj stud'is ŝi'a'n glat'a'n blank'a'n flank'o'n. En la mal'nov'a epok'o, li pens'is, vir'o rigard'is la korp'o'n de knab'in'o, kaj vid'is ke ĝi est'as dezir'ind'a, kaj jen la fin'o de la rakont'o. Sed ne ebl'is pur'e am'i aŭ pur'e amor'dezir'i nun'temp'e. Neni'u emoci'o est'is pur'a, ĉar ĉio est'is kun'miks'it'a kun tim'o kaj mal'am'o. Ili'a ĉirkaŭ'prem'o est'is batal'o, ili'a orgasm'o est'is venk'o. Ĝi est'is bat'o kontraŭ la Parti'o'n. Ĝi est'is politik'a ag'o.

3

“Ni pov'os re'ven'i ĉi tie'n unu'foj'e,” dir'is Juli'a. “Kutim'e est'as sen'danĝer'e uz'i kaŝ'ej'o'n du'foj'e. Sed ne ĝis post unu-du monat'o'j, kompren'ebl'e.”

Tuj kiam ŝi vek'iĝ'is, si'a kondut'o ŝanĝ'iĝ'is. Ŝi far'iĝ'is vigl'a kaj praktik'a, sur'met'is si'a'j'n vest'o'j'n, lig'is la sklarlatan balte'o'n ĉirkaŭ si'a'n tali'o'n, kaj komenc'is aranĝ'i la detal'o'j'n de la retro'ir'o hejm'e'n. Ŝajn'is natur'e, las'i ke ŝi far'u tio'n. Ŝi evident'e posed'is praktik'a'n ruz'em'o'n kiu mank'is al Winston, kaj ŝi ankaŭ ŝajn'is posed'i komplet'a'n sci'o'n pri la pejzaĝ'o ĉirkaŭ Londono, en'memor'ig'it'a'n per ne'nombr'ebl'a'j komun'um'a'j ekskurs'o'j. La itiner'o kiu'n ŝi asign'is al li est'is tut'e mal'simil'a al tiu laŭ kiu li ven'is, kaj el'las'os li'n ĉe ali'a fer'voj'o'staci'o. “Neniam re'ir'u hejm'e'n laŭ la sam'a itiner'o, laŭ kiu vi ven'is,” ŝi dir'is, kvazaŭ deklar'ant'e grav'a'n ĝeneral'a'n princip'o'n. Ŝi la unu'a for'ir'os, kaj Winston atend'u dum du'on'o de hor'o, antaŭ ol sekv'i ŝi'n.

Ŝi nom'um'is lok'o'n kie ili pov'os post'labor'e renkont'iĝ'i, post kvar vesper'o'j. Ĝi est'is strat'o en unu el la mal'riĉ'a'j kvartal'o'j, kie est'is ekster'dom'a bazar'o, kiu est'is kutim'e hom- kaj bru'plen'a. Ŝi vag'ad'os inter la stand'o'j, ŝajn'ig'ant'e serĉ'i ŝu'ŝnur'o'j'n, aŭ kudr'o'faden'o'n. Se ŝi decid'os ke est'as sekur'e, ŝi mung'os kiam li proksim'iĝ'os; se ne, do li preter'paŝ'u sen re'kon'i ŝi'n. Sed se est'os bon'fortun'e, en la mez'o de hom'amas'o, est'os sen'danĝer'e konversaci'ad'i dum kvar'on'o de hor'o, aŭ aranĝ'i ali'a'n renkont'iĝ'o'n.

“Kaj nun mi dev'as for'ir'i,” ŝi dir'is, tuj kiam li en'memor'ig'is la instrukci'o'j'n. “Mi dev'os re'est'i je la dek'naŭ'a tri'dek. Mi dev'os dediĉ'i du hor'o'j'n al la Jun'ul'ar'a Kontraŭ-Seks'a Lig'o, dis'don'ant'e fald'foli'o'j'n, aŭ iel.

Merd'e, ĉu ne? Bros'u mi'n, bon'vol'u. Ĉu est'as tig'o'j en mi'a har'ar'o? Ĉu vi cert'as? Do ĝis, am'at'o, ĝis!”

Ŝi ĵet'is si'n en li'a'j'n brak'o'j'n, kis'is li'n preskaŭ violent'e, kaj post moment'o puŝ'is si'n tra la arb'id'o'j'n, kaj mal'aper'is en la arb'ar'o'n, far'ant'e tre mal'mult'a'n bru'o'n. Eĉ nun li ankoraŭ ne sci'iĝ'is pri ŝi'a famili'a nom'o, nek ŝi'a adres'o. Tamen, ja ne grav'is, ĉar est'is ne'kred'ebl'e ke iam ili pov'os renkont'iĝ'i en'dom'e, aŭ inter'ŝanĝ'i i'a'n ajn skrib'it'a'n komunik'aĵ'o'n.

Efektiv'e, ili neniam re'ir'is al la liber'a spac'o en la arb'ar'o. Dum la monat'o maj'o, nur unu foj'o'n pli ili sukces'is amor'i. Tio okaz'is en ali'a kaŝ'ej'o kon'at'a de Juli'a, la sonor'il'ej'o de ruin'o preĝ'ej'a en preskaŭ'dizert'it'a kamp'ar'o kie'n atom'bomb'o fal'is antaŭ tri'dek jar'o'j. Ĝi est'is bon'a kaŝ'ej'o, kiam oni ating'is ĝi'n, sed ating'i ĝi'n est'is tre danĝer'e. Ceter'e ili pov'is renkont'iĝ'i nur en la strat'o'j, ĉiu'n vesper'o'n en ali'a lok'o, kaj neniam por pli ol du'on'o de hor'o. En la strat'o, kutim'e ebl'is pli-mal'pli konversaci'i.

Dum ili promen'is laŭ la hom'o'plen'a'j pavim'aĵ'o'j, ne tut'e du'op'e, kaj neniam rigard'ant'e unu la ali'a'n, ili est'ig'is kurioz'a'n intermit'a'n inter'parol'ad'o'n kiu ek'flagr'is kaj ek'ĉes'is kiel la lum'o'j el lum'tur'o, ek'silent'ig'it'a'n pro la proksim'iĝ'o de Parti'a uniform'o, aŭ la proksim'ec'o de tele'ekran'o, re'komenc'it'a'n minut'o'j'n post'e, en la mez'o de fraz'o, post'e abrupt'e halt'ig'it'a'n kiam ili apart'iĝ'is ĉe la inter'konsent'it'a lok'o, post'e daŭr'ig'it'a'n preskaŭ sen salut'o'j la sekv'a'n tag'o'n. Juli'a evident'e est'is tre spert'a pri tia konversaci'ad'o, kiu'n ŝi nom'is “felieton'a inter'parol'ad'o”. Ŝi est'is ankaŭ mir'ind'e lert'a pri parol'ad'o sen lip'mov'iĝ'o. Nur unu'foj'e en preskaŭ monat'o da ĉiu'nokt'a'j renkont'iĝ'o'j, ili sukces'is inter'ŝanĝ'i kis'o'n.

Ili silent'e paŝ'ad'is laŭ flank'strat'o (Juli'a neniam parol'is kiam ili est'is for de la ĉef'strat'o'j), kiam okaz'is surd'ig'a bru'eg'o, la ter'o salt'is, kaj la aer'o sen'lum'iĝ'is, kaj Winston trov'is si'n kuŝ'ant'a sur si'a flank'o, kontuz'it'a kaj terur'it'a. Raket'bomb'o evident'e est'is fal'int'a tre proksim'e'n. Subit'e li ek'konsci'is pri la vizaĝ'o de Juli'a, kelk'a'j'n centi'metr'o'j'n de li'a propr'a vizaĝ'o, mort'e blank'a, krete blank'a. Eĉ ŝi'a'j lip'o'j est'is blank'a'j. Ŝi mort'is!

Li prem'is ŝi'n al si, kaj trov'is ke li kis'as viv'ant'a'n varm'a'n vizaĝ'o'n. Sed ia pulvor'aĵ'o blok'is li'a'j'n lip'o'j'n. Ambaŭ ili'a'j vizaĝ'o'j est'is dik'e kovr'it'a'j de gips'o.

Okaz'is vesper'o'j kiam ili ating'is si'a'n renkont'iĝ'ej'o'n, sed dev'is preter'pas'i unu la ali'a'n, sen sign'o de re'kon'o, ĉar patrol'o ĵus ven'is ĉirkaŭ la angul'o'n, aŭ helikopter'o ŝveb'is super'kap'e. Eĉ se est'us mal'pli danĝer'e, est'us tamen mal'facil'e trov'i sufiĉ'a'n temp'o'n por renkont'iĝ'i. La labor'semajn'o de Winston daŭr'is ses'dek hor'o'j'n. Tiu de Juli'a daŭr'is eĉ pli long'e, kaj ili'a'j liber'a'j tag'o'j vari'is laŭ la prem'o de labor'o, kaj ne oft'e koincid'is. Juli'a, ĉiu'kaz'e, mal'oft'e hav'is tut'e liber'a'n vesper'o'n. Ŝi pas'ig'is mir'ind'e grand'a'n kvant'o'n da temp'o, ĉe'est'ant'e preleg'o'j'n, kaj part'o'pren'ant'e en demonstraci'o'j, distribu'ant'e literatur'o'n por la Jun'ul'ar'a Kontraŭ-Seks'a Lig'o, prepar'ant'e standard'o'j'n por la Semajn'o da Mal'am'o, kolekt'ant'e mon'o'n por la ŝpar'ad'o-kampanj'o, kaj tia'j ag'o'j. Tiel oni gajn'as, ŝi dir'is, ĝi est'as kamufl'o. Se oni obe'as la mal'grand'a'j'n regul'o'j'n, oni pov'as mal'obe'i la grand'a'j'n. Ŝi eĉ instig'is Winstonon dediĉ'i eĉ pli'a'n el si'a'j vesper'o'j per si'n'anonc'o por la part'temp'a munici'labor'o, kiu'n volont'ul'e far'as zelot'a'j Parti'an'o'j. Do unu vesper'o'n ĉiu'semajn'e, Winston pas'ig'is kvar hor'o'j'n da paraliz'a ted'iĝ'o, kun'ŝraŭb'ant'e pec'et'o'j'n de metal'o, kiu'j ver'ŝajn'e est'is part'o'j de bomb'o'fuze'o'j, en vent'o'plen'a, mal'bon'e ilumin'at'a labor'ĉambr'o, kie la bat'ad'o de martel'o'j kun'miks'iĝ'is enu'ig'e kun la muzik'o el la tele'ekran'o'j.

Kiam ili renkont'iĝ'is en la tur'o de la preĝ'ej'o, la paŭz'o'j en ili'a'j fragment'a'j konversaci'o'j est'is plen'ig'it'a'j. Est'is varm'eg'a post'tag'mez'o. La aer'o en la mal'grand'a kvadrat'a ĉambr'o super la sonor'il'o'j est'is varm'eg'a kaj stagn'a, kaj naŭz'eg'e odor'is pro kolomb'a fek'o. Ili sid'is parol'ant'e dum hor'o'j, sur la polv'o'kovr'it'a, tig'kovr'it'a plank'o, dum unu aŭ ali'a el ili foj'foj'e star'iĝ'is, por rigard'et'i tra la sag'tru'o'j, por cert'ig'i ke neni'u ven'as.

Juli'a est'is du'dek'ses'jar'aĝ'a.Ŝi loĝ'is en gast'ej'o kun tri'dek ali'a'j knab'in'o'j (“Ĉiam en la fetor'o de vir'in'o'j! Mi mal'am'eg'as vir'in'o'j'n!” ŝi dir'is parentez'e), kaj ŝi pri'labor'is, kiel li diven'is, la roman'verk'a'j'n maŝin'o'j'n en la Departement'o de Fikci'o. Ŝi ĝu'is si'a'n labor'o'n, kiu konsist'is ĉef'e el funkci'ig'ad'o kaj ripar'ad'o de potenc'a sed ne'fid'ebl'a elektr'a motor'o. Ŝi est'is “ne'lert'a”, sed ŝi am'is uz'i si'a'j'n man'o'j'n kaj sent'is familiar'ec'o'n kun maŝin'o'j. Ŝi pov'is pri'parol'i la tut'a'n proced'o'n verk'i roman'o'n, komenc'e per la ĝeneral'a ordon'o far'it'a de la Komitat'o por Plan'ad'o, ĝis la last'a revizi'o far'it'a de la Re'verk'a Team'o. Ŝed ŝi'n ne interes'is la fin'a produkt'aĵ'o. Ŝi “ne mult'e am'as leg'i”, ŝi dir'is. Libr'o'j est'as nur var'o produkt'end'a, sam'e kiel konfit'aĵ'o aŭ ŝu'ŝnur'o'j.

Ŝi'a memor'o ne etend'iĝ'is ĝis antaŭ la fru'a'j ses'dek'a'j jar'o'j, kaj la nur'a person'o kiu'n ŝi iam kon'is, kiu oft'e parol'is pri la tag'o'j antaŭ la Revoluci'o, est'is av'o kiu mal'aper'is kiam ŝi est'is ok'jar'aĝ'a. En la lern'ej'o ŝi est'is la kapitan'o de la hoke'team'o, kaj gajn'is la trofe'o'n por gimnastik'o dum du si'n'sekv'a'j jar'o'j. Ŝi est'is trup'estr'o en la Spion'o'j, kaj branĉ'o'sekretari'o en la Jun'ul'ar'a Lig'o, antaŭ ol an'iĝ'i en la Jun'ul'ar'a Kontraŭ-Seks'a Lig'o. Ŝi ĉiam ricev'is raport'o'j'n pri bon'a karakter'o. Ŝi eĉ est'is selekt'it'a por labor'i en Porn'o'sekci'o (ne'erar'i'pov'a sign'o de bon'a reputaci'o), la sub'sekci'o de la Departement'o de Fikci'o kiu produkt'ad'is mal'mult'e'kost'a'n pornografi'o'n distribu'ot'a'n inter la proloj. Ĝi est'is mok'nom'at'a “Fek'dom'o”, de la hom'o'j labor'ant'a'j en ĝi, ŝi koment'is. Tie ŝi rest'is dum jar'o, help'ant'e produkt'i libr'et'o'j'n en ferm'it'a'j pak'aĵ'o'j, kun titol'o'j kia'j Glutebataj rakont'o'j aŭ Unu nokt'o en lern'ej'o por knab'in'o'j, kiu'j'n kaŝ'em'e aĉet'os prolet'a'j jun'ul'o'j, kiu'j erar'e supoz'as ke ili aĉet'as kontraŭ'leĝ'aĵ'o'n.

“Kia'j est'as tiu'j libr'o'j?” dir'is Winston sci'vol'em'e.

Ho, terur'a rub'o. Ili est'as ver'e ted'a'j. Ili hav'as nur ses intrig'o'j'n, sed ili inter'miks'iĝ'as iom. Kompren'ebl'e mi ne pri'trakt'is la kalejdoskop'o'j'n.

Mi neniam est'is en la Re'verk'a Team'o. Mi ne est'as literatur'em'a, kar'ul'o — eĉ ne sufiĉ'e por tio.”

Li inform'iĝ'is, mir'ig'at'e, ke ĉiu'j labor'ant'o'j en Porn'o'sekci'o, escept'e de la departement'estr'o'j, est'as knab'in'o'j. La teori'o est'is ke vir'o'j, kies seks'instinkt'o'j est'as mal'pli facil'e reg'ebl'a'j ol tiu'j de vir'in'o'j, est'as pli minac'at'a'j de korupt'iĝ'o pro la fi'aĵ'o'j, pri kiu'j ili okup'as si'n.

“Ili eĉ ne vol'as ke edz'in'o'j est'u tie,” ŝi plu'dir'is. “Ili supoz'as ke knab'in'o'j est'as ĉiam tre pur'a'j. Nu, tamen, jen knab'in'o kiu ne est'as tia.”

Ŝi unu'e amor'is kiam ŝi est'is dek'ses'jar'aĝ'a, kun ses'dek'jar'aĝ'a Parti'an'o, kiu post'e mort'ig'is si'n por evit'i arest'iĝ'o'n. “Kaj ja tio est'is bon'a,” dir'is Juli'a, “ĉar ali'e ili akir'us mi'a'n nom'o'n el li, kiam li konfes'is.”

De tiam est'as divers'a'j ali'a'j. La viv'o kia ŝi koncept'is ĝi'n est'is tre simpl'a.

Oni vol'as ĝu'i la viv'o'n; “ili”, t.e. la Parti'o, vol'as mal'ebl'ig'i tio'n; oni mal'obe'as la regul'o'j'n laŭ'ebl'e. Ŝi ŝajn'e opini'is ke est'as egal'e natur'e ke “ili” vol'as for'pren'i de oni oni'a'j'n plezur'o'j'n, kiel ke oni vol'as ne est'i kapt'it'a. Ŝi mal'am'is la Parti'o'n, kaj dir'is tio'n per krud'eg'a'j vort'o'j, sed ŝi ne ĝeneral'e kritik'is ĝi'n. Escept'e de kiam ĝi tuŝ'is ŝi'a'n propr'a'n viv'o'n, tut'e ne interes'is ŝi'n la Parti'a'j doktrin'o'j. Li rimark'is ke ŝi neniam uz'as Nov'parol'a'j'n vort'o'j'n, escept'e de tiu'j, kiu'j jam far'iĝ'is ĉiu'tag'aĵ'o'j. Ŝi neniam aŭd'is pri la Frat'ar'o, kaj rifuz'as kred'i ke ĝi ekzist'as. Ĉia organiz'it'a ribel'o kontraŭ la Parti'o, kio tut'cert'e fiask'us, ŝajn'is al ŝi est'i stult'a. Lert'ec'o ebl'ig'is mal'obe'i la regul'o'j'n kaj tamen rest'i viv'ant'a. Li demand'is al si mal'klar'e, kiom da ali'a'j simil'a'j jun'generaci'a'j hom'o'j simil'as al ŝi, hom'o'j kresk'int'a'j en la mond'o de la Revoluci'o, kiu'j kon'as neni'o'n ali'a'n, kiu'j akcept'as la Parti'o'n kiel ne'ŝanĝ'ebl'aĵ'o'n, sam'e kiel la ĉiel'o'n, kaj ne ribel'as kontraŭ ĝi'a aŭtoritat'o, sed simpl'e evit'as ĝi'n, sam'e kiel kunikl'o evit'as hund'o'n.

Ili ne diskut'is ebl'o'n ge'edz'iĝ'i. Tio est'is tro mal'praktik'a por merit'i pri'pens'o'n. Neni'u imag'ebl'a komitat'o aprob'us tia'n ge'edz'iĝ'o'n, eĉ se Katharine, la edz'in'o de Winston, iel est'us for'ig'ebl'a. Ĝi est'is sen'esper'a, eĉ kiel rev'o.

“Kia ŝi est'is, vi'a edz'in'o?” dir'is Juli'a.

“Ŝi est'is — ĉu vi kon'as la Nov'parol'a'n vort'o'n ‘bon'pens'plen'a’?

Kompren'ebl'e tio signif'as ortodoks'a, ne'kapabl'a hav'i mal'bon'a'n pens'o'n?”

“Ne, mi ne kon'is tiu'n vort'o'n, sed mi cert'e kon'as tia'n spec'o'n de person'o.”

Li komenc'is rakont'i al ŝi la histori'o'n de si'a viv'o kiel edz'o, sed, kurioz'e, ŝi ŝajn'e jam kon'is la esenc'a'j'n part'o'j'n de ĝi. Ŝi pri'parol'is al li, preskaŭ kvazaŭ vid'int'e aŭ sent'int'e, la rigid'iĝ'o'n de la korp'o de Katharine, tuj kiam li tuŝ'is ĝi'n, la manier'o'n per kiu ŝi ankoraŭ ŝajn'is for'puŝ'i li'n plen'fort'e, eĉ kiam ŝi'a'j brak'o'j est'is strikt'e prem'it'a'j ĉirkaŭ li'n.

Kun Juli'a li sent'is neni'a'n mal'facil'o'n diskut'i tia'j'n afer'o'j'n: Katharine, ĉiu'kaz'e, jam antaŭ long'e ĉes'is est'i dolor'ig'a memor'aĵ'o, kaj far'iĝ'is nur mal'bon'gust'aĵ'o.

“Tamen mi pov'us toler'i ĝi'n, se ne okaz'us unu afer'o,” li dir'is. Li rakont'is al ŝi pri la mal'erotik'a ceremoni'et'o, kiu'n Katharine trud'is al li dum la sam'a nokt'o ĉiu'n semajn'o'n. “Ŝi abomen'is ĝi'n, sed neni'o pov'us dev'ig'i ŝi'n ne far'i ĝi'n. Ŝi kutim'is nom'i ĝi'n — sed vi neniam diven'us.”

“Ni'a dev'o por la Parti'o,” dir'is Juli'a tuj.

“Kiel vi sci'is tio'n?”

“Ankaŭ mi stud'is en lern'ej'o, kar'ul'o. Seks'preleg'o'j unu'foj'e en ĉiu monat'o, por la super'dek'ses'jar'ul'o'j. Kaj en la Jun'ul'ar'a Mov'ad'o. Ili en'cerb'ig'as ĝi'n mult'ej'ar'long'e. Sed kompren'ebl'e, ne est'as antaŭ'sci'ebl'e; la hom'o'j est'as tiom hipokrit'a'j.”

Ŝi komenc'is pli'detal'e parol'i pri la tem'o. Kiam tem'is pri Juli'a, ĉio re'ven'ig'is ŝi'n al ŝi'a propr'a seks'em'o. Tuj kiam tio est'is iel alud'it'a, ŝi kapabl'is tre akut'e diagnoz'i. Mal'kiel Winston, ŝi kompren'is la intern'a'n ide'o'n de la seks'puritan'ism'o de la Parti'o. Ne nur ke la seks'instinkt'o kre'as propr'a'n mond'o'n ekster la reg'pov'o de la Parti'o, kaj tial, kiel ebl'e plej detru'end'a'n. Pli grav'e est'as, ke mank'ig'o de seks'spert'o'j instig'as histeri'o'n, kio est'as dezir'at'a, ĉar ĝi est'as trans'form'ebl'a en milit'am'o'n, kaj en ador'ad'o'n al estr'o. Tiel ŝi esprim'is ĝi'n: “Kiam oni amor'as, oni el'uz'as energi'o'n, kaj post'e oni feliĉ'as, kaj oni fervor'iĝ'as pri neni'o. Ili ne pov'as toler'i tia'n sent'o'n. Ili vol'as ke oni est'u konstant'e energi'plen'eg'a. La tut'a'j parad'ad'o, kaj kri'ad'o, kaj standard'flirt'ig'ad'o, est'as nur putr'int'a seks'o. Se oni est'as intern'e feliĉ'a, kial oni ekscit'iĝ'us pri Grand'a Frat'o, kaj la Tri-Jar'a'j Plan'o'j, kaj la Du Minut'o'j da Mal'am'o, kaj la tut'a ceter'a merd'eg'aĵ'o?”

“Ja est'as ver'e,” li pens'is. Est'is rekt'a intim'a lig'o inter ĉast'o kaj politik'a ortodoks'ec'o. Kiel ebl'us sufiĉ'e ard'ig'i la tim'o'n, la mal'am'o'n, kaj la frenez'a'n kred'em'o'n, kiu'j'n la Parti'o bezon'as en si'a'j membr'o'j, se ĝi ne sub'prem'us potenc'a'n instinkt'o'n, kaj uz'us ĝi'n kiel motor'o'n? La seks'impuls'o est'is danĝer'a por la Parti'o, kaj la Parti'o util'ig'is ĝi'n. Ili sam'e ruz'is pri la ge'patr'em'a instinkt'o. Ne ebl'us tut'e abolici'i la famili'o'n, kaj, efektiv'e, la hom'o'j est'is urĝ'at'a'j am'i si'a'j'n infan'o'j'n, preskaŭ laŭ la mal'nov'a manier'o. La infan'o'j, ali'flank'e, est'is sistem'e instig'at'a'j kontraŭ'i si'a'j'n ge'patr'o'j'n, kaj est'is instru'at'a'j spion'ad'i ili'n, kaj raport'i ili'a'j'n devi'o'j'n. La famili'o, laŭ la efekt'o de tio, far'iĝ'is branĉ'o de la Pens'polic'o.

Ĝi est'is metod'o per kiu ĉiu person'o est'as ĉirkaŭ'at'a tag'e kaj nokt'e de inform'ant'o'j kiu'j intim'e kon'as li'n.

Abrupt'e li'a mens'o re'ir'is al Katharine. Kat'her'in'e sen'dub'e denunc'us li'n al la Pens'polic'o, se ŝi, bon'ŝanc'e, ne est'us tro stult'a por detekt'i la mal'ortodoks'ec'o'n de li'a'j opini'o'j. Sed kio ver'e memor'ig'is li'n pri ŝi ĉi'moment'e est'is la sufok'a varm'eg'o de la post'tag'mez'o, kiu aper'ig'is ŝvit'o'n el li'a frunt'o. Li komenc'is rakont'i al Juli'a i'o'n okaz'int'a'n, aŭ, pli ekzakt'e, ne'okaz'int'a'n, dum ali'a tro'varm'eg'a somer'a post'tag'mez'o antaŭ dek unu jar'o'j.

Okaz'is tri aŭ kvar monat'o'j'n post ili'a ge'edz'iĝ'o. Ili perd'is la voj'o'n dum komun'um'a ekskurs'o ie en Kent 1 . Ili post'rest'is la ali'a'j'n nur per kelk'a'j minut'o'j, sed ili erar'e turn'is si'n, kaj baldaŭ trov'is si'n halt'ig'it'a'j de la rand'o de mal'nov'a kret'min'o. Ĝi est'is dek-du'dek metr'o'j'n profund'a, kun rok'eg'o'j ĉe la fund'o. Neni'u ĉe'est'is por ke ili demand'u pri la ĝust'a voj'o. Tuj kiam ŝi ek'konsci'is ke ili perd'iĝ'is, Kat'her'in'e far'iĝ'is tre mal'trankvil'a. Est'i for de la bru'em'a amas'o da ekskurs'ant'o'j, eĉ dum moment'o, sent'ig'is al ŝi ke ŝi mis'ag'as. Ŝi vol'is hast'i retro'e'n laŭ la voj'o sur kiu ili ven'is, kaj komenc'i serĉ'i ali'direkt'e. Sed je tiu moment'o, Winston rimark'is kelk'a'j'n flor'o'j'n kresk'ant'a'j'n en la krev'o'j de la klif'o sub ili. Unu flor'spec'o est'is du'kolor'a, fuksin'a kaj brik'ruĝ'a, ambaŭ kolor'o'j kresk'is sur unu'sol'a radik'o. Li neniam antaŭ'e vid'is ti'aĵ'o'n, kaj li vok'is al Katharine, ke ŝi ven'u rigard'i ĝi'n.

“Rigard'u, Katharine! Rigard'u tiu'j'n flor'o'j'n. Tiu'n grup'o'n preskaŭ ĉe la fund'o. Ĉu vi vid'as ke ili hav'as du apart'a'j'n kolor'o'j'n?”

Ŝi jam est'is turn'int'a si'n por for'ir'i, sed ŝi malgraŭ tio iom mal'kviet'e re'ven'is dum moment'o. Ŝi eĉ klin'is si'n trans la rand'o'n de la klif'o, por vid'i al kio li gest'as. Li star'is iom'et'e mal'antaŭ ŝi, kaj li met'is man'o'n sur ŝi'a'n tali'o'n, por mal'ŝancel'i ŝi'n. Je tiu moment'o, li ek'pens'is ke ili est'as tut'e sol'a'j. Est'is neni'u hom'o proksim'a, neni'u foli'o mov'iĝ'is, eĉ neni'u bird'o est'is vek'a. En ĉi tia lok'o, apenaŭ est'is danĝer'o ke est'as kaŝ'it'a mikrofon'o, kaj eĉ se est'us mikrofon'o, ĝi kapt'us nur son'o'j'n. Est'is la plej varm'eg'a, plej dorm'ig'a hor'o de la post'tag'mez'o. La sun'o brul'ig'e traf'is ili'n, ŝvit'o tikl'is li'a'n vizaĝ'o'n. Kaj li ek'pens'is...

“Kial vi ne regal'is ŝi'n per fort'a puŝ'o?” dir'is Juli'a. “Tio'n mi far'us.”

“Jes, kar'a, tio'n vi far'us. Mi far'us, se mi est'us tiam person'o kia mi nun est'as. Aŭ ebl'e mi — mi ne cert'as.”

“Ĉu vi bedaŭr'as ke vi ne puŝ'is ŝi'n?”

“Jes. Ĉio'n konsider'ant'e, mi bedaŭr'as tio'n.”

1.

Distrikt'o en Angli'o, ĉe la sud'orient'a ekstrem'o de la insul'o.— Trad.

Ili sid'is flank-al-flank'e sur la polv'o'kovr'it'a plank'o. Li tir'is ŝi'n pli proksim'e'n al si. Ŝi'a kap'o apog'iĝ'is per li'a ŝultr'o, la plaĉ'a odor'o de ŝi'a har'ar'o konker'is la kolomb'o'fek'o'n. “Ŝi est'as tre jun'a,” li pens'is, “ŝi ankoraŭ anticip'as ricev'i i'o'n el la viv'o, ŝi ne kompren'as ke puŝ'i ĝen'a'n person'o'n trans klif'o'n, solv'as neni'o'n.”

“Ver'dir'e, ŝov'i ŝi'n ŝanĝ'us neni'o'n.”

“Do kial vi bedaŭr'as ne est'i puŝ'int'a ŝi'n.”

“Nur ĉar mi prefer'as pozitiv'o'n anstataŭ negativ'o'n. En la lud'o kiu'n ni lud'as, ni ne pov'as sukces'i. Kelk'a'j spec'o'j de mal'gajn'o est'as pli bon'a'j ol ali'a'j, jen kiel est'as.”

Li sent'is ŝi'a'j'n ŝultr'o'j'n mov'iĝ'et'i ne'ant'e. Ŝi ĉiam kontraŭ'dir'is li'n, kiam li dir'is i'o'n tia'n. Ŝi rifuz'is akcept'i kiel natur'a'n leĝ'o'n, ke la individu'o est'as ĉiam venk'at'a. Part'e ŝi kompren'is ke ŝi mem est'as destin'it'a venk'iĝ'i, ke pli-mal'pli fru'e la Pens'polic'o kapt'os ŝi'n, kaj mort'ig'os ŝi'n, sed ali'a part'o de ŝi'a mens'o kred'is ke iel ebl'as konstru'i sekret'a'n mond'o'n, en kiu oni pov'as viv'i laŭ'vol'e. Oni bezon'as nur bon'fortun'o'n, lert'o'n, kaj aŭdac'o'n. Ŝi ne kompren'is ke tut'e ne ne ekzist'as feliĉ'o, ke la sol'a venk'o ven'os nur en la tre for'a est'ont'ec'o, long'e post oni'a mort'o, ke jam de la moment'o kiam oni proklam'as milit'o'n kontraŭ la Parti'o, est'as pli bon'e opini'i si'n kadavr'o.

“Ni est'as la mort'ul'o'j,” li dir'is.

“Ni ankoraŭ ne mort'is,” dir'is Juli'a konkret'em'e.

“Korp'e, ne. Post ses monat'o'j, jar'o — kvin jar'o'j, kred'ebl'e. Mi tim'as la mort'o'n. Vi est'as jun'a, do ver'ŝajn'e vi tim'as ĝi'n pli ol mi. Evident'e ni for'puŝ'os ĝi'n laŭ'ebl'e plej long'e. Sed mal'mult'e grav'as. Dum hom'o'j rest'as hom'o'j, la mort'o kaj la viv'o est'as unu'sol'a afer'o.”

“Absurd'aĵ'o! Kun kiu vi prefer'us amor'i, mi aŭ skelet'o? Ĉu vi ne ĝu'as la viv'ad'o'n? Ĉu ne plaĉ'as al vi la sent'o: Jen mi, jen mi'a man'o, jen mi'a krur'o, mi est'as real'a, mi est'as solid'a, mi viv'as! Ĉu tio ne plaĉ'as al vi?”

Ŝi tord'e tir'is si'n por front'i li'n, kaj prem'is si'a'n brust'o'n kontraŭ li'n.

Li pov'is sent'i ŝi'a'j'n mam'o'j'n, matur'a'j'n tamen firm'a'j'n, tra ŝi'a kombine'o.

Ŝi'a korp'o ŝajn'is verŝ'i iom da si'a'j jun'o kaj vigl'o en li'a'n.

“Jes, tio plaĉ'as al mi,” li dir'is.

“Do ĉes'u parol'i pri la mort'o. Kaj nun aŭskult'u, kar'ul'o, ni dev'as aranĝ'i pri ni'a post'a renkont'iĝ'o. Est'os bon'e ke ni re'ir'u al la lok'o en la arb'ar'o. Ni bon'e ripoz'ig'is ĝi'n. Sed vi dev'os ir'i tie'n laŭ ali'a voj'o, ĉi'foj'e.

Mi jam plan'is ĉiu'j'n detal'o'j'n. Vetur'u per la trajn'o — sed, jen, mi desegn'os la voj'o'n por vi.”

Kaj laŭ si'a praktik'a manier'o, ŝi kun'puŝ'is mal'grand'a'n kvadrat'o'n da polv'o, kaj per tig'o el kolomb'o'nest'o ŝi komenc'is desegn'i map'o'n sur la plank'o.

4

Winston ĉirkaŭ'rigard'is en la mal'elegant'a ĉambr'et'o, super la butik'o de S-ro Charrington. Apud la fenestr'o, la enorm'a lit'o est'is pret'ig'it'a, per ĉif'a'j lan'kovr'il'o'j kaj ne'kovr'it'a cilindr'a kusen'o. La mal'nov'mod'a horloĝ'o kun la dek'du-hor'a fac'o tiktak'ad'is sur la kamen'bret'o. En la angul'o, sur la klap'hav'a tabl'o, la vitr'a paper'pez'il'o, kiu'n li aĉet'is dum si'a antaŭ'a vizit'o, scintil'is soft'e el la du'on'sen'lum'o.

Super la kamen'ej'o est'is ĉif'it'a stan'a ole'forn'o, kuir'pot'o, kaj du tas'o'j, proviz'it'a'j de S-ro Charrington. Winston brul'ig'is la flam'ing'o'n, kaj sur'met'is pot'o'n da akv'o por bol'ig'i ĝi'n. Li est'is kun'port'int'a kovert'o'n da Kaf'o por la Venk'o, kaj kelk'a'j'n sakar'in'tablojd'o'j'n. La horloĝ'indik'il'o'j dir'is dek'sep-du'dek: efektiv'e est'is dek'naŭ-du'dek. Ŝi ven'os je la dek'naŭ- tri'dek'a.

“Mal'saĝ'e, mal'saĝ'e,” ripet'ad'is li'a kor'o al li: “konsci'a, ne'bezon'a, si'n'mort'ig'a mal'saĝ'o”. El ĉiu'j krim'o'j kiu'j'n Parti'an'o pov'us okaz'ig'i, est'is plej ne'ebl'e kaŝ'i ĉi tiu'n. Efektiv'e, la ide'o unu'e flos'is en li'a'n kap'o'n en la form'o de vizi'o, de la vitr'a paper'pez'il'o reflekt'at'a de la surfac'o de la klap'hav'a tabl'o. Kiel li antaŭ'vid'is, S-ro Charrington tut'e ne obĵet'is lu'don'i la ĉambr'o'n. Li evident'e ĝoj'is pro la kelk'a'j dolar'o'j, kiu'j'n tio ven'ig'os al li. Nek li aspekt'is ŝok'it'a, nek ofend'e kompren'em'a, kiam klar'iĝ'is ke Winston dezir'as la ĉambr'o'n cel'e al amor'ad'o. Anstataŭ'e, li rigard'is la mez'distanc'o'n, kaj parol'is per ĝeneral'a'j koment'o'j, kun tiel delikat'a mien'o, ke li impres'is kvazaŭ part'e ne'vid'ebl'iĝ'int'e. “Privat'ec'o,” li dir'is, “est'as tre valor'a. Ĉiu dezir'as lok'o'n kie li pov'as kelk'foj'e est'i sol'a.

Kaj kiam iu hav'as tia'n lok'o'n, ja est'as simpl'a ĝentil'ec'o ke kiu ajn ali'a sci'as pri ĝi silent'u pri si'a sci'o.” Li ankaŭ, ŝajn'ant'e preskaŭ fad'i el ekzist'o, plu'dir'is ke est'as du en'ir'ej'o'j por la dom'o, unu el ili est'as ĉe la mal'antaŭ'a kort'o, kaj konduk'as el mal'larĝ'a voj'et'o.

Sub la fenestr'o iu kant'ad'is. Winston el'rigard'et'is, sekur'e protekt'at'e de la muslin'a kurten'o. La juni'a sun'o ankoraŭ est'is alt'e en la ĉiel'o, kaj en la sub'a sun'lum'plen'a kort'o, enorm'a vir'in'o, solid'a kiel Norman'a 1 kolon'o, kun fort'a'j ruĝ'a'j antaŭ'brak'o'j kaj sak'ŝtof'a antaŭ'vest'o, mov'ad'is si'n tie'n kaj re'e'n inter lav'kuv'o kaj sek'ig'ŝnur'o, al'lig'ant'e ar'o'n da kvadrat'a'j blank'aĵ'o'j, kiu'j'n Winston re'kon'is est'i vind'o'tuk'o'j por beb'o.

Kiam ajn ŝi'a buŝ'o ne est'is kork'it'a per vest'o'pinĉ'il'o'j, ŝi kant'is per

1.

Laŭ franc'de'ven'a arkitektur'a stil'o, familiar'a ĉe impon'a'j konstru'aĵ'o'j, ekz. katedral'o'j.

potenc'a kontralt'a voĉ'o: Nur sen'esper'a dezir'aĵ'o.

For'glit'em'a kiel tag’ april'a, Kun ek'vid'o, ek'dir'o, rev-inspir'o, Kun'for'ir'is kor'o mi'a!

La kant'o jam hant'ad'is Londonon de mult'a'j ĵus'a'j semajn'o'j. Ĝi est'is unu el sen'nombr'a'j simil'a'j kant'o'j, el'don'it'a'j de sub'sekci'o de la Departement'o de Muzik'o, por la proloj. La vort'o'j de tiu'j kant'o'j est'is verk'it'a'j, tut'e sen pri'labor'ad'o far'e de hom'o'j, per maŝin'o nom'at'a vers'ig'il'o. Sed la vir'in'o kant'is tiel melodi'e, ke la absurd'a rub'o preskaŭ far'iĝ'is plaĉ'a son'o. Li pov'is aŭd'i la vir'in'o'n kant'i, kaj la ŝov'iĝ'ad'o'n de ŝi'a'j ŝu'o'j sur la pavim'blok'o'j, kaj la kri'o'j'n de la infan'o'j en la strat'o, kaj el ie tre for mal'fort'a'n bru'o'n de la trafik'o, tamen la ĉambr'o ŝajn'is kurioz'e silent'a, pro la mank'o de tele'ekran'o.

“Mal'saĝ'e, mal'saĝ'e, mal'saĝ'e!” li pens'is de'nov'e. Est'is mal'kred'ebl'e ke ili pov'us frekvent'i ĉi tiu'n lok'o'n dum pli ol kelk'a'j semajn'o'j, sen est'i kapt'it'a'j. Sed la tent'o hav'i kaŝ'ej'o'n kiu ver'e aparten'as al ili, en'dom'e kaj proksim'e, est'is tro grand'a por ili ambaŭ. Dum long'a period'o post ili'a vizit'o al la sonor'il'tur'o de la preĝ'ej'o, est'is ne'ebl'e aranĝ'i renkont'iĝ'o'j'n.

La labor'hor'o'j est'is drast'e pli'mult'ig'it'a'j, prepar'e por la Semajn'o da Mal'am'o. Tiu est'os post pli ol monat'o, sed la enorm'a'j kompleks'a'j prepar'o'j neces'a'j postul'is ekstr'a'n labor'o'n de ĉiu'j person'o'j. Fin'e ili ambaŭ sukces'is akir'i liber'a'n post'tag'mez'o'n dum unu'sam'a tag'o. Ili inter'akord'is re'ir'i al la liber'a spac'o en la arb'ar'o. La antaŭ'a'n vesper'o'n ili renkont'iĝ'is ne'long'e en la strat'o. Kiel kutim'e, Winston apenaŭ rigard'is Juli'a'n dum ili proksim'iĝ'is unu al la ali'a en la hom'amas'o, sed per la kurt'a rigard'et'o kiu'n li far'is direkt'e al ŝi, ŝajn'is al li ke ŝi est'as pli pal'a ol kutim'e.

“Ne ebl'os,” ŝi murmur'is, tuj kiam ŝi decid'is ke est'as sekur'e parol'i.

“Morgaŭ, mi vol'as dir'i.”

“Kio'n?”

“Morgaŭ post'tag'mez'e. Mi ne pov'os ven'i.”

“Kial?”

Ho, la kutim'a kial'o. Ĝi komenc'iĝ'is fru'e ĉi'foj'e.”

Dum'moment'e li est'is violent'e koler'a. Dum la monat'o de li'a kon'at'iĝ'o kun ŝi, la natur'o de li'a dezir'o al ŝi ŝanĝ'iĝ'is. Komenc'e est'is mal'mult'a ver'a sent'em'o. Ili'a unu'a amor'o est'is nur ag'o est'ig'it'a de la vol'o. Sed post la du'a foj'o, est'is mal'sam'e. La odor'o de ŝi'a har'ar'o, la gust'o de ŝi'a buŝ'o, la sent'o de ŝi'a haŭt'o, ŝajn'is intern'iĝ'i en li'n, aŭ en la ĉirkaŭ'ant'a'n aer'o'n. Ŝi far'iĝ'is korp'a neces'aĵ'o, io kio'n li ne nur vol'as sed al kio, laŭ li'a sent'o, li rajt'as. Kiam ŝi dir'is ke ŝi ne pov'os ven'i, li'n traf'is pens'o ke ŝi mal'fidel'as al li. Sed ĝust'e tiu'moment'e, la hom'amas'o kun'e'n prem'is ili'n, kaj ili'a'j man'o'j akcident'e renkont'iĝ'is. Ŝi rapid'e prem'et'is la pint'o'j'n de li'a'j fingr'o'j, ag'o kiu ŝajn'is al'vok'i ne dezir'o'n sed am'o'n. Traf'is li'n la ide'o ke kiam oni loĝ'as kun vir'in'o, tiu esper'perfid'o sen'dub'e est'as normal'a ripet'iĝ'ant'a event'o; kaj profund'a tener'o, kia'n li ne antaŭ'e sent'is pri ŝi, subit'e ek'kapt'is li'n. Li dezir'eg'is ke ili est'u ge'edz'o'j jam de dek jar'o'j. Li dezir'eg'is est'i marŝ'ant'a tra la strat'o'j kun ŝi, tut'e sam'e kiel nun, sed mal'kaŝ'e kaj sen'tim'e, diskut'ant'e trivial'aĵ'o'j'n, kaj aĉet'ant'e divers'a'j'n er'o'j'n por la loĝ'ej'o. Li plej'e dezir'is ke ili pov'u posed'i lok'o'n kie ili pov'os est'i sol'a'j, unu kun la ali'a, sen sent'i dev'o'n amor'i kiam ajn ili renkont'iĝ'as. Efektiv'e ne je preciz'e tiu moment'o, sed iam dum la sekv'a tag'o, traf'is li'n la ide'o lu'i la ĉambr'o'n de S-ro Charrington. Kiam li propon'is tio'n al Juli'a, ŝi akcept'is ne'anticip'it'e rapid'e. Ili ambaŭ sci'is ke est'as pur'a frenez'ec'o. Est'is kvazaŭ ili intenc'e paŝ'as pli proksim'e'n al la tomb'o. Dum li sid'is atend'ant'e sur la rand'o de la lit'o, li de'nov'e pens'is pri la kel'o'j de la Ministr'ej'o de la Am'o. Est'is kurioz'e kiel tiu antaŭ'destin'it'a terur'o en- kaj el-ir'is oni'a'n konsci'o'n. Jen ĝi, fiks'it'a en la est'ont'ec'o, ven'ont'a tuj antaŭ la mort'o sam'e cert'e kiel 99 ven'as tuj antaŭ 100. Oni ne pov'as evit'i ĝi'n, sed ebl'e oni pov'as prokrast'i ĝi'n: tamen, anstataŭ'e, foj'foj'e, per konsci'a, intenc'a ag'o, oni elekt'as mal'grand'ig'i la interval'o'n antaŭ ĝi'a okaz'o.

Tiu'moment'e est'is rapid'a paŝ'ad'o sur la ŝtup'ar'o. Juli'a ek'kur'is en la ĉambr'o'n. Ŝi port'is sak'o'n da instrument'o'j, el krud'a brun'a kanvas'o, kia'n li kelk'foj'e vid'is ŝi'n port'i tie'n kaj re'e'n en la Ministr'ej'o. Li antaŭ'e'n'paŝ'is por pren'i ŝi'n inter si'a'j'n brak'o'j'n, sed ŝi liber'ig'is si'n iom rapid'e, part'e ĉar ŝi ankoraŭ ten'is la sak'o'n da instrument'o'j.

“Atend'u moment'et'o'n,” ŝi dir'is. “Las'u mi'n montr'i al vi kio'n mi al'port'is. Ĉu vi kun'port'is iom da tiu fi'aĉ'a Kaf'o por la Venk'o? Mi supoz'is ke tiel est'os. For'ĵet'u ĝi'n, ĉar ni ne bezon'os ĝi'n. Rigard'u...”

Ŝi sur'genu'iĝ'is, ek'mal'ferm'is la sak'o'n, kaj el'fal'is kelk'a'j ŝraŭb'ŝlos'il'o'j kaj mal'ŝraŭb'il'o, kiu'j est'is plen'ig'int'a'j ĝi'a'n supr'a'n part'o'n. Sub'e est'is kvant'o da bon'ord'a'j paper'pak'et'o'j. La unu'a pak'et'o kiu'n ŝi trans'don'is al Winston sent'iĝ'is strang'a tamen iel familiar'a. Ĝi est'is plen'a de ia pez'a, sabl'ec'a aĵ'o kiu ced'is al oni'a tuŝ'o.

“Ĉu ja suker'o?” li dir'is.

“Ver'a suker'o. Ne sakar'in'o, suker'o. Kaj jen pan'bulk'o, ver'a blank'a pan'o, ne ni'a pan'aĉ'aĵ'o — kaj mal'grand'a pot'o da konfit'aĵ'o. Kaj jen lad'skatol'o da lakt'o — sed rigard'u! Pri ĉi tio mi ver'e fier'as. Mi dev'is volv'i iom da sak'o ĉirkaŭ ĝi'n, ĉar —”

Sed ŝi ne bezon'is dir'i al li kial ŝi ĉirkaŭ'volv'is ĝi'n. La odor'o jam plen'ig'is la ĉambr'o'n, riĉ'a, varm'eg'a odor'o, kiu simil'is al io ven'int'a el li'a fru'a infan'ec'o, sed kiu'n oni efektiv'e renkont'as foj'foj'e, blov'iĝ'ant'a'n en koridor'o antaŭ ol pord'o bru'ferm'iĝ'as, aŭ dis'vast'ig'ant'a'n si'n mister'e en hom'plen'a strat'o, flar'at'a'n nur moment'e kaj post'e mal'aper'ant'a'n.

“Kaf'o,” li murmur'is, “ver'a kaf'o”.

“Kaf'o de la Intern'a Parti'o. Mi hav'as plen'a'n kilo'gram'o'n, ĉi tie.”

“Kiel vi ruz'is akir'i ĉio'n ci?”

“Ĉi ĉio est'as de la Intern'a Parti'o. Neni'o'n mal'hav'as tiu'j pork'aĉ'o'j, neni'o'n. Sed kompren'ebl'e manĝ'o'serv'ist'o'j kaj ali'a'j help'ist'o'j kaj hom'o'j ŝtel'as, kaj — rigard'u, mi hav'as pak'et'o'n da te'o ankaŭ.”

Winston jam ek'kaŭr'is apud ŝi. Li ŝir'e mal'ferm'is angul'o'n de la pak'et'o.

“Ver'a te'o. Ne rubus'foli'o'j.”

“Est'as mult'a te'o, last'a'temp'e. Ili kapt'is Hindion, aŭ i'o'n,” ŝi dir'is sen'detal'e. “Sed aŭskult'u kar'ul'o. Mi vol'as ke vi turn'u vi'a'n dors'o'n al mi dum tri minut'o'j. Ir'u sid'i sur la ali'a flank'o de la lit'o. Ne tro proksim'iĝ'u al la fenestr'o. Kaj ne turn'u vi'n antaŭ ol mi permes'os.”

Winston rigard'ad'is sen'pri'pens'e tra la muslin'a'n kurten'o'n. Sub'e, en la kort'o, la ruĝ'brak'a vir'in'o ankoraŭ marŝ'ad'is tie'n kaj re'e'n inter la lav'kuv'o kaj la sek'ig'o'ŝnur'o. Ŝi pren'is du pli'a'j'n pinĉ'il'o'j'n el si'a buŝ'o kaj kant'is profund'a'sent'e: Laŭ'dir'e la temp'o kurac'as, Laŭ'dir'e forges'o do ven'os; nu Ankoraŭ rid'et'o'j kaj larm'o'j tra l’ jar'o'j, Ja tord'as la kor'ŝnur'o'j'n plu!

Ŝi parker'is la tut'a'n rim'aĉ'ar'o'n, ŝajn'e. Ŝi'a voĉ'o flos'is supr'e'n kun la dolĉ'a somer'aer'o, tre melodi'e, plen'e de ia feliĉ'a melankoli'o. Oni sent'is ke ŝi est'us tut'e kontent'a, se la juni'a vesper'o est'us sen'fin'a, kaj la kvant'o da vest'o'j ne'el'ĉerp'ebl'a, rest'i tie dum mil jar'o'j, pend'ig'ant'e vind'o'tuk'o'j'n kaj kant'ant'e rim'aĉ'o'j'n. Li ek'pens'is ke est'as kurioz'e ke li neniam aŭd'is Parti'an'o'n kant'i sol'a kaj spontan'e. Eĉ ŝajn'us iom'et'e ne'ord'o'toks'e, danĝer'e ekscentr'e, sam'e kiel parol'ad'i al si mem. Ebl'e nur kiam oni est'as proksim'e al mort'mal'sat'o, oni pov'as sen'kaŭz'e kant'ad'i.

“Vi rajt'as turn'i vi'n nun,” dir'is Juli'a.

Li turn'is si'n, kaj dum sekund'o li preskaŭ ne re'kon'is ŝi'n. Efektiv'e, li anticip'is vid'i ŝi'n nud'a. Sed ŝi ne est'is nud'a. La trans'form'iĝ'o okaz'int'a est'is mult'e pli surpriz'a. Ŝi est'is kolor'int'a la vizaĝ'o'n.

Sen'dub'e ŝi est'is kaŝ'e en'ir'int'a iu'n butik'o'n en la prola kvartal'o, kaj aĉet'is por si komplet'o'n da ŝmink'aĵ'o'j. Ŝi'a'j lip'o'j est'is dens'e ruĝ'ig'it'a'j, ŝi'a'j vang'o'j ruĝ'et'ig'it'a'j, ŝi'a naz'o pudr'it'a: eĉ est'is iom'et'o sub la okul'o'j por pli'bril'ig'i ili'n. Ne est'is tre lert'e far'it'e, sed la spert'o'j de Winston ne instru'is al li alt'a'n norm'o'n. Li neniam antaŭ'e vid'is nek imag'is Parti'an'in'o'n kun ŝmink'o sur la vizaĝ'o. La pli'bon'ig'o de ŝi'a aspekt'o est'is mir'ig'a. Per nur kelk'a'j kolor'aĵ'et'o'j ĝust'a'lok'e met'it'a'j, ŝi far'iĝ'is ne nur mult'e pli bel'a, sed, plej grav'e, pli in'ec'a. Ŝi'a'j mal'long'a har'ar'o kaj knab'ec'a kombine'o nur intens'ig'is la efekt'o'n. Dum li pren'is ŝi'n inter si'a'j'n brak'o'j'n ond'o da sintez'a'j viol'et'o'j inund'is li'a'n naz'o'n. Li memor'is la du'on'mal'lum'o'n de kel'a kuir'ej'o, kaj la kavern'a'n buŝ'o'n de vir'in'o. Est'is la sam'a parfum'o kiu'n uz'is ŝi; sed tiu'moment'e ŝajn'is ne est'i grav'e.

“Ĉu ankaŭ parfum'o?” li dir'is.

“Jes, kar'ul'o, ankaŭ parfum'o. Kaj ĉu vi sci'as kio'n mi sekv'e far'os? Mi akir'os ver'a'n vir'in'a'n rob'o'n el ie, kaj sur'hav'os ĝi'n anstataŭ ĉi merd'a'n pantalon'o'n. Mi sur'hav'os silk'a'j'n ŝtrump'o'j'n, kaj alt'a'kalkan'um'a'j'n ŝu'o'j'n!

En ĉi tiu ĉambr'o mi est'os vir'in'o, ne Parti'a kamarad'o.”

Ili de'ĵet'is si'a'j'n vest'o'j'n, kaj en'grimp'is la gigant'a'n mahagon'a'n lit'o'n.

Nun la unu'a'n foj'o'n li plen'e nud'ig'is si'n antaŭ ŝi. Ĝis nun li mult'e tro hont'is pro si'a pal'a kaj magr'a korp'o, kun la varik'a'j vejn'o'j el'star'a'j sur li'a'j sur'o'j, kaj la mis'kolor'aĵ'o sur li'a maleol'o. Mank'is tol'aĵ'o, sed la lan'kovr'il'o, sur kiu ili kuŝ'is, est'is mult'uz'it'a kaj glat'a, kaj la dimensi'o kaj re'salt'em'ec'o de la lit'o mir'ig'is ili'n ambaŭ. “Sen'dub'e ĝi plen'as per cim'o'j, sed ĉu ja grav'as?” dir'is Juli'a. Oni neniam vid'is du'person'a'n lit'o'n nun'temp'e, escept'e de en la hejm'o'j de la proloj. Winston kelk'foj'e dorm'is en tia dum si'a infan'ec'o: Juli'a neniam antaŭ'e est'is en tia lit'o, laŭ ŝi'a memor'o.

Baldaŭ ili ek'dorm'is dum kelk'a temp'o. Kiam Winston vek'iĝ'is, la indik'il'o'j de la horloĝ'o indik'is preskaŭ la naŭ'a'n hor'o'n. Li ne mov'is si'n, ĉar Juli'a dorm'is kun la kap'o en la angul'o de li'a brak'o. La plej'part'o de ŝi'a ŝmink'o est'is trans'ir'int'a al li'a propr'a vizaĝ'o aŭ la kusen'o, sed pal'a ruĝ'a kolor'o ankoraŭ bel'ig'is ŝi'a'n vang'ost'o'n. Flav'a radi'o de la mal'supr'e'n'ir'ant'a sun'o traf'is la ekstrem'o'n de la lit'o, kaj lum'ig'is la kamen'o'n, kie la akv'o en la pot'o rapid'e bol'ad'is. Sub'e en la kort'o, la vir'in'o ne plu kant'is, sed la mal'laŭt'a'j kri'o'j de infan'o'j en'flos'is el la strat'o.

Li demand'is al s,i ne'klar'e, ĉu dum la nul'ig'it'a pas'int'ec'o est'is normal'a spert'o kuŝ'i en ĉi tia lit'o, en la mal'varm'et'o de somer'a vesper'o — sen'vest'a'j vir'o kaj vir'in'o, amor'ant'e kiam ajn ili vol'as, parol'ant'e pri kio'n ajn ili vol'as, ne sent'ant'e dev'o'n el'lit'iĝ'i, nur kuŝ'ant'e kaj aŭskult'ant'e la pac'a'j'n son'o'j'n el'ekster'a'j'n. Nepr'e neniam est'is epok'o kiam tio est'is normal'a, ĉu?

Juli'a vek'iĝ'is, frot'is si'a'j'n okul'o'j'n, kaj lev'is si'n sur'kubut'e'n por rigard'i la ole'forn'o'n.

“Du'on'o de la akv'o for'bol'is,” ŝi dir'is. “Mi lev'iĝ'os kaj prepar'os kaf'o'n post moment'o. Rest'as al ni hor'o. Je kiom'a hor'o oni mal'ŝalt'as la lum'il'o'j'n ĉe vi'a apartament'ar'o?”

“La du'dek'tri'a tri'dek.”

“Je la du'dek'tri'a en la gast'ej'o. Sed neces'as ĉe'est'i pli fru'e, ĉar — Hej!

For, fi'brut'aĉ'o!”

Ŝi ek'turn'is si'n en la lit'o, kapt'is ŝu'o'n de la plank'o, kaj ĵet'is ĝi'n en la angul'o'n per knab'ec'a brak'fleks'o, preciz'e kiel li vid'is ŝi'n ĵet'i la vort'ar'o'n kontraŭ Goldsteinon, tiu'n maten'o'n dum la Du Minut'o'j da Mal'am'o.

“Kio est'is?” li dir'is surpriz'it'e.

“Rat'o. Mi vid'is ĝi'n puŝ'i si'a'n naz'aĉ'o'n el la panel'aĵ'o. Est'as tru'o tie.

Mi fort'e tim'ig'is ĝi'n, ĉiu'kaz'e.”

“Rat'o'j!” murmur'is Winston. “En ĉi tiu ĉambr'o!”

“Ili est'as ĉie,” dir'is Juli'a, sen interes'iĝ'o, dum ŝi re'kuŝ'iĝ'is. “Ni eĉ hav'as ili'n en la kuir'ĉambr'o de la gast'ej'o. Kelk'a'j part'o'j de Londono svarm'plen'as de ili. Ĉu vi sci'as ke ili atak'as infan'o'j'n? Jes ja. En kelk'a'j el tiu'j strat'o'j, vir'in'o ne kuraĝ'as las'i beb'o'n sol'a dum du minut'o'j. La grand'a'j gigant'a'j rat'o'j far'as tio'n. Kaj plej aĉ'e est'as ke la brut'o'j ĉiam —”

“Ne daŭr'ig'u!” dir'is Winston, kun la okul'o'j firm'e ferm'it'a'j.

“Kar'ul'eg'o! Vi tut'e pal'iĝ'is. Kio ĝen'as? Ĉu mal'san'ig'as vi'n aŭd'i pri ili?”

“El ĉiu'j aĉ'aĵ'o'j en la mond'o — rat'o!”

Ŝi prem'is si'n kontraŭ li'n, kaj volv'is si'a'j'n membr'o'j'n ĉirkaŭ li'n, kvazaŭ pen'ant'e re'kuraĝ'ig'i li'n per la varm'o de si'a korp'o. Li ne tuj re'mal'ferm'is si'a'j'n okul'o'j'n. Dum plur'a'j moment'o'j li sent'is de'nov'e est'i en koŝmar'o kiu re'ven'is al li foj'foj'e dum li'a tut'a viv'o. Ĝi ĉiam est'is pli- mal'pli sam'a. Li star'as antaŭ mur'o da mal'lum'o, kaj ali'flank'e de ĝi est'as io ne'toler'ebl'a, io tro aĉ'a por est'i front'at'a. En la sonĝ'o li'a plej profund'a sent'o est'is de si'n'tromp'o, ĉar li efektiv'e ja sci'is kio est'as mal'antaŭ la mur'o da mal'lum'o. Per mort'ig'a streb'o, kvazaŭ el'ŝir'ant'e pec'o'n el la propr'a cerb'o, li eĉ pov'us tir'i la aĵ'o'n en la lum'o'n. Li ĉiam vek'iĝ'is sen trov'i kio ĝi est'as, sed iel ĝi est'is lig'it'a al io kio'n dir'ad'is Juli'a, kiam li halt'ig'is ŝi'a'n parol'ad'o'n.

“Mi bedaŭr'as,” li dir'is, “est'as neni'o. Nur est'as ke mi mal'ŝat'as rat'o'j'n.”

“Ne gen'u vi'n, kar'ul'o, ni ne las'os la brut'aĉ'o'j'n en'ir'i ĉi tie'n. Mi plen'ig'os la tru'o'n per sak'ŝtof'o antaŭ ol ni for'ir'os. Kaj kiam ni re'ven'os ĉi tie'n, mi kun'port'os gips'o'n kaj ŝtop'os ĝi'n ĝust'e.”

Jam la nigr'a panik'moment'o est'is du'on'e forges'it'a. Sent'ant'e iom da hont'o pri si, li sid'iĝ'is kontraŭ la mur'flank'a'n bret'o'n de la lit'o. Juli'a el'lit'iĝ'is, sur'tir'is si'a'n kombine'o'n, kaj prepar'is la kaf'o'n. La odor'o lev'iĝ'ant'a el la kuir'pot'o est'is tiom fort'a kaj ekscit'a, ke ili ferm'is la fenestr'o'n, por ke neni'u ekster'a rimark'u ĝi'n, kaj far'iĝ'u sci'vol'em'a. Kio est'is eĉ pli bon'a ol la gust'o de la kaf'o, est'is la silk'a kvalit'o don'it'a al ĝi de la suker'o, aĵ'o pri kiu Winston est'is preskaŭ forges'int'a, post jar'o'j da sakar'in'o. Kun unu man'o en la poŝ'o, kaj pec'o da pan'o kun konfit'aĵ'o en la ali'a, Juli'a vag'is ĉirkaŭ'e en la ĉambr'o, rigard'ant'e ne'interes'at'e la libr'o'ŝrank'o'n, atent'ig'ant'e pri la plej bon'a metod'o ripar'i la klap'hav'a'n tabl'o'n, fal'ig'ant'e si'n en la ĉif'it'a'n fotel'o'n por trov'i ĉu ĝi est'as komfort'a, kaj ekzamen'ant'e la absurd'a'n dek'du'hor'a'n horloĝ'o'n kun ia toler'em'a amuz'iĝ'o. Ŝi port'is la vitr'a'n paper'pez'il'o'n al la lit'o, por ke li pov'u rigard'i ĝi'n en pli bon'a lum'o. Li pren'is ĝi'n el ŝi'a man'o, fascin'at'e, kiel ĉiam, de la mol'a, pluv'akv'a aspekt'o de la vitr'o.

“Kio ĝi est'as, laŭ vi'a supoz'o?” dir'is Juli'a.

“Mi kred'as ke ĝi est'as neni'o — mi vol'as dir'i, mi kred'as ke oni neniam util'ig'ad'is ĝi'n. Ĝust'e tio plaĉ'as al mi. Ĝi est'as er'et'o da histori'o kiu'n ili forges'is ŝanĝ'i. Ĝi est'as mesaĝ'o el antaŭ cent jar'o'j, se nur oni pov'o'sci'us leg'i ĝi'n.”

“Kaj la bild'o tie” — ŝi kap'gest'is al la gravur'aĵ'o sur la kontraŭ'a mur'o — “ĉu tio aĝ'as cent jar'o'j'n?”

“Pli. Du'cent, ver'ŝajn'e. Ne ebl'as sci'i. Ne ebl'as trov'i la aĝ'o'n de io ajn, nun'temp'e.”

Ŝi trans'paŝ'is por ekzamen'i ĝi'n. “Ĉi tie tiu fi'best'o el'puŝ'is si'a'n naz'o'n,” ŝi dir'is, pied'bat'ant'e la panel'aĵ'o'n tuj sub la bild'o. “Kio est'as tiu lok'o? Mi jam vid'is ĝi'n ie.”

“Ĝi est'as preĝ'ej'o, pli ĝust'e, est'is. Ĝi'a nom'o est'is Sankt'a Klement'o Danes.” La rim'fragment'o, kiu'n S-ro Charrington instru'is al li, re'memor'ig'is si'n en li'a kap'o, kaj li plu'dir'is iom nostalgi'e: “Oranĝ'o'j, Citron'o'j”, el Klement'o sonor'as, Mir'ig'e al li, ŝi sekv'ig'is la vers'o'n: “Vi ŝuld'as penc'er'o'j'n” el Marten'o sonor'as — “Kiam vi pag'os?” el Bejlio 1 sonor'as — Mi ne memor'as la sekv'a'j'n vers'o'j'n. Ne'grav'e; mi memor'as ke la fin'aĵ'o tekst'as: ‘Ven'as kandel'o por al'lit'e vi'n gvid'i. Ven'as hak'il'o por for'hak'i la kap'o'n.’”

Est'is kvazaŭ la du part'o'j de krom'sub'skrib'o. Sed nepr'e ali'a vers'o dev'as sekv'i “el Bejlio sonor'as”. Ebl'e ĝi est'us el'fos'ebl'a el la memor'o de S- ro Charrington, se li est'us konven'e instig'it'a.

“Kiu instru'is al vi tio'n?” li dir'is.

“Mi'a av'o. Li oft'e dir'is ĝi'n al mi, kiam mi est'is knab'in'et'o. Li est'is vapor'ig'it'a kiam mi est'is ok'jar'aĝ'a — nu, ĉiu'kaz'e, li mal'aper'is. Mi ne sci'as kio est'is citron'o,” ŝi plu'dir'is ali'tem'e. “Mi ja vid'is oranĝ'o'j'n. Ili est'as rond'a'j flav'a'j frukt'o'j kun dik'a ŝel'o.”

“Mi memor'as citron'o'j'n,” dir'is Winston. “Ili est'is tre kutim'a'j dum la kvin'dek'a'j jar'o'j. Ili est'is tiom mal'dolĉ'a'j ke agac'is la dent'o'j'n kiam oni eĉ nur flar'is ili'n.”

“Mi cert'as ke est'as cim'o'j mal'antaŭ tiu bild'o,” dir'is Juli'a. “Mi de'pren'os ĝi'n kaj bon'e lav'os ĝi'n, iam. Mi supoz'as ke ni tre baldaŭ dev'os for'ir'i. Mi dev'os komenc'i for'lav'i ĉi tiu'n kolor'aĵ'o'n. Kiom ted'e! Mi de'lav'os la lip'kolor'aĵ'o'n de vi'a vizaĝ'o, post'e.”

Winston dum plur'a'j pli'a'j minut'o'j ne el'lit'iĝ'is. La ĉambr'o komenc'is sen'lum'iĝ'i. Li turn'is si'n cel'e la lum'o'n, kaj kuŝ'is rigard'ant'e la vitr'a'n paper'pez'il'o'n. Ĝi'a plej ne'el'ĉerp'ebl'a kvalit'o ne est'is la koral'a fragment'o.

sed la intern'o de la vitr'o mem. Ĝi hav'is tiom'a'n profund'o'n, tamen ĝi est'is preskaŭ tra'vid'ebl'a kiel la aer'o. Est'is kvazaŭ la surfac'o de la vitr'o est'as la ĉiel'volb'o, ĉirkaŭ'ant'a mond'et'o'n kun tut'a atmosfer'o. Li hav'is sent'o'n ke li pov'us en'ir'i ĝi'n, ke efektiv'e li ja est'as intern'e de ĝi, kun'e kun la mahagon'a lit'o kaj la klap'hav'a tabl'o, kaj la horloĝ'o kaj la ŝtal'a gravur'aĵ'o kaj la paper'pez'il'o mem. La paper'pez'il'o est'as la ĉambr'o en kiu li trov'iĝ'as, kaj la koral'o est'as la viv'o kaj de Juli'a kaj de li mem, fiks'it'a'j en ia etern'ec'o ĉe la kor'o de la kristal'o.

1.

Tribunal'ej'o en Londono.

5

Syme mal'aper'is. Maten'o ven'is kiam li mank'is en la labor'ej'o: kelk'a'j sen'pri'pens'em'ul'o'j koment'is pri li'a for'est'o. La sekv'a'n tag'o'n neni'u menci'is li'n. La tri'a'n tag'o'n, Winston en'ir'is la vestibl'o'n de la Departement'o de Registr'o, por rigard'i la afiŝ'tabul'o'n. Unu el la inform'il'o'j sur'hav'is pres'it'a'n list'o'n de la membr'o'j de la Ŝak'komitat'o, de kiu Syme est'is membr'o. Ĝi aspekt'is preskaŭ preciz'e kiel antaŭ'e — neni'o est'is el'strek'it'a — sed la list'o est'is je unu nom'o mal'pli long'a.

Sufiĉ'is. Syme ĉes'is ekzist'i: li neniam ekzist'is.

La veter'o est'is bak'forn'e varm'eg'a. En la labor'int'ec'a Ministr'ej'o, la sen'fenestr'a'j klimat'iz'at'a'j ĉambr'o'j rest'is normal'temperatur'a'j, sed ekster'e la pavim'aĵ'o'j brul'ig'is oni'a'j'n pied'o'j'n, kaj la fetor'o de la sub'ter'a fer'voj'o dum la pint'hor'o'j est'is abomen'end'a. La prepar'ad'o por la Semajn'o da Mal'am'o est'is plen'vigl'a, kaj la stab'o'j de ĉiu'j Ministr'ej'o'j labor'ad'is krom'hor'o'j'n. Procesi'o'j, kun'ven'o'j, milit'o'parad'o'j, preleg'o'j, vaks'figur'o'j, film'montr'ad'o'j, tele'ekran'a'j program'o'j, ĉiu'j dev'is est'i organiz'at'a'j; bud'o'j est'is star'ig'end'a'j, figur'aĵ'o'j konstru'end'a'j, slogan'o'j el'pens'end'a'j, kant'o'j verk'end'a'j, oni'dir'o'j dis'vast'ig'end'a'j, fot'o'j fals'end'a'j.

La sekci'o en kiu labor'is Juli'a, en la Departement'o de Fikci'o, dev'is ĉes'i produkt'ad'i roman'o'j'n, kaj rapid'e produkt'ad'i seri'o'n da pamflet'o'j pri fi'ag'o'j de la mal'amik'o. Winston, al'don'e al si'a kutim'a labor'o, pas'ig'is long'a'j'n period'o'j'n ĉiu'tag'e tra'serĉ'ant'e arkiv'o'j'n de La Temp'o'j, kaj ŝanĝ'ant'e kaj pli'larĝ'ig'ant'e inform'er'o'j'n kiu'j est'os cit'it'a'j en preleg'o'j.

Mal'fru'e en la nokt'o'j, kiam amas'o'j da tumult'em'a'j proloj tra'vag'ad'is la strat'o'j'n, la urb'o hav'is kurioz'e febr'ec'a'n karakter'o'n. La raket'bomb'o'j kraŝ'ad'is mult'e pli oft'e ol antaŭ'e, kaj kelk'foj'e, tre for, est'is enorm'a'j eksplod'o'j, kies kaŭz'o'n neni'u pov'is klar'ig'i, kaj pri kiu'j est'is ĉi'a'j oni'dir'o'j.

La nov'a melodi'o. kiu est'os la karakteriz'a kant'o de la Semajn'o de la Mal'am'o. (“La mal'am'kant'o” oni nom'is ĝi'n) jam est'is verk'it'a, kaj est'is sen'ĉes'e propagand'at'a sur la tele'ekran'o'j. Ĝi hav'is sovaĝ'a'n boj'a'n ritm'o'n, kiu'n oni ne pov'us ĝust'e nom'i muzik'a, sed kiu simil'is al la bat'son'ad'o de tambur'o'j. El'kri'eg'at'e de cent'o'j da voĉ'o'j, akompan'at'e de la milit'marŝ'ad'a son'o de pied'o'j, ĝi est'is tim'eg'ig'a. La proloj ek'ŝat'is ĝi'n, kaj en la mez'nokt'a'j strat'o'j ĝi konkur'is kun la ankoraŭ popular'a “Nur sen'esper'a dezir'aĵ'o”. La infan'o'j de la Geparsonsoj lud'is ĝi'n dum ĉiu'j hor'o'j de la nokt'o kaj la tag'o, ne'toler'ebl'e, per komb'il'o kaj pec'o da neces'ej'paper'o.

La vesper'o'j de Winston est'is ankoraŭ pli plen'a'j ol iam antaŭ'e. Team'o'j da volont'ul'o'j, organiz'it'a'j de Parsons, prepar'ad'is la strat'o'n por la Semajn'o da Mal'am'o, kudr'ant'e standard'o'j'n, pentr'ant'e afiŝ'o'j'n, star'ig'ant'e flag'ing'o'j'n sur la tegment'o'j, kaj danĝer'o'plen'e streĉ'ant'e drat'o'j'n trans la strat'o'n por la sur'met'iĝ'o de paper'a'j ruband'o'j. Parsons fanfaron'is ke la Apartament'o'j de la Venk'o mem est'os ornam'it'a per kvar'cent metr'o'j da stamin'o. Li trov'is si'n en si'a plej'am'at'a medi'o, kaj est'is feliĉ'eg'a. La varm'eg'o kaj la per'man'a labor'ad'o eĉ regal'is li'n per kial'o por de'nov'e vest'i si'n per kulot'o kaj sen'kravat'a ĉemiz'o, dum la vesper'o'j. Li est'is ĉie ĉiam, puŝ'ant'e, tir'ant'e, seg'ant'e, martel'ant'e, improviz'ant'e, instig'ant'e ĉiu'j'n per kamarad'a admon'ad'o, kaj el'ig'ant'e el ĉiu falt'aĵ'o de si'a korp'o akr'a'n ŝvit'odor'o'n, kiu ŝajn'is ne'el'ĉerp'ebl'a.

Nov'a afiŝ'eg'o subit'e ek'aper'is tra la tut'a Londono. Ĝi sur'hav'is neni'a'n tekst'o'n, kaj simpl'e montr'is monstr'a'n figur'o'n de Eŭrazi'a soldat'o, tri-kvar metr'o'j'n alt'a, antaŭ'e'n'paŝ'ant'a kun sen'esprim'a Mongol'a vizaĝ'o, kaj enorm'a'j bot'o'j, de si'a koks'o cel'ig'ant'e mitral'o'n. Ne'grav'e el kiu angul'o oni rigard'is la afiŝ'eg'o'n, la apertur'o de la paf'il'o, pli'grand'ig'it'a per la perspektiv'o, ŝajn'is rekt'e cel'i la rigard'ant'o'n. La bild'o est'is glu'it'a sur ĉiu'n liber'a'n spac'o'n sur ĉiu mur'o, eĉ pli mult'nombr'e ol la portret'o'j pri Grand'a Frat'o. La proloj, kutim'e apati'a'j pri la milit'o, est'is puŝ'at'a'j en unu'n el ili'a'j period'a'j patriot'ism'eg'o'j. Kvazaŭ por agord'i kun la ĝeneral'a humor'o, la raket'bomb'o'j mort'ig'ad'is pli grand'a'j'n kvant'o'j'n da hom'o'j ol kutim'e. Unu fal'is sur hom'plen'a'n kin'ej'o'n en Stepney, en'tomb'ig'ant'e plur'cent viktim'o'j'n per la rub'o. La tut'a loĝ'ant'ar'o de la distrikt'o el'ir'is por long'a funebr'a parad'o, kiu daŭr'is plur'hor'e kaj est'is efektiv'e kun'ven'o por esprim'i indign'ig'o'n. Ali'a bomb'o fal'is sur pec'o'n da ne'okup'at'a ter'o, kiu'n oni util'ig'is kiel lud'kamp'o'n, kaj plur'dek infan'o'j est'is dis'er'ig'it'a'j de la eksplod'o. Okaz'is pli'a'j koler'a'j demonstraci'o'j, oni brul'ig'is figur'aĵ'o'n pri Goldstein, oni de'ŝir'is cent'o'j'n da ekzempler'o'j de la afiŝ'o montr'ant'a la Eŭrazi'a'n soldat'o'n, kaj ĵet'is ili'n en la flam'o'j'n, kaj nombr'o da butik'o'j est'is pri'rab'it'a dum la tumult'o; post'e, oni'dir'o dis'flug'is ke spion'o'j direkt'as la raket'bomb'o'j'n per radi'o'ond'o'j, kaj la dom'o de mal'jun'a par'o, kiu'n oni suspekt'is fremd'agent'a, est'is incendi'it'a, kaj la par'o pere'is pro sufok'iĝ'o.

En la ĉambr'o super la butik'o de S-ro Charrington, kiam ili pov'is ating'i ĝi'n, Juli'a kaj Winston kuŝ'is flank’-al-flank'e sur sen'kovr'a lit'o sub la mal'ferm'it'a fenestr'o, nud'a'j por sen'varm'eg'ig'i si'n. La rat'o neniam re'ven'is, sed la cim'o'j mult'obl'iĝ'is aĉ'e en la varm'eg'o. Ŝajn'is ne est'i grav'e.

Ĉu mal'pur'a, ĉu pur'a, la ĉambr'o est'is paradiz'a. Tuj post si'a al'ven'o, ili ŝut'is ĉio'n per pipr'o aĉet'it'a sur la nigr'a merkat'o, de'tir'is si'a'j'n vest'o'j'n, kaj amor'is per ŝvit'ant'a'j korp'o'j, en'dorm'iĝ'is, kaj vek'iĝ'is, kaj trov'is ke la cim'o'j est'is amas'iĝ'int'a'j kaj prepar'ant'a'j si'n por re'atak'i.

Kvar-, kvin-, ses-foj'e ili renkont'iĝ'is dum la monat'o juni'o. Winston ĉes'ig'is si'a'n kutim'o'n drink'i ĝin'o'n dum ĉiu'j hor'o'j. Ŝajn'e li ne plu bezon'is ĝi'n. Li pli'dik'iĝ'is, li'a varik'a ulcer'o fad'is, las'ant'e nur brun'a'n makul'o'n sur la haŭt'o super li'a maleol'o, li'a'j maten'a'j tus'konvulsi'o'j ĉes'is.

La viv'proced'o ĉes'is est'i ne'toler'ebl'a, li ne plu sent'is impuls'o'n fi'mien'i al la tele'ekran'o, aŭ kri'i damn'o'j'n plen'voĉ'e. Nun, kiam ili hav'is sekur'a'n kaŝ'ej'o'n, preskaŭ hejm'o'n, eĉ ne ŝajn'is pez'a ŝarĝ'o ke ili pov'as renkont'iĝ'i nur ne'oft'e, kaj nur dum kelk'a'j hor'o'j ĉiu'foj'e. Kio grav'is est'is ke la ĉambr'o super la fatras'butik'o ekzist'as. Sci'i ke ĝi trov'iĝ'as tie, ne'profan'it'e, preskaŭ egal'is al est'i en ĝi. La ĉambr'o est'is mond'o, niĉ'o el la pas'int'ec'o, kie eksterm'iĝ'int'a'j best'o'j pov'as marŝ'ad'i. S-ro Charrington, laŭ pens'o de Winston, est'is ali'a eksterm'iĝ'int'a best'o. Li kutim'e halt'is por konversaci'i kun S-ro Charringtom dum kelk'a'j moment'o'j, antaŭ ol supr'e'n'ir'i. Ŝajn'is ke la mal'jun'ul'o mal'oft'e aŭ neniam el'ir'is, kaj, ali'flank'e, hav'is preskaŭ neniu'j'n klient'o'j'n. Li preskaŭ fantom'e ekzist'is inter la et'a sen'lum'a butik'o, kaj la ankoraŭ pli et'a mal'antaŭ'a kuir'ej'o, kie li prepar'ad'is si'a'j'n manĝ'o'j'n kaj kiu en'hav'is, i.a., ne'kred'ebl'e antikv'a'n gramofon'o'n kun enorm'a korn'o. Li ŝajn'is ĝoj'i pro oportun'o parol'i.

Ĉirkaŭ'vag'ant'e inter si'a'j sen'valor'a'j stok'aĵ'o'j, kun si'a'j long'a naz'o kaj dik'a'j okul'vitr'o'j, kaj si'a'j klin'iĝ'int'a'j ŝultr'o'j en la velur'a jak'o, li ĉiam kvazaŭ aspekt'is pli kiel kolekt'ist'o, ol kiel komerc'ist'o. Kun ia fad'int'a entuziasm'o, li fingr'um'ad'is iu'n aŭ ali'a'n rub'er'o'n — ceramik'a'n botel'ŝtop'il'o'n, farb'it'a'n klap'o'n de romp'it'a flar'tabak'uj'o, pseŭdo-or'a'n medalion'o'n, en kiu est'is har'o de beb'o antaŭ'long'e mort'int'a — neniam pet'ant'e ke Winston aĉet'u ĝi'n, nur ke li admir'u ĝi'n. Kiam oni parol'is kun li, est'is kiel aŭskult'i la tint'ad'o'n de el'uz'it'a muzik'o'skatol'o. Li tir'is el la angul'o'j de si'a memor'o kelk'a'j'n pli'a'j'n fragment'o'j'n de forges'it'a'j rim'aĵ'o'j.

Unu tem'is pri kvar-kaj-du'dek merl'o'j, ali'a pri bov'in'o kun ĉif'it'a korn'o, kaj ali'a pri la mort'o de kompat'ind'a Vir'rubekol'o. “Mi nur ek'pens'is ke ebl'e interes'us vi'n,” li kutim'is dir'i, kun si'n'mal'laŭd'a kurt'a rid'o. kiam ajn li aŭd'ig'is nov'a'n fragment'o'n.

Ili ambaŭ sci'is — ver'dir'e, neniam mank'is en ili'a'j mens'o'j — ke kio okaz'as nun ne pov'os long'e daŭr'i. Kelk'foj'e la fakt'o ke la mort'o baldaŭ ven'os, ŝajn'is egal'e palp'ebl'a kiel la lit'o sur kiu ili kuŝ'as, kaj ili kroĉ'is si'n unu al la ali'a, kun ia sen'esper'a volupt'em'o, kiel kondamn'it'o ten'eg'ant'a si'a'n last'a'n plezur'aĵ'et'o'n, kiam la horloĝ'o post mal'pli ol kvin minut'o'j sonor'ig'os. Sed ankaŭ ali'foj'e ili'n posed'is iluzi'o, ne nur de sekur'ec'o, sed ankaŭ de ĉiam'ec'o. Dum ili ver'e est'os en ĉi tiu ĉambr'o, ili ambaŭ sent'is, neni'a damaĝ'o pov'os traf'i ili'n. Ating'i la ĉambr'o'n est'is mal'facil'e kaj danĝer'e, sed la ĉambr'o mem est'is sekur'a rifuĝ'ej'o. Est'is kiel kiam Winston rigard'is en la kor'o'n de la paper'pez'il'o, sent'ant'e ke ebl'us en'ir'i tiu'n vitr'a'n mond'o'n, kaj ke kiam li est'us en ĝi, la temp'o est'us halt'ig'ebl'a.

Oft'e ili for'don'is si'n al rev'o'j pri eskap'o. Ili'a bon'fortun'o daŭr'os sen'fin'e, kaj ili plu intrig'ad'os, sam'e kiel nun, dum la ceter'o de si'a'j natur'a'j viv'o'j.

Katharine mort'os, kaj per subtil'a'j manovr'ad'o'j Winston kaj Juli'a sukces'os ge'edz'iĝ'i. Aŭ ili kun'e mort'ig'os si'n. Aŭ ili mal'aper'os, ne're'kon'ebl'e ŝanĝ'os si'n, lern'os parol'i kiel proloj, trov'os labor'o'n en fabrik'o, kaj el'viv'os si'a'j'n viv'o'j'n ne'trov'it'e, en mal'ĉef'a strat'o. Est'is tut'e absurd'e, ili ambaŭ sci'is tio'n. En'ver'e, ne ebl'is eskap'i. Eĉ la sol'a'n far'ebl'a'n plan'o'n, si'n'mort'ig'o'n, ili neniel intenc'is plen'um'i. Malgraŭ ĉio daŭr'i tag'o'n post tag'o, kaj semajn'o'n post semajn'o, long'ig'ant'e est'ant'ec'o'n al kiu mank'as est'ont'ec'o, ŝajn'is ne'konker'ebl'a instinkt'o, sam'e kiel oni'a'j pulm'o'j ĉiam spir'as, dum rest'as aer'o spir'ebl'a.

Kelk'foj'e, ankaŭ, ili diskut'is aktiv'a'n ribel'ad'o'n kontraŭ la Parti'o, sed kun neni'a koncept'o pri kiel far'i la unu'a'n paŝ'o'n. Eĉ se la fabel'a Frat'ar'o est'as real'aĵ'o, rest'as la mal'facil'o trov'i en'ir'o'n en ĝi'n. Li rakont'is al ŝi pri la strang'a intim'ec'o kiu ekzist'as, aŭ ŝajn'e ekzist'as, inter li mem kaj O’Bri'e'n, kaj pri la impuls'o kiu'n li kelk'foj'e sent'as, simpl'e marŝ'i antaŭ O’Brienon, anonc'i si'n mal'amik'o de la Parti'o, kaj postul'i ke li help'u. Tre kurioz'e, tio ne ŝajn'is al ŝi ne'ebl'e mal'prudent'a ag'o. Ŝi kutim'iĝ'is taks'i hom'o'j'n laŭ la vizaĝ'o'j, kaj al ŝi ŝajn'is natur'e ke Winston kred'as O’Brienon fid'ind'a, sur'baz'e de unu'sol'a okul'ek'bril'o. Krom'e, ŝi opini'is ke est'as evident'e ke ĉiu, aŭ preskaŭ ĉiu, sekret'e mal'am'as la Parti'o'n, kaj mal'obe'us la regul'o'j'n se li kred'us tio'n sen'danĝer'a. Sed ŝi rifuz'is kred'i ke dis'vast'ig'it'a organiz'it'a opozici'o ekzist'as, aŭ pov'us ekzist'i. La rakont'o'j pri Goldstein, kaj li'a sub'ter'a arme'o, ŝi dir'is, est'as nur absurd'aĵ'ar'o invent'it'a de la Parti'o por propr'a'j cel'o'j, kaj kiu'n oni est'as dev'ig'at'a ŝajn'ig'e kred'i. Ne'kalkul'ebl'e oft'e ŝi kri'is plen'voĉ'e, postul'ant'e la ekzekut'iĝ'o'n de person'o'j kies nom'o'j'n ŝi neniam aŭd'is, kaj pri kies supoz'at'a'j krim'o'j ŝi neniom kred'is. Kiam publik'a'j proces'o'j okaz'is, ŝi part'o'pren'is en la delegaci'o'j de la Jun'ul'ar'a Lig'o kiu'j ĉirkaŭ'is la tribunal'ej'o'j'n de la maten'o ĝis la nokt'o, ĉant'ant'e je regul'a'j interval'o'j “Mort'o'n al la Perfid'ul'o'j!”. Dum la Du Minut'o'j da Mal'am'o, ŝi ĉiam super'is ĉiu'j'n ali'a'j'n person'o'j'n per kri'at'a'j insult'o'j kontraŭ Goldstein.

Tamen ŝi nur tre mal'klar'e koncept'is kiu est'as Goldstein, kaj kia'j'n doktrin'o'j'n li laŭ'raport'e reprezent'is. Ŝi plen'kresk'iĝ'is post la Revoluci'o, kaj est'is tro jun'a por memor'i la ideologi'a'j'n batal'o'j'n de la kvin'dek'a'j kaj ses'dek'a'j jar'o'j. Ŝi tut'e ne kapabl'is imag'i ke pov'us ekzist'i sen'de'pend'a politik'a mov'ad'o: kaj malgraŭ ĉio, la Parti'o ja est'as ne'konker'ebl'a. Ĝi ĉiam ekzist'os, kaj ĝi ĉiam est'os sam'a. Oni pov'as ribel'i kontraŭ ĝi nur per sekret'a mal'obe'ad'o aŭ, plej'ekstrem'e, per izol'a'j violent'a'j ag'o'j, kia'j est'as mort'ig'o aŭ eksplod'ig'o.

Kelk'rilat'e ŝi est'is mult'e pli akr'e'mens'a ol Winston, kaj mult'e mal'pli influ'ebl'a per la Parti'a propagand'ad'o. Unu'foj'e, kiam li hazard'e, rilat'e al iu tem'o, menci'is la milit'o'n kontraŭ Eŭrazi'o, ŝi ŝok'mir'ig'is li'n per simpl'a koment'o ke, laŭ ŝi'a opini'o, la milit'o ne okaz'as. La raket'bomb'o'j'n, kiu'j fal'as ĉiu'tag'e sur Londonon, ver'ŝajn'e fal'ig'as la Reg'ist'ar'o de Oceani'o mem, nur por plu'tim'ig'ad'i la popol'o'n. Tia koncept'o tut'e ver'e neniam est'is pens'it'a de li'a mens'o. Ŝi ankaŭ iom kaŭz'is envi'o'n en li, per inform'o ke dum la Du Minut'o'j da Mal'am'o. ŝi trov'is grand'a'n mal'facil'o'n ne ek'rid'i laŭt'e. Sed ŝi dub'is la instru'o'j'n de la Parti'o, nur kiam ili iel tuŝ'is ŝi'a'n propr'a'n viv'o'n. Oft'e ŝi pret'is akcept'i la oficial'a'n mit'ologi'o'n, simpl'e ĉar la disting'o inter ver'o kaj mal'ver'o al ŝi ne ŝajn'is grav'a. Ŝi kred'is, ekzempl'e, ĉar tiel oni instru'is al ŝi en la lern'ej'o, ke la Parti'o invent'is aviad'il'o'j'n. (Dum la propr'a'j lern'o'jar'o'j, memor'is Winston, dum la last'a part'o de la kvin'dek'a'j jar'o'j, la Parti'o pretend'is est'i invent'int'a nur la helikopter'o'n; dek'du jar'o'j'n post'e, dum Juli'a stud'is en lern'ej'o, ĝi jam pretend'is la aviad'il'o'n; post pli'a generaci'o, ĝi ver'ŝajn'e pretend'os est'i invent'int'a la vapor'motor'o'n.) Kaj kiam li dir'is al ŝi ke aviad'il'o'j ekzist'is antaŭ ol li nask'iĝ'is, kaj long'e antaŭ la Revoluci'o, tiu fakt'o tut'e mal'interes'is ŝi'n. Ja ver'e, kiel grav'as kiu invent'is aviad'il'o'j'n? Iom pli ŝok'is li'n, kiam li trov'is, per iu hazard'a koment'o, ke ŝi ne memor'is ke Oceani'o, antaŭ kvar jar'o'j, milit'is kontraŭ Orient'azi'o, kaj est'is alianc'an'o de Eŭrazi'o. Nu jes, ŝi kred'is ke la tut'a milit'o est'as mal'real'aĵ'o: sed ŝajn'e ŝi eĉ ne rimark'is ke la nom'o de la mal'amik'o ŝanĝ'iĝ'is. “Mi supoz'is ke ni ĉiam milit'ad'is kontraŭ Eŭrazi'o,” ŝi koment'is sen'interes'iĝ'e. Tio iom'et'e tim'ig'is li'n. La invent'iĝ'o de aviad'il'o'j okaz'is long'e antaŭ ŝi'a nask'iĝ'o, sed la invers'ig'o de la milit'o okaz'is antaŭ nur kvar jar'o'j, long'e post ŝi'a adolt'iĝ'o. Li ard'e diskut'is kun ŝi pri la afer'o, dum ebl'e kvar'on'o da hor'o.

Fin'e li sukces'is retro'memor'ig'i ŝi'n, ĝis ŝi efektiv'e ne'klar'e memor'is ke iam Orient'azi'o, ne Eŭrazi'o, est'is la mal'amik'o. Sed la afer'o'n ŝi ankoraŭ opini'is mal'grav'a. “Kiel grav'as?” ŝi dir'is sen'pacienc'e. “Est'as ĉiam nur unu merd'a milit'o post ali'a, kaj oni sci'as ke la Inform'o'j est'as ĉiam nur mensog'aĵ'o'j.”

Kelk'foj'e li parol'is al ŝi pri la Departement'o de Registr'o'j, kaj la aŭdac'a'j fals'ad'o'j kiu'j'n li far'as tie. Ti'aĵ'o'j ŝajn'e ne horor'ig'is ŝi'n. Ŝi ne sent'is abism'o'n mal'ferm'iĝ'i sub ŝi'a'j pied'o'j, pro konsci'iĝ'o ke mensog'o'j far'iĝ'as ver'aĵ'o'j. Li rakont'is al ŝi pri Jones, Aaronson, kaj Rutherford, kaj la epok'far'a paper'pec'o kiu'n li iam ten'is inter si'a'j fingr'o'j. Ĝi ne mult'e impres'is ŝi'n. Unu'e, ver'dir'e, ŝi mal'sukces'is kompren'i la cel'o'n de li'a rakont'o.

“Ĉu ili est'is vi'a'j amik'o'j?” ŝi dir'is.

“Ne, mi neniam kon'is ili'n. Ili est'is an'o'j de la Intern'a Parti'o. Krom'e, ili est'is mult'e pli mal'jun'a'j ol mi. Ili aparten'is al la mal'nov'a epok'o, antaŭ la Revoluci'o. Mi apenaŭ kon'is ili'n per'vid'e.

“Do kial ĝen'is vi'n? Hom'o'j est'as mort'ig'at'a'j konstant'e, ĉu ne?”

Li pen'is kompren'ig'i ŝi'n. “Ĉi tio est'is grav'eg'a kaz'o. Ne tem'is nur pri la fakt'o ke iu est'is mort'ig'it'a. Ĉu vi kompren'as ke la pas'int'ec'o, ek'de hieraŭ, efektiv'e est'as abolici'it'a? Se ĝi plu'ekzist'as ie, ĝi est'as en nur kelk'a'j solid'a'j objekt'o'j, al kiu'j vort'o'j ne est'as lig'it'a'j, kia tiu vitr'aĵ'o tie. Ni jam sci'as preskaŭ laŭ'vort'e neni'o'n pri la Revoluci'o kaj la jar'o'j antaŭ la Revoluci'o. Ĉiu registr'o est'as detru'it'a aŭ fals'it'a, ĉiu libr'o est'as re'verk'it'a, ĉiu bild'o est'as re'pentr'it'a, ĉiu statu'o kaj strat'o kaj konstru'aĵ'o est'as renom'it'a, ĉiu dat'o est'as ŝanĝ'it'a. Kaj tiu proced'o daŭr'as tag'o'n post tag'o, kaj minut'o'n post minut'o. La histori'o ek'ĉes'is. Neni'o ekzist'as ekster sen'fin'a est'ant'ec'o, en kiu la Parti'o ĉiam prav'as. Mi sci'as, kompren'ebl'e, ke la pas'int'ec'o est'as fals'it'a, sed neniam mi kapabl'us pruv'i tio'n, eĉ kvankam mi mem fals'is ĝi'n. Post la fals'ad'o, neniam rest'as pruv'o. La sol'a pruv'o est'as en mi'a propr'a mens'o, kaj mi ne plen'cert'e sci'as ke iu ali'a hom'o ankaŭ sam'e memor'as. Nur dum tiu unu'sol'a event'o, en mi'a tut'a viv'o, mi posed'is ver'a'n konkret'a'n post'a'n pruv'o'n — jar'o'j'n post'e.”

“Kiel kiel valor'is tio?”

“Neniom valor'is, ĉar mi for'ĵet'is ĝi'n post kelk'a'j minut'o'j. Sed se sam'o okaz'us nun, mi konserv'us ĝi'n.”

“Nu, mi ne!” dir'is Juli'a. “Mi volont'e akcept'as risk'o'j'n, sed nur por io valor'a, ne por er'o'j da mal'nov'a ĵurnal'o. Kio'n vi pov'us far'i per ĝi, eĉ se vi ja est'us konserv'int'a ĝi'n?”

“Ne mult'o'n, ebl'e. Sed ĝi est'is pruv'o. Ĝi ebl'e est'ig'us kelk'a'j'n dub'o'j'n tie kaj tie, se ni supoz'us ke ebl'e mi kuraĝ'us montr'i ĝi'n al iu. Mi ne supoz'as ke ni pov'os ŝanĝ'i la situaci'o'n dum ni'a propr'a viv'o. Sed oni pov'as imag'i mal'grand'a'j'n ar'o'j'n da rezist'ant'o'j est'iĝ'ont'a'j tie kaj tie — mal'grand'a'j'n grup'et'o'j'n da hom'o'j kiu'j kun'grup'iĝ'os, kaj iom post iom kresk'os, kaj eĉ post'las'os kelk'a'j'n registr'o'j'n, tiel ke la sekv'a'j generaci'o'j pov'os daŭr'ig'i post ni'a ĉes'o.”

“Ne interes'as mi'n la sekv'a generaci'o, kar'ul'o. Mi'n interes'as ni.”

“Vi ribel'as nur mal'supr'e de la tali'o,” li dir'is al ŝi.

Ŝi opini'is tio'n bel'eg'e sprit'a, kaj plen'ĝoj'e ĵet'is si'a'j'n brak'o'j'n ĉirkaŭ li'n.

Pri la subtil'aĵ'o'j de la Parti'a doktrin'o, ŝi neniom interes'iĝ'is. Kiam ajn li komenc'is parol'i pri la princip'o'j de Engsoco, du'obl'a'pens'o, la ŝanĝ'ebl'ec'o de la est'int'ec'o, kaj la ne'ad'o pri la objektiv'a real'ec'o, kaj uz'i Nov'parol'a'j'n vort'o'j'n, ŝi ted'iĝ'is kaj konfuz'iĝ'is, kaj dir'is ke ŝi neniam atent'as ti'aĵ'o'n. Oni jam sci'as ke tem'as pri absurd'aĵ'o'j, do kial ĉagren'iĝ'i pro ĝi? Ŝi sci'as kiam hura'i kaj kiam mal'hura'i, kaj nur tio'n oni bezon'as.

Se li persist'e parol'is pri tia'j tem'o'j, ŝi konstern'e em'is ek'dorm'i. Ŝi est'is unu el la spec'o de hom'o'j, kiu'j kapabl'as en'dorm'iĝ'i je kiu ajn hor'o, kaj en kiu ajn pozici'o. Parol'ant'e al ŝi, li ek'kompren'is kiel facil'e est'as aspekt'i ortodoks'a, kvankam neniom kompren'ant'e la signif'o'n de ortodoks'ec'o. Ver'dir'e, la mond'koncept'o de la Parti'o trud'is si'n plej sukces'e al hom'o'j ne'kapabl'a'j kompren'i ĝi'n. Ebl'is dev'ig'i ili'n akcept'i la plej evident'a'j'n mal'real'aĵ'o'j'n, ĉar ili neniam plen'e kompren'is la enorm'ec'o'n de tio, kio'n oni postul'as de ili, kaj ili ne sufiĉ'e interes'iĝ'is pri publik'a'j event'o'j por rimark'i kio okaz'as. Per mank'o de kompren'ad'o ili rest'is mal'frenez'a'j. Ili simpl'e en'glut'is ĉio'n, kaj tio, kio'n ili glut'is, ne damaĝ'is ili'n, ĉar ĝi post'las'is neni'o'n, sam'e kiel tritik'a grajn'o tra'ir'as ne'digest'it'e la korp'o'n de bird'o.

7

Fin'e okaz'is. La anticip'it'a mesaĝ'o ven'is. Dum la tut'a viv'o, tiel ŝajn'is al li, li atend'ad'is ke tio okaz'u.

Dum li marŝ'is laŭ la long'a koridor'o en la Ministr'ej'o, kaj est'is preskaŭ ĉe la lok'o kie Juli'a kaŝ'e met'is la not'o'n en li'a'n man'o'n, li konsci'iĝ'is ke iu pli grand'a ol li mem marŝ'as tuj mal'antaŭ li. La person'o, kiu ajn est'is, tus'et'is, evident'e kiel prelud'o por parol'o. Winston ek'halt'is kaj turn'is si'n. Est'is O’Bri'e'n.

Fin'e ili est'is vizaĝ-al-vizaĝ'e, kaj ŝajn'is ke li'a nur'a impuls'o est'is for'kur'i. Li'a kor'o bat'eg'is violent'e. Li tut'e ne kapabl'us parol'i. Tamen, O’Bri'e'n plu'ir'is antaŭ'e'n, laŭ si'a jam'a mov'iĝ'ad'o, kaj met'is amik'a'n man'o'n moment'e sur brak'o'n de Winston, tiel ke la par'o marŝ'ad'is flank- al-flank'e. Li komenc'is parol'i kun la kurioz'a solen'a ĝentil'ec'o kiu diferenc'ig'is li'n de la plej'part'o de la membr'o'j de la Intern'a Parti'o.

“Mi esper'is ke est'os oportun'o parol'i kun vi,” li dir'is. “Mi leg'is unu el vi'a'j Nov'parol'a'j artikol'o'j en La Temp'o'j, antaŭ kelk'a'j tag'o'j. Vi hav'as kler'a'n interes'iĝ'o'n pri Nov'parol'o, ĉu ne?”

Winston jam re'akir'is part'o'n da si'a mem'reg'o. “Apenaŭ kler'a'n,” li dir'is. “Mi est'as nur diletant'o. Ĝi ne est'as mi'a fak'o. Mi neniam rilat'is al la efektiv'a konstru'ad'o de la lingv'o.”

“Sed vi verk'is ĝi'n tre elegant'e,” dir'is O’Bri'e'n. “Ne nur mi opini'as tiel. Mi konversaci'is antaŭ ne'long'e kun amik'o vi'a, kiu nepr'e est'as ekspert'o. Dum'moment'e li'a nom'o ne en'ir'as mi'a'n memor'o'n.”

De'nov'e la kor'o de Winston mov'iĝ'is dolor'ig'e. Est'is ne'kred'ebl'e ke pov'us tem'i pri iu ali'a ol Syme. Sed Syme ne nur est'is mort'a, li est'is nul'ig'it'a, mal'person'o. Ĉia ident'ig'ebl'a alud'o al li est'us mort'ig'e danĝer'a.

La koment'o de O’Bri'e'n evident'e est'is intenc'it'a kiel signal'o, kod'vort'o.

Per si'a part'o'pren'ig'o en mal'grand'a pens'krim'a ag'o, li far'is kun'krim'ul'o'j'n el ili ambaŭ. Ili plu paŝ'ad'is ne'rapid'e laŭ la koridor'o, sed nun O’Bri'e'n halt'is. Kun la kurioz'a, sen'panik'ig'a amik'ec'o, kiu'n li ĉiam sukces'is don'i al la gest'o, li re'ĝust'ig'is si'a'j'n okul'vitr'o'j'n sur si'a naz'o. Post tio li plu'dir'is: “Kio'n mi ver'e intenc'is dir'is, est'as ke mi rimark'is ke en vi'a artikol'o vi uz'is du vort'o'j'n kiu'j jam arkaik'iĝ'is. Sed ili nur far'iĝ'is tia'j tre last'a'temp'e. Ĉu vi vid'is la dek'a'n el'don'o'n de la Vort'ar'o de Nov'parol'o?

“Ne,” dir'is Winston. “Mi kred'is ĝi'n ankoraŭ ne'el'don'it'a. Ni ankoraŭ uz'as la naŭ'a'n en la Departement'o de Registr'o'j.”

“La dek'a el'don'o dev'os, laŭ'plan'e, aper'i post plur'a'j monat'o'j, mi kred'as. Sed kelk'a'j fru'ekzempler'o'j est'as dis'don'it'a'j. Mi mem hav'as ekzempler'o'n. Ebl'e vi'n interes'us rigard'i ĝi'n, ĉu?”

“Tre mult'e,” dir'is Winston, tuj kompren'ant'e kie'n la parol'o de O’Bri'e'n cel'as.

“Kelk'a'j el la nov'a'j en'hav'aĵ'o'j est'as tre inĝeni'a'j. La redukt'o de la nombr'o da verb'o'j — jen la punkt'o kiu plej interes'os vi'n, mi kred'as. Mi pens'u, ĉu mi send'u mesaĝ'ist'o'n kun la vort'ar'o? Sed mi tim'as ke mi sen'vari'e ĉiam forges'as ti'aĵ'o'j'n. Ebl'e vi pov'us pren'i ĝi'n ĉe mi'a apartament'o, je temp'o oportun'a por vi? Atend'u. Mi don'u al vi mi'a'n adres'o'n.”

Ili star'is antaŭ tele'ekran'o. Iom sen'pens'e, O’Bri'e'n palp'is du el si'a'j poŝ'o'j, kaj post'e el'pren'is mal'grand'a'n led'kovr'it'a'n not'libr'o'n, kaj or'a'n ink'krajon'o'n. Tuj sub la tele'ekran'o, en tia pozici'o ke ĉiu rigard'ant'o ĉe la ali'a fin'aĵ'o de la aparat'o pov'us leg'i kio'n li skrib'as, li skrib'aĉ'is adres'o'n, el'ŝir'is la paĝ'o'n kaj don'is ĝi'n al Winston. “Mi kutim'e est'as ĉe'hejm'e dum la vesper'o'j,” li dir'is. “Se ne, mi'a serv'ist'o don'os al vi la vort'ar'o'n.”

Li for'ir'is, las'ant'e Winstonon ten'ant'a la paper'pec'o'n, kiu'n ne neces'is kaŝ'i, ĉi'foj'e. Malgraŭ tio, li zorg'e parker'ig'is la skrib'aĵ'o'n sur ĝi, kaj kelk'a'j'n hor'o'j'n post'e li fal'ig'is ĝi'n en la memor'o'tru'o'n, kun'e kun amas'o da ali'a'j foli'o'j. Ili est'is konversaci'int'a'j dum maksimum'e du minut'o'j. La epizod'o pov'us hav'i nur unu signif'o'n. Ĝi est'is ruz'e aranĝ'it'a, por sci'ig'i al Winston la adres'o'n de O’Bri'e'n. Tio est'is neces'a, ĉar sen rekt'a demand'o, neniam ebl'is trov'i kie loĝ'as iu ajn. Neni'a'j adres'list'o'j ekzist'is. “Se iam vi vol'os vizit'i mi'n, jen kie vi pov'os trov'i mi'n,” jen kio'n dir'is al li O’Bri'e'n. Ebl'e eĉ est'os mesaĝ'o kaŝ'it'a ie en la vort'ar'o. Sed ĉiu'kaz'e, unu afer'o est'is cert'a. La konspir'o pri kiu li rev'is ja ekzist'as, kaj li ating'is ĝi'a'n ekster'a'n rand'o'n.

Li sci'is ke pli-mal'pli fru'e li obe'os la al'vok'o'n de O’Bri'e'n. Ebl'e morgaŭ, ebl'e nur post long'e — li ne cert'is. Kio okaz'as est'is nur la dis'volv'iĝ'o de proced'o komenc'iĝ'int'a antaŭ jar'o'j. La unu'a paŝ'o est'is sekret'a, ne'intenc'it'a pens'o; la du'a est'is mal'ferm'i la tag'libr'o'n. Li trans'ir'is de pens'o'j al vort'o'j, kaj nun de vort'o'j al ag'o. La last'a paŝ'o est'as io okaz'ont'a en la Ministr'ej'o de la Am'o. Li akcept'is ĝi'n. La fin'o trov'iĝ'as jam en la komenc'o. Sed est'is tim'ig'e: aŭ, pli preciz'e, ĝi est'is kvazaŭ antaŭ'gust'o de la mort'o, kvazaŭ li est'as iom'et'e mal'pli viv'a. Eĉ dum li parol'is kun O’Bri'e'n, kiam la signif'o de la vort'o'j en'penetr'is li'n, mal'varm'a sku'sent'o ek'reg'is li'a'n korp'o'n. Li sent'is kvazaŭ marŝ'ant'e en la mal'sek'et'o'n de tomb'o, kaj ne est'is mult'e pli bon'e, ĉar li ĉiam sci'is ke la tomb'o jam de'antaŭ'e pret'as kaj atend'as li'n Winston vek'iĝ'is kun la okul'o'j plen'a'j de larm'o'j. Juli'a rul'iĝ'is dorm'em'e kontraŭ li'n, murmur'ant'e i'o'n, kio ebl'e deĉifr'iĝ'us kiel “Kio est'as?” “Mi sonĝ'is —” li komenc'is, kaj ek'halt'is. Est'is tro kompleks'e por en'vort'ig'o. Ekzist'is la sonĝ'o mem, kaj ekzist'is memor'o lig'it'a al ĝi, kiu re'naĝ'is en li'a'n mens'o'n kelk'a'j'n sekund'o'j'n post la vek'iĝ'o. Li kuŝ'is sur'dors'e, kun la okul'o'j ferm'it'a'j, ankoraŭ tremp'it'a en la etos'o de la sonĝ'o. Ĝi est'is vast'a, lum'o'plen'a sonĝ'o, en kiu li'a tut'a viv'o ŝajn'is etend'iĝ'i antaŭ li kvazaŭ pejzaĝ'o, dum somer'a vesper'o post pluv'o. Ĉio okaz'is intern'e de la vitr'a paper'pez'il'o, sed la surfac'o de la vitr'o est'is la ĉiel'kupol'o, kaj intern'e de la kupol'o ĉio est'is ilumin'at'a de klar'a mild'a lum'o, per kiu oni pov'as vid'i sen'lim'e distanc'e'n. La sonĝ'o ankaŭ ampleks'is — efektiv'e, iu'senc'e konsist'is el — gest'o'n far'it'a'n per la brak'o de li'a patr'in'o, kaj de'nov'e far'it'a post tri'dek jar'o'j, de la jud'a vir'in'o kiu'n li vid'is sur la inform'film'o, dum ŝi pen'is ŝirm'i la knab'et'o'n kontraŭ la kugl'o'j, antaŭ ol la helikopter'o per eksplod'o dis'pec'ig'is ili'n.

Ĉu vi sci'as,” li dir'is, “ke ĝis la nun'a moment'o mi kred'is ke mi murd'is mi'a'n patr'in'o'n?”

“Kial vi murd'is ŝi'n?” dir'is Juli'a, preskaŭ en'dorm'e.

“Mi ne murd'is ŝi'n, ne korp'e.” En la sonĝ'o li memor'is si'a'n last'a'n ek'vid'o'n de la patr'in'o; kaj kelk'a'j'n moment'o'j'n post li'a vek'iĝ'o, re'memor'iĝ'is la grup'o da mal'grand'a'j event'o'j kiu'j ĉirkaŭ'is ĝi'n. Tem'is pri memor'o kiu'n li evident'e intenc'e for'puŝ'is el si'a konsci'o dum mult'a'j jar'o'j. Li ne cert'is pri la dat'o, sed li nepr'e ne est'is mal'pli ol dek'jar'aĝ'a, ebl'e dek'du'jar'aĝ'a, kiam ĝi okaz'is. Li'a patr'o jam antaŭ iom da temp'o mal'aper'is, kiom pli fru'e, li ne pov'is memor'i.

Li pli bon'e memor'is la bru'plen'a'j'n mal'kviet'a'j'n cirkonstanc'o'j'n de la epok'o: la period'a'j panik'o'j pri aer'atak'o'j, kaj la si'n'ŝirm'ad'o en la staci'o'j de la sub'ter'a fer'voj'o, la amas'o'j da rub'o ĉie, la ne'kompren'ebl'a'j proklam'o'j afiŝ'e star'ig'it'a'j ĉe la strat'angul'o'j, la band'o'j da jun'ul'o'j vest'it'a'j per ident'a'j unu'kolor'a'j ĉemiz'o'j, la enorm'a'j vic'o'j ekster la bak'ej'o'j, la intermit'a mitrajl'ad'o distanc'a — kaj ĉef'e, la fakt'o ke neniam hav'ebl'is sufiĉ'e da manĝ'aĵ'o'j. Li memor'is long'a'j'n post'tag'mez'o'j'n pas'ig'it'a'j'n kun ali'a'j knab'o'j per serĉ'ad'o ĉe rub'uj'o'j kaj rub'amas'o'j, dum ili el'pren'is la rip'o'j'n de brasik'foli'o'j, ter'pom'ŝel'er'o'j'n, eĉ kelk'foj'e pec'et'o'j'n da mal'freŝ'a'j pan'krust'o'j, de kiu'j ili zorg'o'plen'e de'skrap'is la cindr'o'j'n; kaj ankaŭ dum ili atend'ad'is la preter'pas'o'n de kamion'o'j, kiu'j vetur'ad'is laŭ cert'a itiner'o kaj kiu'j, oni sci'is, port'is brut'nutr'aĵ'o'j'n, kaj kiu'j, kiam ili ŝancel'iĝ'is pro la mal'bon'a'j voj'flik'aĵ'o'j, kelk'foj'e el'ĵet'is kelk'a'j'n fragment'o'j'n da ole'bulk'aĵ'o.

Kiam li'a patr'o mal'aper'is, li'a patr'in'o ne montr'is surpriz'iĝ'o'n aŭ violent'a'n mal'ĝoj'o'n, sed subit'a ŝanĝ'o traf'is ŝi'n. Ŝi ŝajn'is ek'iĝ'i tut'e sen'spirit'a. Est'is evident'e eĉ al Winston ke ŝi atend'as i'o'n kiu, kiel ŝi sci'is, ne'evit'ebl'e okaz'os. Ŝi far'is ĉio'n bezon'at'a'n — kuir'ad'is, lav'ad'is, flik'ad'is, ord'ig'ad'is la lit'o'n, bala'ad'is la plank'o'n, sen'polv'ig'ad'is la kamen'bret'o'n — ĉiam tre mal'rapid'e, kaj kun kurioz'a mank'o de super'flu'a mov'iĝ'o, kvazaŭ desegn'aĵ'o far'it'a de art'ist'o mov'iĝ'as per si mem. Ŝi'a grand'a graci'a korp'o ŝajn'is natur'e re'fal'i en sen'mov'ec'o'n. Dum hor'o'plen'a'j period'o'j ŝi sid'ad'is preskaŭ sen'mov'e sur la lit'o, vart'ant'e li'a'n pli jun'a'n frat'in'o'n, kiu est'is et'a, mal'san'em'a, tre silent'a infan'o nur du- aŭ tri'jar'aĝ'a, kun vizaĝ'o simi'aspekt'ig'it'a de mal'dik'ec'o. Nur ne'oft'e ŝi pren'is Winstonon en si'a'j'n brak'o'j'n, kaj prem'is li'n kontraŭ si'n dum long'a temp'o, tut'e sen dir'i i'o'n ajn. Li konsci'is, malgraŭ si'a'j jun'ec'o kaj ego'ism'o, ke iel tio est'is kun'lig'it'a kun la neniam menci'it'a event'o okaz'ont'a.

Li memor'is la ĉambr'o'n en kiu ili loĝ'is, ĉambr'o sen'lum'a, sen el'ekster'a'j odor'o'j, kiu ŝajn'is du'on'e plen'ig'it'a per lit'o kun blank'a kovr'il'o.

Est'is gas'flam'ing'o antaŭ la kamen'o, kaj bret'o sur kiu manĝ'aĵ'o'j est'is gard'at'a'j, kaj sur la liber'a plank'o ekster'e est'is brun'a ceramik'a lav'uj'o uz'at'a de plur'a'j apartament'o'j. Li memor'is la statu'ec'a'n korp'o'n de si'a patr'in'o klin'it'a'n super la gas'flam'ing'o por kirl'i i'o'n en kuir'pot'o. Plej'e li memor'is si'a'n konstant'a'n mal'sat'o'n, kaj la feroc'a'j'n sordid'a'j'n batal'o'j'n je la manĝ'o'temp'o'j. Li ripet'e kaj konstant'e ĉagren'is si'a'n patr'in'o'n per demand'o'j pri kial ne est'as pli da manĝ'aĵ'o, li kri'ad'is fort'eg'e al ŝi (li eĉ memor'is la ton'o'j'n de si'a voĉ'o, kiu komenc'is sporad'e matur'iĝ'i kaj kelk'foj'e muĝ'is strang'e), aŭ li prov'is plor'aĉ'em'a'n patos'a'n ton'o'n, pen'ant'e hav'ig'i al si pli ol si'a'n porci'o'n. Ŝi akcept'is ke est'as normal'e ke li, “la knab'o”, hav'u la plej grand'a'n porci'o'n; sed ne'grav'e kiom ŝi don'is al li, ne'evit'ebl'e li postul'is pli. Je ĉiu manĝ'o ŝi pet'eg'is ke li ne est'u ego'ism'a, kaj ke li memor'u ke li'a frat'in'et'o est'as mal'san'a, kaj ankaŭ bezon'as manĝ'aĵ'o'j'n, sed ne util'is. Li furioz'e kri'is kiam ŝi ĉes'is ĉerp'i, li pen'is per'fort'e pren'i de ŝi'a'j man'o'j la kuir'pot'o'n kaj kuler'o'n, li pren'ad'is pec'o'j'n el la teler'o de si'a frat'in'o. Li sci'is ke li mal'sat'ig'as la ali'a'j'n du, sed li ne pov'is mal'help'i si'n; li eĉ sent'is ke li rajt'as far'i tio'n. La vigl'eg'a mal'san'o en li'a stomak'o ŝajn'is prav'ig'i li'n. Inter la manĝ'o'j, se li'a patr'in'o ne gard'is, li konstant'e ŝtel'is part'o'j'n de la mizer'a stok'et'o da manĝ'aĵ'o'j sur la bret'o.

Unu tag'o'n oni distribu'is ĉokolad'porci'o'j'n. Est'is neni'a tia distribu'o dum la pas'int'a'j semajn'o'j aŭ monat'o'j. Li tut'e klar'e memor'is tiu'n valor'eg'a'n er'et'o'n da ĉokolad'o. Ĝi est'is du-unc'a 1 pec'o (oni ankoraŭ mezur'is per unc'o'j dum tiu epok'o) dividend'a inter la tri person'o'j. Est'is evident'e ke dec'us divid'i ĝi'n en tri egal'a'j'n part'o'j'n. Subit'e, kvazaŭ aŭskult'ant'e ali'a'n person'o'n, Winston aŭd'is si'n postul'i per laŭt'a muĝ'a voĉ'o ke al li est'u don'it'a la tut'a pec'o. Li'a patr'in'o ordon'is ke li ne est'u avid'a. Sekv'is long'a, ripet'o'plen'a kverel'o kiu ĉirkaŭ'ir'is si'n sen'fin'e, kun kri'o'j, plor'aĉ'ad'o, larm'o'j, avert'o'j, marĉand'ad'o. Li'a frat'in'et'o, kroĉ'ant'a si'n al si'a patr'in'o per ambaŭ man'o'j, preciz'e kiel simi'et'o, sid'is rigard'ant'e

1.

Proks. 60 gram'o'j.

li'n trans'ŝultr'e per grand'a'j, morn'a'j okul'o'j. Fin'e li'a patr'in'o de'romp'is tri kvar'on'o'j'n de la ĉokolad'o kaj don'is tio'n al Winston, kaj don'is la ali'a'n kvar'on'o'n al li'a frat'in'o. La knab'in'et'o pren'is ĝi'n kaj rigard'is ĝi'n ne'entuziasm'e, ebl'e ne sci'ant'e kio ĝi est'as. Winston star'is rigard'ant'e ŝi'n dum moment'o. Post'e, per subit'a rapid'a salt'o li ek'pren'is la ĉokolad'er'o'n el la man'o de si'a frat'in'o kaj kur'is pord'e'n.

Winston, Winston!” li'a patr'in'o kri'is al li, “Re'ven'u! Re'don'u al vi'a frat'in'o ŝi'a'n ĉokolad'o'n!”

Li halt'is, sed ne re'ven'is. La angor'a'j okul'o'j de li'a patr'in'o fiks'e rigard'ad'is li'a'n vizaĝ'o'n. Eĉ nun, pens'ant'e pri la afer'o, li ne sci'is kio est'is tuj okaz'ont'a. Li'a frat'in'o, konsci'ant'e ke io est'is ŝtel'it'a for de ŝi, komenc'is febl'e kri'i. Li'a patr'in'o ĉirkaŭ'brak'is la infan'o'n kaj prem'is ĝi'a'n vizaĝ'o'n kontraŭ si'a'n brust'o'n. Iel tiu gest'o inform'is li'n ke li'a frat'in'o mort'as. Li turn'is si'n kaj kur'is mal'supr'e'n laŭ la ŝtup'ar'o, kun la ĉokolad'o mol'iĝ'ant'a en la man'o.

Li neniam re'vid'is si'a'n patr'in'o'n. Vor'int'e la ĉokolad'o'n li iom'et'e hont'is pri si kaj rest'is en la strat'o'j dum plur'a'j hor'o'j, ĝis mal'sat'o pel'is li'n hejm'e'n. Kiam li re'ven'is, li'a patr'in'o jam est'is mal'aper'int'a. Tio jam komenc'is far'iĝ'i normal'a tiu'temp'e. Neni'o mank'is en la ĉambr'o, escept'e de li'a'j patr'in'o kaj frat'in'o. Ili ne est'is for'pren'int'a'j vest'o'j'n, eĉ ne la dik'a'n mantel'o'n de li'a patr'in'o. Ankoraŭ nun li ne plen'cert'e sci'as ke li'a patr'in'o mort'is. Est'as tut'e ebl'e ke ŝi nur est'is send'it'a al gulag'o. Kaj rilat'e al li'a frat'in'o, ebl'e oni for'pren'is ŝi'n, sam'e kiel Winstonon mem, al unu el la koloni'o'j por sen'hejm'a'j infan'o'j (oni nom'is ili'n “Centr'o'j por Re'util'ig'ad'o”) kiu'j ek'est'iĝ'is rezult'e de la inter'civit'an'a milit'o, aŭ ebl'e ŝi est'is send'it'a al la gulag'o kun li'a patr'in'o, aŭ simpl'e las'it'a ie por ke ŝi mort'u.

La sonĝ'o ankoraŭ est'is klar'eg'a en li'a mens'o, precip'e la ĉirkaŭ'ant'a protekt'a gest'o de la brak'o, kiu ŝajn'is ampleks'i ĝi'a'n tut'a'n signif'o'n. Li'a mens'o turn'is si'n al ali'a sonĝ'o de antaŭ du monat'o'j. Ekzakt'e kiel li'a patr'in'o sid'is sur la blank'e kovr'it'a lit'aĉ'o, kun la infan'o kroĉ'iĝ'int'a al ŝi, sam'e ŝi sid'is en la sub'akv'iĝ'int'a ŝip'o, long'e sub li, konstant'e pli profund'e dron'ant'e, tamen ankoraŭ supr'e'n'rigard'ant'e al li tra la mal'hel'iĝ'ant'a akv'o.

Li rakont'is al Juli'a pri la mal'aper'o de li'a patr'in'o. Sen mal'ferm'i si'a'j'n okul'o'j'n ŝi rul'iĝ'is kaj pli'komfort'ig'is si'a'n pozici'o'n.

“Ver'ŝajn'e vi est'is fi'aĉ'ul'et'o dum tiu'j tag'o'j,” ŝi dir'is mal'klar'e. “Ĉiu'j infan'o'j est'as fi'aĉ'ul'et'o'j.”

“Jes. Sed la ver'a cel'o de la rakont'o —”

Per ŝi'a spir'ad'o evident'iĝ'is ke ŝi de'nov'e en'dorm'iĝ'as. Li volont'e plu parol'us pri si'a patr'in'o. Li ne supoz'is, laŭ si'a memor'o pri ŝi, ke ŝi est'is ne'kutim'a vir'in'o, ŝi est'is nepr'e ne inteligent'ul'in'o; tamen ŝi posed'is i'a'n nobl'ec'o'n, i'a'n pur'ec'o'n, simpl'e ĉar la norm'o'j kiu'j'n ŝi obe'is est'is privat'a'j norm'o'j. Ŝi hav'is propr'a'j'n sent'o'j'n, kiu'j'n ekster'a instanc'o ne pov'us ŝanĝ'i. Neniel ŝi ek'pens'us ke ag'o sen'efik'a est'as tial sen'signif'a. Kiam oni am'as person'o'n, oni am'as li'n, kaj kiam neni'o pli'a rest'as don'ebl'a, oni tamen don'as al li am'o'n. Kiam la last'a'j er'o'j de la ĉokolad'o est'is for, li'a patr'in'o ten'is la infan'o'n en si'a'j brak'o'j. La ag'o est'is sen'util'a, ĝi ŝanĝ'is neni'o'n, ĝi ne evit'ig'is la mort'o'n de la infan'o nek ŝi'a'n propr'a'n mort'o'n; sed ŝajn'is natur'e al ŝi, ag'i tiel. La fuĝ'int'a vir'in'o en la boat'o ankaŭ kovr'is la knab'et'o'n per si'a brak'o, kio ne defend'is li'n pli bon'e ol paper'foli'o, kontraŭ la kugl'o'j. La fi'eg'a ag'o de la Parti'o est'is ĝi'a konvink'ig'o ke nur'a'j impuls'o'j, nur'a'j sent'o'j, est'as sen'valor'a'j, dum sam'temp'e ĝi for'ŝtel'is ĉi'a'n reg'o'n je la materi'a mond'o. Kiam oni est'is kapt'it'a de la Parti'o, tut'e ver'e ne grav'is kio'n oni sent'is aŭ ne sent'is, far'is aŭ ne far'is. Ne'grav'e kio okaz'is, oni mal'aper'as, kaj nek oni nek oni'a'j ag'o'j est'as de'nov'e memor'at'a'j. Oni est'as for'pren'it'a tut'e plen'e el la histori'o. Tamen, al la hom'o'j antaŭ nur du generaci'o'j, tio ne ŝajn'us grav'eg'a, ĉar ili ne streb'is ŝanĝ'i la histori'o'n. Ili'n reg'is privat'a lojal'ec'o kiu'n ili ne dub'is. Kio grav'is est'is individu'a'j rilat'o'j, kaj plen'e sen'help'a gest'o, ĉirkaŭ'prem'o, larm'o, vort'o parol'it'a al mort'ant'o, pov'us hav'i propr'a'n valor'o'n. La proloj, li subit'e ek'pens'is, rest'as tia'j. Ili ne est'as lojal'a'j al parti'o aŭ land'o aŭ ide'o, ili est'as lojal'a'j unu al la ali'a. La unu'a'n foj'o'n en si'a viv'o li ne mal'estim'is la prolojn nek imag'is ili'n sen'ag'a fort'o kiu iam ek'vigl'iĝ'os kaj re'viv'ig'os la mond'o'n. La proloj rest'is hom'a'j. Ili ne mal'mol'iĝ'is intern'e. Ili konserv'as la primitiv'a'j'n emoci'o'j'n kiu'j'n li mem dev'is re'akir'i per konsci'a streb'ad'o.

Kaj pens'ant'e tio'n li ek'memor'is, sen klar'a kial'o, ke antaŭ kelk'a'j semajn'o'j li vid'is de'tranĉ'it'a'n man'o'n kuŝ'ant'a'n sur la pavim'o kaj li pied'bat'is ĝi'n en la de'flu'il'o'n kvazaŭ brasik'tig'o'n.

“La proloj est'as hom'o'j,” li dir'is per'voĉ'e. “Ni ne est'as hom'o'j.”

“Kial ne?” dir'is Juli'a, kiu re'vek'iĝ'is.

Li pens'is dum kelk'a'j moment'o'j. “Ĉu vi iam ek'pens'is,” li dir'is, “ke plej bon'e por ni est'us simpl'e marŝ'i el ĉi tie antaŭ ol est'os tro mal'fru'e, kaj neniam de'nov'e renkont'i unu la ali'a'n?”

“Jes, kar'ul'o, mi pens'is tio'n, plur'foj'e. Malgraŭ'e, mi ne ag'os tiel.”

“Ni est'is bon'fortun'a'j,” li dir'is, “sed tio ne pov'os long'e daŭr'i. Vi est'as jun'a. Vi aspekt'as normal'a kaj sen'kulp'a. Se vi evit'os hom'o'j'n simil'a'j'n al mi, vi ebl'e pov'os viv'i ankoraŭ kvin'dek jar'o'j'n.”

“Ne. Mi tra'pens'is ĉio'n. Kio'n vi far'os, tio'n mi far'os. Kaj ne est'u tro sen'esper'a. Mi est'as relativ'e sukces'a kiam tem'as pri trans'viv'ad'o.”

“Ni ebl'e kun'est'os dum ses monat'o'j pli — jar'o — ne ebl'as sci'i. Fin'e ni ne'evit'ebl'e apart'iĝ'os. Ĉu vi konsci'as kiom ne'kompren'ebl'e sol'ec'a'j ni est'os? Kiam ili est'os kapt'int'a'j ni'n, neni'o'n, plen'tut'e neni'o'n, unu el ni pov'os far'i por la ali'a. Se mi konfes'os, ili mort'paf'os vi'n, kaj se mi rifuz'os konfes'i, malgraŭ tio ili mort'paf'os vi'n. Neni'o far'it'a aŭ dir'it'a de mi, aŭ ne'dir'it'a de mi, prokrast'ig'os vi'a'n mort'o'n je eĉ kvin minut'o'j. Neni'u el ni eĉ sci'os ĉu la ali'a plu viv'as, aŭ jam mort'is. Sol'e grav'as ke ni ne perfid'u unu la ali'a, kvankam eĉ tio est'os tut'e sen'efik'a.”

“Se vi parol'as pri konfes'ad'o,” ŝi dir'is, “nepr'e ni far'os tio'n. Ĉiu'j ĉiam konfes'as. Ne ebl'as evit'i tio'n. Ili tortur'as.”

“Mi ne parol'as pri konfes'o. Konfes'o ne est'as perfid'o. Ne grav'as kio'n oni dir'as aŭ far'as: nur grav'as la sent'o'j. Se ili pov'us dev'ig'i mi'n ne plu am'i vi'n — tio est'us ver'a perfid'o.”

Ŝi pri'pens'is tio'n. “Ili ne pov'us far'i tio'n,” ŝi fin'e dir'is. “Nur tio'n ili ne kapabl'as far'i. Ili pov'as dev'ig'i ke oni dir'u i'o'n ajn — i'o'n ajn — sed ili ne pov'as dev'ig'i ke oni kred'u ĝi'n. Ili ne pov'as en'ir'i oni'n.”

“Ne,” li dir'is, iom'et'e pli esper'e, “ne; est'as tut'e ver'e.Ili ne pov'as en'ir'i oni'n. Se oni pov'as sent'i ke valor'as rest'i hom'a, eĉ kiam tio ne pov'as hav'i i'a'n ajn rezult'o'n, oni venk'is ili'n.”

Li pens'is pri la tele'ekran'o, kun ĝi'a neniam'dorm'ant'a orel'o. Ili pov'as spion'i nokt'e kaj tag'e, sed se oni rest'as sen'panik'a, oni pov'as malgraŭ tio tromp'i ili'n. Malgraŭ si'a lert'eg'o, ili neniam sukces'is trov'i kio'n ali'a hom'o pens'as. Ebl'e tio est'as mal'pli ver'a, kiam oni efektiv'e est'as en ili'a'j man'o'j. Oni ne sci'as kio okaz'as intern'e de la Ministr'ej'o de la Am'o, sed ebl'as diven'i: tortur'o'j, drog'o'j, delikat'a'j instrument'o'j, kiu'j registr'as oni'a'j'n nerv're'ag'o'j'n, iom-post-iom'a mal'kaŝ'ig'o per'e de sen'dorm'ig'ad'o kaj sol'ig'ad'o kaj sen'ĉes'a demand'ad'o. Fakt'o'j, cert'e, ne est'as sukces'e kaŝ'ebl'a'j. Ili pov'as trov'i ili'n per demand'ad'o, ili pov'as en'lum'ig'i ili'n per tortur'ad'o. Sed se oni'a cel'o ne est'as rest'i viv'ant'a, sed rest'i hom'a, kiel fin'fin'e grav'as? Ili ne pov'as ŝanĝ'i oni'a'j'n sent'o'j'n: efektiv'e, oni ne pov'as mem ŝanĝ'i ili'n, eĉ se oni vol'as. Ili pov'us en'lum'ig'i plej detal'e ĉio'n kio'n oni far'is aŭ dir'is aŭ pens'is; sed la intern'a kor'o, kies ag'ad'o est'as mister'a eĉ por oni mem, rest'as ne'venk'ebl'a.

Ili far'is la ag'o'n, ili fin'fin'e far'is la ag'o'n!

La ĉambr'o en kiu ili star'is est'is long'a kaj soft'e lum'ig'at'a. La tele'ekran'o est'is mal'laŭt'ig'it'a ĝis mild'a murmur'ad'o; la riĉ'a kolor'o de la mal'hel'blu'a tapiŝ'o far'is la impres'o'n ke oni tret'ad'as sur velur'o. Ĉe ekstrem'o de la ĉambr'o, O’Bri'e'n sid'is ĉe tabl'o sub verd'e kovr'it'a lamp'o, kun amas'o da foli'o'j ambaŭ'flank'e de si. Li eĉ ne supr'e'n'rigard'et'is, kiam la serv'ist'o gvid'is al li Juli'a'n kaj Winstonon.

La kor'o de Winston bat'eg'ad'is tiel fort'e, ke li dub'is ĉu li pov'os parol'i. Ili far'is la ag'o'n, ili fin'fin'e far'is la ag'o'n; nur tio'n li pov'is pens'i.

Ven'i ĉi tie'n, en si mem, est'is mal'saĝ'a ag'o, kaj est'is mal'saĝ'eg'e ven'i kun'e; kvankam est'is ver'e ke ili ven'is laŭ mal'sam'a'j voj'o'j, kaj renkont'iĝ'is nur antaŭ la pord'o de O’Bri'e'n. Sed neces'is iom da aŭdac'o por eĉ marŝ'i en tia'n lok'o'n. Nur mal'oft'eg'e oni vid'is la intern'o'n de la loĝ'ej'o'j de la Intern'a Parti'o, aŭ eĉ penetr'is la kvartal'o'n kie ili loĝ'as. La tut'a etos'o de la gigant'a apartament'ar'o, la riĉ'o kaj vast'o de ĉio, la ne'kutim'a'j odor'o'j de bon'a'j manĝ'aĵ'o'j kaj bon'a tabak'o, la silent'a'j kaj ne'kred'ebl'e rapid'a'j lift'o'j, kiu'j glit'is supr'e'n kaj mal'supr'e'n, la blank'jak'a'j serv'ist'o'j rapid'ant'a'j tie'n kaj re'e'n — ĉio est'is tim'ig'a. Kvankam li hav'is bon'a'n pretekst'o'n por ven'i ĉi tie'n, li'n hant'is ĉiu'paŝ'e tim'o ke nigr'e uniform'it'a gard'ist'o ek'aper'os de ĉirkaŭ angul'o, postul'os li'a'j'n ident'ig'il'o'j'n, kaj ordon'os ke li for'ir'u. Tamen la serv'ist'o de O’Bri'e'n en'las'is ili'n ambaŭ, tut'e sen hezit'o.

Li est'is ne'grand'a nigr'e'har'a vir'o en blank'a jak'o, kun diamant'o'form'a, plen'e sen'esprim'a vizaĝ'o, kiu pov'us est'i de Ĉin'o. La koridor'o laŭ kiu li konduk'is ili'n est'is mol'tapiŝ'it'a, kun krem'kolor'e teg'it'a'j mur'o'j kaj blank'a'j panel'o'j, ĉio est'is pur'eg'a. Ankaŭ tio tim'ig'is. Winston ne pov'is memor'i iam est'i vid'int'a koridor'o'n kies mur'o'j ne est'is mal'pur'aĉ'a'j pro kun'kontakt'ad'o kun hom'a'j korp'o'j.

O’Bri'e'n ten'is paper'foli'et'o'n inter si'a'j fingr'o'j kaj laŭ'aspekt'e stud'ad'is ĝi'n intens'e. Li'a mal'mild'a vizaĝ'o, klin'it'a tiel ke oni pov'is vid'i la lini'o'n de la naz'o, aspekt'is kaj tim'ig'a kaj inteligent'a. Dum ebl'e du'dek sekund'o'j li sid'is sen'mov'e. Post tio li al'tir'is la parol'skrib'il'o'n al si, kaj el'dir'is mesaĝ'o'n per la hibrid'a ĵargon'o de la Ministr'ej'o'j.

“Punkt'o'j unu kom'o kvin kom'o sep aprob'it'a'j plen'e halt'o sugest'o'n en'hav'at'a er'o ses duobleplus rid'ind'a'n preskaŭ krim'pens'o'n nul'ig'u halt'o mal'plu'ag'u konstru'e antaŭ'e akir'i plu'splen'a'j'n taks'o'j'n maŝin'kost'a'j'n halt'o mesaĝ'fin'o.”

Li ne'rapid'e lev'iĝ'is el si'a seĝ'o kaj ven'is direkt'e al ili trans la sen'son'a'n tapiŝ'o'n. Iom el la oficial'a etos'o ŝajn'e for'fal'is de li kun la Nov'parol'a'j vort'o'j, sed li'a mien'o est'is mal'pli afabl'a ol kutim'e, kvazaŭ al li ne plaĉ'as est'i ĝen'at'a. La teror'o'n jam sent'at'a'n de Winston subit'e tra'paf'is ordinar'a embaras'o. Ŝajn'is al li ke tut'e ebl'e li nur far'is stult'a'n erar'o'n. Ĉar kia'n pruv'o'n li hav'is efektiv'e ke O’Bri'e'n est'as ia politik'a kun'konspir'ant'o? Nur ek'bril'o'n de la okul'o'j, kaj unu'sol'a'n ne'klar'a'n koment'o'n. Li eĉ ne pov'us pardon'ig'i si'n per pretend'o ke li ven'is prunt'e'pren'i la vort'ar'o'n, ĉar tiu'okaz'e la ĉe'est'o de Juli'a est'us mal'eksplik'ebl'a. Dum O’Bri'e'n pas'is la tele'ekran'o'n, ek'pens'o ŝajn'e traf'is li'n. Li halt'is, turn'is si'n kaj prem'is ŝalt'il'o'n sur la mur'o. Aŭd'iĝ'is abrupt'a klak'o. La voĉ'o ek'ĉes'is.

Juli'a el'las'is mal'grand'a'n son'o'n, i'a'n surpriz'kri'et'o'n. Eĉ mez'e de si'a panik'o, Winston est'is tro surpriz'it'a por pov'i silent'i.

“Vi pov'as mal'ŝalt'i ĝi'n!” li dir'is.

“Jes,” dir'is O’Bri'e'n, “ni pov'as mal'ŝalt'i ĝi'n. Ni hav'as tiu'n privilegi'o'n.”

Li est'is tuj antaŭ ili, nun. Li'a solid'a form'o tur'is super ili, kaj la esprim'o sur li'a vizaĝ'o ankoraŭ est'is ne'deĉifr'ebl'a. Li atend'ad'is, iom sever'e, por ke Winston parol'u, sed pri kio? Eĉ nun est'is plen'e koncept'ebl'e ke li est'as nur mult'e okup'at'a vir'o, kiu demand'as al si irit'it'e kial oni inter'romp'is li'n. Neni'u parol'is. Post la ek'silent'iĝ'o de la tele'ekran'o, la ĉambr'o ŝajn'is mort'e silent'a. La sekund'o'j preter'marŝ'ad'is, enorm'a'j. Mal'facil'e Winston plu fiks'ad'is si'a'j'n okul'o'j'n sur tiu'j'n de O’Bri'e'n. Subit'e la sever'a vizaĝ'o aper'ig'is tio'n kio pov'us est'i la komenc'o de rid'et'o. Per si'a karakteriz'a gest'o O’Bri'e'n re'ĝust'ig'is si'a'j'n okul'vitr'o'j'n sur si'a naz'o.

“Ĉu mi dir'u, aŭ ĉu vi?” li dir'is.

“Mi dir'os,” respond'is Winston tuj. “Tiu aparat'o ver'e est'as mal'ŝalt'it'a?”

“Jes, ĉio est'as mal'ŝalt'it'a. Ni est'as sol'a'j.”

“Ni ven'is ĉi tie'n ĉar —”

Li paŭz'is, la unu'a'n foj'o'n kompren'ant'e la svag'ec'o'n de li'a'j propr'a'j motiv'o'j. Ĉar li ne efektiv'e sci'is kia'n help'o'n anticip'i de O’Bri'e'n, ne est'is facil'e dir'i kial li ven'is ĉi tie'n. Li plu parol'is, konsci'ant'e ke tio, kio'n li dir'as, ne'evit'ebl'e son'as kaj febl'a kaj arogant'a.

“Ni kred'as ke ekzist'as ia konspir'ad'o, ia sekret'a organiz'o labor'ant'a kontraŭ la Parti'o, kaj ke vi part'o'pren'as en ĝi. Ni vol'as membr'iĝ'i en ĝi, kaj labor'i por ĝi. Ni est'as mal'amik'o'j de la Parti'o. Ni mal'kred'as la princip'o'j'n de Angsoco. Ni est'as pens'krim'ul'o'j. Ni ankaŭ est'as adult'ant'o'j. Mi dir'as ĉi tio'n al vi, ĉar ni vol'as pet'i vi'a'n kompat'o'n. Se vi vol'as ke ni kulp'ig'u ni'n per iu ali'a manier'o, ni pret'as.”

Li ĉes'is, kaj rigard'et'is trans si'a'n ŝultr'o'n, sent'ant'e ke la pord'o mal'ferm'iĝ'is. Ver'e, la ne'grand'a flav'vizaĝ'a serv'ist'o est'is en'ven'int'a, sen frap'i sur la pord'o'n. Winston vid'is ke li port'as plet'o'n, sur kiu est'as karaf'o kaj glas'o'j.

“Mart'in'o est'as el ni'a grup'o,” dir'is O’Bri'e'n sen'emoci'e. “Al'port'u la trink'aĵ'o'j'n ĉi tie'n, Mart'in'o. Met'u ili sur la rond'a'n tabl'o'n. Ĉu est'as sufiĉ'e de seĝ'o'j? Do ni sid'iĝ'u, kaj parol'u komfort'e. Al'tir'u seĝ'o'n por vi mem, Mart'in'o. Ni serioz'e inter'parol'os. Vi rajt'as ĉes'i ag'i kiel serv'ist'o, dum la sekv'a'j dek minut'o'j.”

La ne'grand'ul'o sid'iĝ'is tut'e komfort'a, tamen ankoraŭ kun serv'ist'ec'a mien'o, la mien'o de valet'o ĝu'ant'a privilegi'o'n. Winston rigard'is li'n el okul'angul'o. Ek'en'ir'is li'a'n mens'o'n ke la tut'a viv'o de tiu vir'o konsist'as el rol'ad'o, kaj ke li sent'as ke est'as danĝer'e for'las'i si'a'n rol'person'ec'o'n eĉ dum'moment'e. O’Bri'e'n pren'is la karaf'o'n per ĝi'a kol'o, kaj plen'ig'is la glas'o'j'n per mal'hel'ruĝ'a likv'o. Tio memor'ig'is iom ne'klar'e al Winston i'o'n vid'it'a'n antaŭ long'e sur mur'o aŭ reklam'panel'o — vast'a'n botel'o'n konsist'ant'a'n el elektr'a'j lamp'et'o'j, kiu ŝajn'as supr'e'n'ir'ad'i kaj mal'supr'e'n'ir'ad'i kaj verŝ'i si'a'n en'hav'o'n en glas'o'n. Vid'at'e de'supr'e la likv'o aspekt'is preskaŭ nigr'a, sed en la karaf'o ĝi scintil'is kiel ruben'o. Ĝi hav'is amar-dolĉ'a'n odor'o'n. Li vid'is Juli'a'n pren'i si'a'n glas'o'n kaj flar'i ĝi'n, klar'e kurioz'a.

“Oni nom'as ĝi'n vin'o,” dir'is O’Bri'e'n iom'et'e rid'et'ant'e. “Sen'dub'e vi leg'is pri ĝi en libr'o'j. Mal'mult'e da ĝi ating'as la Ekster'a'n Parti'o'n, mi tim'as.” Li'a vizaĝ'o de'nov'e serioz'iĝ'is, kaj li lev'is si'a'n glas'o'n: “Mi kred'as ke konven'as komenc'i per tost'o. Al ni'a Gvid'ant'o: al Emmanuel Goldstein.”

Winston iom fervor'e pren'is si'a'n glas'o'n. Vin'o est'is io pri kiu li leg'is kaj rev'is. Simil'e al la vitr'a paper'pez'il'o, aŭ la du'on'e memor'at'a'j rim'aĵ'o'j de S-ro Charrington, ĝi aparten'is al la mal'aper'int'a romantik'a est'int'ec'o, la antikv'a epok'o, kiel li em'is nom'i ĝi'n en si'a'j sekret'a'j pens'o'j. Ial li ĉiam supoz'is ke vin'o hav'as intens'e dolĉ'a'n gust'o'n, simil'a'n al tiu de rubus'a konfit'aĵ'o, kaj tuj'a'n ebri'ig'a'n efik'o'n. Efektiv'e, kiam li gust'um'is ĝi'n, la trink'aĵ'o est'is tre sen'iluzi'ig'a. La ver'o est'is ke post jar'o'j da ĝin'o'drink'ad'o, li apenaŭ sent'is ĝi'a'n gust'o'n. Li re'met'is la mal'plen'ig'it'a'n glas'o'n.

“Ĉu ver'e ekzist'as tiu hom'o Goldstein?” li dir'is.

“Jes, li ver'e ekzist'as, kaj li viv'as. Mi ne sci'as kie.”

“Kaj la konspir'ad'o — la organiz'o? Ĉu ĝi est'as real'a? Ĝi ne est'as simpl'e el'pens'aĵ'o de la Pens'polic'o?”

“Ne, ĝi est'as real'a. Ni nom'as ĝi'n La Frat'ar'o. Vi neniam sci'os mult'e pli pri la Frat'ar'o, ol ke ĝi ekzist'as, kaj ke vi aparten'as al ĝi. Mi re'ven'os al tiu tem'o post ne'long'e.” Li rigard'is si'a'n brak'horloĝ'o'n. “Est'as mal'saĝ'e, eĉ por membr'o'j de la Intern'a Parti'o, las'i la tele'ekran'o'n mal'ŝalt'it'a dum pli ol du'on'hor'o. Vi dev'us ne est'i ven'int'a'j kun'e, kaj vi dev'os apart'e for'ir'i. Vi, kamarad'o” — li klin'is si'a'n kap'o'n al Juli'a — “for'ir'os la unu'a.

Ni dispon'as proksim'um'e du'dek minut'o'j'n. Kompren'u ke mi dev'as komenc'i per cert'a'j demand'o'j al vi. Ĝeneral'e, kio'n vi pret'as far'i?”

“Ĉio'n kio'n ni kapabl'as,” dir'is Winston.

O’Bri'e'n est'is turn'int'a si'n iom'et'e en si'a seĝ'o, tiel ke li rigard'is rekt'e al Winston. Li preskaŭ ignor'is Juli'a'n, ŝajn'e li antaŭ'supoz'is ke Winston rajt'as parol'i por ŝi. Dum moment'o la palpebr'o'j mal'lev'iĝ'is sur li'a'j'n okul'o'j'n. Li komenc'is demand'ad'i per ne'laŭt'a, sen'esprim'a voĉ'o, kvazaŭ tem'us pri rutin'aĵ'o, ia kateĥism'o, por kiu li jam sci'is la plej mult'a'j'n respond'o'j'n.

“Vi pret'as ofer'i vi'a'j'n viv'o'j'n?”

“Jes.”

“Vi pret'as murd'i?”

“Jes.”

“Far'i sabot'ad'o'n kiu ebl'e kaŭz'os la mort'o'n de cent'o'j da sen'kulp'ul'o'j?”

“Jes.”

“Perfid'i vi'a'n land'o'n al fremd'a'j potenc'o'j?”

“Jes.”

“Vi pret'as tromp'i, fals'i, ĉantaĝ'i, korupt'i la mens'o'j'n de infan'o'j, distribu'ad'i mani'kaŭz'a'j'n drog'o'j'n, kuraĝ'ig'i putin'ad'o'n, dis'vast'ig'i venere'a'j'n mal'san'o'j'n — far'i kio'n ajn por kaŭz'i mal'kuraĝ'iĝ'o'n, kaj mal'fort'ig'i la potenc'o'n de la Parti'o?”

“Jes.”

“Se ekzempl'e, iel serv'us ni'n ke vi ĵet'u sulfur'acid'o'n en la vizaĝ'o'n de infan'o — ĉu vi pret'as far'i tio'n?”

“Jes.”

“Vi pret'as perd'i vi'a'n ident'ec'o'n, kaj viv'i la ceter'o'n de vi'a viv'o kiel kelner'o aŭ stiv'ist'o?”

“Jes.”

“Vi pret'as mort'ig'i vi'n, se kaj kiam ni ordon'os ke vi far'u tio'n?”

“Jes.”

“Vi pret'as, vi ambaŭ pret'as, apart'iĝ'i kaj neniam re'vid'i unu la ali'a'n?”

“Ne!” inter'romp'is Juli'a.

Ŝajn'is al Winston ke pas'is long'a temp'o antaŭ ol li respond'is. Dum moment'o, al li ŝajn'e eĉ mank'is la kapabl'o parol'i. Li'a lang'o funkci'is sen'son'e, form'ant'e la komenc'a'j'n silab'o'j'n unu'e de unu vort'o, post'e de ali'a, re'e kaj re'e kaj re'e. Ĝis dir'i ĝi'n, li ne sci'is kiu'n vort'o'n li dir'os. “Ne,”

li fin'e dir'is.

“Est'as bon'e ke vi inform'is mi'n,” dir'is O’Bri'e'n. “Neces'as ke ni sci'u ĉio'n.”

Li turn'is si'n direkt'e al Juli'a, kaj plu'dir'is per voĉ'o en kiu est'is iom pli da esprim'o: “Ĉu vi kompren'as ke eĉ se li trans'viv'os, ebl'e li est'os mal'sam'a? Ni ebl'e dev'os don'i al li nov'a'n ident'o'n. Li'a vizaĝ'o, li'a mov'iĝ'ad'o, la form'o de li'a'j man'o'j, la kolor'o de li'a har'ar'o — eĉ li'a voĉ'o est'us diferenc'a. Kaj vi mem ebl'e far'iĝ'us ali'a person'o. Ni'a'j kirurg'o'j kapabl'as ŝanĝ'i hom'o'j'n tiel ke ili ne plu re'kon'ebl'as. Kelk'foj'e neces'as. Kelk'foj'e ni eĉ for'tranĉ'as membr'o'n.”

Winston ne pov'is ne rigard'et'i flank'e'n al la Mongol'a vizaĝ'o de Mart'in'o. Neniu'j cikatr'o'j est'is vid'ebl'a'j. Juli'a far'iĝ'is pli pal'a, tiel ke ŝi'a'j efelid'o'j vid'ebl'is, sed ŝi front'is O’Brienon kuraĝ'e. Ŝi murmur'is i'o'n, kio ŝajn'is est'i jes'a.

“Bon'e. Do tio est'as decid'it'a.”

Est'is arĝent'a cigared'uj'o sur la tabl'o. Kun iom sen'pri'pens'a mien'o, O’Bri'e'n puŝ'is ili'n direkt'e al la ali'a'j, mem pren'is cigared'o'n, post'e star'iĝ'is, kaj komenc'is paŝ'ad'i tie'n kaj re'e'n, kvazaŭ li pli bon'e pens'as kiam star'ant'e. Ili est'is tre bon'a'j cigared'o'j, tre dik'a'j, kaj bon'e pak'it'a'j, kun ne'familiar'a silk'ec'o en la paper'o. O’Bri'e'n de'nov'e rigard'is si'a'n brak'horloĝ'o'n.

“Plej bon'e est'os ke vi re'ir'u al vi'a Proviant'ej'o, Mart'in'o,” li dir'is. “Mi re'ŝalt'os post kvar'on'o da hor'o. Atent'e rigard'u la vizaĝ'o'j'n de ĉi tiu'j kamarad'o'j, antaŭ ol for'ir'i. Vi re'vid'os ili'n. Mi mem, ebl'e ne.”

Ekzakt'e kiel ĉe la antaŭ'a pord'o, la mal'hel'a'j okul'o'j de la ne'grand'a vir'o tra'rigard'is ili'a'j'n vizaĝ'o'j'n. Neni'a spur'o de amik'ec'o montr'iĝ'is en li'a manier'o. Li parker'ig'is ili'a'n aspekt'o'n, sed li sent'is neni'a'n interes'iĝ'o'n pri ili, aŭ tiel ŝajn'is. Winston eks'pens'is ke sintez'it'a vizaĝ'o ebl'e ne kapabl'as ŝanĝ'i si'a'n mien'o'n. Sen parol'i aŭ iel ajn adiaŭ'i, Mart'in'o el'ir'is, ferm'ant'e la pord'o'n silent'e post si. O’Bri'e'n paŝ'ad'is tie'n kaj re'e'n, kun unu man'o en poŝ'o de si'a nigr'a kombine'o, en la ali'a est'is li'a cigared'o.

“Kompren'u,” li dir'is, “ke vi ĉiam batal'ad'os en mal'lum'o. Vi ĉiam est'os en mal'lum'o. Vi ricev'os ordon'o'j'n, kaj vi obe'os ili'n sen sci'i la kial'o'n. Post'e mi send'os al vi libr'o'n, per kiu vi inform'iĝ'os pri la ver'a natur'o de la soci'o en kiu ni viv'as. Leg'int'e la libr'o'n, vi est'os plen'a'j membr'o'j de la Frat'ar'o. Sed inter la ĝeneral'a'j cel'o'j por kiu'j ni batal'as kaj la tuj'a'j task'o'j, vi neniam sci'os i'o'n ajn. Mi pov'as dir'i al vi ke la Frat'ar'o ekzist'as, sed mi ne pov'as dir'i al vi ĉu en ĝi est'as cent membr'o'j, aŭ dek milion'o'j. Per vi'a propr'a sci'o, vi neniam pov'os dir'i ke en ĝi est'as eĉ dek du. Vi hav'os tri aŭ kvar kontakt'o'j'n, kiu'j anstataŭ'iĝ'os post si'a mal'aper'o.

Ĉar ĉi tiu est'as vi'a unu'a kontakt'o, ĝi daŭr'os. Kiam vi ricev'os ordon'o'j'n, ili ven'os de mi. Se neces'os ke ni komunik'u kun vi, est'os per Mart'in'o.

Kiam fin'e vi est'os kapt'it'a'j, vi konfes'os. Tio est'as ne'evit'ebl'a. Sed vi pov'os konfes'i mal'mult'eg'o'n, apenaŭ pli ol vi'a'j'n propr'a'j'n ag'o'j'n. Vi ne pov'os perfid'i pli ol man'plen'o'n da mal'grav'ul'o'j. Ver'ŝajn'e vi eĉ ne perfid'os mi'n. Mi mem ebl'e est'os jam mort'int'a, aŭ mi est'os jam far'iĝ'int'a ali'a person'o, kun ali'a vizaĝ'o.”

Li mov'iĝ'ad'is tie'n kaj re'e'n sur la mol'a tapiŝ'o. Malgraŭ la grand'a ampleks'o de li'a korp'o, est'is rimark'ind'a graci'o en li'a mov'iĝ'ad'o. Ĝi montr'iĝ'is eĉ en la gest'o per kiu li ĵet'is man'o'n en si'a'n poŝ'o'n, aŭ manipul'is cigared'o'n. Eĉ pli ol fort'o'n, li'a impres'o kon'ig'is konfid'o'n kaj kompren'o'n kun nuanc'o de ironi'o. Ne'grav'e kiom serioz'a li est'is, en li est'is neniom de la unu'pens'ec'o kiu aparten'as al fanatik'ul'o. Kiam li parol'is pri murd'o, si'n'mort'ig'o, venere'a mal'san'o, de'tranĉ'it'a'j membr'o'j, kaj ŝanĝ'it'a'j vizaĝ'o'j, est'is kun ne'klar'a babil'a kvalit'o. “Est'as ne'evit'ebl'e,”

li'a voĉ'o ŝajn'e dir'is; “jen kio'n ni nepr'e dev'as far'i, sen'hezit'e. Sed ĉi tio ne est'as tio kio'n ni farad'os, kiam la viv'o de'nov'e est'os viv'ind'a.” Ond'o da admir'o, preskaŭ da ador'o, flu'is el Winston cel'e O’Brienon. Dum moment'o li forges'is la ombr'a'n figur'o'n Goldstein. Kiam oni rigard'is la potenc'a'j'n ŝultr'o'j'n de O’Bri'e'n kaj li'a'n mal'mol'aspekt'a'n vizaĝ'o'n, tiel mal'bel'a'n tamen tiel civiliz'it'a'n, est'is ne'ebl'e kred'i ke li est'as konker'ebl'a.

Ne ekzist'is ruz'o kiu pov'us tromp'i li'n, neni'u danĝer'o kiu'n li ne pov'us antaŭ'vid'i. Eĉ Juli'a aspekt'is impres'it'a. Ŝi las'is si'a'n cigared'o'n esting'iĝ'i, kaj aŭskult'ad'is intens'e. O’Bri'e'n parol'is plu: “Vi ja aŭd'is oni'dir'o'j'n pri la ekzist'o de la Frat'ar'o. Sen'dub'e vi far'is bild'o'n por vi mem pri ĝi. Vi imag'is, ver'ŝajn'e, grand'eg'a'n sub'ter'a'n mov'ad'o'n de konspir'ant'o'j, kun'ven'ant'a'j sekret'e en kel'o'j, skrib'et'ant'a'j mesaĝ'o'j'n sur mur'o'j'n, re'kon'ant'a'j unu la ali'a'n per kod'vort'o'j aŭ per special'a'j man'gest'o'j. Neni'o tia ekzist'as. La membr'o'j de la Frat'ar'o hav'as tut'e neniu'n metod'o'n re'kon'i unu la ali'a'n, kaj est'as mal'ebl'e ke unu membr'o sci'iĝ'us pri la ident'o de pli ol kelk'et'o da ali'a'j. Goldstein mem, se li fal'us en la man'o'j'n de la Pens'polic'o, ne pov'us don'i al ili komplet'a'n list'o'n de membr'o'j, nek i'a'n inform'o'n kiu gvid'us ili'n al plen'a list'o. Tia list'o ne ekzist'as. La Frat'ar'o ne est'as nul'ig'ebl'a, ĉar ĝi ne est'as organiz'o, laŭ la kutim'a senc'o de tiu vort'o. Neni'o kun'lig'as ĝi'n, escept'e de ne'detru'ebl'a ide'o. Vi neniam hav'os i'o'n kapabl'a'n sub'ten'i vi'n, escept'e de la ide'o. Vi ne ricev'os kamarad'ec'o'n, nek kuraĝ'ig'o'n. Kiam vi est'os fin'e kapt'it'a'j, vi ricev'os neni'a'n help'o'n. Ni neniam help'as ni'a'j'n membr'o'j'n.

Plej'e, kiam est'as absolut'e neces'e ke iu silent'u, ni kelk'foj'e sukces'as kaŝ'e met'i raz'kling'o'n en la ĉel'o'n de kapt'it'o. Vi dev'os kutim'iĝ'i al viv'ad'o sen rezult'o'j kaj sen esper'o. Vi labor'os dum kelk'a temp'o, kaj post tio vi mort'os. Nur tiu'j'n rezult'o'j'n vi iam vid'os. Tut'e ne ekzist'as ebl'ec'o ke percept'ebl'a ŝanĝ'o okaz'os dum ni viv'os. Ni est'as la mort'ul'o'j. Ni'a sol'a ver'a viv'o est'os en la est'ont'ec'o. Ni part'o'pren'os en ĝi kiel man'plen'o'j da polv'o kaj er'et'o'j da ost'o. Sed kiom for est'os tiu est'ont'ec'o, ne ebl'as sci'i.

Ebl'e mil jar'o'j. Nun'temp'e neni'o ebl'as, escept'e de iom-post-iom'a pli'vast'ig'o de mal'frenez'o. Ni ne pov'as ag'i grup'e. Ni pov'as dis'vast'ig'i ni'a'n sci'o'n nur kiel individu'o'j al individu'o'j, generaci'o'n post generaci'o.

Front'e al la Pens'polic'o, ne ekzist'as ali'a metod'o.”

Li ek'ĉes'is parol'i, kaj tri'a'foj'e rigard'is si'a'n brak'horloĝ'o'n.

“Preskaŭ ven'is la moment'o por vi'a for'ir'o, kamarad'o,” li dir'is al Juli'a. “Atend'u. La karaf'o ankoraŭ est'as du'on'e plen'a.”

Li plen'ig'is la glas'o'j'n, kaj lev'is si'a'n propr'a'n glas'o'n per ĝi'a tig'o.

“Kia'n tost'o'n ĉi'foj'e?” li dir'is, ankoraŭ kun sam'a mal'klar'a ironi'ec'o.

“Al la konfuz'iĝ'o de la Pens'polic'o? Al la mort'o de Grand'a Frat'o? Al la hom'ar'o? Al la est'ont'ec'o?”

“Al la est'int'ec'o,” dir'is Winston.

“La est'int'ec'o ja est'as pli grav'a,” konsent'is O’Bri'e'n tre serioz'e.

Ili mal'plen'ig'is si'a'j'n glas'o'j'n, kaj post moment'o Juli'a star'iĝ'is por for'ir'i. O’Bri'e'n pren'is mal'grand'a'n skatol'o'n de la supr'o de ŝrank'o, kaj trans'don'is al ŝi plat'a'n blank'a'n tablojd'o'n, kiu'n li ordon'is met'i sur la lang'o'n. Est'as grav'e, li dir'is, ne el'ir'i odor'ant'e pro vin'o: la lift'o'serv'ist'o'j est'as tre percept'em'a'j. Tuj kiam la pord'o ferm'iĝ'is post ŝi, li ŝajn'is forges'i ŝi'a'n ekzist'o'n. Li de'nov'e paŝ'is unu-du-foj'e, kaj ek'halt'is.

“Detal'o'j est'as decid'end'a'j,” li dir'is. “Mi supoz'as ke vi hav'as i'a'n kaŝ'ej'o'n?”

Winston klar'ig'is pri la ĉambr'o super la butik'o de S-ro Charrington.

“Tio sufiĉ'os provizor'e. Post'e ni aranĝ'os i'o'n ali'a'n por vi. Est'as grav'e oft'e ŝanĝ'i oni'a'n kaŝ'ej'o'n. Inter'temp'e mi send'os al vi ekzempler'o'n de la libr'o” — eĉ O’Bri'e'n, rimark'is Winston, ŝajn'is prononc'i la vort'o'j'n kvazaŭ kursiv'ig'it'a'j'n — “la libr'o'n de Goldstein, kompren'u, tuj kiam ebl'e. Ebl'e pas'os plur'a'j tag'o'j, antaŭ ol mi pov'os akir'i ekzempler'o'n. Ne mult'a'j ekzist'as, kiel vi pov'as imag'i. La Pens'polic'o el'spur'as kaj detru'as ili'n, preskaŭ tiel rapid'e kiel ni produkt'as ili'n. Mal'mult'e grav'as. La libr'o ne est'as detru'ebl'a. Se la last'a ekzempler'o perd'iĝ'us, ni pov'us re'produkt'i ĝi'n preskaŭ laŭ'vort'e. Ĉu vi kun'port'as tek'o'n al vi'a labor'o?” li plu'dir'is.

“Kutim'e, jes.”

“Kia ĝi est'as?”

“Nigr'a, tre mal'elegant'a. Kun du rimen'o'j.”

“Nigr'a, du rimen'o'j, tre mal'elegant'a — bon'e. Unu tag'o'n, relativ'e ne'long'e post nun — mi ne pov'as preciz'ig'i la dat'o'n — unu el la mesaĝ'o'j inter vi'a'j labor'aĵ'o'j por la maten'o en'hav'os mis'kompost'it'a'n vort'o'n, kaj vi dev'os pet'i ripet'it'a'n send'o'n. La sekv'a'n tag'o'n vi ir'os al vi'a labor'o sen vi'a tek'o. Iam dum la tag'o, vir'o tuŝ'os vi'a'n brak'o'n kaj dir'os ‘Mi kred'as ke vi fal'ig'is vi'a'n tek'o'n’. La tek'o kiu'n li don'os al vi en'hav'os ekzempler'o'n de la libr'o de Goldstein. Vi re'don'os ĝi'n ĝis dek kvar tag'o'j.”

Ili silent'is dum moment'o.

“Rest'as kelk'a'j minut'o'j, antaŭ ol vi dev'os for'ir'i,” dir'is O’Bri'e'n. “Ni re'renkont'iĝ'os — se efektiv'e ni re'renkont'iĝ'os —”

Winston supr'e'n'rigard'is al li. “En la lok'o kie ne est'as mal'lum'o?” li dir'is hezit'em'e.

O’Bri'e'n kap'jes'is sen vid'ebl'a surpriz'iĝ'o. “En la lok'o kie ne est'as mal'lum'o,” li dir'is, kvazaŭ re'kon'ant'e la alud'o'n. “Kaj inter'temp'e, ĉu vi dezir'as dir'i i'o'n, antaŭ ol for'ir'i? I'a'n mesaĝ'o'n? I'a'n demand'o'n?”

Winston pens'is. Ne ŝajn'is rest'i pli'a demand'o kiu'n li vol'as demand'i: des mal'pli li sent'is impuls'o'n deklam'i solen'son'a'j'n ĝeneral'aĵ'o'j'n.

Anstataŭ io rekt'e lig'it'a al O’Bri'e'n aŭ la Frat'ar'o, en'ir'is li'a'n mens'o'n ia kun'met'it'a bild'o pri la sen'lum'a lit'ĉambr'o, kie li'a patr'in'o loĝ'is dum si'a'j last'a'j tag'o'j, kaj la ĉambr'et'o super la butik'o de S-ro Charringon, kaj la vitr'a paper'pez'il'o, kaj la ŝtal'a gravur'aĵ'o en si'a roz'lign'a kadr'o. Preskaŭ sen'elekt'e li dir'is: “Ĉu hazard'e vi iam aŭd'is mal'nov'a'n rim'aĵ'o'n, kies unu'a'j vort'o'j est'as ‘Oranĝ'o'j, Citron'o'j, el Klement'o sonor'as’?”

De'nov'e O’Bri'e'n kap'jes'is. Kun ia solen'a ĝentil'ec'o li komplet'ig'is la strof'o'n: “Oranĝ'o'j, Citron'o'j”, el Klement'o sonor'as, “Vi ŝuld'as penc'er'o'j'n” el Marten'o sonor'as, “Kiam vi pag'os?” el Bejlio sonor'as, “Kiam mi riĉ'os,” sonor'as Ŝordiĉo.

“Vi kon'as la last'a'n lini'o'n!” dir'is Winston.

“Jes, mi kon'as la last'a'n lini'o'n. Kaj nun, mi tim'as, est'as la moment'o por vi'a for'ir'o. Sed atend'u. Las'u mi'n don'i al vi tablojd'o'n.”

Dum Winston star'iĝ'is, O’Bri'e'n etend'is man'o'n. Li'a fort'a prem'o dolor'ig'is la ost'o'j'n en la polm'o de Winston. Ĉe la pord'o Winston retro'rigard'is, sed ŝajn'e O’Bri'e'n jam for'met'as li'n el si'a mens'o. Li atend'as kun man'o sur la ŝalt'il'o de la tele'ekran'o. Preter li, vid'is Winston, est'as la skrib'o'tabl'o kun si'a verd'e ŝirm'it'a lamp'o, kaj la parol'skrib'il'o, kaj la drat'a'j korb'o'j plen'plen'a'j de foli'o'j. La incident'o jam fin'iĝ'is. Antaŭ la plu'pas'o de tri'dek sekund'o'j, li ek'pens'is, O’Bri'e'n de'nov'e far'os si'a'n inter'romp'it'a'n kaj grav'a'n labor'o'n por la Parti'o.

Winston est'is gelaten'a pro lac'o. Gelaten'a, jen la ĝust'a vort'o. Ĝi spontan'e en'ir'is li'a'n kap'o'n. Li'a korp'o ŝajn'is hav'i ne nur la febl'ec'o'n de gelaten'aĵ'o, sed ankaŭ ĝi'a'n preskaŭ'tra'vid'ebl'a'n kvalit'o'n. Li sent'is ke se li supr'e'n ten'us man'o'n, li pov'us vid'i la lum'o'n tra ĝi. La tut'a'j sang'o kaj limf'o est'is el'flu'ig'it'a'j el li de enorm'a orgi'o da labor'ad'o, tiel ke rest'is nur febl'a struktur'o de nerv'o'j, ost'o'j, kaj haŭt'o. Ĉiu'j sent'o'j ŝajn'is pli'grand'ig'it'a'j. Li'a kombine'o frot'is li'a'j'n ŝultr'o'j'n, la pavim'o tikl'is li'a'j'n pied'o'j'n, eĉ mal'ferm'ad'o kaj ferm'ad'o de man'o est'is task'o kiu krak'ig'is li'a'j'n artik'o'j'n.

Li labor'is pli ol naŭ'dek hor'o'j'n en kvin tag'o'j. Sam'e ĉiu ali'a en la Ministr'ej'o. Nun ĉio est'is far'it'a, kaj li ver'e hav'is neni'o'n pli'a'n far'end'a'n, tut'e neni'a'n Parti'labor'o'n, ĝis la maten'o morgaŭ. Li pov'os el'spez'i ses hor'o'j'n en la kaŝ'ej'o, kaj naŭ hor'o'j'n pli en si'a propr'a lit'o. Ne'rapid'e, en mild'a post'tag'mez'a sun'bril'o, li marŝ'is laŭ mal'elegant'a strat'o, direkt'e al la butik'o de S-ro Charrington, atent'e observ'ant'e por vid'i patrol'o'j'n, sed kontraŭ'raci'e konvink'it'e ke ne est'as danĝer'o ke iu mal'help'os li'n. La pez'a tek'o kiu'n li port'as frap'is li'a'n genu'o'n je ĉiu paŝ'o, send'ant'e pik'et'a'n sent'o'n tra la haŭt'o'n de li'a krur'o. En ĝi est'is la libr'o, kiu'n li posed'is jam de ses tag'o'j kaj tamen ankoraŭ ne mal'ferm'is, eĉ ne rigard'is.

La ses'a'n tag'o'n de la Semajn'o da Mal'am'o, post la parad'o'j, la preleg'o'j, la kri'ad'o, la kant'ad'o, la standard'o'j, la afiŝ'o'j, la vaks'figur'o'j, la muĝ'ad'o de tambur'o'j kaj la kriĉ'ad'o de trumpet'o'j, la pez'eg'a marŝ'son'o de pied'o'j, la grinc'ad'o de la rul'bend'o'j de la tank'o'j, la bru'eg'o de amas'ig'it'a'j aviad'il'o'j, la son'eg'ad'o de paf'il'o'j — post ses tag'o'j da tio, kiam la grand'a orgasm'o proksim'iĝ'is al si'a klimaks'o, kaj la ĝeneral'a mal'am'o kontraŭ Eŭrazi'o bol'eg'is ĝis tia delir'o, ke se la hom'amas'o pov'us ating'i la 2000 Eŭrazi'a'j'n milit'krim'ul'o'j'n kiu'j est'os publik'e pend'um'it'a'j dum la last'a tag'o de la fest'o, ili sen'mank'e dis'ŝir'us ili'n — je preciz'e tiu moment'o, est'is anonc'it'e ke efektiv'e Oceani'o ne milit'as kontraŭ Eŭrazi'o. Oceani'o milit'as kontraŭ Orient'azi'o. Eŭrazi'o est'as alianc'an'o.

Kompren'ebl'e mank'is ĉia agnosk'o ke ŝanĝ'o okaz'is. Nur dis'sci'iĝ'is, ekstrem'subit'e kaj ĉie sam'temp'e, ke Orient'azi'o est'as la mal'amik'o, ne Eŭrazi'o. Winston est'is part'o'pren'ant'a en demonstraci'o, en iu el la centr'a'j plac'o'j de Londono, dum la moment'o kiam tio okaz'is. Est'is nokt'e, kaj la blank'a'j vizaĝ'o'j kaj la skarlat'a'j standard'o'j est'is sensaci'e lum'ig'at'a'j. La plac'o est'is plen'plen'eg'a de plur'mil hom'o'j, inkluziv'e de grup'o da ĉirkaŭ mil lern'ej'infan'o'j vest'it'a'j per la uniform'o de la Spion'o'j.

Sur sklarlate drapir'it'a podi'o orator'o de la Intern'a Parti'o, ne'grand'a ne'dik'a vir'o kun ne'proporci'e long'a'j brak'o'j kaj grand'a kalv'a krani'o, super kiu kelk'a'j mal'dik'a'j har'o'j ramp'et'is, parol'ad'eg'is al la hom'amas'o.

Mal'grand'a Rumpelstilcskina 1 figur'o, tord'it'e de mal'am'eg'o, li ten'eg'is la kol'o'n de la mikrofon'o per unu man'o dum la ali'a, enorm'a ĉe la fin'aĵ'o de ost'ec'a brak'o, minac'e ung'ad'is la aer'o'n super li'a kap'o. Li'a voĉ'o, al kiu la pli'laŭt'ig'il'o'j don'is metal'a'n son'o'n, kri'eg'is sen'fin'a'n katalog'o'n da fi'ag'o'j, masakr'o'j, el'pel'o'j, amas'ŝtel'ad'o'j, seks'per'fort'ad'o'j, tortur'ad'o je kapt'it'o'j, bomb'ad'o je civit'an'o'j, mensog'o'plen'a propagand'ad'o, mal'just'a'j agres'o'j, romp'it'a'j traktat'o'j. Est'is preskaŭ ne'ebl'e aŭskult'i li'n sen unu'e konvink'iĝ'i kaj post'e furioz'iĝ'i. Je interval'o'j de kelk'a'j moment'o'j la furioz'o de la hom'amas'o bol'eg'is, kaj la voĉ'o de la preleg'ant'o dron'is sub sovaĝ'a brut'ec'a muĝ'ad'o, kiu lev'iĝ'is ne'reg'ebl'e el mil'o'j da gorĝ'o'j. La plej'plej sovaĝ'a'j kri'o'j ven'is de la lern'ej'infan'o'j. La preleg'o jam daŭr'is ebl'e du'dek minut'o'j'n, kiam mesaĝ'ist'o rapid'is sur la podi'o'n kaj paper'foli'et'o est'is puŝ'it'a en la man'o'n de la preleg'ant'o. Li mal'rul'is kaj leg'is ĝi'n, sen paŭz'i dum si'a parol'ad'o. Neni'o ŝanĝ'iĝ'is en li'a voĉ'o aŭ li'a mien'o, nek en la en'hav'o de tio kio'n li dir'is, sed subit'e la nom'o'j est'is ali'a'j. Sen parol'it'a'j vort'o'j, ond'o da kompren'o tra'flu'is la hom'amas'o'n. Oceani'o milit'as kontraŭ Orient'azi'o! La sekv'a'n minut'o'n est'iĝ'is gigant'a mal'kviet'o. La standard'o'j kaj afiŝ'o'j per kiu'j la plac'o est'is ornam'it'a ĉiu'j erar'is! Plen'a du'on'o da ili sur'hav'is mal'ĝust'a'j'n vizaĝ'o'j'n! La agent'o'j de Goldstein est'is ag'int'a'j! Okaz'is tumult'o'plen'a inter'lud'o dum afiŝ'o'j est'is for'ŝir'at'a'j el'sur la mur'o'j, standard'o'j est'is dis'ŝir'at'a'j kaj sub'pied'e sur'tret'at'a'j. La Spion'o'j ne'kred'ebl'e vigl'e ag'is, ramp'ant'e trans la tegment'o'j'n kaj de'tranĉ'ant'e la ruband'o'j'n kiu'j flirt'ad'is de la kamen'tub'o'j. Sed post du aŭ tri minut'o'j, la

1.

Rumpelstilckino est'is fi'fe'a mal'grand'a vir'rol'ant'o, tre mal'bel'a, en fabel'o por'infan'a. — Trad.

kaos'o jam est'is fin'iĝ'int'a. La orator'o, ankoraŭ ten'eg'ant'e la kol'o'n de la mikrofon'o, kun si'a'j ŝultr'o'j antaŭ'e'n klin'it'a'j, kun si'a liber'a man'o ung'ant'a la aer'o'n, sen'paŭz'e est'is daŭr'ig'ant'a si'a'n parol'ad'o'n. Post unu pli'a minut'o, la sovaĝ'a'j furioz'eg'a'j kri'o'j de'nov'e flagr'ad'is el la hom'amas'o.

La Mal'am'o daŭr'is ekzakt'e kiel antaŭ'e, est'is ŝanĝ'iĝ'int'a nur la cel'o.

Kio impres'is Winstonon, kiam li re'konsider'ad'is, est'is ke la parol'ant'o trans'ir'is de unu vid'punkt'o al la ali'a efektiv'e en la mez'o de fraz'o, ne nur sen paŭz'o, sed eĉ sen inter'romp'i la sintaks'o'n. Sed dum la moment'o mem, li'n okup'is ali'a'j afer'o'j. Dum la moment'o da sen'ord'o, dum la afiŝ'o'j est'is de'ŝir'at'a'j, vir'o kies vizaĝ'o'n li ne vid'is frap'et'is li'a'n ŝultr'o'n kaj dir'is, “Pardon'u, mi kred'as ke vi fal'ig'is vi'a'n tek'o'n.” Li pren'is la tek'o'n sen'atent'e, sen parol'i. Li sci'is ke pas'os tag'o'j ĝis li hav'os oportun'o'n rigard'i ĝi'a'n en'hav'o'n. Tuj kiam la demonstr'at'o est'is fin'it'a, li ir'is rekt'e al la Ministr'ej'o de la Ver'o, kvankam jam est'is preskaŭ la du'dek'tri'a hor'o. La tut'a stab'o de la Ministr'ej'o sam'e ag'is. La ordon'o'j jam flu'ant'a'j el la tele'ekran'o, re'vok'ant'e ili'n al ili'a'j posten'o'j, est'is apenaŭ neces'a'j.

Oceani'o milit'as kontraŭ Orient'azi'o: Oceani'o de ĉiam milit'as kontraŭ Orient'azi'o. Grand'a part'o de la politik'a literatur'o de kvin jar'o'j nun est'as plen'e mal'aktual'a. Ĉi'a'j raport'o'j kaj registr'aĵ'o'j, ĵurnal'o'j, libr'o'j, pamflet'o'j, film'o'j, film'son'bend'o'j, fot'o'j — ĉiu'j est'as fulm'rapid'e korekt'end'a'j. Kvankam ordon'o neniam est'is iam dis'kon'ig'it'a, oni sci'is ke la ĉef'o'j de la Departement'o intenc'as ke post unu semajn'o ne plu ekzist'u ie ajn ia ajn menci'o pri la milit'o kontraŭ Eŭrazi'o; nek pri la alianc'o kun Orient'azi'o. La labor'o est'is enorm'a, des'pli ĉar la neces'a'j proced'o'j ne est'is nom'ebl'a'j per si'a'j ver'a'j nom'o'j. Ĉiu'j en la Departement'o de Registr'o'j labor'is dek ok hor'o'j'n en la du'dek kvar, kun du tri'hor'a'j period'et'o'j da dorm'o. Matrac'o'j est'is al'port'it'a'j el la kel'o'j kaj stern'it'a'j en ĉiu'j koridor'o'j: manĝ'o'j konsist'is el sandviĉ'o'j kaj Kaf'o por la Venk'o, distribu'at'e sur rad'tabl'o'j de serv'ist'o'j el la kantin'o. Ĉiu'foj'e kiam Winston paŭz'is por unu el si'a'j dorm'o'period'et'o'j, li pen'is las'i si'a'n labor'tabl'o'n mal'plen'a de labor'aĵ'o'j; kaj ĉiu'foj'e kiam li re'ramp'is dorm'em'okul'e kaj dolor'o'plen'e, li trov'is ke nov'a pluv'aĵ'o da paper'cilindr'o'j kovr'is li'a'n tabl'o'n kvazaŭ neĝ'driv'aĵ'o, du'on'e kovr'ant'e la parol'skrib'il'o'n kaj super'flu'ant'e sur la plank'o'n — tiel ke la unu'a task'o ĉiam est'is stak'ig'i ili'n en sufiĉ'e ord'a'n stak'o'n, por las'i al li spac'o'n por labor'o. Kio est'is plej mal'bon'a est'is ke la labor'o est'is neniel mekanik'a.

Oft'e sufiĉ'is nur anstataŭ'ig'i unu nom'o'n per ali'a, sed ĉia detal'a raport'o pri event'o'j postul'is zorg'o'n kaj imag'em'o'n. Eĉ la geografi'a sci'o neces'a por trans'met'i la milit'o'n el unu part'o de la mond'o al ali'a est'is tre grand'a.

Jam la tri'a'n tag'o'n, li'a'j okul'o'j dolor'ad'is ne'toler'ebl'e, kaj li'a'j okul'vitr'o'j bezon'is est'i viŝ'at'a'j je nur kelk'minut'a'j interval'o'j. Est'is kvazaŭ oni barakt'as kontraŭ ia prem'eg'a fizik'a task'o, io kio'n oni rajt'as rifuz'i, kaj kio'n oni tamen neŭr'oz'e fervor'as plen'um'i. Dum la mal'mult'a'j moment'o'j kiam li hav'is sufiĉ'a'n temp'o'n por memor'i, li'n tut'e ne ĝen'is ke ĉiu vort'o murmur'at'a de li en la parol'skrib'il'o'n, ĉiu strek'o de li'a ink'krajon'o, est'as konsci'a mensog'aĵ'o. Li fervor'is tiom, kiom ĉiu ali'a en la Departement'o, ke la fals'ad'o est'u perfekt'a. La maten'o'n de la ses'a tag'o la al'flu'o de cilindr'o'j mal'rapid'iĝ'is. Dum eĉ du'on'a hor'o neni'o ven'is el la tub'o; sekv'is unu pli'a cilindr'o; sekv'is neni'o. Ĉie, proksim'um'e sam'temp'e, la labor'o far'iĝ'ad'is mal'pli urĝ'a. Profund'a kaj kvazaŭ sekret'a suspir'o tra'ir'is la Departement'o'n. Grandioz'a ag'o, kiu dev'os est'i neniam menci'it'a, est'is plen'um'it'a. Nun est'is mal'ebl'e ke iu ajn hom'o pov'us pruv'i per dokument'aĵ'o ke iam okaz'is milit'o kontraŭ Eŭrazi'o. Je la dek'du'cent'a hor'o est'is sen'anticip'e anonc'it'e ke ĉiu'j labor'ist'o'j en la Ministr'ej'o est'as liber'a'j ĝis la maten'o morgaŭ. Winston, ankoraŭ port'ant'e la tek'o'n en kiu est'is la libr'o, kiu est'is rest'int'a inter li'a'j pied'o'j dum li labor'is kaj sub li'a korp'o dum li dorm'is, hejm'e'n'ir'is, raz'is si'n, kaj preskaŭ ek'dorm'is en si'a ban'o, kvankam la akv'o est'is apenaŭ varm'et'a.

Kun ia volupt'a krak'ad'o en la artik'o'j, li grimp'is la ŝtup'ar'o'n super la butik'o de S-ro Charrington. Li est'is lac'a, sed li ne dorm'is pli. Li mal'ferm'is la fenestr'o'n, flam'ig'is la mal'pur'a'n ole'forn'et'o'n, kaj sur'met'is kaldron'et'o'n da akv'o por kaf'o. Juli'a ven'os baldaŭ: inter'temp'e est'as la libr'o. Li sid'iĝ'is en la mal'firm'a fotel'o kaj mal'lig'is la rimen'o'j'n de la tek'o.

Pez'a nigr'a volum'o, diletant'e bind'it'a, sen nom'o kaj sen titol'o sur la kovr'il'o. La pres'liter'o'j ankaŭ aspekt'is iom'et'e ne'regul'a'j. La rand'o'j de la paĝ'o'j est'is ĉif'it'a'j kaj fragment'iĝ'is facil'e, kvazaŭ la libr'o jam tra'ir'is mult'a'j'n man'o'j'n. La tekst'o sur la titol'paĝ'o leg'iĝ'is: La Teori'o Kaj Praktik'ad'o De OLIGARTKIA Kolektiv'ism'o de Emmanuel Goldstein Winston komenc'is leg'i: Ĉapitr'o I
Sen'sci'o est'as fort'o
Tra la tut'a registr'it'a temp'o, kaj ver'ŝajn'e de la fin'o de la Neolitik'a Epok'o, ekzist'as tri spec'o'j de hom'o'j en la mond'o: la Alt'a'j, la Mez'a'j, kaj la Mal'alt'a'j. Ili est'as sub'divid'it'a'j mult'manier'e, ili hav'is sen'nombr'a'n kvant'o'n da nom'o'j, kaj ili'a'j relativ'a'j ampleks'o'j, kiel ankaŭ ili'a'j inter'rilat'o'j, vari'as de epok'o al epok'o: sed la esenc'a struktur'o de la soci'o neniam ŝanĝ'iĝ'is. Eĉ post enorm'a'j kaos'o'j kaj ŝajn'e ne'invers'ig'ebl'a'j ŝanĝ'o'j, unu sol'a struktur'o ĉiam re'viv'iĝ'is, sam'e kiel giroskop'o ĉiam re'ven'as al ekvilibr'o, ne'grav'e kiom for'e'n ĝi est'as puŝ'it'a laŭ unu aŭ ali'a direkt'o.

La cel'o'j de ĉi tiu'j grup'o'j est'as plen'e ne'kun'agord'ig'ebl'a'j.

...

Winston ĉes'is leg'ad'i, ĉef'e por aprez'i la fakt'o'n ke li ja leg'is, komfort'e kaj sekur'e. Li est'is sol'a: neni'u tele'ekran'o, neni'u orel'o ĉe la ŝlos'il'tru'o, neni'u nervoz'a impuls'o trans'rigard'et'i si'a'n ŝultr'o'n aŭ kovr'i la paĝ'o'n per si'a man'o. La dolĉ'a somer'a aer'o lud'is ĉe li'a vang'o. El ie tre for al'flos'is apenaŭ aŭd'ebl'a kri'ad'o de infan'o'j: en la ĉambr'o mem est'is neni'u son'o escept'e de la insekt'a voĉ'o de la horloĝ'o. Li komfort'ig'is si'n en la profund'o de la fotel'o kaj apog'is si'a'j'n pied'o'j'n sur la fendr'o. Est'is paradiz'e, est'is etern'e. Subit'e, kiel oni kelk'foj'e far'as pri libr'o pri kiu oni sci'as ke oni fin'fin'e leg'os kaj re'leg'os ĉiu'n vort'o'n, li mal'ferm'is ĝi'n ĉe ali'a paĝ'o kaj trov'is si'n ĉe Ĉapitr'o III. Li plu leg'is: Ĉapitr'o III Milit'o est'as pac'o La dis'part'ig'o de la mond'o en tri grand'a'j'n super'ŝtat'o'j'n est'is event'o kiu pov'is est'i kaj efektiv'e ja est'is antaŭ'vid'it'a antaŭ la mez'o de la du'dek'a jar'cent'o. Pro la en'sorb'iĝ'o de Eŭrop'e far'e de Rusio kaj de la Brit'a Imperi'o far'e de Uson'o, du el la tri ekzist'ant'a'j potenc'o'j, Eŭrazi'o kaj Oceani'o, jam en la praktik'o ekzist'is. La tri'a, Orient'azi'o, aper'is kiel sen'de'pend'a unu'aĵ'o nur post pli'a jar'dek'o da konfuz'it'a batal'ad'o. La lim'o'j inter la tri super'ŝtat'o'j est'as kelk'lok'e arbitr'a'j, kaj en ali'a'j lok'o'j ili fluktu'as laŭ la milit'event'o'j, sed ĝeneral'e ili sekv'as geografi'a'j'n lini'o'j'n.

Eŭrazi'o konsist'as el la tut'a nord'a part'o de la Eŭrop'a kaj Azi'a teren'o, de Portugali'o al la Mar'kol'o Bering'a. Oceani'o konsist'as el la Amerik'o'j, la Atlantik'a'j insul'o'j inkluziv'e de la Brit'a'j Insul'o'j, Aŭstralazi'o, kaj la sud'a part'o de Afrik'o. Orient'azi'o, mal'pli grand'a ol la ali'a'j kaj kun mal'pli difin'it'a okcident'a lim'o, konsist'as el Ĉini'o kaj la land'o'j sud'e de tiu, la Japan'a'j insul'o'j kaj grand'a sed fluktu'ant'a part'o de Manĉuri'o, Mongolio, kaj Tibeto.

Kombin'it'e unu'form'e aŭ ali'e, tiu'j tri super'ŝtat'o'j est'as por ĉiam milit'ant'a'j inter si, kaj tiel est'as jam de du'dek kvin jar'o'j. La milit'ad'o, tamen, ne plu est'as la sen'esper'a, nul'ig'a barakt'ad'o kia ĝi est'is en la fru'a'j jar'dek'o'j de la du'dek'a jar'cent'o. Ĝi est'as milit'ad'o kun lim'ig'it'a'j cel'o'j inter batal'ant'o'j kiu'j ne kapabl'as detru'i unu la ali'a'n, hav'as neni'a'n materi'a'n kaŭz'o'n por si'a batal'ad'o, kaj ne est'as divid'it'a'j per ver'e ideologi'a diferenc'o. Tio ne signif'as ke aŭ la milit'a kondut'o, aŭ la reg'ant'a vid'punkt'o pri ĝi, far'iĝ'is mal'pli sang'on'soif'a aŭ pli ĝentil'a. Mal'e, milit'histeri'o est'as sen'ĉes'a kaj universal'a en ĉiu'j land'o'j, kaj tia'j ag'o'j kia'j seks'per'fort'ad'o, amas'ŝtel'ad'o, mort'ig'ad'o de infan'o'j, sklav'ig'o de tut'a'j popol'o'j, kaj venĝ'ag'ad'o kontraŭ kapt'it'o'j, konsist'ant'a eĉ el bol'ig'ad'o kaj en'ter'ig'ad'o dum ili viv'as, est'as opini'at'a'j normal'a'j, kaj, kiam ili'n far'as oni'a propr'a land'o kaj ne la mal'amik'o, laŭd'ind'a'j. Sed fizik'e la milit'ad'o ampleks'as tre mal'grand'a'j'n nombr'o'j'n da hom'o'j, plej'part'e mult'trejn'it'a'j'n special'ist'o'j'n, kaj est'ig'as relativ'e mal'mult'e da viktim'o'j.

La batal'ad'o, kiam ĝi ja est'iĝ'as, okaz'as ĉe la svag'a'j land'lim'o'j kies pozici'o'n pov'as nur mal'klar'e diven'i la averaĝ'a hom'o, aŭ ĉirkaŭ la Flos'ant'a'j Fortik'aĵ'o'j kiu'j gard'as strategi'e grav'a'j'n lok'o'j'n sur la mar'voj'o'j.

En la centr'o'j de la civilizaci'o la milit'o signif'as neni'o'n pli ol sen'ĉes'a'n mal'mult'o'n de konsum'ebl'a'j var'o'j, kaj sporad'a'n kraŝ'o'n de raket'bomb'o kiu plej'e kaŭz'as kelk'dek mort'o'j'n. Efektiv'e la milit'ad'o ŝanĝ'is si'a'n karakter'o'n. Pli preciz'e, la kial'o'j pro kiu'j oni far'as milit'ad'o'n ŝanĝ'is si'a'n ord'o'n de grav'ec'o. Motiv'o'j kiu'j jam ekzist'is iom'et'e en la grand'a'j milit'o'j de la fru'a du'dek'a jar'cent'o nun far'iĝ'is ĉef'a'j kaj est'as konsci'e re'kon'at'a'j kaj plen'um'at'a'j.

Por kompren'i la natur'o'n de la aktual'a milit'o — ĉar malgraŭ la re'grup'iĝ'ad'o kiu okaz'as je kelk'jar'a'j interval'o'j, ĉiam tem'as pri unu'sam'a milit'o — oni dev'as unu'e kompren'i ke ĝi mal'pov'as far'iĝ'i fin'it'a. Neni'u el la tri super'ŝtat'o'j pov'us est'i definitiv'e konker'it'a eĉ de kombinaĵ'o de la ali'a'j du. Ili est'as tro egal'e fort'a'j, kaj ili'a'j natur'a'j defend'aĵ'o'j est'as tro fortik'a'j. Eŭrazi'o'n protekt'as ĝi'a'j vast'a'j ter'spac'o'j. Oceani'o'n la larĝ'o de la Atlantik'o kaj la Pacifik'o. Orient'azi'o'n la fekund'o kaj labor'em'o de ĝi'a'j loĝ'ant'o'j. Du'e, ne plu ekzist'as, materi'e, io pri'batal'ind'a. Post la establ'iĝ'o de mem'sufiĉ'a'j ekonomi'o'j, en kiu'j la produkt'ad'o kaj la konsum'ad'o kongru'as unu kun la ali'a, la pen'ad'o akir'i merkat'o'j'n, kio est'is ĉef'cel'o de antaŭ'a'j milit'o'j, fin'iĝ'is; kaj la konkur'o por akir'i baz'a'j'n material'o'j'n ne plu est'as afer'o de viv'o kaj mort'o. Ĉiu'okaz'e, ĉiu el la tri super'ŝtat'o'j est'as tiel vast'a, ke ĝi pov'as akir'i preskaŭ ĉiu'j'n bezon'at'a'j'n material'o'j'n inter si'a'j propr'a'j land'lim'o'j. Rilat'e al milit'ad'o pro rekt'e ekonomi'a cel'o: tem'as pri milit'o por labor'ant'ar'o. Inter la land'lim'o'j de la super'ŝtat'o'j, kaj ne daŭr'e posed'at'a de iu el ili, kuŝ'as proksim'um'a kvar'later'aĵ'o kun angul'o'j ĉe Tanĝer'o, Brazavilo, Darvin'o, kaj Hongkong. En ĝi est'as proks.

kvin'on'o de la loĝ'ant'ar'o de la mond'o. Por posed'i tiu'j'n dens'e loĝ'at'a'j'n region'o'j'n, kaj la nord'a'n glaci'ar'o'n, la tri potenc'o'j konstant'e barakt'ad'as.

Praktik'e, neni'u potenc'o sol'a iam reg'as la tut'a'n pri'disput'at'a'n region'o'n.

Part'o'j de ĝi konstant'e ir'as el unu par'o da man'o'j en ali'a'n, kaj oportun'o'j ek'kapt'i tiu'n aŭ ali'a'n fragment'o'n per subit'a perfid'ag'o dikt'as la sen'fin'a'j'n ŝanĝ'iĝ'o'j'n de alianc'o'j.

Ĉiu'j pri'disput'at'a'j teritori'o'j en'hav'as valor'a'j'n mineral'o'j'n, kaj kelk'a'j el ili dispon'ig'as grav'a'j veget'aĵ'a'j'n produkt'o'j'n; ekz. kaŭĉuk'o'n, kiu'n en pli mal'varm'a'j klimat'o'j neces'as sintez'i per relativ'e mult'e'kost'a'j metod'o'j.

Sed plej'grav'e, ili en'hav'as sen'fund'a'n rezerv'o'n da mal'mult'e kost'a labor'ant'ar'o. Tiu potenc'o kiu reg'as ekvator'a'n Afrik'o'n, aŭ la land'o'j'n de la Mez'orient'o, aŭ Sud'hindi'o'n, aŭ la Indonezi'an Insul'ar'o'n, dispon'as ankaŭ pri la korp'o'j de du'dek'o'j aŭ cent'o'j da milion'o'j da mal'mult'e'pag'at'a'j kaj fort'e'labor'ant'a'j servut'ul'o'j. La loĝ'ant'o'j de tiu'j region'o'j, pli-mal'pli mal'kaŝ'e sklav'ig'it'a'j, daŭr'e trans'ir'as de unu konker'int'o al ali'a konker'int'o, kaj est'as el'uz'at'a'j kvazaŭ tiom da karb'o aŭ petrol'o en la konkur'o produkt'i pli da arm'il'o'j, por kapt'i pli da teritori'o, por reg'i pli da labor'ant'o'j, por produkt'i pli da arm'il'o'j, por kapt'i pli da teritori'o, por reg'i pli da labor'ant'o'j ktp. sen'fin'e. Oni not'u ke la batal'ad'o neniam mov'iĝ'as preter la lim'o'j'n de la pri'disput'at'a'j region'o'j. La land'lim'o'j de Eŭrazi'o flu'as tie'n kaj re'e'n inter la basen'o de Kongo kaj la nord'a bord'o de Mediterane'o; la insul'o'j'n de Hind'a Ocean'o konstant'e kapt'as kaj re'kapt'as Oceani'o aŭ Orient'azi'o; en Mongolio la divid'lini'o inter Eŭrazi'o kaj Orient'azi'o est'as neniam stabil'a; ĉirkaŭ la Polus'o ĉiu'j tri potenc'o'j pretend'as enorm'a'j'n teritori'o'j'n kiu'j efektiv'e est'as plej'part'e ne'loĝ'at'a'j kaj ne'esplor'it'a'j: sed la ekvilibr'o de potenc'o ĉiam rest'as proksim'um'e sen'ŝancel'a, kaj la teritori'o kiu konsist'as la ĉef'ter'o'n de ĉiu super'ŝtat'o ĉiam rest'as ne'minac'it'a. Krom'e, la labor'o de la ekspluat'a'j popol'o'j ĉirkaŭ la Ekvator'o ne est'as ver'e neces'a por la ekonomi'o de la mond'o. Ili al'don'as neniom al la riĉ'o de la mond'o, ĉar ĉio kio'n ili produkt'as est'as uz'at'a por milit'a'j cel'o'j, kaj la cel'o de milit'ad'o est'as ĉiam est'i pli bon'e prepar'it'a por far'i nov'a'n milit'o'n. Per si'a labor'ad'o la sklav'a'j popol'o'j permes'as ke la temp'o'j de sen'ĉes'a milit'ad'o rapid'iĝ'u. Sed se ili ne ekzist'us, la struktur'o de la mond'a soci'o, kaj la proced'o'j per kiu'j ĝi konserv'as si'n, ne est'us esenc'e mal'sam'a.

La ĉef'a cel'o de la modern'a milit'ad'o (konform'e al la princip'o'j de du'obl'a'pens'o, tiu'n cel'o'n sam'temp'e agnosk'as kaj mal'agnosk'as la direkt'ant'a'j cerb'o'j de la Intern'a Parti'o) est'as el'uz'i la produkt'aĵ'o'j'n de la maŝin'o sen pli'alt'ig'i la ĝeneral'a'n viv'nivel'o'n. Ek'de la fin'o de la dek'naŭ'a jar'cent'o, ekzist'as latent'a problem'o en la industri'ig'it'a soci'o, pri kio'n far'i per la sur'plus'o da konsum'var'o'j. Nun'temp'e, kiam mal'mult'a'j hom'o'j eĉ hav'as sufiĉ'o'n por manĝ'i, tiu problem'o evident'e ne urĝ'as, kaj pov'as est'i ke ĝi ne far'iĝ'us urĝ'a, eĉ se neniu'j art'e'far'it'a'j proced'o'j de detru'ad'o efik'ad'is. La hodiaŭ'a mond'o est'as nud'a mal'sat'a ĉif'it'a lok'o kompar'e kun la mond'o ekzist'int'a antaŭ 1914; des pli se kompar'at'e kun la imag'at'a futur'o kiu'n antaŭ'vid'is la popol'o de tiu period'o. En la fru'a du'dek'a jar'cent'o, la antaŭ'vid'o al est'ont'a soci'o ne'kred'ebl'e riĉ'a, ripoz'o'plen'a, ord'a, kaj mult'efik'a — scintil'ant'a kontraŭ'seps'a mond'o el vitr'o kaj ŝtal'o kaj neĝ'e blank'a beton'o — est'is part'o de la konsci'o de preskaŭ ĉiu mal'analfabet'ul'o. La scienc'o kaj la teknologi'o evolu'ad'is ne'kred'ebl'e rapid'e, kaj ŝajn'is natur'e supoz'i ke ili por ĉiam evolu'ad'os. Tio ne okaz'is, part'e pro la mal'riĉ'ig'o kaŭz'it'a de long'a seri'o da milit'o'j kaj revoluci'o'j, part'e ĉar la scienc'a kaj teknologi'a progres'o de'pend'as de empiri'a pens'ad'o, kiu ne pov'as trans'viv'i en plen'e organiz'it'a soci'o. Vid'at'e kiel unu'aĵ'o, la mond'o est'as pli primitiv'a hodiaŭ ol antaŭ kvin'dek jar'o'j.

Cert'a'j sub'evolu'int'a'j region'o'j ja progres'is, kaj divers'a'j instrument'o'j, ĉiam iel konekt'it'a'j kun milit'ad'o kaj polic'a spion'ad'o, est'iĝ'is, sed eksperiment'ad'o kaj invent'ad'o plej'part'e ĉes'is, kaj la ruin'aĵ'o'j kaŭz'it'a'j de la atom'a milit'o en la mil'naŭ'cent'kvin'dek'o'j est'as neniam plen'e ripar'it'a'j.

Tamen la danĝer'o'j kiu'j ekzist'as natur'e en la maŝin'o ankoraŭ rest'as. De la moment'o kiam la maŝin'o unu'e aper'is, far'iĝ'is klar'e al ĉiu'j pens'em'ul'o'j ke la bezon'o je hom'a labor'eg'ad'o, kaj tial grand'kvant'e la bezon'o je mal'egal'ec'o de hom'o'j, mal'aper'is. Se oni util'ig'us la maŝin'o'n intenc'e por tiu cel'o, la mal'sat'o, la tro'labor'eg'ad'o, la mal'pur'o, la analfabet'ec'o, kaj la mal'san'ar'o pov'us nul'iĝ'i dum la pas'o de nur kelk'a'j generaci'o'j. Kaj efektiv'e, sen util'iĝ'i por ia cel'o tia, sed kvazaŭ aŭtomat'e — per la produkt'ad'o de riĉ'o kiu kelk'foj'e ne'evit'ebl'e distribu'iĝ'is — la maŝin'o ja mult'e alt'ig'is la viv'nivel'o'n de la averaĝ'a hom'o dum proksim'um'e kvin'dek'jar'a period'o je la fin'o de la dek'naŭ'a kaj la komenc'o de la du'dek'a jar'cent'o'j.

Sed ankaŭ est'is klar'e ke ĝeneral'a pli'grand'iĝ'o de la riĉ'o minac'as okaz'ig'i la detru'o'n — efektiv'e, kelk'senc'e mem est'as la detru'o — de la hierarki'a soci'o. En mond'o en kiu ĉiu'j labor'as ne'long'a'j'n hor'period'o'j'n, hav'as sufiĉ'e por manĝ'i, loĝ'as en dom'o kie est'as ban'ĉambr'o kaj frid'uj'o, kaj posed'as aŭtomobil'o'n aŭ eĉ aviad'il'o'n, la plej vid'ebl'a kaj ebl'e eĉ plej grav'a form'o de mal'egal'ec'o jam est'us mal'aper'int'a. Jam far'iĝ'int'e ĝeneral'a, la riĉ'o ne disting'us. Est'is ebl'e, sen'dub'e, imag'i soci'o'n en kiu la riĉ'o, kio signif'as person'a'j'n posed'aĵ'o'j'n kaj luks'o'n, est'us egal'e distribu'it'a, dum la reg'pov'o rest'us en la man'o'j de mal'grand'a privilegi'a kast'o. Sed en la praktik'o tia soci'o ne rest'us long'e stabil'a. Ĉar se la liber'a'n temp'o'n kaj la sekur'ec'o'n ĝu'us ĉiu'j hom'o'j egal'e, la grand'a amas'o da hom'o'j kiu'j normal'e est'as stult'ig'it'a'j de mal'riĉ'o far'iĝ'us mal'analfabet'a kaj komenc'us pens'i por si mem; kaj far'int'e tio'n, ili pli-mal'pli fru'e konsci'iĝ'us ke la privilegi'a minoritat'o ne plu hav'as funkci'o'n, kaj ili for'bala'us ĝi'n. Por ekzist'i long'a'temp'e, hierarki'a soci'o ebl'us nur sur'baz'e de mal'riĉ'o kaj sen'sci'o. Re'ir'i al la agrikultur'a pas'int'ec'o, kiel rev'is kelk'a'j pens'ul'o'j ĉirkaŭ la komenc'o de la du'dek'a jar'cent'o, ne est'is praktik'a solv'o. Ĝi konflikt'is kun la tendenc'o cel'ant'a mek'aniz'ad'o'n, kiu jam far'iĝ'is preskaŭ instinkt'a tra preskaŭ la tut'a mond'o; kaj krom'e, ĉiu land'o kiu rest'us industri'e mal'avan'gard'a est'us milit'e sen'help'a kaj ne'evit'ebl'e est'us domin'at'a, rekt'e aŭ ne'rekt'e, de si'a'j pli progres'int'a'j rival'o'j.

Nek est'is kontent'ig'a solv'o, ke oni daŭr'ig'ad'us la mal'riĉ'ec'o'n de la hom'amas'o'j per lim'ig'o de la produkt'ad'o de var'o'j. Tio okaz'is grand'part'e dum la fin'a faz'o de la kapital'ism'o, proksim'um'e inter 1920 kaj 1940.

Oni permes'is ke la ekonomi'o de mult'a'j land'o'j stagn'iĝ'u, mult'a'j agr'o'j ne plu est'is kultiv'at'a'j, oni ne pli'ig'is la kvant'o'n da kapital-ekip'aĵ'o'j, oni mal'ebl'ig'is la labor'ad'o'n de grand'a'j amas'o'j de la popol'o kaj ebl'ig'is du'on'viv'ad'o'n por ili per Ŝtat'a filantropi'o. Sed ankaŭ tio sekv'ig'is mal'fort'o'n milit'ist'a'n, kaj ĉar la mank'o'j kiu'j'n ĝi dev'ig'is est'is evident'e ne'neces'a'j, ĝi ne'evit'ebl'ig'is opozici'o'n. La problem'o est'is: kiel daŭr'ig'i la rul'iĝ'ad'o'n de la rad'o'j de la industri'o sen pli'grand'i la real'a'n riĉ'o'n de la mond'o. Var'o'j est'as produkt'end'a'j, sed neces'as ke ili ne est'u distribu'at'a'j.

Kaj en la praktik'o la sol'a metod'o efektiv'ig'i tio'n est'is per sen'ĉes'a milit'ad'o.

La esenc'o de milit'ad'o est'as detru'ad'o, ne nepr'e la detru'ad'o de hom'o'j, sed de la produkt'o'j de la hom'a labor'ad'o. La milit'ad'o est'as metod'o dis'frakas'i, aŭ vapor'ig'i en la stratosfer'o'n, aŭ sub'akv'ig'i en la profund'o'n de la mar'o, material'o'j'n kiu'j ali'e est'us util'ig'ebl'a'j por tro komfort'ig'i la hom'amas'o'j'n, kaj sekv'e, dum la pas'o de la temp'o, tro'inteligent'ig'i ili'n. Eĉ kiam la milit'il'o'j ne est'as efektiv'e detru'at'a'j, ili'a fabrik'iĝ'o rest'as oportun'a metod'o uz'ad'i labor'ad'o'n sen produkt'i i'o'n konsum'ebl'a'n. Flos'ant'a Fortik'aĵ'o, ekzempl'e, neces'ig'is labor'o'n kiu pov'us konstru'i plur'cent karg'o'ŝip'o'j'n. Fin'fin'e ĝi est'as detru'it'a ĉar eks'mod'a, sen iam ven'ig'i al iu ajn material'a'n valor'o'n, kaj per pli da enorm'a labor'ad'o nov'a Flos'ant'a Fortik'aĵ'o est'as konstru'at'a. Princip'e, la sub'ten'o de la milit'ad'o est'as ĉiam plan'it'a tiel ke ĝi konsum'as ĉiu'n eksces'aĵ'o'n kiu pov'us ekzist'i post la plen'um'iĝ'o de la plej element'a'j bezon'o'j de la loĝ'ant'ar'o. En la praktik'o oni ĉiam ne'sufiĉ'e antaŭ'taks'as la bezon'o'j'n de la popol'o, kaj rezult'e est'as konstant'a ne'sufiĉ'o de la viv'neces'aĵ'o'j, sed oni opini'as tio'n avantaĝ'o. Oni intenc'e plan'as ke eĉ la favor'at'a'j grup'o'j rest'u proksim'e al mank'hav'o, ĉar ĝeneral'a mank'o'stat'o pli'grand'ig'as la grav'ec'o'n de mal'grand'a'j privilegi'o'j kaj tiel pli'grand'ig'as la disting'o'j'n inter la grup'o'j. Laŭ la norm'o'j de la fru'a du'dek'a jar'cent'o, eĉ membr'o de la Intern'a Parti'o viv'as preskaŭ mank'hav'a'n, labor'o'plen'a'n spec'o'n de viv'o. Tamen, la mal'mult'a'j luks'aĵ'o'j kiu'j'n li ja ricev'as: li'a grand'a bon'e mebl'it'a apartament'o, la pli fajn'a karakter'o de li'a'j vest'aĵ'o'j, la pli bon'a kvalit'o de li'a'j manĝ'aĵ'o'j kaj trink'aĵ'o'j kaj tabak'o, li'a'j du aŭ tri serv'ist'o'j, li'a privat'a aŭtomobil'o aŭ helikopter'o — met'as li'n en ali'a'n mond'o'n ol tiu de membr'o de la Ekster'a Parti'o, kaj la membr'o'j de la Ekster'a Parti'o hav'as simil'a'n avantaĝ'o'n kompar'e kun la sub'prem'at'a'j amas'o'j kiu'j'n ni nom'as “la proloj”. La etos'o de la soci'o est'as tiu de sieĝ'at'a civit'o, kie posed'i pec'o'n da ĉeval'viand'aĵ'o disting'as inter riĉ'o kaj mal'riĉ'o. Kaj sam'temp'e, la konsci'o ke oni milit'ad'as, kaj tial ekzist'as danĝer'o, ŝajn'ig'as ke trans'don'i la tut'a'n potenc'o'n al mal'grand'a kast'o est'as natur'a, ne'evit'ebl'a kondiĉ'o por trans'viv'i.

Kiel oni vid'as, la milit'ad'o efektiv'ig'as la neces'a'n detru'ad'o'n, sed efektiv'ig'as ĝi'n laŭ psikologi'e akcept'ebl'a manier'o. Princip'e, est'us tut'e simpl'e mal'ŝpar'i la super'flu'a'n labor'o'n de la mond'o per la konstru'ad'o de templ'o'j kaj piramid'o'j, per fos'ad'o de tru'o'j kaj ili'a re'plen'ig'ad'o, aŭ eĉ per produkt'ad'o de vast'a'j kvant'o'j da var'o'j kaj post'e ili'a brul'ig'ad'o. Sed tio proviz'us nur la ekonomi'a'n kaj ne la emoci'a'n baz'o'n por hierarki'a soci'o. Kio grav'as ĉi'rilat'e ne est'as la sent'o'j de la hom'amas'o'j, kies vid'punkt'o est'as mal'grav'a, kondiĉ'e ke ili plu regul'e labor'ad'as, sed la sent'o'j de la Parti'o mem. Eĉ la plej humil'a Parti'an'o dev'as est'i kompetent'a, labor'em'a, eĉ (mal'larĝ'e) inteligent'a, sed ankaŭ neces'as ke li est'u kred'em'a kaj sen'sci'a fanatik'ul'o kies ĉef'a'j humor'o'j est'as tim'o, mal'am'o, ador'ad'o, kaj orgi'ec'a triumf'o. Ali'vort'e, neces'as ke li hav'u mens'o'n konven'a'n por stat'o de milit'ad'o. Ne grav'as ĉu la milit'ad'o efektiv'e okaz'as, kaj, ĉar neni'u definitiv'a venk'o ebl'as, ne grav'as ĉu la milit'ad'o progres'as bon'e aŭ mal'bon'e. Neces'as nur ke ekzist'u stat'o de milit'ad'o. La dis'part'ig'o de la inteligent'o, kiu'n la Parti'o postul'as de si'a'j membr'o'j, kaj kiu est'as pli facil'e efektiv'ig'at'a en milit'a medi'o, est'as nun preskaŭ universal'a, sed ju pli alt'e'n en la hierarki'o oni ir'as, des pli intens'a ĝi far'iĝ'as. Ĝust'e en la Intern'a Parti'o la milit'histeri'o kaj mal'am'o je la mal'amik'o est'as plej fort'a'j. Kiel administraci'ist'o, oft'e neces'as ke membr'o de la Intern'a Parti'o sci'u ke tiu aŭ ali'a er'o da milit'inform'o est'as mal'ver'a, kaj li oft'e konsci'as ke la tut'a milit'o est'as fals'a kaj aŭ ne okaz'as, aŭ efektiv'iĝ'as por cel'o'j tut'e mal'a'j al la deklar'it'a'j cel'o'j: sed tia sci'o est'as facil'e neŭtral'ig'at'a per la teknik'o de du'obl'a'pens'o. Inter'temp'e, neni'u membr'o de la Intern'a Parti'o las'as ŝancel'iĝ'i eĉ dum moment'o si'a'n mistik'a'n kred'o'n ke la milit'o ver'e est'as real'a, kaj ke ĝi nepr'e fin'iĝ'os per venk'o, kun Oceani'o sen'disput'e re'kon'at'a kiel la mastr'o de la tut'a mond'o.

Ĉiu'j membr'o'j de la Intern'a Parti'o dogm'em'e kred'as tiu'n est'ont'a'n venk'o'n. Ĝi est'os efektiv'ig'ebl'a aŭ per iom-post-iom'a akir'ad'o de pli kaj pli da teritori'o, tiel ke la potenc'o far'iĝ'as plej'super'a, aŭ per la el'trov'o de ia nov'a kaj ne'kontraŭ'ebl'a arm'il'o. La serĉ'ad'o je nov'a'j arm'il'o'j daŭr'as sen'ĉes'e, kaj est'as unu el la tre mal'mult'a'j rest'ant'a'j ag'ad'o'j en kiu'j la invent'em'a aŭ imag'em'a mens'o pov'as trov'i lok'o'n. En Oceani'o nun'temp'e, la Scienc'o, laŭ la mal'nov'a signif'o, preskaŭ ĉes'is ekzist'i. En la Nov'parol'o ne ekzist'as vort'o por “Scienc'o”. La empiri'a pens'metod'o, sur kiu la tut'a scienc'a sukces'o de la pas'int'ec'o est'is baz'it'a, est'as kontraŭ'a al la plej fundament'a'j princip'o'j de Engsoco. Kaj eĉ la teknologi'a progres'o okaz'as nur kiam ĝi'a'j produkt'o'j est'as iel util'a'j por mal'pli'ig'i la liber'ec'o'n de la hom'o'j. Rilat'e al ĉiu'j util'a'j art'o'j, la mond'o aŭ stagn'as aŭ mal'progres'as. La kamp'o'j est'as kultiv'at'a'j per ĉeval'tir'at'a'j plug'il'o'j, dum la libr'o'j'n verk'as maŝin'o'j. Sed rilat'e al absolut'e grav'a'j afer'o'j — tio est'as, en la praktik'o, la milit'ad'o kaj polic'spion'ad'o — la empiri'a vid'punkt'o est'as ankoraŭ kuraĝ'ig'at'a, aŭ almenaŭ toler'at'a. La du cel'o'j de la Parti'o est'as konker'i la tut'a'n surfac'o'n de la ter'o kaj esting'i unu'foj'e por ĉiam la ebl'o'n sen'de'pend'e pens'i. Tial ekzist'as du grand'a'j problem'o'j kiu'j'n la Parti'o streb'as solv'i. Unu est'is trov'i, kontraŭ li'a vol'o, kio'n pens'as ali'a hom'o; kaj la ali'a est'as kiel mort'ig'i plur'cent milion'o'j'n da hom'o'j dum nur kelk'a'j sekund'o'j sen ke ili est'us antaŭ'e avert'it'a'j. Se scienc'a re'serĉ'ad'o plu ekzist'as, jen ĝi'a tem'o. La aktual'a scienc'ist'o est'as aŭ miks'o de psikolog'o kaj inkvizitor'o, kiu stud'as plej real'e ĝis'fund'e la signif'o'j'n de vizaĝ'mien'o'j, gest'o'j, kaj voĉ'ton'o'j, kaj prov'as la ver'o'n produkt'ant'a'j efekt'o'j de drog'o'j, ŝok'terapi'o, hipnot'o, kaj fizik'a tortur'o; aŭ li est'as kemi'ist'o, fizik'ist'o, aŭ biolog'o kiu'n interes'as nur tiu'j part'o'j de li'a special'a fak'o kiu'j koncern'as la mort'ig'ad'o'n. En la vast'a'j laboratori'o'j de la Ministr'ej'o de la Pac'o, kaj en la eksperiment'o'staci'o'j kaŝ'it'a'j en la Brazilaj arb'ar'o'j, aŭ en la Aŭstrali'a dezert'o, la team'o'j de ekspert'o'j ne'lac'ig'ebl'e labor'ad'as. Kelk'a'j si'n okup'as simpl'e per plan'ad'o de la log'ist'ik'o'j de est'ont'a'j milit'o'j; ali'a'j el'pens'as ĉiam pli grand'a'j'n raket'bomb'o'j'n; ĉiam pli potenc'a'j'n eksplod'il'o'j'n, kaj ĉiam pli ne'penetr'ebl'a'j'n protekt'o'kovr'aĵ'o'j'n; ali'a'j serĉ'as nov'a'j'n kaj pli mort'ig'a'j'n gas'o'j'n, aŭ solv'ebl'a'j'n venen'o'j'n kapabl'a'j'n produkt'iĝ'i tiom'kvant'e ke ili pov'as detru'i la veget'aĵ'ar'o'n de tut'a'j kontinent'o'j, aŭ spec'o'j'n de mal'san'o'ĝerm'o'j imun'a'j kontraŭ ĉi'a'j ebl'a'j antibiotik'aĵ'o'j; ali'a'j streb'as produkt'i vetur'il'o'n kiu pov'os bor'i voj'o'n sub la ter'o kvazaŭ sub'mar'a ŝip'o sub la akv'o, aŭ aviad'il'o'n tiel sen'de'pend'a'n de si'a baz'o kiel vel'ŝip'o; ali'a'j esplor'as eĉ mal'pli ver'ŝajn'a'j'n ebl'o'j'n, ekzempl'e fokus'i la sun'radi'o'j'n tra lens'o'j pend'ig'it'a'j mil'o'j'n da kilo'metr'o'j for en la spac'o, aŭ produkt'i art'e'far'it'a'j'n ter'trem'o'j'n kaj cunam'o'j'n per util'ig'ad'o de la varm'eg'o de la centr'o de la ter'o.

Sed neni'u el tiu'j projekt'o'j iam ajn eĉ proksim'iĝ'as al efektiv'iĝ'o, kaj neni'u el la tri super'ŝtat'o'j iam grav'e antaŭ'e'n'ir'as pli ol la ali'a'j. Pli rimark'ind'e est'as ke ĉiu'j tri posed'as atom'bomb'o'j'n, kiu'j est'as arm'il'o mult'e pli potenc'a ol kiu ajn trov'ebl'a per la aktual'a re'serĉ'ad'o. Kvankam la Parti'o, laŭ si'a kutim'o, pretend'as mem est'i invent'int'a ĝi'n, atom'bomb'o'j unu'e aper'is jam en la mil'naŭ'cent'kvar'dek'a'j jar'o'j, kaj est'is uz'it'a'j grand'skal'e proksim'um'e dek jar'o'j'n post'e. Tiam plur'cent bomb'o'j est'is fal'ig'it'a'j sur industri'centr'o'j'n, precip'e en Eŭrop'a Rusio, Okcident'a Eŭrop'o, kaj Nord'a Amerik'o. La efekt'o konvink'is la reg'ant'a'j'n grup'o'j'n en ĉiu'j land'o'j ke kelk'a'j pli'a'j atom'bomb'o'j okaz'ig'us la fin'o'n de la organiz'it'a soci'o, kaj tiel la fin'o'n de ili'a propr'a reg'ad'o. Post tiam, kvankam oni neniam far'is formal'a'n inter'konsent'o'n nek eĉ sugest'is tio'n, neniu'j bomb'o'j pli est'is fal'ig'it'a'j. Ĉiu'j tri potenc'o'j nur plu produkt'ad'as atom'bomb'o'j'n kaj konserv'as ili'n por decid'a oportun'o kiu, laŭ la kred'o de ĉiu'j, ven'os pli-mal'pli fru'e. Kaj inter'temp'e la art'o milit'i rest'as preskaŭ sen'ŝanĝ'a de tri'dek aŭ kvar'dek jar'o'j. Helikopter'o'j est'as pli uz'at'a'j ol antaŭ'e, bomb'aviad'il'o'j'n anstataŭ'as si'n'pel'ant'a'j projekt'il'o'j, kaj la fragil'a mov'ebl'a batal'ŝip'o anstataŭ'iĝ'is per la preskaŭ ne'sub'akv'ig'ebl'a Flos'ant'a Fortik'aĵ'o; sed ali'e est'is mal'mult'a evolu'o. La tank'o, la sub'mar'a ŝip'o, la torped'o, la mitral'o, eĉ la mitral'et'o kaj la grenad'o est'as plu uz'at'a'j. Kaj malgraŭ la sen'fin'a'j buĉ'ad'o'j raport'at'a'j de la ĵurnal'o'j kaj per la tele'ekran'o'j, la sen'esper'a'j batal'o'j de pli fru'a'j milit'o'j, kiam cent'mil'o'j aŭ eĉ milion'o'j da hom'o'j est'is mort'ig'it'a'j dum nur man'plen'o da semajn'o'j, neniam ripet'iĝ'is.

Neni'u el la tri super'ŝtat'o'j eĉ prov'as manovr'o'n kiu risk'as serioz'a'n mal'venk'o'n. Kiam grand'a operaci'o est'as entrepren'at'a, kutim'e tem'as pri surpriz'atak'o kontraŭ alianc'an'o. La strategi'o uz'at'a de ĉiu'j tri potenc'o'j, aŭ kiu'n ili al si mem kred'ig'as est'i uz'at'a, est'as sam'a. La plan'o est'as, per kombinaĵ'o de batal'ad'o, marĉand'ad'o, kaj ĝust'a'temp'a'j perfid'a'j ag'o'j, akir'i ring'o'n de baz'o'j tut'e ĉirkaŭ'ant'a'n unu el la rival'a'j ŝtat'o'j, kaj post'e sub'skrib'i pac'kontrakt'o'n kun tiu rival'o kaj rest'i pac'em'a dum tiom da jar'o'j ke ĉia suspekt'o ek'dorm'os. Dum tiu period'o raket'o'j ŝarĝ'it'a'j per atom'bomb'o'j est'as pret'ig'ebl'a'j ĉe ĉiu'j strategi'a'j lok'o'j; fin'e ili ĉiu'j est'os sam'temp'e el'send'it'a'j, kun efekt'o'j tiel detru'a'j ke ĉia kontraŭ'batal'o est'os ne'ebl'a. Tiam est'os la ĝust'a temp'o por sub'skrib'i amik'ec'traktat'o'n kun la rest'ant'a mond'potenc'o, prepar'e por pli'a atak'o. Apenaŭ neces'as dir'i ke tiu plan'o est'as nur rev'o, neniel real'ig'ebl'a. Krom'e, neniom da batal'ad'o okaz'as iam ajn, escept'e de en la pri'disput'at'a'j region'o'j ĉirkaŭ la Ekvator'o kaj la Polus'o: oni neniam entrepren'as invad'i la teritori'o'n de mal'amik'o. Tio klar'ig'as la fakt'o'n ke en kelk'a'j lok'o'j la lim'o'j inter la super'ŝtat'o'j est'as arbitr'a'j. Ekzempl'e, Eŭrazi'o pov'us facil'e konker'i la Brit'a'j'n Insul'o'j'n, kiu'j geografi'e est'as part'o de Eŭrop'o; aŭ, ali'flank'e, est'us ebl'e ke Oceani'o pov'us puŝ'i si'a'n lim'o'n ĝis la Rejn'o aŭ eĉ la Vistul'o. Sed tio mal'respekt'us la princip'o'n, akcept'at'a'n de ĉiu'j parti'o'j kvankam neniam formal'e, de kultur'a integr'ec'o. Se Oceani'o konker'us la region'o'j'n iam kon'at'a'j'n kiel Franci'o kaj Germanio, neces'us aŭ eksterm'i la loĝ'ant'o'j'n, fizik'e tre mal'facil'a task'o, aŭ asimil'i proksim'um'e cent milion'o'j'n da loĝ'ant'o'j kiu'j, rilat'e al teknologi'a evolu'o, est'as proksim'um'e sam'nivel'a'j kiel Oceani'o. La problem'o sam'as por ĉiu'j tri super'ŝtat'o'j. Est'as absolut'e neces'e por ili'a struktur'o, ke est'u neni'a kontakt'o kun ali'land'ul'o'j, escept'e de, tre lim'ig'it'e, milit'kapt'it'o'j kaj negr'a'j sklav'o'j. Eĉ la oficial'a alianc'an'o de la nun'a moment'o est'as ĉiam rigard'at'a suspekt'o'plen'e. Escept'e de milit'kapt'it'o'j, la averaĝ'a civit'an'o de Oceani'o neniam vid'as civit'an'o'n de aŭ Eŭrazi'o aŭ Orient'azi'o, kaj est'as al li mal'permes'at'e pov'o'sci'i fremd'a'j'n lingv'o'j'n. Se kontakt'o kun fremd'ul'o'j est'us permes'at'a, li ek'trov'us ke ili est'as ul'o'j simil'a'j al li mem, kaj ke la plej'part'o de tio kio est'is dir'it'a al li est'as mensog'o'j. La sigel'it'a mond'o en kiu li loĝ'as est'us romp'it'a, kaj la tim'o, mal'am'o, kaj si'n'prav'ig'o, de kiu'j de'pend'as li'a emoci'a stat'o, pov'us for'vapor'iĝ'i. Tial est'as kompren'at'e ĉiu'flank'e ke ne'grav'e kiom oft'e Persi'o, Egipti'o, aŭ Jav'o, aŭ Cejlon'o, re'far'iĝ'os posed'aĵ'o'j de ali'a'j man'o'j, neniam io krom bomb'o'j trans'ir'u la ĉef'a'j'n land'lim'o'j'n.

Sub tio kuŝ'as fakt'o neniam voĉ'ig'at'a, sed silent'e kompren'at'a kaj util'ig'at'a: nom'e, ke la viv'kondiĉ'o'j en ĉiu'j tri super'ŝtat'o'j est'as efektiv'e tre simil'a'j. En Oceani'o oni nom'as la aktual'a'n filozofi'o'n “Engsoco”, en Eŭrazi'o oni nom'as ĝi'n “Nov'bolŝevism'o”, kaj en Orient'azi'o oni uz'as Ĉin'a'n nom'o'n kutim'e traduk'at'a'n “Mort'ador'o”, sed ebl'e pli ĝust'e traduk'at'a “Mem'o'n-nul'ig'o”. Al la Oceani'an'o ne est'as permes'at'e sci'i i'o'n ajn el la kred'o'j de la ali'a'j du filozofi'o'j, sed li est'as instru'at'a mal'estim'i ili'n kiel barbar'a'j'n atenc'o'j'n kontraŭ la moral'ec'o kaj la prudent'o.

Efektiv'e, la tri filozofi'o'j est'as apenaŭ disting'ebl'a'j, kaj la soci'a'j sistem'o'j kiu'j'n ili sub'ten'as est'as tut'e ne disting'ebl'a'j. Ĉie est'as sam'a piramid'a struktur'o, sam'a ador'ad'o je du'on'di'a estr'o, sam'a ekonomi'o ekzist'ant'a apud kaj por sen'ĉes'a milit'ad'o. Est'as klar'e ke la tri super'ŝtat'o'j ne nur ne pov'as konkur'i unu la ali'a'n, sed est'us neniel avantaĝ'e por ili far'i tio'n.

Tut'e mal'e, dum ili inter'konflikt'ad'as, ili sub'ten'as unu la ali'a'n, sam'kiel tri maiz'spik'o'j. Kaj, kiel kutim'e, la reg'ant'ar'o'j de ĉiu'j tri potenc'o'j sam'temp'e konsci'as kaj ne konsci'as kio'n ili far'as. Ili'a'j viv'o'j est'as dediĉ'at'a'j al mond'konker'o, sed ili ankaŭ sci'as ke neces'as ke la milit'o daŭr'u por ĉiam kaj sen venk'o. Inter'temp'e la fakt'o ke konker'o ne ebl'as ebl'ig'as la ne'ad'o'n al la real'o, kio est'as la special'a karakter'o de Engsoco kaj ĝi'a'j rival'a'j pens'sistem'o'j. Ĉi tie neces'as ripet'i tio'n kio jam est'is dir'it'a: ke far'iĝ'int'e daŭr'a, la milit'ad'o fundament'e ŝanĝ'is si'a'n karakter'o'n.

Dum antaŭ'a'j epok'o'j, milit'o, preskaŭ laŭ'difin'e, est'is io kio pli- mal'pli fru'e fin'iĝ'is, kutim'e per ne'ne'ebl'a venk'o aŭ mal'venk'o. Ankaŭ dum la pas'int'ec'o, la milit'o est'is unu el la ĉef'a'j instrument'o'j per kiu'j la hom'a'j soci'o'j est'is daŭr'e kontakt'ig'at'a'j kun la fizik'a real'o. Ĉiu'j reg'ant'o'j en ĉiu'j epok'o'j pen'is trud'i fals'a'n kompren'o'n pri la mond'o al si'a'j sekv'ant'o'j, sed ili ne pov'is toler'i i'a'n iluzi'o'n kiu mal'facil'ig'us milit'ad'a'n efik'ec'o'n. Dum mal'venk'o signif'is perd'i sen'de'pend'ec'o'n, aŭ ali'a'n rezult'o'n kutim'e opini'at'a'n ne'dezir'ind'a, la defend'o'j kontraŭ venk'iĝ'o dev'is est'i serioz'a'j. Fizik'a'j fakt'o'j ne est'is ignor'ebl'a'j. En filozofi'o, aŭ religi'o, aŭ etik'o, aŭ politik'o, pov'as est'i ke du plus du egal'as al kvin, sed kiam oni plan'as paf'il'o'n aŭ aviad'il'o'n ili dev'as egal'i al kvar. Sen'efik'a'j naci'a'j ĉiam est'is pli-mal'pli fru'e konker'it'a'j. Krom'e, por est'i efik'a neces'is pov'i lern'i de la pas'int'ec'o, kio signif'is posed'i plej'part'e ĝust'a'n sci'o'n pri kio okaz'is dum la pas'int'ec'o. La ĵurnal'o'j kaj histori'libr'o'j est'is, kompren'ebl'e, ĉiam unu'vid'a'j kaj tendenc'a'j, sed fals'ad'o tia kia okaz'as nun'temp'e est'us ne'ebl'a. La milit'ad'o est'is fid'ind'a protekt'o por mal'frenez'o, kaj koncern'e la reg'ant'a'j'n klas'o'j'n, ĝi est'is ver'ŝajn'e la plej grav'a protekt'o. Kiam milit'o'j pov'as sukces'i aŭ mal'sukces'i, neni'u reg'ant'a klas'o pov'us est'i plen'e sen'respond'ec'a. Sed kiam la milit'ad'o far'iĝ'as ver'e sen'fin'a, ĝi ankaŭ ĉes'as est'i danĝer'a. La teknik'a progres'o pov'as ĉes'i kaj la plej palp'ebl'a'j fakt'o'j pov'as est'i ne'at'a'j aŭ ignor'at'a'j. Kiel ni vid'is, re'serĉ'ad'o'j kiu'j'n oni pov'us nom'i scienc'a'j plu ekzist'as cel'e al milit'ad'o, sed ili est'as esenc'e spec'o de rev'ad'o, kaj ili'a mal'sukces'o don'i rezult'o'j'n est'as ne'grav'a. Neni'o est'as kompetent'a en Oceani'o escept'e de la Pens'polic'o. Ĉar ĉiu el la tri super'ŝtat'o'j est'as ne'konker'ebl'a, ĉiu el ili en la praktik'o est'as apart'a univers'o en kiu preskaŭ ĉia mis'form'it'a pens'ad'o est'as sekur'e efektiv'ig'at'a. La real'ec'o nur sent'ig'as si'a'n prem'o'n per la ĉiu'tag'a'j bezon'aĵ'o'j — la bezon'o manĝ'i kaj trink'i, est'i ŝirm'at'a kaj vest'at'a, evit'i en'glut'o'n de venen'o aŭ paŝ'ad'o'n el alt'eg'etaĝ'a'j fenestr'o'j, k.s. Inter la viv'o kaj la mort'o, kaj inter korp'a plezur'o kaj korp'a dolor'o, ankoraŭ ekzist'as disting'o, sed neni'o pli'a. De'tranĉ'it'e for de kontakt'o kun la ekster'a mond'o, kaj kun la pas'int'ec'o, la civit'an'o de Oceani'o est'as kiel hom'o en la inter'stel'a spac'o, kiu tut'e ne pov'as sci'i kiu direkt'o ir'as supr'e'n kaj kiu mal'supr'e'n. La reg'ant'o'j de tia ŝtat'o est'as absolut'a'j, mal'simil'e al la Faraon'o'j aŭ la Cezar'o'j. Por ili est'as neces'e mal'ebl'ig'i tiom'grand'a'n mort'ad'o'n de la civit'an'o'j pro mal'sat'o kiom est'us ĝen'a, kaj ankaŭ neces'as ke ili rest'u sur la sam'a mal'alt'a nivel'o de milit'ad'a teknik'o kiel ili'a'j rival'o'j; sed ating'int'e tiu'n minimum'o'n, ili pov'as tord'i la real'o'n laŭ kiu ajn dezir'at'a form'o.

La milit'o, sekv'e, se ni taks'as ĝi'n laŭ la norm'o'j de antaŭ'a'j milit'o'j, est'as nur fals'aĵ'o. Ĝi simil'as al la batal'o'j inter cert'a'j paŝt'o'best'o'j kies korn'o'j est'as je tia angul'o ke ili ne kapabl'as vund'i unu la ali'a'n. Sed kvankam ĝi est'as mal'real'a, ĝi ne est'as sen'signif'a. Ĝi neni'ig'as la super'flu'o'n de konsum'var'o'j, kaj ĝi help'as konserv'i la special'a'n mens'a'n etos'o'n bezon'at'a'n de hierarki'a soci'o. La milit'o, kiel est'as kompren'ebl'e, est'as nun'temp'e nur intern'a afer'o. Dum la pas'int'ec'o, la reg'ant'a'j grup'o'j de ĉiu'j land'o'j, kvankam ili ebl'e re'kon'is si'a'n komun'a'n interes'o'n kaj tial lim'ig'is la milit'o'detru'ad'o'n, ver'e batal'is unu kontraŭ ali'a, kaj la venk'int'o ĉiam dis'rab'is la venk'it'o'n. En ni'a propr'a epok'o ili tut'e ne batal'as inter si. La milit'o'n ĉiu reg'ant'a grup'o okaz'ig'as kontraŭ si'a'j propr'a'j reg'at'o'j, kaj la cel'o de la milit'o ne est'as konker'i aŭ ne'konker'ig'i teritori'o'n, sed rest'ig'i sen'ŝanĝ'a la struktur'o'n de la soci'o. La vort'o “milit'o” mem, sekv'e, far'iĝ'is mis'kompren'ig'a. Ver'ŝajn'e est'us ĝust'e dir'i ke far'iĝ'int'e sen'fin'a la milit'ad'o ĉes'is ekzist'i. La special'a prem'o kiu'n ĝi hav'is sur hom'o'j'n inter la Neolitik'a Epok'o kaj la fru'a du'dek'a jar'cent'o mal'aper'is kaj anstataŭ'iĝ'is per io tut'e diferenc'a. La efekt'o est'us pli-mal'pli sam'a se la tri super'ŝtat'o'j, anstataŭ milit'i unu kontraŭ ali'a, akcept'us viv'i en sen'ĉes'a pac'o, ĉiu izol'it'a en si'a'j propr'a'j land'lim'o'j. Ĉar tiu'okaz'e ĉiu ankoraŭ est'us mem'sufiĉ'a univers'o, por ĉiam liber'a de la sobr'ig'a influ'o de ekster'a danĝer'o. Pac'o kiu est'us ver'e sen'fin'a est'us sam'a kiel sen'fin'a milit'o. Tio — kvankam la grand'eg'a plej'part'o de Parti'an'o'j kompren'as ĝi'n nur mal'pli profund'e — est'as la intern'a senc'o de la Parti'a slogan'o: Milit'o est'as Pac'o.

Winston ĉes'is leg'i dum moment'o. Ie tre for raket'bomb'o tondr'is.

La paradiz'a sent'o ke li est'as sol'a kun la mal'permes'it'a libr'o, en ĉambr'o sen tele'ekran'o, ankoraŭ daŭr'is. Sol'ec'o kaj sekur'ec'o est'is korp'a'j sent'o'j, iel miks'it'a'j kun la lac'o de li'a korp'o, la mol'ec'o de la seĝ'o, la tuŝ'o de la febl'a vent'et'o el la fenestr'o kiu traf'is li'a'n vang'o'n. La libr'o fascin'is li'n, aŭ, pli ĝust'e, ĝi re'pac'ig'is li'n. Unu'senc'e, ĝi dir'is al li neni'o'n nov'a'n, sed part'e tial ĝi est'is al'log'a. Ĝi dir'is kio'n li dir'us, se li kapabl'us ord'ig'i si'a'j'n sen'organiz'a'j'n pens'o'j'n. Ĝi est'is produkt'aĵ'o de mens'o simil'a al li'a, sed enorm'e pli fort'a, pli sistem'a, mal'pli tim'o'plen'a. La plej bon'a'j libr'o'j, li percept'is, est'as tiu'j kiu'j dir'as al vi tio'n kio'n vi jam sci'as. Li est'is ĵus re'ir'int'a al Ĉapitr'o I kiam li aŭd'is la paŝ'o'j'n de Juli'a sur la ŝtup'ar'o kaj ek'star'is el si'a seĝ'o por renkont'i ŝi'n. Ŝi fal'ig'is si'a'n brun'a'n instrument'o'sak'o'n sur la plank'o'n kaj ĵet'is si'n en li'a'j'n brak'o'j'n. Jam de pli ol semajn'o ili ne vid'is unu la ali'a'n.

“Mi hav'as la libr'o'n,” li dir'is dum ili dis'apart'ig'is si'n.

Ho, vi hav'as ĝi'n? Bon'e,” ŝi dir'is sen mult'a interes'iĝ'o, kaj preskaŭ tuj sur'genu'iĝ'is apud la ole'forn'o por prepar'i kaf'o'n.

Ili ne parol'is de'nov'e pri la tem'o ĝis kiam ili jam est'is en la lit'o du'on'a'n hor'o'n. La vesper'o est'is ĝust'e sufiĉ'e mal'varm'et'a por agrabl'ig'i la sur'tir'o'n de la kovr'aĵ'o. El sub'e ven'is la familiar'a son'o de kant'ad'o kaj de la skrap'ad'o de bot'o'j sur la pavim'ŝton'o'j. La fort'a ruĝ'brak'a vir'in'o kiu'n Winston vid'is tie dum si'a unu'a vizit'o est'is preskaŭ mebl'o en la kort'o.

Ŝajn'e ne ekzist'is hor'o da tag'lum'o dum kiu ŝi ne marŝ'ad'is tie'n kaj re'e'n inter la lav'kuv'o kaj la sek'ig'o'ŝnur'o, altern'e plen'ig'ant'e la buŝ'o'n per vest'o'pinĉ'il'o'j kaj ek'kant'ant'e plen'fort'e. Juli'a jam komfort'ig'is si'n sur si'a flank'o kaj aspekt'is jam est'i tuj dorm'ont'a. Li etend'is man'o'n por la libr'o, kiu kuŝ'is sur la plank'o, kaj sid'iĝ'is kontraŭ la lit'o'bret'o.

“Ni dev'as leg'i ĝi'n,” li dir'is. “Vi ankaŭ. Ĉiu'j membr'o'j de la Frat'ar'o dev'as leg'i ĝi'n.”

“Vi leg'u ĝi'n,” ŝi dir'is, kun la okul'o'j ferm'it'a'j. “Laŭt'leg'u ĝi'n. Est'as plej bon'e tiel. Tiel vi pov'os eksplik'i ĝi'n al mi, dum vi leg'os.”

La indik'il'o'j de la horloĝ'o montr'is al ses, t.e. dek'ok. Rest'is tri-kvar hor'o'j por ili. Li apog'is la libr'o'n per si'a'j genu'o'j kaj komenc'is leg'i:
Ĉapitr'o I
Sen'sci'o est'as fort'o
Tra la tut'a registr'it'a temp'o, kaj ver'ŝajn'e de la fin'o de la Neolitik'a Epok'o, ekzist'as tri spec'o'j de hom'o'j en la mond'o: la Alt'a'j, la Mez'a'j, kaj la Mal'alt'a'j. Ili est'as sub'divid'it'a'j mult'manier'e, ili hav'is sen'nombr'a'n kvant'o'n da nom'o'j, kaj ili'a'j relativ'a'j ampleks'o'j, kiel ankaŭ ili'a'j inter'rilat'o'j, vari'as de epok'o al epok'o: sed la esenc'a struktur'o de la soci'o neniam ŝanĝ'iĝ'is. Eĉ post enorm'a'j kaos'o'j kaj ŝajn'e ne'invers'ig'ebl'a'j ŝanĝ'o'j, unu sol'a struktur'o ĉiam re'viv'iĝ'is, sam'e kiel giroskop'o ĉiam re'ven'as al ekvilibr'o, ne'grav'e kiom for'e'n ĝi est'as puŝ'it'a laŭ unu aŭ ali'a direkt'o.

“Juli'a, ĉu vi est'as vek'a?” dir'is Winston.

“Jes, kar'ul'o, mi aŭskult'as. Plu'leg'u. Est'as mir'ind'e.”

La cel'o'j de ĉi tiu'j grup'o'j est'as plen'e ne'kun'agord'ig'ebl'a'j. La cel'o de la Alt'a est'as rest'i kie ĝi est'as. La cel'o de la Mez'a est'as inter'ŝanĝ'i si'a'n pozici'o'n kun la Alt'a. La cel'o de la Mal'alt'a, kiam ĝi hav'as cel'o'n — ĉar ĉiam'e karakteriz'as la Mal'alt'ul'o'j'n ke ili est'as tiom prem'at'a'j de labor'eg'ad'o ke ili apenaŭ pli ol intermit'e konsci'as pri io ekster la ĉiu'tag'a viv'o — est'as abolici'i ĉiu'j'n disting'o'j'n kaj kre'i soci'o'n en kiu ĉiu'j hom'o'j est'as egal'a'j. Tiel, tra la tut'a histori'o okaz'as barakt'ad'o kiu est'as sen'ŝanĝ'a rilat'e al si'a ĉef'a karakter'o, kaj kiu re'okaz'as ĉiam de'nov'e. Dum long'a'j period'o'j ŝajn'as ke la Alt'a est'as sekur'e plen'potenc'a, sed pli- mal'pli fru'e ĉiam ven'as moment'o kiam ili aŭ perd'as si'a'n si'n'fid'o'n aŭ si'a'n kapabl'o'n efik'e reg'i, aŭ ambaŭ. Tiam ili'n fal'ig'as la Mez'a, kiu alianc'ig'as la Mal'alt'a'n pretekst'ant'e al ili ke ili batal'as por liber'ec'o kaj just'ec'o. Tuj kiam ili ating'as si'a'n cel'o'n, la Mez'a re'ĵet'as la Mal'alt'a'n en ĝi'a'n antaŭ'a'n servut'ul'a'n pozici'o'n, kaj mem far'iĝ'as la Alt'a. Baldaŭ nov'a Mez'a grup'o apart'iĝ'as de unu el la ali'a'j grup'o'j, aŭ de ambaŭ, kaj la barakt'ad'o re'komenc'iĝ'as. El la tri grup'o'j, nur la Mal'alt'a neniam eĉ provizor'e ating'as si'a'n cel'o'n. Est'us tro'ig'e se oni dir'us ke dum la tut'a histori'o tut'e ne est'is materi'a progres'o. Eĉ nun'temp'e, dum period'o de mal'progres'o, la averaĝ'a hom'o est'as korp'e pli bon'stat'a ol antaŭ kelk'a'j jar'cent'o'j. Sed neni'u progres'o rilat'e al riĉ'o, neni'u mild'iĝ'o de la mor'o'j, neni'u re'form'o aŭ revoluci'o iam pli'proksim'ig'is je eĉ unu mili'metr'o la egal'ec'o'n de la hom'ar'o. Laŭ la vid'punkt'o de la Mal'alt'a, neni'u histori'a ŝanĝ'o iam signif'is pli ol ŝanĝ'o'n de la nom'o de la mastr'o'j.

En la mal'fru'a part'o de la dek'naŭ'a jar'cent'o la re'okaz'ad'o de ĉi tiu fenomen'o far'iĝ'is evident'a al mult'a'j observ'ant'o'j. Ek'aper'is skol'o'j de pens'ul'o'j kiu'j interpret'is la histori'o'n kiel cikl'a'n proced'o'n kaj pretend'is montr'i ke mal'egal'ec'o est'as ne'ŝanĝ'ebl'a leĝ'o de la hom'a viv'o. Tiu doktrin'o, kompren'ebl'e, ĉiam hav'is kred'ant'o'j'n, sed en la manier'o per kiu oni nun aper'ig'is ĝi'n est'is grav'a ŝanĝ'o. Antaŭ'e, la bezon'o je hierarki'a form'o de la soci'o est'is doktrin'o precip'e de la Alt'a. Ĝi'n predik'is reĝ'o'j kaj aristokrat'o'j kaj la pastr'o'j, jur'ist'o'j, kaj ali'a'j kiu'j est'is parazit'o'j de tiu'j, kaj kutim'e oni mild'ig'is ĝi'n per promes'o'j pri kompens'o'j en la imag'at'a post'tomb'a mond'o. La Mez'a, dum ĝi streb'is potenc'iĝ'i, ĉiam util'ig'ad'is tia'j'n termin'o'j'n kia'j liber'ec'o, just'ec'o, kaj frat'ec'o. Nun, tamen, la koncept'o'n pri la inter'hom'a frat'ec'o komenc'is atenc'i person'o'j kiu'j ankoraŭ ne est'is reg'ant'o'j sed nur esper'is ek'reg'i post ne'long'e. Antaŭ'e, la Mez'a revoluci'ad'is sub la standard'o de egal'ec'o, kaj post'e establ'is nov'a'n tirani'o'n tuj kiam la mal'nov'a est'is nul'ig'it'a. La nov'a'j Mez'a'j grup'o'j, en la praktik'o, jam antaŭ'anonc'is si'a'n tirani'o'n. La Social'ism'o, teori'o aper'int'a en la fru'a part'o de la dek'naŭ'a jar'cent'o, kaj kiu est'is la last'a er'o en pens'o'ĉen'o kiu etend'iĝ'is mal'antaŭ'e'n ĝis la sklav'ribel'o'j antikv'a'j, ankoraŭ est'is infekt'it'a de la Utopi'ism'o de antaŭ'a'j epok'o'j. Sed en ĉiu variant'o de Social'ism'o kiu aper'is ek'de ĉirkaŭ 1900, la cel'o establ'i liber'ec'o'n kaj egal'ec'o'n konstant'e est'is pli mal'kaŝ'e for'las'it'a. La nov'a'j mov'ad'o'j aper'int'a'j en la mez'a'j jar'o'j de la jar'cent'o, Engsoco en Oceani'o, Nov'bolŝevism'o en Eŭrazi'o, Mort'ador'o, kiel oni kutim'e nom'as ĝi'n, en Orient'azi'o, hav'is konsci'a'n cel'o'n daŭr'ig'i mal'liber'ec'o'n kaj mal'egal'ec'o'n. Tiu'j nov'a'j mov'ad'o'j, kompren'ebl'e, origin'is en la mal'nov'a'j kaj kutim'is konserv'i ili'a'j'n nom'o'j'n kaj pretend'is akcept'i ili'a'n ideologi'o'n. Sed la cel'o de ili ĉiu'j est'is halt'ig'i la progres'o'n kaj glaci'ig'i la histori'o'n je elekt'it'a moment'o. La familiar'a balanc'iĝ'o de la pendol'o dev'us unu foj'o'n pli okaz'i, kaj tiam ek'halt'i. Kiel kutim'e, la Alt'a'n dev'os for'ig'i la Mez'a, kiu tiam far'iĝ'os la Alt'a; sed ĉi'foj'e, per konsci'a strategi'o, la Alt'a kapabl'os por ĉiam gard'i si'a'n pozici'o'n.

La nov'a'j doktrin'o'j aper'is part'e pro la akumul'iĝ'o de sci'o pri la histori'o, kaj la kresk'o de sent'o pri histori'o, kiu apenaŭ ekzist'is antaŭ la dek'naŭ'a jar'cent'o. La cikl'a mov'iĝ'o de la histori'o est'is nun kompren'ebl'a, aŭ tiel ŝajn'is; kaj se ĝi est'as kompren'ebl'a, sekv'e ĝi est'as ŝanĝ'ebl'a. Sed la ĉef'a sub'kuŝ'ant'a kaŭz'o est'is ke, jam en la komenc'o de la du'dek'a jar'cent'o, la egal'ec'o de hom'o'j far'iĝ'is teknik'e ebl'a. Ankoraŭ rest'is ver'e ke la hom'o'j ne est'as egal'a'j rilat'e al si'a'j natur'a'j talent'o'j, kaj ke funkci'o'j dev'is est'i special'ig'at'a'j laŭ manier'o'j kiu'j favor'as kelk'a'j'n individu'o'j'n kontraŭ ali'a'j; sed ne plu ekzist'is ver'a bezon'o je klas'disting'o'j aŭ je grand'a'j diferenc'o'j de riĉ'ec'o. Mal'egal'ec'o est'is la prez'o de civiliz'iĝ'o.

Tamen, kiam evolu'is maŝin'produkt'at'o, la afer'o ŝanĝ'iĝ'is. Eĉ kvankam ankoraŭ neces'is ke hom'o'j far'u divers'a'j'n spec'o'j'n de labor'o, ne plu neces'is ke ili viv'u laŭ divers'a'j soci'a'j aŭ ekonomi'a'j nivel'o'j. Tial, laŭ la vid'punkt'o de la grup'o'j kiu'j est'is tuj ek'pren'ont'a'j potenc'o'n, la hom'a egal'ec'o ne plu est'as al'streb'end'a cel'o, sed danĝer'o evit'end'a. En pli primitiv'a'j epok'o'j, kiam just'a kaj pac'a soci'o est'is efektiv'e mal'ebl'a, est'is relativ'e facil'e kred'i ĝi'n. La koncept'o pri ter'a paradiz'o, en kiu oni kun'viv'os sen labor'eg'ad'o, hant'is la hom'a'n imag'o'n dum mil'o'j da jar'o'j.

Kaj tia koncept'o sukces'is iom reg'i eĉ en grup'o'j kiu'j efektiv'e profit'is per ĉiu histori'a ŝanĝ'o. La hered'int'o'j de la Franc'a, Angl'a, kaj Uson'a revoluci'o'j part'e kred'is si'a'j'n propr'a'j'n fraz'o'j'n pri la rajt'o'j de la hom'o, liber'a parol'ad'o, egal'ec'o antaŭ la leĝ'o, k.s., kaj eĉ permes'is si'a'n kondut'o'n est'i iom influ'at'a de ili. Sed jam en la kvar'a jar'dek'o de la du'dek'a jar'cent'o ĉiu'j ĉef'flu'o'j de la politik'a pens'ad'o est'is aŭtoritat'ism'a'j.

La ter'a paradiz'o perd'is kred'ebl'ec'o'n preciz'e en la moment'o kiam ĝi far'iĝ'is real'ig'ebl'a. Ĉiu nov'a politik'a teori'o, ne'grav'e kiu'n nom'o'n ĝi don'is al si, re'konduk'is al hierarki'o kaj per'fort'a ord'ig'ad'o. Kaj en la ĝeneral'a rigid'iĝ'o de vid'punkt'o kiu komenc'iĝ'is ĉirkaŭ 1930, ag'ad'o'j kiu'j est'is jam de'long'e nul'ig'it'a'j, kelk'okaz'e jam de cent'o'j da jar'o'j — en'karcer'ig'o sen juĝ'o, util'ig'ad'o de sklav'ig'it'a'j milit'kapt'it'o'j, publik'a'j ekzekut'o'j, tortur'ad'o por dev'ig'i konfes'o'j'n, uz'ad'o'n de ostaĝ'o'j, kaj el'pel'o de tut'a'j popol'o'j — ne nur re'kutim'iĝ'is, sed est'is toler'at'a'j kaj eĉ defend'at'a'j de person'o'j kiu'j opini'is si'n eduk'it'a'j kaj progres'em'a'j. Nur post jar'dek'o da naci'a'j milit'o'j, intern'a'j milit'o'j, revoluci'o'j, kaj kontraŭ'revoluci'o'j, Engsoco kaj ĝi'a'j rival'o'j en'lum'iĝ'is kiel plen'e el'labor'it'a'j politik'a'j teori'o'j. Sed ili est'is anticip'it'a'j en la divers'a'j sistem'o'j, kutim'e nom'at'a'j total'ism'a'j, kiu'j aper'is pli fru'e en la jar'cent'o, kaj la ĝeneral'a aspekt'o de la mond'o kiu rezult'os el la aktual'a kaos'o jam de'long'e est'is evident'a. Ankaŭ est'is egal'e evident'e kia'j person'o'j reg'os tiu'n mond'o'n. La nov'a aristokrat'ar'o konsist'is plej'part'e el burokrat'o'j, scienc'ist'o'j, teknik'ist'o'j, organiz'ant'o'j de sindikat'o'j, ekspert'o'j pri publik'ig'ad'o, soci'olog'o'j, instru'ist'o'j, ĵurnal'ist'o'j, kaj profesi'a'j politik'ist'o'j. Tiu'j person'o'j, kies origin'o'j trov'iĝ'is en la salajr'at'a mez'a klas'o kaj la supr'a'j nivel'o'j de la labor'ist'a klas'o, est'is form'it'a'j kaj kun'ig'it'a'j de la mal'fekund'a mond'o de monopol'a'j industri'o'j kaj centr'ig'it'a reg'ad'o. Kompar'e kun la respektiv'a'j ofic'ist'o'j en la pas'int'a'j epok'o'j, ili est'is mal'pli avar'a'j, mal'pli tent'at'a'j de luks'o, pli vol'ant'a'j mal'dilu'it'a'n potenc'o'n, kaj, plej'ĉef'e, pli konsci'a'j pri kio'n ili far'as kaj pli fervor'a'j sub'prem'i opozici'o'n. Ĉi last'a diferenc'o est'is grav'eg'a. Kompar'e kun la nun ekzist'ant'a'j, ĉiu'j tirani'o'j en la pas'int'ec'o est'is nur du'on'fervor'a'j kaj sen'efik'a'j. La reg'ant'a'j'n grup'o'j'n ĉiam infekt'is almenaŭ iom'et'e liberal'a'j ide'o'j, kaj ne ĝen'is ili'n ke ili las'as ne'solv'it'a'j'n er'o'j'n ĉie, ili'n kontent'ig'is atent'i nur evident'a'j'n ag'o'j'n kaj hav'i neni'a'n interes'o'n pri kio'n pens'as la reg'at'o'j. Eĉ la Katolik'a Eklezi'o de la Mez'epok'o est'is pli toler'em'a laŭ nun'temp'a'j norm'o'j. Part'o de la kaŭz'o de tio est'is ke dum la pas'int'ec'o neni'u reg'ant'ar'o kapabl'is konstant'e kontrol'i si'a'j'n civit'an'o'j'n.

La invent'iĝ'o de pres'ad'o, tamen, pli'facil'ig'is manipul'ad'o'n de la opini'o'j de la publik'o, kaj la film'o kaj la radi'o progres'ig'is tiu'n ag'ad'o'n. Pro la el'trov'iĝ'o de televizi'o, kaj la teknik'a kapabl'o kiu ebl'ig'is ricev'i kaj dis'send'i sam'temp'e per unu'sam'a instrument'o, privat'a viv'ad'o ating'is si'a'n fin'o'n. Ĉiu civit'an'o, almenaŭ ĉiu civit'an'o sufiĉ'e grav'a por merit'i observ'ad'o'n, pov'us est'i ten'at'a du'dek kvar hor'o'j'n ĉiu'tag'e sub la okul'o'j de la polic'o kaj en la son'ad'o de oficial'a propagand'o, kaj ĉiu'j ali'a'j komunik'il'o'j ne ekzist'us. La ebl'o dev'ig'i ne nur plen'a'n obe'o'n al la vol'o de la Ŝtat'o, sed ankaŭ plen'a'n unu'form'ec'o'n de opini'o'j pri ĉiu'j tem'o'j, nun unu'a'foj'e ekzist'is.

Post la revoluci'a period'o de la kvin'dek'o'j kaj ses'dek'o'j, la soci'o re'grup'ig'is si'n, kiel ĉiam, en Alt'a'n, Mez'a'n, kaj Mal'alt'a'n. Sed la nov'a Alt'a grup'o, mal'simil'e al si'a'j antaŭ'ul'o'j, ne ag'is per instinkt'o'j sed sci'is kio est'as neces'a por protekt'i si'a'n pozici'o'n. De long'e est'is kompren'at'e ke la sol'a sekur'a baz'o por oligarkio est'as kolektiv'ism'o. Riĉ'o kaj privilegi'o est'as plej facil'e defend'at'a'j kiam ili est'as kun'e posed'at'a'j. La tiel nom'it'a “abolici'iĝ'o de privat'a'j posed'aĵ'o'j”, kiu okaz'is dum la mez'a'j jar'o'j de la jar'cent'o, signif'is en la praktik'o la kun'grup'iĝ'o'n de posed'aĵ'o'j en mult'e mal'pli da man'o'j ol antaŭ'e: kun ĉi tiu diferenc'o, ke la nov'a'j posed'ant'o'j est'as grup'o anstataŭ amas'o da individu'o'j. Individu'e, neni'u Parti'an'o posed'as i'o'n ajn, escept'e de mal'grav'a'j person'aĵ'o'j. Grup'e la Parti'o posed'as ĉio'n en Oceani'o, ĉar ĝi reg'as ĉio'n, kaj dispon'as pri la produkt'aĵ'o'j laŭ si'a bon'trov'o. Dum la jar'o'j post la Revoluci'o ĝi pov'is paŝ'i en tiu'n reg'a'n pozici'o'n preskaŭ sen opozici'o, ĉar la tut'a proced'o est'is pretend'at'a est'i kolektiv'ig'ad'o. Oni ĉiam supoz'is ke se la kapital'ist'a klas'o perd'os si'a'j'n posed'aĵ'o'j'n, Social'ism'o ne'evit'ebl'e sekv'os: kaj ekzist'is neni'a dub'o ke la kapital'ist'o'j perd'is si'a'j'n posed'aĵ'o'j'n. Fabrik'o'j, min'o'j, ter'o, dom'o'j, transport'o — ĉio est'is for'pren'it'a for de ili: kaj ĉar tiu'j afer'o'j ne plu est'is privat'e posed'at'a'j, sekv'e ili sen'dub'e est'as posed'at'a'j de la publik'o. Engsoco, kiu kresk'is el la pli fru'a Social'ist'a mov'ad'o kaj hered'is ĝi'a'n frazeologi'o'n, efektiv'e plen'um'is la ĉef'tem'o'n de la Social'ist'a program'o; kun la rezult'o, antaŭ'vid'it'a kaj intenc'it'a, ke ekonomi'a mal'egal'ec'o far'iĝ'is permanent'a.

Sed la problem'o'j etern'ig'i hierarki'a'n soci'o'n hav'as pli profund'a'j'n radik'o'j'n. Ekzist'as nur kvar manier'o'j laŭ kiu'j reg'ant'a grup'o pov'as perd'i si'a'n potenc'o'n. Aŭ ĝi est'as konker'it'a de ekster'ul'o'j, aŭ ĝi reg'as tiom mal'kompetent'e ke la amas'o'j incit'iĝ'as ribel'i, aŭ ĝi permes'as la ek'ekzist'iĝ'o'n de fort'a kaj mal'kontent'a Mez'a grup'o, aŭ ĝi perd'as si'a'n propr'a'n si'n'fid'o'n kaj dezir'o'n reg'i. Tiu'j kaŭz'o'j ne ag'as unu'op'e, kaj kutim'e ĉiu'j kvar kun'ekzist'as iu'grad'e. Reg'ant'a klas'o kiu pov'us gard'i si'n kontraŭ ili ĉiu'j rest'us reg'ant'a permanent'e. Fin'fin'e la decid'a faktor'o est'as la mens'a vid'punkt'o de la reg'ant'a klas'o mem.

Post la mez'o de la nun'a jar'cent'o, la unu'a danĝer'o efektiv'e mal'aper'is. Ĉiu el la tri potenc'o'j kiu'j nun divid'as la mond'o'n est'as en la praktik'o ne'konker'ebl'a, kaj pov'us far'iĝ'i konker'ebl'a nur per mal'rapid'a'j demografi'a'j ŝanĝ'o'j kiu'j'n reg'ist'ar'o kun vast'a'j pov'o'j kapabl'as facil'e evit'i.

La du'a danĝer'o ankaŭ est'as nur teori'a. La amas'o'j neniam ribel'as propr'a'ag'e, kaj ili neniam ribel'as nur pro sub'prem'iĝ'o. Ver'e, dum oni ne las'as ke ili hav'u la ebl'o'n kompar'i, ili eĉ neniam konsci'iĝ'as ke ili est'as sub'prem'at'a'j. La ripet'at'a'j ekonomi'a'j kriz'o'j de pas'int'a'j epok'o'j est'is tut'e ne'neces'a'j kaj oni nun ne permes'as ili'a'n okaz'iĝ'o'n, sed ali'a'j kaj egal'e grand'a'j kriz'o'j pov'as okaz'i kaj efektiv'e okaz'as, sed sen politik'a'j rezult'o'j, ĉar ekzist'as neni'u metod'o per kiu ebl'as voĉ'ig'i mal'kontent'o'n. Koncern'e la problem'o'n de tro'produkt'ad'o, kiu est'as latent'a en ni'a soci'o ek'de la evolu'iĝ'o de maŝin'teknik'ologi'o, ĝi est'as solv'it'a per la rimed'o de sen'fin'a milit'ad'o (vid'u Ĉapitr'o'n III), kiu ankaŭ est'as util'a por sufiĉ'e vigl'ig'i la entuziasm'o'n de la publik'o. Laŭ la vid'punkt'o de ni'a'j aktual'a'j reg'ant'o'j, do, la sol'a'j ver'a'j danĝer'o'j est'as la apart'iĝ'o de nov'a grup'o de kapabl'a'j, ne'sufiĉ'e okup'at'a'j, potenc'avid'a'j hom'o'j, kaj la kresk'o de liberal'ism'o kaj skeptik'ism'o en la propr'a an'ar'o. Tio signif'as ke la problem'o est'as eduk'a.

La problem'o est'as daŭr'e form'i la konsci'o'n kaj de la direkt'ant'a grup'o kaj de la pli grand'a ekzekutiv'a grup'o kiu kuŝ'as tuj mal'super ĝi. La konsci'o'n de la amas'o'j nur neces'as influ'i negativ'e.

Laŭ tiu fon'o, oni pov'us dedukt'i, se oni ne jam sci'us, la ĝeneral'a'n struktur'o'n de la Oceani'a soci'o. Ĉe la apeks'o de la piramid'o star'as Grand'a Frat'o. Grand'a Frat'o est'as ne'erar'i'pov'a kaj plen'potenc'a. Oni proklam'as ke ĉiu sukces'o, ĉiu ating'o, ĉiu venk'o, ĉiu scienc'a trov'aĵ'o, ĉiu sci'o, ĉiu saĝ'o, ĉiu feliĉ'o, ĉiu virt'o, rezult'as rekt'e el li'a'j estrad'o kaj inspir'ad'o. Neni'u iam vid'is Grand'a'n Frat'o'n. Li est'as vizaĝ'o sur la afiŝ'eg'o'j, voĉ'o sur la tele'ekran'o. Ni pov'as est'i sufiĉ'e cert'a'j ke li neniam mort'os, kaj jam ekzist'as mult'a ne'cert'o pri kiam li nask'iĝ'is. Grand'a Frat'o est'as la mask'o per kiu la Parti'o elekt'as montr'i si'n al la mond'o.

Li'a funkci'o est'as ag'i kiel fokus'o por am'o, tim'o, kaj respekt'eg'o, emoci'o'j kiu'j'n oni mult'e pli facil'e sent'as pri individu'o ol pri organiz'o. Sub Grand'a Frat'o est'as la Intern'a Parti'o. Ĝi'a ampleks'o est'as lim'ig'it'a al ses milion'o'j, t.e. iom'et'e mal'pli ol 2% de la loĝ'ant'ar'o de Oceani'o. Sub la Intern'a Parti'o est'as la Ekster'a Parti'o, kiu, se oni pov'as pri'skrib'i la Intern'a'n Parti'o'n kiel la cerb'o'n de la Ŝtat'o, est'as prav'ig'ebl'e simil'ig'at'a al la man'o'j. Sub tio est'as la silent'a'j amas'o'j, kiu'j'n ni kutim'as nom'i “la proloj”, ampleks'ant'a'j ĉ. 85% de la loĝ'ant'ar'o. Laŭ la termin'o'j en ni'a pli fru'a klas'ig'ad'o, la proloj est'as la Mal'alt'a: ĉar la sklav'a'j popol'o'j de la ekvator'a'j land'o'j, kiu'j trans'ir'as konstant'e de unu konker'int'o al ali'a konker'int'o, ne est'as permanent'a aŭ neces'a part'o de la struktur'o.

Princip'e, membr'ec'o en tiu'j tri grup'o'j ne est'as hered'ebl'a. La infan'o de ge'patr'o'j Intern'parti'a'j ne est'as, laŭ'teori'e, de'nask'e en la Intern'a Parti'o. An'iĝ'o en ĉiu el la du branĉ'o'j de la Parti'o est'as per ekzamen'o, kiu'n oni tra'sufer'as kiam dek'ses'jar'aĝ'a. Nek est'as ras'diskriminaci'o, nek atent'int'a domin'ad'o de unu region'o far'e de ali'a. Jud'o'j, Negr'o'j, Sud'amerik'an'o'j pur'e Indi'an'de'ven'a'j, trov'ebl'as en la plej'alt'a'j rang'o'j de la Parti'o, kaj la administr'ant'o'j de ĉiu region'o ĉiam konsist'as el loĝ'ant'o'j de tiu region'o. En neni'u part'o de Oceani'o la loĝ'ant'o'j sent'as ke ili est'as loĝ'ant'o'j de koloni'o reg'at'a de for'a ĉef'urb'o. Oceani'o ne hav'as ĉef'urb'o'n, kaj ĝi'a laŭ'titol'a ĉef'o est'as person'o kies lok'o'n neni'u kon'as. Escept'e de ke la Angl'a est'as ĝi'a ĉef'a inter'lingv'o kaj Nov'parol'o ĝi'a oficial'a lingv'o, ĝi est'as neniel centr'ig'it'a. Ĝi'a'j'n reg'ant'o'j'n ne kun'lig'as sang'o'parenc'ec'o, sed akcept'o de komun'a doktrin'o. Est'as ver'e ke ni'a soci'o en'hav'as nivel'o'j'n, tre rigid'a'j'n nivel'o'j'n, laŭ kio unu'a'vid'e aspekt'as hered'a sistem'o.

Est'as mult'e mal'pli da trans'ir'o inter la divers'a'j grup'o'j ol dum la kapital'ism'o aŭ eĉ dum la antaŭ'industri'a epok'o. Inter la du branĉ'o'j de la Parti'o ja est'as mal'grand'a kvant'o da inter'ŝanĝ'o, sed nur tiom kiom cert'ig'as ke febl'ul'o'j est'as eksklud'it'a'j el la Intern'a Parti'o kaj ke ambici'a'j membr'o'j de la Ekster'a Parti'o est'as sen'danĝer'ig'at'a'j per permes'o ke ili pli'alt'nivel'iĝ'u. Prolet'o'j, en la praktik'o, ne est'as permes'at'a'j alt'e'n'ir'i en la Parti'o'n. La plej talent'a'j el ili, kiu'j pov'us ebl'e far'iĝ'i la nukle'o de mal'kontent'o, est'as simpl'e trov'at'a'j de la Pens'polic'o kaj eksterm'at'a'j.

Sed tiu sistem'o ne est'as nepr'e permanent'a, nek ĝi est'as princip'a. La Parti'o ne est'as klas'o laŭ la mal'nov'a senc'o. Ĝi ne cel'as sen'devi'e trans'don'i la potenc'o'n al si'a'j propr'a'j infan'o'j; kaj se ekzist'us neni'u ali'a manier'o rest'ig'i la plej kapabl'a'j'n person'o'j'n ĉe la supr'o, ĝi plen'e akcept'us rekrut'ig'i tut'e nov'a'n generaci'o'n el la prolet'ar'o. Dum la decid'a'j jar'o'j, la fakt'o ke la Parti'o ne est'as hered'a grup'o mult'e grav'is por nul'ig'i opozici'o'n. La mal'nov'a spec'o de Social'ist'o, kiu est'is trejn'it'a kontraŭ'batal'i i'o'n nom'at'a'n “klas'privilegi'o”, supoz'is ke tio kio ne est'as hered'a ne pov'as est'i permanent'a. Li ne kompren'is ke la daŭr'o de oligarkio ne bezon'as est'i fizik'a, nek li paŭz'is por konsider'i ke hered'a'j aristokrati'o'j ĉiam est'is mal'long'e'daŭr'a'j, dum adopt'em'a'j organiz'o'j, kia la Katolik'a Eklezi'o, kelk'foj'e daŭr'is cent'o'j'n aŭ mil'o'j'n da jar'o'j. La esenc'o de oligarkia reg'ad'o ne est'as hered'ig'o far'e de patr'o al fil'o, sed la daŭr'o de cert'a mond'koncept'o kaj cert'a viv'manier'o, trud'it'a'j de la mort'int'o'j al la viv'ant'o'j. Reg'ant'a grup'o rest'as reg'ant'a grup'o kiam ĝi pov'as nom'um'i si'a'j'n post'e'ul'o'j'n. La Parti'o ne okup'as si'n per daŭr'ig'ad'o de si'a sang'o sed kun si'n'daŭr'ig'ad'o. Ne grav'as kiu hav'as potenc'o'n, kondiĉ'e ke la hierarki'a struktur'o ĉiam rest'as ne'ŝanĝ'it'a.

Ĉiu'j kred'o'j, kutim'o'j, gust'o'j, emoci'o'j, mens'a'j vid'punkt'o'j, kiu'j karakteriz'as ni'a'n epok'o'n est'as efektiv'e formul'it'a'j por sub'ten'i la mistik'o'n de la Parti'o kaj mal'ebl'ig'i ke oni percept'os la ver'a'n natur'o'n de la nun'temp'a soci'o. Fizik'a ribel'o, aŭ ia prepar'o cel'ant'a ribel'o'n, nun'temp'e est'as mal'ebl'a. De la prolet'ar'o neni'o est'as tim'ind'a. Las'it'a'j al si mem, ili daŭr'os de generaci'o al generaci'o kaj de jar'cent'o al jar'cent'o, labor'ant'e, nask'ant'e, kaj mort'ant'e, ne nur tut'e sen impuls'o ribel'i, sed sen kapabl'o kompren'i ke la mond'o pov'us est'i ali'a ol nun. Ili pov'us far'iĝ'i danĝer'a'j nur se la progres'o de la industri'teknik'o neces'ig'us pli profund'e eduk'i ili'n; sed, ĉar la milit'a kaj komerc'a rival'ad'o'j ne plu grav'as, la nivel'o de la eduk'iĝ'o de la publik'o efektiv'e mal'alt'iĝ'as. Oni tut'e indiferent'as pri tio, kio'n opini'as, aŭ ne opini'as, la amas'o'j. Oni pov'as las'i intelekt'a'n liber'ec'o'n al ili, ĉar ili ja ne hav'as intelekt'o'n. En Parti'an'o, ali'flank'e, eĉ ne la plej et'a opini'devi'o pri la plej mal'grav'a tem'o est'as toler'ebl'a.

Parti'an'o viv'as de nask'iĝ'o ĝis mort'o sub la okul'o'j de la Pens'polic'o.

Eĉ kiam li est'as sol'a, li neniam pov'as est'i cert'a ke li est'as sol'a. Kie ajn li est'as, ĉu dorm'ant'e, ĉu vek'iĝ'int'e, ĉu labor'ant'e, ĉu ripoz'ant'e, en si'a ban'kuv'o aŭ en si'a lit'o, li pov'as est'i sen'avert'e kontrol'at'a sen sci'i ke li est'as kontrol'at'a. Neni'o far'at'a de li est'as indiferent'a. Li'a'j amik'ec'o'j, li'a'j rilat'o'j, li'a kondut'o rilat'e al si'a'j edz'in'o kaj infan'o'j, la mien'o sur li'a vizaĝ'o kiam li est'as sol'a, la vort'o'j kiu'j'n li murmur'as dum dorm'o, eĉ la karakteriz'a'j mov'iĝ'o'j de li'a korp'o, est'as ĉiu'j detal'e observ'at'a'j. Ne nur ĉiu ver'a mis'ag'o, sed ĉia ekscentr'ec'o, ne'grav'e kiom et'a, ĉiu ŝanĝ'o de kutim'o'j, ĉiu nervoz'a ag'et'o kiu pov'us ebl'e est'i simptom'o de intern'a ne'cert'o, est'as ne'evit'ebl'e detekt'at'a. Li hav'as tut'e neni'a'n liber'o'n elekt'i pri io ajn. Ali'flank'e, li'a'j'n ag'o'j'n ne direkt'as leĝ'o'j aŭ ia klar'e esprim'it'a kondut'o'formul'o. En Oceani'o ne ekzist'as leĝ'o'j. La pens'o'j kaj ag'o'j kiu'j, detekt'it'e, sekv'ig'as ne'evit'ebl'a'n mort'o'n, ne est'as formal'e mal'permes'it'a'j, kaj la sen'fin'a'j pur'ig'o'j, arest'o'j, tortur'o'j, en'karcer'ig'o'j, kaj vapor'ig'o'j, ne est'as far'at'a'j pun'e pro krim'o'j efektiv'e far'it'a'j, sed est'as nur la nul'ig'o de person'o'j kiu'j ebl'e iam est'ont'ec'e far'os krim'o'n. Parti'an'o dev'as nepr'e hav'i ne nur la ĝust'a'j'n opini'o'j'n, sed la ĝust'a'j'n instinkt'o'j'n. Mult'a'j el la kred'o'j kaj vid'punkt'o'j kiu'j'n oni postul'as de li est'as neniam klar'e deklar'it'a'j, kaj ne ebl'us deklar'i ili'n sen mal'kaŝ'i la kontraŭ'dir'o'j'n kiu'j ekzist'as en la fundament'o de Engsoco. Se li est'as person'o natur'e ortodoks'a (en Nov'parol'o: bon'pens'ant'o), li ĉiu'cirkonstanc'e sci'as, sen pri'pens'i, kio est'as la ver'a kred'o aŭ la dezir'at'a emoci'o. Sed ĉiu'kaz'e, detal'eg'a mens'a trejn'ad'o, kiu'n oni ricev'as dum la infan'ec'o kaj kiu grup'ig'as ĉirkaŭ si la Nov'parol'a'j'n vort'o'j'n krim'halt'o, nigr'o'blank'o, kaj du'obl'a'pens'o, mal'vol'ig'as li'n kaj mal'kapabl'ig'as li'n tro profund'e pens'i pri iu ajn tem'o. Parti'an'o dev'as hav'i neniu'j'n privat'a'j'n emoci'o'j'n kaj neniu'j'n ĉes'o'j'n de entuziasm'o. Li dev'as viv'i kun sen'paŭz'a fervor'eg'o de mal'am'o kontraŭ fremd'a'j mal'amik'o'j kaj intern'a'j pre'fid'ul'o'j, triumf'ad'o pro venk'o'j, kaj si'n'sub'met'o al la potenc'o kaj saĝ'o de la Parti'o. La mal'kontent'o'j produkt'at'a'j de li'a sen'en'hav'a, sen'kontent'iĝ'a viv'o est'as intenc'e ekster'e'n'ig'at'a'j kaj dilu'at'a'j per tia'j rimed'o'j kia la Du Minut'o'j da Mal'am'o; kaj la konjekt'ad'o'n kiu pov'us ebl'e okaz'ig'i skeptik'a'n aŭ ribel'a'n vid'punkt'o'n antaŭ'mort'ig'as li'a fru'e akir'it'a intern'a disciplin'o. La unu'a kaj plej'simpl'a etap'o en la disciplin'o, kiu est'as instru'ebl'a eĉ al jun'a'j infan'o'j, nom'iĝ'as, en Nov'parol'o, krim'halt'o. Krim'halt'o signif'as la kapabl'o'n ek'halt'i, kvazaŭ instinkt'e, ĉe la sojl'o de kiu ajn danĝer'a pens'o.

Ĝi inkluziv'as la kapabl'o'n ne kompren'i analogi'o'j'n, ne percept'i logik'a'j'n erar'o'j'n, mis'kompren'i eĉ la plej simpl'a'j'n argument'o'j'n se ili est'as mal'amik'a'j al Engsoco, kaj enu'i aŭ sent'i naŭz'o'n pro kia ajn pens'direkt'o kiu konduk'us herez'e'n. Krim'halt'o, mal'long'e, signif'as si'n'protekt'a'n stult'ec'o'n. Sed ne sufiĉ'as stult'ec'o. Mal'e, ortodoks'ec'o plen'a'senc'e postul'as reg'iĝ'o'n de oni'a'j mens'a'j proced'o'j tiel komplet'a'n kiel tiu de la korp'o de si'n'tord'ist'o. La Oceani'a soci'o baz'iĝ'as, fund'e, sur la kred'o ke Grand'a Frat'o est'as ĉiom'potenc'a kaj ke la Parti'o est'as ne'erar'i'pov'a. Sed ĉar efektiv'e Grand'a Frat'o ne est'as ĉiom'potenc'a kaj la Parti'o ne est'as ne'erar'i'pov'a, neces'as ke est'u sen'lac'a, moment'o'n-al-moment'a fleks'ebl'ec'o rilat'e al fakt'o'j. La ŝlos'il'vort'o pri tio est'as nigr'o'blank'o. Kiel tiom da Nov'parol'a'j vort'o'j, tiu vort'o hav'as du si'n'kontraŭ'dir'a'j'n signif'o'j'n. Uz'at'e pri mal'amik'o, ĝi signif'as la kutim'o'n impertinent'e pretend'i ke nigr'o est'as blank'o, kontraŭ'e al la evident'a'j fakt'o'j. Uz'at'e pri Parti'an'o, ĝi signif'as lojal'a'n pret'o'n dir'i ke nigr'o est'as blank'o kiam tio'n postul'as la Parti'a disciplin'o. Sed ĝi ankaŭ signif'as la kapabl'o'n kred'i ke nigr'o est'as blank'o, kaj, eĉ pli, sci'i ke nigr'o est'as blank'o, kaj forges'i ke oni iam kred'is la mal'o'n. Tio postul'as daŭr'a'n ŝanĝ'ad'o'n de la pas'int'ec'o, ebl'ig'at'a'n de la pens'o'sistem'o kiu efektiv'e inkluziv'as la ali'a'j'n, kaj kiu en la Nov'parol'o nom'iĝ'as du'obl'a'pens'o.

La ŝanĝ'ad'o de la pas'int'ec'o neces'as pro du kial'o'j, el kiu'j unu est'as sekundar'a kaj, pli-mal'pli, antaŭ'protekt'a. La sekundar'a kial'o est'as ke la Parti'an'o, kiel la prolet'o, toler'as la aktual'a'j'n kondiĉ'o'j'n part'e ĉar li hav'as neni'o'n kun kiu li pov'as kompar'i ili'n. Li dev'as est'i de'tranĉ'it'a for de la pas'int'ec'o, sam'e kiel li dev'as est'i de'tranĉ'it'a for de fremd'a'j land'o'j, preciz'e ĉar neces'as ke li kred'u si'n pli bon'stat'a ol la pra'patr'o'j, kaj ke la averaĝ'a nivel'o de material'a komfort'o konstant'e alt'iĝ'as. Sed mult'e pli grav'a kial'o por la re'ĝust'ig'o de la pas'int'ec'o est'as la bezon'o gard'i la ne'erar'i'pov'o'n de la Parti'o. Ne nur ke preleg'o'j, statistik'o'j, kaj registr'o'j ĉiu'spec'a'j dev'as est'i konstant'e ĝis'dat'ig'at'a'j por montr'i ke la antaŭ'dir'o'j de la Parti'o est'is sen'escept'e ĝust'a'j. Ankaŭ ĉar neni'u ŝanĝ'o en la doktrin'o aŭ politik'a alianc'o est'as agnosk'ebl'a. Ĉar ŝanĝ'i oni'a'n opini'o'n, aŭ eĉ oni'a'n politik'o'n, signif'as konfes'i mal'fort'o'n. Se, ekzempl'e, Eŭrazi'o aŭ Orient'azi'o (kiu ajn aktual'e est'as) est'as la mal'amik'o nun'temp'e, sekv'e tiu land'o dev'as est'i de ĉiam la mal'amik'o. Kaj se la fakt'o'j dir'as i'o'n ali'a'n, do la fakt'o'j dev'as est'i ŝanĝ'it'a'j. Tial la histori'o est'as konstant'e re'verk'at'a. Tiu tag'o'n-post-tag'a fals'ad'o de la pas'int'ec'o, far'at'a de la Ministr'ej'o de la Ver'o, est'as egal'e neces'a por la stabil'ec'o de la reĝim'o kiel la sub'prem'ad'o kaj spion'ad'o far'at'a'j de la Ministr'ej'o de la Am'o.

La ŝanĝ'ebl'ec'o de la pas'int'ec'o est'as la centr'a kred'o de Engsoco. La pas'int'a'j event'o'j, oni argument'as, hav'as neni'a'n objektiv'a'n ekzist'o'n, ili plu ekzist'as nur en skrib'it'a'j registr'o'j kaj en la memor'o de hom'o'j. La pas'int'ec'o est'as kio'n ajn kun'e dir'as la registr'o'j kaj la memor'o'j. Kaj ĉar la Parti'o plen'e reg'as ĉiu'j'n registr'o'j'n kaj egal'e plen'e reg'as la mens'o'j'n de si'a'j membr'o'j, est'as evident'e ke la pas'int'ec'o est'as kio'n ajn la Parti'o decid'as. Ankaŭ evident'as ke kvankam la pas'int'ec'o est'as ŝanĝ'ebl'a, ĝi neniam est'as ŝanĝ'it'a rilat'e al iu ajn specif'a afer'o. Ĉar kiam ĝi est'as re'kre'it'a en kiu ajn form'o neces'as en la nun'a moment'o, tiam tiu nov'a versi'o ja est'as la pas'int'ec'o, kaj sekv'e neni'u diferenc'a pas'int'ec'o pov'us est'i ekzist'int'a. Tio valid'as eĉ kiam, kiel oft'e okaz'as, la sam'a event'o est'as ne're'kon'ebl'e ŝanĝ'end'a plur'foj'e dum unu'sam'a jar'o. Ĉiam la Parti'o posed'as la absolut'a'n ver'o'n, kaj evident'e la absolut'o neniam pov'as diferenc'i de tio kio ĝi nun est'as. Est'as klar'e ke reg'i la pas'int'ec'o'n de'pend'as plej'fundament'e de la trejn'ad'o de la memor'o. Cert'ig'i ke ĉiu'j skrib'it'a'j registr'o'j akord'as kun la aktual'a ortodoks'o est'as nur mekanik'a ag'o. Sed ankaŭ neces'as memor'i ke la event'o'j okaz'is laŭ la dezir'at'a form'o. Kaj se neces'as re'aranĝ'i oni'a'j'n memor'o'j'n aŭ fals'i skrib'it'a'j'n registr'o'j'n, do neces'as forges'i ke oni far'is tio'n. La metod'o far'i tio'n est'as lern'ebl'a sam'e kiel ĉiu ali'a mens'teknik'o. Ĝi'n lern'as la plej'part'o de la Parti'an'o'j, kaj cert'e ĉiu'j kiu'j est'as sam'e inteligent'a'j kiel ortodoks'a'j. En la Old'parol'o oni nom'is tio'n, tut'e mal'kaŝ'e, “real'o'reg'o”. En la Nov'parol'o ĝi nom'iĝ'as du'obl'a'pens'o, kvankam du'obl'a'pens'o inkluziv'as ankaŭ mult'o'n pli.

Du'obl'a'pens'o signif'as la kapabl'o'n hav'i du si'n'kontraŭ'ant'a'j'n kred'o'j'n en la mens'o sam'temp'e, kaj akcept'i ili'n ambaŭ. La Parti'a intelekt'ul'o sci'as laŭ kiu direkt'o ŝanĝ'i si'a'j'n memor'o'j'n; konsekvenc'e, li sci'as ke li manipul'as la real'o'n; sed per util'ig'ad'o de du'obl'a'pens'o li ankaŭ pruv'as al si ke la real'o ne est'as ŝanĝ'it'a. La proced'o dev'as est'i konsci'a, ali'e ĝi ne est'us sufiĉ'e preciz'e efektiv'ig'at'a, sed ĝi ankaŭ dev'as est'i ne'konsci'a, ali'e ĝi kun'port'us sent'o'n de fals'ad'o kaj tial de kulp'o. Du'obl'a'pens'o kuŝ'as ĉe la kor'o mem de Engsoco, ĉar la esenc'a ag'o de la Parti'o est'as uz'i konsci'a'n tromp'ad'o'n dum ĝi konserv'as firm'a'n cel'ad'o'n kiu neces'ig'as honest'o'n. Intenc'e dir'i mensog'o'j'n kaj sam'temp'e tut'e plen'e kred'i ili'n, forges'i ĉiu'n ne'oportun'a'n fakt'o'n, kaj post'e, kiam ĝi re'far'iĝ'as bezon'at'a, re'tir'i ĝi'n el la forges'o dum preciz'e la daŭr'o de tiu bezon'o, ne'i la ekzist'o'n de la objektiv'a real'o kaj tut'dum'e atent'i la real'o'n kiu'n oni ne'as— ĉio ĉi est'as nepr'e neces'a. Eĉ kiam oni uz'as la vort'o'n du'obl'a'pens'o neces'as uz'i du'obl'a'pens'o'n. Ĉar uz'ant'e la vort'o'n oni konfes'as ke oni fals'as la real'o'n; per nov'a du'obl'a'pens'ag'o oni nul'ig'as tiu'n sci'o'n; kaj tiel plu sen'fin'e, kun la mensog'o ĉiam unu salt'et'o'n antaŭ la ver'o. Fin'fin'e per la du'obl'a'pens'o la Parti'o sukces'is — kaj ebl'e, ĉar ni ne pov'as sci'i, plu sukces'os dum mil'o'j da jar'o'j — halt'ig'i la flu'o'n de la histori'o.

Ĉiu'j est'int'a'j oligarkioj perd'is si'a'n potenc'o'n aŭ pro rigid'iĝ'o aŭ pro mol'iĝ'o. Aŭ ili far'iĝ'is stult'a'j kaj arogant'a'j, mal'sukces'is adapt'i si'n al ŝanĝ'iĝ'int'a'j cirkonstanc'o'j, kaj est'is konker'it'a'j; aŭ ili far'iĝ'is liberal'a'j kaj sen'kuraĝ'a'j, ced'is kiam ili dev'us per'fort'i, kaj ankaŭ est'is konker'it'a'j. Ili est'is konker'it'a'j, do, aŭ pro konsci'o aŭ pro ne'konsci'o. La grand'a ag'o de la Parti'o est'is produkt'i pens'o'sistem'o'n en kiu ambaŭ stat'o'j pov'as sam'temp'e ekzist'i. Kaj sur neni'u ali'a intelekt'a fundament'o pov'us la reg'ad'o far'e de la Parti'o far'iĝ'i permanent'a. Por reg'i, kaj ĉiam reg'i, oni dev'as el'artik'ig'i la sent'o'n de real'o. Ĉar la sekret'o de reg'ad'o est'as la kombin'ad'o de kred'o pri la propr'a ne'erar'i'pov'o kun la kapabl'o lern'i per far'it'a'j erar'o'j.

Apenaŭ neces'as dir'i ke la plej subtil'a'j praktik'ant'o'j de la du'obl'a'pens'o est'as la invent'int'o'j de la du'obl'a'pens'o, kiu'j sci'as ke ĝi est'as vast'a sistem'o de mens'tromp'ad'o. En ni'a soci'o, tiu'j kiu'j plej bon'e sci'as kio okaz'as est'as sam'temp'e tiu'j kiu'j plej erar'e vid'as la ver'a'n mond'o'n.

Ĝeneral'e, ju pli grand'a la kompren'o, des pli grand'a la iluzi'iĝ'o; ju pli inteligent'a, des mal'pli mal'frenez'a. Unu klar'a ilustr'aĵ'o pri tio est'as la fakt'o ke la milit'histeri'o pli'intens'iĝ'as dum oni alt'e'n'ir'as en la soci'a rang'ar'o. La person'o'j kies vid'punkt'o pri la milit'o est'as plej preskaŭ'raci'a est'as la sub'prem'at'a'j popol'o'j de la pri'disput'at'a'j teritori'o'j. Por tiu'j hom'o'j la milit'o est'as simpl'e sen'fin'a katastrof'o kiu ond'as tie'n kaj re'e'n super ili'a'j korp'o'j kvazaŭ cunam'o. Kiu parti'o venk'as, est'as tut'e indiferent'e por ili. Ili konsci'as ke ŝanĝ'o de reg'ant'o'j signif'as nur ke ili sam'e labor'os kiel antaŭ'e, por nov'a'j mastr'o'j kiu'j trakt'as ili'n sam'e kiel la mal'nov'a'j. La iom'et'e pli favor'at'a'j labor'ist'o'j kiu'j'n ni nom'as “la proloj

est'as nur intermit'e konsci'a'j pri la milit'o. Kiam neces'as ili pov'as est'i instig'at'a'j al frenez'a fervor'o de tim'o kaj mal'am'o, sed las'it'a'j al si mem ili kapabl'as long'period'e forges'i ke la milit'o okaz'as. Nur en la rang'o'j de la Parti'o, kaj ĉef'e en la Intern'a Parti'o, trov'iĝ'as la ver'a milit'entuziasm'o.

Mond'konker'o'n kred'as plej firm'e la person'o'j kiu'j sci'as ke ĝi est'as mal'ebl'a. Tiu kurioz'a kun'lig'o de kontraŭ'o'j — sci'o kun ne'sci'o, cinik'ism'o kun fanatik'ism'o — est'as unu el la ĉef'a'j disting'a'j sign'o'j de la Oceani'a soci'o. La oficial'a ideologi'o abund'e en'hav'as kontraŭ'o'j'n eĉ kiam ne ekzist'as praktik'a kial'o por tio. Sekv'e, la Parti'o mal'akcept'as kaj fi'kulp'ig'as ĉiu'n princip'o'n kiu'n origin'e sub'ten'is la Social'ist'a mov'ad'o, kaj ĝi vol'as far'i tio'n en la nom'o de Social'ism'o. Ĝi predik'as mal'estim'o'n pri la labor'ist'a klas'o, kia'n oni ne pov'as trov'i jam de jar'cent'o'j, kaj ĝi vest'ig'as si'a'j'n membr'o'j'n per uniform'o kiu iam est'is propr'aĵ'o de la man'labor'ist'o'j kaj est'is adopt'it'a pro tio. Ĝi sistem'e sub'fos'as la solidar'ec'o'n de la famili'o, kaj nom'as si'a'n estr'o'n per nom'o kiu est'as rekt'a vek'signal'o por la sentiment'o de famili'a lojal'ec'o. Eĉ la nom'o'j de la kvar Ministr'ej'o'j per kiu'j ni est'as reg'at'a'j montr'as i'a'n impudencon per si'a intenc'a invers'ig'o de la fakt'o'j. La Ministr'ej'o de la Pac'o okup'as si'n per milit'o, la Ministr'ej'o de la Ver'o per mensog'o'j, la Ministr'ej'o de la Am'o per tortur'ad'o, kaj la Ministr'ej'o de la Abund'o per mal'sat'ig'ad'o.

Tiu'j kontraŭ'dir'o'j ne est'as akcident'a'j, nek ili rezult'as el ordinar'a hipokrit'ec'o; ili est'as intenc'a'j aplik'o'j de du'obl'a'pens'o. Ĉar nur per kun'akord'ig'o de kontraŭ'dir'o'j pov'as la reg'potenc'o est'i sen'fin'e gard'at'a.

Laŭ neni'u ali'a manier'o ebl'us romp'i la antikv'a'n cikl'o'n. Por mal'okaz'ig'i la egal'ec'o'n de hom'o'j por ĉiam — por ke la Alt'a, kiel ni nom'is ili'n, gard'u si'a'n pozici'o'n permanent'e — la ĉef'a mens'a stat'o dev'as est'i moder'ig'at'a frenez'o.

Sed rest'as unu demand'o kiu'n ĝis nun ni preskaŭ ignor'is. Nom'e: kial mal'ebl'ig'i la egal'ec'o'n de hom'o'j? Se ni supoz'as ke la mekanik'o de la proced'o est'as ĝust'e pri'skrib'it'a, kiu'n motiv'o'n hav'as tiu gigant'a, preciz'e plan'it'a pen'o glaci'ig'i la histori'o'n je specif'a moment'o?

Ĉi tie ni ating'as la centr'a'n sekret'o'n. Kiel ni vid'is, la mistik'o de la Parti'o, kaj super ĉio de la Intern'a Parti'o, de'pend'as de du'obl'a'pens'o. Sed pli profund'e ol tio kuŝ'as la origin'a motiv'o, la neniam dub'at'a instinkt'o kiu unu'e instig'is la al'pren'o'n de potenc'o kaj ekzist'ig'is la du'obl'a'pens'o'n, la Pens'polic'o'n, la sen'ĉes'a'n milit'ad'o'n, kaj ĉiu'j'n ali'a'j'n neces'a'j'n il'o'j'n. Tiu motiv'o efektiv'e konsist'as...

Winston konsci'iĝ'is pri silent'o, sam'kiel oni konsci'iĝ'as pri nov'a son'o. Ŝajn'is al li ke Juli'a jam de mult'a temp'o est'as tre kviet'a. Ŝi kuŝ'as sur si'a flank'o, nud'a supr'e de la tali'o, kun la vang'o apog'at'a de man'o kaj unu mal'hel'a har'fask'et'o fal'int'a trans ŝi'a'j'n okul'o'j'n. Ŝi'a brust'o lev'iĝ'as kaj mal'lev'iĝ'as ne'rapid'e kaj regul'e.

“Juli'a.”

Neni'u respond'o.

“Juli'a, ĉu vi est'as vek'a?”

Neni'u respond'o. Ŝi dorm'as. Li ferm'is la libr'o'n, met'is ĝi'n zorg'e sur la plank'o'n, kuŝ'iĝ'is, kaj tir'is la kovr'o'tuk'o'n super kaj si'n kaj ŝi'n.

Li ankoraŭ, li pens'is, ne lern'is la ĉef'sekret'o'n. Li kompren'as la kiel'o'n; li ne kompren'as la kial'o'n. Ĉapitr'o I, sam'kiel Ĉapitr'o III, efektiv'e ne dir'is al li i'o'n ne jam sci'at'a'n de li; ĝi nur sistem'e prezent'is sci'o'n kiu'n li jam hav'is. Sed leg'int'e ĝi'n li sci'is pli bon'e ol antaŭ'e ke li ne frenez'as.

Est'i en minoritat'o, eĉ minoritat'o konsist'ant'a el nur unu, ne signif'as frenez'o'n. Ekzist'as ver'o kaj ekzist'as mal'ver'o, kaj se oni kroĉ'iĝ'as al la ver'o eĉ kontraŭ la tut'a mond'o, oni ne frenez'as. Flav'a radi'o el la mal'supr'e'n'ir'ant'a sun'o oblikv'e ven'is tra la fenestr'o kaj fal'is trans la kusen'o'n. Li ferm'is si'a'j'n okul'o'j'n. La sun'bril'o sur li'a vizaĝ'o kaj la tuŝ'sent'o de la glat'a korp'o de la knab'in'o don'is al li fort'a'n, dorm'em'a'n, sekur'ec'a'n sent'o'n. Li est'as sekur'a, ĉio est'as en ord'o. Li en'dorm'iĝ'is murmur'ant'e “Mal'frenez'o ne est'as statistik'aĵ'o”, sent'ant'e ke tiu koment'o en'hav'as profund'a'n saĝ'o'n. Kiam li vek'iĝ'is, li sent'is ke li long'e dorm'is, sed rigard'et'o al la mal'nov'mod'a horloĝ'o inform'is li'n ke est'as nur la du'dek'a kaj tri'dek. Li kuŝ'is dorm'et'ant'e dum kelk'a temp'o; post tio la kutim'a profund'a'pulm'a kant'ad'o ek'son'is el la sub'a kort'o: “Nur sen'esper'a dezir'aĵ'o.

For'glit'em'a kiel tag’ april'a, Kun ek'vid'o, ek'dir'o, rev'inspir'o, Kun'for'ir'is kor'o mi'a!”

Tiu rim'aĉ'a kant'o ŝajn'e konserv'is si'a'n popular'ec'o'n. Oni aŭd'ad'is ĝi'n ĉie. Ĝi trans'viv'is la Mal'am'o'kant'o'n. Juli'a vek'iĝ'is pro la son'o, mal'kun'tir'is si'n luks'e, kaj el'lit'iĝ'is.

“Mi mal'sat'as,” ŝi dir'is. “Ni pret'ig'u pli da kaf'o. Damn'e! La forn'o esting'iĝ'is kaj la akv'o mal'varm'as.” Ŝi pren'is la forn'o'n kaj sku'is ĝi'n.

“Mank'as ole'o en ĝi.”

“Ni pov'os akir'i iom de old'a Charrington, supoz'ebl'e.”

“Kurioz'e; mi cert'is ke ĝi est'as plen'a. Mi sur'met'os vest'o'j'n,” ŝi plu'dir'is. “Ŝajn'as ke pli mal'varm'iĝ'is.”

Winston ankaŭ el'lit'iĝ'is kaj vest'is si'n. La sen'lac'a voĉ'o ankoraŭ kant'ad'is: “Laŭ'dir'e la temp'o kurac'as, Laŭ'dir'e forges'o do ven'os; nu Ankoraŭ rid'et'o'j kaj larm'o'j tra l’ jar'o'j, Ja tord'as la kor'ŝnur'o'j'n plu!”

Dum li lig'is la zon'o'n de si'a kombine'o li paŝ'is al la fenestr'o.

Sen'dub'e la sun'o jam mal'supr'e'n'ir'is mal'antaŭ la dom'o'j'n; la sun'o ne plu bril'as en la kort'o'n. La pavim'ŝton'o'j est'is mal'sek'a'j, kvazaŭ ĵus lav'it'a'j, kaj li sent'is ke ankaŭ la ĉiel'o est'is lav'it'a, ĉar tiom freŝ'a kaj pal'a est'is la blu'o inter la kamen'tub'o'ĉapel'o'j. Sen'lac'e la vir'in'o marŝ'is tie'n kaj re'e'n, kork'ant'e kaj mal'kork'ant'e si'n, kant'ant'e kaj ek'silent'ant'e, pend'ig'ant'e pli da vind'aĵ'o'j, kaj ankoraŭ pli, kaj eĉ ankoraŭ pli. Li demand'is al si ĉu ŝi per'labor'as la viv'o'n per lav'ad'o de vest'o'j, aŭ nur est'as la sklav'o de du'dek aŭ tri'dek ge'nep'o'j. Juli'a trans'ven'is apud li'n; kun'e ili rigard'is kvazaŭ fascin'at'e de la fortik'a figur'o sub'a. Dum li rigard'is la vir'in'o'n en ŝi'a karakteriz'a poz'o, kun si'a'j dik'a'j brak'o'j etend'it'a'j al la ŝnur'o, kaj si'a'j fort'a'j ĉeval'in'ec'a'j glute'o'j emfaz'it'a'j, li la unu'a'n foj'o'n ek'pens'is ke ŝi est'as bel'a. Antaŭ tiam li neniam supoz'is ke la korp'o de kvin'dek'jar'aĝ'a vir'in'o, monstr'ig'it'a pro mult'a nask'ad'o, post'e mal'mol'ig'it'a, mal'glat'ig'it'a de labor'ad'o ĝis ĝi est'is mal'glat'a kiel tro'matur'a nap'o, pov'us est'i bel'a. Sed tiel est'as, kaj, li pens'is, kial ja ne? La solid'a sen'kontur'a korp'o, kvazaŭ granit'a blok'o, kaj la rasp'a ruĝ'a haŭt'o, sam'e rilat'is al la korp'o de knab'in'o kiel la roz'ber'o al roz'o. Kial la frukt'o est'u mal'pli valor'a ol la flor'o?

“Ŝi est'as bel'a,” li murmur'is.

“Ŝi'a'j koks'o'j nepr'e est'as metr'o'n larĝ'a'j, tamen,” dir'is Juli'a.

“Jen ŝi'a spec'o de bel'o,” dir'is Winston.

Li ten'is la supl'a'n tali'o'n, kiu'n facil'e ĉirkaŭ'is li'a brak'o. De la koks'o ĝis la genu'o ŝi'a flank'o est'is apud li'a. El ili'a'j korp'o'j neniam ven'os infan'o. Nur tio'n ili ne pov'is far'i. Nur per'parol'e, inter'mens'e, ili pov'os trans'don'i la sekret'o'n. La vir'in'o sub'a ne hav'is mens'o'n, ŝi hav'is nur fort'a'j'n brak'o'j'n, varm'a'n kor'o'n, kaj fekund'a'n ventr'o'n. Li demand'is al si kiom da infan'o'j ŝi nask'is. Ver'ŝajn'e almenaŭ dek kvin. Ŝi spert'is si'a'n efemer'a'n flor'ad'o'n, jar'o'n, ebl'e, da sovaĝ'roz'a bel'o, kaj post'e ŝi subit'e ek'ŝvel'is kvazaŭ fekund'ig'it'a frukt'o kaj far'iĝ'is mal'mol'a kaj ruĝ'a kaj mal'glat'a, kaj post tio ŝi'a viv'o konsist'is el vest'o'lav'ad'o, frot'lav'ad'o, faden'flik'ad'o, kuir'ad'o, bala'ad'o, polur'ad'o, flik'ad'o, frot'lav'ad'o, vest'o'lav'ad'o, unu'e por infan'o'j, post'e por ge'nep'o'j, dum tri sen'paŭz'a'j jar'o'j. Kaj post ĉio ĉi ŝi ankoraŭ kant'ad'as. La mistik'a respekt'eg'o kiu'n li sent'is pri ŝi est'is iel miks'it'a kun la aspekt'o de la pal'a, sen'nub'a ĉiel'o, etend'iĝ'ant'a mal'antaŭ la kamen'tub'o'ĉapel'o'j en sen'fin'a'n distanc'o'n. Est'is kurioz'e, pens'i ke la ĉiel'o est'as sam'a por ĉiu'j, en Eŭrazi'o aŭ Orient'azi'o sam'e kiel ĉi tie. Kaj la hom'o'j sub la ĉiel'o ankaŭ est'is tre'eg'e simil'a'j — ĉie, en la tut'a mond'o, cent'o'j da mil'o'j da milion'o'j da hom'o'j tut'e simil'a'j al ĉi tiu, hom'o'j kiu'j ne sci'is pri la ekzist'o de la ali'a'j hom'o'j, apart'ig'it'a'j de mur'o'j da mal'am'o kaj mensog'o'j, tamen preskaŭ preciz'e sam'a'j — hom'o'j kiu'j neniam lern'is pens'i sed kiu'j stok'as en si'a'j kor'o'j kaj ventr'o'j kaj muskol'o'j la potenc'o'n kiu unu tag'o'n renvers'os la mond'o'n. Se ekzist'as esper'o, ĝi trov'iĝ'as inter la proloj! Sen est'i ĝis'fin'e leg'int'a la libr'o'n, li sci'is ke tio dev'as est'i la last'a mesaĝ'o de Goldstein.La est'ont'ec'o aparten'as al la proloj. Kaj ĉu li pov'as est'i cert'a ke kiam ven'os ili'a vic'o, la mond'o konstru'ot'a de ili ne est'os egal'e fremd'a por li, Winston Smith, kiel la mond'o de la Parti'o? Jes, ĉar almenaŭ ĝi est'os mal'frenez'a mond'o. Kie est'as egal'ec'o, tie pov'as est'i mal'frenez'o. Pli- mal'pli fru'e tio okaz'os, fort'o far'iĝ'os konsci'o. La proloj est'as sen'mort'a'j, ne ebl'as dub'i tio'n kiam oni rigard'as tiu'n brav'a'n person'o'n en la kort'o.

Fin'e ili'a vek'iĝ'o okaz'os. Kaj ĝis tio okaz'os, kvankam ebl'e est'os mil jar'o'j, ili rest'os viv'ant'a'j malgraŭ ĉio, kvazaŭ bird'o'j, pas'ig'ant'e de korp'o al korp'o la viv'kvalit'o'n kiu'n ne hav'as la Parti'o kaj kiu'n ĝi ne pov'as nul'ig'i.

“Ĉu vi memor'as,” li dir'is, “la turd'o'n kiu kant'is al ni, tiu'n unu'a'n tag'o'n, ĉe la rand'o de la arb'ar'et'o?”

“Li ne kant'is al ni,” dir'is Juli'a. “Li kant'is por plaĉ'i si'n. Eĉ ne tio'n. Li nur kant'is.”

La bird'o'j kant'as, la proloj kant'as. La Parti'o ne kant'as. Ĉie en la mond'o, en Londono kaj Nov'jork'o, en Afrik'o kaj Brazilo, kaj en la mister'a'j, mal'permes'it'a'j land'o'j preter la lim'o'j, en la strat'o'j de Parizo kaj Berlino, en la vilaĝ'o'j de la sen'fin'a Rus'a step'o, en la bazar'o'j de Ĉini'o kaj Japani'o — ĉie star'as la sam'a solid'a ne'konker'ebl'a figur'o, monstr'ig'it'a de labor'ad'o kaj nask'ad'o, labor'eg'ant'a de nask'iĝ'o ĝis mort'o sed ankoraŭ kant'ant'a. El tiu'j fortik'a'j lumb'o'j ras'o de konsci'ul'o'j nepr'e ven'os. Vi est'as la mort'ul'o'j, ili'a est'as la est'ont'ec'o. Sed vi pov'os part'o'pren'i en tiu est'ont'ec'o se vi plu'viv'ig'os la mens'o'n kiel ili plu'viv'ig'as la korp'o'n, kaj trans'don'ad'as la sci'o'n ke du plus du egal'as al kvar.

“Ni est'as la mort'ul'o'j,” li dir'is.

“Ni est'as la mort'ul'o'j,” eĥ'is Juli'a lojal'e.

“Vi est'as la mort'ul'o'j,” dir'is fer'a voĉ'o mal'antaŭ ili.

Ili ek'salt'is apart'e'n. La intest'o'j de Winston ŝajn'is glaci'iĝ'i. Li pov'is vid'i la blank'o'n kiu tut'e ĉirkaŭ'as la irid'o'j'n de la okul'o'j de Juli'a. Ŝi'a vizaĝ'o est'is lakt'e flav'iĝ'int'a. La strek'o da ruĝ'eg'o kiu ankoraŭ est'is sur ĉiu vang'ost'o star'is akr'e, preskaŭ kvazaŭ ne'konekt'it'e al la sub'a haŭt'o.

“Vi est'as la mort'ul'o'j,” ripet'is la fer'a voĉ'o.

“Ĝi est'is mal'antaŭ la bild'o,” spir'is Juli'a.

“Ĝi est'is mal'antaŭ la bild'o,” dir'is la voĉ'o. “Rest'u preciz'e kie vi est'as.

Neniom mov'iĝ'u antaŭ ol ordon'o est'os don'it'a.”

Komenc'iĝ'is, fin'fin'e komenc'iĝ'is! Ili pov'is far'i neni'o'n escept'e de star'i rigard'ant'e en la okul'o'j'n unu de la ali'a. Fuĝ'i por sav'i la viv'o'n, el'ir'i el la dom'o antaŭ ol est'os tro mal'fru'e — neni'u tia pens'o pens'iĝ'is en ili.

Est'us ne'koncept'ebl'e, mal'obe'i la fer'a'n voĉ'o'n el la mur'o. Est'is krak'o kvazaŭ hok'o est'is turn'it'a, kaj kraŝ'o de romp'iĝ'ant'a vitr'o. La bild'o est'is fal'int'a sur la plank'o'n, mal'kovr'ant'e la tele'ekran'o'n mal'antaŭ si.

“Nun ili pov'as vid'i ni'n,” dir'is Juli'a.

“Nun ni pov'as vid'i vi'n,” dir'is la voĉ'o. “Star'u en la mez'o de la ĉambr'o. Star'u dors’-al-dors'e. Kun'met'u vi'a'j'n man'o'j'n mal'antaŭ vi'a'j kap'o'j. Ne tuŝ'u unu la ali'a'n.”

Ili ne tuŝ'is unu la ali'a'n, sed ŝajn'is al li ke li pov'as sent'i la trem'ad'o'n de la korp'o de Juli'a. Aŭ ebl'e nur est'is la trem'ad'o de li'a propr'a korp'o. Li ja sukces'is ĉes'ig'i la kun'klak'ad'o'n de li'a'j dent'o'j, sed li'a'j genu'o'j ne est'is reg'ebl'a'j. Son'is la paŝ'eg'ad'o de bot'o'j sub'e, intern'e de kaj ekster la dom'o.

La kort'o ŝajn'is plen'a de hom'o'j. Io est'is tren'at'a trans la ŝton'o'j'n. La kant'ad'o de la vir'in'o ek'ĉes'is abrupt'e. Aŭd'iĝ'is long'a, rul'iĝ'ant'a son'ar'o, kvazaŭ la lav'kuv'o est'is ĵet'it'a trans la kort'o'n, kaj sekv'is konfuz'it'a son'ar'o de koler'a'j kri'o'j, fin'iĝ'int'a per kri'eg'o pro dolor'o.

“La dom'o est'as ĉirkaŭ'at'a,” dir'is Winston.

“La dom'o est'as ĉirkaŭ'at'a,” dir'is la voĉ'o.

Li aŭd'is Juli'a'n kun'puŝ'i la dent'o'j'n. “Mi supoz'as ke ni dev'us adiaŭ'i,”

ŝi dir'is.

“Vi dev'us adiaŭ'i,” dir'is la voĉ'o. Kaj post tio tut'e ali'a voĉ'o, mal'dik'a, kultiv'it'a voĉ'o kiu'n, laŭ la sent'o de Winston, li aŭd'is iam antaŭ'e, komenc'iĝ'is: “Kaj krom'e, dum ni parol'as pri tio, ‘Ven'as kandel'o por al'lit'e vi'n gvid'i. Ven'as hak'il'o por for'hak'i la kap'o'n.’!”

Io kraŝ'is sur la lit'o'n mal'antaŭ la dors'o de Winston. La supr'o de eskal'o est'is ĵet'it'a tra la fenestr'o'n kaj romp'is la kadr'o'n. Iu grimp'ad'is tra la fenestr'o'n. Okaz'is kur'ad'o de bot'o'j sur la ŝtup'ar'o. La ĉambr'o plen'iĝ'is de solid'a'j vir'o'j en nigr'a'j uniform'o'j, kun fer'kovr'it'a'j bot'o'j sur la pied'o'j kaj bat'il'o'j en la man'o'j.

Winston ne plu trem'ad'is. Eĉ li'a'j okul'o'j apenaŭ mov'iĝ'is. Nur unu afer'o grav'is; rest'i sen'mov'a, rest'i sen'mov'a, ne don'u al ili kial'o'n vi'n bat'i!

Vir'o kun glat'a vizaĝ'o de boks'ist'o, en kiu la buŝ'o est'is nur fend'et'o, halt'is kontraŭ li balanc'ant'e si'a'n baston'o'n medit'em'e inter si'a'j dik'fingr'o kaj montr'o'fingr'o. Winston renkont'is li'a'j'n okul'o'j'n. La sent'o de nud'ec'o, kun la man'o'j mal'antaŭ la kap'o kaj la vizaĝ'o kaj korp'o tut'e ne'protekt'at'a'j, est'is preskaŭ ne'toler'ebl'a. La vir'o el'puŝ'is la pint'o'n de blank'a lang'o, lek'is la lok'o'n kie dev'us est'i li'a'j lip'o'j, kaj post'e preter'paŝ'is. Sekv'is nov'a kraŝ'o. Iu est'is pren'int'a la vitr'a'n paper'prem'il'o'n de la tabl'o kaj dis'frakas'is ĝi'n sur la kamen'ŝton'o.

La fragment'o de koral'o, et'a ĉif'aĵ'o pal'ruĝ'a simil'a al suker'a roz'burĝon'et'o de kuk'o, rul'ig'is trans la mat'o'n. Kiel mal'grand'a, pens'is Winston, kiel mal'grand'a ĝi ĉiam est'is! Sekv'is en'spir'eg'o kaj bat'son'o mal'antaŭ li, kaj li ricev'is violent'a'n pied'bat'o'n sur la maleol'o kio preskaŭ fal'ig'is li'n. Unu el la vir'o'j est'is puŝ'eg'int'a si'a'n pugn'o'n en la sun'pleks'o'n de Juli'a, tiel fald'ant'e ŝi'n kvazaŭ poŝ'lini'il'o'n. Ŝi barakt'ad'is sur la plank'o, streb'eg'ant'e spir'i. Winston ne aŭdac'is turn'i si'a'n kap'o'n eĉ mili'metr'o'n, sed kelk'foj'e ŝi'a livid'a anhel'ant'a vizaĝ'o ven'is en li'a'n vid'angul'o'n. Eĉ en teror'o est'is kvazaŭ li pov'as sent'i ŝi'a'n dolor'o'n en si'a propr'a korp'o, la mort'ig'a'n dolor'o'n kiu tamen est'as mal'pli urĝ'a ol ŝi'a barakt'ad'o re'akir'i si'a'n spir'pov'o'n. Li sci'is kia est'as tio; la terur'a, agoni'ig'a dolor'o kiu rest'as konstant'e sed ankoraŭ ne est'as plen'e sufer'ebl'a ĉar antaŭ ĉio neces'as pov'i spir'i. Post tio du el la vir'o'j lev'is ŝi'n per la genu'o'j kaj ŝultr'o'j, kaj port'is ŝi'n el la ĉambr'o kvazaŭ sak'o'n. Winston ek'vid'et'is ŝi'a'n vizaĝ'o'n, renvers'it'a'n, flav'a'n kaj tord'it'a'n, kun la okul'o'j ferm'it'a'j, kaj ankoraŭ kun la stri'o da ruĝ'et'o sur ĉiu vang'o; kaj li ne re'vid'is ŝi'n.

Li star'is sen'mov'e kvazaŭ mort'e. Ankoraŭ neni'u est'is bat'int'a li'n.

Pens'o'j kiu'j ven'is propr'a'vol'e, sed kiu'j ŝajn'is tut'e sen'interes'a'j, komenc'is tra'flug'i li'a'n mens'o'n. Li demand'is al si ĉu ili kapt'is S-ro'n Charringtonon. Li demand'is al si kio'n ili est'is far'int'a'j al la vir'in'o en la kort'o. Li rimark'is ke li vol'eg'as urin'i, kaj sent'is febl'a'n surpriz'o'n, ĉar li jam urin'is antaŭ nur du-tri hor'o'j. Li rimark'is ke la horloĝ'o sur la kamen'bret'o indik'as naŭ, kio signif'as du'dek unu. Sed la lum'o ŝajn'is tro fort'a. Ĉu la lum'o ne est'us fad'ant'a je la du'dek'unu'a hor'o en aŭgust'a vesper'o? Li demand'is al si ĉu efektiv'e kaj li kaj Juli'a mis'kompren'is la temp'o'n — est'is dorm'int'a'j dum plen'a horloĝ-cirkl'o, kaj kred'is ke est'as la du'dek'tri'a, kiam efektiv'e est'as nul-ok-tri'dek la sekv'a'n maten'o'n. Sed li ne daŭr'ig'is la pens'o'n. Ĝi ne interes'is.

Sekv'is ali'a, mal'pli pez'a paŝ'o en la koridor'o. S-ro Charrington en'ir'is la ĉambr'o'n. La mien'o de la nigr'e uniform'it'a'j vir'o'j subit'e ek'febl'et'iĝ'is. Io est'is ankaŭ ŝanĝ'iĝ'int'a en la aspekt'o de S-ro Charrington. Li'a vid'o traf'is la fragment'o'j'n de la vitr'a paper'pez'il'o.

“Pren'u tiu'j'n pec'o'j'n,” li dir'is sever'e.

Vir'o klin'is si'n por obe'i. La london'kvartal'a akĉent'o est'is mal'aper'int'a. Winston subit'e re'kon'is kies voĉ'o'n li aŭd'is antaŭ kelk'a'j moment'o'j per la tele'ekran'o. S-ro Charrington ankoraŭ sur'hav'is si'a'n mal'nov'a'n velur'a'n jak'o'n, sed li'a har'ar'o, kiu antaŭ'e est'is preskaŭ blank'a, est'is far'iĝ'int'a nigr'a. Ankaŭ li ne sur'hav'is si'a'j'n okul'vitr'o'j'n. Li unu'foj'e ek'rigard'et'is Winstonon penetr'e, kvazaŭ por cert'ig'i li'a'n ident'ec'o'n, kaj post'e ne plu atent'is li'n. Li est'is ankoraŭ re'kon'ebl'a, sed li ne plu est'is la sam'a person'o. Li'a korp'o est'is rekt'iĝ'int'a, kaj ŝajn'is est'i pli'grand'iĝ'int'a.

Li'a'n vizaĝ'o'n est'is traf'int'a nur ŝanĝ'et'o'j, kiu'j tamen efekt'ig'is plen'a'n trans'form'o'n. La nigr'a'j okul'o'brov'o'j est'is mal'pli arbust'a'j, la fald'et'o'j est'is mal'aper'int'a'j, la tut'a form'o de la vizaĝ'o ŝajn'is est'i ali'iĝ'int'a; eĉ la naz'o aspekt'is mal'pli long'a. Nun ĝi est'is la atent'o'plen'a, mal'varm'a vizaĝ'o de vir'o ĉ. tri'dek'kvin'jar'aĝ'a. Winston ek'pens'is ke nun, la unu'a'n foj'o'n en si'a viv'o, li konsci'as rigard'i membr'o'n de la Pens'polic'o.

Part'o Tri

Li ne sci'is kie li est'as. Ver'ŝajn'e li est'as en la Ministr'ej'o de la Am'o, sed ne est'is ebl'e cert'iĝ'i pri tio. Li est'is en alt'plafon'a sen'fenestr'a ĉel'o kun mur'o'j el scintil'ant'e blank'a porcelan'o. Kaŝ'it'a'j lamp'o'j inund'is ĝi'n per mal'varm'a lum'o, kaj aŭd'iĝ'is ne'laŭt'a konstant'a zum'ad'o kiu, laŭ li'a supoz'o, iel rilat'as al la proviz'ad'o de aer'o. Benk'o, aŭ bret'o, nur sufiĉ'e larĝ'a por sur'sid'o, laŭ'ir'is la cirkonferenc'o'n de la ĉambr'o; inter'romp'is ĝi'n nur la pord'o kaj, ĉe la ekstrem'o kontraŭ la pord'o, neces'uj'o sen lign'a sur'sid'il'o. Est'is kvar tele'ekran'o'j, po unu en ĉiu mur'o.

Est'is ne'akr'a dolor'ad'o en li'a ventr'o. Ĝi est'is tie de kiam ili puŝ'is li'n en la ferm'it'a'n vetur'il'o'n kaj for'konduk'is li'n. Sed li est'is ankaŭ mal'sat'a, per ronĝ'em'a, ne'san'a spec'o de mal'sat'o. Ebl'e jam de du'dek kvar hor'o'j li ne Manĝ'is, ebl'e tri'dek ses. Li ankoraŭ ne sci'is, ver'ŝajn'e neniam sci'os, ĉu ili arest'is li'n dum la maten'o aŭ la vesper'o. Ek'de li'a arest'iĝ'o oni ne don'is al li manĝ'aĵ'o'n.

Li sid'is kiel ebl'e plej sen'mov'e sur la mal'larĝ'a benk'o, kun la man'o'j kruc'it'a'j sur la genu'o. Li jam lern'is sid'ad'i sen'mov'e. Se oni ne'atend'it'e mov'iĝ'is, ili kri'e riproĉ'is per la tele'ekran'o. Sed la dezir'eg'o manĝ'i pli'grand'iĝ'is en li. Li kred'et'is ke est'as kelk'a'j pan'er'o'j en la poŝ'o de la kombine'o. Eĉ ebl'is — tio'n li pens'is, ĉar foj'foj'e io ŝajn'is tikl'i li'a'n krur'o'n — ke ebl'e est'as relativ'e grand'a krust'o'pec'o tie. Fin'e la tent'o trov'i ĉu tio ver'as super'is li'a'n tim'o'n; li puŝ'is man'o'n en si'a'n poŝ'o'n.

Smith!” kri'is voĉ'o el la tele'ekran'o. “6079 Smith W.! Man'o'j'n el la poŝ'o'j, en la ĉel'o'j!”

De'nov'e li sid'is sen'mov'e, kun la man'o'j kruc'it'a'j sur la genu'o. Antaŭ ol est'i port'it'a ĉi tie'n li est'is pren'it'a al ali'a lok'o, kiu sen'dub'e est'is ordinar'a karcer'o, aŭ provizor'a kapt'it'ej'o uz'at'a de la patrol'o'j. Li ne sci'is kiom long'e li est'is tie; plur'a'j'n hor'o'j'n, nepr'e; sen horloĝ'o'j kaj sen tag'lum'o, est'is mal'facil'e konjekt'i la temp'o'pas'o'n. Ĝi est'is bru'o'plen'a fi'odor'aĉ'a lok'o. Ili met'is li'n en ĉel'o'n simil'a'n al tiu en kiu li nun est'as, sed fi'e mal'pur'aĉ'a kaj konstant'e plen'eg'a per dek aŭ dek kvin hom'o'j.

Plej'part'e ili est'is ordinar'a'j krim'ul'o'j, sed ankaŭ inter ili est'is kelk'a'j politik'a'j kapt'it'o'j. Li sid'is silent'e kontraŭ la mur'o, ŝov'etat'e de mal'pur'a'j korp'o'j, tro okup'at'e de tim'o kaj la dolor'o en la ventr'o por serioz'e atent'i la ĉirkaŭ'aĵ'o'j'n, tamen ankoraŭ rimark'ant'e la mir'ig'a'n diferenc'o'n en la kondut'o inter la Parti'an'o'j kaj la ali'a'j. La Parti'kapt'it'o'j est'is sen'escept'e silent'a'j kaj tim'ego'plen'a'j, sed ŝajn'is ke al la ordinar'a'j krim'ul'o'j neni'u grav'is. Ili kri'ad'is insult'o'j'n al la gard'ist'o'j, batal'is feroc'e kiam ili'a'j posed'aĵ'o'j est'is for'pren'it'a'j, skrib'ad'is obscen'a'j'n vort'o'j'n sur la plank'o, manĝ'is kaŝ'e kun'port'it'a'j'n aĵ'o'j'n. kiu'n ili produkt'is el mister'a'j kaŝ'ej'o'j en si'a'j vest'o'j, kaj eĉ super'kri'is la tele'ekran'o'n kiam ĝi pen'is re'star'ig'i bon'ord'o'n. Ali'flank'e, kelk'a'j el ili ŝajn'is afabl'e rilat'i kun la gard'ist'o'j, vok'is ili'n per krom'nom'o'j, kaj pen'is kaĵol'i el ili cigared'o'j'n tra la spion'tru'o en la pord'o. Ankaŭ la gard'ist'o'j trakt'is la ordinar'a'j'n krim'ul'o'j'n iom toler'em'e, eĉ kiam neces'is per'fort'e manipul'i ili'n. Est'is mult'a parol'ad'o pri la gulag'o'j, al kiu'j anticip'is send'iĝ'i la plej'part'o de la en'karcer'ig'it'o'j. Est'as “sufiĉ'e bon'e” en la gulag'o'j, li inform'iĝ'is, se oni sci'as kiu'j'n person'o'j'n kontakt'i, kaj kiel manipul'i la sistem'o'n. Est'as sub'aĉet'o, favor'ad'ism'o, kaj krim'ad'o ĉiu'spec'a, est'as sam'seks'amor'ad'o kaj putin'ad'o, eĉ est'as kontraŭ'leĝ'a alkohol'aĵ'o distil'at'a el ter'pom'o'j. La grav'a'j'n posten'o'j'n ricev'as nur la ordinar'a'j krim'ul'o'j, precip'e la gangster'o'j kaj la murd'ist'o'j, kiu'j konsist'ig'as i'a'n aristokrat'ar'o'n. Ĉiu'j'n fi'labor'o'j'n far'as la politik'ul'o'j.

Est'is konstant'a venad'o-kaj-for'ir'ad'o de en'karcer'ig'it'o'j ĉiu'spec'a'j: drog'vend'ist'o'j, ŝtel'ist'o'j, bandit'o'j, nigr'a'merkat'ist'o'j, ebri'ul'o'j, putin'o'j.

Kelk'a'j el la ebri'ul'o'j est'is tiom violent'a'j, ke la ali'a'j karcer'an'o'j dev'is unu'iĝ'i por sub'prem'i ili'n. Enorm'a vrak'ec'a vir'in'o, ebl'e ses'dek'jar'aĝ'a, kun gigant'a'j fal'ant'a'j mam'o'j, kaj dik'a'j ŝnur'eg'o'j da har'o'j kiu'j sen'ord'iĝ'is dum ŝi'a barakt'ad'o, est'is en'port'it'a, pied'bat'ant'e kaj kri'eg'ant'e, de kvar gard'ist'o'j, kiu'j ten'is ŝi'n, ĉiu ĉe unu angul'o. Ili de'ŝir'is la bot'o'j'n per kiu'j ŝi pen'ad'is pied'bat'i ili'n, kaj fal'ig'is ŝi'n sur la genu'o'j'n de Winston, preskaŭ romp'ant'e li'a'j'n li'a'j'n femur'ost'o'j'n. La vir'in'o tir'is si'n rekt'e'n kaj sekv'is ili'a'n el'ir'o'n per kri'o: “F__aj bastard'o'j!” Post'e, rimark'int'e ke ŝi sid'as sur io ne'eben'a, ŝi glit'is de la genu'o'j de Winston sur la benk'o'n.

“Pardon'o'n, karulĉjo,” ŝi dir'is. “Mi ne sid'us sur vi, sed la bugr'ul'o'j met'is mi'n tie'n. Ili n’ sciaŝ kondut'i kun vir'in'o, ĉu ne?” Ŝi paŭz'is, frap'et'is si'a'n brust'o'n, kaj rukt'is. “Pardon'o'n,” ŝi dir'is, “M’ankoraŭ ne reĝustiĝiŝ.”

Ŝi klin'is si'n antaŭ'e'n kaj vom'eg'is sur la plank'o'n.

“Pli bonaŝ,” ŝi dir'is, mal'klin'ant'e si'n kun ferm'it'a'j okul'o'j. “Neniam sub'prem'u ĝi'n, tio'n mi dir'as. El'ig'u ĝi'n dum ĝi freŝaŝ sur la stomak'o, tiel.”

Ŝi re'vigl'iĝ'is, turn'is si'n por de'nov'e rigard'i Winstonon, kaj ŝajn'is tuj ek'ŝat'i li'n. Ŝi met'is grand'eg'a'n brak'o'n ĉirkaŭ li'a'n ŝultr'o'n, kaj tir'is li'n al si, el'spirant'e bier'o'n kaj vom'o'n en li'a'n vizaĝ'o'n.

“Kiel vi nomiĝaŝ, karulĉjo?” ŝi dir'is.

Smith,” dir'is Winston.

Smith?” dir'is la vir'in'o. “Kurioĵe. Mi nomiĝaŝ ankaŭ Smith. “Mi povestuŝ vi'a patr'in'o!”

Ŝi ja pov'us, pens'is Winston, est'i li'a patr'in'o. Ŝi est'as proksim'um'e ĝust'aĝ'a kaj ĝust'e fort'a, kaj ver'ŝajn'e hom'o'j ŝanĝ'iĝ'as iom pro du'dek jar'o'j en gulag'o.

Neni'u ali'a parol'is al li. Surpriz'e est'is, kiom la ordinar'a'j krim'ul'o'j ignor'is la Parti'en'karcer'ul'o'j'n. La “politoj”, tiel ili nom'is ili'n kun ia sen'interes'a mal'estim'o. La Parti'a'j karcer'ul'o'j ŝajn'is tim'eg'i parol'i al iu ajn, kaj plej'ĉef'e parol'i unu al la ali'a. Nur unu'foj'e, kiam du Parti'an'o'j, ambaŭ est'is vir'in'o'j, est'is kun'prem'it'a'j sur la benk'o, li sub'aŭd'is en la bru'eg'o de voĉ'o'j kelk'a'j'n rapid'e flustr'it'a'j'n vort'o'j'n; kaj precip'e menci'o'n pri io nom'at'a “ĉambr'o unu-nul-unu”, kio'n li ne kompren'is.

Ebl'e antaŭ du aŭ tri hor'o'j ili port'is li'n ĉi tie'n. La akr'a dolor'o en la ventr'o neniam mal'aper'is, sed kelk'foj'e ĝi pli'mild'iĝ'is kaj kelk'foj'e mal'pli'mild'iĝ'is, kaj li'a'j pens'o'j konsekvenc'e pli'vast'iĝ'is aŭ mal'vast'iĝ'is.

Kiam ĝi mal'pli'mild'iĝ'is li pens'is nur pri la dolor'o mem, kaj pri si'a dezir'o hav'i manĝ'aĵ'o'n. Kiam ĝi pli'mild'iĝ'is, panik'o ek'kapt'is li'n. Okaz'is moment'o'j dum kiu'j li antaŭ'vid'is tio'n kio okaz'os al li tiel viv'klar'e ke li'a kor'o galop'is kaj li'a spir'ad'o ĉes'is. Li sent'is la frakas'bat'ad'o'n far'at'a'n per baston'eg'o'j sur li'a'j'n kubut'o'j'n, kaj per fer'kovr'it'a'j bot'o'j sur li'a'j'n tibi'o'j'n; li vid'is si'n humil'o'plen'e kaŭr'ant'a sur la plank'o, kri'e pet'eg'ant'e kompat'o'n, tra romp'it'a'j dent'o'j. Li apenaŭ pens'is pri Juli'a. Li ne pov'is koncentr'i si'a'n mens'o'n sur ŝi. Li am'is ŝi'n kaj ne perfid'os ŝi'n; sed tio est'is nur fakt'o, sci'at'a sam'kiel li sci'as la regul'o'j'n de aritmetik'o. Li ne plu sent'is am'o'n al ŝi, kaj li apenaŭ eĉ demand'is al si pri kio okaz'as al ŝi. Li pens'is pli oft'e pri O’Bri'e'n, kun intermit'a esper'et'o. O’Bri'e'n ebl'e sci'as ke li est'is arest'it'a. La Frat'ar'o, li est'is dir'int'a, neniam prov'as sav'i si'a'j'n membr'o'j'n. Sed ja est'as la raz'kling'o; ili send'os la raz'kling'o'n, se ili pov'os. Est'us ebl'e nur kvin sekund'o'j antaŭ ol la gard'ist'o sukces'os kur'i en la ĉel'o'n. La kling'o mord'os li'n per ia brul'ig'ant'a mal'varm'o, kaj eĉ la fingr'o'j ten'ant'a'j ĝi'n est'os ĝis'ost'e tranĉ'it'a'j. Ĉio re'konduk'is al li'a mal'san'a korp'o, kiu trem'e for'tir'is si'n de la plej mal'grand'a dolor'o. Li ne est'is cert'a ke li ja uz'us la raz'kling'o'n, eĉ se ven'us oportun'o. Est'as pli natur'e ekzist'i de moment'o al moment'o, akcept'ant'e dek minut'o'j'n pli da viv'o, eĉ kvankam est'ant'e cert'a ke est'os tortur'o ĉe la fin'o.

Kelk'foj'e li pen'is kalkul'i la nombr'o'n da porcelan'a'j brik'o'j en la mur'o'j de la ĉel'o. Tio dev'us est'i facil'a, sed li ĉiam mis'kalkul'is ie aŭ tie.

Pli oft'e li demand'is al si kie li est'as, kaj kiom'a hor'o est'as. Unu moment'o'n li est'is cert'a ke est'as la mez'o de la tag'lum'o ekster'e, kaj la sekv'a'n moment'o'n li est'is egal'e cert'a ke est'as plen'e sen'lum'e tie. En ĉi tiu lok'o, li sci'is instinkt'e, la lum'o'j neniam esting'iĝ'os. Ĝi est'is la lok'o sen mal'lum'o: li nun kompren'is kial O’Bri'e'n ŝajn'is re'kon'i la alud'o'n. En la Ministr'ej'o de la Am'o ne est'is fenestr'o'j. Li'a ĉel'o est'is ebl'e en la kor'o de la konstru'aĵ'o, aŭ ĉe ĝi'a ekster'a mur'o; ĝi est'is ebl'e dek etaĝ'o'j'n sub la ter'o, aŭ tri'dek super ĝi. Li mov'is si'n en'mens'e de lok'o al lok'o, kaj pen'is determin'i per si'a korp'o'sent'o ĉu li trov'iĝ'as alt'e en la aer'o aŭ profund'e en la ter'o.

Son'is marŝ'ant'a'j bot'o'j ekster'e. La ŝtal'a pord'o mal'ferm'iĝ'is bru'e.

Jun'a oficir'o, bon'ord'a nigr'e uniform'it'a figur'o, kiu ŝajn'is plen'e scintil'ant'a pro polur'it'a led'o, kaj kies pal'a rekt'aspekt'a vizaĝ'o simil'is al vaks'a mask'o, paŝ'is impon'e tra la pord'ej'o'n. Li gest'is al la ekster'a'j gard'ist'o'j en'konduk'i la kapt'it'o'n kiu'n ili gvid'as. La poet'o Ampleforth mal'cert'e paŝ'aĉ'is en la ĉel'o'n. La pord'o bru'e re'ferm'iĝ'is.

Ampleforto mov'iĝ'is unu-du'foj'e mal'cert'e de flank'o al flank'o, kvazaŭ ial supoz'ant'e ke ekzist'as ali'a pord'o tra kiu li pov'os el'ir'i, kaj post'e komenc'is paŝ'i tie'n kaj re'e'n tra la ĉel'o. Li ankoraŭ ne rimark'is ke Winston ĉe'est'as. Li'a'j konfuz'o'plen'a'j okul'o'j firm'e rigard'is la mur'o'n ĉ.

metr'o'n super la nivel'o de la kap'o de Winston. Li est'is sen'ŝu'a; grand'a'j, mal'pur'a'j pied'fingr'o'j puŝ'is si'n tra la tru'o'j en li'a'j ŝtrump'et'o'j. Li ankaŭ est'is plur'a'j'n tag'o'j'n for de si'n'raz'o. Mal'glat'a barb'o kovr'is li'a'n vizaĝ'o'n ĝis la vang'ost'o'j, don'ant'e al li aspekt'o'n de brut'ul'o, kio kontrast'is kurioz'e kun li'a grand'a mal'fort'a korp'o kaj li'a'j nervoz'a'j mov'iĝ'o'j.

Winston vigl'ig'is si'n iom'et'e el si'a letargi'o. Li nepr'e parol'u al Ampleforth, kaj risk'u ke kri'o ven'os el la tele'ekran'o. Eĉ ebl'is konjekt'i ke Ampleworth est'as la port'ant'o de la raz'kling'o.

Ampleworth,” li dir'is.

Mank'is kri'o el la tele'ekran'o. Ampleworth paŭz'is, iom'et'e surpriz'it'e.

Li'a'j okul'o'j mal'rapid'e fokus'ig'is si'n je Winston.

Ha, Smith!” li dir'is. “Ankaŭ vi!”

“Pro kio vi est'as ĉi tie?”

“Efektiv'e —” Li sid'iĝ'is mal'komfort'e sur la benk'o kontraŭ Winston.

“Ekzist'as nur unu krim'o, ĉu ne?” li dir'is.

“Kaj ĉu vi far'is ĝi'n?”

“Ŝajn'as ke jes.”

Li met'is man'o'n sur si'a'n frunt'o'n, kaj prem'is si'a'j'n tempi'o'j'n dum moment'o, kvazaŭ pen'ant'e memor'i i'o'n.

“Ĉi tia'j afer'o'j okaz'as,” li komenc'is mal'klar'e. “Mi sukces'is memor'i unu ekzempl'o'n — ebl'a'n ekzempl'o'n. Tem'is pri mis'ag'o, sen'dub'e. Ni prepar'ad'is definitiv'a'n el'don'o'n de la poem'o'j de Kipling. Mi las'is la vort'o'n “God” [“Di'o”] ĉe la fin'o de lini'o. Mi ne pov'is ne far'i tio'n!” li plu'dir'is preskaŭ indign'e, “Ne est'is ebl'e ŝanĝ'i la lini'o'n. La rim'end'aĵ'o est'is “rod”. Ĉu vi sci'as ke ekzist'as nur dek du rim'aĵ'o'j por “rod” en la tut'a lingv'o? Dum tag'o'j mi cerb'um'ad'is. Ne ekzist'is ali'a rim'aĵ'o.”

La esprim'o sur li'a vizaĝ'o ŝanĝ'iĝ'is. La ĉagren'o for'ir'is el ĝi, kaj dum moment'o li aspekt'is preskaŭ plaĉ'it'a. Ia intelekt'a varm'o, la ĝoj'o de pedant'o kiu trov'is iu'n sen'util'a'n fakt'o'n, bril'is tra la mal'pur'o kaj la sen'ord'a har'ar'o.

“Ĉu iam vi rimark'is,” li dir'is, “ke la tut'a histori'o de la Angl'a'lingv'a poezi'o est'as determin'it'a de la fakt'o ke mank'as rim'o'j en la Angl'a lingv'o?”

Ne, tiu specif'a pens'o neniam ek'est'iĝ'is en la mens'o de Winston.

Nek, en la aktual'a cirkonstanc'o, ĝi ŝajn'is al li tre grav'a aŭ interes'a.

“Ĉu vi sci'as kiom'a hor'o est'as?” li dir'is.

Ampleworth de'nov'e aspekt'is surpriz'it'a. “Mi apenaŭ pens'is pri tio.

Ili arest'is mi'n — antaŭ ebl'e du tag'o'j — ebl'e tri.” Li'a'j okul'o'j flirt'ad'is ĉirkaŭ la mur'o'j, kvazaŭ li du'on'e anticip'is trov'i fenestr'o'n ie. “Ne est'as diferenc'o inter nokt'o kaj tag'o en ĉi tiu lok'o. Mi ne sci'as kiel oni pov'us kalkul'i la temp'o'n.”

Ili parol'is mal'vigl'e dum kelk'a'j minut'o'j, kaj tiam, sen evident'a kial'o, kri'o el la tele'ekran'o ordon'is ke ili silent'u. Winston sid'is sen'mov'e, kun la man'o'j kruc'it'a'j. Ampleforth, tro grand'a por sid'i komfort'e sur la mal'larĝ'a benk'o, barakt'et'is de flank'o al flank'o, kun'met'ant'e si'a'j'n mal'dik'a'j'n man'o'j'n unu'e ĉirkaŭ unu genu'o'n, post'e ĉirkaŭ la ali'a'n. La tele'ekran'o kri'is al li ke li kviet'iĝ'u. La temp'o pas'is. Post du'dek minut'o'j, hor'o — est'is mal'facil'e sci'i. De'nov'e est'is la son'o de bot'o'j ekster'e. La intest'o'j de Winston kun'tir'iĝ'is. Baldaŭ, tre baldaŭ, ebl'e post kvin minut'o'j, ebl'e jam nun, la al'marŝ'ad'o de bot'o'j signif'os ke nun ven'is li'a vic'o.

La pord'o mal'ferm'iĝ'is. La mal'varm'vizaĝ'a oficir'o paŝ'is en la ĉel'o'n.

Per mal'long'a man'gest'o li indik'is Ampleforthon.

“Ĉambr'o 101,” li dir'is Ampleforth el'marŝ'is mal'lert'e inter la gard'ist'o'j, li'a vizaĝ'o est'is ne'klar'e perturb'it'a, sed sen'kompren'a.

Kio ŝajn'is long'a temp'o pas'is. La dolor'o en la ventr'o de Winston re'vigl'iĝ'is. Li'a mens'o sag'is ripet'e ĉirkaŭ'e'n laŭ unu'sol'a trak'o, kvazaŭ pilk'o fal'ant'a konstant'e en la sam'a'n seri'o'n de fend'et'o'j. Li hav'is nur ses pens'o'j'n. La dolor'o en la ventr'o; pec'o da pan'o; la sang'o kaj la kri'ad'o; O’Bri'e'n; Juli'a; la raz'kling'o. Spasm'is de'nov'e en li'a'j intest'o'j, la pez'a'j bot'o'j proksim'iĝ'as. Dum la pord'o mal'ferm'iĝ'is, la ond'o da aer'o kre'it'a de ĝi en'port'is fort'a'n odor'o'n de mal'varm'a ŝvit'o. Parsons marŝ'is en la ĉel'o'n. Li sur'hav'is kaki'a'n kulot'o'n kaj sport'ĉemiz'o'n.

Ĉi'foj'e Winston surpriz'iĝ'is tiom, ke li parol'is sen'pens'e.

“Vi ĉi tie!”

Parston ĵet'is al Winston rigard'et'o'n, en kiu est'is nek interes'iĝ'o nek surpriz'o, sed nur mizer'o. Li komenc'is marŝ'ad'i tie'n kaj re'e'n, mal'glat'e, evident'e ne'kapabl'a ten'i si'n kviet'a. Ĉiu'foj'e kiam li rekt'ig'is si'a'j'n dik'a'j'n genu'o'j, est'is evident'e ke ili trem'as. Li'a'j okul'o'j hav'is plen'apert'a'n, intens'a'n rigard'o'n, kvazaŭ li ne pov'as de'ten'i si'n de rigard'ad'o al io en la mez'distanc'o.

“Pro kio vi est'as en'karcer'e?” dir'is Winston.

“Pens'krim'o!” dir'is Parsons, preskaŭ plor'e. La ton'o de li'a voĉ'o sam'temp'e kred'ig'is plen'a'n konfes'o'n pri si'a kulp'o, kaj i'a'n ne'kred'ebl'a'n terur'iĝ'o'n ke tia vort'o est'as aplik'ebl'a al li. Li paŭz'is kontraŭ Winston, kaj komenc'is fervor'e apelaci'i al li: “Vi ne kred'as ke ili paf'os mi'n, ĉu, kamaradĉjo? Ili ne paf'as oni'n, se oni neni'o'n efektiv'e far'is — nur pens'o'j'n, kiu'j'n oni ne pov'as mal'help'i, ĉu? Mi sci'as ke ili just'e aŭskult'as oni'n. Ho, mi fid'as ili'n tiu'rilat'e! Ili kon'as mi'a'n histori'o'n, ĉu ne? Vi sci'as kia person'o mi est'is. Ne mal'bon'a person'o, mi'a'spec'e. Ne cerb'o'plen'a, sed fervor'a. Mi pen'is far'i mi'a'n plej'mult'o'n por la Parti'o, ĉu ne? Mi ricev'os nur kvin jar'o'n da pun'o, ĉu ne? Aŭ eĉ dek jar'o'j'n? Person'o kia mi pov'us far'iĝ'i tre util'a en gulag'o. Ili ne paf'us mi'n nur ĉar mi unu'foj'e erar'is.”

“Ĉu vi kulp'as?” dir'is Winston.

“Kompren'ebl'e mi kulp'as!” kri'is Parsons, far'ant'e servut'a'n rigard'et'o'n al la tele'ekran'o. “Vi ne kred'as ke la Parti'o arest'us sen'kulp'ul'o'n, ĉu?” Li'a ran'ec'a vizaĝ'o far'iĝ'is pli trankvil'a, kaj eĉ al'pren'is mien'o'n iom'et'e pi'aspekt'a'n. “La Pens'krim'o est'as terur'a afer'o, kamaradĉjo,” li dir'is sentenc'e. “Ĝi est'as insid'a. Ĝi pov'as kapt'i oni'n sen oni'a konsci'o. Ĉu vi sci'as kiel ĝi kapt'is mi'n? Dum mi'a dorm'o! Jes, ver'e.

Jen mi, labor'eg'ant'e, pen'ant'e far'i mi'a'n task'o'n — tut'e ne sci'ant'e ke est'as aĉ'pens'o'j en mi'a mens'o. Kaj subit'e mi komenc'is parol'i dum mi'a dorm'o.

Ĉu vi sci'as kio'n ili aŭd'is mi'n dir'i?”

Li mal'alt'ig'is si'a'n voĉ'o'n, kvazaŭ person'o dev'ig'at'a, pro mal'san'o, parol'i fi'e.

“For Grand'a Frat'o!” Jes, mi dir'is tio'n! Dir'is ĝi'n ripet'e, ŝajn'as. Inter vi kaj mi, kamaradĉjo, mi agnosk'as ke mi ĝoj'as ke ili ating'is mi'n, antaŭ ol ĝi pli'grav'iĝ'is. Ĉu vi sci'as kio'n mi dir'os al ili, kiam mi est'os antaŭ la tribunal'o? ‘Dank'o'n,’ mi dir'os, ‘dank'o'n, ĉar vi sav'is mi'n antaŭ ol est'is tro mal'fru'e.”

“Kiu denunc'is vi'n?” dir'is Winston.

“Mi'a fil'in'et'o,” dir'is Parsons, kun ia mal'gaj'a fier'o. “Ŝi aŭskult'is ĉe la ŝlos'il'tru'o. Aŭd'is kio'n mi dir'as, kaj kur'is al la patrol'o'j tuj la sekv'a'n tag'o'n. Tre lert'a ag'o, por sep'jar'ul'et'o, ĉu ne? Mi ne riproĉ'as ŝi'n pro tio.

Efektiv'e, mi fier'as pro ŝi. Est'as indik'o ke mi ĝust'aspir'it'e eduk'is ŝi'n, ver'e.”

Li far'is kelk'a'j'n pli'a'j'n si'n'ek'tir'et'o'j'n tie'n kaj re'e'n, plur'foj'e, dezir'o'plen'e rigard'ant'e la neces'uj'o'n. Post tio li subit'e de'puŝ'is si'a'n kulot'o'n.

“Pardon'u mi'n, kamaradĉjo,” li dir'is. “Mi ne pov'as de'ten'i mi'n. Est'as pro la atend'ad'o.”

Li puŝ'is si'a'n grad'a'n post'aĵ'o'n en la neces'uj'o'n. Winston kovr'is si'a'n vizaĝ'o'n per si'a'j man'o'j.

Smith!” kri'is la voĉ'o el la tele'ekran'o. “6079 Smith W! Mal'kovr'u vi'a'n vizaĝ'o'n. Ne kovr'u la vizaĝ'o'n en la ĉel'o'j.”

Winston mal'kovr'is si'a'n vizaĝ'o'n. Parsons util'ig'is la neces'uj'o'n, laŭt'e kaj abund'e. Post tio montr'iĝ'is ke la ŝtop'il'o est'as difekt'a, kaj la ĉel'o fetor'is naŭz'eg'e dum la sekv'a'j hor'o'j.

Parsons est'is for'konduk'it'a. Ali'a'j karcer'an'o'j ven'is kaj for'ir'is, mister'e. Unu, vir'in'o, est'is destin'it'a al “Ĉambr'o 101”, kaj, rimark'is Winston, ŝi ŝajn'is ŝrump'i kaj ali'kolor'iĝ'i aŭd'ant'e tiu'j'n vort'o'j'n. Ven'is hor'o kiam, se li est'is port'it'a ĉi tie'n dum la maten'o, do nun est'is la post'tag'mez'o; aŭ se est'is dum la post'tag'mez'o, do nun est'is la nokt'o'mez'o. Est'is ses karcer'an'o'j en la ĉel'o, vir'o'j kaj vir'in'o'j. Ĉiu'j sid'is tre kviet'e. Kontraŭ Winston sid'is vir'o kun sen'menton'a, dent'o'plen'a vizaĝ'o, ekzakt'e simil'a al tiu de iu grand'a sen'danĝer'a ronĝ'best'o. Li'a'j dik'a'j makul'it'a'j vang'o'j est'is tiel poŝ'form'a'j ĉe si'a mal'supr'o, ke est'is mal'facil'e ne kred'i ke li est'is stak'int'a et'a'j'n stok'o'j'n da manĝ'aĵ'o'j en ili.

Li'a'j pal'griz'a'j okul'o'j flirt'is tim'e de vizaĝ'o al vizaĝ'o kaj for'turn'is si'n rapid'e kiam li atent'ig'is ies okul'o'n.

La pord'o mal'ferm'iĝ'is, kaj pli'a karcer'ul'o est'is en'port'it'a, kies aspekt'o dum'moment'e est'ig'is mal'varm'a'n sent'o'n en Winston. Li est'is ordinar'a, mal'afabl'aspekt'a vir'o kiu ebl'e est'is inĝenier'o aŭ ia teknik'ist'o.

Sed kio trem'ig'is est'is la magr'ec'o de li'a vizaĝ'o. Ĝi est'is kvazaŭ krani'o.

Pro si'a mal'dik'ec'o la vizaĝ'o kaj okul'o'j aspekt'is ne'proporci'e grand'a'j, kaj la okul'o'j ŝajn'is plen'a'j de murd'em'a, ne'kontent'ig'ebl'a mal'am'o al iu aŭ io.

La vir'o sid'iĝ'is sur la ben'o'n ne tre distanc'e de Winston. Winston ne rigard'is li'n de'nov'e, sed la turment'it'a, krani'ec'a vizaĝ'o rest'is tiel vivida en li'a mens'o, kiel se ĝi est'us rekt'e ankaŭ li'a'j okul'o'j. Subit'e li kompren'as kio okaz'as. La vir'o mort'as pro mal'sat'o. La sam'a pens'o ŝajn'is ek'traf'i preskaŭ sam'temp'e ĉiu'n person'o'n en la ĉel'o. Est'is tre febl'a mal'kviet'ec'o sur la tut'a benk'o. La okul'o'j de la sen'menton'ul'o daŭr'e flirt'ad'is direkt'e al la krani'vizaĝ'ul'o, post'e turn'is si'n kulp'e, post'e re'tir'iĝ'is al li kvazaŭ ne'rezist'ebl'e al'log'it'a'j. Baldaŭ li komenc'is mal'kviet'iĝ'i sur si'a sid'ej'o. Fin'e li star'iĝ'is, anas'paŝ'is mal'lert'e trans la ĉel'o'n, serĉ'is en la profund'o de poŝ'o en si'a kombine'o, kaj, kun aspekt'o de embaras'o, etend'is mal'pur'aĉ'a'n pec'o'n da pan'o al la krani'vizaĝ'ul'o.

Ek'aŭd'iĝ'is furioz'a surd'ig'a muĝ'o el la tele'ekran'o. La sen'menton'ul'o ek'salt'is. La krani'vizaĝ'ul'o rapid'e ĵet'is si'a'j'n man'o'j'n mal'antaŭ si'a'n dors'o'n, kvazaŭ pruv'ant'e al la tut'a mond'o ke li rifuz'as la donac'o'n.

Bumstead!” muĝ'is la voĉ'o. “2713 Bumstead J.! Las'u fal'i tiu'n pec'o'n da pan'o!”

La sen'menton'ul'o las'is la pec'o'n da pan'o fal'i sur la plank'o'n.

“Rest'u star'ant'e kie vi est'as,” dir'is la voĉ'o. “Front'u direkt'e al la pord'o. Far'u neni'a'n mov'iĝ'o'n.”

La sen'menton'ul'o obe'is. Li'a'j grand'a'j poŝ'form'a'j vang'o'j trem'ad'is ne'reg'ebl'e. La pord'o bru'eg'e mal'ferm'iĝ'is. Dum la jun'a oficir'o en'ir'is kaj flank'e'n paŝ'is, vid'iĝ'is mal'antaŭ li mal'alt'a dik'a gard'ist'o kun enorm'a'j brak'o'j kaj ŝultr'o'j. Li star'iĝ'is kontraŭ la sen'menton'ul'o kaj, je signal'o far'it'a de la ali'a oficir'o, fal'ig'is terur'a'n bat'eg'o'n, fort'ig'at'a'n de la tut'a pez'o de li'a korp'o, plen'e sur la buŝ'o'n de la sen'menton'ul'o. La fort'o de tio ŝajn'is preskaŭ bat'i li'n super la plank'o'n. Li'a korp'o est'is ĵet'it'a trans la ĉel'o'n kaj sur'plank'iĝ'is ĉe la baz'o de la neces'uj'o. Dum moment'o li kuŝ'is kvazaŭ en stupor'o, kun mal'hel'a sang'o verŝ'iĝ'ant'a el li'a'j buŝ'o kaj naz'o.

Tre febl'a plor'et'ad'o aŭ grinc'ad'o, kiu ŝajn'is ne'konsci'a, venad'is el li. Post tio li rul'iĝ'is kaj lev'is si'n mal'stabil'e sur la man'o'j'n kaj genu'o'j'n. Mez'e de flu'ad'o de sang'o kaj saliv'o, la du du'on'o'j de dent'o'plak'o fal'is el li'a buŝ'o.

La en'karcer'ul'o'j sid'is tre'eg'e sen'mov'e, kun la man'o'j kruc'it'a'j sur la genu'o'j. La sen'menton'ul'o re'ramp'is en si'a'n lok'o'n. Laŭ unu flank'o de li'a vizaĝ'o la karn'o mal'hel'iĝ'ad'is. Li'a buŝ'o est'is ŝvel'int'a ĝis est'i sen'form'a ĉeriz'kolor'aĵ'o kun nigr'a tru'o en si'a mez'o.

De temp'o al temp'o iom da sang'o gut'is sur la brust'o'n de li'a kombine'o. Li'a'j griz'a'j okul'o'j ankoraŭ flirt'ad'is de vizaĝ'o al vizaĝ'o, eĉ pli kulp'o'plen'e ol antaŭ'e, kvazaŭ li pen'as trov'i kiom la ali'a'j mal'estim'as li'n pro li'a humil'iĝ'o.

La pord'o mal'ferm'iĝ'is. Per mal'grand'a gest'o la oficir'o indik'is la krani'vizaĝ'ul'o'n.

“Ĉambr'o 101,” li dir'is.

Son'is anhel'eg'o kaj mal'kviet'o ĉe la flank'o de Winston. La vir'o est'is efektiv'e ĵet'int'a si'n sur'genu'e'n sur la plank'o, kun la man'o'j kun'prem'it'a'j.

“Kamarad'o! Oficir'o!” li kri'is. “Ne neces'as konduk'i mi'n al tiu lok'o!

Ĉu mi ne jam dir'is ĉio'n al vi? Kio'n pli'a'n vi vol'as sci'i? Neni'o'n mi rifuz'us konfes'i, neni'o'n! Nur dir'u al mi kio ĝi est'as, kaj mi konfes'os tuj. Skrib'u ĝi'n kaj mi sub'skrib'os ĝi'n — i'o'n ajn. Ne al Ĉambr'o 101!”

“Ĉambr'o 101,” dir'is la oficir'o.

La vizaĝ'o de la vir'o, jam tre pal'a, far'iĝ'is tia'kolor'a, kia'n Winston ne kred'us ebl'a. Ĝi est'is klar'e, ne'mis'vid'ebl'e, verd'ec'a.

“Far'u kio'n ajn al mi!” li kri'is. “Vi de semajn'o'j mi'n mal'sat'ig'ad'as.

Fin'u la afer'o'n, por ke mi mort'u. Paf'u mi'n. Pend'um'u mi'n. Kondamn'u mi'n al du'dek kvin jar'o'j. Ĉu vi vol'as ke mi denunc'u iu'n ali'a'n? Nur dir'u kiu'n, kaj mi dir'os al vi kio'n ajn vi dezir'as. Ne grav'as al mi kiu est'as, aŭ kio'n vi far'os al tiu. Mi hav'as edz'in'o'n kaj tri infan'o'j'n. La plej aĝ'a el ili est'as ankoraŭ ne ses'jar'aĝ'a. Vi pov'os pren'i la tut'a'n ar'o'n kaj tranĉ'i ili'a'j'n gorĝ'o'j'n antaŭ mi'a'j okul'o'j, kaj mi star'os apud'e kaj rigard'os. Sed ne Ĉambr'o 101!”

“Ĉambr'o 101,” dir'is la oficir'o.

La vir'o ĉirkaŭ'rigard'is frenez'e sen'esper'e al la ali'a'j kapt'it'o'j, kvazaŭ kun ide'o ke li pov'os anstataŭ'ig'i si'n per ali'a viktim'o. Li'a'j okul'o'j halt'is ĉe la frakas'it'a vizaĝ'o de la sen'menton'ul'o. Li el'etend'is mal'dik'a'n brak'o'n.

“Tiu'n vi dev'as pren'i, ne mi'n!” li kri'is. “Vi ne aŭd'is kio'n li dir'ad'is, post kiam ili bat'is li'a'n vizaĝ'o'n. Don'u al mi oportun'o'n, kaj mi ripet'os ĉiu'n vort'o'n. Li est'as la person'o kiu kontraŭ'as la Parti'o'n, ne mi.” La gard'ist'o'j paŝ'is antaŭ'e'n. La voĉ'o de la vir'o far'iĝ'is kri'eg'aĉ'a. “Vi ne aŭd'is li'n!” li ripet'is. “La tele'ekran'o mis'funkci'is. Li'n vi vol'as. Pren'u li'n, ne mi'n!”

La du fort'eg'a'j gard'ist'o'j klin'is si'n por pren'i li'n per li'a'j brak'o'j. Sed je ĝust'e tiu moment'o li ĵet'is si'n trans la plank'o'n de la ĉel'o, kaj kapt'is unu el la fer'a'j krur'o'j kiu'j sub'ten'ad'is la benk'o'n. Li komenc'is sen'vort'a'n kri'eg'ad'o'n, kvazaŭ best'o. La gard'ist'o'j pren'is li'n por de'tir'i li'n, sed li kroĉ'is si'n al ĝi per mir'ig'a fort'o. Dum ebl'e du'dek sekund'o'j ili tir'ad'is li'n.

La ĉel'an'o'j sid'is kviet'e, kun la man'o'j kruc'it'a'j sur la genu'o'j, rigard'ant'e rekt'e antaŭ si'n. La kri'eg'ad'o ĉes'is; la vir'o ne plu hav'is sufiĉ'a'n spir'o'n por pli ol nur kroĉ'ad'i si'n. Sekv'is ali'spec'a kri'o. Bat'o far'it'a de la bot'o de gard'ist'o romp'is la fingr'o'j'n de unu el li'a'j man'o'j. Ili tren'is li'n star'pozici'e'n.

“Ĉambr'o 101,” dir'is la oficir'o.

La vir'o est'is el'konduk'it'a, marŝ'ant'e mal'stabil'e, kun la kap'o klin'it'a, suĉ'ant'e si'a'n dis'prem'it'a'n man'o'n, en li plen'e mank'is pli da batal'kapabl'o.

Long'a temp'o pas'is. Se est'is la nokt'o'mez'o kiam la krani'vizaĝ'ul'o est'is for'pren'it'a, do nun est'is la maten'o; se maten'e, do la post'tag'mez'o.

Winston est'is sol'a, kaj jam de hor'o'j est'is sol'a. La dolor'o pro sid'ad'o sur la mal'larĝ'a benk'o est'is tia, ke oft'e li star'iĝ'is kaj ĉirkaŭ'marŝ'ad'is, ne riproĉ'at'e de la tele'ekran'o. La pec'o da pan'o ankoraŭ kuŝ'is tie, kie la sen'menton'ul'o fal'ig'is ĝi'n. Komenc'e neces'is far'i fort'a'n pen'o'n por ne rigard'i ĝi'n, sed baldaŭ mal'sat'o ced'is al soif'o. Li'a buŝ'o est'is glu'ec'a kaj aĉ'gust'a. La zum'son'o kaj la sen'vari'a blank'a lum'o okaz'ig'is i'a'n sven'a'n sent'o'n, sent'o'n de vak'o en la kap'o. Oft'e li star'iĝ'is ĉar la dolor'o en la ost'o'j est'is ne plu toler'ebl'a, kaj post'e re'sid'iĝ'is preskaŭ tuj, ĉar li est'is tro sven'sent'a por est'i cert'a ke li rest'os sur'pied'a. Ĉiam, kiam li'a'j fizik'a'j sent'o'j est'is iom'et'e reg'at'a'j, la terur'iĝ'o re'ven'is. Kelk'foj'e, kun febl'iĝ'ant'a esper'o, li pens'is pri O’Bri'e'n kaj la raz'kling'o. Est'is koncept'ebl'e ke la raz'kling'o ebl'e al'ven'os kaŝ'it'e en li'a'j manĝ'aĵ'o'j, se oni ja iam don'os al li manĝ'aĵ'o'j'n. Ankoraŭ pli mal'klar'e li pens'is pri Juli'a. Ie, nepr'e, ŝi sufer'as ebl'e pli ol li. Ebl'e ŝi ĉi'moment'e kri'eg'as pro dolor'o. Li pens'is: “Se mi pov'us sav'i Juli'a'n per du'obl'ig'o de mi'a propr'a sufer'o, ĉu mi far'us tio'n?

Jes, ja.” Sed tio est'is nur intelekt'a decid'o, far'it'a ĉar li sci'is ke li dev'us far'i ĝi'n. Li ne sent'is ĝi'n. En ĉi lok'o ne ebl'is sent'i i'o'n ajn, escept'e de dolor'o kaj anticip'o de dolor'o. Krom'e, ĉu ebl'is, kiam oni efektiv'e sufer'as ĝi'n, vol'i pro ia kial'o ke la propr'a dolor'o pli'mult'iĝ'u? Sed tiu demand'o ankoraŭ est'is ne'respond'ebl'a.

La bot'o'j de'nov'e al'proksim'iĝ'is. La pord'o mal'ferm'iĝ'is. O’Bri'e'n en'ven'is.

Winston ek'star'iĝ'is. La ŝok'o de la vid'o plen'e pel'is el li ĉi'a'n antaŭ'zorg'em'o'n. La unu'a'n foj'o'n en mult'a'j jar'o'j li forges'is la ĉe'est'o'n de la tele'ekran'o.

“Ankaŭ vi'n ili kapt'is!” li kri'is.

“Mi'n li kapt'is antaŭ long'e,” dir'is O’Bri'e'n, kun mild'a, preskaŭ bedaŭr'em'a ironi'o. Li flank'e'n'paŝ'is. De mal'antaŭ li ven'is larĝ'brust'a gard'ist'o, kun long'a nigr'a baston'o en la man'o.

“Vi kon'as li'n, Winston,” dir'is O’Bri'e'n. “Ne tromp'u vi'n. Vi ja sci'is — vi ĉiam sci'is.”

Jes, li kompren'is nun, li ja ĉiam sci'is. Sed ne est'is temp'o por pens'i pri tio. Tut'e okup'is li'a'n vid'o'n la baston'o en la man'o de la gard'ist'o. Ĝi pov'us fal'i i'e'n ajn; sur la vert'o'n, sur la orel'pint'o'n, sur la supr'a'n part'o'n de la brak'o, sur la kubut'o'n — La kubut'o'n! Li est'is fal'int'a sur'genu'e'n, preskaŭ paraliz'it'e, ĉirkaŭ'ten'ant'e la bat'it'a'n kubut'o'n per la ali'a man'o. Ĉio est'is eksplod'int'a en flav'a'n lum'o'n. Ne'koncept'ebl'e, ne'koncept'ebl'e ke unu bat'o pov'us kaŭz'i tiom da dolor'o! La lum'eg'o mal'aper'is kaj li pov'is vid'i la ali'a'j'n du mal'supr'e'n rigard'ant'a'j'n al li. La gard'ist'o rid'ad'is pro li'a tord'iĝ'ad'o. Unu demand'o, klar'e, est'is jam respond'it'a. Neniam, pro iu ajn kial'o, oni pov'us dezir'i pli'iĝ'o'n de dolor'o. Pri dolor'o oni pov'as dezir'i nur unu afer'o'n: ke ĝi ĉes'u. Neni'o en la mond'o est'as tiel aĉ'a kiel fizik'a dolor'o.

Kiam ĉe'est'as dolor'o, ne ekzist'as hero'o'j, neniu'j hero'o'j, li pens'is ripet'e dum li barakt'ad'is sur la plank'o, kroĉ'ant'e sen'util'e si'a'n sen'pov'ig'it'a'n mal'dekstr'a'n brak'o'n.

Li kuŝ'is sur io, kio sent'iĝ'is kiel kamp'ad'a lit'o, escept'e ke ĝi est'is pli alt'a super la ter'o kaj ke li est'is lig'it'a iel, tiel ke li ne pov'as mov'iĝ'i.

Lum'o, kiu ŝajn'is pli fort'a ol kutim'e, fal'ad'is sur li'a'n vizaĝ'o'n. O’Bri'e'n star'is ĉe li'a flank'o, mal'supr'e'n rigard'ant'e intens'e al li. Ali'flank'e star'is vir'o en blank'a mantel'o, ten'ant'e hipoderm'a'n injekt'il'o'n.

Eĉ kiam li'a'j okul'o'j est'is mal'ferm'it'a'j, li nur iom post iom re'kon'is la ĉirkaŭ'aĵ'o'j'n. Li hav'is sent'o'n ke li naĝ'as supr'e'n en ĉi tiu'n ĉambr'o el tre mal'simil'a mond'o, ia sub'akv'a mond'o mult'e sub'a. Kiom long'e li est'is sub'e, tie, li ne sci'is. De la moment'o kiam ili arest'is li'n, li ne vid'is mal'lum'o'n nek tag'lum'o'n. Krom'e, li'a'j memor'o'j ne est'is sen'inter'romp'a'j.

Kelk'a'j'n foj'o'j'n li'a konsci'o, eĉ tia konsci'o kia'n oni hav'as dum dorm'o, ek'ĉes'is kaj re'komenc'iĝ'is post sen'en'hav'a interval'o. Sed ĉu la interval'o'j ampleks'is tag'o'j'n aŭ semajn'o'j'n aŭ nur sekund'o'j'n, ne ebl'is sci'i.

Per tiu unu'a sur'kubut'a bat'o la koŝmar'o komenc'iĝ'is. Post'e li konsci'iĝ'is ke ĉio tiam okaz'ant'a est'is nur prepar'a rutin'a pri'demand'ad'o, kiu'n ricev'as preskaŭ ĉiu'j kapt'it'o'j. Pri grand'a nombr'o da krim'o'j — spion'ad'o, sabot'ad'o, k.s. — ĉiu konfes'is tut'e rutin'e. La konfes'o est'is formal'aĵ'o, kvankam la tortur'o est'is real'a. Kiom'foj'e li est'is bat'it'a, kiom long'e daŭr'is la bat'ad'o'j, li ne pov'is memor'i. Ĉiam atak'is li'n sam'temp'e kvin aŭ ses vir'o'j en nigr'a'j uniform'o'j. Kelk'foj'e per pugn'o'j, kelk'foj'e per baston'o'j, kelk'foj'e per ŝtal'a'j bat'il'o'j, kelk'foj'e per bot'o'j. Divers'foj'e li rul'iĝ'ad'is sur la plank'o, sen'hont'e kiel best'o, korp'e barakt'ant'e tie'n kaj tie'n per sen'fin'a, sen'esper'a pen'o evit'i la pied'bat'o'j'n, kaj simpl'e invit'ant'e pli kaj ankoraŭ pli da pied'bat'o'j, en la rip'o'j'n, en la ventr'o'n, sur la kubut'o'j'n, sur la tibi'o'j'n, en la ingven'o'n, en la testik'o'j'n, sur la ost'o'n baz'e de la vertebr'ar'o. Kelk'foj'e tio daŭr'is tiom daŭr'e, ke fin'e kruel'e, fi'e, ne'pardon'ebl'e al li ŝajn'is, ne ke la gard'ist'o'j plu bat'ad'as li'n, sed ke li ne pov'as dev'ig'i si'n perd'i la konsci'o'n. Kelk'foj'e li'a kuraĝ'o tiom for'las'is li'n ke li komenc'is kri'eg'i pet'ant'e kompat'o'n, eĉ antaŭ la komenc'iĝ'o de la bat'ad'o, kiam nur vid'i pugn'o'n re'tir'it'a'n prepar'e por bat'o sufiĉ'is por verŝ'ig'i el li konfes'ad'o'n pri real'a'j kaj imag'at'a'j krim'o'j. Ali'foj'e li komenc'is kun firm'a decid'o konfes'i neni'o'n, kiam neces'is per'fort'e el'ig'i el li ĉiu'n vort'o'n inter suspir'o'j pro dolor'o, kaj kelk'foj'e li febl'e prov'is kompromis'i, kiam li dir'is al si: “Mi ja konfes'os, sed ankoraŭ ne. Mi dev'os el'ten'i ĝis la dolor'o far'iĝ'os ne'toler'ebl'a. Tri pied'bat'o'j'n pli, du pied'bat'o'j'n pli, post tio mi dir'os al ili kio'n ajn ili vol'as.” Kelk'foj'e li est'is bat'it'a ĝis li apenaŭ pov'is star'i, post'e ĵet'it'a kvazaŭ sak'o da ter'pom'o'j sur la ŝton'a'n plank'o'n de ĉel'o, las'it'a por re'fort'iĝ'i dum kelk'a'j hor'o'j, kaj post'e re'el'pren'it'a kaj re'bat'it'a. Ankaŭ okaz'is pli long'a'j period'o'j da re'fort'iĝ'ad'o. Li memor'is ili'n mal'klar'e, ĉar ili ĉef'e okaz'is dum dorm'o aŭ stupor'o. Li memor'is ĉel'o'n kun lit'o el lign'a tabul'o, ia bret'o etend'iĝ'ant'a el la mur'o, kaj stan'a lav'pelv'o, kaj manĝ'o'j konsist'ant'a'j el varm'eg'a sup'o kaj pan'o, kaj kelk'foj'e kaf'o. Li memor'is mal'afabl'a'n barbir'o'n, kiu al'ven'is por skrap'i li'a'n menton'o'n kaj tond'i li'a'n har'ar'o'n; kaj profesi'ec'a'j'n, sen'simpati'a'j'n vir'o'j'n en blank'a'j mantel'o'j, kiu'j sent'is li'a'n kor'bat'ad'o'n, per'frap'et'e prov'is li'a'j'n refleks'o'j'n, supr'e'n'puŝ'is li'a'j'n palpebr'o'j'n, palp'ad'is li'n per mal'glat'a'j fingr'o'j, serĉ'ant'e romp'it'a'j'n ost'o'j'n, kaj puŝ'is injekt'il'o'j'n en li'a'n brak'o'n por dorm'ig'i li'n.

La bat'ad'o'j far'iĝ'is mal'pli oft'a'j, kaj plej'part'e est'iĝ'is minac'o, horor'o al kiu li est'us re'send'ebl'a kiam ajn li'a'j respond'o'j ne kontent'ig'us. Nun li'a'j demand'ant'o'j ne est'is nigr'e uniform'it'a'j gangster'ul'o'j, sed Parti'a'j intelekt'ul'o'j, ne'alt'a'j rond'a'j vir'o'j kun rapid'a'j mov'iĝ'o'j kaj scintil'ant'a'j okul'vitr'o'j, kiu'j pri'labor'ad'is li'n relajs'e dum period'o'j daŭr'ant'a'j — li konjekt'is, li ne pov'is est'i cert'a — po dek aŭ dek du hor'o'j'n. Tiu'j ali'a'j demand'ant'o'j cert'ig'is ke li spert'as konstant'a'n ne'fort'a'n dolor'o'n, sed ili ne apog'is si'n ĉef'e per dolor'o. Ili bat'is li'a'n vizaĝ'o'n, tord'is li'a'j'n orel'o'j'n, tir'is li'a'j'n har'o'j'n, dev'ig'is li'n star'i sur unu krur'o, rifuz'is permes'i ke li urin'u, bril'ig'is fort'eg'a'j'n lum'o'j'n en li'a'n vizaĝ'o'n ĝis li'a'j okul'o'j larm'is; sed la cel'o de tio est'is simpl'e humil'ig'i li'n, kaj detru'i li'a'n kapabl'o'n argument'i kaj rezon'ad'i. Ili'a ver'a arm'il'o est'is la sen'kompat'a demand'ad'o, kiu daŭr'is, hor'o'n post hor'o, insid'e renvers'ant'e li'n, kaŝ'e kapt'ant'e li'n, tord'ant'e ĉio'n kio'n li dir'is, kondamn'ant'e li'n ĉiu'paŝ'e pri mensog'o'j kaj si'n'kontraŭ'dir'o, ĝis li komenc'is plor'i, tiom pro hont'o kiom pro nerv'a lac'o. Kelk'foj'e li plor'is ses'foj'e dum unu'sol'a sesi'o.

Plej'oft'e ili kri'is riproĉ'eg'ant'e li'n, kaj minac'is, je ĉiu hezit'o, trans'don'i li'n de'nov'e al la gard'ist'o'j; sed kelk'foj'e ili subit'e ŝanĝ'is si'a'n melodi'o'n, nom'is li'n kamarad'o, pet'eg'is li'n nom'e de Engsoco kaj Grand'a Frat'o, demand'is al li mal'ĝoj'e ĉu eĉ nun ne rest'as en li sufiĉ'a lojal'ec'o al la Parti'o por vol'i mal'far'i la mal'bon'o'n kiu'n li far'is. Kiam li'a'j nerv'o'j est'is ĉif'it'a'j pro hor'o'j da demand'ad'o, eĉ tiu pet'o pov'is dev'ig'i li'n plor'aĉ'ad'i.

Fin'e la sen'ĉes'a'j voĉ'o'j romp'is li'n pli komplet'e ol la bot'o'j kaj pugn'o'j de la gard'ist'o'j. Li'a sol'a dezir'o est'is trov'i kio'n ili vol'as ke li konfes'u, kaj rapid'e konfes'i ĝi'n, antaŭ ol la fi'tiran'ad'o re'komenc'iĝ'os. Li konfes'is est'i murd'int'a eminent'a'j'n Parti'an'o'j'n, distribu'int'a perfid'a'j'n pamflet'o'j'n, ŝtel'int'a publik'a'j'n mon'o'j'n, vend'int'a milit'sekret'o'j'n, sabot'int'a ĉiu'manier'e. Li konfes'is ke li est'as spion'o pag'at'a de la Orient'azi'a reg'ist'ar'o jam de 1968. Li konfes'is ke li est'as religi'kred'ant'o, kapital'ism'o'admir'ant'o, seks'pervers'ul'o. Li konfes'is ke li murd'is si'a'n edz'in'o'n, kvankam li sci'is, kaj tut'cert'e li'a'j demand'ant'o'j sci'is, ke li'a edz'in'o ankoraŭ viv'as. Li konfes'is ke jam de jar'o'j li person'e kontakt'as Golsteinon, kaj est'as membr'o de sub'ter'a organiz'o kiu inkluziv'as preskaŭ ĉiu'n hom'o'n kiu'n iam li kon'is. Est'is pli facil'e konfes'i ĉio'n kaj implik'i ĉiu'j'n. Krom'e, unu'senc'e tio est'is tut'e ver'a. Est'is ver'e ke li est'as mal'amik'o de la Parti'o, kaj laŭ la vid'punkt'o de la Parti'o, ekzist'as neni'a diferenc'o inter pens'o kaj ag'o.

Ankaŭ ekzist'is ali'spec'a'j memor'o'j. Ili el'star'is en li'a mens'o unu'op'e, kvazaŭ bild'o'j ĉirkaŭ'at'a'j de nigr'ec'o.

Li est'as en ĉel'o kiu est'as aŭ sen'lum'a aŭ lum'ig'at'a, ĉar li pov'as vid'i neni'o'n escept'e de par'o da okul'o'j. Proksim'a est'as ia instrument'o, kiu tiktak'as mal'rapid'e kaj regul'e. La okul'o'j far'iĝ'as pli grand'a'j kaj pli lum'a'j.

Subit'e li flos'as el si'a sid'ej'o, plonĝ'as en la okul'o'j'n, kaj est'as vor'it'a.

Li est'as lig'it'a per rimen'o'j al seĝ'o kiu'n ĉirkaŭ'as cifer'plat'o'j, sub bril'eg'a'j lum'il'o'j. Vir'o en blank'a mantel'o leg'as la cifer'plat'o'j'n. Aŭd'iĝ'as la marŝ'ad'o de pez'a'j bot'o'j el'ekster'e. La pord'o laŭt'e mal'ferm'iĝ'as. La vaks'vizaĝ'a oficir'o en'marŝ'as, sekv'at'e de du gard'ist'o'j.

“Ĉambr'o 101,” dir'is la oficir'o.

La vir'o en la blank'a mantel'o ne turn'as si'n. Li ankaŭ ne rigard'as Winstonon; li nur rigard'is la cifer'plat'o'j'n.

Li rul'iĝ'as laŭ'long'e de gigant'a koridor'o, kilo'metr'o'n larĝ'a, plen'a de glor'a, or'a lum'o, rid'eg'ant'e kaj el'kri'ant'e konfes'o'j'n plej'laŭt'a'voĉ'e. Li konfes'as ĉio'n, eĉ la afer'o'j'n kiu'j'n li est'is sukces'int'a kaŝ'i dum la tortur'ad'o. Li rakont'as la tut'a'n histori'o'n de si'a viv'o al aŭskult'ant'ar'o kiu jam kon'as ĝi'n. Kun li est'as la gard'ist'o'j, la ali'a'j demand'ant'o'j, la vir'o'j en blank'a'j mantel'o'j, O’Bri'e'n, Juli'a, S-ro Charrington, ĉiu'j rul'iĝ'ant'a'j kun'e laŭ'long'e de la koridor'o kaj rid'eg'ant'e. Ia terur'aĵ'o kiu est'is kaŝ'ot'a en la est'ont'ec'o iel est'is trans'salt'it'a kaj ne okaz'is. Ĉio est'as en ord'o, ne plu est'as dolor'o, la last'a detal'o de li'a viv'o est'as en'lum'ig'it'a, kompren'it'a, pardon'it'a.

Li komenc'is lev'iĝ'i de la tabul'lit'o, du'on'cert'e ke li aŭd'is la voĉ'o'n de O’Bri'e'n. Tra la tut'a demand'ad'o, kvankam li neniam vid'is li'n, li sent'is ke O’Bri'e'n est'as apud li'a kubut'o, kvankam ne tuj vid'ebl'a. O’Bri'e'n est'as la direkt'ant'o de ĉio. Li send'is la gard'ist'o'j'n kontraŭ Winstonon, kaj mal'ebl'ig'is ke ili mort'ig'u li'n. Li decid'is kiam Winston kri'eg'u pro dolor'o, kiam li rajt'u ripoz'et'i, kiam li est'u manĝ'ig'at'a, kiam li dorm'u, kiam oni pump'u la drog'o'j'n en li'a'n brak'o'n. Li far'is la demand'o'j'n kaj propon'is la respond'o'j'n. Li est'is la turment'ant'o, li est'is la protekt'ant'o, li est'is la inkvizitor'o, li est'is la amik'o. Kaj unu'foj'e — Winston ne pov'is memor'i ĉu dum per'drog'a dorm'o, ĉu dum normal'a dorm'o, ĉu eĉ dum moment'o da vek'it'ec'o — voĉ'o murmur'is en li'a'n orel'o'n: “Ne vi'n ĝen'u, Winston, mi gard'as vi'n. Dum sep jar'o'j mi kontrol'is vi'n. Nun ven'is la turn'o'punkt'o. Mi sav'os vi'n. Mi perfekt'ig'os vi'n.” Li ne cert'is ĉu est'is la voĉ'o de O’Bri'e'n; sed ja est'is la sam'a voĉ'o kiu dir'is al li: “Ni renkont'iĝ'os en la lok'o kie ne est'as mal'lum'o”, en tiu ali'a sonĝ'o, antaŭ sep jar'o'j.

Li ne memor'is fin'iĝ'o'n de la demand'ad'o. Est'is period'o da nigr'ec'o, kaj post'e la ĉel'o, aŭ ĉambr'o, en kiu li nun est'is, iom post iom material'iĝ'is ĉirkaŭ li. Li est'is preskaŭ plat'a sur si'a dors'o, ne'kapabl'a mov'i si'n. Li'a korp'o est'is lig'it'a ĉe ĉiu esenc'a punkt'o. Eĉ la dors'o de li'a kap'o est'is ten'it'a iel. O’Bri'e'n rigard'is li'n serioz'e kaj iom mal'ĝoj'e. Li'a vizaĝ'o, vid'at'e el'sub'e, aspekt'is krud'a kaj ĉif'it'a, kun poŝ'o'j sub la okul'o'j kaj lacolinioj de la naz'o ĝis la menton'o. Li est'is mal'pli jun'a ol Winston est'is supoz'int'a; li est'is ebl'e kvar'dek'ok- aŭ kvin'dek'jar'aĝ'a. Sub li'a man'o est'is cifer'plat'o kun ŝalt'il'o sur la supr'o kaj cifer'o'j kuŝ'ant'a'j ĉirkaŭ la fac'o.

“Mi dir'is al vi,” dir'is O’Bri'e'n, “ke se ni re'renkont'iĝ'os, est'os ĉi tie.”

“Jes,” dir'is Winston.

Tut'e sen avert'o, escept'e de mov'iĝ'et'o de man'o de O’Bri'e'n, ond'o da dolor'o inund'is li'a'n korp'o'n. Est'is tim'eg'ig'a dolor'o, ĉar li ne pov'is vid'i kio okaz'as, kaj li sent'is ke ia mort'ig'a damaĝ'o far'iĝ'as al li. Li ne sci'is ĉu ver'e okaz'is, aŭ ĉu la efekt'o est'is produkt'it'a per'elektr'e; sed li'a korp'o est'is distord'at'a, la artik'o'j est'is mal'facil'e dis'tir'at'a'j. Kvankam la dolor'o kaŭz'is ŝvit'o'n sur li'a frunt'o, la plej mal'bon'a part'o est'is la tim'o ke li'a dors-ost'ar'o est'as krev'ont'a. Li kun'met'is si'a'j'n dent'o'j'n kaj spir'is fort'e tra si'a naz'o, pen'ant'e rest'i silent'a kiel ebl'e plej long'e.

“Vi tim'as,” dir'is O’Bri'e'n, rigard'ant'e li'a'n vizaĝ'o'n, “ke post pli'a moment'o io romp'iĝ'os. Precip'e vi tim'as ke romp'iĝ'os vi'a dors-ost'ar'o. Vi hav'as vividan mens'a'n bild'o'n pri la dis'apart'iĝ'o de la vertebr'o'j kaj la el'flu'ad'o de la spin'a likv'o. Tio'n vi pens'as, ĉu ne, Winston?”

Winston ne respond'is. O’Bri'e'n ŝov'is la ŝalt'il'o'n sur la cifer'plat'o. La ond'o da dolor'o for'ir'is preskaŭ tiel rapid'e kiel ĝi est'is ven'int'a.

“Tio est'is kvar'dek,” dir'is O’Bri'e'n. “Vi pov'as vid'i ke la numer'o'j sur ĉi tiu plat'o ating'as la cent'o'n. Ĉu vi bon'vol'os memor'i, dum ni'a tut'a konversaci'o, ke mi kapabl'as dolor'ig'i vi'n je kiu ajn moment'o, kaj kiom ajn mi decid'os? Se vi mensog'os al mi, aŭ prov'os tromp'i mi'n iel, aŭ eĉ fal'os sub vi'a'n kutim'a'n nivel'o'n de inteligent'o, vi kri'eg'os pro dolor'o, tuj.

Ĉu vi kompren'as tio'n?”

“Jes,” dir'is Winston.

La mien'o de O’Bri'e'n far'iĝ'is mal'pli mal'afabl'a. Li re'ĝust'ig'is si'a'j'n okul'vitr'o'j'n pens'em'e, kaj paŝ'is tie'n-re'e'n unu-du-foj'e. Kiam li parol'is, li'a voĉ'o est'is mild'a kaj pacienc'a. Li hav'is la mien'o'n de kurac'ist'o, instru'ist'o, eĉ sacerdot'o, fervor'a klar'ig'i kaj persvad'i, anstataŭ pun'i.

“Mi ĝen'as mi'n pri vi, Winston,” li dir'is, “ĉar vi valor'as la ĝen'o'n. Vi sci'as tut'e bon'e kio mis'as en vi. Vi sci'as ĝi'n jam de jar'o'j, kvankam vi batal'is kontraŭ la sci'o. Vi est'as mens'e mal'san'a. Vi sufer'as pro difekt'a memor'o. Vi ne pov'as memor'i real'a'j'n event'o'j'n, kaj vi persvad'as vi'n ke vi memor'as ali'a'j'n event'o'j'n kiu'j tut'e ne okaz'is. Bon'fortun'e, tio est'as kurac'ebl'a. Vi neniam kurac'is vi'n mem, ĉar vi ne dezir'is. Neces'is mal'grand'a pen'o, kiu'n vi rifuz'is far'i. Eĉ nun, mi bon'e konsci'as, vi kroĉ'iĝ'as al vi'a mal'san'o, mis'kred'ant'e ĝi'n virt'o. Nun ni pren'u ekzempl'o'n. Nun'moment'e, kontraŭ kiu potenc'o milit'as Oceani'o?”

“Kiam oni arest'is mi'n, Oceani'o milit'ad'is kontraŭ Orient'azi'o.”

“Kontraŭ Orient'azi'o. Bon'e. Kaj Oceani'o de ĉiam milit'ad'as kontraŭ Orient'azi'o, ĉu ne?”

Winston en'tir'is si'a'n spir'o'n. Li mal'ferm'is si'a'n buŝ'o'n, kaj post'e ne parol'is. Li ne pov'is pren'i si'a'j'n okul'o'j'n for de la cifer'plat'o. “La ver'o'n, Winston. La ver'o'n laŭ vi. Dir'u al mi kio'n vi kred'as memor'i.”

“Mi memor'as ke ĝis nur semajn'o antaŭ ol mi est'is arest'it'a, ni tut'e ne milit'ad'is kontraŭ Orient'azi'o. Ni est'is alianc'an'o'j kun ili. La milit'o est'is kontraŭ Eŭrazi'o. Tio est'is daŭr'int'a kvar jar'o'j'n. Antaŭ tiam —”

O’Bri'e'n silent'ig'is li'n, gest'ant'e per si'a man'o.

“Pli'a ekzempl'o,” li dir'is. “Antaŭ plur'a'j jar'o'j, vi sufer'is pro ver'e grav'a iluzi'o. Vi kred'is ke tri vir'o'j, tri iam'a'j Parti'an'o'j, nom'it'a'j Jones, Aaronson, kaj Rutherford, vir'o'j ekzekut'it'a'j pro perfid'o kaj sabot'ad'o far'int'e plej plen'a'n konfes'o'n — vi kred'is ke ili ne kulp'is pri la krim'o'j pri kiu'j ili est'is akuz'it'a'j. Vi kred'is est'i vid'int'a ne'mis'kompren'ebl'a'n dokument'a'n atest'o'n, kiu pruv'is ke ili'a'j konfes'o'j est'is fals'a'j. Est'is cert'a fot'o pri kiu vi halucin'iĝ'is. Vi kred'is est'i real'e ten'int'a ĝi'n en vi'a'j man'o'j.

Est'is fot'o iom simil'a al ĉi tiu.”

Oblong'a slip'o el ĵurnal'o aper'is inter la fingr'o'j de O’Bri'e'n. Dum ebl'e kvin sekund'o'j ĝi est'is en angul'o de la vid'pov'o de Winston. Ĝi est'is fot'o, kaj ne ebl'is dub'i ĝi'a'n ident'ec'o'n. Ĝi est'is la fot'o. Ĝi est'is ali'a ekzempler'o de la fot'o pri Jones, Aaronson, kaj Rutherford ĉe la Parti'a kun'ven'o en Nov'jork'o, kiu'n li ŝanc'e trov'is antaŭ dek unu jar'o'j kaj tuj detru'is. Dum nur'a moment'o ĝi est'is antaŭ li'a'j okul'o'j, post'e ĝi est'is ne plu vid'ebl'a. Sed li ja vid'is ĝi'n, ne'dub'ebl'e li vid'is ĝi'n! Li far'is sen'esper'a'n, agoni'ig'a'n pen'o'n liber'ig'i la supr'a'n du'on'o'n de si'a korp'o. Est'is ne'ebl'e mov'i si'n eĉ centi'metr'o'n je iu ajn direkt'o. Dum la moment'o li eĉ forges'is la cifer'plat'o'n. Li nur vol'is de'nov'e ten'i la fot'o'n en si'a'j fingr'o'j, aŭ almenaŭ vid'i ĝi'n.

“Ĝi ekzist'as!” li kri'is.

“Ne,” dir'is O’Bri'e'n.

Li paŝ'is trans la ĉambr'o'n. Est'is memor'tru'o en la kontraŭ'a mur'o.

O’Bri'e'n lev'is la kovr'il'o'n. Ne'vid'at'e, la fragil'a paper'slip'o for'kirl'iĝ'is sur la flu'o de varm'a aer'o; ĝi mal'aper'is en ek'flam'iĝ'o. O’Bri'e'n for'turn'is si'n de la mur'o.

“Cindr'o'j,” li dir'is. “Eĉ ne ident'ig'ebl'a'j cindr'o'j. Polv'o. Ĝi ne ekzist'as.

Ĝi neniam ekzist'is.”

“Sed ĝi jes ekzist'is! Ĝi ja ekzist'as. Ĝi ekzist'as en la memor'o. Mi memor'as ĝi'n. Vi memor'as ĝi'n.”

“Mi ne memor'as ĝi'n,” dir'is O’Bri'e'n.

La kor'o de Winston mal'fort'iĝ'is. Tio est'as du'obl'a'pens'o. Li sent'is mort'ig'a'n sen'pov'o'n. Se li est'us cert'a ke O’Bri'e'n mensog'as, ne ŝajn'us grav'e. Sed est'is tut'e ebl'e ke O’Bri'e'n ver'e forges'is la fot'o'n. Kaj se tiel, do jam li forges'is ke li ne'is ĝi'a'n memor'iĝ'o'n, kaj forges'is ke li forges'is. Kiel est'i cert'a ke tem'is pru simpl'a tromp'o? Ebl'e tiu lunatik'a mis'artik'iĝ'o de la mens'o ver'e pov'as okaz'i: jen, tiu pens'o venk'is li'n.

O’Bri'e'n rigard'ad'is li'n kontempl'em'e. Pli ol antaŭ'e, li mien'is kiel instru'ist'o pen'ant'a labor'i kun mis'far'int'a sed talent'a infan'o.

“Ekzist'as Parti'a slogan'o pri reg'o je la est'int'ec'o,” li dir'is. “Deklam'u ĝi'n, mi pet'as.”

“Kiu reg'as la est'int'ec'o'n, tiu reg'as la est'ont'ec'o'n: kiu reg'as la est'ant'ec'o'n, tiu reg'as la est'int'ec'o'n,” obe'e deklam'is Winston.

“Kiu reg'as la est'ant'ec'o'n, tiu reg'as la est'int'ec'o'n,” dir'is O’Bri'e'n, mal'rapid'e jes'ant'e per si'a kap'o, aprob'e. “Ĉu laŭ vi'a opini'o, Winston, la est'int'ec'o hav'as real'a'n ekzist'o'n?”

De'nov'e la sent'o de sen'help'ec'o descend'is sur Winstonon. Li'a'j okul'o'j rigard'et'is la cifer'plat'o'n. Li ne nur ne sci'is ĉu “jes” aŭ “ne” est'as la respond'o kiu sav'os li'n kontraŭ dolor'o; li eĉ ne sci'is kiu'n respond'o'n li kred'as ver'a.

O’Bri'e'n rid'et'is mal'fort'e. “Vi ne est'as metafizik'ist'o, Winston,” li dir'is. “Antaŭ ĉi tiu moment'o, vi neniam pens'is pri la signif'o de ekzist'o.

Mi esprim'os la tem'o'n pli preciz'e. Ĉu la est'int'ec'o ekzist'as konkret'e, en la spac'o? Ĉu lok'o est'as ie ajn, mond'o da solid'a'j objekt'o'j, kie la est'int'ec'o ankoraŭ okaz'as?”

“Ne.”

“Do kie ekzist'as la est'int'ec'o, se ĝi ja ekzist'as?”

“En registr'o'j. Ĝi est'as skrib'it'a.”

“En registr'o'j. Kaj —?”

“En la mens'o. En la hom'a memor'o.”

“En la memor'o. Bon'e, do. Ni, la Parti'o, reg'as ĉiu'j registr'o'j'n, kaj ni reg'as ĉiu'j'n memor'o'j'n. Sekv'e ni reg'as la est'int'ec'o'n, ĉu ne?”

“Sed kiel vi pov'as mal'ebl'ig'i ke hom'o'j memor'as afer'o'j'n?” kri'is Winston, de'nov'e dum'moment'e forges'ant'e la cifer'plat'o'n. “Ĝi est'as ekster oni. Kiel vi pov'as reg'i la memor'o'n? Vi ne reg'as mi'a'n memor'o'n!”

La mien'o de O’Bri'e'n re'far'iĝ'is sever'a. Li met'is si'a'n man'o'n sur la cifer'plat'o'n.

“Mal'e,” li dir'is, “vi ne reg'as ĝi'n. Tial vi est'is port'it'a ĉi tie'n. Vi est'as ĉi tie ĉar vi mal'sukces'is pri humil'ec'o, pri si'n'reg'o. Vi rifuz'is sub'met'i vi'n, kaj si'n'sub'met'o est'as la prez'o de mal'frenez'o. Vi prefer'is est'i lunatik'o, minoritat'o konsist'ant'a el unu person'o. Nur la disciplin'it'a mens'o pov'as vid'i la real'o'n, Winston. Vi kred'as ke la real'o est'as io objektiv'a, ekster'a, ekzist'ant'a per si mem. Vi ankaŭ kred'as ke la natur'o de la real'o est'as evident'a. Kiam vi iluzi'e kred'as ke vi vid'as i'o'n, vi supoz'as ke ĉiu ali'a vid'as la sam'o'n kiel vi. Sed mi dir'as al vi, Winston, ke la real'o ne est'as ekster'a. La real'ec'o ekzist'as en la hom'a mens'o, neni'e ali'e. Ne en la mens'o de individu'o, kiu pov'as erar'i, kaj ĉiu'kaz'e baldaŭ pere'as: nur en la mens'o de la Parti'o, kiu est'as kolektiv'a kaj sen'mort'a.

Kio'n ajn la Parti'o nom'as ver'a, tio est'as la ver'o. Est'as ne'ebl'e vid'i la real'o'n escept'e de per rigard'o tra la okul'o'j de la Parti'o. Tiu est'as la fakt'o kiu'n vi dev'as re'lern'i, Winston. Ĝi neces'ig'as si'n'detru'a'n ag'o'n, ag'o'n de la vol'o. Vi dev'os humil'ig'i vi'n, antaŭ ol vi pov'os far'iĝ'i mal'frenez'a.”

Li paŭz'is dum kelk'a'j moment'o'j, kvazaŭ las'ant'e si'a'j'n dir'it'aĵ'o'j'n en'radik'iĝ'i.

“Ĉu vi memor'as,” li plu'dir'is, “skrib'i en vi'a tag'libr'o: ‘La liber'o est'as la liber'o dir'i ke du plus du est'as kvar’?”

“Jes,” dir'is Winston.

O’Bri'e'n supr'e'n ten'is si'a'n mal'dekstr'a'n man'o'n, kun ĝi'a dors'o direkt'e al Winston, kaj kun la dik'fingr'o kaŝ'it'a kaj la kvar ali'a'j fingr'o'j etend'it'a'j.

“Kiom da fingr'o'j mi etend'as, Winston?”

“Kvar.”

“Kaj se la Parti'o dir'as ke ne kvar, sed kvin — tiu'okaz'e, kiom?”

“Kvar.”

La vort'o fin'iĝ'is per dolor'anhel'o. La nadl'o de la cifer'plat'o ating'is kvin'dek kvin. La ŝvit'o el'verŝ'iĝ'is sur la tut'a'n korp'o'n de Winston. La aer'o ŝir'iĝ'is en li'a'j'n pulm'o'j'n kaj re'el'ir'is per laŭt'a'j ĝem'o'j, kiu'j'n li ne pov'is ĉes'ig'i eĉ per kun'prem'eg'o de la dent'o'j. O’Bri'e'n rigard'ad'is li'n, kun la kvar fingr'o'j ankoraŭ etend'it'a'j. Li re'tir'is la ŝalt'il'o'n. Ĉi'foj'e la dolor'o nur iom'et'e mild'iĝ'is.

“Kiom da fingr'o'j, Winston?”

“Kvar.”

La nadl'o ating'is ses'dek.

“Kiom da fingr'o'j, Winston?”

“Kvar! Kvar! Kio'n ali'a'n mi pov'as dir'i? Kvar!”

Evident'e la nadl'o de'nov'e pli'alt'iĝ'is, sed li ne rigard'is ĝi'n. La pez'a sever'a vizaĝ'o kaj la kvar fingr'o'j plen'ig'is li'a'n vid'kamp'o'n. La fingr'o'j star'is rekt'e antaŭ li'a'j okul'o'j kvazaŭ kolon'o'j, enorm'a'j, ne'klar'a'j, kaj ŝajn'e vibr'ant'a'j, sed ne'mis'kompren'ebl'e kvar.

“Kiom da fingr'o'j, Winston?”

“Kvar! Ĉes'ig'u, ĉes'ig'u! Kiel vi pov'as daŭr'ig'i? Kvar! Kvar!”

“Kiom da fingr'o'j, Winston?”

“Kvin! Kvin! Kvin!”

“Ne, Winston, tio ne util'as. Vi mensog'as. Vi ankoraŭ kred'as ke est'as kvar. Kiom da fingr'o'j, mi pet'as?”

“Kvar! Kvin! Kvar! Kiom ajn vi vol'as. Nur ĉes'ig'u, ĉes'ig'u la dolor'o'n!”

Abrupt'e li sid'is rekt'e, kun la brak'o de O’Bri'e'n ĉirkaŭ si'a'j ŝultr'o'j. Li ebl'e sen'konsci'is dum kelk'a'j sekund'o'j. La lig'il'o'j ten'ant'a'j li'a'n korp'o'n est'is iom mal'strikt'ig'it'a'j. Li sent'is grand'a'n mal'varm'o'n, li trem'ad'is ne'reg'ebl'e, li'a'j dent'o'j trem'ad'is, la larm'o'j rul'iĝ'is sur li'a'j vang'o'j. Dum moment'o li kroĉ'is si'n al O’Bri'e'n kvazaŭ beb'o, kurioz'e komfort'ig'at'e de la pez'a brak'o ĉirkaŭ si'a'j ŝultr'o'j. Li sent'is ke O’Bri'e'n est'as li'a protekt'ant'o, ke la dolor'o est'as io ven'ant'a el'ekster'e, el iu ali'a font'o, kaj ke O’Bri'e'n est'as li'a sav'ont'o el ĝi.

“Vi mal'rapid'e lern'as, Winston,” dir'is O’Bri'e'n mild'e.

“Kiel mi pov'us ne?” li larm'ad'is. “Kiel mi pov'as ne vid'i kio est'as antaŭ mi'a'j okul'o'j? Du plus du est'as kvar.”

“Kelk'foj'e, Winston. Kelk'foj'e est'as kvin. Kelk'foj'e tri. Kelk'foj'e ili est'as ĉiu'j sum'o'j sam'temp'e. Vi dev'as pli streb'i. Ne est'as facil'e, mal'frenez'iĝ'i.”

Li kuŝ'ig'is Winstonon sur la lit'o'n. La lig'iĝ'o de li'a'j membr'o'j pli'strikt'iĝ'is de'nov'e, sed la dolor'o est'is fad'int'a, kaj la trem'ad'o ĉes'is, las'ant'e li'n nur mal'fort'a kaj mal'varm'a. O’Bri'e'n gest'is per si'a kap'o al la vir'o en la blank'a mantel'o, kiu est'is star'ant'a sen'mov'e dum ĉio. La vir'o en la blank'a mantel'o klin'is si'n, kaj rigard'is zorg'e en la okul'o'j'n de Winston, palp'is li'a'n kor'bat'ad'o'n, met'is orel'o'n sur li'a'n brust'o'n, frap'et'is tie kaj tie, kaj post tio kap'jes'is al O’Bri'e'n.

“De'nov'e,” dir'is O’Bri'e'n.

La dolor'o flu'is en la korp'o'n de Winston. La nadl'o nepr'e ating'is sep'dek, sep'dek'kvin. Li ten'is si'a'j'n okul'o'j'n ferm'it'a'j, ĉi'foj'e. Li sci'is ke la fingr'o'j rest'as, kaj ankoraŭ est'as kvar. Grav'is nur rest'i viv'ant'a ĝis la paroksism'o fin'iĝ'is. Li ĉes'is rimark'i ĉu aŭ ne li plor'as. La dolor'o re'pli'mild'iĝ'is. Li mal'ferm'is si'a'j'n okul'o'j'n. O’Bri'e'n est'is re'tir'int'a la ŝalt'il'o'n. “Kiom da fingr'o'j, Winston?”

“Kio'n vi vol'as: persvad'i mi'n ke vi vid'as kvin, aŭ efektiv'e vid'i ili'n?”

“Efektiv'e vid'i ili'n.”

“De'nov'e,” dir'is O’Bri'e'n.

Ebl'e la nadl'o ating'is ok'dek — naŭ'dek. Winston pov'is ne intermit'e memor'i kial la dolor'o okaz'as. Mal'antaŭ li'a'j kun'prem'it'a'j palpebr'o'j arb'ar'o da fingr'o'j ŝajn'is mov'iĝ'ad'i laŭ ia danc'o, en'ir'ant'e kaj el'ir'ant'e, mal'aper'ant'e unu mal'antaŭ ali'a kaj re'aper'ant'e. Li pen'is kalkul'i ili'n, li ne pov'is memor'i la kial'o'n. Li sci'is nur ke est'as ne'ebl'e kalkul'i ili'n, kaj ke tio iel est'as pro la mister'a ident'ec'o de kvin kaj kvar. La dolor'o re'fad'is.

Kiam li mal'ferm'is si'a'j'n okul'o'j'n li trov'is ke li ankoraŭ vid'as la sam'o'n.

Ne'nombr'ebl'a'j fingr'o'j, kvazaŭ mov'iĝ'ant'a'j arb'o'j, ankoraŭ flu'ad'as ambaŭ'direkt'e'n, kruc'ant'e kaj re'kruc'ant'e. Li re'ferm'is si'a'j'n okul'o'j'n.

“Kiom da fingr'o'j mi etend'as, Winston?”

“Mi ne sci'as. Mi ne sci'as. Vi mort'ig'os mi'n se vi re'far'os tio'n. Kvar, kvin, ses — tut'honest'e mi ne sci'as.”

“Pli bon'e,” dir'is O’Bri'e'n.

Injekt'il'o glat'e en'ir'is la brak'o'n de Winston. Preskaŭ sam'moment'e feliĉ'ig'a, kurac'a varm'o dis'vast'iĝ'is tra li'a tut'a korp'o. La dolor'o jam du'on'e forges'iĝ'is. Li mal'ferm'is si'a'j'n okul'o'j'n kaj supr'e'n'rigard'is dank'em'e al O’Bri'e'n. Vid'ant'e la pez'a'n, lini'kovr'it'a'n vizaĝ'o'n, tiel mal'bel'a'n kaj tiel inteligent'a'n, li'a kor'o ŝajn'is turn'i si'n. Se li pov'us mov'iĝ'i, li etend'us man'o'n, kaj met'us ĝi'n sur brak'o'n de O’Bri'e'n. Li neniam am'is li'n tiom profund'e kiom ĉi'moment'e, kaj ne nur ĉar li ĉes'ig'is la dolor'o'n. La mal'nov'a sent'o, ke efektiv'e ne grav'as ĉu O’Bri'e'n est'as amik'o aŭ mal'amik'o, re'ven'is. O’Bri'e'n est'as person'o al kiu li pov'as parol'i. Ebl'e oni ne tiom vol'as est'i am'at'a, kiom est'i kompren'at'a.

O’Bri'e'n est'is tortur'int'a li'n ĝis la rand'o de frenez'ec'o, kaj post ne'long'e, cert'e, li send'os li'n en la mort'o'n. Ne grav'as. Laŭ ia senc'o kiu est'as pli profund'a ol amik'ec'o, ili est'as intim'ul'o'j: t.e, kvankam la vort'o'j mem ebl'e neniam est'os dir'it'a'j, est'as lok'o kie ili pov'us renkont'iĝ'i kaj konversaci'i. O’Bri'e'n rigard'is mal'supr'e'n al li, kun esprim'o kiu kred'ig'is ke la sam'a pens'o ebl'e est'as en li'a propr'a mens'o. Kiam li parol'is, est'is per facil'a, konversaci'a ton'o.

“Ĉu vi sci'as kie vi est'as, Winston?” li dir'is.

“Mi ne sci'as. Mi pov'as diven'i. En la Ministr'ej'o de la Am'o.”

“Ĉu vi sci'as de kiom long'e vi jam est'as ĉi tie?”

“Mi ne sci'as. Tag'o'j'n, semajn'o'j'n, monat'o'j'n — mi kred'as ke monat'o'j'n.”

“Kaj kial, laŭ vi'a supoz'o, ni port'as hom'o'j'n al ĉi tiu lok'o?”

“Por dev'ig'i ili'n konfes'i.”

“Ne, jen ne la kial'o. Diven'u de'nov'e.”

“Por pun'i ili'n.”

“Ne!” kri'et'is O’Bri'e'n. Li'a voĉ'o est'is ŝanĝ'iĝ'int'a ekster'ordinar'e, kaj li'a vizaĝ'o subit'e far'iĝ'is kaj sever'a kaj tre vigl'a. “Ne! Ne nur'e por ekstrakt'i vi'a'n konfes'o'n, ne por pun'i vi'n. Ĉu mi dir'u al vi kial ni ven'ig'is vi'n ĉi tie'n? Por re'san'ig'i vi'n! Por mal'frenez'ig'i vi'n! Ĉu vi akcept'as, Winston, ke neni'u person'o kiu'n ni port'as al ĉi tiu lok'o iam for'ir'as el ni'a'j man'o'j ne're'san'ig'it'a? Ne interes'as ni'n tiu'j stult'a'j krim'o'j kiu'j'n vi far'is. Ne interes'as la Parti'o'n la ag'o mem: interes'as ni'n nur la pens'o. Ni ne nur simpl'e detru'as ni'a'j'n mal'amik'o'j'n, ni ŝanĝ'as ili'n. Ĉu vi kompren'as kio'n mi cel'as dir'i per tio?”

Li est'is klin'int'a si'n super Winstonon. Li'a vizaĝ'o aspekt'is enorm'a, pro si'a proksim'ec'o, kaj hid'e mal'bel'a, ĉar ĝi est'is vid'at'a de'sub'e. Krom'e, ĝi est'is plen'a de ia ekzalt'o, lunatik'a intens'o. De'nov'e la kor'o de Winston re'tir'iĝ'is. Se ebl'e, li tir'us si'n pli profund'e'n en la lit'o'n. Li cert'is ke O’Bri'e'n est'as tord'ont'a la cifer'plat'o'n pro simpl'a mal'bon'vol'o. Je tiu moment'o, tamen, O’Bri'e'n for'turn'is si'n. Li paŝ'is unu-du paŝ'o'j'n tie'n kaj re'e'n. Post tio li parol'is plu, mal'pli intens'eg'e: “Unu'e, vi dev'as kompren'i ke en ĉi tiu lok'o ne okaz'as martir'iĝ'o'j. Vi leg'is pri la religi'a'j persekut'o'j dum la pas'int'ec'o. En la Mez'epok'o est'is la Inkvizici'o. Ĝi fiask'is. Ĝi cel'is nul'ig'i herez'ad'o'n, kaj fin'iĝ'is etern'ig'ant'e ĝi'n. Pro ĉiu herez'ul'o kiu'n ĝi brul'ig'is ĉe la ŝtip'o, mil'o'j da ali'a'j ek'aper'is.

Kial tio okaz'is? Ĉar la Inkvizici'o mort'ig'is si'a'j'n mal'amik'o'j'n mal'kaŝ'e, kaj mort'ig'is ili'n dum ili ankoraŭ ne pent'is: efektiv'e, ĝi mort'ig'is ili'n ĉar ili ne pent'is. Hom'o'j mort'ad'is pro rifuz'o for'las'i si'a'j'n ver'a'j'n kred'o'j'n.

Natur'e la glor'o en'tut'e aparten'is al la viktim'o kaj la hont'o en'tut'e al la Inkvizici'ist'o kiu brul'ig'is li'n. Post'e, en la du'dek'a jar'cent'o, est'is la total'ism'ist'o'j, tiel oni nom'is ili'n. Est'is la German'a'j Nazi'o'j kaj la Rus'a'j Komun'ist'o'j. La Rus'o'j persekut'is herez'o'j'n pli kruel'e ol la Inkvizici'o. Kaj ili imag'is est'i lern'int'a'j per la erar'o'j de la pas'int'ec'o; ili sci'is, almenaŭ, ke oni nepr'e ne far'u martir'o'j'n. Antaŭ ol publik'e aper'ig'i si'a'j'n viktim'o'j'n antaŭ tribunal'o, ili intens'e entrepren'is detru'i ili'a'n dign'o'n. Ili triv'is ili'n per tortur'ad'o kaj sol'ec'o, ĝis ili far'iĝ'is mal'estim'ind'a'j tim'o'plen'a'j aĉ'ul'o'j, konfes'ant'e kio'n ajn oni met'is en ili'a'j'n buŝ'o'j'n, kovr'ant'e si'n per riproĉ'o'j, akuz'ant'e kaj ŝirm'ant'e si'n unu mal'antaŭ la ali'a, larm'o'plen'e pet'eg'ant'e kompat'o'n. Tamen post nur kelk'a'j jar'o'j la sam'o re'okaz'is. La mort'int'o'j far'iĝ'is martir'o'j, kaj ili'a mal'ind'ec'o est'is forges'it'a. De'nov'e, kial? Unu'e, ĉar la konfes'o'j kiu'j'n ili far'is est'is evident'e trud'it'a'j kaj mal'ver'a'j. Ni ne far'as tia'j'n erar'o'j'n. Ĉiu'j konfes'o'j dir'it'a'j ĉi tie est'as ver'a'j. Ni ver'ig'as ili'n.

Kaj, plej'grav'e, ni ne permes'as ke la mort'int'o'j re'lev'iĝ'u kontraŭ ni. Vi dev'as ĉes'i imag'i ke la post'e'ul'o'j prav'ig'os vi'n, Winston. La post'e'ul'o'j neniam aŭd'os pri vi. Vi est'os lev'it'a tut'e sen'spur'e el la histori'a flu'o. Ni far'os el vi gas'o'n kaj verŝ'os vi'n en la stratosfer'o'n. Neni'o el vi rest'os, nek nom'o en registr'o, nek memor'o en viv'ant'a cerb'o. Vi est'os nul'ig'it'a en la pas'int'ec'o sam'e kiel en la est'ont'ec'o. Vi est'os neniam ekzist'int'a.”

“Do kial mi'n tortur'i?” pens'is Winston, kun efemer'a amar'o. O’Bri'e'n halt'ig'is si'a'n paŝ'ad'o'n, kvazaŭ Winston voĉ'ig'is la pens'o'n. Li'a grand'a mal'bel'a vizaĝ'o proksim'iĝ'is, kun la okul'o'j iom'et'e mal'larĝ'ig'it'a'j.

“Vi pens'as,” li dir'is, “ke ĉar ni intenc'as tut'plen'e detru'i vi'n, tiel ke neni'o dir'it'a aŭ far'it'a de vi eĉ et'et'e grav'os — ke tiu'kaz'e, kial ni don'as al ni la pen'o'n pri'demand'ad'i vi'n unu'e? Tio'n vi pens'is, ĉu ne?”

“Jes,” dir'is Winston.

O’Bri'e'n rid'et'is iom. “Vi est'as fuŝ'aĵ'o en la desegn'o, Winston. Vi est'as makul'o for'viŝ'end'a. Ĉu mi ne ĵus dir'is al vi ke ni mal'simil'as al la pas'int'ec'a'j persekut'ant'o'j? Ne kontent'ig'as ni'n negativ'a obe'o, eĉ ne kun'e kun la plej humil'eg'a si'n'don'o. Kiam fin'e vi ced'os al ni, dev'os est'i pro vi'a liber'a vol'o. Ni ne detru'as la herez'ul'o'n ĉar li rezist'as ni'n: dum li rezist'as ni'n, ni neniam pov'as detru'i li'n. Ni konvert'as li'n, ni kapt'as la intern'o'n de li'a mens'o, ni re-form'as li'n. Ni el'brul'ig'as ĉi'a'n mal'bon'o'n kaj ĉi'a'n iluzi'o'n el li; ni ven'ig'as li'n al ni'a flank'o, ne aspekt'e, sed tut'ver'e, el'kor'e kaj el'anim'e. Ni far'as el li unu el ni, antaŭ ol mort'ig'i li'n. Est'as ne'toler'ebl'e por ni, ke erar'a pens'o ekzist'as ie en la mond'o, ne'grav'e kiom sekret'e kaj sen'pov'e. Eĉ en la moment'o de la mort'o ni ne pov'as permes'i i'a'n devi'o'n. Dum la antikv'a epok'o la herez'ul'o marŝ'is al la ŝtip'o ankoraŭ est'ant'e herez'ul'o, proklam'ant'e si'a'n herez'o'n, fier'a pro ĝi. Eĉ la viktim'o de la Rus'a'j pur'ig'o'j pov'is port'i ribel'em'o'n ŝlos'it'a'n en si'a krani'o, dum li marŝ'is laŭ'long'e de la koridor'o atend'ant'e la kugl'o'n. Sed ni perfekt'ig'as la cerb'o'n, antaŭ ol detru'i ĝi'n. La ordon'o de la mal'nov'a'j despot'ism'o'j est'is “Vi ne...”. La ordon'o de la total'ism'ul'o'j est'is “Vi dev'as...” Ni'a ordon'o est'as “Vi est'as”. Neni'u port'it'a de ni al ĉi tiu lok'o iam star'as kontraŭ ni. Ĉiu est'as pur'ig'e lav'it'a. Eĉ tiu'j tri mizer'a'j perfid'ul'o'j kies sen'kulp'ec'o'n vi iam kred'is — Jones, Aaronson, kaj Rutherford — fin'fin'e ni romp'is ili'n. Mi mem part'o'pren'is en ili'a pri'demand'ad'o. Mi vid'is ili'n iom post iom romp'iĝ'i, larm'i, humil'iĝ'i, plor'i — kaj fin'e, ne pro dolor'o nek tim'o, nur pro pent'o. Kiam ni fin'iĝ'is pri ili, ili est'is nur la ŝel'o'j de hom'o'j. Neni'o rest'is en ili, escept'e de mal'ĝoj'o pro si'a'j ag'o'j, kaj am'o al Grand'a Frat'o. Est'is kor'tuŝ'e vid'i kiom ili am'as li'n. Ili pet'is est'i rapid'e mort'paf'it'a'j, tiel ke ili pov'os mort'i dum ili'a'j mens'o'j ankoraŭ est'as pur'a'j.”

Li'a voĉ'o far'iĝ'is preskaŭ rev'em'a. La ekzalt'iĝ'o, la lunatik'a entuziasm'o, ankoraŭ est'is en li'a vizaĝ'o. Li ne ŝajn'ig'as, pens'is Winston, li ne est'as hipokrit'ul'o, li kred'as ĉiu'n vort'o'n kiu'n li dir'as. Kio plej prem'is li'n est'is konsci'o pri la propr'a intelekt'a mal'super'ec'o. Li rigard'is la pez'a'n, tamen graci'a'n, form'o'n paŝ'ad'i tie'n kaj re'e'n, en kaj el la etend'o de li'a vid'pov'o. O’Bri'e'n est'is ul'o ĉiu'manier'e pli grand'a ol li mem.

Neniu'n ide'o'n li mem iam hav'is, aŭ pov'us hav'i, kiu'n O’Bri'e'n ne jam antaŭ long'e kon'is, ekzamen'is, kaj mal'akcept'is. Li'a mens'o ampleks'as ankaŭ la mens'o'n de Winston. Sed tiu'kaz'e kiel pov'as est'i ver'e ke O’Bri'e'n est'as frenez'a? Dev'as est'i ke li mem, Winston, est'as la frenez'ul'o. O’Bri'e'n halt'is, kaj mal'supr'e'n rigard'is al li. Li'a voĉ'o est'is re'sever'iĝ'int'a.

“Ne imag'u ke vi sav'os vi'n, Winston, ne'grav'e kiom plen'e vi ced'os al ni. Neni'u kiu iam mis'voj'is est'as iam ajn akcept'it'a. Kaj eĉ se ni decid'us las'i vi'n viv'i ĝis la natur'a fin'o de vi'a viv'o, tamen vi ankoraŭ neniam eskap'us de ni. Kio okaz'as al vi ĉi tie est'as por'etern'e. Kompren'u tio'n jam de'komenc'e. Ni dis'frakas'os vi'n ĝis punkt'o de kiu vi ne pov'os re'ven'i.

Okaz'os al vi spert'o'j el kiu'j vi ne pov'us re'ven'i eĉ se vi viv'us mil jar'o'j'n.

Neniam de'nov'e vi kapabl'os hav'i ordinar'a'n hom'a'n sent'o'n. Ĉio est'os mort'a en vi. Neniam de'nov'e vi kapabl'os am'i, amik'i, ĝu'i la viv'o'n, aŭ rid'i, aŭ sci'vol'em'i, aŭ kuraĝ'i, aŭ integr'i. Vi est'os vak'a. Ni prem'os vi'n ĝis mal'plen'ec'o, kaj post'e ni mem re'plen'ig'os vi'n.”

Li paŭz'is, kaj gest'is al la vir'o en la blank'a mantel'o. Winston konsci'is ke ia pez'a aparat'o est'is puŝ'it'a en lok'o'n mal'antaŭ li'a kap'o.

O’Bri'e'n sid'iĝ'is apud la lit'o, tiel ke li'a vizaĝ'o est'is preskaŭ sam'nivel'a kiel tiu de Winston.

“Tri mil,” li dir'is, parol'ant'e trans la kap'o'n de Winston al la vir'o en la blank'a mantel'o.”

Du mol'a'j vat'o'j, kiu'j sent'iĝ'is iom'et'e mal'sek'a'j, prem'is si'n kontraŭ la tempi'o'j'n de Winston. Li trem'is. Ven'os dolor'o, nov'a spec'o de dolor'o.

O’Bri'e'n met'is man'o'n komfort'ig'e, preskaŭ am'e, sur li'a'n man'o'n.

“Ĉi'foj'e ne dolor'os,” li dir'is. “Ten'u vi'a'j'n okul'o'j'n fiks'it'a'j sur mi'a'j.”

Je tiu moment'o est'is grand'eg'a eksplod'o, aŭ kio sent'iĝ'is kiel eksplod'o, kvankam ne est'is cert'e ĉu est'is bru'o. Sen'dub'e est'is blind'ig'a fulm'lum'o. Winston ne est'is vund'it'a, nur plat'ig'it'a. Kvankam li jam est'is kuŝ'ant'a sur si'a dors'o kiam la afer'o okaz'is, li kurioz'e sent'is ke li est'is bat'it'a en tiu'n pozici'o'n. Terur'a sen'dolor'a bat'o est'is plat'ig'int'a li'n.

Ankaŭ io est'is okaz'int'a en li'a mens'o. Dum li'a'j okul'o'j re'akir'is fokus'iĝ'o'n, li memor'is kiu li est'as, kaj kie li est'as, kaj re'kon'is la vizaĝ'o'n rigard'ant'a'n en li'a'n; sed, ie, est'is grand'a pec'o da vak'o, kvazaŭ pec'o est'is pren'it'a el li'a cerb'o.

“Tio ne daŭr'os,” dir'is O’Bri'e'n. “Rigard'u mi'a'j'n okul'o'j'n. Kontraŭ kiu land'o Oceani'o milit'as?”

Winston pens'is. Li sci'is kio'n signif'as Oceani'o, kaj ke li mem est'as civit'an'o de Oceani'o. Li ankaŭ memor'is Eŭrazi'o'n kaj Orient'azi'o'n; sed kiu milit'as kontraŭ kiu, tio'n li ne sci'is. Efektiv'e li ne est'is konsci'int'a ke okaz'as milit'o.

“Mi ne memor'as.”

“Oceani'o milit'as kontraŭ Orient'azi'o. Ĉu vi memor'as tio'n, nun?”

“Jes.”

“Ocean'o de ĉiam milit'as kontraŭ Orient'azi'o. De la komenc'o de vi'a viv'o, de la komenc'o de la Parti'o, de la komenc'o de la histori'o, la milit'o daŭr'as sen'paŭz'e, ĉiam unu'sam'a milit'o. Ĉu vi memor'as tio'n?”

“Jes.”

“Antaŭ dek unu jar'o'j vi kre'is legend'o'n pri tri vir'o'j kiu'j est'is mort'kondamn'it'a'j pro perfid'o. Vi pretekst'is ke vi vid'is pec'o'n da paper'o kiu pruv'is ke ili est'is sen'kulp'a'j. Neniam tia paper'pec'o ekzist'is. Vi invent'is ĝi'n, kaj post'e vi iom post iom kred'is pri ĝi. Vi memor'as nun la moment'o'n mem kiam vi unu'e invent'is ĝi'n. Ĉu vi memor'as tio'n?”

“Jes.”

“Mi ĵus etend'is la fingr'o'j'n de mi'a man'o antaŭ vi. Vi vid'is kvin fingr'o'j'n. Ĉu vi memor'as tio'n?”

“Jes.”

O’Bri'e'n supr'e'n etend'is la fingr'o'j'n de si'a mal'dekstr'a man'o, kun la dik'fingr'o kaŝ'it'a.

“Est'as kvin fingr'o'j tie. Ĉu vi vid'as kvin fingr'o'j'n?”

“Jes.”

Kaj li ja vid'is ili'n, dum efemer'a moment'o, antaŭ ol la scen'o en li'a mens'o ŝanĝ'iĝ'is. Li vid'is kvin fingr'o'j'n, kaj est'is neni'a mis'form'iĝ'o. Post'e ĉio de'nov'e est'is normal'a, kaj la mal'nov'a tim'o, la mal'am'o, kaj la konfuz'o re'amas'iĝ'is en li. Sed est'is moment'o — li ne sci'is kiom long'a, ebl'e tri'dek-sekund'a — da lum'o'plen'a cert'ec'o, kiam ĉiu nov'a sugest'o de O’Bri'e'n plen'ig'is er'o'n da vak'o, kaj far'iĝ'is absolut'a ver'o, kaj kiam du plus du pov'us est'i tri tiel facil'e kiel kvin, se tio est'us neces'a. Ĝi fad'is jam antaŭ ol O’Bri'e'n fal'ig'is si'a'n man'o'n; sed kvankam li ne pov'is re'viv'ig'i ĝi'n, li pov'is memor'i ĝi'n, sam'kiel oni memor'as vividan spert'o'n de iu period'o de oni'a viv'o kiam oni est'is, en la praktik'o, mal'sam'a person'o.

“Vi vid'as nun,” dir'is O’Bri'e'n, “ke efektiv'e almenaŭ ebl'as.”

“Jes,” dir'is Winston.

O’Bri'e'n star'iĝ'is kun mien'o de kontent'o. Mal'dekstr'e de si Winston vid'is ke la vir'o en la blank'a mantel'o romp'as ampol'o'n kaj re'tir'as la puŝ'il'o'n de injekt'il'o. O’Bri'e'n turn'is si'n al Winston rid'et'ant'e. Preskaŭ laŭ si'a mal'nov'a manier'o, li re'ĝust'ig'is si'a'j'n okul'vitr'o'j'n sur si'a naz'o.

“Ĉu vi memor'as skrib'i en vi'a tag'libr'o,” li dir'is, “ke ne grav'as ĉu mi est'as amik'o aŭ mal'amik'o, ĉar mi est'as almenaŭ person'o kiu kompren'as vi'n, kaj kun kiu vi pov'as parol'i? Vi prav'is. Mi'n plezur'ig'as parol'i kun vi.

Vi'a mens'o al'log'as mi'n. Ĝi simil'as mi'a'n propr'a'n mens'o'n, escept'e de ke vi est'as frenez'a. Antaŭ ol ni fin'os la sesi'o'n, vi rajt'as far'i al mi kelk'a'j'n demand'o'j'n, se vi dezir'as.”

“Ĉu kiu'n ajn demand'o'n mi dezir'as?”

“Kiu'n ajn.” Li vid'is ke la okul'o'j de Winston rigard'as la cifer'plat'o'n.

“Ĝi est'as mal'ŝalt'it'a. Kiu est'as vi'a unu'a demand'o?”

“Kio'n vi far'is al Juli'a?” dir'is Winston.

O’Bri'e'n de'nov'e rid'et'is. “Ŝi perfid'is vi'n, Winston. Tuj'e-sen'rezerv'e.

Mi mal'oft'e vid'is iu'n trans'ven'i al ni tiom rapid'e. Vi apenaŭ re'kon'us ŝi'n, se vi vid'us ŝi'n Ĉiom da ŝi'a ribel'em'o, ŝi'a tromp'em'o, ŝi'a mal'saĝ'em'o, ŝi'a mal'prud'ec'o — ĉio est'as el'rul'ig'it'a el ŝi. Ĝi est'is perfekt'a konvert'o, laŭ'libr'a kaz'o.”

“Vi tortur'is ŝi'n?”

O’Bri'e'n las'is tiu'n demand'o'n ne'respond'it'a. “Sekv'a'n demand'o'n,” li dir'is.

“Ĉu Grand'a Frat'o ekzist'as?”

“Kompren'ebl'e li ekzist'as. La Parti'o ekzist'as. Grand'a Frat'o est'as la en'korp'iĝ'o de la Parti'o.”

“Ĉu li ekzist'as sam'manier'e kiel mi ekzist'as?”

“Vi ne ekzist'as,” dir'is O’Bri'e'n.

De'nov'e la sent'o pri sen'help'ec'o atak'is li'n. Li sci'is, aŭ li pov'is imag'i, la argument'o'j'n kiu'j pruv'as li'a'n propr'a'n ne'ekzist'o'n; sed ili est'is sen'senc'aĵ'o, ili est'is nur vort'lud'ad'o. Ĉu la fraz'o ‘Vi ne ekzist'as’ ne en si mem en'hav'as logik'a'n absurd'o'n? Sed kiel util'us dir'i tio'n? Li'a mens'o velk'is dum li pens'is pri la ne'respond'ebl'a'j, frenez'a'j argument'o'j per kiu'j O’Bri'e'n nul'ig'us li'n.

“Mi kred'as ke mi ekzist'as,” li dir'is lac'e. “Mi konsci'as pri mi'a propr'a ident'ec'o. Mi nask'iĝ'is kaj mi mort'os. Mi hav'as brak'o'j'n kaj krur'o'j'n. Mi okup'as specif'a'n punkt'o'n en la spac'o. Neni'u ali'a solid'a objekt'o pov'as sam'temp'e okup'i la sam'a'n punkt'o'n. Tiu'senc'e, ĉu Grand'a Frat'o ekzist'as?”

“Ne grav'as. Li ekzist'as.”

“Ĉu Grand'a Frat'o iam mort'os?”

“Kompren'ebl'e ne. Kiel li pov'us mort'i? Sekv'a'n demand'o'n.”

“Ĉu la Frat'ar'o ekzist'as?”

“Tio'n, Winston, vi neniam sci'os. Se ni decid'us liber'ig'i vi'n, kiam ni est'os fin'int'a'j pri vi, kaj se vi viv'os ĝis vi est'os naŭ'dek'jar'aĝ'a, tamen vi neniam trov'us ĉu la demand'o al tiu demand'o est'as Jes aŭ Ne. Dum vi'a tut'a viv'o ĝi est'os ne'solv'it'a enigm'o en vi'a mens'o.”

Winston kuŝ'is silent'e. Li'a brust'o lev'iĝ'is kaj mal'lev'iĝ'is iom pli rapid'e. Li ankoraŭ ne dir'is la demand'o'n kiu la unu'a ven'is en li'a'n mens'o'n. Li dev'os dir'i ĝi'n, tamen est'is kvazaŭ li'a lang'o rifuz'as dir'i ĝi'n.

Vid'iĝ'is spur'o de amuz'iĝ'o en la vizaĝ'o de O’Bri'e'n. Eĉ li'a'j okul'vitr'o'j ŝajn'is en'hav'i bril'et'o'n de ironi'o. Li sci'as, pens'is Winston subit'e, li sci'as kio'n mi demand'os! Je tiu pens'o la vort'o'j ek'ŝov'is si'n el li: “Kio est'as en Ĉambr'o 101?”

La esprim'o sur la vizaĝ'o de O’Bri'e'n ne ŝanĝ'iĝ'is. Li respond'is sek'e: “Vi sci'as kio est'as en Ĉambr'o 101, Winston. Ĉiu sci'as kio est'as en Ĉambr'o 101.”

Li lev'is fingr'o'n signal'e al la vir'o en la blank'a mantel'o. Evident'e la sesi'o fin'iĝ'is. Injekt'il'o puŝ'iĝ'is en la brak'o'n de Winston. Li preskaŭ tuj profund'e en'dorm'iĝ'is.

“Est'as tri etap'o'j en vi'a re'integr'iĝ'o,” dir'is O’Bri'e'n. “Lern'ad'o, kompren'ad'o, kaj akcept'o. Ven'is la temp'o kiam vi dev'as en'ir'i la du'a'n etap'o'n.”

Kiel ĉiam, Winston kuŝ'ad'is sur'dors'e. Sed last'a'temp'e li'a'j lig'il'o'j est'is mal'pli strikt'a'j. Ili ankoraŭ lig'is li'n al la lit'o, sed li pov'is mov'i si'a'j'n genu'o'j'n iom'et'e, kaj li pov'is turn'i si'a'n kap'o'n flank’-al’flank'e, kaj lev'i si'a'j'n brak'o'j'n de la kubut'o. La cifer'plat'o, ankaŭ, far'iĝ'is mal'pli tim'ig'a. Li pov'is evit'i ĝi'a'j'n dolor'ig'o'j'n, kiam li est'is sufiĉ'e rapid'e lert'a: ĉef'e O’Bri'e'n tir'is la ŝalt'il'o'n nur kiam li montr'is stult'ec'o'n. Kelk'foj'e ili pas'ig'is tut'a'n sesi'o'n sen util'ig'o de la cifer'plat'o. Li ne pov'is memor'i kiom da sesi'o'j okaz'is. La tut'a proced'o ŝajn'is etend'iĝ'i dum long'a, ne'klar'a period'o — ebl'e semajn'o'j —kaj la interval'o'j inter la sesi'o'j ebl'e kelk'foj'e est'is tag'o'j, kelk'foj'e nur unu-du hor'o'j.

“Kuŝ'ant'e tie,” dir'is O’Bri'e'n, “vi oft'e demand'is al vi, vi eĉ demand'is al mi — kial la Ministr'ej'o de Am'o el'spez'as tiom da temp'o kaj da pen'o'j pri vi. Kaj kiam vi est'is liber'a, mal'klar'is al vi esenc'e la sam'a tem'o. Vi pov'is kompren'i la mekanism'o'n de la Soci'o en kiu vi viv'as, sed ne ĝi'a'j'n fundament'a'j'n motiv'o'j'n. Ĉu vi memor'as skrib'i en vi'a tag'libr'o: ‘Mi kompren'as la kiel'o'n: mi ne kompren'as la kial'o'n’? Kiam vi pens'is pri “kial”, tiam vi dub'is pri vi'a propr'a mal'frenez'ec'o. Vi leg'is la libr'o'n, la libr'o'n de Goldstein, aŭ almenaŭ part'o'j'n de ĝi. Ĉu ĝi dir'is al vi i'o'n, kio'n vi ne jam sci'is?”

“Vi leg'is ĝi'n?” dir'is Winston.

“Mi verk'is ĝi'n. T.e., mi est'as kun'verk'int'o de ĝi. Neni'u libr'o est'as produkt'it'a de individu'o, kiel vi sci'as.”

“Ĉu est'as ver'a kio'n ĝi dir'as?”

“La pri'skrib'o, jes. La program'o kiu'n ĝi propon'as est'is sen'senc'aĵ'o.

La sekret'a akumul'iĝ'o de sci'o — iom-post-iom'a pli'vast'iĝ'o de konsci'iĝ'o — fin'fin'e, prolet'ar'a ribel'o — la renvers'iĝ'o de la Parti'o. Vi mem antaŭ'vid'is ke tio'n ĝi dir'os. Tio est'as nur sen'senc'aĵ'o. La prolet'o'j neniam ribel'os, ne post mil'o da jar'o'j, nek post milion'o. Ili ne pov'os. Mi ne bezon'as dir'i al vi la kial'o'n: vi jam sci'as ĝi'n. Se iam vi nutr'is rev'o'j'n pri violent'a revoluci'o, vi dev'as for'las'i ili'n. Per neni'u metod'o est'as la Parti'o renvers'ebl'a. La reg'ad'o far'e de la Parti'o est'as por ĉiam. Far'u el tio la komenc'o'punkt'o'n de vi'a'j pens'o'j.”

Li pli'proksim'iĝ'is al la lit'o. “Por ĉiam!” li ripet'is. “Kaj nun ni re'ven'u al la demand'o pri la ‘kiel'o’ kaj la ‘kial'o’. Vi sufiĉ'e bon'e kompren'as kiel la Parti'o daŭr'ig'as si'a'n reg'pov'o'n. Nun dir'u al mi: kial ni kroĉ'iĝ'as al la reg'pov'o. Kiu'n motiv'o'n ni hav'as? Kial ni vol'as la reg'pov'o'n? Jen, parol'u,”

li plu'dir'is, dum Winston rest'is silent'a.

Tamen Winston ne parol'is ĝis post unu-du moment'o'j. Lac'a sent'o super'is li'n. La mal'fort'a, frenez'a bril'o de entuziasm'o est'is re'ven'int'a al la vizaĝ'o de O’Bri'e'n. Li antaŭ'sci'is kio'n dir'os O’Bri'e'n. Ke la Parti'o ne avid'as reg'pov'o'n por si'a'j propr'a'j cel'o'j, sed nur por la plej'bon'o de la plej'mult'o. Ke ĝi avid'as la reg'pov'o'n ĉar hom'o'j en amas'o'j est'as fragil'a'j sen'kuraĝ'ul'o'j, kiu'j ne pov'as toler'i la liber'ec'o'n, nek pov'as front'i la ver'o'n, ke neces'as ke reg'u kaj sistem'e tromp'u ili'n ali'a'j person'o'j pli fort'a'j ol ili mem. Ke la hom'ar'o dev'as elekt'i inter la liber'o kaj la feliĉ'o, kaj ke, por la grand'a plej'mult'o de la hom'ar'o, feliĉ'o est'as prefer'ind'a. Ke la Parti'o est'as la etern'a gard'ant'o de la febl'ul'o'j, dediĉ'it'a sekt'o far'ant'a mal'bon'o'n por ke ekzist'u bon'o, ofer'ant'a si'a'n propr'a'n feliĉ'o'n por la feliĉ'o de ali'a'j. La terur'aĵ'o, pens'is Winston, la terur'aĵ'o est'as ke kiam O’Bri'e'n dir'os tio'n, li kred'os ĝi'n. Oni pov'as vid'i tio'n en li'a vizaĝ'o.

O’Bri'e'n sci'as ĉio'n. Mil'obl'e pli bon'e ol Winston, li sci'as kia ver'e est'as la mond'o, en kia fi'stat'o viv'as la hom'amas'o, kaj per kiu'j mensog'o'j kaj barbar'aĵ'o'j la Parti'o rest'ig'as ili'n tie. Li kompren'is ĉio'n, pes'is ĉio'n, kaj tut'e ne grav'is al li: ĉio'n prav'ig'as la fin'a cel'o. Kio'n oni pov'as far'i, pens'is Winston, kontraŭ la lunatik'o kiu est'as pli inteligent'a ol oni mem, kiu just'e aŭskult'as oni'a'j'n argument'o'j'n, tamen persist'as pri si'a lunatik'ec'o?

“Vi reg'as ni'n por ni'a propr'a bon'o,” li dir'is febl'e. “Vi kred'as ke la hom'o'j ne taŭg'as por reg'i si'n, kaj tial —”

Li ek'trem'eg'is, kaj preskaŭ kri'is. Subit'a dolor'o tra'ir'is li'a'n korp'o'n.

O’Bri'e'n est'is ŝov'int'a la ŝalt'il'o'n de la cifer'plat'o al tri'dek kvin.

“Tio est'is stult'aĵ'o, Winston, stult'aĵ'o!” li dir'is. “Nepr'e vi sci'as ke tio est'as erar'a.”

Li re'tir'is la ŝalt'il'o'n, kaj plu'dir'is: “Nun mi don'os al vi la respond'o'n al mi'a demand'o. Ĝi est'as tio: La Parti'o avid'as la reg'pov'o'n por si'a propr'a profit'o. Ni'n ne interes'as la bon'o por ali'ul'o'j; ni'n interes'as nur'e la potenc'o. Ne riĉ'o, nek luks'o, nek long'a viv'o, nek feliĉ'o: nur potenc'o, pur'a potenc'o. Kio'n signif'as pur'a potenc'o, tio'n vi kompren'os baldaŭ. Ni diferenc'as de ĉiu'j oligarkioj de la pas'int'ec'o, ĉar ni sci'as kio'n ni far'as. Ĉiu'j ali'a'j, eĉ tiu'j kiu'j simil'is al ni, est'is mal'kuraĝ'a'j hipokrit'ul'o'j. La German'a'j Nazi'o'j kaj la Rus'a'j Komun'ist'o'j est'is tre proksim'a'j al ni, rilat'e al si'a'j metod'o'j, sed ili neniam hav'is sufiĉ'a'n kuraĝ'o'n por re'kon'i si'a'j'n propr'a'j'n motiv'o'j'n. Ili pretend'is, ebl'e ili eĉ kred'is, ke ili al'pren'is la reg'pov'o'n kontraŭ'vol'e, kaj por nur lim'ig'it'a period'o, ke tre baldaŭ est'os paradiz'o, kie la hom'o'j est'os liber'a'j kaj egal'a'j. Ni ne est'as tia'j. Ni sci'as ke neni'u kapt'as la reg'pov'o'n intenc'ant'e for'las'i ĝi'n. La potenc'o ne est'as per'il'o, ĝi est'as cel'o. Oni ne establ'as diktatur'o'n por protekt'i revoluci'o'n; oni far'as revoluci'o'n por establ'i diktatur'o'n. La cel'o de persekut'o est'as persekut'ad'o. La cel'o de tortur'o est'as tortur'ad'o. La cel'o de potenc'o est'as potenc'ad'o. Ĉu vi kompren'as mi'n nun?”

Al Winston impres'is, kiel al li impres'is antaŭ'e, la fakt'o ke en la vizaĝ'o de O’Bri'e'n est'as grand'a lac'o. Li'a vizaĝ'o est'is fort'a kaj karn'o'plen'a kaj brutal'a, ĝi est'is plen'a de inteligent'o, kaj ia si'n'reg'ant'a pasi'o kiu sent'ig'is al li sen'pov'o'n; sed ĝi est'is tre lac'a. Est'is poŝ'o'j sub la okul'o'j, la haŭt'o fal'et'is de la vang'ost'o'j. O’Bri'e'n klin'is si'n super li, intenc'e pli'proksim'ig'ant'e la lac'eg'a'n vizaĝ'o'n.

“Vi pens'as,” li dir'is, “ke mi'a vizaĝ'o est'as mal'jun'a kaj lac'a. Vi pens'as ke kvankam mi parol'ad'as pri potenc'o, tamen mi eĉ ne kapabl'as mal'ebl'ig'i la dis'fal'o'n de mi'a propr'a korp'o. Ĉu vi ne pov'as kompren'i, Winston, ke la individu'o est'as nur ĉel'o? La febl'ec'o de la ĉel'o est'as la fort'o de la organism'o. Ĉu vi mort'as kiam vi tond'as vi'a'j'n ung'o'j'n?”

Li for'turn'is si'n de la lit'o, kaj re'komenc'is paŝ'ad'i tie'n kaj re'e'n, kun unu man'o en la poŝ'o.

“Ni est'as la pastr'o'j de la potenc'o,” li dir'is. “Di'o est'as la potenc'o.

Sed nun'temp'e potenc'o est'as nur vort'o, laŭ vi'a kompren'o. Nun est'as la temp'o kiam vi akir'u i'a'n kompren'o'n pri la signif'o de la potenc'o. Unu'e, vi dev'as kompren'i ke la potenc'o est'as kolektiv'a. La individu'o potenc'as nur ĉes'ant'e est'i individu'o. Vi kon'as la Parti'a'n slogan'o'n: ‘Liber'ec'o est'as Sklav'ec'o’. Ĉu vi ek'pens'is ke tio est'as invers'ig'ebl'a? Sklav'ec'o est'as liber'ec'o. Sol'a — liber'a — la hom'o est'as ĉiam venk'at'a. Dev'as est'i tiel, ĉar ĉiu hom'o nepr'e mort'os, kaj tio est'as la plej grand'a el ĉiu'j fiask'o'j.

Sed se li pov'as plen'e, tut'e sub'met'i si'n, se li pov'as eskap'i el si'a ident'ec'o, se li pov'as merg'i si'n en la Parti'o'n tiel ke li est'as la Parti'o, tiel li est'as tut'potenc'a kaj sen'mort'a. Du'e, vi dev'as kompren'i ke la potenc'o est'as potenc'o kiu reg'as hom'o'j'n. La korp'o'n, sed, plej'ĉef'e, la mens'o'n. La potenc'o reg'ant'a la materi'o'n — la ekster'a'n real'o'n, laŭ vi'a nomad'o — ne grav'as. Jam ni'a reg'ad'o de la materi'o est'as absolut'a.”

Dum'moment'e Winston ignor'is la cifer'plat'o'n. Li far'is violent'a'n pen'o'n lev'i si'n al sid'pozici'o, kaj nur sukces'is dolor'eg'e tord'i si'a'n korp'o.

“Sed kiel vi pov'as reg'i la materi'o'n?” li ek'kri'is. “Vi eĉ ne reg'as la klimat'o'n nek la leĝ'o'n de gravit'ad'o. Kaj ekzist'as mal'san'o'j, dolor'o, la mort'o —”

O’Bri'e'n silent'ig'is li'n per man'gest'o. “Ni reg'as la materi'o'n ĉar ni reg'as la mens'o'n. La real'o est'as intern'e de la krani'o. Vi lern'os iom post iom, Winston. Neni'o mal'ebl'as por ni. Ne'vid'ebl'ec'o, supr'e'n'ir'o — kio ajn. Mi pov'us ek'flos'i super ĉi tiu plank'o kvazaŭ sap'vezik'o, se mi dezir'us. Mi ne dezir'as, ĉar la Parti'o ne dezir'as tio'n. Vi dev'os for'met'i tiu'j'n dek'naŭ'jar'cent'a'j'n ide'o'j'n pri la leĝ'o'j de la Natur'o. Ni far'as la leĝ'o'j'n de la Natur'o.”

“Sed ne! Vi eĉ ne mastr'as ĉi tiu'n planed'o'n. Kio'n pri Eŭrazi'o kaj Orient'azi'o? Vi ankoraŭ ne konker'is ili'n.”

“Ne'grav'e. Ni konker'os ili'n, kiam ni opini'as tio'n bezon'a. Kaj se ne, kiel grav'us? Ni pov'as for'ig'i ili'n el la ekzist'o. Oceani'o est'as la mond'o.”

“Sed la mond'o mem est'as nur polv'er'et'o. La hom'o est'as et'a, sen'help'a! De kiom long'e ekzist'as la hom'o? Dum milion'o'j da jar'o'j la ter'o ne est'is loĝ'at'a.”

“Absurd'aĵ'o. La ter'o aĝ'as sam'e kiom ni, ne pli. Kiel ĝi pov'us aĝ'i pli?

Neni'o ekzist'as, escept'e de per la hom'a konsci'o.”

“Sed la rok'o'j plen'as de la ost'o'j de pere'int'a'j best'o'j — mamut'o'j kaj mastodont'o'j kaj enorm'a'j reptili'o'j kiu'j loĝ'is ĉi tie long'e antaŭ ol ek'aper'is la hom'o.”

“Ĉu iam vi vid'is tiu'j'n ost'o'j'n, Winston? Kompren'ebl'e ne.

Dek'naŭ'jar'cent'a'j biolog'o'j invent'is ili'n. Antaŭ la hom'o est'is neni'o. Post la hom'o, se la hom'o pov'us fin'iĝ'i, est'us neni'o. Ekster la hom'o est'as neni'o.”

“Sed la tut'a univers'o est'as ekster ni. Rigard'u la stel'o'j'n! Kelk'a'j el ili est'as milion'o'n da lum'jar'o'j distanc'a'j. Ili est'as ne'ating'ebl'a'j de ni por ĉiam.”

“Kio est'as la stel'o'j?” dir'is O’Bri'e'n, indiferent'e. “Ili est'as fajr'er'o'j kelk'a'j'n kilo'metr'o'j'n for. Ni pov'us ating'i ili'n se ni vol'us. Aŭ ni pov'us esting'i ili'n. La ter'o est'as la centr'o de la univers'o. La sun'o kaj la stel'o'j ĉirkaŭ'ir'as ĝi'n.”

Winston far'is pli'a'n konvulsi'a'n mov'iĝ'o'n. Ĉi'foj'e li dir'is neni'o'n.

O’Bri'e'n plu parol'is, kvazaŭ respond'ant'e parol'it'a'n kontraŭ'dir'o'n.

“Por cert'a'j cel'o'j, kompren'ebl'e, tio ne ver'as. Kiam ni navig'as la ocean'o'n, aŭ kiam ni antaŭ'dir'as eklips'o'n, por ni oft'e est'as util'e supoz'i ke la ter'o ĉirkaŭ'ir'as la sun'o'n, kaj ke la stel'o'j est'as milion'o'j'n da milion'o'j da kilo'metr'o'j for. Sed kiel grav'as? Ĉu vi supoz'as ke ni ne kapabl'as produkt'i du'obl'a'n sistem'o'n de astronomi'o? La stel'o'j pov'as est'i proksim'a'j aŭ mal'proksim'a'j, laŭ ni'a bezon'o. Ĉu vi supoz'as ke ni'a'j matematik'ist'o'j ne kapabl'as tio'n? Ĉu vi forges'is du'obl'a'pens'o'n?”

Winston re'tir'is si'n sur la lit'o. Ne'grav'e kio'n li dir'is, la respond'o frakas'is li'n kvazaŭ baston'eg'o. Kaj tamen li sci'is, li sci'is, ke li prav'as. La kred'o ke neni'o ekzist'as ekster oni'a mens'o — nepr'e ekzist'as ia metod'o pruv'i tio'n fals'a. Ĉi ĝi ne est'is jam antaŭ long'e pruv'it'a fals'a? Eĉ est'is nom'o por ĝi, nom'o kiu'n li forges'is. Mal'fort'a rid'et'o tord'is la angul'o'j'n de la buŝ'o de O’Bri'e'n, dum li mal'supr'e'n'rigard'is li'n.

“Mi dir'is al vi, Winston,” li dir'is, “ke la metafizik'o ne est'as vi'a fort'aĵ'o. La vort'o kiu'n vi pen'as memor'i est'as ‘solipsism'o’. Sed vi erar'as.

Nun ne est'as solipsism'o. Kolektiv'a solipsism'o, ebl'e. Sed tio est'as io mal'simil'a: efektiv'e, tut'e mal'a. Ĉio ĉi est'as flank'voj'o,” li plu'dir'is per ali'a ton'o. “La ver'a potenc'o, la potenc'o por kiu ni dev'as batal'i nokt'e kaj tag'e, ne est'as la potenc'o reg'ant'a objekt'o'j'n, sed hom'o'j'n.” Li paŭz'is, kaj dum'moment'e re'pren'is si'a'n mien'o'n de instru'ist'o pri'demand'ant'a talent'a'n lern'ant'o'n: “Kiel unu vir'o evident'ig'as si'a'n potenc'o'n super ali'a, Winston?”

Winston pens'is. “Sufer'ig'ant'e li'n,” li dir'is.

“Ekzakt'e. Sufer'ig'ant'e li'n. Obe'o ne sufiĉ'as. Krom se li sufer'as, kiel oni pov'as est'i cert'a ke li obe'as oni'a'n vol'o'n, kaj ne la propr'a'n? La potenc'o ekzist'as kiam oni al'trud'as dolor'o'n kaj humil'iĝ'o'n. La potenc'o ekzist'as kiam oni dis'ŝir'as hom'a'j'n mens'o'j'n, kaj re'kun'met'as ili'n en nov'a'j form'o'j kiu'j'n oni mem elekt'as. Ĉu, do, vi komenc'as kompren'i kia'n mond'o'n ni kre'as? Ĝi est'as la ekzakt'a mal'o de la stult'a'j hedonism'a'j Utopi'o'j kiu'j'n imag'is la mal'nov'a'j re'form'ant'o'j. Mond'o de tim'o kaj perfid'o est'as turment'o, mond'o de tret'ad'o kaj sur'tret'ad'o, mond'o kiu far'iĝ'as ne mal'pli sed pli sen'kompat'a dum ĝi rafin'as si'n. La progres'o en ni'a mond'o est'os progres'o cel'e pli da dolor'o. La mal'nov'a'j civilizaci'o'j pretend'is est'i fond'it'a'j sur am'o aŭ just'o. Ni'a est'as fond'it'a sur mal'am'o.

En ni'a mond'o ne est'os emoci'o'j, escept'e de tim'o, furioz'o, triumf'o, kaj si'n'humil'ig'o. Ĉio'n ali'a'n ni detru'os, ĉio'n. Jam ni dis'romp'as la pens'kutim'o'j'n kiu'j trans'viv'is de antaŭ la Revoluci'o. Ni tranĉ'is la lig'o'j'n inter infan'o kaj ge'patr'o'j, kaj inter vir'o kaj vir'o, kaj inter vir'o kaj vir'in'o.

Neni'u plu kuraĝ'as fid'i edz'in'o'n, aŭ infan'o'n, aŭ amik'o'n. Sed en la est'ont'ec'o ne est'os edz'in'o'j, nek amik'o'j. Infan'o'j est'os pren'it'a'j for de si'a'j patr'in'o'j je la nask'iĝ'o, sam'kiel oni pren'as ov'o'j'n de kok'in'o. La seks'instinkt'o est'os nul'ig'it'a. Nask'ad'o est'os ĉiu'jar'a formal'aĵ'o, simil'a al la re'nov'ig'o de porci'um'kart'o. Ni abol'os la orgasm'o'n. Ni'a'j neŭr'olog'o'j pri'labor'as tio'n nun. Ne ekzist'os lojal'o, escept'e de lojal'o al la Parti'o. Ne est'os am'o, escept'e de la am'o al Grand'a Frat'o. Ne est'os rid'o, escept'e de la triumf'rid'o pro venk'it'a mal'amik'o. Ne est'os art'o, nek literatur'o, nek scienc'o. Kiam ni est'os ĉio'n'pov'a'j, ni ne plu bezon'os la scienc'o'n. Ne est'os disting'o inter bel'o kaj mal'bel'o. Ne est'os sci'vol'em'o, neni'u ĝu'o pro la proced'o de la viv'o. Ĉiu'j konkur'ant'a'j plezur'o'j est'os detru'it'a'j. Sed ĉiam — ne forges'u tio'n, Winston — ĉiam est'os la ebri'iĝ'o pro potenc'o, konstant'e pli'grand'iĝ'ant'a, kaj konstant'e pli subtil'iĝ'ant'a. Ĉiam, je ĉiu moment'o, est'os la venk'o'ĝoj'o, la sent'o de sur'tret'ad'o sur sen'help'a mal'amik'o. Se vi vol'as bild'o'n pri la est'ont'ec'o, imag'u bot'o'n tret'ant'a'n sur hom'a vizaĝ'o — etern'e.

Li paŭz'is, kvazaŭ supoz'ant'e ke Winston parol'os. Winston pen'is re'tir'i si'n de'nov'e en la surfac'o'n de la lit'o. Li pov'is dir'i neni'o'n. Li'a kor'o ŝajn'is glaci'ig'it'a. O’Bri'e'n parol'is plu: “Kaj memor'u ke est'as por ĉiam. La vizaĝ'o ĉiam trov'iĝ'os por est'i sur'tret'at'a. La herez'ul'o, la mal'amik'o de la soci'o, ĉiam trov'iĝ'os, por est'i de'nov'e venk'at'a kaj humil'ig'at'a ripet'e. Ĉio kio'n vi spert'is, ek'de kiam vi ven'is en ni'a'j'n man'o'j'n — ĉio tia daŭr'os, kaj eĉ mal'pli'bon'iĝ'os. La spion'ad'o, la perfid'o'j, la arest'o'j, la tortur'o'j, la ekzekut'o'j, la mal'aper'o'j neniam ĉes'os. Est'os mond'o de teror'o, kiel ankaŭ mond'o de triumf'o. Ju pli potenc'a est'os la Parti'o, des mal'pli toler'em'a ĝi est'os: ju pli mal'fort'a la opozici'o, des pli strikt'a la despot'ism'o. Goldstein kaj li'a'j herez'o'j viv'os por ĉiam. Ĉiu'tag'e, ĉiu'moment'e, ili est'os venk'at'a'j, mal'estim'at'a'j, mok'at'a'j, sur'kraĉ'at'a'j, tamen ili ĉiam plu viv'os. Tiu dram'o kiu'n mi lud'is kun vi dum sep jar'o'j est'os re'lud'at'a ripet'e, generaci'o'n post generaci'o, ĉiam pli subtil'e. Ĉiam ni hav'os la herez'ul'o'n ĉi tie, mal'kompat'at'a'n, kri'eg'ant'a'n pro dolor'o, dis'romp'it'a'n, mal'estim'ind'a'n — kaj fin'e tut'e pen'o'plen'a'n, sav'it'a'n kontraŭ si mem, ramp'ant'a'n antaŭ ni'a'j pied'o'j propr'a'vol'e. Tia'n mond'o'n ni prepar'as, Winston. Mond'o'n de venk'o post venk'o, triumf'o post triumf'o post triumf'o: sen'fin'a prem'o, prem'o, prem'o sur la nerv'o de potenc'o. Vi komenc'as, mi vid'as, kompren'i kia est'os tia mond'o. Sed fin'e vi ne nur kompren'os ĝi'n. Vi akcept'os ĝi'n, bon'ven'ig'os ĝi'n, far'iĝ'os part'o de ĝi.”

Winston re'akir'is si'n'reg'o'n sufiĉ'e por parol'i. “Vi ne pov'as!” li dir'is lac'e.

“Kio'n signif'as tiu koment'o, Winston?”

“Vi ne pov'us kre'i tia'n mond'o'n, kia'n vi ĵus pri'parol'is. Ĝi est'as rev'o.

Ĝi est'as mal'ebl'a.”

“Kial?”

“Est'as mal'ebl'e fond'i civilizaci'o'n sur tim'o kaj mal'am'o kaj kruel'o. Ĝi ne pov'us daŭr'i.”

“Kial ne?”

“Ĝi hav'us neni'a'n vigl'o'n. Ĝi dis'er'iĝ'us. Ĝi mort'ig'us si'n.”

“Absurd'e. Vi supoz'as ke la mal'am'o est'as pli energi'uz'a ol la am'o.

Kial? Kaj se tiel est'us, kiel grav'us tio? Supoz'u ke ni decid'os triv'i ni'n pli rapid'e. Supoz'u ke ni rapid'ig'os la temp'o'j'n de la hom'a viv'o, tiel ke oni far'iĝ'os senil'a kiam tri'dek'jar'aĝ'a. Sed kiel grav'us? Ĉu vi ne pov'as kompren'i ke la mort'o de individu'o ne est'as mort'o? La Parti'o est'as sen'mort'a.”

Kiel kutim'e, la voĉ'o est'is bat'int'a Winstonon ĝis sen'pov'ec'o. Krom'e li tim'eg'is ke se li persist'e disput'os, O’Bri'e'n de'nov'e turn'os la cifer'plat'o'n. Tamen, li ne pov'is rest'i silent'ant'a. Febl'e, sen argument'o'j, kun neni'a sub'ten'o escept'e de si'a ne'vort'ig'ebl'a terur'iĝ'o pro kio'n ĵus dir'is O’Bri'e'n, li re'komenc'is atak'i.

“Mi ne sci'as — ne grav'as al mi. Iel vi fiask'os. Io venk'os vi'n. La viv'o venk'os vi'n.”

“Ni reg'as la viv'o'n, Winston, je ĉiu nivel'o. Vi imag'as ke ekzist'as io nom'at'a ‘la hom'a natur'o’, kiu est'os koler'ig'it'a de ni'a'j ag'o'j, kaj kiu batal'os kontraŭ ni. Sed ni kre'as la hom'a'n natur'o'n. La hom'o'j est'as sen'lim'e ŝanĝ'ebl'a'j. Aŭ ebl'e vi re'ir'is al vi'a mal'nov'a ide'o, ke la prolet'o'j aŭ la sklav'o'j lev'iĝ'os, kaj renvers'os ni'n. El'mens'ig'u tio'n. Ili est'as sen'help'a'j, sam'e kiel la best'o'j. La hom'ar'o est'as la Parti'o. La ekster'ul'o'j — mal'grav'a'j.”

“Ne grav'as al mi. Fin'e ili venk'os vi'n. Pli-mal'pli fru'e ili vid'os vi'n tia'j, kia'j vi ver'e est'as, kaj tiam ili dis'ŝir'os vi'n.”

“Ĉu vi vid'as i'a'n atest'o'n ke tio okaz'as? Aŭ i'a'n kial'o'n kiu kaŭz'us tio'n?”

“Ne. Sed mi kred'as. Mi sci'as ke vi fiask'os. Ekzist'as io en la univers'o — mi ne sci'as, iu spirit'o, iu princip'o, kiu'n vi neniam venk'os.”

“Ĉu vi kred'as je Di'o, Winston?”

“Ne.”

“Do kio ĝi est'as, tiu princip'o kiu venk'os ni'n?”

“Mi ne sci'as. La spirit'o de la Hom'o.”

“Kaj ĉu vi opini'as vi'n hom'o?”

“Jes.”

“Se vi est'as hom'o, Winston, vi est'as la last'a hom'o. Vi'a spec'o for'mort'is; ni est'as la hered'int'o'j. Ĉu vi kompren'as ke vi est'as sol'a? Vi est'as ekster la histori'o, vi est'as sen'ekzist'a.”

Li'a mien'o ŝanĝ'iĝ'is, kaj li dir'is pli sever'e: “Kaj ĉu vi opini'as vi'n moral'e super ni, kun ni'a'j mensog'o'j kaj ni'a kruel'o?”

“Jes, mi opini'as mi'n super'a.”

O’Bri'e'n ne parol'is. Du ali'a'j voĉ'o'j parol'is. Post moment'o, Winston re'kon'is ke unu el ili est'as li'a. Ĝi est'is son'registr'o de la konversaci'o kiu'n li hav'is kun O’Bri'e'n, tiu'nokt'e kiam li an'iĝ'is en la Frat'ar'o. Li aŭd'is si'n promes'i mensog'i, ŝtel'i, fals'i, murd'i, kuraĝ'ig'i drog'uz'ad'o'n kaj putin'ad'o'n, dis'vast'ig'i vener'a'j'n mal'san'o'j'n, ĵet'i vitriol'o'n en la vizaĝ'o'n de infan'o. O’Bri'e'n far'is mal'grand'a'n sen'pacienc'a'n gest'o'n, kvazaŭ dir'ant'e ke la pruv'o est'is apenaŭ far'ind'a. Post tio li turn'is ŝalt'il'o'n, kaj la voĉ'o'j halt'is.

“Star'iĝ'u el tiu lit'o,” li dir'is.

La lig'il'o'j est'is mal'lig'iĝ'int'a'j. Winston sur'ir'is la plank'o'n, kaj star'iĝ'is ne'stabil'e.

“Vi est'as la last'a hom'o,” dir'is O’Bri'e'n. “Vi est'as la gard'ant'o de la hom'a spirit'o. Vi vid'os vi'n kia vi est'as. De'met'u vi'a'j'n vest'o'j'n.”

Winston mal'lig'is la ŝnur'et'o'n kiu kun'ten'is li'a'n kombine'o'n. La zip'il'o jam antaŭ long'e est'is for'ŝir'it'a el ĝi. Li ne pov'is memor'i ĉu iam post si'a arest'iĝ'o li de'pren'is ĉiu'j'n si'a'j'n vest'o'j'n sam'temp'e. Sub la kombine'o li'a'n korp'o'n ĉirkaŭ'is mal'pur'aĉ'a'j flav'et'a'j ĉifon'o'j, apenaŭ re'kon'ebl'a'j kiel sub'vest'o'j. Puŝ'ant'e ili'n al la ter'o, li vid'is ke est'as tri'flank'a spegul'o ĉe la ekstrem'o de la ĉambr'o. Li proksim'iĝ'is al ĝi, kaj ek'halt'is.

Ne'intenc'it'a kri'o son'iĝ'is el li.

“Plu'e'n,” dir'is O’Bri'e'n. “Star'u inter la flug'il'o'j de la spegul'o. Vi vid'u la flank'aspekt'o'n ankaŭ.”

Li est'is halt'int'a ĉar li tim'iĝ'is. Klin'it'a, griz'kolor'a skelet'aĵ'o ven'as al li. Ĝi'a aspekt'o tim'ig'is, ne nur la fakt'o ke li sci'is ke ĝi est'as li mem. Li paŝ'is pli proksim'e'n al la spegul'o. La vizaĝ'o de la ul'aĉ'o aspekt'is antaŭ'e'n'puŝ'it'a, pro la klin'it'a korp'o. Sen'feliĉ'a, karcer'ul'a vizaĝ'o kun mal'glat'a frunt'o kiu supr'e'n'ir'as por far'iĝ'i kalv'a krani'supr'e, mal'rekt'a naz'o, kaj bat'it'aspekt'a'j vang'ost'o'j, super kiu'j aspekt'is feroc'a'j kaj atent'em'a'j la okul'o'j. La vang'o'j est'is lini'it'a'j, la buŝ'o aspekt'is en'tir'it'a.

Cert'e ĝi ja est'is li'a vizaĝ'o, sed ŝajn'is al li ke ĝi ŝanĝ'iĝ'is pli ol li intern'e ŝanĝ'iĝ'is. La emoci'o'j kiu'j'n ĝi registr'is diferenc'is de tiu'j kiu'j'n li sent'is. Li far'iĝ'is part'e kalv'a. Je la unu'a moment'o li kred'is ke li ankaŭ griz'iĝ'is, sed nur li'a krani'haŭt'o est'is griz'a. Escept'e de li'a'j man'o'j kaj vizaĝ'cirkl'o, li'a korp'o est'is tut'e griz'a pro mal'nov'a, en'haŭt'iĝ'int'a mal'pur'o. Tie kaj tie sub la mal'pur'o est'is la ruĝ'a'j cikatr'o'j de vund'o'j, kaj proksim'e al la maleol'o la varik'a ulcer'o est'is inflam'it'a amas'o kun haŭt'pec'o'j de'ŝir'iĝ'ant'a'j. Sed ver'e tim'ig'a est'is la marasm'o de li'a korp'o. La rip'o'barel'o est'is mal'larĝ'a kiel tiu de skelet'o: la krur'o'j est'is ŝrump'int'a'j, tiel ke la genu'o'j est'is pli dik'a'j ol la femur'o'j. Li vid'is nun kio'n cel'is O’Bri'e'n kiam li parol'is pri li'a flank'aspekt'o. La kurb'iĝ'o de la spin'o est'is mir'ig'a. La mal'dik'a'j ŝultr'o'j est'is klin'iĝ'int'a'j antaŭ'e'n tiel ke ili kav'ig'is la brust'o'n, la mal'glat'a kol'o aspekt'is du'obl'ig'it'a pro la pez'o de la krani'o.

Diven'e, li dir'us ke tem'as pri la korp'o de ses'dek'jar'aĝ'ul'o, kiu sufer'as pro ia fi'a mal'san'o.

“Vi kelk'foj'e pens'is,”dir'is O’Bri'e'n, “ke mi'a vizaĝ'o — la vizaĝ'o de membr'o de la Intern'a Parti'o — aspekt'as mal'jun'a kaj triv'it'a. Kio'n vi opini'as pri vi'a propr'a vizaĝ'o?”

Li kapt'is ŝultr'o'n de Winston kaj ek'turn'is li'n tiel ke li front'is li'n.

“Rigard'u vi'a'n stat'o'n!” li dir'is. “Rigard'u tiu'n fi'mal'pur'o'n sur vi'a tut'a korp'o. Rigard'u la mal'pur'aĵ'o'n inter vi'a'j pied'fingr'o'j. Rigard'u tiu'n naŭz'a'n etend'it'a'n inflam'aĵ'o'n sur vi'a krur'o. Ĉu vi sci'as ke vi fetor'as kvazaŭ kapr'o? Ver'ŝajn'e vi eĉ ne plu rimark'as tio'n. Rigard'u vi'a'n marasm'o'n. Ĉu vi vid'as? Mi pov'as kun'met'i mi'a'j'n dik'fingr'o'n kaj montr'o'fingr'o'n ĉirkaŭ vi'a'n biceps'o'n. Mi pov'us romp'i vi'a'n kol'o'n kvazaŭ karot'o'n. Ĉu vi sci'as ke vi sen'iĝ'is de du'dek kvin kilo'gram'o'j, de kiam vi est'as en ni'a'j man'o'j? Eĉ vi'a'j har'o'j el'fal'as fask'e. Vid'u!” Li far'is ŝir'gest'o'n je la kap'o de Winston kaj de'pren'is fask'et'o'n da har'o'j. Kiom vi hav'is kiam vi ven'is al ni? Mal'ferm'u vi'a'n buŝ'o'n. Rest'as naŭ, dek, dek unu dent'o'j. Kiom vi hav'is kiam vi ven'is al ni? Kaj la mal'mult'a'j rest'ant'a'j fal'ad'as el vi'a kap'o. Vid'u!”

Li pren'is unu el la rest'ant'a'j antaŭ'dent'o'j de Winston inter si'a'j fort'a dik'fingr'o kaj montr'o'fingr'o. Ek'dolor'o tra'ir'is la makzel'o'n de Winston.

O’Bri'e'n est'is el'tir'int'a la mal'firm'e fiks'it'a'n dent'o'n per la radik'o'j. Li ĵet'is ĝi'n trans la ĉel'o'n.

“Vi for'putr'as,” li dir'is; “vi dis'fal'as. Kio vi est'as? Sak'o da mal'pur'aĵ'o'j.

Nun turn'u vi'n, kaj de'nov'e rigard'u en la spegul'o'n. Ĉu vi vid'as tio'n, kio front'as vi'n? Tio est'as la last'a hom'o. Se vi est'as hom'o, tio est'as la hom'ar'o. Nun re'sur'met'u vi'a'j'n vest'o'j'n.”

Winston komenc'is vest'i si'n per mal'rapid'a'j rigid'a'j mov'iĝ'o'j. Ĝis nun li ŝajn'e ne rimark'is kiom mal'dik'a kaj mal'fort'a li est'as. Nur unu pens'o mov'iĝ'is en li'a mens'o: ke evident'e li est'is en ĉi tiu lok'o pli long'e ol li supoz'is. Subit'e, dum li met'is la mizer'a'j'n ĉifon'o'j'n ĉirkaŭ si'n, sent'o de kompat'o por li'a ruin'it'a korp'o tra'ir'is li'n. Antaŭ ol li konsci'is pri kio'n li far'as, li kolaps'is sur mal'grand'a'n taburet'o'n kiu star'is apud la lit'o kaj ek'plor'is. Li konsci'is pri si'a mal'bel'o, si'a mal'graci'o, fask'o da ost'o'j en mal'pur'aĉ'a'j sub'vest'o'j, sid'ant'a plor'ant'e en la mal'mild'a blank'a lum'o: sed li ne pov'is de'ten'i si'n. O’Bri'e'n met'is man'o'n sur li'a'n ŝultr'o'n, preskaŭ afabl'e.

“Tio ne daŭr'os por ĉiam,” li dir'is. “Vi pov'as eskap'i de ĝi kiam ajn vi dezir'as. Ĉio de'pend'as de vi.”

“Vi far'is tio'n,” larm'is Winston. “Vi redukt'is mi'n al ĉi tiu stat'o.”

“Ne, Winston, vi redukt'is vi'n mem al ĝi. Jen kio'n vi akcept'is kiam vi unu'e star'ig'is vi'n kontraŭ la Parti'o'n. Ĉio jam est'is en tiu unu'a ag'o.

Neni'o okaz'is kio'n vi ne antaŭ'vid'is.”

Li paŭz'is, post'e plu'dir'is: “Ni venk'is vi'n, Winston. Ni dis'romp'is vi'n. Vi vid'is kia est'as vi'a korp'o. Vi'a mens'o est'as en sam'a stat'o. Mi ne kred'as ke pov'as rest'i mult'a fier'o en vi. Vi est'as pied'bat'it'a kaj vip'it'a kaj insult'it'a, vi kri'eg'ad'is pro dolor'o, vi rul'iĝ'ad'is sur la plank'o en vi'a'j propr'a'j sang'o kaj vom'aĵ'o.

Vi larm'e pet'eg'is kompat'o'n, vi perfid'is ĉiu'n kaj ĉio'n. Ĉu vi pov'as pens'i pri eĉ unu'sol'a mal'fier'aĵ'o kiu ne traf'is vi'n?”

Winston ĉes'is plor'i, kvankam la larm'o'j ankoraŭ flu'ad'is el li'a'j okul'o'j. Li supr'e'n'rigard'is al O’Bri'e'n.

“Mi ne perfid'is Juli'a'n,” li dir'is.

O’Bri'e'n mal'supr'e'n'rigard'is li'n pens'em'e. “Ne,” li dir'is; “ne; tio est'as tut'e ver'a. Vi ne perfid'is Juli'a'n.”

La kurioz'a respekt'o al O’Bri'e'n, kio'n ŝajn'e neni'o pov'is detru'i, inund'is la kor'o'n de Winston de'nov'e. Kiel inteligent'a, li pens'is, kiel inteligent'a! O’Bri'e'n neniam mal'sukces'is kompren'i kio'n oni dir'as al li.

Ĉiu ali'a sur la ter'o tuj respond'us ke li ja perfid'is Juli'a'n. Ĉar kio'n ili ne sukces'is el'trud'i el li per tortur'o? Li rakont'is al ili ĉio'n kio'n li sci'is pri ŝi, ŝi'a'j kutim'o'j, ŝi'a karakter'o, ŝi'a est'int'a viv'o; li konfes'is, ĝis la plej trivial'a'j detal'o'j, ĉio'n okaz'int'a'n dum ili'a'j renkont'iĝ'o'j, ĉio'n dir'it'a'n de li al ŝi kaj de ŝi al li, ili'a'j'n nigr'a'merkat'a'j'n manĝ'o'j'n, ili'a'j'n adult'ag'o'j'n, ili'a'j'n svag'a'j'n komplot'ad'o'j'n kontraŭ la Parti'o — ĉio'n. Tamen, laŭ la senc'o kiu'n li intenc'is por tiu vort'o, li ne perfid'is ŝi'n. Li ne ĉes'is am'i ŝi'n; li'a'j sent'o'j pri ŝi rest'is sen'ŝanĝ'a'j. O’Bri'e'n est'is kompren'int'a li'a'n intenc'o'n sen bezon'i klar'ig'o'n.

“Dir'u,” li dir'is, “kiom baldaŭ ili mort'paf'os mi'n?”

“Ebl'e post long'e,” dir'is O’Bri'e'n. “Vi est'as mal'facil'a kaz'o. Sed ne sen'esper'u. Ĉiu est'as re'san'ig'it'a, pli-mal'pli fru'e. Fin'e ni mort'paf'os vi'n.”

Li fart'is mult'e pli bon'e. Li pli'dik'iĝ'is kaj pli'fort'iĝ'is ĉiu'n tag'o'n, se est'is prav'e parol'i pri tag'o'j.

La blank'a lum'o kaj la zum'ant'a son'o rest'is sam'a'j kiel antaŭ'e, sed la ĉel'o est'is iom'et'e pli komfort'a ol la ali'a'j en kiu'j li est'is. Est'is kap'kusen'o kaj matrac'o sur la lign'o'tabul'a lit'o, kaj ili permes'is ke li lav'u si'n iom oft'e en stan'a basen'o. Ili eĉ don'is al li varm'a'n akv'o'n per kiu li lav'u si'n. Ili don'is al li nov'a'j'n sub'vest'o'j'n kaj nov'a'n kombine'o'n. Ili ŝmir'is li'a'n varik'a'n ulcer'o'n per sen'dolor'ig'aĵ'o. Ili el'tir'is la rest'aĵ'o'j'n de li'a'j dent'o'j kaj don'is al li nov'a'n fals'dent'ar'o'n.

Nepr'e pas'is semajn'o'j aŭ monat'o'j. Est'us ebl'e nun kontrol'i la pas'ad'o'n de la temp'o, se li'n interes'us far'i tio'n, ĉar oni manĝ'ig'is li'n laŭ ŝajn'e regul'a'j interval'o'j. Li ricev'ad'is, laŭ li'a taks'o, tri manĝ'o'j'n en ĉiu du'dek'kvar'hor'a period'o; kelk'foj'e li svag'e demand'is al si ĉu li ricev'as ili'n nokt'e aŭ tag'e. La manĝ'aĵ'o'j est'is surpriz'e bon'a'j, kun viand'o en ĉiu tri'a manĝ'o. Unu'foj'e eĉ est'is pak'et'o da cigared'o'j. Li ne hav'is alumet'o'j'n, sed la neniam'parol'ant'a gard'ist'o, kiu al'port'is li'a'n manĝ'aĵ'o'n, akcept'is flam'ig'i li'a'j'n cigared'o'j'n. Kiam li unu'a'foj'e prov'is fum'i, li vom'is, sed li persist'is, kaj util'ig'is la pak'et'o'n dum long'a temp'o, fum'ant'e du'on'a'n cigared'o'n post ĉiu manĝ'o.

Ili don'is al li blank'a'n skrib'tabul'et'o'n al kiu est'is lig'it'a er'o de krajon'o. Unu'e li ne util'ig'is ĝi'n. Eĉ kiam li est'is vek'a, li est'is tut'e sen'energi'a. Oft'e li kuŝ'ad'is inter unu manĝ'o kaj la sekv'a, preskaŭ sen'mov'e, kelk'foj'e dorm'ant'e, kelk'foj'e vek'iĝ'ant'e en svag'a'j'n rev'o'j'n dum kiu'j est'us tro energi'postul'e mal'ferm'i la okul'o'j'n. Li de'long'e kutim'iĝ'is dorm'i dum fort'a lum'o bril'ad'is sur li'a'n vizaĝ'o'n. Ŝajn'e ne grav'is, escept'e de ke oni'a'j sonĝ'o'j est'as pli koher'a'j. Li mult'e sonĝ'ad'is dum tiu tut'a period'o, kaj ĉiam la sonĝ'o'j est'is feliĉ'a'j. Li est'is en la Or'a Land'o, aŭ li sid'is inter enorm'a'j, glor'a'j, sun'lum'ig'at'a'j ruin'aĵ'o'j, kun si'a patr'in'o, kun Juli'a, kun O’Bri'e'n — far'ant'e neni'o'n, nur sid'ant'e en la sun'bril'o, parol'ant'e pri pac'a'j tem'o'j. La pens'o'j kiu'j'n li hav'is vek'iĝ'int'e est'is plej'part'e pri li'a'j sonĝ'o'j. Li ŝajn'e perd'is la kapabl'o'n intelekt'i, nun post la for'ig'o de la stimul'a dolor'o. Li ne est'is ted'it'a, li ne dezir'is konversaci'i aŭ distr'iĝ'i. Nur est'i sol'a, ne est'i batat'a aŭ pri'demand'at'a, hav'i sufiĉ'o'n por manĝ'i, est'i tut'korp'e pur'a, est'is plen'e kontent'ig'e.

Laŭ'grad'e li komenc'is pas'ig'i mal'pli da temp'o per dorm'ad'o, sed li ankoraŭ ne sent'is impuls'o'n for'ir'i de la lit'o. Al li nur grav'is kuŝ'i trankvil'e kaj sent'i la fort'o'n amas'iĝ'ant'a'n en li'a korp'o. Li fingr'um'is si'n tie kaj tie, prov'ant'e cert'iĝ'i ke ne tem'as pri iluzi'o, ke li'a'j muskol'o'j pli'rond'iĝ'as kaj li'a haŭt'o pli'strikt'iĝ'as. Fin'e li pruv'is al si sen ajn'a dub'o ke li pli'dik'iĝ'as; li'a'j femur'o'j nun est'is palp'ebl'e pli dik'a'j ol li'a'j genu'o'j.

Post tio, unu'e sen'vol'e, li komenc'is ekzerc'ad'i si'n regul'e. Post ne'long'e li pov'is marŝ'i tri kilo'metr'o'j'n, mezur'at'a'j'n per paŝ'kalkul'ad'o de la dimensi'o'j de la ĉel'o, kaj li'a'j klin'it'a'j ŝultr'o'j far'iĝ'ad'is pli rekt'a'j. Li prov'is pli kompleks'a'j'n ekzerc'o'j'n, kaj li'n mir'ig'is kaj hont'ig'is trov'i kio'n li ne pov'as far'i. Li ne pov'is ir'i pli rapid'e ol paŝ'ad'o, li ne pov'is etend'i si'a'n brak'o'n kaj ankoraŭ ten'i si'a'n taburet'o'n, li ne pov'is star'i sur unu krur'o sen fal'i. Li kaŭr'iĝ'is sur si'a'j kalkan'o'j, kaj trov'is ke kun agoni'ig'a'j dolor'o'j en la femur'o'j kaj sur'o'j, li pov'as nur'e star'iĝ'i. Li kuŝ'is plat'a sur la ventr'o kaj pen'is lev'i si'a'n pez'o'n per si'a'j man'o'j. Est'is sen'esper'ig'e, li ne pov'is lev'i si'n eĉ je unu centi'metr'o. Sed post kelk'a'j pli'a'j tag'o'j — kelk'a'j pli'a'j manĝ'o'j — eĉ tiu ag'o est'is plen'um'it'a. Ven'is temp'o kiam li pov'is far'i ĝi'n ses'foj'e si'n'sekv'e. Li eĉ komenc'is fier'i pri si'a korp'o, kaj intermit'e konvink'i si'n ke li'a vizaĝ'o re'far'iĝ'as normal'a. Nur kiam li hazard'e met'is man'o'n sur si'a'n kalv'a'n krani'haŭt'o'n, li memor'is la lini'it'a'n ruin'iĝ'int'a'n vizaĝ'o'n kiu re'rigard'is al li el la spegul'o.

Li'a mens'o pli'aktiv'iĝ'is. Li sid'iĝ'is sur la lign'a'n lit'o'n, kun si'a dors'o kontraŭ la mur'o kaj la skrib'tabul'o sur si'a'j genu'o'j, kaj intens'e dediĉ'is si'n al si'n're'eduk'ad'o.

Li est'is ced'int'a, konsent'it'e. Efektiv'e, kiel li nun kompren'is, li est'is pret'a ced'i long'e antaŭ ol li decid'is far'i tio'n. De la moment'o kiam li unu'e est'is en la Ministr'ej'o de Am'o — kaj, jes, eĉ dum tiu'j minut'o'j kiam li kaj Juli'a star'is sen'help'e dum la fer'a voĉ'o el la tele'ekran'o ordon'is al ili kio'n far'i — li konsci'iĝ'is pri la frivol'ec'o, la sen'profund'ec'o de si'a prov'o kontraŭ'i la potenc'o'n de la Parti'o. Li sci'is nun ke jam dum sep jar'o'j la Pens'polic'o observ'ad'is li'n, kvazaŭ skarab'o'n sub lupe'o. Neni'u korp'a ag'o, neni'u voĉ'ig'it'a vort'o, ne est'is ne'rimark'it'a de ili, neni'u pens'tem'o ne est'is dedukt'it'a de ili. Eĉ la blanket'a polv'er'o sur la kovr'il'o de li'a tag'libr'o est'is zorg'e re'met'it'a de ili. Ili lud'is por li son'registr'o'j'n, montr'is al li fot'o'j'n.

Kelk'a'j est'is fot'o'j pri li kaj Juli'a. Jes, eĉ... Li ne plu pov'is kontraŭ'batal'i la parti'o'n. Krom'e, la Parti'o prav'as. Dev'as est'i tiel; kiel la sen'mort'a, kolektiv'a cerb'o pov'us erar'i? Laŭ kiu ekster'a norm'o ebl'as kontrol'i ĝi'a'j'n decid'o'j'n? Mal'frenez'ec'o est'as statistik'a. Nur neces'as lern'i pens'i kiel ili pens'as. Nur!

La krajon'o sent'iĝ'is dik'a kaj mal'facil'e manipul'ebl'a en li'a'j fingr'o'j. Li komenc'is skrib'i la pens'o'j'n flu'ant'a'j'n en li'a'n kap'o'n. Li skrib'is unu'e per grand'a'j mal'lert'a'j majuskl'o'j: Liber'ec'o Est'as Sklav'ec'o Post'e, preskaŭ sen paŭz'o, li sub tio skrib'is: Du Kaj Du Est'as Kvin Sed post tio sent'iĝ'is ia neces'o halt'i. Li'a mens'o, kvazaŭ tim'e for'tir'ant'e si'n de io, ŝajn'e ke kapabl'is koncentr'i. Li sci'is ke li sci'as kio sekv'as, sed dum moment'o li ne pov'is memor'i ĝi'n. Kiam li ja memor'is ĝi'n, nur est'is per konsci'a rezon'ad'o pri kio ĝi dev'as est'i: ĝi ne memor'iĝ'is propr'ag'e. Li skrib'is: Di'o Est'as Potenc'o.

Li akcept'is ĉio'n. La est'int'ec'o est'as ŝanĝ'ebl'a. la est'int'ec'o neniam est'is ŝanĝ'it'a. Oceani'o milit'as kontraŭ Orient'azi'o. Oceani'o de ĉiam milit'as kontraŭ Orient'azi'o. Jones, Aaronson, kaj Rutherford kulp'is pri la krim'o'j pri kiu'j oni akuz'is ili'n. Li neniam vid'is la fot'o'n kiu mal'pruv'is ili'a'n kulp'o'n. Ĝi neniam ekzist'is, li invent'is ĝi'n. Li memor'is ke li memor'is la kontraŭ'o'n, sed tio est'is fals'a'j memor'o'j, produkt'o'j de si'n'tromp'o. Kiel facil'e ja est'as! Nur ced'u, kaj ĉio ali'a sekv'as. Est'is kiel kiam oni naĝ'as kontraŭ akv'o'flu'o kiu retro'puŝ'as oni'n, ne'grav'e kiom fort'e oni barakt'as, kaj subit'e oni decid'as turn'i si'n kaj ir'i kun la flu'o, anstataŭ kontraŭ'i ĝi'n. Neni'o ali'a ŝanĝ'iĝ'is ol oni'a propr'a vid'punkt'o: la antaŭ'destin'aĵ'o okaz'is ĉiu'kaz'e. Li apenaŭ sci'is kial li iam ribel'is. Ĉio est'is facil'a, escept'e de...!

Ĉio pov'us est'i ver'a. La tiel nom'it'a'j leĝ'o'j de la Natur'o est'as absurd'aĵ'o. La leĝ'o de gravit'ad'o est'as absurd'aĵ'o. “Se mi dezir'us,”

O’Bri'e'n est'is dir'int'a, “mi pov'us ek'flos'i super ĉi tiu plank'o kvazaŭ sap'vezik'o.” Winston tra'pens'is tio'n. “Se li kred'as ke li flos'as super la plank'o, kaj se mi sam'temp'e kred'as vid'i li'n far'i tio'n, do tio okaz'as.”

Subit'e, kvazaŭ amas'et'o da sub'merg'it'a romp'aĵ'o ek'supr'e'n'ir'ant'a tra la surfac'o'n de la akv'o, la pens'o trud'is si'n en li'a'n mens'o'n: “Ne ver'e okaz'as. Ni imag'as ĝi'n. Ĝi est'as halucinaci'o.” Li sub'puŝ'is la pens'o'n tuj.

La pens'erar'o est'is evident'a. Ĝi antaŭ'supoz'is ke ie, ekster oni mem, ekzist'as “real'a” mond'o kie okaz'as “real'a'j” event'o'j. Sed kiel pov'us est'i tia mond'o? Kia'n sci'o'n ni hav'as pri io ajn, escept'e de per ni'a'j propr'a'j mens'o'j? Ĉiu'j event'o'j okaz'as en la mens'o. Kio okaz'as en ĉiu'j mens'o'j, tio ver'e okaz'as.

Li trov'is neniu'n mal'facil'o'n for'ĵet'i la pens'erar'o'n, kaj li'n tut'e ne minac'is danĝer'o ced'i al ĝi. Li konsci'is, tamen, ke ĝi dev'us neniam est'i en'ir'int'a li'a'n mens'o'n. La mens'o dev'as ek'blind'iĝ'i, kiam ajn danĝer'a pens'o prezent'as si'n. La proced'o dev'as est'i aŭtomat'a, instinkt'a.

“Krim'halt'o”, oni nom'is tio'n en Nov'parol'o.

Li komenc'is ekzerc'ad'i si'n pri krim'halt'ad'o. Li prezent'is al si propozici'o'j'n — “la Parti'o dir'as ke la mond'o est'as plat'a”, “la Parti'o dir'as ke glaci'o pez'as pli ol akv'o” — kaj trejn'is si'n ne vid'i, aŭ ne kompren'i, la argument'o'j'n kiu'j kontraŭ'dir'as ili'n. Ne est'is facil'e. Neces'is hav'i grand'a'j'n pov'o'j'n rezon'ad'i kaj el'trov'ad'i. La aritmetik'a'j'n problem'o'j'n kaŭz'at'a'j'n de, ekzempl'e, tia deklar'o kia “du plus du est'as kvin” est'is preter li'a intelekt'a kapabl'o. Ankaŭ est'is neces'a ia mens'a atlet'ik'ism'o, kapabl'o unu moment'o'n far'i la plej delikat'a'n util'ig'o'n de la logik'o kaj la sekv'a'n moment'o'n est'i ne'konsci'a pri la plej krud'a'j logik'a'j erar'o'j.

Stult'ec'o neces'is tiom kiom inteligent'o, kaj est'is egal'e mal'facil'e ating'ebl'a.

Tut'dum'e, per unu part'o de si'a mens'o, li demand'is al si kiom'baldaŭ ili mort'paf'os li'n. “Ĉio de'pend'as de vi,” O’Bri'e'n est'is dir'int'a; sed li sci'is ke per neni'u konsci'a ag'o li pov'us pli'baldaŭ'ig'i ĝi'n. Ebl'e okaz'os post dek minut'o'j, aŭ dek jar'o'j. Ili ebl'e ten'os li'n sol'a en karcer'o dum jar'o'j, ili ebl'e send'os li'n al gulag'o, ili ebl'e liber'ig'os li'n provizor'e, tio'n ili kelk'foj'e far'as. Est'is tut'e ebl'e ke antaŭ ol li est'os mort'paf'it'a, la tut'a dram'o de li'a arest'iĝ'o kaj pri'demand'iĝ'ad'o re'okaz'os. Sol'e cert'a est'is tio ke la mort'o'n neniam ven'as kiam atend'it'e. La tradici'o — la ne'parol'at'a tradici'o: iel oni sci'as ĝi'n, kvankam oni neniam aŭd'as iu'n dir'i ĝi'n — est'is ke ili mort'paf'as oni'n de mal'antaŭ'e; ĉiam en la mal'antaŭ'o'n de la kap'o, sen avert'o, dum oni marŝ'as laŭ'long'e de koridor'o de ĉel'o al ĉel'o.

Unu tag'o'n — “sed unu tag'o'n” ne est'is ĝust'a esprim'o, ĉar egal'e ver'ŝajn'e okaz'us dum la nokt'o'mez'o — unu tag'o'n li en'ir'is strang'a'n, feliĉ'o'plen'a'n rev'ad'o'n. Li marŝ'is laŭ'long'e de la koridor'o, atend'ant'e la kugl'o'n. Li sci'as ke ĝi ven'os post moment'o. Ĉio est'is decid'it'a, glat'ig'it'a, inter'konsent'it'a. Ne plu est'is dub'o'j, nek argument'o'j, nek dolor'o, nek tim'o. Li'a korp'o est'is san'a kaj fort'a. Li marŝ'is facil'e, kun ĝoj'o pro mov'iĝ'ad'o kaj kun la sent'o ke li marŝ'as en la sun'lum'o. Li ne plu est'is en la mal'larĝ'a'j blank'a'j koridor'o'j de la Ministr'ej'o de Am'o, li est'is en la enorm'a sun'lum'a koridor'o, kilo'metr'o'n larĝ'a, laŭ kiu li ŝajn'is marŝ'i en la delir'o okaz'ig'it'a de drog'o'j. Li est'is en la Or'a Land'o, sekv'ant'e la pied'pad'o'n trans la mal'nov'a'n paŝt'ej'o'n el'manĝ'it'a'n de kunikl'o'j. Li pov'is sent'i la mal'long'a'n re'salt'em'a'n gazon'o'n sub si'a'j pied'o'j kaj la mild'a'n sun'lum'o'n sur si'a vizaĝ'o. Ĉe la rand'o de la kamp'o est'is la ulm'o'j, vigl'et'e mov'at'a'j, kaj ie preter tie est'is la roj'o kie la leŭcisk'o'j kuŝ'is en la verd'a'j lag'et'o'j sub la salik'o'j.

Subit'e li ek'trem'eg'is kun horor'ŝok'o. La ŝvit'o ek'verŝ'iĝ'is el li'a dors'o'star'o. Li aŭd'is si'n per'voĉ'e kri'i: “Juli'a! Juli'a! Juli'a, mi'a am'at'a! Juli'a!”

Dum moment'o li'n traf'is fort'eg'a halucinaci'o pri ŝi'a ĉe'est'o. Ŝi ŝajn'is ne nur est'i kun li, sed en li. Est'is kvazaŭ ŝi en'ir'is la struktur'o'n de li'a haŭt'o. Tiu'moment'e li am'is ŝi'n mult'e pli ol iam kiam ili est'is kun'a'j kaj liber'a'j. Ankaŭ li sci'is ke ie ŝi ankoraŭ viv'as, kaj bezon'as ke li help'u ŝi'n.

Li re'kuŝ'iĝ'is sur la lit'o kaj pen'is trankvil'ig'i si'n. Kio'n li far'is? Kiom da jar'o'j li al'don'is al si'a servut'ad'o per tiu moment'o da febl'ec'o?

Post unu moment'o pli'a li aŭd'os la marŝ'ad'o'n de bot'o'j ekster'e. Ili ne permes'os ke tia el'kri'o est'u ne'pun'it'a. Ili nepr'e sci'as nun, se ili ne jam sci'is, ke li romp'is la konsent'o'n kiu'n li far'is kun ili. Li obe'is la Parti'o'n, sed li ankoraŭ mal'am'is la Parti'o'n. En la mal'nov'a'j tag'o'j li kaŝ'is herez'a'n mens'o'n mal'antaŭ konform'a aspekt'o. Nun li retro'ir'is paŝ'o'n pli'a'n: en la mens'o li ced'is, sed li esper'is gard'i la intern'a'n kor'o'n integr'a. Li sci'is ke li mal'prav'as, sed li prefer'is mal'prav'i. Ili kompren'os tio'n — O’Bri'e'n kompren'os ĝi'n. Ĉio est'is konfes'it'a per tiu unu'sol'a stult'a el'kri'o.

Li dev'os re'komenc'i de la komenc'o. Ebl'e neces'os jar'o'j. Li palp'is si'a'n vizaĝ'o'n per man'o, pen'ant'e familiar'ig'i al si la nov'a'n form'o'n. Est'is profund'a'j sulk'et'o'j en la vang'o'j, la vang'ost'o'j sent'iĝ'is akr'a'j, la naz'o plat'ig'it'a. Krom'e, post kiam li last'a'foj'e vid'is si'n per la spegul'o, li ricev'is tut'e nov'a'n dent'ar'o'n. Ne est'is facil'e konserv'i sen'esprim'a'n mien'o'n, kiam oni ne sci'as kiel aspekt'as oni'a vizaĝ'o. Ĉiu'kaz'e, nur reg'i la mien'o'n ne sufiĉ'as. La unu'a'n foj'o'n li percept'is ke se oni vol'as kaŝ'i sekret'o'n, neces'as ankaŭ kaŝ'i ĝi'n de si mem. Oni dev'as tut'dum'e sci'i ke ĝi est'as en la mens'o, sed ĝis bezon'o oni dev'as neniam las'i ĝi'n el'ir'i en la konsci'o'n en iu form'o nom'ebl'a. De nun li dev'as ne nur pens'i ĝust'e; li dev'as sent'i ĝust'e; sonĝ'i ĝust'e. Kaj tut'dum'e li dev'as gard'i si'a'n mal'am'o'n en'ŝlos'it'a, kvazaŭ bul'o da material'o kiu est'as part'o de li mem tamen ne konekt'it'a al la ceter'o de li mem, ia cist'o.

Unu tag'o'n ili decid'os paf'i li'n. Ne ebl'as sci'i kiam tio okaz'os, sed kelk'a'j'n sekund'o'j'n antaŭ'e dev'os est'i ebl'e diven'i. Ĉiam ili paf'as de mal'antaŭ'e, dum oni marŝ'as laŭ'long'e de koridor'o. Dek sekund'o'j sufiĉ'os. En tia kvant'o da temp'o, la mond'o intern'e de li pov'os renvers'iĝ'i. Kaj tiam subit'e, sen vort'o dir'it'a, sen paŭz'o en la paŝ'ad'o, sen la ŝanĝ'iĝ'o de lini'o en li'a vizaĝ'o — subit'e la kaŝ'o mal'aper'os kaj bang!

eksplod'os la bateri'o'j de li'a mal'am'o. Ili est'os dis'paf'int'a'j li'a'n cerb'o'n antaŭ ol pov'i re'hav'ig'i ĝi'n al si. La herez'a pens'o est'os ne'pun'it'a, ne'pent'it'a, ekster ili'a ating'o'pov'o, por ĉiam. Ili est'os paf'int'a'j tru'o'n en si'a propr'a protekt'o. Mort'i dum oni mal'am'as ili'n, jen liber'ec'o.

Li ferm'is si'a'j'n okul'o'j'n. Est'is pli mal'facil'e ol akcept'i intelekt'a'n disciplin'o'n. Tem'is pri mal'virt'ig'i si'n, damaĝ'i si'n. Li dev'os plonĝ'i en la plej fi'aĉ'a'n fi'aĉ'o'n. Kio est'as la plej'plej'e terur'a, naŭz'a afer'o? Li pens'is pri Grand'a Frat'o. La enorm'a vizaĝ'o (ĉar li konstant'e vid'is ĝi'n sur afiŝ'o'j, li ĉiam pens'is pri ĝi kiel metr'o'n larĝ'a), kun si'a'j dens'a nigr'a lip'har'ar'o kaj okul'o'j kiu'j sekv'as vi'n tie'n kaj re'e'n, ŝajn'is flos'i propr'a'vol'e en li'a'n mens'o'n. Kio'n li ver'e sent'is rilat'e al Grand'a Frat'o?

Son'is pez'a marŝ'ad'o de bot'o'j en la koridor'o. La ŝtal'a pord'o bru'e mal'ferm'iĝ'is. O’Bri'e'n paŝ'is en la ĉel'o'n. Mal'antaŭ li est'is la vaks'vizaĝ'a oficir'o kaj la nigr'e uniform'it'a'j gard'ist'o'j.

“Star'iĝ'u,” dir'is O’Bri'e'n. “Ven'u ĉi tie'n.”

Winston star'is kontraŭ li. O’Bri'e'n pren'is la ŝultr'o'j'n de Winston inter si'a'j fort'a'j man'o'j kaj rigard'is li'n intens'e. “Vi hav'is pens'o'j'n pri tromp'i mi'n,” li dir'is. “Est'is stult'e. Star'u pli rekt'e. Rigard'u mi'n en la vizaĝ'o'n.”

Li paŭz'is, kaj daŭr'ig'is per pli mild'a ton'o: “Vi pli'bon'iĝ'as. Intelekt'e, ver'e mal'mult'o mal'ĝust'as en vi. Nur emoci'e vi mal'sukces'is progres'i. Dir'u al mi, Winston — kaj memor'u, ne mensog'u: vi sci'as ke mi ĉiam pov'as detekt'i mensog'o'n — dir'u al mi, kia est'as vi'a ver'a sent'o rilat'e al Grand'a Frat'o?”

“Mi mal'am'as li'n.”

“Vi mal'am'as li'n. Bon'e. Do la temp'o ven'is kiam vi dev'os far'i la last'a'n paŝ'o'n. Vi dev'os am'i Grand'a'n Frat'o'n. Ne sufiĉ'as obe'i li'n: vi dev'as am'i li'n.”

Li de'las'is Winstonon kun puŝ'et'o direkt'e al la gard'ist'o'j.

“Ĉambr'o 101,” li dir'is.

Je ĉiu etap'o de si'a en'karcer'ec'o li sci'is, aŭ ŝajn'is sci'i, kie li est'as en la sen'fenestr'a konstru'aĵ'o. Ebl'e est'is mal'grand'a'j diferenc'o'j en la aer'prem'o. La ĉel'o'j kie la gard'ist'o'j bat'ad'is li'n est'is sub la ter'nivel'o. La ĉambr'o kie O’Bri'e'n pri'demand'ad'is li'n est'is alt'e, proksim'e al la tegment'o. Ĉi tiu lok'o est'is mult'a'j'n metr'o'j'n sub'ter'e, ne ebl'is pli mal'supr'e'n ir'i.

Ĝi est'is pli grand'a ol la plej'mult'a'j el la ĉel'o'j en kiu'j li antaŭ'e est'is.

Sed li apenaŭ rimark'is si'a'j'n ĉirkaŭ'aĵ'o'j'n. Li rimark'is nur ke jen du mal'grand'a'j tabl'o'j rekt'e antaŭ li, ĉiu est'is kovr'it'a per verd'a drap'o. Unu est'is nur unu-du metr'o'j'n for de li, la ali'a est'is pli for'a, proksim'a al la pord'o. Li est'is lig'it'a rekt'a en seĝ'o, tiel strikt'e ke li pov'is mov'i neni'o'n, eĉ ne la kap'o'n. Ia vat'o ten'is li'a'n kap'o'n de mal'antaŭ'e, dev'ig'ant'e li'n rigard'i rekt'e antaŭ'e'n.

Dum moment'o li est'is sol'a; post'e la pord'o mal'ferm'iĝ'is kaj O’Bri'e'n en'ven'is.

“Iam vi demand'is al mi,” dir'is O’Bri'e'n, “kio est'as en Ĉambr'o 101.

Mi dir'is al vi ke vi jam sci'as la respond'o'n. Ĉiu sci'as ĝi'n. Kio est'as en Ĉambr'o 101 est'as la plej terur'a afer'o en la mond'o.”

La pord'o de'nov'e mal'ferm'iĝ'is. Gard'ist'o en'ven'is, port'ant'e i'o'n konsist'ant'a'n el drat'o, i'a'n kest'o'n aŭ korb'o'n. Pro la pozici'o kie star'is O’Bri'e'n, Winston ne pov'is vid'i kio la objekt'o est'as.

“La plej terur'a afer'o en la mond'o,” dir'is O’Bri'e'n, “vari'as de individu'o al individu'o. Ĝi pov'as est'i en'tomb'ig'o dum oni viv'as, aŭ mort'ig'o per fajr'o, aŭ dron'o, aŭ la puŝ'o de pik'a stang'o tra oni'n, aŭ kvin'dek ali'spec'a'j mort'o'j. Kelk'foj'e ĝi est'as io tut'e banal'a, eĉ ne mort'ig'a.”

Li mov'iĝ'is iom'et'e flank'e'n, tiel ke Winston pli bon'e vid'is la objekt'o'n sur la tabl'o. Ĝi est'is oblong'a drat'a kaĝ'o, kun ten'il'o sur si'a supr'o, per kiu oni pov'as port'i ĝi'n. Fiks'it'a al ĝi'a antaŭ'aĵ'o est'is io aspekt'ant'a kiel skerm'o'mask'o, kun la konkav'a flank'o ekster'e. Kvankam ĝi est'is tri aŭ kvar metr'o'j'n for de li, li pov'is vid'i ke la kaĝ'o est'is divid'it'a en du fak'o'j'n, kaj ke est'as ia best'o en ĉiu el ili. Ili est'is rat'o'j.

“Por vi,” dir'is O’Bri'e'n, “la plej terur'a afer'o en la mond'o est'as rat'o'j.”

Ia antaŭ'trem'o, tim'o pri li-ne-sci'is-kio, tra'pas'is Winstonon tuj, kiam li unu'e ek'vid'is la kaĝ'o'n. Sed ĉi'moment'e la signif'o de la mask'aspekt'a lig'aĵ'o antaŭ ĝi subit'e penetr'is li'n. Li'a'j intest'o'j ŝajn'is far'iĝ'i akv'o.”

“Vi ne pov'as far'i tio'n!” li kri'is per alt'a fend'it'a voĉ'o. “Vi ne pov'us, vi ne pov'us! Ne est'as ebl'e!”

“Ĉu vi memor'as,” dir'is O’Bri'e'n, “la panik'a'n moment'o'n kiu oft'e okaz'is en vi'a'j sonĝ'o'j. Est'is mur'o da nigr'ec'o antaŭ vi, kaj muĝ'ant'a son'o en vi'a'j orel'o'j. Est'is io terur'a ali'flank'e de la mur'o. Vi sci'is ke vi sci'as kio ĝi est'as, sed vi ne kuraĝ'is tren'i ĝi'n en la lum'o'n. La rat'o'j est'is tiu'j, kiu'j est'is ali'flank'e de la mur'o.”

“O’Bri'e'n” dir'is Winston, pen'ant'e reg'i si'a'n voĉ'o'n. “Vi sci'as ke tio ne neces'as. Kio'n vi vol'as ke mi far'u?”

O’Bri'e'n ne rekt'e respond'is. Kiam li parol'is, est'is per la instru'ist'a manier'o kiu'n li kelk'foj'e afekt'is. Li rigard'is pens'em'e en la distanc'o'n, kvazaŭ parol'ant'e al aŭskult'ant'ar'o ie mal'antaŭ la dors'o de Winston.

“Per si mem,” li dir'is, “la dolor'o ne ĉiam sufiĉ'as. Ekzist'as okaz'o'j kiam hom'o el'ten'os malgraŭ dolor'o, eĉ ĝis'mort'e. Sed por ĉiu person'o est'as io ne'toler'ebl'a — io ne'kontempl'ebl'a. Ne tem'as pri kuraĝ'o kaj mal'kuraĝ'o. Se oni fal'as de alt'aĵ'o, ne est'as mal'kuraĝ'e pen'i kapt'i ŝnur'eg'o'n. Se oni ven'is el profund'a akv'o, ne est'as mal'kuraĝ'e plen'ig'i la pulm'o'j'n per aer'o. Tio est'as nur instinkt'o, ne'detru'ebl'a. Est'as sam'e pri rat'o'j. Por vi, ili est'as ne'toler'ebl'a'j. Ili est'as form'o de prem'o kiu'n vi ne pov'as toler'i, eĉ kvankam vi vol'as. Vi far'os tio'n, kio est'as postulat'a de vi.”

“Sed kio ĝi est'as, kio ĝi est'as? Kiel mi pov'as far'i ĝi'n, se mi ne sci'as kio ĝi est'as?”

O’Bri'e'n pren'is la kaĝ'o'n kaj transport'is ĝi'n al la pli proksim'a tabl'o.

Li zorg'e met'is ĝi'n sur la kovr'o'tuk'o'n. Winston pov'is aŭd'i la sang'o'n zum'i en li'a'j orel'o'j. Li sent'is kvazaŭ li sid'as en plen'a sol'ec'o. Li est'as en la mez'o de grand'a mal'plen'a eben'aĵ'o, plat'a dezert'o inund'at'a de sun'lum'o, trans kiu'n ven'is al li ĉiu'j son'o'j el for'eg'a'j distanc'o'j. Tamen la kaĝ'o kun la rat'o'j est'is apenaŭ du metr'o'j'n for de li. Ili est'is enorm'a'j rat'o'j. Ili hav'is la aĝ'o'n kiam la muzel'o de rat'o far'iĝ'as mal'akr'a kaj feroc'a, kaj ĝi'a har'ar'o brun'a anstataŭ griz'a.

“La rat'o,” dir'is O’Bri'e'n, ankoraŭ parol'ant'e al si'a ne'vid'ebl'a aŭskult'ant'ar'o, “kvankam ronĝ'ul'o, est'as karn'o'vor'a. Vi konsci'as pri tio.

Vi sen'dub'e aŭd'is pri tia'j event'o'j, kia'j okaz'as en la mal'riĉ'a'j kvartal'o'j de ĉi tiu urb'o. En kelk'a'j strat'o'j vir'in'o ne aŭdac'as las'i si'a'n beb'o'n sol'a en la dom'o por eĉ kvin minut'o'j. La rat'o'j nepr'e atak'us ĝi'n. En tre mal'long'a temp'o ili manĝ'us ĝis rest'us nur la ost'o'j. Ili ankaŭ atak'as mal'san'a'j'n aŭ mort'ant'a'j'n person'o'j'n. Ili montr'as mir'ind'a'n inteligent'o'n, per si'a re'kon'o ke hom'o est'as sen'help'a.”

Son'is kri'o'j el la kaĝ'o. Ili ŝajn'is ating'i Winstonon el tre for'e. La rat'o'j inter'batal'is; ili pen'is ating'i unu la ali'a'n tra la apart'ig'a mur'o. Li ankaŭ aŭd'is profund'a'n ĝem'o'n sen'esper'a'n. Ankaŭ tio ŝajn'is ven'i el ekster li.

O’Bri'e'n pren'is la kaĝ'o'n, kaj far'ant'e tio'n li prem'is i'o'n en ĝi. Aŭd'iĝ'is akr'a klak'o. Winston kvazaŭ'frenez'e pen'eg'is liber'ig'i si'n de la seĝ'o. Est'is sen'esper'e; ĉiu part'o de li, eĉ la kap'o, est'is ten'at'a ne'mov'ebl'a. O’Bri'e'n pli'proksim'ig'is la kaĝ'o'n. Ĝi est'is mal'pli ol unu metr'o'n for de la vizaĝ'o de Winston.

“Mi prem'is la unu'a'n lev'stang'o'n,” dir'is O’Bri'e'n. “Vi kompren'as kia ĉi tiu kaĝ'o est'is konstru'it'a. La mask'o kovr'os vi'a'n kap'o'n, tiel ke ne est'os el'ir'ej'o. Kiam mi prem'os la ali'a'n lev'stang'o'n, la pord'o de la kaĝ'o glit'os supr'e'n. Ĉi mal'sat'eg'a'j brut'et'o'j el'flug'os kvazaŭ kugl'o'j. Ĉu iam vi vid'is rat'o'n salt'i tra la aer'o'n? Ili salt'os sur vi'a'n vizaĝ'o'n kaj bor'os rekt'e en ĝi'n.

Kelk'foj'e li atak'as unu'e la okul'o'j'n. Kelk'foj'e ili bor'as tra la vang'o'j'n kaj vor'as la lang'o'n.”

La kaĝ'o est'is pli proksim'a; ĝi far'iĝ'is tre apud'a. Winston aŭd'is seri'o'n da akr'a'j kri'o'j, kiu'j ŝajn'e okaz'is en la aer'o super li'a kap'o. Sed li batal'is furioz'e kontraŭ si'a panik'o. Pens'i, pens'i, eĉ kiam rest'as nur on'o da sekund'o — pens'i, jen la sol'a esper'o. Subit'e la fetor'a mosk'a odor'o de la brut'o'j traf'is li'a'n naz'o'n. Okaz'is violent'a naŭz'o'konvulsi'o en li, kaj li preskaŭ sen'konsci'iĝ'is. Ĉio nigr'iĝ'is. Dum moment'o li est'is frenez'a kri'eg'ant'a best'o. Tamen li re'ven'is el la nigr'o kroĉ'iĝ'ant'e al ide'o. Ekzist'is unu, nur unu'sol'a, metod'o si'n sav'i. Li dev'os met'i ali'a'n hom'o'n, la korp'o'n de ali'a hom'o, inter si'n kaj la rat'o'j'n.

La cirkl'o de la mask'o nun est'is sufiĉ'e grand'a por mal'ebl'ig'i i'o'n ali'a'n. La drat'pord'o est'is du'o'n da man'larĝ'o'j for de li'a vizaĝ'o. La rat'o'j sci'is kio okaz'os, nun. Unu el ili salt'ad'is supr'e'n kaj mal'supr'e'n, la ali'a, mal'jun'a skvam'a av'o el la kloak'o'j, star'iĝ'is, kun si'a pal'ruĝ'a'j man'o'j kontraŭ la bar'il'o'j, kaj feroc'e snuf'is la aer'o'n. Winston pov'is vid'i la lip'har'o'j'n kaj la flav'a'j'n dent'o'j'n. De'nov'e la nigr'a panik'o kapt'is li'n. Li est'is blind'a, sen'help'a, sen'mens'a.

“Ĝi est'is kutim'a pun'metod'o en Imperi'a Ĉini'o,” dir'is O’Bri'e'n, didaktik'e kiel ĉiam.

La mask'o tuŝ'is li'a'n vizaĝ'o'n. La drat'o ek'frot'is li'a'n vang'o'n. Kaj tiam — ne, ne sen'zorg'iĝ'o, nur esper'o, et'a fragment'o da esper'o. Tro mal'fru'e, ebl'e tro mal'fru'e. Sed li subit'e kompren'is ke en la tut'a mond'o est'as nur unu person'o al kiu li pov'os trans'ŝov'i si'a'n pun'o'n — unu korp'o kiu'n li pov'os ĵet'i inter si'n kaj la rat'o'j'n. Kaj li kri'ad'is frenez'e, kaj ripet'e.

“Far'u al Juli'a! Far'u al Juli'a! Ne mi! Juli'a! Ne grav'as kio'n vi far'os al ŝi. For'ŝir'u ŝi'a'n vizaĝ'o'n, nud'ig'u ŝi'n ĝis la ost'o'j. Ne mi'n! Juli'a'n! Ne mi'n!”

Li fal'ad'is mal'antaŭ'e'n, en enorm'a'j'n profund'o'j'n, for de la rat'o'j. Li ankoraŭ est'is lig'it'a al la seĝ'o, sed li fal'is tra la plank'o'n, tra la mur'o'j'n de la konstru'aĵ'o, tra la ter'o'n, tra la ocean'o'j'n, tra la atmosfer'o'n, en la ekster'ter'a'n spac'o'n, en la profund'o'j'n inter la stel'o'j — ĉiam for'e'n, for'e'n, for de la rat'o'j. Li est'is lum'jar'o'j'n for, sed O’Bri'e'n ankoraŭ star'is apud'e.

Ankoraŭ li sent'is la mal'varm'a'n drat'o'n kontraŭ si'a vang'o. Sed tra la nigr'o kiu ĉirkaŭ'as li'n li aŭd'is ali'a'n metal'a'n klak'et'o'n, kaj sci'is ke la pord'o de la kaĝ'o est'is ferm'iĝ'int'a, ne plu est'as apert'a.

La Kaŝtan'arb'o est'is preskaŭ mal'plen'a. Radi'o de sun'lum'o transvers'e bril'ant'a tra fenestr'o traf'is polv'o'kovr'it'a'j'n tabl'o'supr'o'j'n. Est'is la sol'ec'a dek'kvin'a hor'o. Stan'ec'a muzik'o flu'et'ad'is el la tele'ekran'o'j.

Winston sid'is en si'a kutim'a angul'o, rigard'ant'e en mal'plen'a'n glas'o'n. Foj'foj'e li supr'e'n'rigard'et'is al vast'a vizaĝ'o, kiu okul'um'is li'n de la kontraŭ'a mur'o. Grand'a Frat'o Rigard'as Vi'n, dir'is la sub'skrib'aĵ'o. Ne'pet'it'e, kelner'o ven'is kaj plen'ig'is li'a'n glas'o'n per Ĝin'o por la Venk'o, el'sku'ant'e en ĝi'n kelk'a'j'n gut'o'j'n el ali'a botel'o kiu hav'is plum'o'n tra la kork'o. Est'is sakar'in'o, gust'ig'it'a per kariofil'o'j, special'aĵ'o de la kaf'ej'o.

Winston aŭskult'ad'is la tele'ekran'o'n. Nun'temp'e nur muzik'o venad'is el ĝi, sed est'is ebl'e ke iu'moment'e est'os special'a bulten'o de la Ministr'ej'o de Pac'o. La inform'o'j el la Afrik'a front'o est'is eg'e maltranviligaj. Foj'foj'e li mal'trankvil'iĝ'ad'is pri ĝi, dum la tut'a tag'o.

Eŭrazi'a arme'o (Oceani'o milit'as kontraŭ Eŭrazi'o: Oceani'o de ĉiam milit'as kontraŭ Eŭrazi'o) mov'iĝ'as sud'e'n terur'e rapid'e. La tag'mez'a bulten'o ne menci'is specif'a'n lok'o'n, sed ver'ŝajn'e jam la buŝ'o de la Kongo est'as batal'kamp'o. Brazavilo kaj Leopoldvilo est'as minac'at'a'j. Oni ne bezon'as rigard'i map'o'n por vid'i la signif'o'n de tio. Ne nur tem'is pri perd'i Centr'a'n Afrik'o'n: la unu'a'n foj'o'n en la tut'a milit'o, la teritori'o de Oceani'o mem est'as minac'at'a.

Violent'a emoci'o, ne preciz'e tim'o sed ia ne'disting'ant'a ekscit'iĝ'o, ek'flam'is en li, post'e fad'is. Li ĉes'is pens'i pri la milit'o. Nun'temp'e li neniam pov'is fiks'i si'a'n mens'o'n al unu tem'o dum pli ol kelk'a'j moment'o'j je unu foj'o. Li pren'is si'a'n glas'o'n kaj plen'glut'is la en'hav'o'n.

Kiel ĉiam, la ĝin'o trem'ig'is li'n, kaj eĉ iom'et'e vom'em'ig'is li'n. La aĵ'o est'as aĉ'a. La kariofil'o'j kaj la sakar'in'o, mem sufiĉ'e naŭz'a'j laŭ si'a propr'a karakter'o, ne pov'is mask'i la plat'a'n ole'a'n odor'o'n; kaj plej mal'bon'e est'is ke la odor'o de ĝin'o, kiu loĝ'is en li nokt'e kaj tag'e, est'is ne'evit'ebl'e kun'miks'it'a en li'a mens'o kun la odor'o de tiu'j — Li neniam nom'is ili'n, eĉ en si'a'j pens'o'j, kaj laŭ'ebl'e li neniam imag'is ili'a'n aspekt'o'n. Ili est'is io pri kio li du'on'e konsci'is, ŝveb'ant'a proksim'e al li'a vizaĝ'o, odor'o kroĉ'iĝ'ant'a al li'a naz'o. Dum la ĝin'o lev'iĝ'is en li li rukt'is tra purpur'a'j lip'o'j. Li far'iĝ'is pli dik'a post si'a liber'iĝ'o, kaj li re'akir'is si'a'n mal'nov'a'n kolor'o'n. Li'a'j trajt'o'j dik'iĝ'is, la haŭt'o sur la naz'o kaj vang'ost'o'j est'is krud'e ruĝ'a, eĉ la kalv'a krani'o est'is tro profund'e pal'ruĝ'a. Kelner'o, de'nov'e ne'pet'it'e, al'port'is la ŝak'tabul'o'n kaj la aktual'a'n el'don'o'n de La Temp'o'j, kun paĝ'o fald'it'a ĉe la ŝak'problem'o. Post'e, vid'ant'e ke la glas'o de Winston est'as mal'plen'a, li al'port'is la botel'o'n da ĝin'o kaj re'plen'ig'is ĝi'n. Ne neces'is mend'i. Ili kon'is li'a'j'n kutim'o'j'n. La ŝak'tabul'o ĉiam atend'is li'n, li'a tabl'o en la angul'o est'is ĉiam rezerv'it'a; eĉ kiam la kaf'ej'o est'is plen'a, li hav'is tiu'n tabl'o'n nur por si mem, ĉar neni'u dezir'is trov'iĝ'i sid'ant'a tro proksim'e al li. Li eĉ neniam ĝen'is si'n pri kalkul'ad'o de si'a'j trink'aĵ'o'j. Je ne'regul'a'j interval'o'j ili prezent'is al li mal'pur'a'n paper'slip'o'n, kiu, laŭ ili, est'is la faktur'o, sed li sent'is ke ĉiam ili postul'as mal'tro da mon'o de li. Ne grav'us se est'us invers'e. Li ĉiam hav'is mult'a'n mon'o'n nun'temp'e. L i eĉ hav'is labor'o'n, sinekur'o'n, pli bon'e pag'at'a'n posten'o'n ol est'is li'a antaŭ'a labor'o.

La muzik'o el la tele'ekran'o ĉes'is kaj voĉ'o komenc'is parol'i. Winston lev'is si'a'n kap'o'n por aŭskult'i. Tamen mank'is bulten'o'j el la front'o.

Tem'is nur pri ne'long'a anonc'o de la Ministr'ej'o de Abund'o. Dum la antaŭ'a jar'kvar'on'o, montr'iĝ'is ke la kvot'o de bot'laĉ'o'j, en la Dek'a Tri'jar'plan'o, est'is super'plen'um'it'a je 98%.

Li ekzamen'is la ŝak'problem'o'n, kaj aranĝ'is la lud'figur'o'j'n. La lud'fin'o est'is kompleks'a, en ĝi est'is par'o da ĉeval'o'j. “Blank'a lud'u kaj mat'u per du mov'o'j.” Winston supr'e'n'rigard'is al la portret'o de Grand'a Frat'o. Blank'a ĉiam mat'as, li pens'is kun ia nebul'a mistik'ism'o. Ĉiam, sen'escept'e, tiel est'as aranĝ'it'e. En neni'u ŝak'problem'o ek'de la komenc'o de la mond'o iam venk'is Nigr'o. Ĉu tio ne simbol'as la etern'a'n, sen'vari'a'n triumf'ad'o'n de la Bon'o super la Mal'bon'o? La gigant'a vizaĝ'o re'rigard'is al li, plen'a de trankvil'a potenc'o. Blank'a ĉiam mat'as.

La voĉ'o el la tele'ekran'o paŭz'is, kaj al'don'is per ali'a kaj mult'e pli solen'a ton'o: “Vi est'as avert'it'a atend'i grav'a'n anonc'o'n je la dek kvin tri'dek'a. Dek kvin tri'dek'a. Tem'as pri plej grav'eg'a'j inform'o'j. Atent'u ne mal'traf'i ĝi'n. Dek kvin tri'dek'a!” La metal'ec'a muzik'o re'komenc'iĝ'is.

La kor'o de Winston rapid'iĝ'is. Tem'as pri la bulten'o el la front'o; instinkt'o inform'is li'n ke est'os mal'agrabl'a'j inform'o'j. La tut'a'n tag'o'n, dum ne'long'a'j ekscit'o'plen'a'j moment'o'j, la pens'o pri plen'a mal'venk'o en Afrik'o en'ir'is kaj el'ir'is li'a'n mens'o'n. Li preskaŭ ver'e vid'is la Eŭrazi'a'n arme'o'n svarm'ad'i trans la neniam-romp'it'a'n lim'o'n kaj verŝ'iĝ'i en la pint'o'n de Afrik'o kvazaŭ kolumn'o da formik'o'j. Kial ne est'is ebl'e ĉirkaŭ'flank'i ili'n iel? Skiz'o de la Okcident'afrik'a Bord'o est'is klar'e vid'ebl'a en li'a mens'o. Li pren'is la blank'a'n ĉeval'o'n kaj mov'is ĝi'n trans la tabul'o'n. Jen la ĝust'a pozici'o. Eĉ dum li vid'is la nigr'a'n hord'o'n kur'ad'i sud'e'n, li vid'is ali'a'n fort'o'n, mister'e kun'ven'ig'it'a'n, subit'e met'it'a'n mal'antaŭ ili, de'tranĉ'ant'e ili'a'j'n komunik'o'j'n sur'ter'a'j'n kaj mar'a'j'n. Li sent'is ke vol'ant'e tio'n li ekzist'ig'as tiu'n ali'a'n fort'o'n. Sed neces'is rapid'e ag'i. Se ili pov'us reg'i la tut'a'n Afrik'o'n, se ili hav'us aer'kamp'o'j'n kaj sub'mar'ŝip'a'j'n baz'o'j'n ĉe la Kab'o, tio divid'us Oceani'o'n en du part'o'j'n.

Pov'us signif'i ĉio'n ajn: mal'venk'o'n, pane'o'n, la re'divid'iĝ'o'n de la mond'o, la detru'iĝ'o'n de la Parti'o! Li fort'e en'spir'is. Ekster'ordinar'a miks'aĵ'o de sent'o'j — sed ne ekzakt'e miks'aĵ'o; pli ĝust'e, si'n'sekv'a'j tavol'o'j de sent'o'j, kie ne ebl'as dir'i kiu tavol'o est'as plej'sub'a, barakt'is intern'e de li.

La spasm'o pas'is. Li re'met'is la blank'a'n ĉeval'o'n en ĝi'a'n pozici'o'n, sed dum la nun'a moment'o li ne pov'is dediĉ'i si'n al serioz'a stud'o pri la ŝak'problem'o. Li'a'j pens'o'j de'nov'e vag'is. Preskaŭ sen'konsci'e li desegn'is per si'a fingr'o en la polv'o sur la tabl'o: 2+2= “Ili ne pov'as ir'i intern'e'n de vi,” ŝi est'is dir'int'a. Sed ili ja pov'is ir'i intern'e'n de vi. “Kio okaz'as al vi ĉi tie est'as por ĉiam,” O’Bri'e'n est'is dir'int'a. Tio est'is ver'o'plen'a parol'o. De kelk'a'j afer'o'j, oni'a'j prop'a'j ag'o'j, oni neniam pov'as re'san'iĝ'i. Io est'is mort'ig'it'a en vi'a brust'o: el'brul'ig'it'a, el'kaŭteriz'it'a.

Li vid'is ŝi'n; li eĉ parol'is al ŝi. Neni'a danĝer'o est'is en tio. Li sci'is, kvazaŭ instinkt'e, ke ili nun'temp'e preskaŭ neniom interes'iĝ'as pri li'a ag'ad'o. Li pov'us aranĝ'i renkont'i ŝi'n du'a'n foj'o'n, se iu el ili vol'us.

Efektiv'e, ili renkont'iĝ'is nur hazard'e. Est'is en la Park'o, dum aĉ'a, mord'ant'a tag'o en mart'o, kiam la ter'o est'is kvazaŭ fer'o, kaj la herb'o ŝajn'is tut'e mort'a, kaj est'is neni'u burĝon'o ie ajn, escept'e de kelk'a'j krokus'o'j kiu'j est'is supr'e'n'puŝ'int'a'j si'n por est'i dis'part'ig'it'a'j de la vent'o.

Li marŝ'ad'is rapid'e kun frost'it'a'j man'o'j kaj larm'ant'a'j okul'o'j, kiam li vid'is ŝi'n apenaŭ dek metr'o'j'n for. Li tuj rimark'is ke ŝi est'is ŝanĝ'iĝ'int'a, iel ne'klar'e koncept'ebl'e. Ili preskaŭ pas'is unu la ali'a'n sen indik'o de si'n're'kon'o, post'e li turn'is si'n kaj sekv'is ŝi'n, ne tre fervor'e. Li sci'is ke ne est'as danĝer'o, neni'u interes'iĝ'os pri li. Ŝi ne parol'is. Ŝi for'marŝ'is oblikv'e trans la herb'o'n, kvazaŭ pen'ant'e perd'i li'n, post'e ŝajn'is rezign'e akcept'i ke li est'os apud ŝi. Baldaŭ ili est'is en ar'o da ĉifon'a'j sen'foli'a'j arbust'o'j, sen'util'a'j aŭ por kaŝ'ej'o aŭ por protekt'o kontraŭ la vent'o. Ili halt'is. Est'is fi'mal'varm'eg'e. La vent'o sibl'ad'is tra la branĉ'et'o'j kaj mord'is la hazard'a'j'n mal'pur'aspekt'a'j'n krokus'o'j'n. Li met'is brak'o'n ĉirkaŭ ŝi'a'n tali'o'n.

Ne est'is tele'ekran'o, sed sen'dub'e est'is kaŝ'it'a'j mikrofon'o'j: krom'e, ili est'is vid'ebl'a'j. Ne grav'is, neni'o grav'is. Ili pov'us kuŝ'iĝ'i sur la ter'o kaj amor'i, se ili dezir'us. Li'a karn'o frost'iĝ'is pro horor'o, kiam li pens'is tio'n.

Ŝi tut'e ne respond'is al la ĉirkaŭ'met'o de li'a brak'o; ŝi eĉ ne prov'is liber'ig'i si'n. Li sci'is nun kio est'is ŝanĝ'iĝ'int'a en ŝi. Ŝi'a vizaĝ'o est'is pli pal'flav'a, kaj est'is long'a cikatr'o, part'e kaŝ'it'a de ŝi'a har'ar'o, trans ŝi'a'j'n frunt'o'n kaj tempi'o'n; sed tio ne est'is la ŝanĝ'o. Est'is ke ŝi'a tali'o est'is pli'dik'iĝ'int'a, kaj, laŭ surpriz'a manier'o, pli'rigid'iĝ'int'a. Li memor'is ke unu'foj'e, post la eksplod'o de raket'bomb'o, li help'is tir'i kadavr'o'n el iu'j ruin'o'j, kaj li'n mir'ig'is ne nur la ne'kred'ebl'a pez'o de la objekt'o, sed ĝi'a rigid'ec'o, kaj kiom mal'facil'e est'is manipul'i ĝi'n, tio ŝajn'ig'is ĝi'n pli kiel ŝton'o ol kiel karn'o. Ŝi'a korp'o sent'iĝ'is tiel. Li ek'pens'is ke la tekstur'o de ŝi'a haŭt'o est'as tre mal'simil'a al si'a iam'a karakter'o.

Li ne prov'is kis'i ŝi'n, nek ili parol'is. Dum ili re'marŝ'is trans la herb'o'n, ŝi rigard'is li'n rekt'e la unu'a'n foj'o'n. Est'is nur moment'a rigard'et'o, plen'a de mal'estim'o kaj mal'ŝat'o. Li demand'is al si ĉu tem'as pri mal'ŝat'o ven'int'a nur'e el la pas'int'ec'o, aŭ ĉu ĝi'n ankaŭ inspir'is li'a puf'iĝ'int'a vizaĝ'o kaj la akv'o kiu'n la vent'o daŭr'e prem'is el li'a'j okul'o'j. Ili sid'iĝ'is sur du fer'a'j seĝ'o'j, flank’-al-flank'e sed ne tro apud'e. Li vid'is ke ŝi est'as parol'ont'a. Ŝi mov'is si'a'n mal'lert'a'n ŝu'o'n kelk'a'j'n centi'metr'o'j'n, kaj intenc'e dis'prem'is branĉ'et'o'n. Ŝi'a'j pied'o'j aspekt'is pli'larĝ'iĝ'int'a'j, li rimark'is.

“Mi perfid'is vi'n,” ŝi dir'is nur'e.

“Mi perfid'is vi'n,” li dir'is.

De'nov'e ŝi rigard'is li'n mal'ŝat'e.

“Kelk'foj'e,” ŝi dir'is, “ili minac'as vi'n per io kio'n vi ne pov'as toler'i, eĉ ne pov'as pri'pens'i. Kaj post tio vi dir'as: ‘Ne far'u tio'n al mi, far'u ĝi'n al iu ali'a, far'u ĝi'n al Tiu-tiu.’ Kaj ebl'e vi pretekst'as, post'e, ke tem'is nur pri truk'o kaj ke vi dir'is ĝi'n nur por halt'ig'i ili'n kaj ke vi ne ver'e intenc'is kio'n vi dir'is. Sed tio ne est'as ver'a. Kiam ĝi okaz'as al vi, vi ja intenc'as vi'a'n dir'aĵ'o'n. Vi kred'as ke ne ekzist'as ali'a manier'o sav'i vi'n, kaj vi plen'e pret'as sav'i vi'n tiel. Vi vol'as ke ĝi okaz'u al la ali'a person'o. Tut'e ne grav'et'et'as al vi kio'n li sufer'os. Nur grav'as al vi vi mem.”

“Nur grav'as al vi vi mem,” li eĥ'is.

“Kaj post tio, vi ne plu hav'as sam'a'j'n sent'o'j'n pri la ali'a person'o.”

“Ne,” li dir'is, “vi ne plu hav'as sam'a'j'n sent'o'j'n.”

Ŝajn'e neni'o pli est'is dir'ind'a. La vent'o plat'puŝ'is ili'a'j'n mal'dik'a'j'n kombine'o'j'n kontraŭ ili'a'j'n korp'o'j'n. Preskaŭ tuj far'iĝ'is tro embaras'e, sid'i tie silent'ant'e: krom'e, est'is tro mal'varm'eg'e por sid'i sen'mov'e. Ŝi dir'is i'o'n pri traf'i sub'ter'a'n trajn'o'n, kaj star'iĝ'is por for'ir'i.

“Ni dev'os re'renkont'iĝ'i,” li dir'is.

“Jes,” ŝi dir'is, “ni dev'os re'renkont'iĝ'i.”

Li sekv'is ŝi'n kelk'a'n distanc'o'n, ne'cert'e, du'on'a'n paŝ'o'n mal'antaŭ ŝi.

Ili ne inter'parol'is de'nov'e. Ŝi ne ver'e prov'is for'las'i li'n, sed nur marŝ'is sufiĉ'e rapid'e por ne'ebl'ig'i ke li pov'os marŝ'i apud ŝi. Li est'is decid'int'a akompan'i ŝi'n ĝis la sub'ter'a fer'voj'o, sed subit'e tiu sekv'ad'o en la mal'varm'eg'o ŝajn'is sen'cel'a kaj ne'toler'ebl'a. Li'n super'is dezir'o, ne tiom dezir'o for'ir'i de Juli'a, kiom re'ir'i al la Kaŝtan'arb'a Kaf'ej'o, kiu neniam antaŭ'e ŝajn'is tiel al'log'a kiel ĉi'moment'e. Li hav'is nostalgi'a'n vid'memor'o'n pri si'a tabl'o en la angul'o, kun la ĵurnal'o kaj la ŝak'tabul'o kaj la ĉiam'flu'ant'a ĝin'o. Plej'e, est'os varm'e tie. La sekv'a'n moment'o'n, ne tut'e sen'intenc'e, li las'is si'n est'i apart'ig'it'a for de ŝi de mal'grand'a grup'o da hom'o'j. Li du'on'sincer'e prov'is re'ating'i ŝi'n, post'e mal'rapid'ig'is si'n, turn'is si'n, kaj komenc'is ir'i kontraŭ'a'direkt'e'n. Ir'int'e kvin'dek metr'o'j'n, li retro'rigard'is. La strat'o ne est'is hom'plen'a, sed jam li ne pov'is disting'i ŝi'n. Iu ajn el dek'du'o da rapid'ant'a'j figur'o'j pov'us est'i ŝi. Ebl'e ŝi'a dik'iĝ'int'a, rigid'iĝ'int'a korp'o ne plu est'is re'kon'ebl'a de mal'antaŭ'e.

“Kiam ĝi okaz'as al vi,” ŝi est'is dir'int'a, “vi ja intenc'as vi'a'n dir'aĵ'o'n”.

Li ja intenc'is ĝi'n. Li ne nur dir'is ĝi'n, li vol'is ĝi'n. Li vol'is ke ŝi, kaj ne li, est'u trans'don'it'a al la — Io ŝanĝ'iĝ'is en la muzik'o flu'et'ant'a el la tele'ekran'o. Fend'it'a, mok'a not'o, flav'a not'o, est'is en ĝi. Kaj tiam — ebl'e ne ver'e okaz'is, ebl'e nur est'is ke memor'o ŝajn'is aŭd'iĝ'i —voĉ'o kant'is: “Sub la vast'a kaŝtan'arb'o Mi vend'is vi'n, vi vend'is mi'n.”

La larm'o'j abund'iĝ'is en li'a'j okul'o'j. Pas'ant'a kelner'o rimark'is ke li'a glas'o est'as mal'plen'a, kaj re'ven'is kun la botel'o da ĝin'o.

Li pren'is si'a'n glas'o'n kaj snuf'is ĝi'n. La trink'aĵ'o far'iĝ'is ne mal'pli sed pli aĉ'a je ĉiu buŝ'plen'o trink'at'a. Sed ĝi jam far'iĝ'is la medi'o en kiu li naĝ'as. Ĝi est'is li'a viv'o, li'a mort'o, kaj li'a re'viv'iĝ'o. Ĝin'o stupor'ig'is li'n ĉiu'nokt'e, kaj ĝin'o re'viv'ig'is li'n ĉiu'maten'e. Kiam li vek'iĝ'is, mal'oft'e antaŭ dek unu cent, kun glu'iĝ'int'a'j palpebr'o'j, kaj flam'sent'a buŝ'o, kaj dors'o kiu sent'iĝ'is kvazaŭ romp'it'a, est'us ne'ebl'e eĉ star'iĝ'i el horizontal'a pozici'o sen la botel'o kaj te'tas'o met'it'a'j apud la lit'o'n dum la nokt'o. Tra la tag'mez'a'j hor'o'j li sid'is kun du'on'konsci'a vizaĝ'o, la botel'o ĉe'man'e, aŭskult'ant'e la tele'ekran'o'n. De la dek'kvin'a ĝis la ferm'o'temp'o li est'is kvazaŭ'mebl'o en la Kaŝtan'arb'a Kaf'ej'o. Ne grav'is al iu ajn, nun, kio'n li far'as, neni'u sibl'o vek'is li'n, neni'u tele'ekran'o admon'is li'n. Kelk'foj'e, ebl'e du'foj'e en la semajn'o, li ir'is al polv'o'plen'a, forges'it'aspekt'a ofic'ej'o en la Ministr'ej'o de Ver'o kaj far'is iom da labor'o, nu, kio'n oni nom'is labor'o.

Li est'is nom'um'it'a al sub'komitat'o de sub'komitat'o est'iĝ'int'a el unu el la ne'nombr'ebl'a'j komitat'o'j pri'trakt'ant'a'j trivial'a'j'n mal'facil'o'j'n kiu'j aper'is dum la kompil'ad'o de la Dek'unu'a El'don'o de la Nov'parol'a Vort'ar'o. Ili okup'ad'is si'n per produkt'ad'o de io nom'at'a Provizor'a Raport'o, sed pri kio ili raport'as li neniam klar'e trov'is. Iel tem'is pri la demand'o ĉu met'i kom'o'j'n antaŭ parentez'o'j'n aŭ post ili'n. Est'is kvar ali'a'j person'o'j en la komitat'o, ĉiu el ili simil'is al li. Iu'j'n tag'o'j ili kun'ven'is kaj post'e tuj apart'iĝ'is, mal'kaŝ'e konfes'ant'e unu al ali'a ke efektiv'e est'as neni'o bezon'ant'a pri'labor'o'n. Sed dum ali'a'j tag'o'j ili ek'dediĉ'is si'n al si'a labor'o preskaŭ fervor'e, plezur'o'plen'e pretekst'ant'e skrib'i si'a'j'n not'o'j'n kaj pret'ig'i long'a'j'n memor'aĵ'o'j'n kiu'j neniam est'is fin'verk'it'a'j — kiam la disput'o pri kio ili supoz'ebl'e disput'as far'iĝ'is ekster'ordinar'e kompleks'a kaj mal'konkret'a, kun subtil'a disput'et'ad'o pri difin'o'j, enorm'a'j flank'voj'o'j, kverel'o'j, eĉ minac'o'j apelaci'i al pli alt'a aŭtoritat'ul'o. Kaj tiam, subit'e, la vigl'ec'o mal'aper'is el ili, kaj ili sid'is ĉirkaŭ la tabl'o, rigard'ant'e unu la ali'a'n per esting'it'a'j okul'o'j, kvazaŭ fantom'o'j mal'aper'ant'a'j je la kok'o'kri'o.

La tele'ekran'o silent'is dum moment'o. Winston de'nov'e lev'is si'a'n kap'o'n. La bulten'o! Sed ne, ili nur ŝanĝ'as la muzik'o'n. Li vid'is la map'o'n de Afrik'o mal'antaŭ si'a'j palpebr'o'j. La mov'iĝ'ad'o de la arme'o'j est'is diagram'o: nigr'a sag'o ir'ant'a vertikal'e sud'e'n, kaj blank'a sag'o horizontal'e orient'e'n, trans la vost'o'n de la unu'a. Kvazaŭ por re'kuraĝ'iĝ'i li supr'e'n'rigard'is al la ne'perturb'ebl'a vizaĝ'o en la portret'o. Ĉi est'is koncept'ebl'e ke la du'a sag'o eĉ ne ekzist'as?

Li'a interes'iĝ'o de'nov'e febl'iĝ'is. Li trink'is pli'a'n buŝ'plen'o'n da ĝin'o, pren'is la blank'a'n ĉeval'o'n, kaj far'is ne'cert'a'n mov'o'n. Mat! Sed evident'e tiu est'is erar'a mov'o, ĉar, ne'vok'it'e, memor'o flos'is en li'a'n mens'o'n. Li vid'is ĉambr'o'n lum'ig'at'a'n per kandel'o, kun vast'a blank'e kovr'it'a lit'o, kaj si'n mem, knab'o naŭ- aŭ dek'jar'aĝ'a, sid'ant'a sur la plank'o, sku'ant'e kest'et'o'n da ĵet'kub'o'j, kaj rid'ant'e ekscit'it'e.Li'a patr'in'o sid'is kontraŭ li kaj ankaŭ rid'is.

Sen'dub'e est'is ĉirkaŭ monat'o'n antaŭ ŝi'a mal'aper'o. Ĝi est'is moment'o de re'pac'ig'o, kiam la konstant'a mal'sat'o en li'a ventr'o est'is forges'it'a kaj li'a antaŭ'a am'o al ŝi efemer'e re'viv'iĝ'is. Li bon'e memor'is tiu'n tag'o'n, pluv'o'plen'a'n, mal'sek'a'n tag'o'n kiam la akv'o sub'e'n flu'ad'is sur la fenestr'o, kaj la lum'o en la dom'o est'is tro mal'fort'a por ebl'ig'i leg'ad'o'n.

La ted'iĝ'o de la du infan'o'j, en la sen'lum'a, mal'vast'a ĉambr'o, far'iĝ'is ne'toler'ebl'a. Winston plend'ad'is kaj grumbl'ad'is, sen'efik'e postul'ad'is manĝ'aĵ'o'j'n, ĉirkaŭ'vag'is en la ĉambr'o, tir'ant'e ĉio'n el ĝi'a pozici'o kaj pied'bat'ant'e la panel'aĵ'o'n ĝis la najbar'o'j bat'eg'is la mur'o'j'n, kaj dum'e la pli jun'a infan'o laŭt'e plor'is intermit'e. Fin'e li'a patr'in'o dir'is: “Nu, kondut'u bon'e, kaj mi aĉet'os lud'il'o'n por vi. Bel'a'n lud'il'o'n — vi am'os ĝi'n”; kaj post tio ŝi el'ir'is en la pluv'o, al mal'grand'a ĝeneral'butik'o kiu ankoraŭ est'is sporad'e mal'ferm'a, proksim'e, kaj re'ven'is kun karton'a kest'o en kiu est'is la tabul'lud'o Serpent'o'j kaj Eskal'o'j. Li ankoraŭ memor'is la odor'o'n de la mal'sek'et'a karton'o. Ĝi est'is mizer'a lud'il'o. La tabul'o est'is romp'it'a, kaj la et'a'j lign'a'j ĵet'kub'o'j est'is tiel mis'ĉiz'it'a'j, ke ili apenaŭ kuŝ'is sur si'a'j flank'o'j. Winston rigard'is la lud'il'o'n sen'plezur'e kaj sen'interes'e. Sed li'a patr'in'o flam'ig'is mal'grand'a'n kandel'pec'o'n, kaj ili sid'iĝ'is sur la plank'o por lud'i. Baldaŭ li est'is eg'e ekscit'it'e, kaj kri'ad'is rid'ant'e, dum la pec'et'o'j grimp'is esper'o'plen'e la eskal'o'j'n, kaj post'e mal'grip'is laŭ'long'e de la serpent'o'j, preskaŭ al la komenc'o'punkt'o. Ili lud'is ok parti'o'j'n, ĉiu venk'is kvar'foj'e. Li'a frat'in'et'o, tro jun'a por kompren'i pri kio tem'as la lud'o, sid'is apog'at'e de kusen'o, rid'ant'e ĉar la ali'a'j rid'as. Dum plen'a post'tag'mez'o ili kun'e est'is feliĉ'a'j, kiel dum li'a pli fru'a infan'ec'o.

Li for'puŝ'is la bild'o'n el si'a mens'o. Ĝi est'is fals'memor'o. Li'n ĝen'is fals'memor'o'j kelk'foj'e. Ili ne grav'is, se nur oni sci'as ke ili est'as fals'a'j.

Kelk'a'j afer'o'j ver'e okaz'is, ali'a'j ne okaz'is. Li re'turn'is si'n al la ŝak'tabul'o kaj de'nov'e pren'is la blank'a'n ĉeval'o'n. Preskaŭ sam'moment'e ĝi fal'is bru'e sur la tabul'o'n. Li ek'salt'et'is kvazaŭ pingl'o est'is en'ir'int'a li'n.

Akr'a trumpet'o'vok'o tra'flug'is la aer'o'n. La bulten'o! Venk'o! Ĉiam signif'is venk'o'n trumpet'o'vok'o antaŭ la inform'o'j. Kvazaŭ elektr'a bor'il'o kur'is tra la kaf'ej'o. Eĉ la kelner'o'j ek'salt'et'is kaj atent'is.

La trumpet'o'vok'o liber'ig'is enorm'a'n kvant'o'n da bru'o. Jam ekscit'it'a voĉ'o babil'ad'is el la tele'ekran'o, sed jam kiam ĝi komenc'iĝ'is ĝi preskaŭ dron'is sub hura'a'j kri'o'j el'ekster'e. La inform'o'j est'is tra'kur'int'a'j la strat'o'j'n kvazaŭ magi'e. Li pov'is aŭd'i ĝust'e sufiĉ'e da kio el'flu'is el la tele'ekran'o, por kompren'i ke ĉio est'is okaz'int'a kiel li antaŭ'vid'is; vast'a mar'ŝip'ar'o sekret'e pret'ig'is subit'a'n bat'o'n mal'antaŭ la mal'amik'o, la blank'a sag'o rapid'ant'a trans la vost'o'n de la Nigr'a. Fragment'o'j de triumf'a'j fraz'o'j puŝ'is si'n tra la bru'o'n: “Vast'a strategi'a manovr'o — perfekt'a kun'ord'ig'ad'o — absolut'a for'pel'o — du'on'milion'o da kapt'it'o'j — komplet'a sen'kuraĝ'ig'o — reg'o super tut'a Afrik'o — al'port'ant'a la milit'o'n al mezur'ebl'a distanc'o de la fin'a venk'o — plej grand'a venk'o en la hom'a histori'o — venk'o, venk'o, venk'o!”

Sub la tabl'o la pied'o'j de Winston konvulsi'e mov'iĝ'is. Li ne est'is el'ir'int'a el si'a seĝ'o, sed en li'a mens'o li kur'is, rapid'e kur'is, li est'as kun la amas'o'j ekster'e, surd'ig'ant'e si'n per hura'o'j. De'nov'e li rigard'is la portret'o'n de Grand'a Frat'o. La kolos'o kiu super'star'as la mond'o'n! La rok'o kontraŭ kiu'n la hord'o'j de Azi'o ĵet'as si'n van'e! Li pens'is ke antaŭ dek minut'o'j — jes, nur dek minut'o'j —ankoraŭ est'is dub'o en li'a kor'o, dum li demand'is al si ĉu la inform'o'j el la front'o est'os pri venk'o aŭ mal'venk'o. , pli ol Eŭrazi'a arme'o est'is pere'int'a! Mult'o est'is ŝanĝ'iĝ'int'a en li, post tiu unu'a tag'o en la Ministr'ej'o de Am'o, sed la fin'a, ne'mal'hav'ebl'a, re'san'ig'a ŝanĝ'o ne okaz'is antaŭ ĉi tiu moment'o.

La voĉ'o el la tele'ekran'o ankoraŭ el'verŝ'ad'is si'a'n rakont'o'n pri kapt'it'o'j, rab'aĵ'o'j kaj buĉ'ad'o, sed la kri'ad'o el'ekster'a iom'et'e fad'is. La kelner'o'j re'komenc'is labor'i. Unu el ili al'proksim'iĝ'is kun la botel'o da ĝin'o. Winston, sid'ant'e en feliĉ'o'plen'a rev'o, ne atent'is dum li'a glas'o est'is plen'ig'at'a. Li ne plu kur'is nek hura'is. Li est'is de'nov'e en la Ministr'ej'o de Am'o, ĉio est'is pardon'it'a, li'a anim'o est'is blank'a kiel la neĝ'o. Li est'is en la publik'a akuz'it'ej'o, konfes'ant'e ĉio'n, implik'ant'e ĉiu'n. Li marŝ'is laŭ'long'e de la blank'e kahel'it'a koridor'o, kun sent'o de marŝ'ad'o en sun'lum'o, kaj arm'it'a gard'ist'o est'is mal'antaŭ li. La long'e esper'it'a kugl'o en'ir'is li'a'n cerb'o'n.

Li supr'e'n'rigard'is al la enorm'a vizaĝ'o. Kvar'dek jar'o'j'n li bezon'is por lern'i kia rid'et'o est'as kaŝ'it'a sub la mal'hel'a'j lip'har'o'j. Ho, kruel'a, ne'neces'a mis'kompren'o! Ho obstin'ul'o, propr'o'pra'vol'e ekzil'it'a for de la am'ant'a brust'o! Du ĝin'odor'a'j larm'o'j flu'is laŭ la flank'o'j de li'a naz'o. Sed est'as en ord'o, ĉio est'as en ord'o, la barakt'ad'o est'as fin'it'a. Li est'as venk'int'a si'n mem. Li am'as Grand'a'n Frat'o'n.

Apendic'o

La princip'o'j de Nov'parol'o Nov'parol'o est'is la oficial'a lingv'o de Oceani'o, kaj est'is pret'ig'it'a por plen'um'i la ideologi'a'j'n bezon'o'j'n de Engsoco, t.e. Angl'a Social'ism'o. En la jar'o 1984, ankoraŭ neni'u uz'is Nov'parol'o'n kiel si'a'n sol'a'n komunik'o'metod'o'n, parol'e aŭ skrib'e. La ĉef'artikol'o'j en La Temp'o'j est'is verk'it'a'j en ĝi, sed tio est'is tour de forc'e kiu'n pov'as far'i nur special'ist'o. Oni anticip'is ke Nov'parol'o est'os fin'e anstataŭ'int'a Old'parol'o'n (kio'n ni nom'as la norm'a Angl'a) je proksim'um'e la jar'o 2050. Inter'temp'e, ĝi konstant'e progres'is, ĉiu'j Parti'an'o'j pli kaj pol'i em'is uz'i Nov'parol'a'j'n vort'o'j'n kaj gramatik'aĵ'o'j'n en si'a ĉiu'tag'a parol'ad'o. La versi'o uz'at'a en 1984, kaj kompil'it'a en la Naŭ'a kaj Dek'a El'don'o'j de la Nov'parol'a Vort'ar'o, est'is provizor'a, kaj en'hav'is mult'a'j'n super'flu'a'j'n vort'o'j'n kaj arkaik'a'j'n form'o'j'n, kiu'j est'os post'e sub'prem'it'a'j. Ni okup'as ni'n pri la fin'a, perfekt'ig'it'a versi'o, kompil'it'a en la Dek'unu'a El'don'o de la Vort'ar'o.

La cel'o de Nov'parol'o est'is ne nur proviz'i esprim'metod'o'n por la mond'koncept'o, kaj mens'a'j kutim'o'j, taŭg'a'j por la disĉipl'o'j de Engsoco, sed ankaŭ mal'ebl'ig'i ĉiu'n ali'a'n pens'metod'o'n. Oni intenc'is ke post la definitiv'a fin'a adopt'iĝ'o de Nov'parol'o, kaj la forges'iĝ'o de Old'parol'o, herez'a pens'o — t.e., pens'o ne'kongru'a kun la princip'o'j de Engosoco — est'os tut'ver'e ne'pens'ebl'a, almenaŭ tiom, kio'n la pens'o de'pend'as de vort'o'j. Ĝi'a vort'ar'o est'is tiel konstru'it'a, ke ĝi don'is ekzakt'a'n, kaj oft'e tre subtil'a'n, esprim'o'n por ĉiu signif'o kiu'n Parti'an'o pov'us konven'e vol'i esprim'i, kaj sam'temp'e ĝi mal'ebl'ig'is ĉiu'j'n ali'a'j'n signif'o'j'n, kaj ankaŭ la ebl'o'n ating'i ili'n per ne'rekt'a'j metod'o'j. Tio est'is efektiv'ig'it'a part'e per la invent'ad'o de nov'a'j vort'o'j, sed ĉef'e per la elimin'ad'o de ne'dezir'ind'a'j vort'o'j, kaj per for'pren'o de ne'ortodoks'a'j signif'o'j de la ceter'a'j vort'o'j, kaj laŭ'ebl'e de ĉiu'j du'a'rang'a'j signif'o'j en'tut'e. Kiel unu ekzempl'o: la vort'o “liber'a” ankoraŭ ekzist'is en Nov'parol'o, sed ĝi est'is uz'ebl'a nur en tia'j dir'aĵ'o'j kia “Ĉi tiu hund'o est'as liber'a de pedik'o'j” aŭ “Ĉi tiu kamp'o est'as liber'a de fi'herb'o'j”. Ĝi ne est'is uz'ebl'a kun si'a mal'nov'a senc'o “politik'e liber'a” aŭ “intelekt'e liber'a”, ĉar la politik'a kaj intelekt'a liber'ec'o'j ne plu ekzist'is, eĉ kiel koncept'o'j, kaj tial est'is ne'evit'ebl'e sen'nom'a'j. Tut'e apart'e de la sub'prem'iĝ'o de klar'e herez'a'j vort'o'j, redukt'ad'o de la vort'ar'o est'is opini'at'a est'i cel'o en si mem, kaj neni'u ne nepr'e neces'a vort'o est'is permes'at'a trans'viv'i. Nov'parol'o est'is pret'ig'it'a ne por pli'vast'ig'i, sed por mal'vast'ig'i, la pens'o'kamp'o'n, kaj tiu cel'o est'is ne'rekt'e help'at'a per minimum'ig'o de la nombr'o da vort'o'j.

Nov'parol'o est'is fond'it'a sur la Angl'a lingv'o, kiel ni nun kon'as ĝi'n, kvankam mult'a'j Nov'parol'a'j fraz'o'j, eĉ kiam ili ne en'hav'is nov'e kre'it'a'j'n vort'o'j'n, est'us apenaŭ kompren'at'a'j de Angl'a'lingv'a parol'ant'o ni'a'temp'a.

Nov'parol'a'j vort'o'j est'is divid'it'a'j en tri apart'a'j'n klas'o'j'n, kon'at'a'j'n kiel la A-, B-, kaj C- vort'o'j'n. Est'os pli simpl'e diskut'i ĉiu'n klas'o'n apart'e, sed la gramatik'a'j propr'aĵ'o'j de la lingv'o est'os diskut'it'a'j en la sekci'o dediĉ'it'a al la A-vort'o'j, ĉar la sam'a'j regul'o'j valid'is por ĉiu'j tri kategori'o'j.

La A-vort'o'j La A-grup'o de vort'o'j konsist'is el la vort'o'j neces'a'j por la ĉiu'tag'a viv'o — ekz. manĝ'ad'o, trink'ad'o, labor'ad'o, vest'ad'o, supr'e'n'ir'o kaj mal'supr'e'n'ir'o de ŝtup'o'j, vetur'ad'o, pri'zorg'ad'o de ĝarden'o'j, kuir'ad'o, k.s.

Ĉi tiu kategori'o konsist'is preskaŭ nur el vort'o'j kiu'j'n ni jam posed'as, kia'j bat'i, kur'i, hund'o, arb'o, suker'o, dom'o, kamp'o — sed kompar'e kun la nun'temp'a Angl'a vort'ar'o, ili'a nombr'o est'is mal'grand'eg'a, kaj ili'a'j signif'o'j est'is mult'e pli rigid'e difin'it'a'j. Ĉiu'j ambigu'o'j kaj signif'o'modif'o'j est'is for'pren'it'a'j el ili. Laŭ'ebl'e, Nov'parol'a vort'o de ĉi tiu klas'o est'is simpl'e stakat'a son'o esprim'ant'a unu'sol'a'n klar'e kompren'at'a'n koncept'o'n. Est'us tut'e ne'ebl'e uz'i la A-vort'ar'o'n por literatur'a'j cel'o'j, aŭ por politik'a aŭ filozofi'a diskut'o. Ĝi est'is intenc'it'a nur por esprim'i simpl'a'j'n cel'plen'a'j'n pens'o'j'n, kiu'j kutim'e tem'as pri konkret'a'j objekt'o'j aŭ fizik'a'j ag'o'j.

La gramatik'o de Nov'parol'o hav'is du el'star'a'j'n propr'aĵ'o'j'n: La unu'a el ili est'is la preskaŭ plen'a inter'ŝanĝ'ebl'ec'o de la divers'a'j part'o'j de la parol'o. Ĉiu vort'o en la lingv'o (princip'e tio est'is aplik'ebl'a eĉ al tre abstrakt'a'j vort'o'j kia'j “kvazaŭ” aŭ “kiam”) est'is uz'ebl'a aŭ kiel verb'o, substantiv'o, adjektiv'o, aŭ adverb'o. Inter la verb'a kaj la substantiv'a form'o'j, kiam ili hav'is komun'a'n radik'o'n, neniam est'is vari'o, kaj tiu regul'o mem neces'ig'is detru'i mult'a'j'n arkaik'a'j'n vort'form'o'j'n 1 . La vort'o “pens'o” [Angl'e: thought], ekzempl'e, ne ekzist'is en Nov'parol'o. Ĝi'a'n lok'o'n pren'is “pens” [think], kiu serv'is kaj kiel substantiv'o kaj kiel verb'o.

Neni'u etim'ologi'a princip'o est'is observ'at'a tiu'rilat'e: kelk'foj'e la origin'a substantiv'o est'is elekt'it'a, ali'foj'e la verb. Eĉ kiam substantiv'o kaj verb'o kun parenc'a signif'o ne est'is etim'ologi'e konekt'it'a'j, unu aŭ la ali'a el ili

1.

Ĉar en klasik'a Esperant'o la princip'o adopt'it'a de Nov'parol'o est'as kutim'a, est'as mal'facil'e traduk'i ĉi tiu'n sekci'o'n. Ĝeneral'e, mi cit'as la nun'temp'a'j'n Angl'a'lingv'a'j'n vort'o'j'n per kursiv'o'j, kaj pen'as laŭ'ebl'e don'i la cel'at'a'n senc'o'n inter cit'o'sign'o'j “ ”. — Trad.

est'is oft'e sub'prem'it'a. Ekzempl'e, ne est'is vort'o cut [Tranĉ'i], ĝi'a'n signif'o'n sufiĉ'e esprim'is la substantiv-verb'a knife [= “tranĉ'il”].

Adjektiv'o'j est'is format'a'j per la sufiks'o -ful 1 al'don'it'a al la substantiv- verb'o, kaj adverb'o'j per la al'don'o de -wise. Tiel, ekzempl'e, speedful signif'is “rapid'a” kaj speedwise signif'is “rapid'e”. Cert'a'j el ni'a'j nun'temp'a'j adjektiv'a'j, kia'j good [“bon'a”], strong [“fort'a”], big [“grand'a”], black [“nigr'a”], soft [“mol'a”] est'is konserv'at'a'j, sed ili'a nombr'o est'is tre mal'grand'a. Oni hav'is mal'mult'a'n bezon'o'n uz'i ili'n, ĉar preskaŭ ĉiu adjektiv'a signif'o est'is akir'ebl'a per al'don'o de -ful al substantiv-verb'o.

Neni'u el la nun ekzist'ant'a'j adverb'o'j est'is konserv'at'a, escept'e de tre mal'mult'a'j kiu'j jam fin'iĝ'as per -wise 2 : la fin'aĵ'o -wise est'is sen'vari'a. La vort'o well [bon'e], ekzempl'e, est'is anstataŭ'ig'at'a per goodwise.

Al'don'e, ĉiu vort'o —ankaŭ ĉi tio est'is princip'e aplik'ebl'a al ĉiu vort'o en la lingv'o — est'is negativ'ebl'a per al'don'o de la afiks'o un- [“mal-], aŭ est'is pli'fort'ig'ebl'a per la afiks'o plus [“pli”] aŭ, por ankoraŭ pli da emfaz'o, duobleplus [“du'obl'e pli” t.e. “-eg-”]. Tiel, ekzempl'e, uncold signif'is “varm'a” [cold = “mal'varm'a”], kaj pluscold kaj doublepluscold signif'is, respektiv'e, “tre mal'varm'a” kaj “mal'varm'eg'a”. Ankaŭ ebl'is, kiel en la nun'temp'a Angl'a, modif'i la signif'o'n de preskaŭ ĉiu vort'o per prepozici'a'j afiks'o'j kia'j anti- [“kontraŭ-”], post- [“post-”], up- [“supr'a/e- ”], down- [“mal'supr'a/e-”], ktp. Per tia'j metod'o'j trov'iĝ'is ebl'e enorm'e mal'grand'ig'i la vort'ar'o'n. Hav'ant'e, ekzempl'e, la vort'o'n good [“bon'a”], ne neces'is vort'o kia bad [“mav'a”], ĉar la bezon'at'a signif'o est'is egal'e bon'e — efektiv'e, pli'bon'e — esprim'it'a per ungood [“mal'bon'a”]. Nur neces'is, rilat'e al ĉiu kaz'o kiam du vort'o'j form'as natur'a'n par'o'n da kontraŭ'o'j, decid'i kiu'n el ili sub'prem'i. Dark [“obskur'o”], ekzempl'e, est'as anstataŭ'ig'ebl'a per unlight [“mal'lum'o”], aŭ light [“lum'o”] per undark [“mal'obskur'o”], laŭ oni'a prefer'o.

La du'a disting'a sign'o de Nov'parol'a gramatik'o est'is ĝi'a regul'ec'o.

Kun kelk'a'j escept'o'j ĉi'sub'e menci'ot'a'j, ĉiu'j fleksi'o'j observ'is unu regul'ar'o'n. Tiel, en ĉiu'j verb'o'j la preterit'o kaj la pas'int'a particip'o est'is sam'a'j kaj fin'iĝ'is per -ed [“-is/it'a”]. La preterit'o de steal [“stel'as”] est'is stealed [“ŝtel'is/ŝtel'it'a”], la preterit'o de think [“pens'as”] est'is thinked [“pens'is/pens'it'a”], ktp tra la lingv'o; ĉiu'j form'o'j kia'j swam [“naĝ'is/

1. Oft'e uz'at'a en la nun'a Angl'a lingv'o por esprim'i “(em)a”, ekz. thoughtful = “pens'em'a”.— Trad.

2. Oft'e uz'at'a en la ĉiu'tag'a Angl'a lingv'o nun'temp'a, por form'i adverb'o'j'n. Ekzempl'e, thoughtwise = “rilat'e al pens'ad'o”. — Trad.

naĝ'it'a”], gave, brought, spok'e, tak'e'n 1 , est'is abol'it'a'j. Ĉiu'j plural'o'j est'is far'at'a'j per al'don'o de -s aŭ -es laŭ'bezon'e 2 . La plural'o'j de man [“vir'o”], ox [“oks'o”], life 3 [“viv'o”] est'is mans, oxes, lifes 4 . Kompar'o de adjektiv'o'j est'is sen'vari'e far'at'a per al'don'o de -er, -est, (good, gooder, goodest 5 , ne'regul'a'j form'o'j kaj la mor'e/most-form'o'j est'is mal'permes'at'a'j.

La sol'a'j klas'o'j de vort'o'j kiu'j ankoraŭ est'is permes'at'a'j inflekciiĝi ne'regul'e est'is la pronom'o'j, la korelativ'o'j 6 , la demonstr'a'j adjektiv'o'j, kaj la help'verb'o'j. Ĉiu'j ĉi sekv'is si'a'n antikv'a'n uz'ad'o'n, escept'e ke whom 7 est'is for'las'it'a kiel ne'neces'a, kaj la shall, should [arkaik'a'j futur- kaj kondicional-form'ant'a'j vort'o'j] verb'form'o'j est'is for'las'it'a'j, kaj ĉiu'j'n ili'a'j'n uz'iĝ'o'j'n anstataŭ'is will kaj would 8 . Ankaŭ est'is cert'a'j ne'regul'aĵ'o'j en la vort'form'ad'o, kiu'j aper'is pro la bezon'o rapid'e kaj facil'e parol'i. Vort'o mal'facil'e prononc'ebl'a, aŭ facil'e mis'aŭd'at'a est'is opini'at'a, pro tio, est'i mal'bon'a vort'o: kelk'foj'e, tial, por eŭfoni'o, ekstr'a'j vort'o'j est'is en'met'it'a'j en vort'o'n aŭ arkaik'a form'o est'is konserv'at'a. Sed tiu bezon'o sent'iĝ'is plej'part'e rilat'e al la B-vort'o'j. Kial oni opini'is prononc'facil'ec'o'n tiom grav'a est'os klar'ig'it'e post'e en ĉi tiu ese'o.

La B-Vort'o'j La B-grup'o de vort'o'j konsist'is el vort'o'j kiu'j est'is intenc'e konstru'it'a'j por politik'a'j cel'o'j: vort'o'j, t.e., kiu'j ne nur ĉiam hav'is politik'a'n rilat'o'n, sed est'is intenc'it'a'j trud'i dezir'ind'a'n mens'a'n stat'o'n al la person'o uz'ant'a ili'n. Sen plen'a kompren'o de la princip'o'j de Angsoco,

1. Ne'regul'a'j form'o'j de la verb'o'j swim [naĝ'i], give [don'i], speak [parol'i], tak'e [pren'i]. — Trad.

2. -s est'as kutim'e uz'at'a por plural'ig'i singular'o'n kiu fin'iĝ'as per vokal'o, kaj -es singular'o'n kiu fin'iĝ'as per konsonant'o, kun mult'a'j escept'o'j. — Trad.

3. “vir'o/hom'o, oks'o, viv'o”— Trad.

4. En la norm'a Angl'a lingv'o: men, oxen, lives — Trad.

5. “Bon'a, pli bon'a, plej bon'a”, kiu'j en la Angl'a lingv'o hav'as tre ne'regul'a'n form'o'n: good, better, best; mult'a'j adjektiv'o'j en la norm'a Angl'a lingv'o ne permes'as la kutim'a'j'n -er, kaj -est kaj postul'as la uz'o'n de help'a vort'o: mor'e (pli), most (plej). — Trad.

6. The relatives: klas'o de vort'o'j kiu'j ĝeneral'e, sed ne tut'e, sekv'as skem'o'n simil'a'n al tiu de la Esperant'a'j korelativ'o'j.

7. “kiu'n”, est'as plej'oft'e anstataŭ'ig'at'a per sen'kaz'a uz'o de la vort'o who (“kiu”) en la konversaci'a norm'a Angl'a.

8. “-os” kaj “-us” ĝeneral'e. La verb'form'o'j kun shall kaj should plej'part'e est'as arkaik'a'j en la Norm'a Angl'a, almenaŭ en ne'formal'a uz'ad'o.

est'is mal'facil'e uz'i tiu'j'n vort'o'j'n korekt'e. Kelk'foj'e ili est'is traduk'ebl'a'j en Old'parol'o'n, aŭ eĉ per vort'o'j pren'it'a'j el la A-vort'grup'o, sed kutim'e tio neces'ig'is long'a'n parafraz'o'n kaj ĉiam sekv'ig'is la perd'o'n de cert'a'j super'ton'o'j. La B-vort'o'j est'is ia verb'a stenografi'o, oft'e pak'ant'a grand'a'j'n ide'kompleks'o'j'n en mal'mult'a'j'n silab'o'j'n, kaj sam'temp'e pli preciz'e kaj fort'a ol kutim'a lingv'aĵ'o.

La B-vort'o'j est'is sen'escept'e kun'met'it'a'j vort'o'j.

Ili konsist'is el du aŭ pli da vort'o'j, aŭ vort'o'part'o'j, kun'fiks'it'a'j en facil'e prononc'at'a form'o. La rezult'a kun'aĵ'o est'is ĉiam substantiv-verb'o, kaj inflekciata laŭ la kutim'a'j regul'o'j. Ekzempl'e: la vort'o goodthink 1 , signif'ant'a, tre proksim'um'e, “ortodoks'ec'o”, aŭ, se oni dezir'is rigard'i ĝi'n kiel verb'o'n, “pens'i ortodoks'e”. La infleksi'o'j est'is: substantiv-verb'o, goodthink; preterit'o kaj pasiv'a particip'o: goodthinked; aktiv'a particip'o, goodthinking; adjektiv'o, goodthinkful; adverb'o, goodthinkwise; verb'a substantiv'o, goodthinker.

La B-vort'o'j ne est'is konstru'it'a'j laŭ iu etim'ologi'a plan'o. La vort'o'j el kiu'j ili konsist'is pov'us est'i iu'j'n ajn parol'part'o'j, kaj est'is ord'ig'ebl'a'j kiel ajn, kaj distord'it'a'j laŭ kiu ajn metod'o, kiu far'is ili'n facil'e prononc'ebl'a'j dum ankoraŭ la deriv'iĝ'o rest'is klar'a. En la vort'o crimethink (pens'o'krim'o), ekzempl'e, la “pens” est'is en la du'a lok'o; kvankam en thinkpol (pens'polic'o) ĝi est'is en la du'a lok'o, kaj en ĉi tiu vort'o la vort'o polic'e [“polic'o”] perd'is si'a'n du'a'n silab'o'n. Pro la grand'a mal'facil'ec'o ating'i eŭfoni'o'n, ne'regul'a'j form'o'j est'is pli oft'a'j en la B-vort'grup'o ol en la A-vort'grup'o. Ekzempl'e, la adjektiv'a'j form'o'j de Minitrue, Minipax, kaj Miniluv [“Minivero, Minipaco, Miniamo”] est'is, respektiv'e, Minitruthful, Minipeaceful, kaj Minilovely, simpl'e ĉar trueful, paxful, kaj loveful est'is iom'et'e ne'facil'e prononc'at'a'j. Princip'e, tamen, ĉiu'j B-vort'o'j pov'is inflekciiĝi, kaj ili ĉiu'j inflekciiĝis preciz'e sam'manier'e.

Kelk'a'j el la B-vort'o'j hav'is tre subtil'ig'it'a'j'n signif'o'j'n, apenaŭ kompren'at'a'j'n de person'o kiu ne mastr'is la tut'a'n lingv'o'n. Konsider'u, kiel ekzempl'o'n, tip'a'n fraz'o'n el la front'artikol'o de The Times kia Oldthinkers unbellyfeel Ingsoc. 2 La plej mal'long'a traduk'o de tio, far'ebl'a en Old'parol'o, est'us: Those whose ide'as were formed before the Revolution cannot hav'e a full emotional understanding of the principles of English Social'ism [“tiu'j kies ide'o'j est'is form'it'a'j antaŭ la Revoluci'o ne pov'as hav'i plen'a'n emoci'a'n kompren'o'n de la princip'o'j de Angl'a Social'ism'o”]. Sed

1. El “bon'a” kaj “pens'o/pens'i” — Red.

2. Laŭ'morfologi'e: “Old'pens'ant'o'j ne'ventr'o'sent'as Angsocon”.

tiu traduk'o ne est'as adekvat'a. Unu'e, por kompren'i la plen'a'n signif'o'n de la Nov'parol'a fraz'o cit'it'a ĉi'supr'e, oni dev'us hav'i klar'a'n ide'o'n pri kio'n signif'as Angsoco. Kaj al'don'e, nur person'o kies fundament'o est'is plen'e en Angsoco pov'us aprez'i la plen'a'n fort'o'n de la vort'o bellyfeel [“ventr'o'sent'o/i”], kiu kun'lig'as blind'a'n, entuziasm'a'n akcept'o'n, kia'n oni mal'facil'e pov'us imag'i nun'temp'e; aŭ de la vort'o oldthink [“old'pens'o/I], kiu est'is ne'dis'ig'ebl'a de la ide'o de fi'ec'o kaj dekadenc'o. Sed la special'a funkci'o de cert'a'j Nov'parol'a'j vort'o'j, el kiu'j unu est'is oldthink, ne tiom est'is esprim'i signif'o'j'n, kiom detru'i ili'n. Tiu'j vort'o'j, ne'evit'ebl'e mal'mult'a'j, hav'is signif'o'j'n etend'it'a'j'n ĝis ili en'hav'is tut'a'j'n grup'o'j'n da vort'o'j kiu'j, ĉar ili est'is sufiĉ'e esprim'at'a'j per unu'sol'a ĝeneral'a termin'o, est'is sekv'e for'las'ebl'a'j kaj forges'ebl'a'j. La plej grand'a mal'facil'o renkont'at'a de la kompil'ant'o'j de la Nov'parol'a Vort'ar'o ne est'is invent'i nov'a'j'n vort'o'j'n, sed, invent'int'e ili'n, cert'ig'i ili'a'n signif'o'n: t.e., cert'ig'i kiu'j'n vort'grup'o'j'n ili nul'ig'is per si'a ekzist'o.

Kun'met'it'a'j vort'j kia'j speakwrite [“parol'skrib'il'o”] est'is, kompren'ebl'e, trov'ebl'a'j en la A-vort'grup'o, sed ili est'is nur util'a'j mal'long'ig'o'j kaj ne hav'is special'a'n ideologi'a'n kolor'o'n.

Kiel ni jam vid'is rilat'e al la vort'o “liber'a”, vort'o'j kiu'j iam port'is herez'a'n signif'o'n kelk'foj'e est'is konserv'at'a'j pro si'a util'ec'o, sed nur post la el'pel'o de la ne'dezir'at'a'j signif'o'j. Sen'nombr'a'j ali'a'j vort'o'j, kia'j “honor'o”, “just'ec'o”, “moral'ec'o”, “inter'naci'ism'o”, “demokrati'o”, “scienc'o”

kaj “religi'o” simpl'e ĉes'is ekzist'i. Man'plen'o da ĉio'n'kovr'a'j vort'o'j kovr'is ili'n, kaj, kovr'ant'e ili'n, abol'is ili'n. Ĉiu'j vort'o'j grup'iĝ'int'a'j ĉirkaŭ la koncept'o'j “liber'ec'o” kaj “egal'ec'o”, ekzempl'e, est'is en'hav'at'a'j en la unu'sol'a vort'o “pens'krim'o”, dum ĉiu'j vort'o'j grup'iĝ'int'a'j ĉirkaŭ'u la koncept'o'j “objektiv'ec'o” kaj “raci'ism'o” est'is en'ten'at'a'j en la unu'sol'a vort'o “old'pens'o”. Pli grand'a preciz'o est'us danĝer'a. Kio neces'is por Parti'an'o est'is vid'punkt'o simil'a al tiu de la antikv'a Hebre'o, kiu sci'is, sen mult'o'n ali'a'n sci'i, ke ĉiu'j naci'a'j ali'a'j ol li'a propr'a ador'as “fals'a'j'n di'o'j'n”.

Li ne bezon'is sci'i ke tiu'j'n di'o'j'n oni nom'as Baalo, Oziris'o, Moloĥ'o, Aŝtaroto, ks.: ver'ŝajn'e ju mal'pli li sci'is pri ili, des pli bon'e est'is por li'a ortodoks'ec'o. Li kon'is “Jave'o'n” kaj la ordon'o'j'n de “Jave'o”: li sci'is, sekv'e, ke ĉiu'j di'o'j kun ali'a'j nom'o'j aŭ ali'a'j atribut'o'j est'as fals'a'j di'o'j. Iom simil'e, la Parti'an'o sci'is el kio konsist'as ĝust'a kondut'o, kaj laŭ eg'e svag'a'j, ĝeneral'a'j termin'o'j, li sci'is kia'j mal'observ'o'j de ĝi est'as ebl'a'j. Li'a seks'a viv'o, ekzempl'e, est'is plen'e reg'at'a de la du Nov'parol'a'j vort'o'j “seks'krim'o” (seks'a mal'moral'ec'o) kaj “bon'seks'o” (ĉast'ec'o). Seks'krim'o signif'is ĉiu'j'n ajn seks'a'j'n mis'ag'o'j'n. Ĝi inkluziv'is mal'ĉast'ec'o'n, adult'ad'o'n, sam'seks'am'o'n, ali'seks'am'o'n, kaj ali'a'j'n pervers'o'j'n, kaj, al'don'e, normal'a'n koit'o'n far'at'a'n por si mem. Ne neces'is nom'i ili'n apart'e, ĉar ili est'is egal'e kulp'ig'a'j, kaj, princip'e, pun'ebl'a'j per mort'o. En la C-vort'grup'o, kiu konsist'is el scienc'a'j kaj teknik'a'j vort'o'j, ebl'e neces'is don'i special'a'j'n nom'o'j'n al cert'a'j seks'aberaci'o'j, sed la ordinar'a civit'an'o ne bezon'is ili'n. Li sci'is kio'n signif'as “bon'seks'o” — t.e. norm'a koit'o inter edz'o kaj li'a edz'in'o, sol'e por nask'ig'i infan'o'j'n, kaj sen korp'a plezur'o por la vir'in'o: ĉio ali'a est'is seks'krim'o. En Nov'parol'o est'is mal'oft'e ebl'e sekv'i herez'a'n pens'o'n pli ol percept'i ke ĝi est'as herez'a: post tiu punkt'o, ne ekzist'is la neces'a'j vort'o'j.

Neni'u vort'o en la B-vort'grup'o est'is ideologi'e neŭtral'a. Tre mult'a'j est'is eŭfemism'o'j. Vort'o'j kia'j, ekzempl'e, “ĝoj'kamp'o” (gulag'o), aŭ Minipaco (Ministr'ej'o de Pac'o, t.e. Ministr'ej'o de Milit'o) signif'is preskaŭ la preciz'a'n mal'o'n de ili'a laŭ'aspekt'a signif'o. Kelk'a'j vort'o'j, ali'flank'e, montr'is mal'kaŝ'a'n kaj mok'a'n kompren'o'n pri la ver'a natur'o de la Oceani'a soci'o. Ekzempl'o est'is “prolmanĝo”, kio signif'is la rub'aĵ'a'n distr'aĵ'ar'o'n kaj fals'a'j'n inform'o'j'n kiu'j'n la Parti'o dis'don'is al la hom'amas'o'j. Ankaŭ, kelk'a'j vort'o'j est'is ambivalenc'a'j, ili hav'is la nuanc'o'n “bon'a” aplik'at'e al la Parti'o, kaj la nuanc'o'n “mal'bon'a” aplik'at'e al ĝi'a'j mal'amik'o'j. Sed ankaŭ est'is grand'a'j nombr'o'j da vort'o'j kiu'j unu'a'vid'e aspekt'is nur mal'long'ig'o'j, kaj kiu'j akir'is si'a'n ideologi'a'n kolor'o'n ne per si'a signif'o sed per si'a struktur'o.

Laŭ'ebl'e, ĉio kio hav'is, aŭ pov'us hav'i, ajn'a'n politik'a'n signif'o'n est'is met'it'a en la B-vort'grup'o'n. La nom'o de ĉiu organiz'o, aŭ hom'grup'o, aŭ doktrin'o, aŭ land'o, aŭ instituci'o, aŭ publik'a konstru'aĵ'o, est'is sen'vari'e tranĉ'it'a por ricev'i si'a'n familiar'a'n form'o'n; t.e. por est'i unu'sol'a facil'e prononc'at'a vort'o kun la plej mal'grand'a nombr'o da silab'o'j kiu tamen konserv'as la origin'a'n deriv'o'n. En la Ministr'ej'o de Ver'o, ekzempl'e, la Departement'o de Registr'o'j, en kiu labor'is Winston Smith, est'is nom'at'a Regdepo; la Departement'o de Fikci'o est'is nom'at'a Fikdepo’ la Program'o de Tele'program'o'j est'is nom'at'a Teledepo, ktp. Oni far'is tio ne nur por ŝpar'i temp'o'n.

Eĉ en la fru'a'j jar'dek'o'j de la du'dek'a jar'cent'o, teleskop'ig'it'a'j vort'o'j kaj fraz'o'j est'is unu el la karakteriz'aĵ'o'j de la politik'a lingv'uz'o; kaj oni rimark'is ke la em'o uz'i tia'j'n mal'long'ig'o'j'n est'is plej fort'a en la total'ism'a'j land'o'j kaj total'ism'a'j organiz'o'j. Ekzempl'o'j est'is vort'o'j kia'j Nazi'o, Gestap'o, Kominterno, Inprekoro, Agitpropo.

Komenc'e tiu kutim'o est'is adopt'it'a kvazaŭ instinkt'e, sed en Nov'parol'o ĝi hav'is konsci'a'n cel'o'n. Est'is percept'it'e ke per tia mal'long'ig'o de nom'o oni mal'larĝ'ig'is kaj subtil'e ŝanĝ'is ĝi'a'n signif'o'n, el'tranĉ'ant'e la plej mult'a'j'n alud'o'j'n kiu'j ali'e kroĉ'iĝ'us al ĝi. Ekzempl'e, la vort'o'j Komun'ist'a Inter'naci'o el'vok'is kun'met'it'a'n bild'o'n de universal'a hom'a ge'frat'ec'o, ruĝ'a'j standard'o'j, barikad'o'j, Karlo Marks'o, kaj la Pariza Komun'o. La vort'o Kominterno, ali'flank'e, sugest'as nur strikt'e organiz'it'a'n grup'o'n kaj bon'e difin'it'a'n doktrin'ar'o'n. Ĝi alud'as al io preskaŭ tiel facil'e re'kon'at'a, kaj kun cel'o egal'e lim'ig'it'a, kiel seĝ'o aŭ tabl'o. Kominterno est'as vort'o dir'ebl'a preskaŭ sen pri'pens'o, sed Komun'ist'a Inter'naci'o est'as fraz'o kiu dev'ig'as ke oni paŭz'u, almenaŭ moment'e. Sam'e, la alud'o'j el'vok'it'a'j de vort'o kia Minivero est'as mal'pli mult'a'j kaj pli reg'ebl'a'j ol tiu'j el'vok'it'a'j de Ministr'ej'o de Ver'o. Pro tio est'iĝ'is la kutim'o ne nur mal'long'ig'i kiam ajn ebl'e, sed ankaŭ far'i preskaŭ enorm'a'n zorg'o'n ke ĉiu vort'o est'u facil'e prononc'ebl'a.

En Nov'parol'o, eŭfoni'o super'pez'is ĉiu'n ali'a'n konsider'aĵ'o'n, escept'e de ekzakt'ec'o de la signif'o'j. Gramatik'a regul'ec'o est'is ĉiam ofer'at'a al ĝi, kiam tio ŝajn'is neces'a. Kaj tut'e prav'e, ĉar kio neces'is, plej'grav'e por politik'a'j cel'o'j, est'is kurt'a'j ne'plen'a'j vort'o'j kun ne'mis'kompren'ebl'a'j signif'o'j, kiu'j est'as rapid'e dir'ebl'a'j, kaj kiu'j vek'as minimum'o'n da eĥ'o'j en la mens'o de la parol'ant'o. La vort'o'j de Lab-grup'o eĉ pli'fort'iĝ'is per la fakt'o ke preskaŭ ĉiu'j el ili est'is tre simil'a'j. Preskaŭ sen'vari'e tiu'j vort'o'j — bon'pens'o, Minipaco, prolmanĝo, seks'krim'o, ĝoj'kamp'o, Engsoco, ventr'o'plen'o, penspolo, kaj sen'nombr'a'j ali'a'j — est'is vort'o'j kun du aŭ tri silab'o'j 1 , kun la emfaz'o distribu'at'a egal'e inter la unu'a kaj la last'a silab'o'j. Ili'a util'iĝ'o instig'is babil'ec'a'n parol'ad'o'n, sam'temp'e stakat'a'n kaj monoton'a'n. Kaj ĝust'e tio est'is la cel'o. La intenc'o est'is est'ig'i la parol'ad'o'n, precip'e la parol'ad'o'n pri ĉiu tem'o ne ideologi'e neŭtral'a, laŭ'ebl'e plej sen'de'pend'a de la konsci'o. Por la ĉiu'tag'a viv'o est'is sen'dub'e neces'e, aŭ kelk'foj'e neces'e, pri'pens'i antaŭ ol parol'i; sed Parti'an'o petit'a far'i politik'a'n aŭ etik'a'n juĝ'o'n dev'us kapabl'i el'paf'ad'i la korekt'a'j'n opini'o'j'n tiel aŭtomat'e kiel mitral'o el'paf'ant'a kugl'o'j'n. Li'a trejn'ad'o kapabl'ig'is li'n far'i tio'n, la lingv'o don'is al li preskaŭ ne'erar'i'pov'a'n instrument'o'n, kaj la tekstur'o de la vort'o'j, kun ili'a mal'glat'a son'o, kaj cert'a intenc'it'a mal'bel'o, kiu akord'is kun la spirit'o de Engsoco, ankoraŭ pli help'is la proced'o'n.

Ankaŭ la fakt'o ke oni hav'is tre mal'mult'e da vort'o'j uz'ebl'a'j. Relativ'e al ni'a propr'a, la Nov'parol'a vort'ar'o est'is et'a, kaj nov'a'j metod'o'j redukt'i

1.

Tem'as pri la Angl'a'j vort'o'j: goodthink, Minipax, prolefeed, sexcrime, joycamp, Ingsoc, bellyfeel, thinkpol — prononc'at'a'j proksim'um'e: gúdtínk, mínipáks, prólf íd, sékskrájm, ĝójkámp, íngsók, bélifl, tínkpól. — Trad.

ĝi'n est'is konstant'e el'pens'at'a'j. Nov'parol'o, efektiv'e, diferenc'is de preskaŭ ĉiu'j ali'a'j lingv'o'j, per tio ke ĝi'a vort'ar'o ĉiu'jar'e mal'grand'iĝ'is anstataŭ pli'grand'iĝ'i. Ĉiu redukt'o est'is gajn'o, ĉar ju mal'pli grand'a la kvant'o da elekt'o'j, des mal'pli grand'a la tent'o pens'i. Oni esper'is fin'e dev'ig'i komunik'a'n parol'ad'o'n font'i el la laring'o tut'e sen part'o'pren'ig'i la pli alt'a'j'n cerb'o'centr'o'j'n. Tiu cel'o est'is mal'kaŝ'e agnosk'it'a en la Nov'parol'a vort'o anas'parol'i, kio signif'is “kvak'i kiel anas'o”. Sam'e kiel divers'a'j ali'a'j vort'o'j en la B-grup'o, anas'parol'o est'is signif'e ambivalenc'a.

Kondiĉ'e ke la opini'o'j el'kvak'it'a'j est'is ortodoks'a'j, ĝi indik'is nur laŭd'o'n, kaj kiam La Temp'o'j parol'i pri unu el la Parti'a'j orator'o'j kiel du'obl'e'plus'bon'a anas'parol'ant'o ĝi varm'e kaj alt'estim'e laŭd'is li'n.

La C-Vort'ar'o est'is suplement'a al la ali'a'j, kaj konsist'is ekskluziv'e el scienc'a'j kaj teknik'a'j termin'o'j. Tiu'j simil'is la aktual'e uz'at'a'j'n scienc'a'j'n termin'o'j'n, kaj est'is konstru'it'a'j el la sam'a'j radik'o'j, sed oni, kiel kutim'e, zorg'is ke ili est'u rigid'e difin'it'a'j, kaj ke al ili mank'u ne'dezir'at'a'j signif'o'j.

Ili uz'is la sam'a'j'n gramatik'a'j'n regul'o'j'n, kiel la vort'o'j en la ali'a'j du vort'grup'o'j. Tre mal'mult'a'j el la C-vort'o'j est'is familiar'a'j aŭ en la ĉiu'tag'a aŭ en la politik'a parol'o'j. Ĉiu scienc'o'labor'ist'o aŭ teknik'ist'o pov'is trov'i ĉiu'j'n bezon'at'a'j'n vort'o'j'n en la list'o dediĉ'it'a al li'a propr'a fak'o, sed li mal'oft'e kon'is pli ol man'plen'et'o'n de la vort'o'j trov'iĝ'ant'a'j en la ali'a'j list'o'j. Nur tre mal'mult'a'j vort'o'j est'is komun'a'j al ĉiu'j list'o'j, kaj ne ekzist'is vort'ar'o esprim'ant'a la scienc'a'n funkci'o'n kiel mens'funkci'o'n, aŭ kiel pens'metod'o'n, ĝeneral'a'n kaj ne specif'e fak'a'n. Efektiv'e est'is neni'u vort'o por “Scienc'o”. Ĉiu signif'o, kiu'n ĝi pov'us iel hav'i, jam est'is sufiĉ'e esprim'it'a per la vort'o Engsoco.

Per la ĉi'antaŭ'a pri'skrib'o vid'ebl'as ke en Nov'parol'o la esprim'ad'o de ne'ortodoks'a'j opini'o'j, super tre mal'alt'a nivel'o, est'is praktik'e ne'ebl'a.

Kompren'ebl'e oni pov'is dir'i herez'aĵ'o'j'n tre krud'a'j'n, spec'o'n de blasfem'ad'o. Est'us ebl'e, ekzempl'e, dir'i ke Grand'a Frat'o est'as mal'bon'a.

Sed tiu deklar'o, kiu al ortodoks'a orel'o nur esprim'is mem'evident'a'n absurd'aĵ'o'n, ne est'us sub'ten'ebl'a per rezon'at'a argument'o, ĉar la neces'a'j vort'o'j ne hav'ebl'is. Ide'o'j mal'amik'a'j al Engsoco est'is esprim'ebl'a'j nur per svag'a sen'vort'a form'o, kaj est'is nom'ebl'a'j nur per tre ĝeneral'a'j termin'o'j kiu'j kun'ig'is kaj kondamn'is tut'a'j'n grup'o'j'n da herez'aĵ'o'j sen difin'i ili'n.

Efektiv'e, oni pov'is nur uz'i Nov'parol'o'n por ne'ortodoks'a'j cel'o'j, se oni mal'legitim'e re'traduk'is kelk'a'j'n el la vort'o'j en Old'parol'o'n. Ekzempl'e, Ĉiu'j hom'o'j est'as egal'a'j est'is ebl'a Nov'parol'a fraz'o, sed nur sam'senc'e kiel Ĉiu'j hom'o'j est'as ruĝ'har'a'j est'as ebl'a Old'parol'a fraz'o. Ne en'est'is gramatik'a erar'o, sed ĝi esprim'is palp'ebl'a'n mal'ver'o'n — t.e. ke ĉiu'j hom'o'j hav'as egal'a'n dimensi'o'n, pez'o'n, aŭ fort'o'n. La koncept'o pri politik'a egal'ec'o ne plu ekzist'is, kaj tiu sekundar'a signif'o est'is konsekvenc'e el'pel'it'a el la vort'o egal'a. En 1984, kiam Old'parol'o ankoraŭ est'is la norm'a komunik'a metod'o, la danĝer'o laŭ'teori'e ekzist'is ke uz'ant'e Nov'parol'a'j'n vort'o'j'n oni ebl'e memor'us ili'a'j'n origin'a'j'n signif'o'j'n.

En la praktik'o ne est'is mal'facil'e por person'o bon'e trejn'it'a je du'obl'a'pens'o evit'i tio'n, sed post iom'et'o da generaci'o'j eĉ la ebl'ec'o de tia erar'o est'us mal'aper'int'a. Person'o kresk'int'a kun Nov'parol'o kiel la sol'a lingv'o ne sci'us ke egal'a iam hav'is la sekundar'a'n signif'o'n “politik'e egal'a”, aŭ ke liber'a iam signif'is “intelekt'e liber'a”, pli ol person'o neniam aŭd'int'a pri la ŝak'o konsci'us pri la sekundar'a'j signif'o'j de dam'o kaj tur'o.

Est'us mult'a'j krim'o'j kaj erar'o'j kiu'j'n li mal'kapabl'us far'i, simpl'e ĉar ili est'is ne'nom'ebl'a'j kaj tial ne'imag'ebl'a'j. Kaj est'is antaŭ'vid'ebl'e ke, pro la pas'ad'o de la temp'o, la disting'a'j karakteriz'aĵ'o'j de Nov'parol'o far'iĝ'os pli kaj pli emfaz'at'a'j — dum ĝi'a'j vort'o'j far'iĝ'os pli kaj pli mal'mult'a'j, ili'a'j signif'o'j pli kaj pli rigid'a'j, kaj la ebl'o mis'uz'i ili'n konstant'e mal'pli'iĝ'os.

Kiam Old'parol'o est'os unu'foj'e por ĉiam antikv'ig'it'a, la last'a lig'o kun la pas'int'ec'o est'os tranĉ'it'a. La histori'o jam est'is re'verk'it'a, sed fragment'o'j de la pas'int'a literatur'o plu viv'is tie kaj tie, ne'sufiĉ'e cenzur'it'e, kaj dum oni konserv'is sci'pov'o'n je Old'parol'o, ebl'is leg'i ili'n.

Est'ont'e, tia'j fragment'o'j, eĉ se hazard'e ili plu'viv'os, est'os ne'kompren'ebl'a'j kaj ne'traduk'ebl'a'j. Est'is ne'ebl'e traduk'i tekst'o'n Old'parol'a'n en Nov'parol'o'n krom se ĝi tem'is pri iu teknik'a proced'o aŭ pri iu tre simpl'a ĉiu'tag'a ag'o, aŭ jam est'is ortodoks'a (bon'pens'a est'us la Nov'parol'a esprim'o). Praktik'e, tio signif'is ke neni'u libr'o verk'it'a antaŭ proks. 1960 est'us plen'e traduk'ebl'a. La antaŭ'revoluci'a literatur'o est'is ne'evit'ebl'e ideologi'e traduk'it'a — t.e. ŝanĝ'it'a senc'e kiel ankaŭ lingv'e.

Pren'u kiel ekzempl'o'n la bon'e kon'at'a'n tekst'o'n el la [Uson'a] Deklaraci'o de Sen'de'pend'ec'o: “Ni proklam'as ke ĉi tiu'j ver'o'j est'as mem'evident'a'j: ke ĉiu'j hom'o'j kre'iĝ'is egal'a'j, ke ili'a kre'int'o don'is al ili cert'a'j'n ne'ŝanĝ'ebl'a'j'n rajt'o'j'n, ke inter ĉi tiu'j est'as la viv'o, la liber'o, kaj la pen'o est'i feliĉ'a. Ke, por cert'ig'i tiu'j'n rajt'o'j'n, Reg'ist'ar'o'j est'is star'ig'it'a'j inter la hom'o'j, ricev'ant'e si'a'j'n pov'o'j'n laŭ la konsent'o de la reg'at'o'j. Ke kiam iu ajn form'o de Reg'ad'o em'as detru'i tiu'j'n cel'o'j'n, la Popol'o rajt'as ŝanĝ'i aŭ abolici'i ĝi'n, kaj star'ig'i nov'a'n Reg'ist'ar'o'n.”

Est'us tut'e mal'ebl'e traduk'i tio'n en Nov'parol'o'n konserv'ant'e la senc'o'n de la original'o. Plej'proksim'e al tia traduk'o est'us sum'ig'i la tut'a'n tekst'o'n per la unu'sol'a vort'o krim'pens'o. Plen'a traduk'o nur pov'us est'i ideologi'a traduk'o, per kiu la vort'o'j de Jefferson est'us ŝanĝ'it'a'j en panegir'o'n pri absolut'ism'a reg'ad'o.

Grand'a part'o de la pas'int'a literatur'o jam est'is, efektiv'e, trans'form'it'a tiel. Prestiĝ'o dezir'indig'is la konserv'ad'o'n de memor'o pri cert'a'j histori'a'j person'o'j, sed sam'temp'e neces'is akord'ig'i ili'a'j'n ag'o'j'n kun la filozofi'o de Engsoco. Divers'a'j verk'ist'o'j, kia'j Ŝekspiro, Milton'o, Svifto, Birono, Dikenso, kaj kelk'a'j ali'a'j, est'is tial traduk'at'a'j: kiam la task'o est'os fin'it'a, ili'a'j origin'a'j verk'o'j, kun ĉio ali'a kio rest'is el la literatur'o de la pas'int'ec'o, est'os detru'it'a'j. Tiu'j traduk'o'j est'is mal'rapid'a kaj mal'facil'a afer'o, kaj oni ne anticip'is ke ili est'os fin'it'a'j ĝis la unu'a aŭ du'a jar'dek'o de la du'dek'unu'a jar'cent'o. Ankaŭ est'is vast'a'j kvant'o'j da simpl'e util'a literatur'o — ne'mal'hav'ebl'a'j man'libr'o'j, ks. — kiu'j est'is trakt'end'a'j sam'manier'e. Ĉef'e por las'i sufiĉ'a'n temp'o'n por la prepar'a labor'o de traduk'ad'o, la fin'a adopt'iĝ'o de Nov'parol'o est'is fiks'it'a por dat'o ebl'e eĉ tiel mal'fru'a kiel 2050.