KAEST ’ 98. Prago 13 - 15 Nov 1998

La kolokv'o'n, organiz'it'a'n de Ĉeĥ'a E - Asoci'o kiel ties kontribu'aĵ'o al Kampanj'o 2000, sub aŭspici'o'j de UEA kaj ISAE part'o'pren'is kvar'dek'o da person'o'j el Aŭstrio, Bulgario, Ĉeĥi'o, Finnlando, Germanio, Hungari'o, Pollando kaj Slovaki'o. Jam vendred'e post gazet'ar'a konferenc'o la kolokv'o'n mal'ferm'is prezid'ant'o de Ĉe'a V. Koĉvara, prezid'ant'o de ISAE R. Sachs kaj estr'ar'an'o de UEA P. Chrdle.

Preleg'seri'o est'is start'ig'it'a de Z. Pluhar ( CZ ) pri histori'o de AEST - oj en iam'a Ĉeĥ'o'slovaki'o ( 1978 Zilina, 1980 ústí nad Labem, 1981 Zilina, 1982 Ĉeské Budejovice, 1984 Brno, 1988 Stráznice ), kies tradici'o'n vol'as KAEST re'viv'ig'i. P. Chrdle ( CZ ) klar'ig'is leĝ'o'j'n pri aŭtor'a'j rajt'o'j en inter'naci'a'j rilat'o'j fokus'ant'e si'n al la plej grav'a'j inter'naci'e valid'a'j dokument'o'j, precip'e Inter'konsent'o de Bern kaj Gvid'lini'o'j de EU - konsili'o. M. Malovec ( CZ ) pled'is por en'komput'il'ig'o de ni'a ĝis'nun'a E - literatur'o, ĉar tiel mal'nov'a'j ekzempler'o'j pov'as est'i sav'it'a'j kaj dispon'ig'it'a'j sur laser'a'j kompakt'disk'o'j aŭ en inter'ret'o. L. Szilvási ( HU ) pri'trakt'is la sam'o'n pri fak'a literatur'o. R. Sachs ( De ) ŝanĝ'is la tem'o'n kaj rakont'is pri special'a afrik'a krab'o, kiu anstataŭ en akv'o viv'as en arb'o. La post'tag'mez'a'n program'o'n fin'is B. Leonov ( BG ) prezent'ant'e inform'bar'il'o'j'n en la scienc'o kaj patent'teknik'a inform'ad'o. La vendred'a'n program'o'n kaj sam'temp'e la plen'kun'sid'o'n ferm'is amik'a babil'ad'o en proksim'a bier'ej'o.

La sekci'o'n A Modern'a'j rimed'o'j de komunik'ad'o, ili'a'j avantaĝ'o'j kaj problem'o'j mal'ferm'is sabat'e antaŭ'tag'mez'e F. Nitzsche ( De ) atent'ig'ant'e pri san - problem'o'j ĉe la labor'o antaŭ komput'il'o'j. R. Fössmeier ( De ) kompar'is ĉe modern'a'j komunik'il'o'j ( komput'il'o'j, inter'ret'o ) ili'a'j'n avantaĝ'o'j'n kun ili'a'j mal'avantaĝ'o'j kaj montr'is ebl'o'j'n de sekur'a ĉifr'ad'o por protekt'i la mesaĝ'o'n kontraŭ mis'uz'o. J. Vojáĉek ( CZ ) al'don'is problem'o'j'n ĉe esprim'ad'o de Esperant'a'j liter'o'j en inter'ret'o. H. D. Quednau ( De ) inform'is pri instru - program'o'j, akir'ebl'a'j en inter'ret'o por sub'ten'i instru'ad'o'n de divers'a'j stud'objekt'o'j. J. Wozniczka ( De ) prezent'is Pakedo - radi'o'n, do kontakt'ig'o'n de mult'a'j komputor'o'j per hejm'a'j amator'a'j radi'o'staci'o'j. R. Kurz ( De ) invers'e parol'is pri trans'ig'o de voĉ'o'j ( radi'o - program'o'j, telefon'ad'o ) en Internet de komput'il'o al komput'il'o, kiu est'as pli kvalit'a kaj ĉef'e mal'pli kost'a ol la klasik'a trans'ig'o. Ĉi tiu'n blok'o'n ferm'is la preleg'o de A. Lewanderska - Quednau ( PL / De ) pri uz'ad'o de amas'komunik'il'o'j por instru'ad'o de lingv'o'j.

Post'tag'mez'e sekv'is la sekci'o B Termin'ologi'a'j problem'o'j de fak'a'j aplik'o'j de Esperant'o. Ĝi'n komenc'is D. Blanke ( De ) per biografi'o de Eŭgeno Wüster. J. Kavka ( CZ ) avert'is pri ne'sistem'ec'o de natur'scienc'a nomenklatur'o en Piv. H. M. Maitzen ( At ) simil'e kritik'is astronomi'a'j'n termin'o'j'n en Piv kaj V. Barandovská - Frank ( CZ / De ) pri'trakt'is termin'o'j'n kler'ig - kibernetik'a'j'n. B. Wacha ( HU ) preleg'is pri princip'o'j de selekt'ad'o de termin'o'j en plan'lingv'o kaj pri prononc - problem'o'j ĉe simil'son'a'j termin'o'j. M. Bartovská ( CZ ) prezent'is riĉ'aĵ'o'n de brod'o'j, precip'e ĉe folklor'a'j vest'o'j kaj ties termin'ologi'o'n. En la last'a preleg'o P. Hauser ( De ) pri'trakt'is termin'ologi'a'j'n problem'o'j'n de metal'pri'labor'o per varm'o. La sabat'a'n program'o'n fin'is komun'a vesper'manĝ'o en stil'a gast'ej'o U Bumbrliĉku .

Dimanĉ'e post rest'ant'a'j preleg'o'j de sabat'o —H. Rössler ( De ) prezent'is la teorem'o'n de Pick pri are'a el'kalkul'o ĉe geometri'a'j form'o'j, menci'ant'e, ke Georgo R. Pick ( 1859 - 1942 ), german'a profesor'o en Prago, sam'aĝ'ul'o kaj sam'gent'an'o de Zamenhof, est'is mort'ig'it'a en Terezín. W. Blanke ( De ) pri'skrib'is spert'o'j'n kaj histori'o'n de Termin'ologi'a Esperant'o - Centr'o de UEA kaj prezent'is nov'a'n broŝur'o'n Termin'ologi'a gvid'il'o —en diskut'o ĉe rond'a tabl'o la part'o'pren'ant'o'j konklud'is, ke por evolu'ig'i la fak'a'n lingv'o'n en Esperant'o neces'as unu'e eduk'i esperant'ist'o'j'n pri princip'o'j de termin'ologi'a kaj vort'ar'ist'a labor'o'j ( kutim'e oni el'labor'as nov'a'j'n vort'ar'o'j'n sen antaŭ'fiks'it'a'j princip'o'j ) kaj inter ali'e rekomend'is regul'e daŭr'ig'i KAEST - o'j'n, ĉiu'jar'e aŭ en du'jar'a period'o, prefer'e je la sam'a'j dat'o kaj lok'o.

La kolokv'o'n organiz'e kaj financ'e garanti'is Kongres'a kaj kler'ig'a entrepren'o de Petro Chrdle Kav'a - PECH. La program'kajer'o de la kolokv'o, kiu inkluziv'as ankaŭ la resum'o'j'n de la preleg'o'j est'as aĉet'ebl'a en la libr'o'serv'o de Ĉe'a kontraŭ 15 ĉeĥ'a'j kron'o'j.

Petr Chrdle

Novel'o de Guy de Maupassant

Mi loĝ'is tiam, —dir'is Georges Kervelen, —en mebl'it'a lu'loĝ'ej'o en la strat'o de la Sankt'a'j Patr'o'j.

Kiam mi'a'j ge'patr'o'j decid'is, ke mi stud'os jur'o'n en Parizo, okaz'is long'a'j diskut'ad'o'j por aranĝ'i ĉiu'n afer'o'n. La kost'o'n de mi'a pensi'o ili unu'e taks'is je du'mil kvin'cent frank'o'j, sed mi'a povr'a patr'in'o ek'hav'is tim'o'n, kiu'n ŝi prezent'is al mi'a patr'o : “ Se li mal'bon'e el'spez'us si'a'n tut'a'n mon'o'n kaj ne pren'us sufiĉ'a'n nutr'aĵ'o'n, li'a san'o tre sufer'us. Tiu'j jun'ul'o'j est'as kapabl'a'j je ĉio. ”

Est'is do decid'it'e, ke ili serĉ'os pension'o'n por mi, pension'o'n modest'a'n kaj komfort'a'n, kaj ke mi'a famili'o pag'os rekt'e la prez'o'n, ĉiu'monat'e.

Mi neniam est'is for'las'int'a Quimper ’ on. Mi dezir'is ĉio'n, kio'n oni dezir'as je mi'a aĝ'o kaj mi est'is pret'a ĝoj'e viv'i, ĉiu'manier'e.

Iu'j najbar'o'j, de kiu'j oni pet'is konsil'o'n, indik'is sam'region'an'in'o'n, s - in'o'n Kergaran, kiu akcept'is pension'an'o'j'n. Mi'a patr'o trakt'is do per'leter'e kun tiu respekt'ind'a person'o, ĉe kiu'n mi al'ven'is, iu'n vesper'o'n, kun'e kun kofr'o.

S - in'o Kergaran est'is ĉirkaŭ kvar'dek'jar'a. Ŝi est'is dik'a, tre dik'a, parol'is per voĉ'o de instruktor'a kapitan'o kaj decid'is pri ĉiu'j demand'o'j per vort'o net'a kaj definitiv'a. Ŝi'a dom'o, tre mal'larĝ'a, hav'ant'a nur unu apertur'o'n al la strat'o ĉiu'etaĝ'e, aspekt'is kiel ŝtup'ar'o de fenestr'o'j, aŭ kiel tranĉ'aĵ'o de dom'o sandviĉ'e inter du ali'a'j.

La mastr'in'o loĝ'is en la unu'a etaĝ'o kun si'a serv'ist'in'o ; oni kuir'is kaj hav'is la manĝ'o'j'n en la du'a ; kvar breton'a'j pension'ul'o'j loĝ'is en la tri'a kaj en la kvar'a. Mi hav'is la du ĉambr'o'j'n de la kvin'a.

Nigr'a ŝtup'ar'et'o, turn'iĝ'ant'a kiel kork'tir'il'o, konduk'is al tiu'j du mansard'o'j. La tut'a'n tag'o'n, sen'halt'e, s - in'o Kergaran supr'e'n - kaj sub'e'n - ir'is tiu'n spiral'o'n, okup'at'a en tiu tir'kest'a loĝ'ej'o, kvazaŭ ŝip'estr'o sur ferdek'o. Ŝi en'ir'is dek foj'o'j'n si'n'sekv'e en ĉiu'n loĝ'ej'o'n, kontrol'is ĉio'n kun mir'ind'a parol'a frakas'o, rigard'is, ĉu la lit'o'j est'is bon'e pret'ig'it'a'j, ĉu la vest'o'j est'is bon'e bros'it'a'j, ĉu la serv'o est'is tut'e en ord'o. Unu'vort'e, ŝi fleg'is si'a'j'n gast'o'j'n kiel patr'in'o, pli bon'e ol patr'in'o.

Mi baldaŭ kon'at'iĝ'is kun mi'a'j kvar sam'region'an'o'j. Du el ili stud'is medicin'o'n, kaj la du ali'a'j stud'is jur'o'n, sed ĉiu'j spert'is la despot'a'n jug'o'n de la mastr'in'o. Ili tim'is ŝi'n, kiel marod'ist'o tim'as kamp'o'gard'ist'o'n.

Koncern'e mi'n, mi tuj spert'is dezir'o'j'n de sen'de'pend'ec'o, ĉar mi est'as laŭ'natur'e ribel'ul'o. Mi unu'e deklar'is, ke mi vol'as hejm'e'n'ven'i je la hor'o elekt'it'a de mi, ĉar s - in'o Kergaran est'is difin'int'a la dek - du'a'n hor'o'n, kiel la last'a'n lim'o'n. Pro tiu pretend'o, ŝi fiks'is al mi si'a'j'n klar'a'j'n okul'o'j'n dum kelk'a'j sekund'o'j, kaj post'e deklar'is :

“ Tio ne est'as ebl'a. Mi ne pov'as toler'i, ke oni vek'as Anjon la tut'a'n nokt'o'n. Vi hav'as neni'o'n por far'i ekster'e post cert'a hor'o. ”

Mi respond'is kun firm'ec'o : “ Laŭ la leĝ'o, sinjor'in'o, vi est'as dev'ig'at'a mal'ferm'i al mi kiam ajn. Se vi rifuz'os tio'n, mi konstat'ig'os ĝi'n ĉe la urb'a polic'o kaj ir'os dorm'i en hotel'o'n je vi'a kost'o, kiel tio est'as mi'a rajt'o. Vi est'os do dev'ig'at'a mal'ferm'i al mi aŭ el'las'i mi'n. La pord'o aŭ la adiaŭ'o. Elekt'u. ”

Mi spit'rid'is al ŝi, dikt'ant'e mi'a'j'n kondiĉ'o'j'n. Post la unu'a stupor'o ŝi vol'is diskut'i, sed mi rest'is ne'ced'em'a kaj ŝi rezign'is. Ni konsent'is, ke mi hav'os ĉef'ŝlos'il'o'n, sed kun nepr'a kondiĉ'o, ke neni'u tio'n sci'os.

Mi'a energi'o favor'e impres'is ŝi'n, kaj ŝi de nun trakt'is mi'n kun net'a komplez'o. Ŝi hav'is por mi komplez'o'j'n, pri'zorg'o'j'n, delikat'aĵ'o'j'n, kaj eĉ brusk'a'n tener'ec'o'n, kiu ne mal'plaĉ'is al mi. Ia'foj'e, kiam mi est'is gaj'a, mi surpriz'e kis'is ŝi'n, nur por la fort'a vang'o'frap'o, kiu'n ŝi tuj ĵet'is al mi. Kiam mi sukces'is mal'lev'i la kap'o'n sufiĉ'e rapid'e, ŝi'a man'o pas'is super mi'n kun la rapid'ec'o de kugl'o, kaj mi rid'is kvazaŭ frenez'ul'o for'kur'ant'e, dum ŝi kri'is : “ Ha! Kanajl'o! Tio'n mi re'pag'os al vi. ”

Ni far'iĝ'is du ge'amik'o'j.

Sed jen mi kon'at'iĝ'is, sur trotuar'o, kun knab'in'o labor'ant'a en vend'ej'o.

Vi sci'as, kio est'as tiu'j am'et'o'j de Parizo. Iam, ir'ant'e al la lernejo, oni renkont'as jun'a'n person'o'n nud'kap'a'n, kiu promen'as brak'en'brak'e kun amik'in'o, antaŭ ol re'ir'i al la labor'o. Oni inter'ŝanĝ'as rigard'o'j'n, oni sent'as en si tiu'n et'a'n sku'o'n, kiu'n don'as la okul'o de iu'j vir'in'o'j. Tio est'as unu el la ĉarm'o'j de la viv'o, tiu'j rapid'a'j simpati'o'j fizik'a'j, kiu'j'n nask'as renkont'iĝ'o, tiu leĝer'a kaj delikat'a log'o, kiu'n oni subit'e spert'as ĉe la ek'tuŝ'o de hom'o nask'iĝ'int'a por plaĉ'i al vi kaj por est'i am'at'a de vi. Ŝi est'os am'at'a mult'e aŭ mal'mult'e, ne grav'as. Est'as en ŝi'a natur'o respond'i al la sekret'a am'dezir'o de la vi'a. Jam kiam vi unu'a'foj'e ek'vid'as tiu'n vizaĝ'o'n, tiu'n buŝ'o'n, tiu'j'n har'o'j'n, tiu'n rid'et'o'n, vi sent'as ili'a'n ĉarm'o'n en'ir'i en vi'n kun dolĉ'a kaj delic'a ĝoj'o, vi sent'as spec'o'n de feliĉ'a bon'stat'o penetr'i en vi'n, kaj la subit'a'n nask'iĝ'o'n de tener'ec'o ankoraŭ konfuz'a, kiu pel'as vi'n al tiu ne'kon'at'a vir'in'o. Est'as, kvazaŭ est'us en ŝi al'vok'o, al kiu vi respond'as, al'log'o, kiu stimul'as vi'n ; kvazaŭ oni jam de'long'e kon'us ŝi'n, kvazaŭ oni jam est'us vid'int'a ŝi'n, kvazaŭ oni sci'us, kio'n ŝi pens'as.

La morgaŭ'a'n tag'o'n je la sam'a hor'o, oni pas'as tra la sam'a strat'o. Oni re'vid'as ŝi'n. Kaj oni re'ven'as la post'a'n tag'o'n, kaj ankoraŭ la post'a'n tag'o'n. Oni fin'e inter'parol'as. Kaj la am'et'o plu evolu'as, regul'a kiel mal'san'o.

Do, post tri semajn'o'j, mi ating'is kun Emma la period'o'n antaŭ la fal'o. La fal'o mem est'us okaz'int'a pli fru'e, se mi est'us sci'int'a, en kiu lok'o provok'i ĝi'n. Mi'a amik'in'o viv'is en famili'o kaj drast'e rifuz'is tra'pas'i la sojl'o'n de mebl'it'a hotel'o. Mi cerb'um'is por trov'i rimed'o'n, ruz'aĵ'o'n, okaz'o'n. Fin'fin'e mi elekt'is sen'esper'a'n solv'o'n kaj decid'is supr'e'n'ir'ig'i ŝi'n al mi'a loĝ'ej'o, iu'n vesper'o'n, ĉirkaŭ la dek - unu'a, je pretekst'o de tas'o da te'o. S - in'o Kergaran en'lit'iĝ'is ĉiu'tag'e je la dek'a. Mi pov'us do hejm'e'n'ir'i sen'bru'e dank al mi'a ĉef'ŝlos'il'o, vek'ant'e nenies atent'o'n. Ni sam'manier'e re'mal'supr'e'n'ir'us post unu aŭ du hor'o'j.

Emma akcept'is mi'a'n invit'o'n, post kiam ŝi iom kontraŭ'vol'is.

Mi pas'ig'is mal'bon'a'n tag'o'n. Mi ne est'is trankvil'a. Mi tim'is komplik'aĵ'o'j'n, katastrof'o'n, iu'n terur'a'n skandal'o'n. Ven'is la vesper'o. Mi for'las'is la dom'o'n kaj en'ir'is en trink'ej'o'n, kie mi glut'is du tas'o'j'n da kaf'o kaj kvin glas'et'o'j'n por ek'hav'i kuraĝ'o'n. Post'e mi ir'is promen'i sur bulvard'o'n Sankt'a Mikelo. Mi aŭd'is sonor'i la dek'a'n, la dek'a'n kaj du'on'o'n. Kaj mi ir'is, per mal'rapid'a'j paŝ'o'j, al la lok'o de ni'a rendevu'o. Ŝi jam atend'is mi'n. Ŝi pren'is kares'em'e mi'a'n brak'o'n kaj jen ni ek'ir'is, mal'rapid'e, al mi'a loĝ'ej'o. Laŭ'mezur'e kiel mi al'proksim'iĝ'is al la pord'o, kresk'is mi'a angor'o. Mi pens'is : “ Esper'ebl'e s - in'o Kergaran est'as en'lit'e. ”

Mi dir'is al Emma du aŭ tri'foj'e : “ Atent'u, ne far'u bru'o'n en la ŝtup'ar'o! ”

Ŝi ek'rid'is : “ Vi do tre tim'as, ke oni aŭd'as vi'n? ”

“ Ne, sed mi ne vol'as vek'i mi'a'n najbar'o'n, kiu est'as grav'e mal'san'a. ”

Jen la strat'o de la Sankt'a'j Patr'o'j. Mi al'proksim'iĝ'as al mi'a loĝ'ej'o kun tiu antaŭ'tim'o, kiu'n oni hav'as ir'ant'e al dent'ist'o. Ĉiu'j fenestr'o'j est'as mal'lum'a'j. Oni sen'dub'e dorm'as. Mi spir'as. Mi mal'ferm'as la pord'o'n kun si'n'gard'em'o de ŝtel'ist'o. Mi en'ir'ig'as mi'a'n kun'ul'in'o'n, kaj post'e mi re'ferm'as, kaj mi supr'e'n'ir'as la ŝtup'ar'o'n pied'pint'e evit'ant'e spir'i kaj ek'brul'ig'ant'e kandel - alumet'o'j'n, por ke la jun'ul'in'o ne far'u iu'n mis'paŝ'o'n.

Preter'pas'ant'e la ĉambr'o'n de la mastr'in'o, mi sent'as mi'a'n kor'o'n fort'eg'e bat'ant'a'n. Fin'e, jen ni est'as en la du'a etaĝ'o, post'e en la tri'a, post'e en la kvin'a. Mi en'ir'as mi'a'n loĝ'ej'o'n. Venk'o!

Tamen mi kuraĝ'is parol'i nur mal'laŭt'e kaj de'met'is mi'a'j'n bot'et'o'j'n por far'i neniu'n bru'o'n. La te'o'n, prepar'it'a'n sur alkohol'a kuir'il'o, ni trink'is sur la angul'o de mi'a komod'o. Post'e mi iĝ'is insist'a... insist'a... kaj iom post iom, kvazaŭ lud'ant'e, mi de'met'is unu post la ali'a la vest'aĵ'o'j'n de mi'a amik'in'o, kiu ced'is rezist'ant'e, ruĝ'a, konfuz'it'a, ĉiam prokrast'ant'a la fatal'a'n kaj ĉarm'a'n moment'o'n.

Ŝi sur'hav'is nur, ver'e, mal'long'a'n blank'a'n sub'jup'o'n, kiam abrupt'e mal'ferm'iĝ'is mi'a pord'o, kaj aper'is s - in'o Kergaran, kun kandel'o en la man'o, vest'it'a ekzakt'e kiel Emma.

Mi far'is salt'o'n mal'proksim'e'n de ŝi kaj mi star'is, konstern'it'e rigard'ant'a al ambaŭ vir'in'o'j, kiu'j fiks'e inter'rigard'is. Kio est'is okaz'ont'a?

La mastr'in'o prononc'is per arogant'a ton'o, kiu'n mi ne kon'is de ŝi : “ Mi ne vol'as knab'in'o'j'n en mi'a dom'o, sinjor'o Kervelen. ”

Mi balbut'is : “ Sed, sinjor'in'o Kergaran, la fraŭl'in'o est'as nur mi'a amik'in'o. Ŝi ven'is pren'i tas'o'n da te'o. ”

La dik'a vir'in'o plu'parol'is : “ Oni ne sur'hav'as nur'a'n ĉemiz'o'n por pren'i tas'o'n da te'o. Vi tuj for'ir'ig'os tiu'n person'o'n. ”

Emma, konstern'it'a, ek'plor'is kaŝ'ant'e si'a'n vizaĝ'o'n en si'a jup'o. Mi perd'is la kap'o'n, ne sci'ant'e, kio'n far'i, nek kio'n dir'i. La mastr'in'o al'dir'is kun ne'rezist'ebl'a aŭtoritat'o : “ Help'u la fraŭl'in'o'n re'vest'iĝ'i kaj for'konduk'u ŝi'n tuj. ”

Mi, cert'e, ne pov'is far'i i'o'n ali'a'n, kaj mi lev'is la rob'o'n fal'int'a'n rond'e, kvazaŭ krev'int'a balon'o, sur la plank'o'n, kaj mi pas'ig'is ĝi'n super la kap'o'n de la knab'in'o, kaj klopod'is agraf'i ĝi'n, al'ĝust'ig'i ĝi'n, kun grand'eg'a pen'o. Ŝi help'is mi'n, ĉiam plor'ant'e, terur'it'a, hast'ant'e, far'ant'e ĉi'a'j'n erar'o'j'n, ne plu pov'ant'e re'trov'i la ŝnur'o'j'n nek la buton'tru'o'j'n ; kaj s - in'o Kergaran star'is kun sen'esprim'a vizaĝ'o, ten'ant'e si'a'n kandel'o'n en'man'e, kaj lum'ig'is ni'n kun la sever'a pozo de juĝ'ist'o.

Emma rapid'ig'is nun si'a'j'n mov'o'j'n, frenez'e kovr'is si'n, nod'is, al'pingl'is, laĉ'is, re'lig'is kun furioz'o, turment'at'a per urĝ'a bezon'o for'kur'i ; kaj eĉ ne buton'int'e si'a'j'n bot'et'o'j'n, ŝi kur'is preter la mastr'in'o kaj pel'is si'n en la ŝtup'ar'o'n. Mi sekv'is ŝi'n kun pantofl'o'j, mem du'on'e sen'vest'iĝ'int'a, kaj ripet'is : “ Fraŭl'in'o, aŭskult'u, fraŭl'in'o. ”

Mi ja konsci'is, ke neces'is dir'i i'o'n al ŝi, sed mi neni'o'n trov'is. Mi re'ating'is ŝi'n preciz'e ĉe la pord'o de la strat'o, kaj mi vol'is pren'i ŝi'a'n brak'o'n, sed ŝi fort'eg'e for'puŝ'is mi'n, balbut'ant'e per voĉ'o mal'laŭt'a kaj nervoz'a : “ Las'u mi'n... las'u mi'n, ne tuŝ'u mi'n. ”

Kaj ŝi for'kur'is sur la strat'o'n re'ferm'ant'e la pord'o'n post si.

Mi turn'is mi'n. S - in'o Kergaran est'is rest'int'a supr'e ĉe la unu'a etaĝ'o, kaj mi re'supr'e'n'ir'is la ŝtup'o'j'n lant'a'paŝ'e, atend'ant'e ĉio'n, kaj pret'a je ĉio.

La ĉambr'o de la mastr'in'o est'is mal'ferm'it'a, ŝi en'ir'ig'is mi'n el'dir'ant'e kun sever'a ton'o :

“ Mi dev'as parol'i al vi, sinjor'o Kervelen. ”

Mi preter'pas'is ŝi'n kun mal'lev'it'a kap'o. Ŝi de'met'is si'a'n kandel'o'n sur la kamen'o'n kaj, kruc'ant'e la brak'o'j'n sur si'a impon'a brust'o, kiu'n mal'bon'e kovr'is mal'dik'a kamizol'o :

“ Nu, sinjor'o Kervelen, vi do pren'as mi'a'n dom'o'n por publik'a dom'o! ”

Mi ne est'is fier'a. Mi murmur'is : “ Tut'e ne, sinjor'in'o Kergaran. Vi dev'as ne koler'iĝ'i, nu, vi ja sci'as, kio est'as jun'ul'o. ”

Ŝi respond'is : “ Mi sci'as, ke mi ne vol'as ĉies'ul'in'o'j'n ĉe mi, ĉu vi aŭd'as? Mi sci'as, ke mi ig'os vi'n respekt'i mi'a'n tegment'o'n, kaj la bon'fam'o'n de mi'a dom'o, ĉu vi aŭd'as? Mi sci'as... ”

Ŝi parol'is almenaŭ dum du'dek minut'o'j, akumul'ant'e la kial'o'j'n sur la indign'o'j'n, super'ŝut'ant'e mi'n sub la honor'ind'ec'o de si'a dom'o, pik'vund'ant'e mi'n per akr'a'j riproĉ'o'j.

Mi ( hom'o est'as strang'a animal'o ), anstataŭ aŭskult'i ŝi'n, rigard'is ŝi'n. Mi ne plu aŭd'is eĉ unu vort'o'n, ver'e neniu'n vort'o'n. Ŝi hav'is bel'eg'a'n brust'o'n, tiu in'o, firm'a'n, blank'a'n kaj gras'a'n, ebl'e iom dik'a'n, sed al'log'ant'a'n, kapabl'a'n kaŭz'i trem'o'j'n en la dors'o. Mi ver'e neniam est'is suspekt'int'a, ke est'as tia'j aĵ'o'j sub la lan'a rob'o de la mastr'in'o. Ŝi aspekt'is dek jar'o'j'n pli jun'a, en la negliĝ'o. Kaj jen mi sent'is mi'n tut'e strang'e, tut'e... Kiel mi pov'us dir'i? tut'e konfuz'it'a. Mi subit'e re'trov'is antaŭ ŝi mi'a'n situaci'o'n... inter'romp'it'a'n unu kvar'on'hor'o'n pli fru'e en mi'a ĉambr'o.

Kaj, mal'antaŭ ŝi, en la alkov'o, mi rigard'is ŝi'a'n lit'o'n. Ĝi est'is du'on'e mal'ferm'it'a, prem'it'a, montr'ant'a, pro la kav'o en la lit'tuk'o'j, la pez'o'n de la korp'o, kiu kuŝ'is en ĝi. Kaj mi pens'is, ke cert'e est'as tre plaĉ'e kaj tre varm'e en'e, pli varm'e ol en ali'a lit'o. Kial pli varm'e? Mi ne sci'as, ebl'e pro la ampleks'o de la karn'o'j, kiu'j kuŝ'is en ĝi.

Kio est'as pli al'log'a kaj pli ĉarm'a, ol mal'ferm'it'a lit'o? Tiu ĉi ebri'ig'is mi'n, de mal'proksim'e, kur'ig'is trem'et'o'j'n sur mi'a haŭt'o.

Ŝi ankoraŭ parol'is, sed nun dolĉ'e, ŝi parol'is kiel amik'in'o krud'a kaj bon'kor'a, jam pret'a pardon'i.

Mi balbut'is : “ Nu... nu... sinjor'in'o Kergaran... nu... ” Kaj ĉar ŝi nun silent'is por atend'i mi'a'n respond'o'n, mi ek'kapt'is ŝi'n en mi'a'j du brak'o'j kaj mi komenc'is kis'i ŝi'n, ja kis'i ŝi'n, kiel mal'sat'ant'o, kiel hom'o, kiu atend'as tio'n de'long'e. Ŝi barakt'is, turn'is la kap'o'n, ne tro fort'e koler'ant'e, aŭtomat'e ripet'ant'e, laŭ si'a kutim'o : “ Ho! Kanajl'o... kanajl'o... ka... ”

Ŝi ne pov'is fin'i la vort'o'n, mi ek'pren'is ŝi'n per fort'o'streĉ'o kaj for'port'is ŝi'n, prem'at'a'n kontraŭ mi. Oni ja est'as fortik'a en iu'j okaz'o'j! Mi ating'is la lit'rand'o'n, kaj mi fal'is sur ĝi'n ne mal'ten'ant'e ŝi'n... Est'is efektiv'e tre plaĉ'e kaj tre varm'e en ŝi'a lit'o.

Unu hor'o'n post'e, ĉar la kandel'o esting'iĝ'is, la mastr'in'o el'lit'iĝ'is por ek'brul'ig'i la ali'a'n. Kaj dum ŝi re'ven'is en'ŝov'iĝ'i al mi'a flank'o, en'ig'ant'e sub la lit'tuk'o'j'n si'a'n rond'a'n kaj fort'a'n gamb'o'n, ŝi el'dir'is per voĉ'o kares'a, kontent'a, ebl'e dank'em'a : “ Ho!... kanajl'o... kanajl'o!... ”

Traduk'is en la franc'a Daniel Luez

Du Slavon'a'j Alfabet'o'j

Mir'ind'a afer'o : ĉiu'j histori'a'j font'o'j parol'as nur pri unu nov'e invent'it'a Slavon'a alfabet'o, kvankam ni bon'e sci'as, ke ili est'is du :

1. Kirilico 1 , nom'it'a laŭ si'a kre'int'o Cirilo, kaj

2. Glagolico, laŭ'vort'e “ parol'aĵ'o ”.

La du alfabet'o'j tre proksim'as intern'e, laŭ si'a'j struktur'o, ord'o kaj la nom'o'j de la liter'o'j ; sed ili tut'e mal'simil'as ekster'e, laŭ la aspekt'o kaj dizajno grafik'a. Fakt'e ili hav'as nur unu komun'a'n sign'o'bild'o'n : ( t. e. ŝ ). La disting'a princip'o est'as la rilat'o al la grek'a alfabet'o : Kirilico est'as, mal'detal'e, la mez'grek'a alfabet'o komplet'ig'it'a por la bezon'o'j de la slav'a fonetik'o ; dum Glagolic'o ŝajn'as intenc'e evit'i i'o'n ajn simil'a'n al la alfabet'o grek'a ( aŭ Latin'a ).

Dum kelk'a temp'o la du alfabet'o'j kun'ekzist'is paralel'e en la tut'a Slav'uj'o ; Glagolic'a'j'n grafiti'o'j'n oni trov'is eĉ en Kievo kaj Novgorodo.

Nun reg'as la opini'o ke s - ta Cirilo el'pens'is Glagolicon, kiu post'e iel proksim'iĝ'is al la grek'a alfabet'o, kaj tiel est'iĝ'is Kirilico kaj la nun'a'j alfabet'o'j Ciril'a'j. Laŭ tiu teori'o, s - ta Cirilo skrib'is ne tiel [ Jn 1 : 1 ] :

sed ĉi tiel :

( Ĉu la kontrast'o inter ĉi tiu'j lini'o'j ne pens'ig'as vi'n pri Esperant'o kaj Volapuk'o? )

Argument'o'j

La rezon'ad'o est'as proksim'um'e tia :

1. La unu'a'n alfabet'o'n kre'is Konstanten'o - Cirilo.

2. Glagolic'o est'as pli fru'a ol Kirilico.

3. Preskaŭ ĉie Kirilico for'puŝ'is Glagolic'o'n.

4. Sekv'e, Konstanteno - Cirilo invent'is Glagolicon, kaj jam post'e, en Bulgario, okaz'is la “ Preslava re'form'o ” el kiu est'iĝ'is Kirilico.

Ĉio ĉi ŝajn'as logik'a kaj solid'a. La font'o'j parol'as pri s - ta Cirilo kiel pri la invent'int'o. La lingv'aĵ'o de la manuskript'o'j Glagolic'a'j est'as pli arkaik'a ol tiu de la sam'temp'a'j skrib'aĵ'o'j Kirilicaj ; oni trov'as tekst'o'j'n Kirilicajn skrib'it'a'j'n super for'viŝ'it'a tekst'o Glagolica, neniam invers'e. Kaj nur la kroat'o'j re'ten'is Glagolicon por kult'a'j tekst'o'j.

Ver'dir'e, krom la kroat'o'j glagolicaĵon uz'is ankaŭ la franc'a'j reĝ'o'j : dum si'a kron'ad'o ili ĵur'is sur Rejmsa evangeli'o, atribu'at'a al s - ta Hieronimo el Stridono, la traduk'int'o de Vulgato. Nur Petro la Grand'a dum si'a vizit'o en Franci'o'n ( 1717 ) unu'a konstat'is ( mi imag'as, kiom mir'ig'it'e! ), ke la Rejmsa evangeli'o est'as en Slavon'o, skrib'it'a part'e Glagolice, part'e Kirilice.

Ĉu ne est'as iom strang'a ke, fidel'e konserv'int'e Glagolic'o'n, la kroat'o'j tamen persist'e, almenaŭ ek'de la 12a jc, atribu'is ĝi'n ne al s - ta Cirilo, sed al s - ta Hieronimo?

Tio ne est'as grav'a obĵet'o ; sed du ali'a'j afer'o'j, ne'formal'a'j kaj mal'facil'e pruv'ebl'a'j, precip'e mal'help'as mi'n akcept'i la reg'ant'a'n teori'o'n.

Unu'e, neni'o en la karakter'o kaj biografi'o de Konstanteno - Cirilo las'as suspekt'i kontraŭ'grek'a'n ( aŭ kontraŭ'latin'a'n ) tendenc'o'n.

Kaj du'e, la art'a stil'o de Glagolico ŝajn'as aparten'i al tut'e ali'a, pli fru'a epok'o ( fakt'e, ĝust'e al la epok'o de Hieronimo el Stridono ).

Ni konsider'u tio'n iom pli detal'e.

Du'on'jar'mil'o'n antaŭ Renesanc'o

Ven'int'e Reĝ'urb'o'n 2 , Konstanteno komenc'is stud'o'j'n ĉe la profesor'o'j. En 3 monat'o'j li el'lern'is la tut'a'n gramatik'o'n, tra'stud'is Homeron, geometri'o'n kaj dialektik'o'n ĉe Leono kaj Fotio, kaj ĉiu'j'n filozofi'a'j'n teori'o'j'n, kaj krom'e retor'ik'o'n, aritmetik'o'n, astronomi'o'n, muzik'o'n kaj ĉiu'j'n ceter'a'j'n sci'o'j'n grek'a'j'n. Li el'lern'is ili'n kiel neni'u ali'a, ĉar en li la kompren'em'o'n pli'fort'ig'is la diligent'o, kaj ili si'n inter'help'is, per kio perfekt'iĝ'as la scienc'o'j kaj art'o'j [ VK, ĉap. 4 ].

Konstanteno ne pov'us trov'i pli kler'a'j'n instru'ist'o'j'n.

Leono la Matematik'ist'o tiel fam'iĝ'is per si'a'j disĉipl'o'j, ke ĥalifo Mamuno 3 send'is al imperi'estr'o Teofil'o special'a'n leter'o'n, propon'ant'e preskaŭ tun'o'n da or'o pro permes'o dum ne'long'a temp'o gast'ig'i Leonon en Bagdado ( Teofilo rifuz'is ). Kvankam li'a'j verk'o'j ni'n ne ating'is, tradici'o asert'as ke li invent'is lum'telegraf'o'n kaj uz'is liter'o'j'n en algebr'o.

Fotio est'is la plej bril'a reprezent'ant'o de tiu part'o de la Bizanci'a intelekt'ul'ar'o, kiu vol'is harmoni'ig'i la rilat'o'j'n inter la profan'a scienc'o kaj teologi'o kaj deklar'is ke la klasik'a hered'aĵ'o ( precip'e la filologi'a ) ebl'ig'as pli bon'e kompren'i la super'a'n saĝ'o'n.

El la verk'o'j de Fotio unu rest'as precip'e valor'a font'o por la scienc'o. Posed'ant'o de grand'a bibliotek'o, Fotio far'is refer'aĵ'o'j'n pri la legat'a'j libr'o'j —religi'a'j kaj profan'a'j, pagan'a'j kaj krist'an'a'j. Tiel li'a Libr'o'miriad'o ; fakt'e tem'as pri 280 verk'o'j ) konserv'is inform'o'j'n pri tio, kio'n en'hav'is verk'o'j perd'it'a'j —kaj eĉ pri tio, kio mank'is en verk'o'j konserv'it'a'j ( sed est'as en'ŝov'it'a en la tekst'o'j'n kiu'j ni'n ating'is ).

Ceter'e, Fotio est'is eminent'a teolog'o, en kies verk'o'j neni'u li'a kontraŭ'ul'o trov'is dogm'a'n erar'o'n.

Interes'a'n ekzempl'o'n pri la etos'o de tiu kler'ism'a rond'et'o prezent'as leter'o de Fotio al Leono. Leono kritik'is la stil'o'n de la Nov'a Testament'o, kaj met'is la elokvent'o'n de la klasik'a'j orator'o'j super tiu'n de apostol'o Paŭlo ; respond'e Fotio defend'is la literatur'a'n valor'o'n de la Bibli'a'j tekst'o'j. La opini'o'j mem ne est'as tre original'a'j, sed interes'a'j est'as la toler'em'o kaj la liber'o de opini'o'j, kia'j'n oni ne esper'us renkont'i en la 9a jc —precip'e konsider'e ke Leono est'is Tesalonika eks'metropolit'o ( li perd'is si'a'n katedr'o'n post la mal'venk'o de la ikon'romp'ist'o'j en 843 ), kaj Fotio est'is ont'a patriark'o Nov - Roma.

Unu el la argument'o'j de Fotio en li'a polemik'o kontraŭ la ikon'romp'ist'o'j simil'as la dir'ot'a'n de Konstanten'o - Cirilo. Ikon'romp'ist'o'j indik'is, ke divers'naci'a'j pentr'ist'o'j prezent'as Krist'o'n tut'e mal'sam'e, kaj sekv'e tiu'j prezent'o'j sen'valid'ig'as unu la ali'a'j'n. Fotio respond'is, ke ankaŭ Evangeli'o ekzist'as en divers'lingv'a'j traduk'o'j, en tut'e mal'sam'a'j liter'o'j kaj son'o'j —etiop'a'j, hebre'a'j, hind'a'j, Latin'a'j —sed tio neniom mal'ebl'ig'as al ili est'i di - inspir'it'a'j.

Ĉiel ajn, la cit'it'a fragment'o el VK pruv'as ke nek la disĉipl'o de Konstanten'o ĝi'n verk'int'a, nek la profesor'o'j de Konstanten'o iel mal'ŝat'is “ la grek'a'j'n sci'o'j'n ”.

Misi'ist'a'j alfabet'o'j

La mal'simil'o inter la liter'o'j grek'a'j kaj Glagolicaj est'as okul'frap'a, sed scienc'ist'o'j venk'is la evident'o'n kaj trov'is iu'j'n subtil'a'j'n simil'aĵ'o'j'n. Ankoraŭ unu atest'o pri tio, ke per sufiĉ'e fort'a streĉ'o ebl'as “ scienc'e ” pruv'i ĉio'n ajn.

Pli ol la skrib'o'n grek'a'n, la dezajn'o de Glagolico simil'as la etiop'a'n, aŭ la eklezi'a'n kartvel'a'n, aŭ la skrib'o'n kiu'n Sekvoj'o el'pens'is por si'a irokez'a trib'o ĉerokio. Kurioz'a ekzempl'o : en 1929, dum al'ŝtat'ig'o de la kolekt'o'j de akad. N. P. Liĥaĉov, prof. A. S. Orlov erar'e klas'is pergamen'a'n psalm'ar'o'n etiop'a'n kiel manuskript'o'n Glagolic'a'n [ Pr, P. 190 ].

End'as tuj klar'ig'i ke tem'as nur pri la grafik'a'j element'o'j, neniel pri ili'a fonetik'a valor'o. Ekz - e plur'a'j menci'it'a'j alfabet'o'j hav'as kruc'form'a'n liter'o'n ; sed en Glagolic'o ĝi sign'as la vokal'o'n [ a ], dum en la eklezi'a kartvel'a, la konsonant'o'n [ k ].

Klar'e, la sortiment'o da simpl'a'j grafik'a'j element'o'j est'as ne'grand'a kaj tial koincid'o'j en ili'a kombin'ad'o est'as tre probabl'a'j ( kio'n pruv'as la ĉerokia skrib'o, kies kre'int'o neni'o'n sci'is pri Glagolic'o kaj eĉ ne sci'pov'is leg'i la angl'a'n ). Tamen kelk'a'j elekt'o'j evident'e est'as ideologi'e motiv'it'a'j : en la kartvel'a alfabet'o eklezi'a la kruc'form'a liter'o kan est'as la unu'a de la vort'o Krist'e ( Kristo ) ; en Glagolico mal'ferm'as la alfabet'o'n.

Komenc'ant'e nov'a'n afer'o'n, pi'ul'o antaŭ ĉio si'n kruc'o'sign'as. Tiu kutim'o ĝis nun viv'as en la tut'a Ortodoksio : per kruc'o'sign'o komenc'is si'a'n labor'o'n grek'a monaĥ'o kiu'n mi pet'is kopi'i por mi skrib'aĵ'o'n en la S - ta Tomb'o en Jerusalemo. De la kruc'o komenc'iĝ'as la stud'o de la skrib'o Glagolic'a.

Ankaŭ ali'a'j figur'o'j hav'as simbol'a'n valor'o'n : cirkl'o ( la etern'o —kaj kp la Zamenhofan Etern'ul'o ), tri'angul'o ( la Tri'unu'o ). Simetri'a'j kombin'o'j de tia'j figur'o'j form'as grav'a'j'n mal'long'ig'o'j'n, ekz - e I~C ( tradici'a mal'long'ig'o por Jesuo ) iĝ'as. Aŭ ekz - e [ Apok 1 : 8 ]

Mi est'as kaj, dir'as la Sinjor'o.

Tre probabl'as, ke tia'j simbol'a'j konsider'o'j, simil'a'j al la ide'o'j de aŭtor'o'j de aprior'a'j lingv'o'projekt'o'j, influ'is la kre'int'o'n de Glagolico. Tamen ne ĉiu'j'n liter'o'j'n tio koncern'as, kaj krom'e, tio neniel klar'ig'as li'a'n evident'a'n decid'o'n evit'i ĉio'n ajn simil'a'n al la alfabet'o'j grek'a aŭ Latin'a.

Tia tendenc'o ja ekzist'is en la fru'a krist'an'ism'a epok'o, kiam est'iĝ'is la skrib'o'j stil'e simil'a'j al Glagolic'o kaj kiam ĉio klasik'a est'is percept'at'a kiel pagan'aĵ'o. Tamen post Justinian'o I la klasik'a pagan'ism'o ne plu est'is atent'ind'a rival'o, ĝi'a'n lok'o'n okup'is la herez'o'j ; anstataŭ'e, kontraŭ'klasik'a mal'am'o est'as atest'it'a, ekz - e, inter la egiptaj, Siriaj, armen'a'j monofizit'o'j. Nu, neni'u riproĉ'is tia'n herez'o'n al la Tesalonikaj frat'o'j. Do, ĉu trov'ebl'as ali'a spur'o kelk'cent jar'o'j'n pli fru'e?

Cirilo la Filozof'o

Cirilo nask'iĝ'is en Kapadokio, Okcident'e de Armeni'o. Fin'int'e si'a'j'n stud'o'j'n en Damasko li ven'is Aleksandrion.

Foj'e en la katedral'o de la grand'a patriark'o Aleksandria li aŭd'is voĉ'o'n el la altar'o, kiu li'n vok'is :

—Cirilo!

kaj ordon'is al li ir'i en la land'o'n vast'a'n, “ en la naci'o'j'n slav'a'j'n, ali'nom'e bulgar'a'j'n ”, por kred'ig'i ili'n kaj instru'i al ili la leĝ'o'n.

Cirilo konstern'iĝ'is, ĉar li ne sci'is, kie situ'as la land'o slav'a ali'nom'e bulgar'a. Li ir'is Cipr'o'n, sed ankaŭ tie neni'u aŭd'is pri la slav'o'j. Post tiu mal'sukces'o li jam est'is re'ven'ont'a Aleksandrion, sed pens'is pri profet'o Jon'a kaj ŝip'ir'is plu, al Kreto, kie li ricev'is konsil'o'n ir'i Tesalonikon.

En Tesaloniko Cirilo vizit'is metropolit'o'n Johanon kaj inform'is li'n pri si'a misi'o. Johano respond'is ke Cirilo est'as frenez'a mal'jun'ul'o, ke la bulgar'o'j est'as hom'vor'ul'o'j kiu'j cert'e li'n for'manĝ'os.

En la bazar'o Cirilo hazard'e aŭd'is slav'a'n parol'o'n kaj terur'iĝ'is. Fin'e li'n help'is mirakl'o.

Foj'e, el'ir'int'e el kirk'o post dimanĉ'a di'serv'o, sid'iĝ'int'e “ sur la marmor'o'n, en'pens'a kaj mal'ĝoj'a ”, li subit'e ek'vid'is korv'o'n kun lig'aĵ'o en la bek'o. La korv'o ĵet'is la lig'aĵ'o'n al Cirilo sur la bask'o'n, li nombr'is la lig'it'a'j'n objekt'o'j'n ; ili est'is 32. Cirilo met'is ili'n ĉe'brust'e'n, kaj ir'is al la metropolit'o por montr'i al li ili'n. Sed la objekt'o'j mirakl'e mal'aper'is en li'a korp'o, kaj krom'e, Cirilo subit'e mal'lern'is la grek'a'n lingv'o'n.

La metropolit'o send'is por invit'i Cirilon, sed tiu ne kompren'is la send'it'o'n. Fin'fin'e Cirilo iĝ'is mal'liber'ig'it'a.

Perd'int'e la grek'a'n, Cirilo iel ricev'is sci'o'n de la lingv'o kaj skrib'o slav'a'j. Inform'it'e pri tio, la bulgar'o'j kun si'a'j princ'o'j Desmiro de Moravio kaj Radi'voj'o de Preslavo sieĝ'is Tesalonikon postul'ant'e :

—Don'u al ni la hom'o'n kiu'n Di'o al ni send'is!

Post 3 jar'o'j da sieĝ'o la metropolit'o liber'ig'is Cirilon kaj trans'don'is li'n al la bulgar'o'j. Akcept'int'e Cirilon “ kun grand'a ĝoj'o ”, la bulgar'o'j li'n konduk'is en la urb'o'n Raveno ĉe river'o Bregalnico, kaj tie Cirilo instru'is al ili la liter'o'j'n kaj krist'an'ism'o'n.

La fabel'o kaj la real'o

La ĵus'a rakont'o ( La Tesalonika legend'o,

ekz - e en [ An ] ) en'ten'as evident'a'j'n anakronism'o'j'n kaj fabel'aĵ'o'j'n, sed ankaŭ tre re'kon'ebl'a'j'n histori'a'j'n detal'o'j'n : la metropolit'o est'as Johano II, part'o'pren'ant'o de 6a Univers'a Koncili'o ( 681—682 ) ; kaj en 675—678 tri slav'a'j trib'o'j efektiv'e sieĝ'is Tesalonikon, kio'n ni sci'as el verk'o de la metropolit'o mem ( ceter'e, ĝi ne menci'as Cirilon la Kapadokianon ).

Tamen la bulgar'o'j tiam ankoraŭ ne asimil'iĝ'is inter la slav'o'j, ili eĉ ankoraŭ ne trans'ir'is Danub'o'n.

La mal'help'em'o'n de la metropolit'o facil'e klar'ig'as la de'ven'o de Cirilo. Nask'it'a kaj eduk'it'a en region'o'j monofizit'a'j, li probabl'e mem est'is monofizit'o, kaj la ortodoksiano Johano ne pov'is aprob'i herez'a'n misi'o'n.

Tia'j mal'simpati'o'j kutim'e est'as reciprok'a'j kaj etend'iĝ'as al ĉi'a'j rilat'o'j inter'kultur'a'j ; tio pov'us klar'ig'i la mal'akcept'o'n de la grek'a lingv'o, kiu'n Cirilo “ mal'lern'is ”. Kaj ĝust'e Glagolic'o'n aŭ i'o'n simil'a'n kre'us tia hom'o, mal'ŝat'ant'a “ la precioz'a'n, lisp'a'n kaj manier'a'n lingv'o'n grek'a'n ” ( laŭ dir'o de armen'a aŭtor'o ). Ĝust'e pro tia mal'am'o kvar jar'dek'o'j'n antaŭ'e Egipti'o kaj Palestino tiom facil'e akcept'is la arab'a'n konker'o'n.

Kaj interes'e, la “ mal'long'a ” Viv'o de Konstanteno - Cirilo ial special'e menci'as ke antaŭ si'a misi'o en Moravion li trov'is ĉe Bregalnico bapt'it'a'j'n slav'o'j'n.

Ĉu hazard'a koincid'o?

Dum long'a temp'o oni vid'is en La Tesalonika legend'o popol'a'n fabel'o'n pri Konstanten'o la Filozof'o. Tamen malgraŭ la fabel'a'j detal'o'j ĝi en'ten'as la histori'a'n fon'o'n de tut'e ali'a epok'o. La legend'o ne sufiĉ'as por pruv'i histori'a'n ekzist'o'n de Cirilo la Filozof'o ; sed ĝi indik'as kiel Glagolico pov'is est'iĝ'i.

Kompren'ebl'e ĝi'a herez'ul'a de'ven'o ne est'us bon'ven'a en la post'a'j jar'cent'o'j ; kaj ĉar la tradici'o firm'e lig'is Konstantenon - Cirilon al kirilico, la kroat'o'j trov'is pli respekt'ind'a'n aŭtor'o'n en la person'o de si'a sam'land'an'o Eŭzebio Hieronimo Sofronio el la dalmat'a urb'o Stridono.

Ŝajn'as ke Konstanteno - Cirilo est'is pli honest'a. Li est'is disĉipl'o de Fotio, kiu en si'a leter'o al Boriso - Miĥaelo, iom ne'atend'it'e por patriark'o skrib'ant'a al ĵus'bapt'it'a ĥan'o, indik'is ke la herez'o'j util'as por klar'ig'i la ver'o'n, ĉar ne'kontest'at'a ver'o fals'iĝ'as ( kp 1Kor 11 : 19 ; la post'a histori'o pruv'is, ke la bulgar'o'j sekv'is la konsil'o'n ). En la tekst'o re'konstru'it'a A. Vaillan kiel antaŭ'parol'o de Konstanteno - Cirilo al li'a traduk'o de la Skrib'o'j est'as ne'mal'simil'a deklar'o : la traduk'int'o profit'is la traduk'o'j'n de herez'ul'o'j Siriaj “ ĉar, kiel dir'is s - ta Cirilo 4 , ne ĉio kio'n far'as mis'kred'ant'o'j est'as evit'end'a kaj for'ĵet'end'a ”.

Ebl'e est'as nur'a hazard'o ke Konstanteno monaĥ'iĝ'is sub la nom'o Cirilo. Sed ebl'e li tiel omaĝ'is si'a'n antaŭ'ul'o'n, kies labor'o'n li uz'is por kre'i Kirilicon?

Daŭr'ig'ot'a

Dank'o'n!

Est'as bon'e, ke en Esperant'uj'o est'as tia bon'a fest'o —Tag'o de Zamenhof. ( Kaj iu'j jun'a'j sam'ide'an'o'j konsider'as av'ĉj'o'n Ludovik'o'n kiel Sankt'a'n Nikolaon. )

Jar'fin'e ni fest'um'is en Jekaterinburg apart'e gaj'e kaj agrabl'e dank al Nataŝa Talankina, kiu ĉiel klopod'is kre'i bon'a'n etos'o'n. Dank'o'n!

Leg'u, lern'u kaj far'u!

• Por ke la man'o'j ne odor'u fiŝ'e —neniam tuŝ'u fiŝ'o'j'n.
• Por ke lakt'o ne acid'iĝ'u —for'trink'u ĝi'n tuj post la aĉet'o, jam en vend'ej'o.
• Neniam for'ĵet'u ŝtrump'et'o'j'n, kiu'j rest'is po unu el par'o. Probabl'e iam vi aĉet'os simil'a'j'n.
• Ne for'ĵet'u el'uz'it'a'j'n elektr'a'j'n lamp'o'j'n en rub'uj'o'n. Ja rat'o'j pov'os est'i kruel'e vund'it'a'j.
• Ung'o'lak'o ne lez'os la okul'o'j'n, se dum la lak'ad'o la ung'o'j situ'os je 2 - 3 metr'o'j de la okul'o'j.
• Se kapuĉ'o oft'e ŝirm'as vi'a'j'n okul'o'j'n kaj vi pov'as vid'i neni'o'n, el'tranĉ'u du akurat'a'j'n vid'o - tru'o'j'n.
• Se haŭt'o sur vi'a'j kalkan'o'j krev'is —pen'u paŝ'i sur la pied'pint'o'j. Al'iĝ'u al balet'a trup'o.
• “ Se long'a sek'ec'o aŭ vent'o'j subit'a'j / Velk'ant'a'j'n foli'o'j'n de'ŝir'as ” —dank'u la vent'o'n, re'pur'ig'u vi'n kaj akir'u “ fort'o'n pli freŝ'a'n ”.
• Montr'u al neni'u mal'delikat'a'n haŭt'o'n sur la kubut'o'j —oni pri'rid'os vi'n.
• Vi'a sup'o est'os pli bon'gust'a, se vi met'os en la kaserol'o'n viand'o'n, spic'o'j'n kaj legom'o'j'n.
• Fend'it'a ov'o ne lik'os, se dum la kuir'ad'o oni ferm'as la fend'o'n per fingr'o.
• Oft'eg'a demand'o : Kio'n far'i, se oni sen'intenc'e miaŭ'is en tram'o? Respond'o : Forges'u! Kaj tiu'n ĉi mal'honor'a'n okaz'o'n, kaj la numer'o'n de la tram'o.

Manuĉar Gabovda ( Tomsk )

Horizontal'e :

1. Kamp'a fortik'aĵ'o ; 4. Sen'valor'a imit'aĵ'o de diamant'o ; 9. La plej mal'super'a infanteri'a sub'oficir'o ( R ) ; 10. Fort'eg'e efik'ant'a ; 12. Haŭt'a mal'san'o ; 13. Nom'o de la liter'o ; 14. Re'produkt'aĵ'o de la paper'foli'o ( R ) ; 15. Interpunkci'a sign'o ( R ) ; 18. Helen'a di'in'o de inteligent'o ; 20. Valor'a metal'o ( R ) ; 21. Grup'o de kun'vojaĝ'ant'o'j ( R ) ; 23. Organ'o de la vid'kapabl'o ; 27. Nerv'a patologi'a stat'o, karakteriz'at'a per inert'ec'o de la vol'a'j muskol'o'j kaj perd'o de sent'pov'o ( R ) ; 30. Numeral'o ; 31. Rotaci'ant'a part'o de dinam'o'maŝin'o ; 32. Mal'long'a seri'o de et'a'j muskol'a'j konvulsi'o'j ; 33. Rapid'a mal'pli'iĝ'o de la fort'o'j sen sinkop'o ; 34. Haven'urb'o kaj princ'ej'o ĉe Mediterane'o.

Vertikal'e :

1. Mal'supr'a part'o de veget'aĵ'o'j ; 2. Grand'a mam'ul'o ; 3. Difin'it'a apart'a cirkonstanc'o ( R ) ; 4. Part'o de la muzik'aĵ'o, kiu'n kant'as unu aktor'o ; 5. Genr'o de parazit'a'j protozo'o'j el la klas'o de flagel'ul'o'j, viv'ant'a en la sang'o de vertebr'ul'o'j ; 6. Nom'o de la mal'san'o ( R ) ; 7. Voj'o en ĝarden'o ( R ) ; 8. Sof'o sen dors'a kaj brak'a apog'il'o'j ; 11. Proviz'ad'o per batal'il'o'j ( R ) ; 14. Uj'o por lav'i si'n ( R ) ; 16. Regul'a aranĝ'o de afer'o'j, laŭ kiu ili taŭg'e kaj oportun'e rilat'as inter si ( R ) ; 17. Long'a trab'o, sur kiu pend'as la vel'o'j de la ŝip'o ( R ) ; 19. Sent'o pro sen'interes'o aŭ ne'okup'it'ec'o ( R ) ; 22. Tre fort'a vir'o ; 24. Helen'a tunik'o ( R ) ; 25. Poezi'o, kant'ant'a la person'a'j'n impres'o'j'n, sent'o'j'n kaj pasi'o'j'n de la poet'o mem ( R ) ; 26. Il'o, uz'at'a por pik'pren'i ( R ) ; 28. Grand'a en vertikal'a direkt'o ; 29. Sen'fort'ig'o, sufer'ig'o, embaras'o sub fizik'a aŭ moral'a pez'o ( R ).

Vladimir Vyĉegĵanin ( Niĵnij Tagil )

La respond'o'j dev'as ating'i la redakci'o'n antaŭ la 20a de februar'o.

“ Tut'e Ali'a Mond'o Kuŝ'as Antaŭ Vi ”

En la januar'a kajer'o LOdE jam inform'is, ke William Auld est'as proklam'it'a kiel La Esperant'ist'o de la Jar'o 1998 . Hodiaŭ la laŭreat'o respond'as al ni'a'j demand'o'j.

LOdE. Kio'n sent'is la unu'a person'o, proklam'it'a la Esperant'ist'o de la Jar'o, ek'sci'int'e pri la proklam'o?

Auld. Nu fakt'e, grand'a'n plezur'o'n. Kio'n mi far'as, mi far'as apog'e al la grandioz'a koncept'o de la majstr'o, kaj mi ne apart'e serĉ'as propr'a'n renom'o'n. Tamen ne est'us natur'e, se mi ne plezur'iĝ'us pro la honor'ig'o far'e de mi'a'j kun'kultur'an'o'j.

LOdE. La decid'o de la inter'naci'a elekt'ant'ar'o emfaz'is tri kial'o'j'n de la “ honor'ig'o ” : kandidat'ig'o por la Nobel - premi'o ; gigant'a projekt'o Tolkien en Esperant'o ; prudent'o kaj vol'firm'o en la kaz'o La Mant'o . Bon'vol'u koment'i ĉiu'n el ili.

Auld. Mi ĝoj'as pri la kandidat'ig'o por la Nobel - premi'o, ĉar tio rezult'iĝ'is en real'a kaj sen'ĉikan'a raport'ad'o pri ni'a literatur'o en la vast'a eŭrop'a inform'il'ar'o. Konstern'is mi'n la rapid'eg'a dis'vast'iĝ'o de la raport'o dis'de ni'a tut'e ne'grav'a lok'a semajn'a ĵurnal'o tra la grav'a'j naci'a'j tag'ĵurnal'o'j ĝis grand'a'j ekster'land'a'j gazet'o'j! Kaj la mult'obl'a'j menci'o'j kaj intervju'o'j en ĉef'a'j BBC - program'o'j! Kaj ĉiam kun plen'a akcept'o de la serioz'ec'o de ni'a afer'o. Ver'e, ia tra'romp'o, dank al Manuel de Seabra, la inter'naci'a Pen - klub'o k. a.

Mi'a traduk'o de la komplet'a Mastr'o de l Ring'o'j est'as ia'senc'e mi'a ĉef'plen'um'o. Mi bon'e memor'as la tag'o'n en Madrido, kiam Liv'e'n Dek el la plen'a aer'o propon'is al mi tiu'n komisi'o'n. Ĉiam'a ŝat'ant'o de defi'o'j, mi post moment'a hezit'o respond'is, ke mi pret'as far'i prov'a'n komenc'o'n kaj ni vid'os. Ĝis tiam mi eĉ ne leg'is la koncern'a'n verk'o'n! Sed feliĉ'e ĝi tuj impon'is mi'n pro la rakont'a talent'o de Tolkien kaj pro la bel'a angl'a lingv'aĵ'o. Kelk'a'j ali'land'an'o'j nom'is tiu'n lingv'aĵ'o'n “ mal'facil'a ”, sed fakt'e ĝi est'as bel'e klasik'a angl'a stil'o, kiu bel'e konven'as al esperant'ig'o. Kiam la el'don'ej'o Sezon'o'j promes'is sen'prokrast'a'n el'don'o'n de la verk'o, mi trov'is la neces'a'n elan'o'n por komplet'ig'i la unu'a'n volum'o'n, post'e la du'a'n, post'e la tri'a'n.

La afer'o La Mant'o prezent'as mal'lum'a'n flank'o'n de la esperant'ism'o : person'a'j atak'o'j kontraŭ valor'a'j kaj labor'em'a'j “ sam'ide'an'o'j ”. Tiu libr'o cel'is atenc'i la reputaci'o'n de Perla Martinelli ŝajn'ig'ant'e, ke la aŭtor'o est'as ŝi kaj ke tem'as pri spec'o de aŭtobiografi'o. Kaj tiu'n atenc'o'n part'o'pren'is hom'o'j, kiu'j sci'is tut'e bon'e, ke tio est'as mensog'o! Kaj post'e ili rifuz'is agnosk'i tio'n, kvankam tio est'is ili'a jur'a dev'o! Ceter'e, pseŭdonim'ec'o en cert'a'j cirkonstanc'o'j est'as toler'ebl'a ( ekzempl'e ĉe Zamenhof ) —sed kiam aŭtor'o kaŝ'as si'n pseŭdonim'e por si'n sav'i de prav'a'j riproĉ'o'j kaj eventual'a'j re'ag'o'j, tio est'as anonim'ec'o kovard'a kaj poltron'a. Tiu tut'a afer'o est'as hont'ind'aĵ'o en ni'a mov'ad'o, kaj feliĉ'e mi ne est'as la sol'a, kiu protest'is.

LOdE. Al kiu ( j ) vi don'us vi'a ( j ) n voĉ'o ( j ) n, se vi est'us elekt'ant'o ĉi - jar'e?

Auld. Al Giorgio Silfer, pro la grav'a'j sukces'o'j ĉe la tut'mond'e grav'a'j Pen - klub'o'j.

LOdE. Kaj la Esperant'ist'o'j de la jar'o'j 1990aj ( nu, krom vi, kompren'ebl'e )?

Auld. Du vir'in'o'j merit'as tio'n, laŭ mi. Kvankam Marjorie Boulton ja est'as amik'o mi'a, ŝi'a'j labor'o'j en la kadr'o de ni'a afer'o —oft'e ne ĝeneral'e rimark'at'a'j, kiam ili help'as individu'a'j'n sam'ide'an'o'j'n tra la mond'o —est'as valor'eg'a'j kaj nepr'e en la spirit'o de Zamenhof. Kaj est'as jam temp'o, ke oni proklam'u la merit'o'j'n de Cathy Schulze el San'francisk'o, kiu dum jar'dek'o'j task'eg'is en la uson'a mov'ad'o kaj kiu ĉef'motor'is la tre grav'a'j'n somer'a'j'n kurs'o'j'n en la San'francisk'a Ŝtat'a Universitat'o.

LOdE. Iam popular'a demand'o : kiu'j'n tri libr'o'j'n en Esperant'o vi kun'pren'us, est'ant'e ekzil'ot'a al ne'loĝ'at'a insul'o?

Auld. Esperant'a antologi'o por ne perd'i kontakt'o'n kun ni'a poezi'o ; Leter'o'j de Zamenhof —se mi rajt'us kun'port'i ambaŭ volum'o'j'n, aŭ se ne : Original'a verk'ar'o de L. L. Zamenhof, kaj —nu, ĉu mi est'u honest'a? — La infan'a ras'o por memor'ig'i mi'n pri kio mi iam kapabl'is.

LOdE. Ĉu, laŭ vi, oni pov'as parol'i pri ( mal ) progres'o de Esperant'o? Kiu'j pozitiv'a'j kaj negativ'a'j tendenc'o'j aper'is en Esperant'uj'o post la Cent'jar'iĝ'o de Esperant'o?

Auld. Ŝajn'as al mi, ke el tut'mond'a vid'punkt'o Esperant'o rest'as relativ'e stabil'a. Mal'progres'o'n en unu lok'o kompens'as progres'o en ali'a. Mort'int'o'j'n kaj kabe'int'o'j'n anstataŭ'as nov'a'j adept'o'j ( oft'e tamen en ali'a mond'part'o ). La sukces'o de Esperant'o, mank'e de la “ fin'a venk'o ”, trov'iĝ'as en tio, ke tiu'j hom'o'j, kiu'j bezon'as aŭ dezir'as ĝi'n, oft'e trov'as ĝi'n kaj profit'as el ĝi'a'j mir'ind'a'j propr'ec'o'j. Ni ne forges'u, ke tre mult'a'j hom'o'j kapabl'as kontent'iĝ'i pri, kaj eĉ fier'i pri, tut'e supr'aĵ'a kaj piĝin'a posed'o de iu fremd'a lingv'o kaj eĉ ne imag'as i'o'n pli perfekt'a'n! Sed serĉ'ant'o'j por ver'a inter'naci'a intim'ec'o salut'as kaj uz'as ni'a'n lingv'o'n. Kaj tial Esperant'o est'as sekur'a, ĝis kiam la evolu'o de la soci'o'j dev'ig'os la reg'ist'ar'o'j'n fin'fin'e re'kon'i ĝi'n.

LOdE. Ne'evit'ebl'a demand'o —vi'a'j plan'o'j?

Auld. Aktual'e preskaŭ mank'as. Al vi mem, sinjor'o el'don'ist'o, mi promes'is traduk'o'n de la Dikensa verk'o La post'las'it'a'j paper'o'j de la Klub'o Pikvika , kaj esper'ebl'e tiu'n mi sukces'os liver'i. Krom tio, hodiaŭ mem oni parol'is al mi telefon'e pri projekt'o pret'ig'i ampleks'a'n histori'o'n de la Esperant'a literatur'o, kaj se tiu propon'o matur'iĝ'os, mi ver'ŝajn'e konsent'os kontribu'i.

LOdE. Bon'vol'u don'i konsil'o'n al jun'a'j sam'ide'an'o'j, kiu'j lern'is la baz'o'n de la lingv'o kaj nun star'as sojl'e de Esperant'uj'o.

Auld. Al tiu'j hom'o'j, mi dir'as : Uz'u ĝi'n! Profit'u el ĝi'a'j mir'ind'a'j ebl'ec'o'j! Korespond'u kaj, se ebl'e, vojaĝ'u. Leg'u grav'a'j'n kaj interes'a'j'n ( al vi ) verk'o'j'n en Esperant'o por pli'firm'ig'i vi'a'n lingv'o'posed'o'n, kaj —se libr'o'j ne al'log'as vi'n —util'ig'u la modern'a'j'n alternativ'o'j'n, kiel la tut'mond'a'n ret'o'n ktp. Tut'e ali'a mond'o kuŝ'as antaŭ vi.

Intervju'is Aleksander Korĵenkov

La Ond'o De Esperant'o

Impet'o , 1993. P. 62, 67 ) jen'e pri'skrib'is la cirkonstanc'o'j'n de la nask'iĝ'o de La Ond'o de Esperant'o :

Kiam aper'as iu naci'a gazet'o, ordinar'e ĝi dev'as dum unu'a period'o mult'e lukt'i por si'a ekzist'ad'o. Antaŭ ĉio ĝi est'as atak'at'a de ali'a'j gazet'o'j, kiu'j vid'as en ĝi si'a'n rival'o'n, si'a'n konkur'ant'o'n. Se tiam ekzist'us en Ruslando mult'a'j esperant'a'j gazet'o'j, ebl'e ĝi'n traf'us la sam'a sort'o... Bon'ŝanc'e por La Ond'o de Esperant'o la gazet'a afer'o tiu'temp'e en Ruslando tra'viv'is grand'a'n kriz'o'n.

... en la jar'o 1909 la ruslandaj esperant'ist'o'j rest'is sen iu ajn esperant'o - rus'a organ'o... Tiu konjunktur'o est'is tre'eg'e favor'a por la nov'a gazet'o kaj ĝi baldaŭ okup'is tre firm'a'n stat'o'n.

Saĥarov prav'is.

Nur en 1904, dek sep jar'o'j'n post la aper'o de la lingv'o, oni permes'is el'don'i Esperant'a'n gazet'o'n en Ruslando. La gazet'o'n Esperant'o fond'is en Peterburgo Ilj'a Ostrovskij ( Jalt'a ), kiu redakt'is ĝi'n help'e de la prezid'ant'o de la societ'o Esper'o Aleksandr Asnes. Post tri kajer'o'j la gazet'o ĉes'is, ĉar Asnes akcept'is la redaktor'a'n ofic'o'n en Ruslanda Esperant'ist'o ( Re ), la organ'o de Esper'o .

Re aper'is unu'a'foj'e en april'o 1905. Societ'o Esper'o el'don'is ĝi'n dum 3 jar'o'j, dis'kon'ig'ant'e esperant'ist'a'j'n inform'o'j'n, beletr'aĵ'o'j'n, artikol'o'j'n pri aktual'a'j soci'a'j problem'o'j. En Re Zamenhof publik'ig'is si'a'n stud'o'n Dogm'o'j de Hilel'ism'o .

En 1908 aper'is nur unu numer'o de Re , kaj post'e ĝi paŭz'is, ĉar Asnes konvink'is la el'don'ant'o'n de la popular'a revu'o Vestnik Znanija Vilhelm Bitner aper'ig'i suplement'e al ĝi ĉiu'monat'a'n revu'o'n Esper'o , kun paralel'a'j tekst'o'j en la rus'a kaj en Esperant'o. Kun Esper'o est'is dis'send'it'a'j du vort'ar'o'j de Asnes. Sed Esper'o , regul'e ating'ant'a ( sen invest'o de esperant'ist'a kapital'o! ) 100 mil kler'ul'o'j'n ruslandajn, dev'is ĉes'i post unu jar'o. Bitner rezign'is, ĉar esperant'ist'o'j ne help'is la revu'o'n, kaj kontribu'is plej'part'e per ignor'ad'o kaj denunc'o'j. ( Pli detal'e leg'u en LOdE . 1998 : 6. ) La ŝanc'o est'is perd'it'a, kaj dek'mil'o'j da ruslandaj kler'ul'o'j ricev'is negativ'a'n bild'o'n pri esperant'ist'o'j. Tamen cent'o'j da interes'it'o'j akcept'is Esperant'o'n kaj ili bezon'is leg'i plu en la ek'lern'it'a lingv'o.

Tiu'n merkat'o'n lert'e util'ig'is Aleksandr Saĥarov, posed'ant'o de la moskva libr'ej'o Esperant'o , fond'it'a en 1908. En februar'o 1909 Aleksandr Saĥarov aper'ig'is la unu'a'n kajer'o'n de La Ond'o de Esperant'o pli fru'e ol peterburg'an'o'j re'lanĉ'is Re .

La unu'a numer'o de LOdE , kiu ek'aper'is en la form'o de ĉiu'tag'a ĵurnal'o, hav'is la el'don'kvant'o'n 10 mil ekz. Saĥarov anonc'is pri LOdE en rus'lingv'a gazet'ar'o, send'is ĝi'n al mil'o'j da kon'at'a'j adres'o'j kaj dis'don'is ĝi'n al moskvaj gazet'vend'ist'o'j ( tio fiask'is —nur 20 ekz. est'is vend'it'a'j ).

Ne nur la bon'eg'a analiz'o de la konjunktur'o sukces'ig'is la gazet'o'n de Saĥarov. Ĉar LOdE est'is li'a privat'a establ'o, li —mal'kiel mov'ad'a instanc'o —toler'is la mal'profit'o'n de l gazet'o, kiu'n kovr'is la profit'o de la libr'ej'o ( t. e. libr'o'serv'o &amp ; el'don'ej'o ) :

dum la unu'a'j monat'o'j... la gazet'o est'is don'ant'a al ni sufiĉ'e grand'a'n mal'profit'o'n, sed tio ni'n tut'e ne mal'trankvil'ig'is, ĉar ni vid'is, ke dank al ĝi ni'a klient'ar'o de la libr'ej'o rimark'ebl'e kresk'is. ( sam'lok'e. P. 67 )

Krom'e, LOdE aper'is akurat'e ( la mal'fru'o'n nul'ig'is du'obl'a'j kajer'o'j ). Ĝi ne incit'is leg'ant'o'j'n per neolog'ism'o'j kaj mis'kompost'aĵ'o'j, nek tuŝ'is tem'o'j'n religi'a'j'n aŭ politik'a'j'n.

La rubrik'ar'o de La Ond'o est'is tradici'a : “ Esperant'o en Ruslando ”, “ Esperant'o ekster'land'e ” ( en la rus'a lingv'o ), “ Bibliografi'o ”, “ Divers'aĵ'o'j ”, “ Amuz'a fak'o ”. Aper'is beletr'aĵ'o'j, felieton'o'j, artikol'o'j pri tem'o'j soci'a'j kaj kultur'a'j. Special'aĵ'o de LOdE est'is seri'o da portret'o'j de fam'a'j esperant'ist'o'j ( pli ol 100 ), rus'lingv'a'j ĉef'artikol'o'j kaj... opozici'em'o al la peterburgaj gvid'ant'o'j de Ruslanda Lig'o Esperant'ist'a —Saĥarov ne pov'is lev'i si'n super la tradici'e mal'varm'a'j rilat'o'j kaj konkurenc'o inter la “ du rus'a'j ĉef'urb'o'j ”.

Ek'de 1910 LOdE est'is el'don'at'a en la revu'a format'o ĉiu'monat'e en la kvant'o 2 mil ekz. LOdE ĝis si'a mal'aper'o rest'is la plej legat'a revu'o en la land'o, kvankam kelk'a'j lok'a'j revu'o'j aper'is en divers'a'j part'o'j de Ruslanda Imperi'o, precip'e en ne'rus'a'j region'o'j : Bakua Stel'o , Finn'a Esperant'ist'o , Kaŭkaza Esperant'ist'o , Kovn'o - Esperant'o , Pol'a Esperant'ist'o ( Varsovio ), Rig'a Stel'o k. a.

La 2a Ruslanda E - Kongres'o ( Kievo, aŭg. 1913 ) decid'is, ke LOdE est'u oficial'a ruslanda organ'o esperant'ist'a kun Pol'a Esperant'ist'o por Pollando kaj Finn'a Esperant'ist'o por Finnlando.

Dum la unu'a mond'milit'o ĝi est'is unu el la ne'mult'a'j inter'naci'a'j lig'il'o'j inter la esperant'ist'o'j. La ŝovinism'a haladz'o eĉ en la unu'a'j monat'o'j de l milit'o preskaŭ ne sent'iĝ'is en LOdE , kaj post'e pri la milit'o memor'ig'is nur mort'anonc'o'j pri pere'int'a'j esperant'ist'o'j.

En la last'a kajer'o de LOdE ( No 100 - 101, april'o - maj'o 1917 ) Boris Kotzin profet'is :

La ĵus okaz'int'a revoluci'o garanti'os al Esperant'o liber'a'n propagand'o'n... La deviz'o “ Prolet'o'j de ĉiu'j land'o'j unu'iĝ'u ” neces'ig'as al'pren'o'n de lingv'o inter'naci'a, stud'ebl'a de ĉiu labor'ist'o.

Sed la burĝ'a'n revoluci'o'n sekv'is la bolŝevist'a. La privat'a'j sen'de'pend'a'j revu'o'j ne pov'is ekzist'i en la kondiĉ'o'j de la “ prolet'a diktatur'o ”. Ĉes'is ankaŭ la “ et'burĝ'a ” LOdE .

Ĝi feniks'e re'nask'iĝ'is en 1991. Sed tio est'as tut'e ali'a histori'o.

Halina Gorecka Aleksander Korĵenkov

Deleg'it'a Ret'o De UEA Sub Lupe'o

En 1995 ek'valid'is la nov'a regul'ar'o pri la deleg'it'o'j de UEA. Ĝi'a ĉef'a nov'aĵ'o est'is la en'konduk'o de 3 - jar'a ofic'period'o ankaŭ por deleg'it'o'j, simil'e al ali'a'j honor'ofic'a'j funkci'o'j en UEA. Per tio oni cel'is cert'ig'i kiel ebl'e plej efik'a'n funkci'ad'o'n de la Deleg'it'a Ret'o. La nov'a regul'ar'o ebl'ig'as ĉes'ig'i la deleg'it'ec'o'n de pasiv'a'j deleg'it'o'j per simpl'a ne - re'elekt'o anstataŭ pli komplik'a procedur'o de eks'ig'o.

Jar'libr'o 1996 , la unu'a sub la nov'a regul'ar'o, registr'is 1830 deleg'it'o'j'n, t. e. 336 mal'pli ol unu jar'o'n pli fru'e. Nov'a'j deleg'it'iĝ'o'j kresk'ig'is la nombr'o'n al 1981 en Jar'libr'o 1998. Kiel cel'it'e, la nov'a deleg'it'ar'o efektiv'e funkci'as pli glat'e, ĉar plend'o'j pri ne'plen'um'it'a'j serv'o'pet'o'j preskaŭ tut'e mal'aper'is. Pro tio la Deleg'it'a Ret'o ne bezon'as nun sam'e fund'a'n revizi'o'n kiel last'foj'e, kiam ĉiu deleg'it'o dev'is plen'ig'i respond'il'o'n kaj kvazaŭ unu'a'foj'e kandidat'iĝ'i por la funkci'o.

Pri la re'nov'ig'o de la deleg'it'ec'o'j por la period'o 1999 - 2001 decid'as la ĉef'deleg'it'o'j aŭ, kiam tiu mank'as, la direktor'o de la Centr'a Ofic'ej'o. La re'nov'ig'o est'os pli - mal'pli aŭtomat'a, krom en la relativ'e mal'mult'a'j kaz'o'j de deleg'it'o'j, pri kiu'j ven'is plend'o'j aŭ kiu'j dezir'as re'tir'iĝ'i.

La Deleg'it'a Ret'o, la plej mal'nov'a kaj cert'e la plej fam'a serv'o de UEA, daŭr'e bon'ven'ig'as ankaŭ tut'e nov'a'j'n membr'o'j'n. Kiel deleg'it'o pov'as est'i akcept'it'a esperant'ist'o, kiu jam est'is almenaŭ unu jar'o'n individu'a membr'o de UEA. Respond'il'o'n por far'iĝ'i deleg'it'o oni pov'as pet'i de la ĉef'deleg'it'o de si'a land'o aŭ de la Centr'a Ofic'ej'o.

Gazet'ar'a Komunik'o de UEA

Komerc'ist'o'j Kongres'e

Dum la 83a UK ( Montpeliero ) ek'est'is inter la ĉe'est'ant'o'j de la kun'sid'o'j de IKEF kaj de Tak'e la propon'o, ke dum UK - 84 en Berlin IKEF kaj Tak'e komun'e aranĝ'u ej'o'n, en kiu esperant'ist'a'j komerc'ist'o'j pov'as ofert'i / vend'i si'a'j'n var'o'j'n. La ej'o de tiu aranĝ'o est'u aŭ en'e de la kongres'ej'o aŭ tuj apud'e. En ambaŭ kaz'o'j ni bezon'us la rajt'o'n por tio de UEA.

Dum ni'a inter'trakt'ad'o de tiu tem'o kun UEA montr'iĝ'is, ke la kost'o'j por tiu aranĝ'o est'os sufiĉ'e alt'a'j. UEA ofert'is al ni du giĉet'o'j'n kun la sum'a long'o ĉ. 5 metr'o'j, je prez'o kiu'n IKEF kaj Tak'e pov'us pag'i. Pov'as est'i, ke tiu spac'o est'os tro mal'grand'a por la afer'o. Tial ni intenc'as negoc'i rekt'e kun la posed'ant'o de la kongres'ej'o, ICC Berlin, ĉu iu lok'o tre proksim'e al la kongres'ej'o est'us lu'ebl'a.

Por pov'i ĝust'e decid'i, ni nepr'e bezon'as la indik'o'n kaj ide'o'j'n de tiu'j membr'o'j de IKEF kaj Tak'e / La Dom'o , kiu'j intenc'us uz'i part'o'n de la dispon'ebl'a lok'o por vend'i / ekspozici'i si'a'j'n var'o'j'n. Do bon'vol'u inform'i ni'n pri vi'a'j plan'o'j, t. e. apart'e pri la spec'o de vi'a var'o ofert'ot'a kaj pri la bezon'at'a lok'o en kvadrat'a'j metr'o'j aŭ long'o de giĉet'o kaj pri la temp'o'daŭr'o de vi'a ag'ad'o tie ( ekzempl'e tut'a semajn'o plen'tag'e, aŭ 2 tag'o'j plen'tag'e, aŭ tut'a semajn'o post'tag'mez'e ).

Je la kalkul'ad'o de vi'a bezon'at'a spac'o bon'vol'u ag'i ŝpar'em'e, ĉar ni ne pov'as garanti'i al la interes'at'o'j la dispon'o'n de si'a nom'it'a kvant'o da lok'o. En kaz'o ke la postulat'a lok'o est'us pli grand'a ol la dispon'ebl'a, ni kompren'ebl'e dev'us dis'part'ig'i ĝi'n part'a'temp'e inter la interes'at'o'j. Rajt'ig'ot'a'j por part'o'pren'o est'as membr'o'j de IKEF kaj Tak'e, kaj se la spac'o sufiĉ'as, ali'a'j E - parol'ant'a'j komerc'ist'o'j.

Bon'vol'u send'i vi'a'j'n inform'o'j'n ĝis 15 februar'o 1999 per ordinar'a leter'o, tele'faks'o au ret'poŝt'o al la prezid'ant'o de IKEF Franz Josef Braun

Hornisgrindestr. 8, De - 77815 Bühl, Germanio. Fax : + 49 - 7223 - 942065 Ret'e :

<address> F. J. Braun@t - online. de address>

Vigl'a Instru'ad'o En VALENCIO

Ek'de april'o 1999, okaz'os de'nov'e kurs'o de Esperant'o en la Fakultat'o pri Filologi'o de la universitat'o de Valencio ( Hispanio ), organiz'at'a de la Departement'o pri angl'a kaj german'a filologi'o. Ĉi - foj'e la akademi'a valor'o de la kurs'o est'os “ tri kredit'o'j de Liber'a Elekt'o ” ( 30 instru'hor'o'j, po du ĉiu'tag'e ), por ĉiu universitat'a student'o kiu part'o'pren'os, plus diplom'o. La kurs'o okaz'os en la Lingv'a Laboratori'o de la fakultat'o. La direktor'o de la kurs'o est'os la doktor'in'o Bert'a Raposo, kaj la profesor'o Augusto Casquero. Pas'int'jar'e pli ol 50 ge'lern'ant'o'j ne pov'is part'o'pren'i la kurs'o'n pro mank'o de spac'o en la klas'ĉambr'o ( dezir'is al'iĝ'i pli ol du'obl'o de la tut'a kapacit'o ) ; pro tio ĉe'okaz'e ĉi - jar'e oni organiz'os du'a'n grup'o'n.

Krom'e ĉi jar'e en Valencio okaz'as ali'a'j kurs'o'j de Esperant'o en la sid'ej'o de Grup'o Esperant'o de Valencio, en la lernejo por plen'kresk'ul'o'j de la Generalitat Valenciana “ Reina Doña Germana ”, kaj en la Mez'lern'ej'o de Cheste.

Baldaŭ okaz'os kun'ven'o kun la direktor'o de la “ Centr'o por Profesor'o'j ” de Valencio, por pri'trakt'i la ebl'ec'o'n okaz'ig'i tie kurs'o'n de Esperant'o special'e por lern'ej'a'j profesor'o'j, por prepar'i ili'n por instru'i Esperant'o'n oficial'e en la baz'a'j kaj mez - lern'ej'o'j.

Por kuraĝ'ig'i la student'o'j'n, kaj por instig'i ili'n daŭr'ig'i en la mov'ad'o, est'us bon'a afer'o hav'i adres'o'j'n de interes'iĝ'ant'o'j pri korespond'ad'o, ĉef'e jun'a'j, kun hispan'o'j, por dis'don'i la adres'o'j'n fin'e de la kurs'o inter mi'a'j universitat'a'j student'o'j. Oni pov'as send'i la leter'o'j'n al mi'a adres'o : Augusto Casquero de la Cruz ( Avenida Burjasot, 29, A - 31 46009 Valencia, Hispanio ).

Augusto Casquero

Semajn'a'j Kurs'o'j En BYDGOSZCZ

En Bydgoszcz ( Pollando ) de septembr'o ĝis april'o ebl'as part'o'pren'i semajn'a'j'n E - kurs'o'j'n kaj praktik'o'j'n kun preleg'o'j pri turism'o kaj kultur'o ( ĉiam de lund'o ĝis vendred'o ) kadr'e de la Inter'naci'a Stud'um'o pri Turism'o kaj Kultur'o en Bydgoszcz —kler'ig'ej'o de A'is. La kotiz'o est'as 10 USD por unu semajn'a kurs'o plu 5 USD por ĉiu tra'nokt'o en student'a dom'o. Ek'de maj'o ĝis aŭgust'o ebl'as apart'a'j E - kurs'o'j —tamen nur por grup'o'j minimum'e 10 - person'a'j. Al'iĝ'u plej mal'fru'e du semajn'o'j'n antaŭ la al'ven'o ; pag'i ebl'as sur'lok'e.

str. M. Sklodowskiej - Curie 10, PL 85 - 094 Bydgoszcz, Pollando.

Mond'a Turism'o

Du'a Asign'o De THORSEN - Apog'o'j Al Bibliotek'o'j

La kolekt'o'j de dek Esperant'o - bibliotek'o'j pli'riĉ'iĝ'is dank al subvenci'o de Bibliotek'a Apog'o Roma kaj Poul Thorsen. En si'a du'a jar'o tiu nov'a fond'aĵ'o de UEA dis'don'is kiel subvenci'o'j'n 4200 NLG. En 1997, kiam la kapital'o ankoraŭ ne dispon'is pri interez'o, la sum'o est'is 3500 NLG.

En'tut'e 14 bibliotek'o'j kaj unu individu'o pet'is apog'o'n. La UEA - estr'ar'an'in'o pri kultur'o, Michela Lipar'i, kaj la ĝeneral'a direktor'o Osmo Buller konsist'ig'is la komision'o'n, kiu decid'is pri la al'juĝ'o, kun asist'o de la libr'o'serv'ist'o Sim'o Milojevic. La komision'o bedaŭr'is, ke pro mank'o de ali'kontinent'a'j pet'o'j ĝi dev'is distribu'i la subvenci'o'j'n ĉef'e inter eŭrop'a'j bibliotek'o'j. Tamen, unu'a'foj'e inter la ricev'int'o'j trov'iĝ'as afrik'a bibliotek'o, sed el la mov'ad'e vigl'a Latin - Amerik'o nek ĉi - foj'e nek pas'int'jar'e ven'is subvenci'pet'o'j.

Jen'a'j bibliotek'o'j ricev'is subvenci'o'n :

• Hispanio : Hispan'a E - Federaci'o 500 NLG
• Pollando : Fond'um'o Zamenhof ( Bjalistoko ) 500 NLG
• Rumani'o : Bibliotek'o de Bazar'o ( Cluj - Napoca ) 500 NLG
• Togoland'o : Bibliotek'o Ni Ĉiu'j ( Aneho ) 500 NLG
• Uzbeki'o : Inter'naci'a Muze'o de Pac'o kaj Solidar'ec'o ( Samarkando ) 500 NLG
• Estoni'o : E - Asoci'o de Estoni'o 400 NLG
• Italio : Kun'ord'ig'o Esperant'ist'a Venetilanda 400 NLG
• Svedi'o : E - Kurs'ej'o Lesjöfors 400 NLG
• Litovio : Litova E - Centr'o ( Kaunas ) 300 NLG
• Nederlando : Inter'naci'a E - Institut'o 200 NLG

Subvenci'pet'o'j por la tri'a al'juĝ'o dev'os ating'i la Centr'a'n Ofic'ej'o'n de UEA ĝis 15 okt. 1999. Ili dev'as konsist'i el list'o de dezir'at'a'j libr'o'j ord'ig'it'a'j laŭ prefer'o, ĉar la subvenci'o'j'n oni ricev'as ne kiel mon'o'n sed kiel libr'o'j'n. Bon'ven'as ankaŭ pri'skrib'o de la bibliotek'o. Konsider'at'a'j est'as nur bibliotek'o'j ne financ'at'a'j de ŝtat'a, urb'a aŭ ali'a ne - mov'ad'a instanc'o.

Gazet'ar'a komunik'o de UEA

Post Kelk'jar'a Stagn'ad'o

De'nov'e viv'as la Kebekia Esperant'ist'a Jun'ul'ar'a Organiz'o ( KEJO ). Dum kun'sid'o okaz'int'a en Montreal'o 13 dec. est'is decid'it'e plu'viv'ig'i la organiz'o'n kiel mem'star'a'n asoci'o'n, kaj oni elekt'is nov'a'n estr'ar'o'n. Ĝi konsist'as el s - ro'j Damir Metz - Fleury, prezid'ant'o, Matthew ( Mateo ) McLauchlin, vic'prezid'ant'o kaj Yannick ( Janiko ) Malouin, sekretari'o kaj kas'ist'o.

Fond'it'a cel'e al gast'ig'o de IJK en 1992, KEJO post'e mal'pli vigl'is. De kelk'a'j jar'o'j ne okaz'is ĝeneral'a kun'sid'o, kaj ankaŭ mal'oft'is varb'ad'o. Fin'e, la estr'ar'o konsist'is el nur unu hom'o, s - ro Martin Lavallee, kiu sen'sukces'e re'kandidat'iĝ'is al estr'ar'a posten'o.

Est'as klar'e, ke la re'nov'a KEJO plu fleg'os bon'a'j'n rilat'o'j'n kun la E - Societ'o Kebekia, kun kiu ĝi divid'as adres'o'n, kaj kun la Jun'ul'ar'o Esperant'ist'a Kanada, kies reprezent'ant'o, s - ro Mattew ( Mateo ) Chisholm, ĉe'est'is la kun'sid'o'n.

Sylvain Auclair

Por Verd'ul'a Kongres'o

Fin'e de februar'o ( 26—28 ) okaz'os kongres'o de la Federaci'o de Verd'a'j Eŭrop'a'j Parti'o'j en Parizo. Est'os E - bud'o kaj se por tiu ĉi okaz'o ni ricev'os sen'pag'e divers'lingv'a'j'n inform'il'o'j'n ( ju pli parol'at'a est'as la lingv'o, des pli grand'a est'as la kvant'o bezon'at'a, tamen ni est'os ŝpar'em'a'j ), ni ja propagand'os por vi sen'pag'e. Est'u prefer'e nur unu baz'a dokument'o pri esperant'o por ĉiu lingv'o ( aŭ land'o ). Indik'o'cel'e, ebl'e sufiĉ'us 5 - 6 por la sved'a, dan'a, kroat'a, nederlanda, 20 por la german'a, 30 aŭ pli por la angl'a ( ĉiam uz'ebl'a'j en ali'a'j cirkonstanc'o'j ).

Bon'vol'u send'i tiu'n material'o'n al Sat - Amik'ar'o ( 67, avenu'e Gambetta 75020 Par'is, Franci'o ).

Henri Masson

Nekrolog'o'j

La 9an de aŭgust'o en Krimeo for'pas'is Mikael'o Ternavskij ( 1934—1998 ), poet'o en la lingv'o'j ukraina, pol'a kaj Esperant'o.

La 1an de decembr'o 1998 en Jelenia Góra for'pas'is profesor'o Tyburcjusz Tyblewski ( 1933—1998 ), esperant'ist'o ek'de 1951, dekan'o de la Morf'o'scienc'a Sekci'o de A'is, soci'psikolog'o kaj verk'ist'o, aŭtor'o de plur'a'j scienc'a'j kaj esperant'ologi'a'j verk'o'j, kun'labor'ant'o de LOdE .

Komitat'an'o de UEA, sekretari'o de Komision'o pri Azi'a E - Mov'ad'o de UEA, ĝeneral'a sekretari'o de Ĉin'a E - Lig'o, vic'ĉef'redaktor'o de El Popol'a Ĉini'o , Dai Songen, for'pas'is 55 - jar'a en Pekino la 16an de januar'o 1999 pro kor'mal'san'o.

Ni funebr'as kaj kondolenc'as.

Kurt'e

En la lingv'ist'ik'a konferenc'o “ Kiu'j lingv'o'j por Eŭrop'o? ” ( Oegstgeest, Nederlando, 9 - 11 okt. ) E - to aper'is kiel alternativ'o serioz'e konsider'ind'a por Eŭrop'a Uni'o. ( Esperant'o )

4 nov. la popular'a franc'a tag'ĵurnal'o Le Mond'e ( 500 mil ekz. ) aper'ig'is tut'paĝ'a'n artikol'o'n La tumult'a'j esper'o'j de Esperant'o ; en Le Travailleur Espérantiste ( 1998 : 239 ) aper'is ĝi'a E - ta traduk'o. ( Le Travailleur Espérantiste )

En novembr'o Hasan Jakub Hasan, aŭtor'o de Fabel'o'j de mi'a av'in'o original'e verk'it'a kaj el'don'it'a en E - to ( 1995 ), preleg'is pri la fabel'o'j kadr'e de konferenc'o pri turk'a folklor'o en Bulgario. ( Literatur'a Foir'o )

En septembr'o 1998 E - Lig'o de Respublik'o Serb'a hav'is bud'o'n en la tut'semajn'a libr'o'foir'o Banja Luka ’ 98 . ( Herold'o de Esperant'o )

Asoci'o Tak'e / La Dom'o part'o'pren'is en la libr'o'foir'o de Colmar. Sur'strat'a E - bud'o en Arles est'is star'ig'it'a okaz'e de la tag'o de la asoci'o'j 20 sep. ( Franc'a Esperant'ist'o )

19 nov. en la Praga Pen - klub'o okaz'is aŭtor'a vesper'o pro el'don'o de poem'ar'o Ek'aŭd'i la anim'o'n de Vìra Ludíková kun paralel'a'j traduk'o'j en E - ton de Miroslav Malovec k Jaroslav Mráz. ( Start'o )

Ĝis 15 dec. al la Berlina UK al'iĝ'is 1386 person'o'j el 54 land'o'j. ( Esperant'o )

Ĉeĥ'a E - Asoci'o hav'as 54 lok'a'j'n organiz'o'j'n, 13 sekci'o'j'n kaj sum'e 1169 membr'o'j'n ( el ili 407 est'as dum'viv'a'j membr'o'j ). ( Start'o )

William Auld, Zlatoje Martinov kaj Sabira Stahlberg al'iĝ'is al la E - ta Pen - Centr'o. ( Judit Felszeghy )

La origin'e E - lingv'a La nov'a real'ism'o de Bruno Vogelmann aper'is en la 20a traduk'o —la hispan'a. ( Esperant'o )

La scienc - fikci'a roman'o de István Nemere La ferm'it'a urb'o aper'is en Teherano en la persa lingv'o. ( Literatur'a Foir'o )

Art'a ZAMENHOF - Tag'o En PETERBURGO

20 dec. en Peterburgo okaz'is grand'a fest'o omaĝ'e al la iniciator'o de Esperant'o.

La aranĝ'o al'tir'is atent'o'n de mult'a'j esperant'ist'o'j kaj de tiu'j, kiu'j vol'us kon'at'iĝ'i kun Esperant'o. La gast'o'j est'is akcept'it'a'j en la klub'o de blind'a'j esperant'ist'o'j Amik'ar'o , ĉe la kultur'palac'o Ŝelgunov, kiu dum mult'a'j jar'o'j don'as ej'o'n al la amik'ar'an'o'j.

Nun la organiz'a'n labor'o'n en la klub'o gvid'as Svetlana Ejst, kaj help'e de ŝi est'is prepar'it'a bel'a program'o. Talent'a'j blind'a'j esperant'ist'o'j entuziasm'e koncert'is antaŭ la invit'it'o'j. Ĉiu'j alt'e aprec'is kant'o'j'n, deklam'o'j'n, muzik'o'n. Spektakl'et'o La et'a princ'o ( laŭ Saint - Exupery ), popol'danc'o, kant'o'j kaj skeĉ'o'j konsist'ig'is riĉ'a'n program'o'n de jun'a'j esperant'ist'o'j el la gimnazi'o 271, kie Esperant'o est'as stud'objekt'o.

La kern'o de la art'a program'o est'is rus'a'j romanc'o'j, kiu'j'n en Esperant'o plen'um'is Ludmila Titova. Fin'e la publik'o aŭskult'is kaj kun'kant'is original'a'j'n kant'o'j'n de Valeri'j Jegorov —talent'a peterburga poet'o kaj traduk'ant'o. La fest'o ebl'ig'is ne nur honor'i la iniciator'o'n de ni'a lingv'o, sed ankaŭ mal'kovr'i nov'a'j'n talent'o'j'n.

Svetlana Miroŝniĉenko

Fest'o ZAMENHOFA En MOSKVO

Ĉi - jar'e la Zamenhofa fest'o en Moskvo est'is tradici'a kaj modest'a. Ne plu okaz'os luks'a'j festen'o'j en la hungar'a ambasad'ej'o, furor'int'a'j dum du last'a'j jar'o'j. Ankaŭ la intenc'o aranĝ'i pri'esperant'a'n TV - el'send'o'n fiask'is.

Simpl'e 17 dec. ( ĵaŭd'o est'as kutim'a klub'a tag'o ) okaz'is kun'ven'o de la klub'o “ Lev Tolstoj ” —iom pli amas'a kaj solen'a ol ordinar'e. Ĉiu'j program'er'o'j est'is tradici'a'j : koncert'o, kant'ad'o en amik'a rond'o, te'um'ad'o...

Ĉi - jar'e, tamen, ni'a Z - fest'o pli konform'is al si'a esenc'o : fest'o de E - libr'o. Oni ofert'is al la publik'o tri nov'a'j'n libr'o'j'n. Mult'is ankaŭ ali'a'j aĉet'ebl'a'j libr'o'j. Ĉe'est'is ĉ. 35 person'o'j.

Valentin Melnikov

Nov'jar'fest'o Ekster Betul'ar'o

31 dec. —3 jan. en Ĉeboksary ( Ĉuvaŝio ) jam la du'a'n foj'o'n okaz'is la nov'jar'a E - renkont'iĝ'o NEBO —Nov'jar'fest'o en betul'ar'o. Sed ĉi - jar'e ni ne sukces'is okaz'ig'i ĝi'n en arb'ar'o kaj la aranĝ'o trans'lok'iĝ'is en lern'ej'o'n. Anstataŭ plan'it'a'j 40 person'o'j en'tut'e part'o'pren'is ĝi'n preskaŭ 80. La aranĝ'o eĉ far'iĝ'is inter'naci'a pro tio ke al ĝi ven'is esperant'ist'o'j el Portugali'o, Italio, Nepalo kaj Ukrainio. La program'o kiel ĉiam okup'is 20 hor'o'j'n el tag'nokt'a'j 24. Sed pro mank'o de dorm'o la part'o'pren'ant'o'j ne sufer'is, ĉar la aranĝ'o iĝ'is ne nur amuz'a sed ankaŭ kler'ig'a pro abund'a'j psikologi'a'j trejn'ad'o'j kaj intelekt'a'j lud'o'j. Kompar'e al la unu'a NEBO tiu ĉi hav'is pli mult'e da esperant'a'j program'er'o'j kio sen'lim'e ĝoj'ig'is ne nur organiz'ant'o'j'n, sed ankaŭ la gast'o'j'n.

Katja Ignatjeva Sofia Basova

Fin'o De La Or'a Temp'o

Dum pli ol ses jar'o'j ( 1992—1998 ) Hungari'o'n en Ruslando kaj kelk'a'j ali'a'j ŝtat'o'j de KSŜ reprezent'is plen'rajt'a ambasador'o s - ro György Nanovfszky. Tio est'is ver'e favor'eg'a temp'o por ruslandaj, kaj special'e moskvaj, esperant'ist'o'j. Ja s - ro Nanovfszky est'as plen'e “ ni'a ” hom'o, kaj ne simpl'e “ amik'o de Esperant'o ” aŭ “ honor'a patron'o ” —redaktor'o de Plan'lingv'ist'ik'o , redakci'an'o de Literatur'a Foir'o . Li plur'foj'e vizit'is ni'a'n E - klub'o'n, part'o'pren'is kiel ĵuri'an'o la festival'o'n Eol'a en Ĉeboksary ( 1993 ), lekci'is en la jur'a universitat'o de AsAIS Just'o .

Kaj cert'e ĉiu moskva kaj apud'moskv'a esperant'ist'o dum la tut'a viv'o memor'os du bril'a'j'n fest'o'j'n en la hungar'a ambasad'ej'o —okaz'e de la Zamenhof - tag'o'j ’ 96 kaj ’ 97. La last'a'n part'o'pren'is ĉ. 150 gast'o'j! Solen'a etos'o, abund'a'j luks'a'j manĝ'aĵ'o'j kaj trink'aĵ'o'j est'is kiel mirakl'a fabel'o mez'e de la nun'a komplik'a, problem'plen'a, kaj por mult'a'j —simpl'e mizer'a viv'o.

Krom'e ni konstant'e sent'is viv'a'n interes'iĝ'o'n de la ambasador'o pri ni'a'j afer'o'j kaj li'a'n amik'a'n help'o'n : ekzempl'e, li instrukci'is al si'a'j help'ant'o'j liber'e akcept'i de esperant'ist'o'j send'aĵ'o'j'n al Hungari'o por tuj'a ( sen'pag'a ) eksped'o per diplomat'a poŝt'o.

Do mi vol'as esprim'i al s - ro Nanovfszky plej profund'a'n kaj sincer'a'n dank'eg'o'n de ĉiu'j moskvaj kaj ruslandaj esperant'ist'o'j. Ebl'e li leg'os tiu'j'n ĉi vort'o'j'n... Li'a deĵor'period'o fin'iĝ'is kaj ni dezir'as al li ĉia'spec'a'j'n sukces'o'j'n en ĉia nun'a kaj est'ont'a ag'ad'o, por bon'o de ĉiu'j hom'o'j kaj special'e de esperant'ist'o'j.

Valentin Melnikov

Kie'n La Libr'o'j?

La novembr'a LOdE atent'ig'is pri la sort'o de KEB ( Kolektiv'a E - Bibliotek'o ).

Ankoraŭ neni'u person'o aŭ kolektiv'o en Ruslando esprim'is dezir'o'n re'pren'i respond'ec'o'n pri ĝi, kaj la libr'o'kolekt'o plu trov'iĝ'as en la loĝ'ej'o de Halina kaj Aleksander, dum la gazet - fak'o ( escept'e de la period'aĵ'o'j Ruslandaj kaj Sovet'uni'a'j ) est'as konserv'at'a en la sub'tegment'ej'o de Viktor Sapoĵnikov en Jalutorovsk.

La Komitat'o de la Urala Esperant'ist'a Societ'o de'nov'e pet'as, ke ĉiu'j interes'it'o'j anonc'u si'a'n dezir'o'n re'pren'i la kolekt'o'j'n, pri kies sort'o decid'os Konferenc'o de UES ( april'o, Jekaterinburg ).

Bon'vol'u skrib'i al la Komitat'o de UES je la redakci'a adres'o de La Ond'o .

Tatjana Kulakova sekretari'o de UES

Bon'a valor'o por si'a prez'o

La 11an numer'o'n de vi'a revu'o mi ricev'is en sen'riproĉ'a stat'o. La artikol'o pri la konfuz'o kaj konflikt'o'j lert'e uz'as la font'o'j'n de ni'a mov'ad'o por batal'i la mal'bon'o'n nun'a'n. La et'a tekst'o pri “ afer'o jud'a kaj satan'a ” en paĝ'o naŭ far'as strang'a'n impres'o'n. Kial don'i atent'o'n al frenez'ul'o? Mi plej ŝat'as la anonc'et'o'j'n, ili don'as bild'o'n de ni'a inter'naci'a mov'ad'o.

Ebl'e en la literatur'a part'o de vi'a revu'o end'as don'i pli da atent'o al poem'o'j. Poem'o'j est'as pli mal'long'a'j, do pli bon'e konven'as al revu'o.

Mi'a sum'a juĝ'o : bon'a, leg'ind'a kaj legend'a revu'o. Ne ŝanĝ'u tro. En'tut'e vi'a revu'o ofert'as bon'a'n valor'o'n por si'a prez'o.

Frans Cobben ( Nederlando )

Vi baldaŭ perd'os la last'a'j'n abon'ant'o'j'n

Mi tut'e ne dub'as, ke Sergio Pokrovskij est'as tre saĝ'a hom'o. Sed kia'n rilat'o'n al la lingv'o Esperant'o aŭ E - Mov'ad'o hav'as li'a'j artikol'o'j, ekzempl'e, Slavon'a'j skrib'o'j ? Mem'kompren'e —neniu'n. Ĝis kiam vi daŭr'ig'os turment'i la leg'ant'o'j'n de la gazet'o per simil'a'j tut'e ne interes'a'j por E - publik'o artikol'o'j? Tia'manier'e ag'ant'e vi baldaŭ perd'os la last'a'j'n abon'ant'o'j'n de LOdE .

Ivars Barŝevskij ( Sovetsk, Ruslando )

Mir'ind'e inform'plen'a kaj inter'naci'a

Ni tre dank'as pro la vast'a, tamen sobr'e neŭtral'a jar'fin'a super'rigard'o pri Esperant'o en 1998 de Aleksander Korĵenkov. Oni pov'us al'don'i al la event'ar'o, ke La Ond'o de Esperant'o evolu'is al mir'ind'e inform'plen'a kaj inter'naci'a gazet'o!

Douglas Draper sekretari'o de Norveg'a E - Lig'o

Mi sen'pacienc'e atend'os

Mi est'as abon'ant'o de vi'a ŝat'at'a revu'o La Ond'o de Esperant'o . Dum jar'o 1998 ĉi'a'j numer'o'j ating'is mi'n en ord'o. Sincer'a'n dank'o'n! Al mi tre plaĉ'as nov'aĵ'o'j pri la E - mov'ad'o en Ruslando, beletr'o, histori'o. Mi ĉiu'monat'e sen'pacienc'e atend'os nov'a'n numer'o'n de LOdE.

Petras Rukŝenas ( Litovio )

Alt'a pretend'o

Est'as alt'a pretend'o sam'temp'e sci'ig'i si'a'n rus'a'n leg'ant'ar'o'n pri ekster'land'a'j okaz'aĵ'o'j, don'i rus'a'j'n pri'mov'ad'a'j'n raport'o'j'n ( kiu'j interes'u ankaŭ ekster'land'an'o'j'n ) kaj beletr'a'j'n tekst'o'j'n alt'kvalit'a'j'n. Mi'a'opini'e, pri'pens'ant'e la kondiĉ'o'j'n sub kiu'j la el'don'ad'o okaz'as, oni kontent'ig'e sukces'as. Mal'help'as la dis'vast'iĝ'o'n la ĉi - land'a'j en'mov'ad'a'j mal'konsent'o'j ( kiu'j'n mi ankoraŭ ne ver'e kompren'is ), la for'est'o de pag'i'pov'o kaj la mal'fid'ind'a kaj mal'rapid'a poŝt'sistem'o. Ricev'ant'e la kajer'o'j'n monat'o'j'n prokrast'it'e, mi jam plej'mult'o'n leg'is inter'ret'e. Sed pri tio, la redaktor'o'j neni'o'n pov'as far'i...

Kontraŭ'e, la el'don'ant'o'j merit'as eg'a'n laŭd'o'n, ke oni sukces'as persist'e el'don'i sufiĉ'e alt'kvalit'a'n revu'o'n sub la nun'a'j kondiĉ'o'j.

Baard Hekland ( Norvegi'o —Ruslando )

Ne pli'bon'ig'u

Plaĉ'as al mi vi'a revu'o laŭ form'o, aspekt'o kaj stil'o. Ankaŭ la en'hav'o est'as interes'a kaj plezur'e leg'ebl'a.

Mi nur pet'as vi'n, ne prov'u “ pli'bon'ig'i ” la aspekt'o'n de La Ond'o . Konserv'u la nun'a'n simpl'a'n paper'o'n kaj simpati'a'n, facil'e leg'ebl'a'n, liter'tip'ar'o'n. Kiel negativ'a'n ekzempl'o'n de “ pli'bon'ig'ad'o ” rigard'u Herold'o'n , kiu pro la bril'ant'a paper'o kaj et'a'j liter'o'j iĝ'is tre mal'facil'e leg'ebl'a.

Marian Lab'a ( Pollando )

Pens'i Pri Unu'ec'a Strategi'o

Kiel deleg'it'o de Svis'a E - Societ'o en la Forum'o por la Esperant'a Civit'o, organiz'it'a de Pen - centr'o kaj Er'a, mi sent'as mi'n apart'e koncern'at'a de la artikol'o de Jouko Lindstedt ( LOdE . 1998 : 11 ).

Unu'e mi tre ŝat'is la titol'o'n Esperant'o aparten'as al ĉiu'j . Mi kompren'as, ke esperant'ist'o'j iom tim'as pri'ide'a'j'n debat'o'j'n ĉar ili tim'as kverel'o'j'n ( kiel sub'strek'as ali'a artikol'o en la sam'a numer'o, de Aleksander Korĵenkov ) kaj “ prefer'as ĝu'i la viv'o'n, est'i bon'e kun'e ”, kiel dir'is estr'ar'an'in'o. Kaj fakt'e est'us mal'facil'e organiz'i debat'o'j'n pri tiu tem'o : krom Giorgio Silfer kaj Er'a, la iniciat'ant'o'j, kiu sufiĉ'e kompetent'us por nutr'i la debat'o'n, al'port'ant'e ali'flank'a'j'n ide'o'j'n?

Mi est'is interes'at'a de la Forum'o, ĉar mi opini'as, ke ni'a mov'ad'o dev'us pens'i pri ia unu'ec'a strategi'o rilat'e la ekster'a'n mond'o'n ( kaj rilat'e si'n mem ). UEA bedaŭr'ind'e ne rol'as tiel, ĝi eksklud'as anstataŭ kun'ig'i, kiel montr'as leter'o de Giorgio Pagan'o en la sam'a numer'o. Esperanti'o dev'us lern'i pri demokrati'o kaj kapabl'i kun'labor'i, konserv'ant'e si'a'j'n intern'a'j'n divers'ec'o'j'n. Sed, kiel tut'prav'e dir'as Jouko Lindstedt, ne en la spirit'o de Grütli ( la tri svis'o'j alianc'iĝ'is kontraŭ mal'amik'o'j, en defend'em'a spirit'o tut'e ne taŭg'a al nun'a Esperanti'o ), sed trankvil'e, ebl'e iom post iom alianc'iĝ'i sam'e kiel form'iĝ'as Eŭrop'o. Kaj, por Esperanti'o mi prefer'us la model'o'n de la Eŭrop'a Konsil'ant'ar'o al tiu de Eŭrop'a Uni'o, ni tamen ne bezon'as ŝtat'o'n.

Mi est'as absolut'e kontraŭ la pakt'o rezult'it'e de la Forum'o. Kiel dir'as Jouko Lindstedt, anstataŭ unu'ig'i, “ ĝi kre'as du'a'n mov'ad'o'n ”. En la sam'a direkt'o mi dezir'as al'don'i, ke mi part'o'pren'is la Forum'o'n, ĉar mi tut'e konsent'as pri la kvin tez'o'j, propon'it'a'j kiel baz'o al la forum'a'j diskut'o'j, krom la emfaz'o de la kultur'a'j centr'o'j mal'favor'e al la grand'a'j kongres'o'j. Ni esperant'ist'o'j, tro'oft'e minoritat'ig'it'a'j, bezon'as foj'e est'i en amas'o. Kaj tie ni dev'as re'kon'i la merit'o'n de UEA, ĝi kapabl'as kun'ven'ig'i amas'o'n.

Mi do tre ŝat'is la spirit'o'n de la artikol'o de Jouko Lindstedt, sed mi ŝat'us dir'i al li, ke plu ekzist'as hom'o'j ankoraŭ proksim'a'j al la ide'o'j de Rauma, kiu'j ne dezir'as en'ferm'iĝ'i en iu sekt'o, kaj tut'e ne neces'e sekv'as la post'a'j'n ide'o'j'n de la tiel dir'it'a'j “ raŭm'ist'o'j ” ( Szeged ktp ).

Mi ankaŭ ŝat'us rimark'i, ke ne tiu'j “ raŭm'ist'o'j ” propon'is, dum la Forum'o, “ ating'i agnosk'o'n far'e de la dublina Buro'o de la mal'pli dis'vast'ig'it'a'j lingv'o'j ”, sed Er'a far'is tio'n unu'e kaj post'e la Forum'o voĉ'don'e akcept'is la propon'o'n.

Oni tamen ne pov'as riproĉ'i al Er'a rezign'i pri ia mal'venk'o. Mi opini'as, ke tiu propon'o ne est'as tuj for'ĵet'ind'a. Agnosk'i, ke ni est'as nun minoritat'o, kaj dezir'i est'i re'kon'at'a tia ( emfaz'ant'e la valor'a'n kultur'a'n apart'ec'o'n de tiu minoritat'o ) ne neces'e montr'as, ke ni rezign'as pri pli vast'a re'kon'o.

Nicole Margot ( Svis'land'o )

Intervju'o kun prezid'ant'o de Olŝtina E - Klub'o Andrzej Gielert

MZ. Kio est'as “ Freŝ'o ”?

Ag. Fru'somer'a Renkont'iĝ'o Esperant'a Ŝok'ant'a Obstin'ul'o'j'n. Olŝtinaj ge'esperant'ist'o'j ĝi'n organiz'as ĉiu'jar'e fin'e de juni'o. Ĉi - jar'e Freŝ'o okaz'os jam por la ses'a foj'o 30 ju'n. —4 jul. Laŭ ni'a sci'o ĝi est'as unik'a en Esperant'uj'o...

MZ. Ĉiu E - aranĝ'o est'as unik'a...

Ag. Vi prav'as, sed dir'u, ĉu est'as E - renkont'iĝ'o dum kiu vi pov'as gajn'i mon'o'n? Dum Freŝ'o —jes! Sufiĉ'as, ke vi iom'et'e kon'as Esperant'o'n, E - mov'ad'o'n kaj ĝi'a'n kultur'o'n kaj histori'o'n. Por gajn'i bel'a'j'n kaj riĉ'a'j'n premi'o'j'n oni dev'as solv'i ĉ. dek kviz'o'j'n —konkurs'aĵ'o'j'n po 10 demand'o'j en ĉiu kviz'o. Ĉiu part'o'pren'ant'o de Grand'a Kviz'o dev'as solv'i ĉ. cent kviz'er'o'j'n kaj la plej perfekt'a gajn'as ĉef - premi'o'n.

MZ. Kiu gajn'is ĉef - premi'o'j'n?

Ag. En 1997 s - ro Jerzy Konieczny, pol'o, kiu pren'is preskaŭ 1000 uson'a'j'n dolar'o'j'n kaj pas'int - jar'e —s - in'o Dorota Burchardt, pol'in'o, konker'is preskaŭ 600 USD... Oni dev'as al'don'i, ke ĉi - jar'e du'dek person'o'j ricev'is mon - premi'o'j'n kaj ĉiu'j “ kviz'an'o'j ” ricev'is divers'a'j'n ali'a'j'n premi'o'j'n...

MZ. Mi vid'as, ke nur pol'o'j gajn'as...

Ag. Preskaŭ. Strang'a afer'o —ali'land'an'o'j aŭ ne bezon'as mon'o'n aŭ ne kred'as je tio, ke oni pov'as gajn'i mon'o'n dum E - renkont'iĝ'o... Kiam ni start'is kun ni'a Freŝ'o, ni pens'is, ke ĝi est'os interes'a por rus'o'j kaj ali'a'j paradiz'an'o'j ( el eks - komun'ism'a'j land'o'j ), por kiu'j 1000 - dolar'a mon'premi'o est'as grav'a sum'o... evident'iĝ'is, ke ne... krom'e —pol'o'j gajn'as ebl'e pro tio, ke ili est'as simpl'e perfekt'a'j esperant'ist'o'j, ĉu?

MZ. Kial vi'a aranĝ'o okaz'as fin'e de juni'o, fakt'e fru'somer'e?

Ag. Pro du kial'o'j... La unu'a —ĉar prepar'o'j al ĉi renkont'iĝ'o est'as temp'o'rab'a'j, ĝi'a organiz'ad'o fin'e de juni'o efik'as, ke tut'a somer'feri'o por la organiz'ant'o'j est'as post'e liber'a! La du'a —se vi vol'as bon'e aranĝ'i vi'a'n propr'a'n somer'feri'o'n, vi pov'as gajn'i mon'o'n dum Freŝ'o por vi'a feri'ad'o... Por bon'a feri'ad'o —dum Freŝ'o gajn'ad'o!..

MZ. Ĉu Freŝ'o est'as nur kviz'o - konkurs'o'j?

Ag. Absolut'e ne! Kvankam la ĉef'a part'o de ni'a aranĝ'o est'as kviz'o'j... sed krom tio ni organiz'as preleg'o'j'n, art'a'n program'o'n, inter'kon'a'n vesper'o'n, ekskurs'o'j'n, tradici'a'n “ bier'a'n vesper'o'n ĉe la fajr'o ”, diskut'rond'o'j'n, renkont'iĝ'o'n kun redaktor'o'j de la lok'a'j gazet'o'j ktp...

MZ. Kiu don'as al vi mon'o'n?

Ag. Ĝeneral'e —bon'a'j rilat'o'j... jes, kun la urb'estr'o, kiu de'komenc'e ĉiu'jar'e apog'as ni'a'n aranĝ'o'n ne nur moral'e... kun la region'estr'o, kiu de antaŭ ne'long'e apog'as ni'n... kun mult'a'j olŝtinaj firma'o'j, kiu'j pli kaj pli mult'e da mon'o direkt'as al ni'a inter'naci'a renkont'iĝ'o. Interes'a afer'o : ĉiu'jar'e dum Freŝ'o ni organiz'as “ bier'a'n vesper'o'n ĉe la fajr'o ”, al kiu ni invit'as ĉiu'j'n apog'ant'o'j'n.

Ni sci'as, se apog'ant'o ven'os kaj spekt'os ni'a'n Freŝ'o'n, ven'ont'jar'e ni ricev'os mon'o'n de li, se ne —ni ne ricev'os mon'o'n de li, aŭ ricev'os ne mult'e da mon'o kaj kun grand'a'j mal'facil'aĵ'o'j. Simpl'e oni dev'as ĉiam invit'i donac'ant'o'j'n por prezent'i ni'a'n E - renkont'iĝ'o'n...

MZ. Kial vi ne inform'as vast'e pri Freŝ'o?

Ag. Ho, mi'a Di'o... ni mult'e inform'as E - revu'o'j'n, sed ni'a propon'o est'as tamen tiom ne'kred'ebl'a, ke redaktor'o'j ne aper'ig'as ĝi'n... Krom tio ni posed'as propr'a'n ret'paĝ'o'n http : / / www. art. olsztyn. pl / freŝ'o / kaj tie vi pov'as mem inform'iĝ'i pri ni'a aranĝ'o...

MZ. Kiu'manier'e oni pov'as al'iĝ'i al vi'a aranĝ'o kaj ricev'i pli detal'a'j'n inform'o'j'n?

Ag. Divers'manier'e... al mi'a ret'adres'o :

<address> angiel@polbox. com address> aŭ per limak'a poŝt'o : Pol'a E - Asoci'o —Vojevodi'a Fili'o, PL - 10 950 Olsztyn, skr. poczt. 420, Pollando.

Intervju'is Marian Zdankowski

Kiam tiu ĉi kajer'o est'is en'paĝ'ig'at'a, ni ricev'is nov'a'n inform'o'n de s - ro Zdankovski.

Ĉi - jar'e vizit'os Olŝtin ankaŭ Mikael'o Bronŝtejn kaj Georgo Handzlik. Ankaŭ buŝ'e konfirm'is si'a'n Alt'a'n Protekt'o'n por Freŝ'o eks'a pol'a prezident'o —Lech Walesa, kiu jam protekt'is E - aranĝ'o'n en 1996. La rev'o de la organiz'ant'o'j est'as, ke ankaŭ du'a Alt'a Protekt'ant'o est'u ali'a Nobel'premi'it'o —Reinhard Selten, sed ĝis nun la organiz'ant'o'j ne hav'as respond'o'n al si'a pet'o.

Kviz'em'ul'o'j de ĉiu'j land'o'j —unu'iĝ'u en Olŝtino!

Georgo Deŝkin

A. Dombrovskij

Dir'is glor'a Arĥimedo :

Don'u punkt'o'n de apog'o,

Kaj jen sol'a ter'a'n glob'o'n

Mi lev'ig'os sen mensog'o.

Dir'is la sankt'ul Asiz'a :

Frat'o'j, pli da am hav'ant'e,

Ni di'ig'us la hom'ar'o'n,

Ĉarm'us best'o'j'n kares'ant'e.

Ho ve! L Arĥimeda punkt'o

Est'as inter rev'fantom'o'j,

Mank'as am , neni'a mir'o,

Ke best'iĝ'as nun la hom'o'j.

LOdE . 1911 : 1.

Eska

Roman'o Frenkel

Czeslaw Kozlowski

L. Levenzon

Aleksandro Martakov

Printemp'a nokt'o... kun la flam'o

Najtingal'o post river'o

Kant'as kant'o'n pri esper'o,

Pri feliĉ'o kaj pri am'o...

Ek'brul'ig'is per la sent'o

Mi'a'n kor'o'n bel'a kant'o...

Ho, feliĉ'a am'moment'o!

Al mi ven'is Vi am'ant'o!..

LOdE . 1909 : 6—7

Mario Tenner

La tri'lingv'a herez'o

... Kiam Konstanten'o est'is en Venecio, kun'ven'is kontraŭ li'n la Latin'a'j episkop'o'j, monaĥ'o'j kaj pastr'o'j, kaj lev'is la tri'lingv'a'n herez'o'n dir'ant'e :

—Kiel aŭdac'is vi kre'i skrib'o'n por la slav'o'j kaj instru'i ĝi'n al ili, ĝi'n kiu'n neni'u antaŭ'e invent'is : nek apostol'o, nek pap'o ; nek Gregorio la Dialog'a 1 , nek Hieronimo, nek Aŭgusteno? Ni kon'as nur tri lingv'o'j'n, en kiu'j Di'o per special'a'j skrib'o'j est'u glor'at'a : la hebre'a'n, la grek'a'n kaj Latin'o'n... [ VK, cap. 16 ]

En divers'a'j epok'o'j oni prezent'is divers'a'j'n argument'o'j'n favor'e al koncern'a'j “ sankt'a'j lingv'o'j ”.

La lingv'o de Adamo

“ sur la tut'a ter'o est'is nur unu lingv'o kaj unu parol'manier'o ”, asert'as Bibli'o [ Ge'n 11 : 1 ]. Kaj baldaŭ post la Diluv'o la hom'ar'o vol'is konstru'i por si urb'o'n kaj tie tur'o'n, spec'o'n de ĉiel'a ŝtup'ar'o sonĝ'ot'a de Jakobo [ Ge'n 28 : 12 ].

Nun nub'o'skrap'a'j konstru'aĵ'o'j est'as afer'o ordinar'a, sed tiam la ide'o tiom ŝok'is la Etern'ul'o'n, ke li konfuz'is la lingv'o'j'n.

Tamen unu famili'o, la Arpaĥŝadidoj, dizert'is la publik'a'n labor'o'n. Arpaĥŝad est'is fil'o de Sem, unu el li'a'j pra'nep'o'j ricev'is la nom'o'n Peleg, “ ĉar dum li'a viv'o divid'iĝ'is la ter'o ” [ Ge'n 10 : 25 ]. El la genealogi'o [ Ge'n 11 : 10—18 ] kalkul'ebl'as, ke Peleg viv'is en la jar'o'j 102—341 post la Diluv'o.

Tial la Arpaĥŝadidoj konserv'is pur'a kaj ne'difekt'it'a la pra'lingv'o'n de Adamo kaj Noa, la lingv'o'n en kiu la Sankt'a Skrib'o est'as rivel'it'a. Abrahamo est'is pra - pra - pra - nep'o de Peleg kaj dum la unu'a'j 140 jar'o'j de si'a viv'o pov'is aŭd'i la antaŭ'diluv'a'n lingv'o'n rekt'e el la buŝ'o de si'a pra'ul'o Sem, aĝ'ant'a 460 jar'o'j'n kiam Abram nask'iĝ'is.

Ver'dir'e, se la Bibli'a mit'o cel'is eksplik'i la de'ven'o'n de la lingv'o'j, ĝi tamen fiask'is pri la franc'a, rus'a aŭ Esperant'o. Eĉ pli mal'bon'e, ni ne sci'as kiu'j el la Abraham'id'o'j konserv'is pli pur'a'n pra'lingv'o'n : ĉu la arab'o'j post'e'ul'o'j de li'a pli aĝ'a fil'o Iŝmaelo ( la Nobl'a Koran'o ja est'is rivel'it'a “ en la klara arab'a lingv'o ” ), aŭ la Izrael'id'o'j post'e'ul'o'j de Isaako? La lingv'ist'o'j ĝeneral'e konsent'as, ke la klasik'a arab'a est'as pli arkaik'a ol la klasik'a hebre'a ( kelk'a'j propr'a'j nom'o'j Bibli'a'j konserv'is fin'aĵ'o'j'n perd'it'a'j'n de la hebre'a, kiu'j'n la masor'ist'o'j ne sukces'is tut'e for'redakt'i ).

La nun'a'n lingv'o'politik'o'n de la Sinjor'o karakteriz'as la Pentekost'a plur'lingv'ec'o, kies specimen'o'j'n regul'e prezent'as Johano Paulo II. Tamen en “ la last'a'j temp'o'j ” la hom'ar'o sen'dub'e re'trov'os “ la pur'a'n lingv'o'n ”, kvankam ĉe cirkonstanc'o'j infer'e mal'esper'ig'a'j [ Cef 3 : 8—9 ] :

Tial atend'u mi'n, dir'as la Etern'ul'o, ĝis mi mi'a'temp'e lev'iĝ'os ; ĉar mi decid'is kolekt'i la naci'o'j'n, kun'ven'ig'i la regn'o'j'n, por el'verŝ'i sur ili'n mi'a'n koler'o'n, la tut'a'n flam'o'n de mi'a indign'o ; ĉar de la fajr'o de mi'a sever'ec'o for'brul'os la tut'a ter'o. Tiam mi re'don'os al la popol'o'j lingv'o'n pur'a'n, por ke ĉiu'j vok'ad'u la nom'o'n de la Etern'ul'o kaj serv'ad'u al li unu'anim'e.

El leter'o de Aristeo

... Demetrio el Falero, la estr'o de la reĝ'a bibliotek'o, ricev'ad'is mult'e da mon'o por kolekt'i, kiom li pov'is, ĉi'a'j'n libr'o'j'n de la mond'o por Ptolemeo la reĝ'o de Egipt'uj'o, grand'a libr'o'ŝat'ant'o. Foj'e la reĝ'o demand'is li'n en mi'a ĉe'est'o :

—Kiom da libr'o'j jam est'as en la bibliotek'o?

—Pli ol du'cent mil, ho reĝ'o, —respond'is Demetrio, —sed mi esper'as baldaŭ kolekt'i la rest'o'n, tiel ke est'os pli ol kvin'cent mil. Al'vort'e, mi aŭd'is, ke la Leĝ'o de la jud'o'j est'as kopi'ind'a kaj merit'as lok'o'n en vi'a bibliotek'o.

—Kio do mal'help'as vi'n aranĝ'i tio'n? —demand'is la reĝ'o. —Vi hav'as ja ĉiu'j'n rimed'o'j'n.

—Neces'as traduk'i ili'n. Ĉar en si'a land'o la jud'o'j parol'as apart'a'n lingv'o'n. Oni oft'e konfuz'as ĝi'n kun la arame'a, sed ĝi est'as ali'a.

La reĝ'o kompren'is la afer'o'n kaj ordon'is prepar'i leter'o'n al la ĉef'pastr'o de la jud'o'j (... ) Ĝi tekst'is jen'e :

Reĝ'o Ptolemeo salut'as ĉef'pastr'o'n Eleazaro (... )

Dezir'ant'e montr'i mi'a'n aprec'o'n al ĉiu'j jud'o'j de la mond'o kaj de la ven'ont'a'j generaci'o'j, mi decid'is ke vi'a Leĝ'o est'u traduk'it'a el vi'a lingv'o hebre'a en la grek'a'n, por met'i tiu'j'n libr'o'j'n en mi'a'n bibliotek'o'n.

Tial vi far'os bon'e se vi elekt'os po ses mal'jun'ul'o'j'n el ĉiu'j trib'o'j vi'a'j, hom'o'j'n pi'a'j'n en la viv'o kaj spert'a'j'n en la Leĝ'o, kapabl'a'j'n preciz'e ĝi'n traduk'i.

Mi send'as mi'a'n gvardi'estr'o'n Andreo kaj Aristeon, hom'o'j'n tre estim'ind'a'j'n, por prezent'i al vi la afer'o'n kaj cent talant'o'j'n da arĝent'o (... )

Vi far'os al mi komplez'o'n se vi sci'ig'os, kio'n vi dezir'as.

Al tio Eleazaro konven'e respond'is :

Ĉef'pastr'o Eleazaro salut'as reĝ'o'n Ptolemeo.

Akcept'u mi'a'j'n bon'dezir'o'j'n por vi, por reĝ'in'o Arsinoa vi'a frat'in'o, kaj por vi'a'j id'o'j (... )

Ni far'os laŭ vi'a dezir'o —kvankam ĝi est'as ne'kutim'a —ĉar vi far'is por ni mult'a'j'n kaj ekster'ordinar'a'j'n favor'o'j'n. Antaŭ la tut'a popol'o mi elekt'is po ses mal'jun'ul'o'j'n el ĉiu trib'o, kaj mi send'as ili'n al vi kun kopi'o de ni'a Leĝ'o.

Est'us afabl'aĵ'o, ho just'a reĝ'o, se vi ordon'os ke post la plen'um'o de la traduk'o la hom'o'j est'u tuj sekur'e al ni re'ven'ig'it'a'j.

... Tri tag'o'j'n post la ven'o de la saĝ'ul'o'j Demetrio akompan'is ili'n en la Nord'a'n distrikt'o'n de Faros'o. Li loĝ'ig'is ili'n en apart'a dom'o sur la mar'bord'o, izol'it'a kaj trankvil'a, tre konven'a por scienc'a'j stud'o'j. Tie ili labor'is, akord'ig'ant'e si'a'j'n traduk'o'j'n, kaj ĉio inter'konsent'it'a est'is konven'e skrib'at'a sub la redakt'o de Demetrio...

( La reĝ'o Ptolemeo Filadelf'o reg'is Egipt'uj'o'n ek'de 284 / 285 a. K. ; Demetrio el Falero mort'is baldaŭ post 283 a. K. La “ Leter'o de Aristeo ” est'is referenc'it'a jam en la 2 - a jc a. K., kaj Jozefo Flavio resum'is ĝi'n sur 10 paĝ'o'j en si'a'j “ Antikv'aĵ'o'j jud'a'j ”, libr'o 12, ĉap. 2. Post kelk'a'j jar'cent'o'j Talmud'o don'is si'a'n versi'o'n de tiu fabel'o en la Rul'o 9. )

Versi'o Talmud'a

Reĝ'o Ptolemeo kun'ven'ig'is 72 mal'jun'ul'o'j'n. Li lok'is ili'n en 72 ĉambr'o'j'n, ĉiu'n apart'e, sen dir'i kial li ili'n ven'ig'is. Li en'ir'is la ĉambr'o'n de ĉiu kaj dir'is :

—Skrib'u por mi Tora'o'n de Moŝe vi'a majstr'o.

Di'o met'is en la kor'o'n de ĉiu kiel traduk'i ident'e al ĉiu'j ceter'a'j.

Tiu est'is mal'ĝoj'a tag'o, kiel klar'ig'as la saĝ'ul'o'j en Megilat Ta ’ anit :

Je la 8 - a de Tebet , kiam Tora'o iĝ'is traduk'it'a en la grek'a'n sub reĝ'o Ptolemeo, mal'lum'o fal'is sur la mond'o'n kaj daŭr'is tri tag'o'j'n. Kio'n tio simil'is? Leon'o'n en'kaĝ'ig'it'a'n. Antaŭ ia kapt'it'ec'o ĉiu'j tim'is ĝi'n kaj fuĝ'is de ĝi. Kaj nun ĉiu'j ven'is rigard'i ĝi'n kaj dir'is :

—Kie do est'as ĝi'a fort'o?

La kultur'lingv'o de la klasik'a epok'o

Iel ajn, la grek'a lingv'o posed'is di - inspir'it'a'j'n libr'o'j'n de la Mal'nov'a kaj de la Nov'a Testament'o'j. Tio est'is ia ĉef'a merit'o en la opini'o de la krist'an'o'j Mez'epok'a'j, pri kiu'j tem'as en ni'a ese'o.

Evident'e, la grek'a posed'is ankaŭ pli bon'kvalit'a'j'n kultur'a'j'n valor'o'j'n scienc'a'j'n, filozofi'a'j'n, literatur'a'j'n, teatr'a'j'n... Ni'n ating'is nur mal'grand'a on'o kiu'n bon'vol'is konserv'i la generaci'o'j Mez'epok'a'j.

La kultur'lingv'o de la “ Sovaĝ'a Okcident'o ”

Si'a'n karier'o'n de kultur'lingv'o Latin'o far'is jam post'mort'e, post la barbar'a konker'o.

En la klasik'a Romio la tut'a filozofi'o kaj scienc'o est'is grek'lingv'a'j. Latin'o hav'is relativ'e modest'a'n kolekt'o'n da bon'kvalit'a poezi'o, en kelk'a'j ĝenr'o'j kompar'ebl'a'n kun si'a helen'ism'a model'o ; eminent'a'j'n ( kvankam tre mem'centr'a'j'n ) verk'o'j'n politik'a'j'n, jur'a'j'n, milit'a'j'n, satir'a'j'n kaj histori'a'j'n. La teatr'o'n anstataŭ'is pantomim'o kaj cirk'o. Ciceron'o, Lukreci'o, Senek'o prov'is verk'i en la ĝenr'o filozofi'a, sed tiu'j verk'o'j aparten'as pli al la Latin'a filologi'o ol al original'a filozofi'o. La lingv'aĵ'o metafizik'a rest'is sub'evolu'int'a ( proksim'um'e kiel la fak'a termin'ar'o de Esperant'o ), kaj eĉ grand'a'j ŝat'ant'o'j de Latin'o ( ekz - e Marko Aŭreli'o ) verk'is en la grek'a por esprim'i delikat'a'j'n pens'o'nuanc'o'j'n.

Kontraŭ'ekzempl'o'n prezent'as la Histori'o Romia de Amiano Marcelino : kvankam de'nask'a grek'lingv'an'o, li tamen prefer'is verk'i ĝi'n Latin'e.

Post la barbar'a konker'o la sci'o de la grek'a iĝ'is rar'a, kaj kun ĝi perd'iĝ'is la pli grand'a part'o de la kultur'o. El ĉiu'j verk'o'j de Platon'o, en Latin'o ekzist'is nur Timeo ; tial Boecio, la last'a romi'an'o, decid'is traduk'i por si'a'j sam'lingv'an'o'j la verk'o'j'n de Platon'o kaj Aristotelo. Li sukces'is traduk'i nur kelk'a'j'n verk'o'j'n logik'a'j'n de Aristotelo ; verk'o'j'n de Platon'o li eĉ ne komenc'is traduk'i, kiam Teodoriĥo ordon'is li'n ekzekut'i 2 ; kaj ĝis la 12 - a jc li'a'j traduk'o'j rest'is la plej serioz'a part'o da tio, kio'n la Okcident'o hered'is de la antikv'ec'o ( la “ mal'nov'a logik'o ” ).

Do, rest'is ne'mult'e, kaj la lingv'o mem rest'is sub'evolu'int'a 3 .

La skolastik'o komenc'iĝ'os de tie, kie inter'romp'iĝ'is la labor'o de Boecio. Sed kurioz'e, la okcident'an'o'j prefer'os traduk'i el ali'a kultur'lingv'o ( la arab'a ). Du - tri jar'cent'o'j'n post la epok'o, kie est'as ankr'it'a ni'a ese'o, la Okcident'a skolastik'o lev'iĝ'os ĝis la nivel'o de la Bizanci'a kaj arab'a ; sed dum'e inter ili est'as abism'o, kaj Miĥaelo III ( la imperi'estr'o de la romi'an'o'j ) respond'e al la pretend'o'j de pap'o Nikolao I de Romo nom'os la rigid'a'n kaj mal'riĉ'a'n Latin'o'n “ lingv'o barbar'a kaj skit'a ”.

Pilat'ism'o

Do, en la Orient'o est'is mult'e da kultur'a'j lingv'o'j, mult'e da urb'eg'o'j krist'an'a'j kaj kvar patriark'o'j ; en la Okcident'o est'is nur po unu da ili. Kaj malgraŭ tiu monopol'o la pozici'o de Latin'o est'is iom mal'fort'a.

Ŝajn'as ke Izidor'o de Sevil'o ( m. 636 ) unu'a proklam'is Latin'o'n “ sankt'a lingv'o ” ; en si'a'j Etim'ologi'o'j li pruv'e cit'is Evangeli'o'n [ Jn 19 : 19—20 ] :

Kaj Pilato ankaŭ skrib'is titol'o'n, kaj sur'met'is ĝi'n sur la kruc'o'n. Kaj est'is skrib'it'e : Jesuo Nazareta, la reĝ'o de la jud'o'j.

Tiu'n titol'o'n mult'a'j el la Jud'o'j leg'is ; ĉar la lok'o, kie Jesuo est'is kruc'um'it'a, est'is proksim'e de la urb'o ; kaj ĝi est'is skrib'it'a Hebre'e kaj Latin'e kaj Grek'e.

El tio Romo konklud'is, ke nur la tri menci'it'a'j lingv'o'j konven'as por publik'e glor'i Di'o'n. Rezon'ad'o ŝajn'e ne'refut'ebl'a ĉar tut'e ekster'logik'a : unu foj'o'n iu uz'is Latin'o'n en kompani'o kun la grek'a kaj arame'a por publik'e ironi'i pri Jesuo —sekv'e ankaŭ Latin'o est'as ekskluziv'e konven'a por la cel'o'j liturgi'a'j.

Tamen Konstanten'o - Cirilo trov'is respond'o'j'n.

Unu'e, li tre traf'e nom'is si'a'j'n opon'ant'o'j'n pilat'an'o'j 4 .

Kaj du'e, li trov'is ankaŭ pli subtil'a'n argument'o'n, tre dialektik'e turn'int'e la dir'o'n de Paŭlo [ 1Kor 14 : 6—16 ] :

Sed nun, frat'o'j, se mi ven'us al vi, parol'ant'e per [ ne'kompren'ebl'a'j ] lingv'o'j, kiel mi vi'n help'us, se mi ne parol'us al vi, aŭ en form'o de mal'kaŝ'ad'o, aŭ de sci'ad'o, aŭ de profet'ad'o, aŭ de instru'ad'o?... Tiel ankaŭ vi, se vi per la lang'o ne don'as parol'o'n facil'e kompren'ebl'a'n, kiel oni sci'os, kio est'as parol'at'a? ĉar en la aer'o'n vi parol'us. Ebl'e est'as tiom da spec'o'j de voĉ'o'j en la mond'o, kaj neni'a est'as sen'signif'a. Se do mi ne sci'os la signif'o'n de la voĉ'o, mi est'os, rilat'e la parol'ant'o'n, barbar'o, kaj la parol'ant'o est'os por mi barbar'o. Tiel sam'e ankaŭ vi... klopod'u, ke vi hav'u abund'e por la edif'o de la eklezi'o... Ali'e, se vi ben'as spirit'e, kia'manier'e tiu, kiu okup'as la lok'o'n de la mal'kler'ul'o, dir'os Am'e'n ĉe vi'a dank'esprim'o? ĉar li ne sci'as, kio'n vi dir'as...

Efektiv'e, Latin'a ( aŭ grek'lingv'a, aŭ hebre'a ) mes'o antaŭ slav'o'j est'us egal'e sen'senc'a, kiel Slavon'a glosolali'o antaŭ korint'an'o'j.

Daŭr'ig'ot'a

Not'o'j

1. Gregorio la Dialog'a : pap'o de Romo s - ta Gregorio la Grand'a ( 590—604 ), aŭtor'o de 4 “ Dialog'o'j ” pri Italiaj mirakl'o'far'int'o'j.

2. En la jar'o 524 / 525 ; tiel Teodoriĥo perd'is si'a'n reputaci'o'n de kler'a monark'o, kaj pap'o Gregorio la Grand'a menci'as en si'a'j “ Dialog'o'j ” ke kamp'ar'an'o vid'is la anim'o'n de la reĝ'o ĵet'at'a en krater'o'n de vulkan'o.

3. Ekz - e por la Aristotela termin'o “ ousia ”, centr'a en la krist'ologi'a'j disput'o'j, la eklezi'a'j patr'o'j Latin'a'j ne trov'is pli bon'a'n traduk'o'n ol substantia ; nur en skolastik'o, pli ol mil jar'o'j'n post Aristotelo, establ'iĝ'is pli adekvat'a termin'o essentia ( esenc'o ). Sed la Latin'a Kredo jam etern'ig'is la mis'traduk'o'n substantia, kaj iu'j histori'ist'o'j ortodoksiaj opini'as ke ĝust'e pro tiu konfuz'o la okcident'an'o'j mis'kompren'is la Kred'o'n kaj tial en'ŝov'is si'a'n filioque, ĉef'a'n dogm'a'n pretekst'o'n por la Skism'o.

Tiu'n mis'traduk'o'n Latin'o hered'ig'is al Esperant'o. Kvankam en si'a'j Ese'o'j ( “ Ni kaj Ĝi ”. La Lagun'a : Stafet'o, 1972. P. 188 ) Waringhien indik'is ke la ĝust'a traduk'o est'us “ sam'esenc'a ”, tamen Piv ial hav'as ( sub substanc'o ) :

en la rom'katolik'a dogm'o la Fil'o est'as sam'substanc'a kiel la Patr'o

—nu, special'e Roma ĉi tie est'as nur la ( mis ) termin'o, kiu ŝajn'as implic'i ke la du person'o'j est'as samŝtofaj.

( La termin'o Slavon'a : “ jedonosuŝĉnyj, do sam'esenc'a. Sam'radik'a noci'o special'e rom'katolik'a est'us la barbar - Latin'a transsubstantiatio. )

4. Ĉu hazard'a koincid'o ke en “ La majstr'o kaj Margarita ” la majstr'o est'as akuz'at'a pri “ fi - pilat'ism'o ”?

Mal'pli Da Titol'o'j, Pli Da Paĝ'o'j

Ŝajn'as, ke la libr'o'merkat'o de Esperant'uj'o est'as sufiĉ'e stabil'a. Ĉiu'jar'e ( escept'e de 1993 ) iom pli ol 100 el'don'ant'o'j produkt'as pli ol 200 libr'o'j'n kun la sum'a paĝ'o'nombr'o ĉ. 25 mil paĝ'o'j. La nun'a jar'o re'pruv'is kaj firm'ig'is tiu'n konstat'o'n.

1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 Nombr'o de libr'o'j en / pri Esperant'o 205 136 188 200 232 273 208 Sum'a paĝ'o'nombr'o de ĉiu'j libr'o'j 25789 18511 22078 23345 28637 27727 28769 Nombr'o de la el'don'int'o'j 103 98 132 113 146 124 127 Averaĝ'a paĝ'o'nombr'o de unu libr'o 126 136 117 116 123 102 138 Averaĝ'a prez'o de unu libr'o ( NLG ) 15, 9 20, 1 16, 9 16, 9 19, 3 16, 1 20, 1 Lern'o'libr'o'j, vort'ar'o'j, inform'il'o'j k. s. 36 23 35 30 39 19 28 Original'a beletr'o 24 17 27 25 25 31 24 Traduk'a beletr'o 31 28 43 34 47 59 54 Plan'lingv'ist'ik'o, esperant'ologi'o 27 21 19 21 31 32 15 Esperant'o ( kultur'o, mov'ad'o k. a. ) 18 15 14 28 24 27 26 Politik'o, filozofi'o, histori'o 17 6 11 13 12 23 24 Scienc'o kaj teknik'o, termin'ar'o'j 13 13 13 26 16 30 15 Religi'o 12 6 7 8 11 18 12 Ali'a'j tem'o'j 17 7 19 15 27 34 10

127 el'don'ej'o'j kaj el'don'em'a'j entuziasm'ul'o'j bon'e zorg'is, ke ne mank'u elekt'o en la libr'o - serv'o'j. Kvankam en 1998 Last'e aper'is registr'is mal'pli da libr'o'j ol en la antaŭ'a jar'o, ili est'is pli “ dik'a'j ”, kaj la total'a paĝ'o'nombr'o iom super'is tiu'n de 1997.

Kred'ebl'e la nombr'o de la broŝur'o'j est'as pli alt'a, kaj eĉ al ni'a redakci'a adres'o ven'as broŝur'o'j, kiu'j'n neniam registr'as Last'e aper'is —fin'fin'e, tiu list'o est'as ne bibliotek'a bibliografi'o, sed komerc'a ofert'o. Precip'e en la land'o'j bon'stat'a'j, dezir'ant'o el'don'i libr'et'o'n facil'e trov'as la ebl'o'n kompost'i kaj el'print'i ĝi'n per ne'mult'e'kost'a komput'il'o, kaj post'e port'i al iu el proksim'a'j pres'ej'o'j aŭ mult'obl'ig'a'j centr'o'j. Por tiu'j “ el'don'ist'o'j ” ne grav'as, ke ili'a'j fabrik'aĵ'o'j ŝok'as iu'j'n person'o'j'n, kiu'j kutim'as konsider'i libr'o'n art'verk'o, ili ne bezon'as kompost'ist'o'j'n, redaktor'o'j'n, pentr'ist'o'j'n kaj prov'leg'ant'o'j'n. Serioz'a'j libr'o'vend'ist'o'j evit'as propon'i tia'j'n “ libr'o'j'n ” al si'a'j klient'o'j, kaj la bon'intenc'a'j el'don'int'o'j dev'as mem zorg'i pri la distribu'o —plej'part'e sen'pag'a.

Ne Sub'taks'i Kaj Ne Super'taks'i

Ankaŭ la tem'a aspekt'o simil'as al la kutim'a. Pli ol kvar'on'o da tut'o est'as traduk'it'a'j beletr'aĵ'o'j. Last'jar'e en'mond'iĝ'is antologi'o'j serb'a, latin'a ( 2 volum'o'j ) kaj franc'a ( 6 volum'o'j! ). Est'is el'don'it'a la last'a ( tri'a ) volum'o de la ĉin'a klasik'aĵ'o Ruĝ'dom'a sonĝ'o . Aper'is ali'a'j atent'ind'a'j traduk'o'j : Sang'a nupt'o ( García Lorca ), Sonĝ'o'novel'o ( Schnitzler ), La ĉas'hund'o de la Baskerviloj ( Conan Doyle ), La sen'ĉes'a rakont'o ( End'e ) k. a. Inter la re'el'don'it'a'j el'star'as Cezar'o de Jeluŝiĉ kaj La Kun'ul'ar'o de l Ring'o de Tolkien. Tiu last'a el'ĉerp'iĝ'is nur du jar'o'j'n post la aper'o —ĉu oni plend'u pri mank'o de leg'o'interes'o en Esperant'uj'o?

La original'a sortiment'o est'as mal'pli el'star'a —domin'as broŝur'o'j el'don'it'a'j kost'e de la aŭtor'o'j. Inter la interes'a'j nov'aĵ'o'j est'as Durankulak de Sabira Stahlberg, sur parnas'o de Tim Carr, Promes'o en obskur'o de Manuel de Seabra kaj Tri rakont'o'j pri la mil'jar'a pac'o de John Francis. Tamen ebl'e pli grav'is post'e'um'a el'don'o de Orden'o de verk'ist'o'j ( Karolo Piĉ ) kaj re'el'don'o de Vojaĝ'o al Kazohinio ( Sándor Szathmári ).

Re'kresk'is la lern - literatur'o, dum fal'is la scienc'a kaj inter'lingv'ist'ik'a.

De'nov'e plej mult'a'j traduk'o'j est'is far'it'a'j el la franc'a —11. 7 traduk'o'j'n oni far'is el la german'a, po 6 —el la angl'a kaj rus'a, po 5 —el la kroat'a kaj portugal'a, en'tut'e el 25 lingv'o'j. La franc'a firm'ig'is si'a'n pozici'o'n —59 libr'o'j traduk'it'a'j el la franc'a est'is el'don'it'a'j en la last'a'j sep jar'o'j. Sekv'as la lingv'o'j angl'a ( 50 ), german'a ( 33 ), portugal'a ( 26 ), ĉin'a ( 24 ) kaj nederlanda ( 20 ). Grand'eg'a kontrast'o kun la Grand'a mond'o, kie oni vend'as plej'part'e traduk'o'j'n el la angl'a.

Neni'o Nov'as Sub La Su'n ’

En 1997 per 23 broŝur'et'o'j, el'don'it'a'j en la 1990aj jar'o'j de Edwin Grobe li'a uson'a el'don'ej'o Arizon'a Stel'o rang'is kiel la unu'a en la list'o de la el'don'ej'o'j. Ĉi - foj'e Last'e aper'is ne menci'is ĝi'n, kaj en la unu'a dek'o est'as nur kon'at'a'j el'don'ej'o'j. La ses'volum'a Franc'a Antologi'o met'is UFE al la unu'a lok'o ankaŭ en la paĝ'o'list'o, kiu'n pas'int - jar'e mal'ferm'is Magyar államvasutak Rt. ( Hungar'a'j Ŝtat'fer'voj'o'j ), el'don'int'a la 13 volum'o'j'n de la fer'voj'ist'a termin'ar'o.

Jen la statistik'o por 1998, apart'e por la libr'o - kaj paĝ'o - kvant'o.

Produkt'it'a'j libr'o'j en 1998

• UFE ( Franci'o ) 10
• UEA ( Nederlando ) 10
• Ĉin'a E - El'don'ej'o 7
• Impet'o ( Ruslando ) 7
• Font'o ( Brazilo ) 5
• Kav'a - PECH ( Ĉeĥi'o ) 5
• Fel ( Belgi'o ) 5
• Sat - Broŝur'serv'o ( Franci'o ) 5
• Al - fab - et - o ( Svedi'o ) 5
• Sezon'o'j ( Ruslando ) 4

Produkt'it'a'j paĝ'o'j en 1998

• UFE 2685
• Ĉin'a E - El'don'ej'o 1885
• Sezon'o'j 1136
• UEA 1091
• Font'o 1081
• Kav'a - PECH 1004
• Impet'o 997
• Iltis ( Germanio ) 889
• Portugal'a E - Asoci'o 840
• Libr'o'tek'o Tokio ( Japani'o ) 672

Neniu'n libr'o'n en 1998 el'don'is Ludovikito , Pro Esperant'o kaj Edistudio , kaj brazila el'don'ej'o Font'o plu rest'as ni'a plej aktiv'a el'don'ej'o en la jar'o'j 1992 - 98. Al ĝi proksim'iĝ'as UEA, aktiv'iĝ'int'a ĉi - jar'e, sed ĝi'a'j libr'o'j est'as mal'pli ampleks'a'j.

Produkt'it'a'j libr'o'j en 1992 - 98

• Font'o 44
• UEA 42
• Ĉin'a E - El'don'ej'o34
• Fel 34
• Pro Esperant'o ( Aŭstrio ) 32
• UFE 31
• Sezon'o'j 26
• Kav'a - PECH 23
• Impet'o 23
• Iltis 23

Produkt'it'a'j paĝ'o'j en 1992 - 98

• Ludovikito ( Japani'o ) 8229
• Ĉin'a E - El'don'ej'o 6405
• Font'o 5798
• Magyar államvas. ( Hun. ) 5285
• Sezon'o'j 5269
• UFE 4947
• UEA 4349
• Fel 4020
• Edistudio ( Italio ) 4011
• Kav'a - PECH 3844

Atent'ind'as, ke en la last'a tabel'o la tri supr'a'j'n lini'o'j'n okup'as ekster'eŭrop'a'j el'don'ej'o'j.

Preskaŭ 350 el'don'ej'o'j, esperant'ist'a'j societ'o'j kaj entuziasm'a'j el'don'em'ul'o'j produkt'is almenaŭ unu libr'o'n en la sep'jar'a period'o, sed nur ses el ili el'don'as almenaŭ unu libr'o'n en sezon'o.

Kongres'land'o Unu'a'lok'e

Dank al Arizon'a Stel'o , en 1997 Uson'o est'is la plej libr'o'produkt'ant'a provinc'o en Esperant'uj'o. Ĉi - foj'e ni facil'e konstat'as, ke la kongres'land'o Franci'o avan'gard'as —35 el'don'it'a'j libr'o'j. Sekv'as Germanio ( 24 libr'o'j ), Ruslando kaj Nederlando ( po 14 ), Bulgario ( 11 ), Italio ( 10 ), Brazilo ( 9 ), Ĉeĥi'o, Ĉini'o, Japani'o, Svedi'o ( po 7 ).

Franci'o ĉef'rol'as ankaŭ laŭ'paĝ'e. Franc'a'j el'don'ant'o'j produkt'is 5 mil 374 paĝ'o'j'n da libr'o'j en / pri Esperant'o. 3 mil 174 paĝ'o'j est'as el'don'it'a'j en Germanio. Sekv'as Ruslando ( 2450 paĝ'o'j ), Ĉini'o ( 1885 ), Nederlando ( 1629 ), Brazilo ( 1418 ), Ĉeĥi'o ( 1275 ), Japani'o ( 1161 ), Kroati'o ( 1145 ), Portugali'o ( 840 ).

Kaj fin'e, la resum'a laŭ'land'a statistik'o por la jar'o'j 1992 - 98. Dank al la kongres'land'ec'o Franci'o sukces'is avanc'i Germanion, sed la sekv'a'n kongres'o'n akcept'os la land'o de Gutenberg'o, kaj oni sci'as ke UK stimul'as la el'don'em'o'n.

Produkt'it'a'j libr'o'j en 1992 - 98, laŭ'land'e

• Franci'o 144
• Germanio 142
• Nederlando 103
• Brazilo 87
• Ruslando 82
• Japani'o 74
• Italio 66
• Uson'o 66
• Aŭstrio 63
• Pollando 58

Produkt'it'a'j paĝ'o'j en 1992 - 98, laŭ'land'e

• Franci'o 19 020
• Japani'o 14 965
• Germanio 14 307
• Brazilo 12 375
• Ruslando 11 444
• Hungari'o 10 608
• Italio 9 998
• Nederlando 9 027
• Ĉini'o 7 245
• Aŭstrio 7 058

Kvankam pro la menci'it'a'j faktor'o'j la supr'a'j tabel'o'j ne est'as komplet'a'j, ili vid'ig'as al ni, kiu est'as kiu en Esperant'uj'a libr'o'produkt'ad'o. Kaj tio probabl'e est'as interes'a por ni'a lingv'o'komun'um'o, kiu'n kelk'a'j eĉ nom'as “ libr'a popol'o ”.

Taks'i literatur'a'n valor'o'n de la el'don'it'a'j verk'o'j est'as ekster la task'o de la statistik'o. Kiu plen'um'os ĝi'n?..

Aleksander Korĵenkov

Ne Distr'a Anekdot'o

Gonçalo Neves, Georgo Kamaĉo, Liv'e'n Dek, Miguel Fernández. Ekstrem'o'j : Original'a novel'ar'o / Antaŭpar. Fernando de Diego. —Vieno : Inter'naci'a Esperant'o - Muze'o, 1997, 207 p. —( Seri'o Original'a literatur'o ).

Prov'u diven'i, pro kio la el'don'ej'o de Ekstrem'o'j met'is fin'e de la libr'o original'a'n tabel'o'n Laŭ'tem'a en'hav'o 1 , si'a'spec'a'n voj'montr'il'o'n, kiu klar'ig'as al kiu tem'o aparten'as tiu aŭ ali'a novel'o?

Evident'as la plej simpl'a respond'o : ĉar el la mem novel'o'j ne tut'e klar'as, pri kio tem'as, sekv'e neces'as klar'ig'a laŭ'tem'a voj'montr'il'o. ( Kvankam tio ne est'as ordinar'a por beletr'o, mal'kiel en la literatur'o teknik'a kaj scienc'a. ) Uz'ant'e la tabel'o'n, la leg'ant'o pov'as facil'e diven'i, ke ekzempl'e Implic'e kaj novic'e ( Gonçalo Neves, P. 135 ) aparten'as al Unu'a amor'a spert'o kaj Dezir'o ( Jorge Camacho, P. 77 ) —al Seks'a mem'kontent'iĝ'o .

Kaj se iu ŝat'as la tem'o'n Si'n'mort'ig'o , tiu trov'os sur la paĝ'o'j 48, 113 kaj 180 konven'a'j'n novel'o'j'n.

Ebl'as distr'i si'n aliel. Komenc'e tra'leg'u la tut'a'n novel'ar'o'n. Post'e, uz'ant'e la laŭ'tem'a'n tabel'o'n, kompar'u la propr'a'j'n impres'o'j'n kaj kompren'o'j'n pri la leg'it'aĵ'o kun la list'o de la tabel'e prezent'it'a'j tem'o'j. Tio'n far'is la aŭtor'o de tiu'j ĉi lini'o'j.

La novel'ar'o'n konsist'ig'as verk'o'j de kon'at'a'j aŭtor'o'j, reprezent'ant'a'j la “ iber'a'n skol'o'n ” —Gonçalo Neves, Georgo Kamaĉo, Liv'e'n Dek, Miguel Fernández —kiu'j'n fam'ig'is en Esperant'uj'o la kolektiv'a poem'ar'o Iber'e liber'e ( vid'u la recenz'o'n de Valentin la Sen'kompat'a en LOdE . 1998 : 7 ). Ebl'as plen'e konsent'i kun la antaŭ'parol'int'o ( Fernando de Diego ) pri la ekstrem'e bel'a kaj majstr'a lingv'aĵ'o de la kvar'op'o. Ĝi est'as ne'tradici'e freŝ'a, oft'e melodi'e vort'lud'a.

Se trakt'i ajn'a'n novel'o'n de Ekstrem'o'j apart'e ( nepr'e apart'e ), oni ricev'as grand'a'n plezur'o'n pri bril'a esprim'iv'o de la lingv'o kaj sent'as mir'o'n kaj admir'o'n pro tio, ke ebl'as tiel bel'e kaj plen'e uz'i la ebl'o'j'n kaj latent'o'j'n de la Zamenhofa lingv'o. Sam'temp'e oni sent'as et'a'n bedaŭr'o'n, ke la tem'o est'as ne tut'e konven'a, aŭ, mol'e dir'ant'e, tre leĝer'a ( koit'o, sam'seks'am'o k. s. ), aŭ tre abstrakt'a.

Ĉiu'n el tiu'j novel'o'j, se oni leg'us ĝi'n apart'e, ebl'as kompren'i kun aprob'o kiel bagatel'a'n lud'o'n, ŝerc'a'n ekzerc'o'n aŭ leĝer'a'n spur'o'n de l mens'a trejn'ad'o.

Sed resum'ant'e la impres'o'n de la tut'a almanak'o, ebl'as konklud'i, ke la kompil'int'o ne far'is bon'a'n serv'o'n por la aŭtor'o'j. El hel'a'j er'o'j konstru'iĝ'is makabr'a mozaik'o, kvazaŭ la libr'o est'us destin'it'a por “ seks'e pri'zorg'it'a'j person'o'j ”. Sufiĉ'as vid'i la en'hav'tabel'o'n : Li kaj la vulv'o , Sem'o de Satan'o , Ĉe la altar'o de On'a'n . En'est'as tut'e ne'real'a'j scen'o'j, tamen bunt'e pentr'it'a'j, simil'e al la art'a'j montr'aĵ'o'j de riĉ'a'j porn'o'revu'o'j, ekzempl'e, bizar'aĵ'o en Mal'fidel'o de Miguel Fernández.

Ankaŭ la struktur'o kaj stil'a logik'o de pli'mult'a'j novel'o'j est'as nebul'a kaj pal'a. La pri'skrib'it'a'j cirkonstanc'o'j ŝajn'as serv'i nur por gvid'i la leg'ant'o'n al kulmin'a seks'a scen'o, por kiu la aŭtor'o'j ne avar'as la sen'dub'a'n verk'ist'a'n talent'o'n.

Ali'flank'e, epizod'o'j, sur kiu'j si'n baz'as mult'a'j el la Ekstrem'a'j ( = Ekstrem'o'j aj ) novel'o'j est'as sen'kaŝ'e anekdot'esk'a'j, ripet'ant'a'j la tem'o'j'n tro kon'at'a'j'n ( ekzempl'e, edz'o kaj tro fru'e ven'int'a am'ant'o k. t. p. en Pun'end'a lek'o kaj Kokr'o kokerik'as jam ).

Do, anekdot'esk'a'j, sed ne rid'ind'a'j, ĉar oni met'as dram'a'n fin'o'n kun la tem'o “ ekster'e ” etern'a, kio far'as fars'o'n el tragedi'o. La ĝenr'o'j ne toler'as, kiam oni ili'n miks'as.

Plur'a'j novel'o'j est'as konstru'it'a'j esk al tiu'j de Anton Ĉeĥov kaj O. Henry, kaj nur en la last'a'j fraz'o'j, aŭ eĉ en la last'a'j vort'o'j oni don'as la ŝlos'il'o'n al la tut'a antaŭ'a verk'o'part'o, kaj tio foj'e radik'e ŝanĝ'as la antaŭ'a'n kompren'o'n. Sed la tem'o'j de Ĉeĥov kaj O. Henry est'is pli proksim'a'j al la leg'ant'o, kiu pov'is facil'e ident'ig'i si'n kun la protagonist'o kaj kun'sent'i aŭ kun'rid'i je ties ( mis ) aventur'o'j —la eminent'a'j novel'ist'o'j si'a'temp'e ne bezon'is kaj ne bezon'as post jar'cent'o help'a'n tem'tabel'o'n.

La novel'ar'o'n Ekstrem'o'j ebl'as trakt'i kiel specimen'o'n de la bel'a perfekt'a stil'o kun ne'lert'e elekt'it'a'j tem'o'j —por ekzempl'o'j kaj ekzerc'o'j.

Aleksej Birjulin

Laŭ'tem'a en'hav'o

• Mal'fidel'o 9, 77, 131, 149
• Unu'a amor'a spert'o 14, 80, 135, 153
• Aidos'o 25, 82, 141, 161
• Am'o trans mort'o 33, 100, 164
• Seks'a mem'kontent'iĝ'o 41, 109, 143, 171
• Si'n'mort'ig'o 48, 113, 180
• Toler'em'o 56, 117, 181
• Venĝ'o 67, 124, 192

Esperant'o - Agend'o

Ni hav'as la plezur'o'n anonc'i la aper'o'n de ni'a agend'o La Jar'o , el'don'o 1999. Favor'e al la uz'ebl'ec'o ĝi sub'ir'is ver'a'n metamorfoz'o'n. La ĵus aper'int'a La Jar'o ne nur ricev'is nov'a'n vest'aĵ'o'n, ĝi ankaŭ pli'svelt'iĝ'is, tiel ke ĝi en'ir'u pli facil'e vi'a'n poŝ'o'n. Ni decid'is ne plu al'don'i la enciklopedi'a'n part'o'n La land'o'j de la ter'o , sed promoci'i ĝi'n mem'star'a el'don'aĵ'o. Ĝi'a'n aper'o'n, post fund'a kontrol'o de la datum'o'j kaj pli'ampleks'ig'o, ni antaŭ'vid'as por juni'o 1999.

E - agend'o est'as tre taŭg'a donac'o, nepr'e ankaŭ al vi'a'j amik'o'j ne'esperant'ist'a'j. Ni propon'as special'e favor'a'n prez'o'n por op'a'j mend'o'j kaj favor'a'n antaŭ'mend'a'n prez'o'n por La land'o'j de la ter'o . Mend'u ĉe Fel ( Frankrijklei 140, B - 2000 Antwerpen, Belgi'o ).

Jorg De Mulder El'don'a fak'o de Fel

Sukces'a Inter'naci'a Fot'o'konkurs'o

La redakci'o de La Ond'o de Esperant'o kaj Urala Esperant'ist'a Societ'o organiz'is en 1998 inter'naci'a'n fot'o'konkurs'o'n. La konkurs'o ne est'is lig'it'a al dev'ig'a tem'o.

En la konkurs'o part'o'pren'is pli ol 40 fot'o'verk'o'j de 15 person'o'j el 9 land'o'j ( Albanio, Finnlando, Germanio, Italio, Jugoslavio, Niĝerio, Pollando, Ruslando, Sloveni'o ). La 11an de januar'o 1999 kvar'person'a juĝ'komision'o anonc'is la rezult'o'n.

1a premi'o ne al'juĝ'it'a.

2a premi'o ( unu minimum'a ruslanda monat'a salajr'o kaj abon'o al La Ond'o de Esperant'o ) : Auli Vihermä ( Finnlando ) pro “ Ĉu la perk'o'j est'as hejm'e? ”.

3aj premi'o'j ( abon'o al LOdE ) : Arnold Vilmoŝ ( Jugoslavio ) pro 3 - fot'aĵ'a cikl'o ; kaj Lu'a'n Jaupi ( Albanio ) pro “ La libel'o sur pin'o ”.

Laŭd'a'j menci'o'j : Sergej Fedotov ( Baŝkortostano, Ruslando ) pro “ La infan'a spontan'ec'o ” ; kaj Nora Caragea ( Germanio ) pro “ Lernejo ”.

Special'a premi'o ( libr'o'j kontraŭ ekvivalent'o de unu minimum'a salajr'o pro fot'o tem'e lig'it'a kun Esperant'o ) : Andrzej Sochacki ( Pollando ) pro “ Verd'a Asoci'o ”.

La organiz'ant'o'j, konform'e al la Regul'ar'o de la Konkurs'o, hav'as ekskluziv'a'n rajt'o'n ĝis la 31a de decembr'o 2000 uz'i la ricev'it'a'j'n fot'o'j'n en paper'a kaj elektron'ik'a form'o kaj en ekspozici'o'j.

Dank'o'n al la part'o'pren'int'o'j! Gratul'o'n al la laŭreat'o'j!

Redakci'o de LOdE , Komitat'o de UES

De'nov'e STEFAN MAUL

Ek'de la januar'a numer'o de 1999 la inter'naci'a magazin'o Monat'o , kiu nun en'ir'as si'a'n 20an jar'kolekt'o'n, hav'os ĉef'redaktor'o'n, nom'e Stefan Maul ( 58jar'a ), profesi'a ĵurnal'ist'o kaj redaktor'o pri politik'a'j inform'o'j de la german'a tag'ĵurnal'o Augsburger Allgemeine . La task'o ne est'as nov'a por Stefan Maul. Maul est'is la fond'int'o de Monat'o kaj ties ĉef'redaktor'o en la unu'a'j 12 jar'o'j. Post'e tamen li demisi'is pro profesi'a okup'it'ec'o kaj san'problem'o'j ; trans'pren'is li'a'n labor'o'n skip'o da fak'a'j redaktor'o'j, kiu'j zorg'is pri la unu'op'a'j rubrik'o'j Politik'o, Scienc'o, Art'o, Turism'o, ktp. La avantaĝ'o'j'n de ambaŭ sistem'o'j Flandr'a E - Lig'o, la el'don'ej'o de Monat'o , nun kombin'is. Rest'os la fak'a'j redaktor'o'j, kiu'j garanti'os pri la en'hav'o de la kontribu'o'j, kaj la ĉef'redaktor'o zorg'os pri la ĝeneral'a unu'ec'a lini'o de la revu'o.

PP

Ricev'it'a'j libr'o'j

1762. Cândido Xavier F. Patr'o ni'a : Spirit'ism'a por'infan'a verk'o / Tr. el la port. A. Soares. —[ Rio de Janeiro ] : Ses Lorenz, [ 1997 ]. —104 p., il. —( Donac'o de H. Gorecka ).

1763. Carr T. B. sur Parnas'o : Orig. poem'ar'o. —Antverpen : Fel, 1998. —118 p. —( Seri'o Stafet'o ; No 21 ). —( Donac'o de Fel ).

1764. Stahlberg S. Durankulak : Orig. roman'o. —Varna : Bambu, 1998. —78 p. —( Donac'o de S. Stahlberg ).

1765. van Mens J. Kat'orel'o : Por'infan'a novel'o / Tr. el la ned. C. Dekker - Kiefer. —Antwerpen : Fel, 1998. —81 p., il. —( Donac'o de Fel ).

1766. Gvid'libr'o tra la Esperant'o - mov'ad'o. 1998 / Red. F. L. Veuthey. —Rotterdam : UEA, 1998. —96 p., il. —( Donac'o de UEA ).

1767. Jar'libr'o. 1998 / Red. F. L. Veuthey. —Rotterdam : UEA, 1998. —302 p., il. —( Donac'o de UEA ).

1768. Mauriac F. Terez'a Desqueyroŭ : Roman'o / Tr. el la fr. G. Labasthe. —Par'is : UFE, 1998. —80 p. —( Special'a literatur'a numer'o de Franc'a Esperant'ist'o ; No 495 ). —( Donac'o de UFE )

1769. Kongres'a Libr'o : 83a UK de Esperant'o. Montpeliero, 1998. / Red. N. Raŝiĉ. —Rotterdam : UEA, 1998. —160 p., il. —( Donac'o de H. Gorecka ).

Ricev'it'a'j Gazet'o'j

Ĉe la Domparo. 1998 / 242 ;

ELNA Update. 1998 / 4 ;

El Popol'a Ĉini'o. 1999 / 1 ;

Esperant'o. 1998 / 12, 1999 / 1 ;

Esperantolehti. 1998 / 6 ;

Esperant'o - Nyt. 1998 / 4 ;

Esperant'o Us'a. 1998 / 6 ;

Franc'a Esperant'ist'o. 1998 / 503 ;

Ge'j - Gazet'o. 1998 / 6 ;

Herold'o de Esperant'o. 1998 / 13, 14 ;

Jun'a Amik'o. 1998 / 4 ;

Konciz'e. 1998 / 6 ;

Kontakt'o. 1998 / 6 ;

La Esper'o. 1998 / 5 - 6 ;

La Gazet'o. 1998 / 79 ;

La Kancer'klinik'o. 1998 / 88 ;

La Ond'o de Esperant'o. 1999 / 1 ;

La Revu'o Orient'a. 1998 / 12 ;

La Verd'a Formik'et'o. 1998 / 43 ;

L esperant'o. 1998 / 9 ;

Le Travailleur Espérantiste. 1998 / 239 ;

Literatur'a Foir'o. 1998 / 176 ;

Litova Stel'o. 1998 / 4, 5 ;

Monat'o. 1998 / 12 ;

River'o'j. 1998 / 22 ;

Sen'naci'ul'o. 1998 / 12 ;

Spirit'ism'a E - Inform'il'o. 1998 / 100 ;

Start'o. 1998 / 5 - 6 ;

Temp'o. 1998 / 3 - 4 ;

Vestnik Esperant'o. 1998 / 5.

Antaŭ 20 jar'o'j fond'iĝ'is Asoci'o de Sovetiaj Esperant'ist'o'j

En USSR, kie reg'is piramid'a administr'a sistem'o sub la total'a kontrol'o de la parti'o, ne pov'is est'i serioz'a ag'ad'o ekster tiu sistem'o. Tial sovet'uni'a'j esperant'ist'o'j streb'is instituci'ig'i Esperant'o'n kadr'e de la reg'struktur'o, ĉar la E - Komision'o, fond'it'a en 1962 ĉe la Uni'o de sovet'a'j societ'o'j de amik'ec'o kaj kultur'a'j lig'o'j kun ekster'land'o ( SSOD ) cel'is por'ekster'land'a'n propagand'o'n per Esperant'o.

Kvankam sur'lok'e la esperant'ist'o'j ag'is sub kontrol'o de patron'a'j organiz'o'j ( komsomol'o, sindikat'o'j, amik'ec - societ'o'j ), funkci'ul'o'j en Moskvo, respons'a'j pri amator'a'j mov'ad'o'j, mal'kontent'is pri esperant'ist'o'j, kiu'j kun'labor'is land'skal'e je mal'alt'a ideologi'a nivel'o kaj ekster la oficial'a gvid'o. ( La esperant'ist'o'j'n kaj ties korespond'ad'o'n ja kontrol'is KGB, sed KGB ne hav'is task'o'n gvid'i la esperant'ist'o'j'n. ) Krom'e oni supoz'is, ke la “ ideologi'a'n vaku'o'n ” ebl'e plen'ig'us influ'o'j burĝ'a ( UEA, ICNEM ), revizi'ism'a kaj trocki'ism'a ( Sat ), aŭ maŭisma. Mal'trankvil'ig'is la funkci'ul'o'j'n vast'a propagand'a uz'ad'o de Esperant'o far'e de Ĉini'o per libr'o'j, radi'o, revu'o kaj aktiv'ad'o en kongres'o'j.

Tial 28 mar. 1978 la Sekretariat'o de CK KPSU trakt'is la propon'o'j'n de la inter'naci'a, propagand'a kaj scienc'a fak'o'j de CK KPSU kaj komisi'is al SSOD, kun asist'o de VLKSM ( komsomol'o ) kaj VCSPS ( sindikat'o'j ), prepar'i fond'o'n de la tut'land'a E - Asoci'o. 27 dec. 1978 Buro'o de Prezidi'o de SSOD, Sekretari'ar'o de VCSPS kaj Sekretari'ar'o de CK VLKSM akcept'is decid'o'n pri organiz'o de Asoci'o de Sovetiaj Esperant'ist'o'j ( As'e ).

Ĝust'e antaŭ 20 jar'o'j, 14 mar. 1979 en Moskvo okaz'is fond'a konferenc'o de As'e kun 101 deleg'it'o'j. Moskva lingv'ist'o Magomet Isajev est'is elekt'it'a kiel prezid'ant'o ; A. Berjoza, sekretari'o de la E - Komision'o ĉe SSOD, ek'ofic'is kiel la respond'ec'a sekretari'o de As'e. Kiel estr'ar'an'o'j kaj prezidianoj de As'e est'is elekt'it'a'j plur'a'j kon'at'a'j aktiv'ul'o'j : V. Aroloviĉ, V. Bespalov, D. Cibulevskij, An. Gonĉarov, B. Kolker, G. Korotkeviĉ, S. Kuznecov, A. Melnikov, D. Perevalov, S. Podkaminer, V. Samodaj, B. Tokarev, I. Valina, L. Vulfoviĉ k. a.

La konferenc'an'o'j unu'anim'e akcept'is la decid'o'n, kiu'n fin'is la fraz'o :

“ La Konferenc'o cert'ig'as, ke la sovetiaj esperant'ist'o'j, kiel unu el taĉment'o'j de sovetia soci'aktiv'ul'ar'o, kun'e kun la sovetia popol'o sub'ten'ad'os kaj real'ig'ad'os la intern'a'n kaj ekster'a'n politik'o'n de Sovet'a Ŝtat'o, KPSU, Pol'it'buro'o de CK de ni'a parti'o frunt'e kun kamarad'o L. I. Breĵnev ”.

Pri la fond'o de As'e vast'e inform'is amas'komunik'il'o'j. La fond'a konferenc'o plan'is el'don'ad'o'n de revu'o, lern'il'o'j, soci - politik'a kaj beletr'a literatur'o. Kvankam, tip'e por Sovet'uni'o, la bel'a'j'n plan'o'j'n ne kron'is real'ig'o, As'e per la fakt'o de si'a ekzist'o spron'is la esperant'ist'a'n ag'ad'o'n en USSR. Oni pli facil'e fond'is klub'o'j'n kaj kurs'o'j'n, organiz'is renkont'o'j'n kaj ricev'is klub'ej'o'j'n. Dum la jar'dek'o de As'e la kvant'o de la E - klub'o'j preskaŭ tri'obl'iĝ'is, kaj fin'e de la jar'o'j 1980aj en USSR funkci'is ĉ. 250 E - klub'o'j. Aper'is 73 kajer'o'j de la Inform'a Bulten'o de As'e . Laŭ iniciat'o de As'e el'don'ej'o Novosti el'don'is politik'a'j'n broŝur'o'j'n en Esperant'o.

As'e regul'e send'is delegaci'o'j'n kaj turism'a'j'n grup'o'j'n ekster'land'e'n, precip'e al UKoj. Sed por la part'o'pren'o grav'is ne la lingv'o'kon'o aŭ fak'a'j kapabl'o'j, sed ideologi'a konform'ec'o al la parti'a lini'o, ja la rekomend'o'j'n por ekster'land'a'j vojaĝ'o'j don'is la parti'a ( komsomol'a ), administr'a kaj sindikat'a estr'o'j de la organiz'o kie labor'is ( stud'is ) la kandidat'o por vojaĝ'o.

Mal'kiel stalin'ism'a Se'u, As'e ne sukces'is monopol'ig'i la tut'a'n E - aktiv'ad'o'n en USSR, kaj mult'a land'skal'a labor'o est'is far'at'a de apart'a'j aktiv'ul'o'j. Ĉar As'e apenaŭ zorg'is pri la en'land'a ag'ad'o ( instru'ad'o, inform'ad'o, renkont'o'j, el'don'ad'o k. a. ) kaj la komsomol'a kaj sindikat'a patron'o'j distanc'iĝ'is de As'e, mult'a'j esperant'ist'o'j mal'kontent'is pri ĝi.

Tamen kelk'a'j esperant'ist'a'j gvid'ant'o'j en social'ism'a'j land'o'j imag'is As'e pli potenc'a ol ĝi real'e est'is :

“ La Asoci'o de Sovetiaj Esperant'ist'o'j direkt'as la ag'ad'o'n de tiom da aktiv'ul'o'j, kiom est'as la aktiv'a'j esperant'ist'o'j en la tut'a ceter'a mond'o ”. ( Canko Murgin en Pac'o . 1982 : 6, P. 13 )

Aktiv'ul'a konferenc'o en OkSEJT - 23 ( jul. 1981, apud Moskvo ) fond'is alternativ'a'n Labor'grup'o'n por Inter'klub'a Spert'ŝanĝ'o ( LKS ). LKS plan'is daŭr'ig'i la labor'o'n de SEJM. Ĝi re'lanĉ'is Aktual'e , sur'pren'is organiz'ad'o'n de somer'a'j tend'ar'o'j, re'komenc'is la inter'klub'a'n konkur'ad'o'n ktp. Sed la ag'ad'o de LKS renkont'is rezist'o'n de tiu'j E - aktiv'ul'o'j, kiu'j kontent'is pri si'a'j posten'o'j en As'e kaj de tiu'j, kiu'j vid'is en LKS konspir'o'n kontraŭ la ŝtat - ord'o. Esperant'ist'o'j send'is al parti'a'j, komsomol'a'j kaj sekur'ec'a'j organ'o'j dek'o'j'n da denunc'o'j pri LKS, kaj baldaŭ ties komitat'an'o'j est'is enket'it'a'j kaj ĉiel mal'help'at'a'j.

La du'a konferenc'o de As'e ( Moskvo, mar. 1982 ) akr'e kritik'is LKS, al kiu kotiz'e al'iĝ'is 60 klub'o'j kaj plur'a'j aktiv'ul'o'j, sed ĝi ne mal'permes'is la grup'o'n, ĉar tiu ne est'is kre'it'a de As'e ; tamen LKS est'is dis'solv'int'a si'n en la jar'kun'ven'o en OrSEJT - 24 ( Tjumeno, aŭg. 1982 ). Post tio plur'a'j aktiv'ul'o'j aktiv'ad'is ekster As'e en si'a'j region'o'j kaj fak'o'j. En la tri balt'a'j respublik'o'j aktiv'iĝ'is asoci'a'j fili'o'j, kiu'j funkci'is sen strikt'a kontrol'o de As'e. Jam en OrSEJT - 24 est'is fond'it'a Urala E - Komitat'o ( UEK ), baldaŭ post'e en Siberio fond'iĝ'is OSER - Komitat'o. Sen'de'pend'e de As'e oni el'don'is du'dek'o'n da samizdat'a'j gazet'o'j, organiz'is divers'nivel'a'j'n renkont'o'j'n, pri'zorg'is per'ad'o'n de ali'land'a'j libr'o'j kaj gazet'o'j, kun'labor'is en E - gazet'o'j ekster'land'e.

En la period'o de la glasnosto kaj perestrojk'o, esperant'ist'o'j, sam'kiel ali'a'j soci'a'j mov'ad'o'j, ek'ag'is laŭ si'a bon'trov'o, preskaŭ sen'de'pend'e de la ŝtat'o. Kvankam As'e rest'is la sol'a tut'land'a organiz'o ( en 1987 en ĝi membr'is 192 klub'o'j ), ĝi'a influ'o mal'kresk'is precip'e fin'e de la jar'o'j 1980aj, kiam ĝi'a kontrol'a kaj distribu'a rol'o iĝ'is sen'senc'a. Plur'a'j klub'o'j, aktiv'ul'o'j kaj firma'o'j okup'is si'n —plej'part'e fuŝ'e —pri korespond'a instru'ad'o, el'don'ad'o de gazet'o'j, per'ad'o de rilat'o'j kun ekster'land'o. La esperant'ist'a'j aranĝ'o'j en la 12a Tut'mond'a Festival'o de Jun'ul'ar'o kaj Student'o'j ( 1985 ) rest'is preskaŭ ne'rimark'it'a'j en kaj ekster Esperant'uj'o.

Fin'e de 1988 re'fond'iĝ'is la E - Asoci'o'j en Estoni'o, Litovio kaj Latvi'o, sufok'it'a'j en 1940. Ili tuj deklar'is si'n sen'de'pend'a'j de As'e. Ili'n sekv'is en 1989 Belorusio kaj Ukrainio —la last'a eĉ kun du tut'respublik'a'j asoci'o'j.

23—25 jan. 1989 en Moskvo okaz'is la 3a Konferenc'o de As'e ( 212 pers. ), kiu sur'baz'e de As'e re'star'ig'is Se'u. Iom pli fru'e re'fond'iĝ'is SEJM, kaj en maj'o 1989 est'is fond'it'a Tut'soveti'a Unu'iĝ'o de E - klub'o'j ( TUEK ). Sed tio est'as ali'a paĝ'o en ni'a histori'o.

Halina Gorecka Aleksander Korĵenkov

UEA Trans'ir'is Al Eŭr'o

Eŭr'o, la komun'a mon'o de 11 land'o'j de Eŭrop'a Uni'o ( At, Be, De, ES, Fi, FR, Ie, It, Lu, NL, PT ) est'is en'konduk'it'a 1 jan. 1999. Dum la unu'a'j tri jar'o'j ĝi est'os nur kont'o'valut'o kaj funkci'os apud la koncern'a'j naci'a'j valut'o'j. Fizik'a'n form'o'n eŭr'o ricev'os 1 jan. 2002, kiam ek'cirkul'os eŭr'a'j mon'bilet'o'j kaj mon'er'o'j.

Unu eŭr'o ( EUR ) egal'as al 2, 20371 NLG. Respektiv'e 1 NLG est'as 0, 45378 EUR.

Ek'de 1 jan. la libr'o'ten'ad'o de UEA est'as far'at'a en eŭr'o'j. Oni tamen pov'as daŭr'e far'i pag'o'j'n al UEA en gulden'o'j kaj ali'a'j konvert'ebl'a'j valut'o'j, sed ĉe la libr'o'ten'ad'o ili est'as konvert'at'a'j en eŭr'o'j'n. Sekv'e ankaŭ la kont'el'tir'o'j de la UEA - kont'o'j est'os eŭr'a'j.

Est'as rekomend'ind'e ke ek'de nun la uz'ant'o'j de la kont'o'serv'o de UEA indik'u si'a'j'n pag'o'j'n en eŭr'o'j. Tio ne est'as dev'ig'a, sed tio ŝpar'as labor'o'n al la CO kaj pli'rapid'ig'as la trakt'ad'o'n de la pag'o'j. Ĉar eŭr'o est'as la libr'o'ten'a mon'o de UEA, ankaŭ ali'a'j Esperant'o - organiz'aĵ'o'j, el'don'ist'o'j de libr'o'j kaj gazet'o'j, organiz'ant'o'j de Esperant'o - aranĝ'o'j ktp. —ankaŭ en ne - eŭr'a'j land'o'j —est'as pet'at'a'j ek'de nun fiks'i si'a'j'n prez'o'j'n kaj kotiz'o'j'n en eŭr'o'j anstataŭ gulden'o'j.

Ankaŭ la prez'o'j de la libr'o'serv'o de UEA est'as ŝanĝ'it'a'j al eŭr'o'j. La rubrik'o “ Last'e aper'is ” de la revu'o Esperant'o indik'as eŭr'o'prez'o'j'n unu'a'foj'e en la februar'a numer'o. En la kotiz'tabel'o de UEA por 1999 la kotiz'o'j por la eŭr'o'land'o'j rest'as ankoraŭ en la naci'a valut'o, ĉar la tabel'o est'is fiks'it'a pas'int'jar'e. Tial ankaŭ la ĉi - jar'a'j kotiz'o'j por apart'e menci'it'a'j land'o'j kun ne'stabil'a aŭ ne'konvert'ebl'a mon'o est'as gulden'a'j. ( Tem'as pri Ar, BR, BG, Is, Il, KR, PL, Ru kaj ZA. ) Por ali'a'j land'o'j, por kiu'j valid'as mal'alt'a tarif'o, la Centr'a Ofic'ej'o jam difin'is eŭr'a'j'n kotiz'o'j'n. ( Ili aper'os en la februar'a numer'o de Esperant'o kaj oni pov'as pet'i inform'o'j'n pri ili ankaŭ de la CO. )

En la Du'a Bulten'o de la Berlina UK la prez'o'j de loĝ'ad'o, ekskurs'o'j k. a. serv'o'j est'as eŭr'a'j. La kongres'a'j al'iĝ'kotiz'o'j est'os fiks'it'a'j en eŭr'o'j unu'a'foj'e por la Tel - Aviva UK.

La Centr'a Ofic'ej'o de UEA antaŭ'vid'as, ke iom da konfuz'o kaj prokrast'o'j ne est'os evit'ebl'a'j dum la 3 - jar'a trans'ir'o, precip'e en la unu'a jar'o, kiam kaj la membr'o'j kaj la stab'o de la CO dev'os al'kutim'iĝ'i al la nov'a valut'o. Ni est'u kompren'em'a'j kaj atent'em'a'j, kaj klopod'u lern'i rapid'e!

Rekomend'ind'a libr'et'o por interes'it'o'j, kiu'j dezir'as ek'sci'i pli pri eŭr'o, est'as “ Eŭr'o : ec'o'j kaj sekv'o'j por ĉiu'j ” de Marc Vand'e'n Bempt, el'don'it'a de Flandr'a Esperant'o - Lig'o en 1997 ; prez'o : 3, 55 EUR.

Gazet'ar'a Komunik'o de UEA

ZAMENHOFA LERNEJO En Danĝer'o

Ni, ge'instru'ist'o'j de la Element'a Lernejo 23 “ Ludoviko Zamenhof ” en li'a nask'iĝ'urb'o, Bjalistoko, ekzist'ant'a de la 1959a jar'o, kiam okaz'is ĝi'a solen'a inaŭgur'o, en kiu part'o'pren'is mult'a'j ge'esperant'ist'o'j —part'o'pren'ant'o'j de la Jubile'a UK el la tut'a mond'o, pet'as vi'n help'i sav'i ni'a'n lern'ej'o'n.

Ĉi - jar'e ni fest'os la 140an nask'iĝ'dat're'ven'o'n de Doktor'o Esperant'o kaj ni dezir'as ankaŭ fest'i la 40an dat're'ven'o'n de ni'a lernejo. Bedaŭr'ind'e, ni'a direkci'o kaj estr'ar'o de Bjalistoka Komun'um'o decid'is likvid'i ni'a'n publik'a'n lern'ej'o'n kaj trans'don'i ni'a'n sid'ej'o'n al privat'a, rom'katolik'a lernejo.

Ni opini'as, ke en la nask'iĝ'urb'o de la kre'int'o de Esperant'o ne pov'as mal'aper'i la sol'a lernejo port'ant'a nom'o'n de tiu fam'a bjalistokano. Ne konvink'as ni'n la oficial'a kial'o, pro kiu ĝust'e ni'a lernejo dev'as est'i likvid'it'a : re'form'ad'o de pol'a kler'ig'a sistem'o. Laŭ ni'a opini'o tiu decid'o est'as intenc'a politik'a ag'ad'o de lern'ej'a direkci'o kaj la Urb'estr'ar'o de Bjalistoko.

Ni akcent'as, ke dank'e al ni'a'j ge'instru'ist'o'j kaj al ni'a lern'ej'a jun'ul'ar'o dis'vast'iĝ'is rond'o de hom'o'j interes'it'a'j pri popular'ig'ad'o de la inter'naci'a lingv'o. En la urb'o, en kiu nask'iĝ'is la kre'int'o de Esperant'o, almenaŭ en unu lernejo dev'as est'i instru'ad'o de la lingv'o.

Ĝis nun en ni'a lernejo est'is sistem'a inform'ad'o pri la viv'o kaj la ag'ad'o de la kre'int'o de Esperant'o kaj ankaŭ pri la lingv'o, kaj pri la ide'o de la esperant'ism'o.

Ĉiu'j infan'o'j, kiu'j dezir'is, hav'is ebl'ec'o'n ek'lern'i sen'pag'e la lingv'o'n. Mult'a'j artikol'o'j en lok'a gazet'ar'o pov'as dokument'i tio'n. Kun'e kun likvid'o de ni'a lernejo fin'iĝ'os la popular'ig'a ag'ad'o pri la lingv'o kaj esperant'ism'o inter bjalistokaj infan'o'j kaj jun'ul'ar'o.

Ni pet'as ĉiu'j'n ge'esperant'ist'o'j'n pri help'o kaj per'ad'o ĉe ĉiu'j bjalistokaj ŝtat'a'j, lok'a'j urb'a'j kaj vojevodi'a'j aŭtoritat'o'j por ke la lernejo je la nom'o L. Zamenhof ne mal'aper'u el bjalistoka lern'ej'a map'o.

Ni anticip'e eg'e dank'as pro vi'a help'o kaj sub'ten'o.

Se vi dezir'as help'i, bon'vol'u send'i ret'leter'o'j'n al la Urb'estr'ar'o de Bjalistoko / urb'estr'o de Bjalistoko s - ro Ryszard Tur :

<address> city@cksr. ac. bialystok. pl address>.

Kaj por ke ni sci'u pri vi'a'j leter'o'j al :

<address> spnr23@polbox. com address>,

aŭ per'poŝt'e al s - in'o Nina Pietuchowska, str Piastovska 13 / 7, PL - 15 - 207 Bialystok, Pollando.

46 ge'instru'ist'o'j el la lernejo

Mes'o En VARSOVIO

17 jan. en la preĝ'ej'o de Sankt'a Aleksandro en Varsovio okaz'is esperant'lingv'a Sankt'a Mes'o kaj oblat'a renkont'iĝ'o. La mes'o'n celebr'is pastr'o Marek Makowski. Predik'is en Esperant'o Li'a Ekscelenc'o episkop'o Wladyslaw Miziolek. Dum la di'serv'o kant'is la fam'a korus'o Muzilo .

Post la Sankt'a mes'o ge'sam'ide'an'o'j renkont'iĝ'is en la paroĥ'ej'o por Oblat'o. Oni kant'is Krist'nask'a'j'n kant'o'j'n kaj romp'int'e la blank'a'n pan'o'n, laŭ la pol'a kutim'o, bon'dezir'is unu al la ali'a'j. La aranĝ'o'n part'o'pren'is ankaŭ la episkop'o, kiu parol'is Esperant'e kaj pol'e pri la task'o'j de la nun'temp'a Eklezi'o en Pollando kaj en la mond'o.

Boguslaw Sobol

A'is : Nov'a Senat'an'o

Akademi'o Inter'naci'a de la Scienc'o'j ( A'is ) San - Marino funebr'as pro si'a eks - senat'an'o OProf. Tyburcjusz Tyblewski, kiu mort'is fin'e de 1998. Li'a'n lok'o'n en la senat'o de A'is trans'pren'as la ĝis'nun'a vic - senat'an'o OProf. Christer Oscar Kiselman, profesor'o ĉe la matematik'a institut'o de la universitat'o de Uppsala ( Svedi'o ), kies mult'jar'a direktor'o li est'is. Kiselman est'as kon'at'a ankaŭ kiel esperant'olog'o kaj redaktor'o. Krom en A'is li membr'as en la Reĝ'a Akademi'o de Scienc'o'j Uppsala, en la Reĝ'a Societ'o de Scienc'o'j Uppsala, en la Reĝ'a Sved'a Akademi'o de Scienc'o'j kaj en la Inter'naci'a Scienc'a Akademi'o COMENIUS.

A'is ĉi - jar'e de'nov'e aranĝ'os plur'a'j'n universitat'ec'a'j'n konferenc'o'j'n, inter'ali'e dum la Inter'naci'a Jun'ul'ar'a Festival'o de Ie'j, kiu okaz'os pask'e proksim'e de la ital'a urb'o Rimini. Tie la part'o'pren'ant'a'j jun'ul'o'j pov'os spert'i kurs'o'j'n pri histori'o de la Esperant'a literatur'o, de'nask'a lingv'o'akir'ad'o kaj komput'il'a sekur'ec'o. Kelk'a'j'n semajn'o'j'n post'e okaz'os A'is - konferenc'o en la pol'a urb'o Bydgoszcz, kie pol'a'j kaj ali'a'j student'o'j fin'ekzamen'iĝ'os por akir'i akademi'a'n grad'o'n de A'is. Somer'e okaz'os pli'a konferenc'o en kaj proksim'e de San - Marino, kie A'is elekt'os si'a'n gvid'ant'ar'o'n por la sekv'a'j kvar jar'o'j, la kvar'a period'o de si'a ekzist'o.

Ĉiu interes'at'o est'as bon'ven'a part'o'pren'i la kurs'program'o'n de A'is. Inform'o'j pri A'is est'as trov'ebl'a'j ret'e ĉe http : / / www. forst. uni - muenchen. de / OTHERS / A'is / aŭ de ADoc. Mag. Joanna Lewoc Senat'a Sekretari'o de A'is Karl - Schwarzschild - Weg 6 / 317 De - 37077 Göttingen, Germanio.

Reinhard Fössmeier inform'ofic'ej'o de A'is

Pri “ Kontakt'o ” En Nordi'a Revu'o

En la ses'a numer'o de 1998 de Astr'a Nov'a , popular'a soci - kultur'a revu'o en Finnlando kaj Svedi'o, aper'is artikol'o de la redaktor'o de Kontakt'o , d - rin'o Sabira Stahlberg. En la artikol'o —tag'libr'aĵ'o —ŝi pri'skrib'as si'a'n labor'o'n por Kontakt'o kaj ankaŭ si'a'n Esperant'a'n traduk'labor'o'n por aper'ont'a antologi'o de la fam'a finnland - sved'a modern'ism'a poet'in'o Edith Södergran ( 1892 - 1923 ). En akompan'a fot'o la aŭtor'in'o aper'as kun Stina Katchadourian, la plej grav'a traduk'ist'o de Södergran en la angl'a'n, kaj menci'o, ke ambaŭ traduk'as Södergran en si'a'j'n respektiv'a'j'n lingv'o'j'n.

La menci'it'a antologi'o de Edith Södergran aper'os en 1999, sub'ten'at'e de la Asoci'o por la Finnlanda Literatur'o.

Gazet'ar'a Komunik'o de UEA

Inter'lingv'ist'ik'a Sesi'o En POZNAN

La du'a sesi'o de Inter'lingv'ist'ik'a'j Stud'o'j okaz'is 8 - 13 feb. en la Lingv'ist'ik'a Institut'o de Universitat'o Adam Mickiewicz ( Poznan, Pollando ). La ge'student'o'j el divers'a'j land'o'j post la ekzamen'iĝ'o el la unu'a semestr'o pov'is aŭskult'i preleg'o'j'n de kaj diskut'i kun :

• Ver'a Barandovska - Frank ( Germanio ) pri la problem'ar'o kaj histori'o de inter'lingv'ist'ik'o ;
• Blazio Vaha ( Hungari'o ) pri la baz'a'j noci'o'j en morfologi'o kaj sintaks'o ;
• Lidia Ligeza ( Pollando ) pri la du'a period'o de esperant'a literatur'o kaj
• Ilona Koutny ( Pollando / Hungari'o ) pri esperant'a gramatik'o.

La scienc'a'n program'o'n komplet'ig'is teatr'a vesper'o de Jerzy Fornal, organiz'it'a kun'e kun la lok'a grup'o de PEA.

En la sekv'a stud'jar'o ( unu'a sesi'o 19 - 24 sep. 1999 ), UAM de'nov'e atend'as nov'a'j'n al'iĝ'ont'o'j'n ( al'iĝ'dat'o : 15 aŭg. ). Interes'iĝ'ant'o'j turn'u si'n al d - rin'o Ilona Koutny ĉe la Lingv'ist'ik'a Institut'o, UAM Miedzychodzka 5. PL - 60 - 371 Poznan, Pollando.

<address> ikoutny@am'u. ed'u. pl address>

Ilona Koutny

Ĉeĥ'a Poŝt'o Kaj Esperant'o

Ĉeĥ'a poŝt'o de'nov'e propagand'as Esperant'o'n rekt'e ĉe la poŝt'ofic'ej'o de Stráznice ( distrikt'o Hodonin ) per afrank'maŝin'a stamp'il'o en Esperant'o dum la tag'o'j 1 feb. —31 jul. 1999. Je la koncern'a kliŝ'et'o est'as sub'bild'a tekst'o pri la 72a Kongres'o de Sat, kiu okaz'os fin'e de julio 1999 en Karlovy Vary.

La bild'o'n tradici'e aŭtor'is kon'at'a Praga du'op'o : laŭ projekt'o de inĝ. ark. Karel Kuĉa ĝi'n gravur'is s - ro Karel Pavlíĉek.

Vladislav Hasala

Lingv'ist'ik'a HABILITIĜO Per Disertaci'o Pri Esperant'o

Jam pli kaj pli oft'e okaz'as, ke oni verk'as doktor'ig'a'j'n disertaci'o'j'n pri inter'lingv'ist'ik'a'j aŭ esperant'o - rilat'a'j tem'o'j ( vid'u la bibliografi'o'n de Symoens ). Por akir'i la plej alt'a'n universitat'a'n instru'rajt'o'n ( “ facultas docendi ” aŭ “ venia legendi ” ), almenaŭ en Germanio kaj kelk'a'j ali'a'j eŭrop'a'j ŝtat'o'j, oni dev'as verk'i du'a'n disertaci'o'n ( kun grav'a'j nov'a'j ek'kon'o'j ) kaj plen'um'i divers'a'j'n kondiĉ'o'j'n. Tio est'as la t. n. “ habilitiĝo ” ( kun la titol'o Dr. habil., aŭ si'a'temp'e en GDR kaj kelk'a'j ali'a'j orient'eŭrop'a'j ŝtat'o'j : Dr. sc. ). Habilitiĝinta doktor'o princip'e pov'as est'i nom'um'it'a docent'o aŭ universitat'a profesor'o, rajt'as ekspertiz'i doktor'ig'a'j'n kaj habilitigajn disertaci'o'j'n k. s.

La angl'ist'in'o en la Universitat'o de Leipzig kaj esperant'olog'in'o, d - rin'o Sabine Fiedler, 29 jan. 1999 sukces'e habilitiĝis per 400 - paĝ'a bon'eg'a ( german'lingv'a ) disertaci'o pri la tem'o Plan'lingv'o kaj frazeologi'o : Empiri'a'j esplor'o'j pri re'produkt'it'a lingv'o - material'o en Esperant'o . Per la sukces'a fin'o de la habilitiĝa proced'o ŝi akir'os la “ venia legendi ” por “ ĝeneral'a lingv'ist'ik'o / inter'lingv'ist'ik'o ”. Inter la kvin oficial'a'j ekspertiz'ant'o'j ankaŭ trov'iĝ'is Detlev Blanke. La disertaci'o de Sabine Fiedler aper'os ĉi - jar'e kiel libr'o. La adres'o de Dr. phil. habil. Sabine Fiedler : Am Zollamt 5, De - 04838 Gordemitz, Germanio.

Detlev Blanke

Bon'ven'u Al RAZGRAD

Esperant'ist'a dom'o de kultur'o en Razgrad ( Bulgario ) anonc'as literatur'a'n konkurs'o'n pri poezi'o kaj humur'aĵ'o'j original'e verk'it'a'j en esperant'o EKRA - 99 je liber'a tem'o. La verk'o'j ne dev'as est'i jam publik'ig'it'a'j kaj part'o'pren'int'a'j en ali'a'j konkurs'o'j.

Verk'o'j'n por la konkurs'o, sub'skrib'it'a'j'n per pseŭdonim'o, oni send'u en 3 ekz - oj al la organiz'ant'o'j ( la adres'o'n vid'u ĉi - sub'e ). La nom'o kaj la adres'o de la aŭtor'o est'u en apart'a kovert'o sur'skrib'it'a per la sam'a pseŭdonim'o. La ĵuri'o kun'sid'os 31 maj. 1999. La premi'o'j est'os esperant'a'j libr'o'j kaj diplom'o'j. Premi'it'a'j verk'o'j aper'os en Literatur'a Foir'o . La premi'ad'o okaz'os kadr'e de la esperant'a kultur'a fest'o Abritus - 99 en Razgrad, koincid'ant'a kun la 5a Danub'a E - Rendevu'o.

Program'o de la 5 - a Danub'a E - Rendevu'o sam'temp'a kaj sam'lok'a kun la tradici'a Esperant'ist'a Kre'a Renkont'iĝ'o “ Abritus - 99 ” en la urb'o Razgrad ( Bulgario ), 4 - 6 ju'n. 1999 :

4 ju'n. 1999 ( ve'n. ) : Akcept'o ĉe la Urb'estr'o de Razgrad / inaŭgur'o de Zamenhof - barelief'o / Promoci'o de libr'o kun poem'o'j de raz'grad'a'j poet'o'j traduk'it'a'j en esperant'o'n / renkont'iĝ'o de membr'o'j de la Esperant'a Pen - Centr'o kun lok'a'j verk'ist'o'j / koktel'o.

5 ju'n. 1999 ( sab. ) : mal'ferm'o de ekspozici'o de esperant'a'j libr'o'j / preleg'o'j de Giorgio Silfer, Perla Martinelli kaj Aleksander Korĵenkov / renkont'iĝ'o de la redaktor'o'j de esperant'a'j gazet'o'j / kon'at'iĝ'o kun la vid'ind'aĵ'o'j de Razgrad / premier'o de vide'o'film'o en esperant'o / premi'ad'o de la gajn'int'o'j en la konkurs'o EKRA - 99 / koncert'o ĉe la Esperant'ist'a kultur'dom'o / koktel'o.

6 ju'n. 1999 ( dim. ) : Ekskurs'o al la etnografi'a kompleks'o Topĉij.

Organiz'as Esperant'ist'a dom'o de kultur'o : str. Sv. Kliment Ek - 3, 7200 Razgrad ( Bulgario ). Tel : ( 084 ) 3 - 26 - 94

Ljubomir Trifonĉovski

Ĉe'balt'a Esperant'ist'a Printemp'o

Fili'o de Pol'a E - Asoci'o en Koszalin organiz'as 6 - 12 ju'n. 1999 la 21an Inter'naci'a'n feri'ad'o'n de esperant'ist'o'j kaj natur'am'ant'o'j Ĉe'balt'a Esperant'ist'a Printemp'o . La aranĝ'o okaz'os en tre ĉarm'a ripoz'lok'o Mielno, situ'ant'a inter la Balt'a Mar'o kaj lag'o Jamno, 12 km nord - okcident'e de la distrikt'a urb'o Koszalin.

La natur'a'j valor'o'j de Mielno est'as : sabl'o'riĉ'a strand'o kun al'iĝ'ant'a'j dun'o'j, verd'a stri'o de pin'arb'ar'o, grand'a lag'o kaj mikro'klimat'o kun aer'o satur'it'a de jod'o.

Antaŭ'tag'mez'e ( krom 2 ekskurs'o'tag'o'j ) : aktiv'a ripoz'ad'o, promen'ad'o, ban'kurac'ad'o, vel'ad'o, moder'a sun'brun'iĝ'ad'o ( ankaŭ en la proksim'a natur'ist'a strand'o ), saŭn'ad'o, amik'a kaf'o'klaĉ'o ktp.

Post'tag'mez'e kaj vesper'e : lingv'o'perfekt'ig'ad'o por komenc'ant'o'j, interes'a'j preleg'o'j, E - vide'o'film'o'j, konkurs'o'j kun valor'a'j premi'o'j, kant'ad'o kaj danc'ad'o, bivak'fajr'o kun kolbas'et - rost'ad'o ktp.

Esperant'ist'o'j el divers'a'j land'o'j hav'os okaz'o'n prezent'i propr'a'n program'o'n kadr'e de naci'a'j vesper'o'j. ĈEP impres'os vi'n fort'e pro ne'ripet'ebl'a esperant'ist'a etos'o kaj don'os okaz'o'n ne nur profund'ig'i vi'a'n lingv'o'kon'o'n, sed ankaŭ lig'i nov'a'j'n amik'a'j'n kontakt'o'j'n.

Kontakt'adres'o : PEA, pk 30, PL - 75 - 016 Koszalin - 1, Pollando.

Mon'o Kaj Civiliz'o

Inter'naci'a Esperant'o - Konferenc'o 1999 okaz'os en Metz, Franci'o. La lok'a organiz'ant'o est'as la Esperant'o - Klub'o de Metz, jam kon'at'a kiel el'don'ant'o de kultur'a revu'o La Gazet'o .

La tem'o de IEK - 1999 est'as “ Mon'o kaj Civiliz'o ”. Cert'e vi em'us debat'i pri tia demand'o, en epok'o kiam mon'o okup'as tiom da mens'o'j kaj labor'kapabl'o'j. Ĉu mon'o help'is / as aŭ mal'help'as la civiliz'iĝ'o'n de la hom'ar'o? Kiel ĝi rol'as soci'e kaj kultur'e?

17 - 23 jul. 1999 ni konferenc'os en bel'a histori'a dom'o de la centr'a urb'o. Okaz'os ekskurs'o'j en lok'o'j grav'a'j por Eŭrop'o : Luksemburgo, Scy - Chazellles ( hejm'o de Robert Schuman ), Strasburgo ktp. Por tiu'j kiu'j dezir'os post'e ir'i al Berlina UK, ni jam antaŭ'vid'as program'o'n kun mal'mult'e'kost'a loĝ'ad'o de 24 ĝis 30 jul.

Adres'o : 1 ru'e Louis - Antoine de Bougainville, FR - 78180, Montigny le Bretonneux, Franci'o.

Ebl'as al'iĝ'i ĉe - la - line'e : http : / / osiek. org / iek / metz99. html

Bruno Masala

SET - 99 En Ĉeĥi'o

Klub'o de Esperant'o kaj mond'a'j lingv'o'j en Trebíĉ ( Ĉeĥi'o ) aranĝ'as Somer'a'n E - Tend'ar'o'n, kiu okaz'os en la tradici'a lok'o ĉe la dig'o'lag'o de Vranov apud Lanĉov en sud'a Moravio.

La tend'ar'o hav'os 3 etap'o'j'n. 1a etap'o : 4 - 17 jul. 1999 ; 2a etap'o : 18 - 31 jul. 1999 ; 3a etap'o : 1 - 14 aŭg. 1999.

La instru'ad'o de Esperant'o okaz'os ĉiu'tag'e, krom dimanĉ'o, de la 8a ĝis la 12a hor'o en 3 kurs'o'j : A por komenc'ant'o'j ; B por progres'ant'o'j ; C konversaci'a. La sci'o'j por c - kurs'o dev'as hav'i la nivel'o'n de Paŝ'o'j al plen'a posed'o ( Auld ), La tut'a Esperant'o ( Seppik ) k. s.

En la tend'ar'o okaz'os ankaŭ kurs'o'j de la angl'a, franc'a, german'a kaj rus'a lingv'o'j. La loĝ'ad'o est'os en kelk'lit'a'j kaban'o'j. La manĝ'o'n oni ricev'os ek'de la tag'o de la al'ven'o ( dimanĉ'o ) ĝis la tag'o de la for'vetur'o ( sabat'o ).

Post'tag'mez'e okaz'os si'n'ban'ad'o, sport'ad'o, ekskurs'o'j, vesper'e tend'ar'fajr'o'j kun kant'ad'o kaj ali'a'j program'er'o'j. La ekskurs'o'j ( tut'tag'a en Vieno kaj du du'on'tag'a'j ) est'as pag'end'a'j apart'e ( ĉ. 15 DEM ).

La kotiz'o de 3000 kron'o'j aŭ 170 DEM inkluziv'as kvin manĝ'o'j'n tag'e, loĝ'ad'o'n kaj instru'ad'o'n.

Dum pli ol 46 jar'o'j en SET part'o'pren'is ge'amik'o'j el preskaŭ ĉiu'j eŭrop'a'j kaj 5 trans'mar'a'j land'o'j. Por ĉiu etap'o ni akcept'os nur la unu'a'j'n 120 al'iĝ'int'o'j'n. Tial al'iĝ'u kiel ebl'e fru'e.

Pet'u pli'a'j'n inform'o'j'n ĉe la organiz'ant'o'j : Esperant'o, CZ - 674 01, Trebíĉ, Ĉeĥ'a Respublik'o.

Pavel Sittauer Klub'estr'o kaj organiz'ant'o de SET

Bon'ven'u Al Skot'land'o

Pas'int'jar'e la 93a Skot'a E - Kongres'o en Dumfries ratif'is la fond'o'n de la E - Asoci'o de Skot'land'o ( E'as ) fond'it'a sur'baz'e de la Skot'a E - Federaci'o. E'as ag'os sen'de'pend'e de la E - Asoci'o de Briti'o ( EAB ). Ne est'as la intenc'o, ke skot'a'j membr'o'j de EAB ĉes'u est'i tia'j, kaj E'as kuraĝ'ig'os si'a'j'n membr'o'j'n ankaŭ al'iĝ'i al EAB.

En 1999 E'as okaz'ig'os tri aranĝ'o'j'n, inkluziv'e de la kongres'o en la nord'a insul'ar'o Orkadoj.

28 maj. - 1 ju'n. Kirkwall ( Orkadoj ). 94a Skot'a E - Kongres'o. Inf. s - in'o Mi'a Casey : 9 Flor'a Gardens, Bishopbriggs, Glasgow, G64 IDS.

3 - 5 sep. Skot'a Stud'rond'o. Dunblane. Inf. s - in'o Jean Bisset : 47 Airbles Cres, Motherwell, ML1 3AP.

4 dec. Zamenhof - Tag'o. Boat'klub'o Aberdour Skot'land'o. Inf. s - ro David Hannah : Belgrano, 3 The Glebe, Aberdour, Fife, KY3 0UN.

Pli detal'a'j'n inform'o'j'n pet'u ret'e ĉe :

<address> david@bisset100. freeserve. co. uk address>

Jean Bisset

Konferenc'o De UES

Ĉi - jar'e la Konferenc'o de UES ( Urala Esperant'ist'a Societ'o ) okaz'os en Jekaterinburg la 18an de april'o ( dimanĉ'e ) kun jen'a tag'ord'o :

• 1 ) Raport'o de la Komitat'o de UES.
• 2 ) Raport'o de la Revizi'a komision'o de UES.
• 3 ) Elekt'o de la Prezid'ant'o, Komitat'o kaj Revizi'a komision'o de UES.
• 4 ) Sort'o de la Kolektiv'a E - Bibliotek'o.
• 5 ) UER - 21.
• 6 ) Divers'aĵ'o'j.

En la konferenc'o rajt'as part'o'pren'i ĉiu dezir'ant'o, sed la rajt'o'n voĉ'don'i kaj est'i elekt'it'a hav'os nur la membr'o'j de UES, kotiz'int'a'j por 1999. Ne'kotiz'int'o'j bon'vol'u pag'i la kotiz'o'n ( 30 rubl'o'j ) al Halina Gorecka.

Tatjana Kulakova Sekretari'o de UES

Nov'aĵ'o'j El MURMANSK

Bard Hekland demand'is fin'e de si'a artikol'o Ĝemel'iĝ'o en la nord'o : “ Ĉu ni rajt'as esper'i pri ont'a jun'ul'ar'a klub'o en la for'a nord'o? ” ( LOdE . 1999 : 1 )

La klub'o jam ekzist'as en Murmansk. La fond'a kun'ven'o okaz'is 7 nov. 1998. La fin'int'o'j de la ĉe - metod'a kurs'o en Svanvik intenc'as daŭr'ig'i la stud'ad'o'n, kaj al ili al'iĝ'is kelk'a'j nov'ul'o'j. La nov'a'n klub'o'n prezid'as Juli'a Bazavluckaja, ofic'ist'in'o de la region'a komitat'o de Rossomol ( Ruslanda Unu'iĝ'o de Jun'ul'ar'o ). Ŝi fin'is element'a'n kurs'o'n antaŭ du jar'o'j, sed ne hav'is ebl'o'n perfekt'iĝ'i, kaj ŝi ne est'as rimark'ind'e pli spert'a lingv'e ol la nov'ul'o'j. La lecion'o'j okaz'as en la Rossomola sid'ej'o laŭ la Zagreba lern'o'libr'o. La kurs'o'n gvid'as mi kun la help'o de Andreo Kazancev.

Inter'temp'e start'is E - kurs'o en la scienc'a bibliotek'o de Murmansk. Inter la 40 ven'int'o'j al la unu'a lecion'o est'as preskaŭ du'dek'o da ge'jun'ul'o'j. Kelk'a'j el ili decid'is al'iĝ'i al la jun'ul'ar'a grup'o, sed pli'mult'a'j rest'is ĉe ni'a kurs'o. Do, ebl'e ni hav'os fort'a'n jun'ul'ar'a'n klub'o'n, sed por tio neces'as sub'ten'o de ali'urb'a'j esperant'ist'o'j, ankaŭ de Bard Hekland. Est'us bon'e, se la jun'ul'o'j ricev'us re'ag'o'j'n kaj gratul'o'j'n al la adres'o de Rossomol : Ru - 183012 Murmansk, ul. Volodarskogo, 4, Obkom RSM, Ruslando.

Aleksas Masiukas

MELNIKOV Ĉampion'as

Ĵus okaz'is la TV - film'ad'o de la vic'a cikl'o de la popular'a intelekt'a lud'o Brain - ring .

Tre sukces'e lud'is la team'o Sonet , en kiu la 2a numer'o est'as ni'a E - poet'o kaj intelekt'ul'o Valentin Melnikov ( en TV oni pov'is vid'i li'a'j'n sukces'o'j'n ankaŭ en la program'o Propr'a lud'o ).

De'komenc'e, en mal'facil'eg'a streĉ'a lud'o ili venk'is la 10 - foj'a'n ĉampion'o'n de BR, la team'o'n Stirol , kaj traf'is en la Super'a'n Lig'o'n ( SL ).

En la maj'a cikl'o ili ced'is al la team'o Jaffa , kaj provizor'e sink'is el SL al la 1 lig'o. La team'o Jaffa du'on'e est'as E - parol'ant'a : plur'a'j el ni kon'as vigl'a'n odes'an'in'o'n Tatjana Lugovskaja ; eĉ pli est'as kon'at'a, sed mal'pli person'e, Boris Burda, kiu ankaŭ part'o'pren'is E - mov'ad'o'n, sed nun pro propr'a'j kial'o'j ial ne aprob'as kelk'a'j'n ĝi'a'j'n trajt'o'j'n ; Anatolij Vasserman flu'e parol'as en la lingv'o, sed, laŭ li'a'j vort'o'j, ne hav'as temp'o'n pri ĝi aktiv'e okup'iĝ'i...

En la sekv'a cikl'o Sonet bon'ŝanc'is de'nov'e traf'i al SL, super'int'e la team'o'j'n de Aŝhabad'o kaj Kievo. Post'e ili venk'is laŭ'vic'e ĉiu'j'n team'o'j'n de SL kaj far'iĝ'is ĉampion'o'j de juni'o 1999.

Post kelk'a'j plu'a'j lud'o'j ili sukces'is rest'i en la SL, kvankam fin'e ne kiel absolut'a'j ĉampion'o'j.

En'tut'e dum la sezon'o la team'o est'is 10 - foj'e vok'it'a al la tabl'o'j ( plej mult'e el ĉiu'j lud'int'a'j team'o'j ) kaj el tiu'j 5 - foj'e venk'is ( 12 el 21 batal'o'j ).

Ĉio'n ĉi vi pov'os spekt'i ek de la komenc'o de mart'o. En Moskvio BR - on montr'as la kanal'o TV - centr kaj krom'e ĝi'n re'translaci'as plur'a'j region'a'j TV - kompani'o'j. ( Preciz'a'j'n dat'o'n kaj temp'o'n kontrol'u en TV - program'o. )

O'ĉj'o Dadajev

Kiel Propagand'i Esperant'o'n?

Oni propagand'as Esperant'o'n kaj tre oft'e mir'as kaj plend'as : kial la rezult'o evident'iĝ'as tre modest'a. Ni prov'u rezon'i laŭ nun'temp'a'j princip'o'j...

Propagand'o est'as neni'o ali'a ol reklam'o, kaj oni jam kompren'is, ke la reklam'o dev'as est'i adres'it'a. Sen - util'as reklam'i luks'a'j'n aŭt'o'j'n en gazet'o por sen'labor'ul'o'j... El tiu vid'punkt'o plej'part'o de ni'a propagand'o de Esperant'o absolut'e van'as.

Iu'j fier'as pri si'a bru - aktiv'ad'o dum “ Ag'o - tag'o'j ” —tamen kiel tio aspekt'as de'flank'e? Jen sever'mien'a jun'ul'o kun nigr'a barb'o kur'ad'as tien - re'e'n, sving'ant'e per verd'a flag'o ( li vol'is nur varm'iĝ'i, sed kiu tio'n sci'is? ), sed la preter'ir'ant'o'j supoz'as li'n est'i ĉeĉen'a ekstrem'ist'o. Jen aĝ'a dom'mastr'in'o vid'as hom'grup'o'n kun plak'at'o'j kaj sci'vol'e demand'as : kio'n ili vol'as? Oni pacienc'e klar'ig'as al ŝi pri lingv'a egal'rajt'ec'o, pri liber'a komunik'ad'o, pri ni'a bel'a lingv'o. Ŝi ĉio'n aŭskult'as kaj konklud'as : “ Ha, do tio est'as kontraŭ la ortodoks'a religi'o! ” ( Mi pri'skrib'is real'a'j'n okaz'o'j'n en Moskvo ).

La sam'o'n pruv'as la negativ'a spert'o de Sergej Paĥomov ( LOdE, 1998 : 11 ) —propon'i Esperant'o'n al “ pi'a'j ” kred'ant'o'j sen'util'as, ĉar ili ne kapabl'as percept'i tio'n, kio est'as ekster ili'a doktrin'o kaj ne serv'as rekt'e al ĝi. Oni propagand'u / reklam'u / inform'u pri Esperant'o al tiu'j, kiu'j pov'as pri ĝi real'e interes'iĝ'i, unu'a'vic'e —al saĝ'a'j hom'o'j, hav'ant'a'j aŭ hav'ont'a'j grav'a'n pozici'o'n en la soci'o... ( Tamen, en la Ŝtat'a Duma'o plej'part'o de la deput'it'o'j pens'as nur pri propr'a bon'stat'o kaj mem'reklam'o —do apenaŭ est'as senc'o dis'send'i pri'esperant'a'j'n al'vok'o'j'n al ili ĉiu'j inkluziv'e de la mal'kaŝ'a'j naci'ist'o'j. )

Mi klopod'as ag'i tiu'direkt'e.

Dum plur'a'j jar'o'j mi aktiv'as en intelekt'a'j lud'o'j, inkluziv'e de la televid'a'j. Kiam mi aper'as sur TV - ekran'o kaj hav'as okaz'o'n i'o'n dir'i pri mi —mi menci'as Esperant'o'n. Grav'as ankaŭ : kiel menci'i. En 1994 en Propr'a lud'o ne'long'e antaŭ mi lud'is du esperant'ist'o'j. La redaktor'o decid'is, ke pri Esperant'o jam est'is dir'it'e sufiĉ'e kaj avert'is, ke mi rakont'u pri io ali'a. Do kiam en eter'o oni demand'is mi'n pri mi'a'j hobi'o'j, mi rakont'is pri la plej ekzotik'a —kolekt'ad'o de tram'bilet'o'j —kaj al'don'is : “ mi hav'as ankaŭ ali'a'j'n hobi'o'j'n, sed ili est'as tut'e ne'original'a'j —ekzempl'e, la lingv'o Esperant'o... ” Iom post'e mi persvad'is la redaktor'o'n uz'i en Propr'a lud'o apart'a'n tem'o'n “ Esperant'o ”, verk'is por ĝi simpl'a'j'n demand'o'j'n. Lud'ant'o'j respond'is korekt'e —kaj en ili'a sub'konsci'o fiks'iĝ'is pozitiv'a'j emoci'o'j lig'it'a'j kun ni'a lingv'o ; la spekt'ant'o'j ek'sci'is kelk'a'j'n nov'a'j'n fakt'o'j'n... Kiam ven'as mi'a vic'o verk'i demand'o'j'n por turnir'o de “ Kio? Kie? Kiam? ”, mi nepr'e en'met'as interes'a'n ( kaj respond'ebl'a'n por “ flank'a ” hom'o ) demand'o'n pri Esperant'o.

Mi cel'as, ke oni sent'u, ke Esperant'o est'as ne ia rar'a ekzotik'aĵ'o, sed plen'valor'a kaj real'e uz'at'a lingv'o. Pri tio konvink'iĝ'is ankaŭ la part'o'pren'int'o'j de Inter'ret - turnir'o ( LOdE, 1998 : 8 - 9 ). La vigl'a diskut'o pri fid'ind'ec'o de la font'o'j fin'e ne las'is dub'o'j'n, ke Esperant'o real'e viv'as. Tio'n jam sci'as kelk'cent uz'ant'o'j de Inter'ret'o —kaj ili pli grav'as, pli rimark'ebl'as en la mond'o, ol kelk'cent dom'mastr'in'o'j, interes'iĝ'ant'a'j nur pri Sankt'a - Barbar'a .

Plur'a'j intelekt'lud'ant'o'j est'as lig'it'a'j kun universitat'o'j, el'don'ej'o'j ktp., kaj dank ’ al amik'a'j rilat'o'j ebl'as ricev'i tie “ tribun'o'n ”. La task'o pri Esperant'o unu'a'foj'e dum mult'a'j jar'o'j en'ir'is la lingv'ist'ik'a'n olimpik'o'n ( LOdE, 1998 : 1 ). Post'e la sam'a'j lingv'ist'o'j, vid'ant'e mi'a'n entuziasm'o'n, propon'is al mi verk'i artikol'o'n pri Esperant'o por la Por'infan'a enciklopedi'o de la el'don'ej'o Avanta + . Do nun ni hav'as 100 mil ekzempler'o'j'n de la volum'o kun ampleks'a, inform'riĉ'a kaj favor'a artikol'o pri Esperant'o. Ĉar la enciklopedi'o hav'as alt'a'n prez'o'n, ĝi est'os gard'at'a dum jar'dek'o'j kaj traf'os unu'a'vic'e al id'o'j de “ elit'ul'o'j ”, hav'ant'a'j pli grand'a'j'n ŝanc'o'j'n iam okup'i influ'hav'a'j'n pozici'o'j'n en la land'o. Ankaŭ plur'a'j intelekt'lud'ant'o'j, fam'a'j antaŭ'e, nun hav'as alt'a'j'n posten'o'j'n —ĝis reg'ist'ar'a'j konsil'ist'o'j. Mi tre esper'as, ke dank ’ al tio post 10 - 20 jar'o'j Esperant'o en ni'a land'o est'os pli favor'at'a.

Neces'as prov'i divers'a'j'n manier'o'j'n de propagand'o —tamen tre grav'as, ke oni ne percept'u ni'n kiel fanatik'ul'o'j'n. Oni lern'u parol'i kun hom'o'j pacienc'e, sen trud'o, konsider'ant'e ili'a'j'n interes'o'j'n. Ja religi'a'j misi'ist'o'j tiel ag'as, kaj ( al mi tio tre mal'plaĉ'as, sed end'as agnosk'i la objektiv'a'n rezult'o'n! ) ili sukces'as pli mult'e ol ni'a'j propagand'ist'o'j.

Tre interes'a kaj util'a est'as la kolport'ist'a spert'o de Vladimir Ĉernov ( LOdE, 1998 : 11 ). Li'a Esperant'o - kurs'et'o est'as sprit'a kaj al'log'a, tamen ĝi pli'bon'ig'ebl'as. En simil'a'j situaci'o'j oni nepr'e konsider'u la kon'at'a'n psikologi'a'n fenomen'o'n : ĉio'n ricev'it'a'n sen'pag'e oni pov'as tuj for'ĵet'i, sed al aĵ'o'j aĉet'it'a'j oni rilat'as pli atent'e. En trajn'o'j kaj divers'a'j atend'ej'o'j oni kutim'e enu'as, hav'ant'e amas'eg'o'n da liber'a temp'o —do ni kapt'u la okaz'o'n!

Kio'n pli'a'n oni pov'as far'i sur'lok'e? Ir'i al “ elit'a'j ” lern'ej'o'j, gimnazi'o'j, lice'o'j k. s. ( nur ne religi'a'j ), tie la instru'ist'o'j kaj direktor'o'j est'as pli liber'pens'em'a'j, oft'e ili streb'as hav'i i'o'n ne'kutim'a'n por emfaz'i la elit'ec'o'n de si'a lernejo, kaj Esperant'o'n oni pov'as akcept'i ne mal'pli favor'e ol retor'ik'o'n, stenografi'o'n aŭ ĉin'a'n gimnastik'o'n. Ind'as prov'i, kaj tia propagand'a ag'ad'o dev'as est'i pli efik'a ol ĝis nun.

Valentin Melnikov

Esperant'o Kiel Pont'o'lingv'o

Pri'pens'int'e efektiv'iĝ'o'n de la inform'ad'o mi ven'is al la konklud'o, ke mank'as al mi unu de la grav'a'j argument'o'j ( almenaŭ en Ĉeĥi'o, kie oni parol'as per “ mal'grand'a ” ĉeĥ'a lingv'o, kies parol'komun'um'o est'as nur iom pli ol 10 milion'o'j ), nom'e kiel Esperant'o help'as dis'vast'ig'i kultur'o'j'n de ni'a'j mal'grand'a'j naci'o'j.

Oni mult'e argument'as pri tio, sed mank'as preciz'a'j indik'o'j.

Mi ekzempl'e sci'as, ke laŭ la indik'o'j en literatur'o unu de baz'a'j ĉeĥ'a'j literatur'a'j verk'o'j, nom'e “ Avi'nj'o ” de Boĵena Nemcova est'is traduk'it'a en la ĉin'a'n el la Esperant'a versi'o ( sed por pruv'i almenaŭ tio'n al ne'kred'ant'o'j - aŭ almenaŭ al mi mem - mank'as argument'o'j, bibliografi'a'j indik'o'j ).

Ĉar la uz'o'n de Esperant'o kiel pont'o'lingv'o mi konsider'as fak'a ag'ad'o, mi vol'us help'i kre'i list'o'n de traduk'o'j de ( precip'e ) mal'grand'a'j lingv'o'j al lingv'o'j ali'a'j per'e de Esperant'o : sed ne nur “ oni'dir'e ”, sed serioz'e, kun minimum'e jen'a'j bibliografi'a'j indik'o'j :

origin'a titol'o kaj aŭtor'o de la origin'a verk'o

la lingv'o en kiu est'is verk'it'a la original'o

traduk'ant'o al Esperant'o, el'don'ej'o de E - versi'o kaj jar'o de la E - el'don'o

traduk'ant'o de E - versi'o en la cel'lingv'o'n

el'don'ej'o, jar'o de la el'don'o, land'o kaj lingv'o de la el'don'aĵ'o.

Mi volont'e aŭd'os pri ĉiu'spec'a'j verk'o'j tia'manier'e tra Esperant'o cel'ant'a'j ali'lingv'an'o'j'n, ĉu beletr'a'j, poezi'a'j, fak'a'j aŭ scienc'a'j verk'o'j, aŭ nur fak'a'j artikol'o'j en serioz'a'j ( ne bulvard'a'j ) ĵurnal'o'j.

Se tiu'spec'a tra'rigard'o jam est'as pret'a kaj mi nun ne konsci'as pri ĝi, mi pet'as pri la atent'ig'o, kie mi pov'u ek'hav'i ĝi'n.

Antaŭ'dank'o'n al ĉiu'j, kiu'j iu'spec'e re'ag'os.

Anglická 878, CZ - 252 29, Dobrichovice, Ĉeĥi'o.

Petro Chrdle Estr'ar'an'o de UEA pri fak'a kaj scienc'a ag'ad'o'j kaj pri eduk'ad'o

Jud'a Kaj Satan'a Aŭ Sankt'a Afer'o?

Sergej Paĥomov rakont'is en LOdE ( 1998 : 11 ), ke li'a kun'parol'int'o konsider'as Esperant'o'n afer'o jud'a kaj satan'a, kaj ke tiu afer'o est'as kontraŭ'a al la prav'o'slav'a ( rus'ortodoks'a ) rus'o.

Ĉu ver'e por la rus'o'j, kiu'j plej'part'e est'as ortodoks'a'j, ni'a afer'o est'as fremd'a?

El la Bibli'o, kiu est'as la font'o de la krist'an'ism'o ( ankaŭ por la religi'o ortodoks'a ), ni sci'as, ke Kristo instru'is la hom'o'j'n viv'i ne por si, sed por la ali'a'j ; instru'is am'i unu la ali'a'n, sed hom'o'j kondamn'is li'n al la mort'o. Sed eĉ per si'a kruc'um - mort'o Kristo instru'is la hom'o'j'n est'i pret'a'j ofer'i si'a'n viv'o'n por la ali'a'j hom'o'j. La edif'o'j de Kristo est'as instru'o de la am'o al la hom'o'j.

Iu'foj'e oni dir'as, ke Jesuo mem est'as am'o. Rus'lingv'a poet'o dir'is :

Ĉu vi memor'as pri la Am'o,

sent'it'a, pri'kraĉ'it'a kaj bat'it'a?

Ĉu vi memor'as pri la Am'o,

al l mal'honor'a kruc'o rust'najl'it'a?

Ni'a'n bel'eg'a'n lingv'o'n don'is al ni Zamenhof. Li kred'is, ke la inter'naci'a lingv'o pov'as help'i la hom'o'j'n far'iĝ'i ge'frat'o'j. La Di'o dir'is per la vort'o'j de Kristo, ke la hom'o'j dev'as am'i unu la ali'a'j'n. Sed ĉu pov'as la am'o real'iĝ'i, se la hom'o'j ne kompren'as si'n reciprok'e? Zamenhof kre'is la lingv'o'n, ĉar li am'is ĉiu'j'n. La ge'esperant'ist'o'j, kiu'j hav'as la nobl'a'j'n cel'o'j'n de Zamenhof kaj dis'vast'ig'as la lingv'o'n, merit'as nom'iĝ'i adept'o'j de Zamenhof. Kaj mi opini'as, ke ili praktik'e plen'um'as la Di'a'j'n instru'o'j'n. La esenc'o'n de la esperant'ist'a anim'o mi esprim'as per la vort'o'j :

Ne bezon'as ni la or'o'n,

sang'o'n kaj dolor'o'n,

se ekzist'as en la mond'o

am'o kaj konkord'o.

Esperant'o kaj la Esperant'ism'o kun ties intern'a ide'o est'as Di'a donac'o por la hom'ar'o. La cel'o'j'n de la Esperant'ism'o mi pov'as montr'i liber'e interpret'ant'e la vers'o'j'n de la rus'a poet'o Fjodor Tjutĉev el la poem'o Du unu'ec'o'j :

Minac'as ili per la flam'o,

per arm'il'ar ... —Malic'inflam'o!

Ni prov'u ag'i per la am'o !

La venk'o est'os viv'ornam'o.

Mi opini'as, ke la ide'o'j'n de Zamenhof dev'as agnosk'i reprezent'ant'o'j de ajn'a religi'o. Japan'a'j budh'an'o'j opini'as, ke per si'a hom'ar'an'ism'o Zamenhof “ el'montr'is la spirit'o'n de budh'ism'a favor'o kaj kompat'o ” kaj ke li merit'as “ plej alt'grad'a'n sankt'ec'o'n ” ( Esperant'o . 1998 : 11, P. 202 ).

Por mi Zamenhof est'as sam'temp'e sankt'ul'o, instru'ist'o kaj la plej bon'a amik'o.

Mi dub'as, ke la kun'parol'int'o de Sergej Paĥomov, konsider'int'a Esperant'o'n afer'o jud'a kaj satan'a, est'as bon'a reprezent'ant'o de la ortodoks'a eklezi'o. Ĉu li sci'as, ke Kristo, sam'kiel Zamenhof est'is hebre'o? Ĉu naci'ec'o karakteriz'as la mond'koncept'o'n, anim'kvalit'o'j'n de la hom'o, ties afer'o'n kaj streb'o'n al la alt'a'j cel'o'j? Cert'e ne.

Ĉu neces'as long'e diskut'i kun la hom'o kaj propon'i al li lern'i Esperant'o'n, kiel far'is Sergej Paĥomov, se la hom'o montr'as dub'o'j'n kaj ne kapabl'as percept'i la alt'a'j'n ide'o'j'n? Ebl'e est'us util'e konsider'i konsil'o'n el la Bibli'o ( Mt 7 : 6 ) : “ Ne don'u sankt'aĵ'o'n al la hund'o'j, nek ĵet'u vi'a'j'n perl'o'j'n antaŭ la pork'o'j ; por ke ili ne prem'u ili'n sub la pied'o'j, nek post'e, si'n turn'int'e, dis'ŝir'u vi'n ”.

Grigorij Berezin ( Krasnoarmejsk, Ukrainio )

Frenez'ul'o'j Est'as Mult'a'j

Mi tre ŝat'as La Ond'o'n . La redaktor'a'j artikol'o'j kaj verk'o'j de Sergio Pokrovskij est'as inform'riĉ'a'j, kler'ig'a'j kaj —por tiel dir'i —fundament'a'j. En Beletr'o mi ŝat'as leg'i ne'kon'at'a'j'n aŭtor'o'j'n, ekzempl'e, novel'o'j'n de Zofia Mirska. Kvankam mi leg'is rus'e preskaŭ ĉiu'j'n verk'o'j'n de Maupassant, est'is tre interes'e re'memor'i ili'n per vi'a publik'ig'o en Esperant'o.

Tre interes'e skrib'is pri ( eks ) USSR Trevor Steele kaj Wolfgang Kirschstein.

Leg'int'e en la februar'a kajer'o, ke vi pet'is al'iĝ'o'n al la Pak'o por la Esperant'a Civit'o, mi tuj re'leg'is ĉio'n pri la Forum'o en La Chaux - de - Fonds, pri la Pakt'o, kaj mi aprob'as vi'a'n al'iĝ'o'n. Tiu interes'a ide'o dev'as evolu'i.

“ Kial don'i atent'o'n al frenez'ul'o? ” —re'ag'is en la februar'a LOdE nederlanda leg'ant'o Frans Cobben al mi'a artikol'o Afer'o jud'a kaj satan'a ( ne mi don'is al la material'o titol'o'n, kaj mi opini'as la titol'o'n mal'traf'a, ja leg'ant'o'j pov'as pens'i, ke mi tiel titol'is ĝi'n ).

Bedaŭr'ind'e, frenez'ul'o'j est'as mult'a'j eĉ inter ni'a'j parlament'an'o'j —oni bon'e kon'as kontraŭ'jud'a'j'n el'dir'o'j'n de general'o Makaŝov kaj la moskv'an marŝ'o'n de la mis'fam'a RNE. Ĉu ni ne don'u atent'o'n ankaŭ al tio? Eŭrop'an'o'j iam ne don'is atent'o'n al Hitlero, ĝis kiam tiu demokrati'e pren'is la potenc'o'n en Germanio, kaj nun eŭrop'an'o'j dezir'as rest'i neŭtral'a'j en la neŭtral'a UEA, kaj ili neŭtral'e rilat'as al uson'a'j kaj brit'a'j avi'a'j atak'o'j, al la invad'o de NATO en Jugoslavio...

Mi ĉiam skrib'as al mi'a'j leter'amik'o'j, ke ili abon'u La Ond'o'n .

Sergej Paĥomov ( Kirov, Ruslando )

Leter'kest'o

Al'log'a kaj pri'zorg'it'a

Mi est'as nov'a abon'ant'o de LOdE kaj pro tio ankoraŭ ne pov'as el'dir'i fund'a'n opini'o'n pri vi'a revu'o. Ĝi tamen aspekt'as al'log'a kaj pri'zorg'it'a. Pro cirkonstanc'o'j mi ne hav'as kontakt'o'j'n ( krom per skrib'aĵ'o'j ) kun E - grup'o'j aŭ individu'o'j, kaj tial plej'part'o de nov'aĵ'o'j pri la lok'a ag'ad'o mal'mult'e interes'as mi'n. Ali'a'j leg'aĵ'o'j mi'n ja interes'as, kaj mi atend'as sekv'ant'a'j'n numer'o'j'n por form'i la opini'o'n.

Ludoviko De Doncker ( Belgi'o )

Mi dev'as mal'abon'i

Dank'o'n pro la suplement'o al LOdE —broŝur'o pri Nikolai Lozgaĉev. Li prav'as : la nun'a temp'o ne est'as por muz'o'j, kaj mi al'don'as : ankaŭ ne por Esperant'o!

En Rybinsk est'is du E - rond'et'o'j, sed nun mi pov'as trov'i neniu'n esperant'ist'o'n. En ni'a urb'o inter la labor'kapabl'a'j person'o'j est'as 11 % da sen'labor'ul'o'j, kaj la averaĝ'a monat'a en'spez'o por unu famili'an'o est'as nur 240 rubl'o'j.

Mi ne est'as escept'o, tial kun grand'eg'a bedaŭr'o mi dev'as mal'abon'i La Ond'o'n . Por ni, sovetia inteligenci'o, Esperant'o est'is rimed'o por inter'kon'at'iĝ'o kun la tut'a mond'o, kun hom'o'j el ĉiu'j land'o'j. Sed nun ni eĉ ne plu korespond'as. Kiel ebl'as rest'i indiferent'a kaj fier'aĉ'i pri la neŭtral'ec'o de la revu'o?

Tamara Durnickaja ( Rybinsk, Ruslando )

Don'i parol'o'n al divers'a'j vid'punkt'o'j

Mult'a'j'n dank'o'j'n pri vi'a send'o de la numer'o 11 / 1998 de vi'a revu'o La Ond'o de Esperant'o . Vi cert'e vid'is, ke jam antaŭ tiu send'o mi re'abon'is por la jar'o 1999. Jes, mi foj'e ricev'is Rus'land'an Esperant'ist'o'n kaj mal'abon'is, ĉar tro da revu'o'j stak'iĝ'is en mi'a hejm'o, sed jam de kelk'a temp'o mi intenc'is ricev'i LOdE , kiu far'iĝ'is ver'e alt'kvalit'a revu'o, kapabl'a don'i parol'o'n al divers'a'j vid'punkt'o'j de ni'a Esperanti'o. Gratul'o'n!

Nicole Margot ( Svis'land'o )

Atent'ind'a'j kaj leg'ind'a'j material'o'j

Dum kelk'a'j jar'o'j mi abon'is la ĵurnal'o'n Ruslanda Esperant'ist'o , kaj unu'a'foj'e mi kon'at'iĝ'is kun La Ond'o de Esperant'o ( 1998 : 11 ). En la revu'o trov'is lok'o'n material'o'j atent'ind'a'j kaj leg'ind'a'j, almenaŭ por mi, ekzempl'e : Sensaci'o : post 16 jar'o'j Kohl de Sikosek, Maksim'o'j de sinjor'in'o de Sablé kaj anagram'o'j.

Bedaŭr'ind'e, pro la mank'o de mon'o mi jam du jar'o'j'n pov'as abon'i neniu'n revu'o'n en Esperant'o, nek mend'i libr'o'j'n. Mi tamen ne sen'esper'iĝ'as kaj perfekt'ig'as mi'a'n lingv'o'kon'o'n korespond'ant'e kun ital'in'o.

Ivan Vereŝĉagin ( Belozersk, Ruslando )

LOdE : Fenestr'o en la Esperant'o - mond'o'n

Mi dank'as mi'a'n unu'sol'a'n ŝat'at'a'n gazet'o'n La Ond'o kie mi pov'as ĉerp'i inform'o'j'n pri Esperant'uj'o... Mi ne sci'as, kio'n mi far'us sen tiu fenestr'o en la Esperant'o - mond'o'n.

Svetlana Hasjuk ( Surgut, Ruslando )

Hero'a el'don'labor'o

Vi'a labor'o el'don'i la gazet'o'n est'as hero'a, bon'vol'u daŭr'ig'i! Vi'a'j produkt'o'j est'as alt'kvalit'a'j, leg'ebl'a'j kaj grav'a'j.

Kjell Randehed ( Svedi'o )

Tri Tili'o'j

Antaŭ pli ol cent jar'o'j star'is sur la verd'a tomb'ej'o de la hospital'o de la Sankt'a Spirit'o tri mal'nov'a'j tili'o'j, kiu'j est'is tiom grand'a'j, ke ili, kvazaŭ enorm'a tegment'o, kovr'is la tut'a'n tomb'ej'o'n per si'a'j inter'plekt'e kresk'int'a'j branĉ'eg'o'j kaj branĉ'et'o'j de la gigant'a'j kron'o'j. Pri la origin'o de tiu'j bel'a'j tili'o'j, okaz'int'a antaŭ plur'a'j jar'cent'o'j, oni rakont'as la sub'a'n histori'o'n.

Iam loĝ'is en Berlino tri frat'o'j, kiu'j hav'is inter si tia'n intim'a'n amik'ec'o'n kaj fid'o'n, kia mal'oft'e est'is vid'ebl'a. Foj'e okaz'is, ke la plej jun'a el ili iu'n vesper'o'n el'ir'is sol'e kaj neni'o'n dir'is pri tio al si'a'j frat'o'j, ĉar li vol'is en mal'proksim'a strat'et'o renkont'i knab'in'o'n por promen'i kun ŝi. Antaŭ ol li ating'is la lok'o'n li aŭd'is en angul'o inter du dom'o'j, kie est'is mal'lum'e kaj sol'ec'e, mal'laŭt'a'n plend'o'n kaj stertor'o'n, al kiu li tuj ir'is, ĉar li pens'is, ke tie kuŝ'is best'o aŭ infan'o, al kiu okaz'is mis'fortun'o kaj kiu atend'is help'o'n. Kiam li en'ir'is la mal'lum'o'n de la kaŝ'a lok'o, li vid'is je si'a horor'o hom'o'n, kuŝ'ant'a'n en si'a propr'a sang'o. Li klin'iĝ'is super li kaj demand'is kompat'e, kio est'is okaz'int'a, sed li ricev'is neniu'n respond'o'n, ĉar la vund'it'o hav'is tranĉ'il'a'n lez'o'n en la kor'o kaj for'pas'is post kelk'a'j moment'o'j en la brak'o'j de si'a help'ant'o.

La jun'ul'o ne sci'is, kio'n far'i kaj, ĉar la murd'it'o ne plu don'is viv'o'sign'o'n, li re'ven'is perpleks'e kaj sen'konsil'e per hezit'em'a'j paŝ'o'j al la strat'et'o. Sed tie li renkont'is du civit'an'gard'ist'o'j'n kaj, dum li ankoraŭ pri'pens'is ĉu vok'i ili'a'n help'o'n aŭ for'ir'i sen vek'i atent'o'n, la gard'ist'o'j vid'is li'a'n terur'it'ec'o'n, al'paŝ'is, tuj ek'vid'is sang'o'n sur li'a'j ŝu'o'j kaj manik'o'j kaj per'fort'e arest'is li'n, ne atent'ant'e, kio'n li nun plor'e ek'rakont'is. Ili trov'is la jam mal'varm'iĝ'ant'a'n mort'int'o'n apud'e, kaj ili sen'prokrast'e konduk'is la supoz'at'a'n murd'int'o'n al la karcer'o, kie li est'is katen'it'a kaj sever'e gvat'it'a.

La sekv'a'n maten'o'n la juĝ'ist'o pri'demand'is li'n. La kadavr'o est'is al'port'it'a kaj nun dum tag'lum'o la jun'ul'o re'kon'is li'n kiel forĝ'ist'a'n sub'majstr'o'n, kiu antaŭ iom da temp'o est'is li'a kamarad'o, kvankam antaŭ'e li dir'is, ke li ne kon'is la murd'it'o'n kaj sci'is tut'e neni'o'n pri li. Tio tre pli'fort'ig'is la supoz'o'n, ke li pik'mort'ig'is li'n kaj tiu'tag'e trov'iĝ'is atest'ant'o'j, kiu'j kon'is la mort'int'o'n kaj krom'e ili rakont'is, ke la jun'ul'o hav'is iam amik'ec'o'n kun la forĝ'ist'o, sed dis'iĝ'is de tiu kaŭz'e de kverel'o pro knab'in'o. Est'is nur mal'mult'e da ver'o en tio, sed tamen et'a kern'o, kio'n la sen'kulp'ul'o sen'tim'e agnosk'is, konfirm'ant'e si'a'n sen'kulp'ec'o'n, pet'ant'e ne favor'o'n, sed just'ec'o'n.

La juĝ'ist'o ne dub'is pri li'a kulp'o kaj li kred'is trov'i baldaŭ sufiĉ'e da pruv'o'j por juĝ'i li'n kaj trans'don'i li'n al la ekzekut'ist'o. Ju pli la kapt'it'o mal'konfes'is kaj asert'is, ke li ne sci'is i'o'n pri tio ĉi, des pli oni rigard'is li'n kulp'a.

Dum'e la mez'aĝ'a frat'o —la plej aĝ'a est'is pro komerc'o trans'kamp'e —van'e atend'is la plej jun'a'n, kaj li ir'is por serĉ'i li'n. Kiam li aŭd'is, ke li'a frat'o est'is en'karcer'ig'it'a kaj akuz'it'a pro bat'mort'ig'o, kiu'n li obstin'e mal'konfes'is, li ir'is sen'prokrast'e al la juĝ'ist'o.

—Sinjor'o juĝ'ist'o, —li dir'is, —vi en'karcer'ig'is sen'kulp'ul'o'n, liber'ig'u li'n, mi est'as la murd'int'o kaj mi ne vol'as, ke sen'kulp'ul'o sufer'u pro mi. Mi mal'amik'iĝ'is kun la forĝ'ist'o kaj persekut'is li'n. Kaj hieraŭ vesper'e mi renkont'is li'n, kiam li pro sekret'a bezon'o en'ir'is tiu'n angul'o'n, tiam mi sekv'is li'n kaj pik'is li'a'n kor'o'n per tranĉ'il'o.

Mir'e la juĝ'ist'o aŭskult'is tiu'n konfes'o'n, kaj li ig'is katen'i la frat'o'n kaj gard'i li'n en sekur'a lok'o, ĝis kiam la afer'o klar'iĝ'os. Tiel ambaŭ frat'o'j est'is katen'it'a'j en la sam'a dom'o, sed la jun'a frat'o ne sci'is, kio'n la pli aĝ'a far'is por li kaj li plu insist'is pri si'a sen'kulp'ec'o.

Pas'is du tag'o'j, dum kiu'j la juĝ'ist'o mal'kovr'is neni'o'n nov'a'n kaj li jam em'is kred'i la ŝajn'a'n murd'int'o'n, kiu kulp'ig'is si'n mem. Tiam la plej aĝ'a frat'o re'ven'is al Berlino post si'a komerc'ad'o ali'lok'e, trov'is neniu'n en la dom'o kaj ricev'is de la najbar'o'j sci'ig'o'n pri la plej jun'a frat'o kaj pri tio, ke la du'a prezent'is si'n por tiu ĉe la juĝ'ist'o. Tiam li ir'is jam en la sam'a nokt'o, ig'is vek'i la juĝ'ist'o'n kaj sur'genu'iĝ'is antaŭ li kun jen'a'j vort'o'j :

—Nobl'a sinjor'o juĝ'ist'o! Vi katen'is du sen'kulp'ul'o'j'n, kiu'j sufer'is pro mi'a kulp'o. La forĝ'ist'a'n sub'majstr'o'n murd'is nek mi'a plej jun'a, nek la ali'a frat'o, sed est'as mi, kiu far'is tiu'n murd'o'n. Mi ne plu long'e pov'as el'ten'i, ke ali'a'j est'as en la karcer'o pro mi, kaj mi tre pet'as liber'ig'i tiu'j'n, kiu'j est'as tut'e sen'kulp'a'j kaj pren'i mi'n ; mi pret'as pent'i per mi'a propr'a viv'o.

Nun la juĝ'ist'o est'is tre'eg'e surpriz'it'a kaj sci'is neniu'n ali'a'n rimed'o'n ol en'prizon'ig'i ankaŭ la tri'a'n frat'o'n.

Dum la fru'a maten'o, kiam la gard'ist'o don'is trans la pord'o al la plej jun'a frat'o la prizon'ist'a'n pan'o'n, li dir'is al li : “ Nun mi ver'e ŝat'us sci'i, kiu el vi est'as la mal'bon'far'ant'o ”. Kiom ajn li pet'is kaj demand'is —la gard'ist'o ne vol'is rakont'i pli, sed ŝlos'ant'e la pord'o'n li fin'is per la vort'o'j, ke li'a'j frat'o'j est'is ven'int'a'j por don'i si'a'n viv'o'n pro li. Tiam li laŭt'e ek'plor'is kaj dezir'eg'is impet'e, ke oni konduk'u li'n al la juĝ'ist'o kaj kiam li en katen'o'j star'is antaŭ la juĝ'ist'o, li plor'is de'nov'e kaj dir'is :

—Ho, sinjor'o, pardon'u, ke mi tiom long'e atend'ig'is vi'n, sed mi pens'is, ke neni'u vid'is mi'a'n ag'o'n, sekv'e neni'u kapabl'us pruv'i mi'a'n kulp'o'n. Sed nun mi vid'as, ke ĉio dev'as ir'i laŭ la just'ec'o, mi ne plu pov'as kontraŭ'star'i kaj mi vol'as konfes'i, ke ja est'as mi, kiu murd'is la forĝ'ist'o'n kaj est'as mi, kiu dev'as pent'i pro tio per si'a mizer'a viv'o. ”

Tiam la juĝ'ist'o larĝ'e mal'ferm'is si'a'j'n okul'o'j'n —li kred'is, ke li sonĝ'as, li'a mir'o est'is ne'pri'skrib'ebl'a kaj pro tiu strang'a afer'o li'a kor'o terur'iĝ'is. Li ig'is de'nov'e en'ŝlos'i la kapt'it'o'n kiel ties frat'o'j'n, kaj li long'e kaj profund'e pens'is, ĉar li vid'is cert'e, ke nur unu el la frat'o'j pov'is est'i murd'int'o, kaj ke la du ali'a'j pro nobl'ec'o kaj frat'am'o prezent'is si'n al la ekzekut'ist'o.

Li'a pens'ad'o ne ven'is al konklud'o, kaj li kompren'is, ke per ordinar'a'j hom'pens'o'j ne ebl'is trov'i cel'o'n. Pro tio li las'is sekv'a'tag'e la kapt'it'o'j'n en bon'a pri'zorg'o kaj ir'is al la princ'o, al kiu li raport'is detal'e tiu'n strang'a'n okaz'int'aĵ'o'n.

La princ'o aŭskult'is tre'eg'e mir'ant'e kaj dir'is je la fin'o :

—Tio est'as mir'ind'a kaj mal'oft'a afer'o. En mi'a kor'o mi kred'as, ke mort'ig'is neni'u el ili, ankaŭ ne tiu, kiu'n vi'a'j gard'ist'o'j arest'is, kaj ke ĉio ver'e okaz'is tiel, kiel li dir'is en la komenc'o. Sed ĉar tem'as pri krim'o kontraŭ san'o kaj viv'o, ni ne pov'as simpl'e liber'ig'i ili'n. Tial mi al'vok'as Di'o'n mem kiel juĝ'ist'o'n pri tiu'j tri frat'o'j kaj sub'met'as ili'n al Li'a juĝ'o.

Tiel oni far'is. Est'is printemp'a temp'o, kaj dum hel'a varm'a tag'o oni konduk'is la tri frat'o'j'n al verd'a lok'o, kaj ĉiu el ili ricev'is jun'a'n fort'a'n tili'o'n por plant'i ĝi'n. Sed ili dev'is met'i en la ter'o'n ne la radik'o'j'n, sed la jun'a'j'n verd'a'j'n kron'o'j'n, tiel ke la radik'o'j star'u al'ĉiel'e —kaj tiu'n, kies arb'et'o unu'e velk'os kaj sek'iĝ'os oni konsider'os murd'int'o kaj ekzekut'os li'n.

Tiel far'is la frat'o'j, ĉiu en'fos'is diligent'e la branĉ'o'j'n de si'a arb'o en la ter'o'n. Sed post nur mal'long'a temp'o, ĉiu'j arb'o'j ek'verd'iĝ'is kaj ek'kresk'is nov'a'j kron'o'j por signal'i, ke ĉiu'j frat'o'j est'is sen'kulp'a'j, kaj la tili'o'j plu'kresk'is kaj far'iĝ'is grand'a'j kaj star'is dum mult'a'j jar'cent'o'j sur la tomb'ej'o de la hospital'o de la Sankt'a Spirit'o en Berlino.

Traduk'is el la german'a Wolfgang Kirschstein

Iom Grand'a Aĉet'o

Iu'n vesper'o'n mi sid'is en la vilaĝ'a drink'ej'o antaŭ ( pli preciz'e, mal'antaŭ ) glas'o da bier'o, kiam vir'o kun normal'a aspekt'o sid'iĝ'is apud mi'n kaj demand'is mi'n per damp'it'e konfidenc'a voĉ'o : ĉu mi dezir'as aĉet'i lokomotiv'o'n. Est'as ja facil'e vend'i al mi ĉio'n ajn, ĉar por mi est'as mal'facil'e dir'i “ ne ”, sed por tiel grand'a aĉet'o evident'e neces'is iom da prudent'o. Spit'e al mi'a mal'ampleks'a sci'o pri lokomotiv'o'j, mi demand'is pri la tip'o, konstru'jar'o kaj piŝt'o'vast'ec'o por don'i al la vir'o la impres'o'n, ke li inter'trakt'as kun spert'ul'o, kiu ne pret'as aĉet'i “ la kat'o'n en la sak'o ”. Mi ne sci'as, ĉu mi sukces'is trans'don'i al li tiu'n impres'o'n, tamen li don'is liber'vol'e ĉiu'j'n inform'o'j'n, montr'is al mi vid'o'j'n de la objekt'o de antaŭ'e, mal'antaŭ'e kaj de la flank'o'j. Ĝi aspekt'is bon'e, tiu lokomotiv'o, kaj mi mend'is ĝi'n, kiam ni inter'konsent'is pri la prez'o. Ĝi ja est'is uz'it'a kaj spit'e al tio, ke lokomotiv'o'j el'uz'iĝ'as tre mal'rapid'e, mi ne pret'is pag'i la plen'a'n katalog'prez'o'n.

Jam en la sam'a nokt'o oni al'port'is ĝi'n. Ebl'e tiu tuj'a liver'ad'o, dev'int'us kompren'ig'i mi'n, ke io en la transakci'o est'is ne'honest'a, sed pro mi'a ne'suspekt'em'o, tio ne ven'is en mi'a'n kap'o'n. Kompren'ebl'e mi ne pov'is hav'i ĝi'n en la dom'o —la pord'o'j ne permes'us tio'n, kaj ceter'e la dom'o ver'ŝajn'e est'us frakas'int'a pro ĝi'a pez'o —tial ĝi dev'is est'i en la garaĝ'o, ajn'a'kaz'e la plej oportun'a ej'o por transport'il'o'j. Kompren'ebl'e la long'o konform'is nur du'on'e, kompens'e la alt'o sufiĉ'is, ĉar en tiu garaĝ'o mi iam lok'ig'is mi'a'n aerostat'o'n, sed tiu eksplod'is.

Ne'long'e post la aĉet'o mi'a kuz'o vizit'is mi'n. Li est'as hom'o, kiu mal'ŝat'as ĉiu'j'n spekulaci'o'j'n kaj sent'esprim'o'j'n, kaj kiu akcept'as nur nud'a'j'n fakt'o'j'n. Neni'o surpriz'as li'n, ĉio'n li jam sci'as antaŭ ol vi rakont'as, eĉ pli ekzakt'e, ĉio'n li kapabl'as klar'ig'i. Mal'long'e : ne'toler'ebl'a vir'o. Ni salut'is unu la ali'a'n kaj por plen'ig'i la sekv'int'a'n embaras'a'n paŭz'o'n mi komenc'is :

—Tiu'j delikat'a'j aŭtun'a'j odor'o'j...

—Velk'ant'a ter'pom'herb'o, —li re'is kaj esenc'e li ja prav'is.

Moment'e mi rezign'is, verŝ'is iom da konjak'o, kiu'n li al'port'is. Ĝi gust'is je sap'o kaj mi esprim'is tiu'n impres'o'n. Li respond'is, ke tiu konjak'o, kiel vid'ebl'as sur la etiked'o, est'is gajn'int'a konsider'ind'a'j'n premi'o'j'n dum la mond'ekspozici'o en Lieĝ'o kaj Barcelono, en Sankt'a Luiz'o eĉ la or'a'n medal'o'n, sekv'e ĝi est'is bon'a.

Kiam ni est'is trink'int'a'j pli da konjak'o, li decid'is tra'nokt'i ĉe mi kaj li el'ir'is por park'i si'a'n vetur'il'o'n. Post kelk'a'j minut'o'j li re'ven'is kaj dir'is per mal'laŭt'a, iom trem'ant'a voĉ'o, ke en mi'a garaĝ'o trov'iĝ'is grand'a rapid'trajn'a lokomotiv'o. “ Mi sci'as ”, —mi dir'is trankvil'e kaj gust'um'et'is konjak'o'n. —“ Mi aĉet'is ĝi'n antaŭ ne'long'e ”. Respond'e al la demand'o, ĉu mi oft'e uz'as ĝi'n, mi respond'is negativ'e : ne oft'e, nur antaŭ ne'long'e mi vetur'ig'is najbar'a'n kamp'ar'an'in'o'n, kiu atend'is feliĉ'a'n patr'in'iĝ'o'n. Jam en la sam'a nokt'o ŝi en'mond'ig'is du'nask'it'o'j'n, sed tio apenaŭ rilat'is al la nokt'a lokomotiv'vetur'ad'o. Ceter'e, ĉio est'is el'pens'it'a, sed dum tia'j okaz'o'j mi ne pov'as rezist'i al la tent'o ornam'i la real'o'n. Mi ne sci'as, ĉu li kred'is mi'n, silent'e li registr'is ĉio'n kaj evident'e li ne plu fart'is bon'e. Li far'iĝ'is mal'babil'em'a, trink'is pli'a'n glas'et'o'n da konjak'o kaj adiaŭ'is.

Mi neniam plu re'vid'is li'n.

Kiam post ne'long'e ĵurnal'o'j inform'is, ke la franc'a'j ŝtat'a'j fer'voj'o'j perd'is lokomotiv'o'n ( ĝi mal'aper'is de la ter'surfac'o aŭ pli preciz'e de la ranĝ'staci'o ), mi kompren'is, ke mi far'iĝ'is viktim'o de ne'etik'a transakci'o. Tial mi montr'is rezerv'em'o'n por la vend'ist'o, kiam mi re'vid'is li'n en la vilaĝ'a drink'ej'o. Tiam li vol'is vend'i al mi takel'o'n, sed mi ne plu pret'is komerc'i kun li —kaj ceter'e : por kio mi bezon'as takel'o'n?

Traduk'is el la german'a Wolfgang Kirschstein

Kompren'i Ĉi - Land'o'n? Neniam!

Libr'o'j De WILLIAM AULD Je Favor'a Prez'o

Ni'a'j abon'ant'o'j pov'as akir'i rekt'e ĉe la redakci'o La ĉas'hund'o'n de la Baskerviloj kaj ali'a'j'n traduk'o'j'n de William Auld, kiu'j'n ni el'don'is en Jekaterinburg, escept'e de Spartako de James Leslie Mitchell.

Arthur Conan Doyle. La ĉas'hund'o de la Baskerviloj 9 Irk

Harry Harrison. La strat'o'j de Aŝkelono 2 Irk

J. R. R. Tolkien. La Kun'ul'ar'o de l ’ Ring'o 24 Irk

J. R. R. Tolkien. La du Tur'eg'o'j 20 Irk

J. R. R. Tolkien. La Re'ven'o de la Reĝ'o 20 Irk

Elekt'u la libr'o'j'n kaj send'u al la redakci'a adres'o ( Ru - 620077 Jekaterinburg - 77, ab. ja. 67, Ruslando ) la pag'o'n per la inter'naci'a'j respond - kupon'o'j. La send'o'kost'o est'as en'kalkul'it'a.

La favor - prez'a ofert'o valid'os dum la tut'a Jubile'a Jar'o de la plej kon'at'a el la esperant'ist'a'j verk'ist'o'j, kiu en novembr'o far'iĝ'os 75 - jar'a.

Bon'a'n leg'ad'o'n!

De'nov'e Lir'o

Post la sukces'a'j inter'naci'a'j konkurs'o'j Lir'o - 97 kaj Lir'o - 98 , Urala Esperant'ist'a Societ'o ( UES ) kaj la redakci'o de La Ond'o de Esperant'o de'nov'e invit'as ĉiu'j'n dezir'ant'o'j'n part'o'pren'i ĉi - jar'e en Lir'o - 99 .

Kadr'e de Lir'o - 99 okaz'os kvin konkurs'o'j.

1. Original'a proz'o

2. Original'a poezi'o

3. Traduk'a proz'o el la rus'a lingv'o : novel'o de Anton Ĉeĥov “ Ĥameleon ”

4. Traduk'a poezi'o el la rus'a lingv'o ( liber'e elekt'ebl'a )

5. Pri'mov'ad'a karikatur'o

La kvant'o de la konkurs'aĵ'o'j kaj ili'a ampleks'o ne est'as lim'ig'it'a'j.

Bon'vol'u send'i tri tajp'it'a'j'n, komput'il'e kompost'it'a'j'n aŭ tre klar'e skrib'it'a'j'n ekz - o'j'n de la original'o ( por la 4a branĉ'o ankaŭ de la traduk'o ) ĝis la 1a de oktobr'o 1999 laŭ la adres'o Ru - 620077 Jekaterinburg - 77, ab. ja. 67, Ruslando. La karikatur'o'j dev'as est'i send'it'a'j unu'ekzempler'e kaj uz'i nur nigr'a'n kolor'o'n sur blank'a paper'o.

Sub'skrib'u vi'a'n konkurs'aĵ'o'n per pseŭdonim'o kaj al'don'u slip'o'n kun indik'o de la pseŭdonim'o, aŭtent'a nom'o kaj poŝt'a adres'o.

Oni ne rajt'as send'i verk'o'j'n, kiu'j jam est'is publik'ig'it'a'j aŭ premi'it'a'j en ali'a'j konkurs'o'j.

La laŭreat'o'j de Lir'o - 99 ricev'os valor'a'j'n libr'o'premi'o'j'n. La rezult'o est'os anonc'it'a je la Zamenhofa Tag'o. La organiz'ant'o'j rezerv'as al si la rajt'o'n ĝis la 31a de decembr'o 2001 publik'ig'i la ricev'it'a'j'n konkurs'aĵ'o'j'n en La Ond'o de Esperant'o aŭ en apart'a el'don'aĵ'o, kondiĉ'e ke ili avert'os pri tio la aŭtor'o'n ĝis 1 feb. 2000.

Sukces'o'j'n!

10 korekt'a'j respond'o'j!

Ni ricev'is 11 respond'o'j'n al la Nov'jar'a konkurs'o “ 55 + 3 ” ( LOdE. 1998 : 12 ), el ili nur unu est'is ne tut'e korekt'a, ceter'a'j est'is ver'a'j. Ni lot'um'is tri libr'o'premi'o'j'n, kaj ili'n gajn'is : Svetlana Konjaŝova ( Sanboli ), Oleg Vasiljev ( Uljanovsk ) ; Jens Dietterle ( Germanio ).

Ni gratul'as la solv'int'o'j'n!

La korekt'a'j respond'o'j : 1. Muzik'o ; 2. Du ; 3. Melodi'o ; 4. Mi ; 5. Orel'o ; 6. Ekspert ; 7. Ac ; 8. Tigr'o ; 9. Optik ; 10. En ; 11. Najtingal'o ; 12. Fenestr'o ; 13. Pacifik'o ; 14. At ; 15. Fe'o ; 16. Opal ; 17. La ; 18. Dekaproj ; 19. Ekvator'o ; 20. Prior'o ; 21. Pav'o ; 22. Kaf'o ; 23. Tar ; 24. G ; 25. Da ; 26. Koleg'i ; 27. Tag'o ; 28. Gel ; 29. Il ; 30. Kol ; 31. Fi ; 32. Obl ; 33. Kart ; 34. Or'o ; 35. Kle ; 36. Nord ; 37. Tre ; 38. Ulul ; 39. Bark'o ; 40. At ; 41. Okcident ; 42. Uj'o ; 43. Ej'o ; 44. Rar'a ; 45. Ibis ; 46. Ba ; 47. Or ; 48. Po ; 49. Se ; 50. Er ; 51. Impres'o ; 52. A ; 53. Aktor ; 54. Testud ; 55. Erar . Abi'o ; kat'o ; lepor .

Tatjana Kulakova

Donac'o'j

Fraz'o'j

Sed la libr'o de la jar'o 1998 laŭ ni pov'us est'i... la kajer'o Esperant'o post la jar'o 2000 de Aleksander Korĵenkov... Kial? Unu'e ĉar UEA mem el'don'is raŭm'ism'a'n broŝur'o'n : absolut'a nov'aĵ'o, divers'manier'e interpret'ebl'a ( inter'ali'e kiel bezon'o esprim'i propr'a'n “ oficial'a'n ” raŭm'ism'o'n, front'e al la dis'vast'iĝ'o de la fenomen'o : Korĵenkov est'as eĉ UEA - komitat'an'o ). Du'e, ĉar la kajer'o prelud'is al la forum'o'j, montpelier'a kaj ĉaudefona, kie Humphrey Tonkin respektiv'e Giorgio Silfer produkt'is alt'nivel'a'j'n strategi'a'j'n inter'ven'o'j'n.

Perla Martinelli Herold'o de Esperant'o . 1998 : 15 - 16

Werner Schad medit'as kiel “ ni dis'vast'ig'u Esperant'o'n pli traf'e ” :

Mal'pacienc'a el'rev'iĝ'o de E - varb'ant'o'j evit'ebl'as per la supoz'o : El Cent person'o'j, al kiu'j ni parol'as pri E., ebl'e unu interes'iĝ'as. El cent, kiu'j interes'iĝ'as, ebl'e unu komenc'as lern'i la lingv'o'n. El cent, kiu'j lern'as, ebl'e unu en'vic'iĝ'as aktiv'e en la mov'ad'o. Kvankam tia'j taks'it'a'j proporci'o'j ne est'as ekzakt'a'j, ili help'os almenaŭ evit'i tro grand'a'j'n esper'o'j'n...

Aŭd'int'e kaj leg'int'e i'o'n tre oft'e, hom'o'j ĝi'n akcept'as pli facil'e. La reklam'ad'o de grand'a'j firm'o'j pruv'as tio'n. Do per konciz'a'j slogan'o'j oft'e publik'ig'at'a'j ni pov'as help'i la dis'vast'ig'o'n de Esperant'o. Jen kelk'a'j ekzempl'o'j de tia'j slogan'o'j :

• Esperant'o : la lingv'o de la 21a jar'cent'o.
• Esperant'o : mond'a sukces'o. Part'o'pren'u!
• Esperant'o : kaj vi trov'os amik'o'j'n en cent land'o'j.
• Esperant'o : kaj vi trov'os ŝanc'o'j'n en 5 kontinent'o'j.

Brazila Esperant'ist'o . 1998 : 304

Preskaŭ ĉiu hom'o plen'ig'as si'a'n person'a'n agend'o'n ĝis'krev'e, kaj pro tio la propon'o “ Lern'u esperant'o'n! ” signif'as korolari'e, eĉ se oni ne dir'as ĝi'n rekt'e : “ redukt'u vi'a'j'n ali'a'j'n aktiv'ec'o'j'n. Ili ne tiel grav'as kiel esperant'o ”. Tiel kondut'i est'as laŭ mi arog'e. Ver'a kandidat'o por lern'i la lingv'o'n demand'as mem pri la ebl'ec'o'j.

Gary Mickle

Esperant'o aktuell . 1998 : 8

La prezid'ant'o de la E - Asoci'o de Finnlando, Jukka Laaksonen, atent'ig'is pri la nun'temp'a uz'ad'o de la latin'o.

Latin'a lingv'o viv'as —almenaŭ en Finnlando —nov'a'n renesanc'o'n kaj latin'lingv'a'j nov'aĵ'el'send'o'j de la Finn'a radi'o est'as far'at'a'j eĉ inter'naci'e. Antaŭ'e la lingv'o latin'a est'is ĝeneral'e konsider'at'a nur kiel lingv'o de medicin'o kaj teologi'o. Sed nun'temp'e ĝi far'iĝ'is pli popular'a almenaŭ en universitat'a'j rond'o'j... Ĉar la pled'ant'o'j de la latin'a uz'as plur'a'j'n sam'a'j'n argument'o'j'n kiel ni esperant'ist'o'j, far'iĝ'as facil'e imag'i, ke Esperant'o kaj latin'o est'as konkur'ant'o'j. Tiel ja est'as, kiam ekz. ambaŭ lingv'o'j est'as propon'at'a'j kiel pont'o'lingv'o de inter'naci'a'j organiz'aĵ'o'j...

... Ankoraŭ ne ven'is temp'o, ke Esperant'o ricev'u vast'a'n publik'a'n agnosk'o'n. Sed esperant'e, ke tio iam okaz'os, ni ne tim'u la latin'a'n kiel konkur'ant'o'n aŭ konsider'u ĝi'n ( kiel ankaŭ ne la angl'a'n ) ni'a mal'amik'o.

Esperantolehti . 1998 : 5

Est'as amas'o da flug'foli'o'j... Regul'e Esperant'ist'o'j las'as ili'n en bibliotek'o'j kaj esper'as, ke hom'o'j for'pren'os kaj leg'os ili'n. Oni pov'as facil'e imag'i ke, post iom da temp'o, la bibliotek'ist'o for'ĵet'as ili'n, kaj ke nur la bibliotek'ist'o'j eĉ leg'as la titol'o'n. Antaŭ du jar'o'j du el ni'a'j an'o'j met'is la unu'a'n lecion'o'n kaj flug'foli'o'n en la leter'kest'o'n de mil dom'o'j en Bury St Edmunds por vid'i ĉu la respond'o est'us pli bon'a. Ni ricev'is neni'a'n respond'o'n...

Roy Simmons, Angela Tellier La Brit'a Esperant'ist'o . 1999 : 946

Libr'o'serv'o De UEA Abund'e Vend'is En 1998

Dank al la grand'a UK kaj vigl'a el'don'a aktiv'ec'o de UEA, la libr'o'serv'o de UEA sald'is si'a'j'n vend'o'j'n en 1998 per la impon'a sum'o de 297 165 gld. Tio est'as 14 % pli ol en 1997 ( 260 378 gld. ) kaj 10 % pli ol antaŭ'vid'is la buĝet'o ( 270 000 gld. ).

Antaŭ'e nur unu'foj'e la vend'o'rezult'o est'is pli grand'a. Tio okaz'is en 1988, kiam ek'est'is la apenaŭ romp'ebl'a rekord'o de 365 935 gld., dank al la escept'a koincid'o de tri favor'a'j faktor'o'j. La ĉef'a vend'o - ond'o de la el'don'a rikolt'o de la Jubile'a Jar'o real'iĝ'is en tiu post'a jar'o. Tiam aper'is ankaŭ nov'a libr'o'katalog'o kaj, krom'e, UK okaz'is en Roterdam'o. Normal'e UEA pov'as port'i al UK maksimum'e kvar'on'o'n de la tut'a sortiment'o de si'a libr'o'serv'o, sed en Roterdam'o ĉio est'is aĉet'ebl'a. Ju pli riĉ'as la ofert'o, des pli mult'as la vend'o'j. Tio'n montr'as la Mal'ferm'a'j Tag'o'j de la CO, dum kiu'j cent'o da klient'o'j aĉet'as tiom kiom oni vend'as dum unu tag'o en UK.

La last'a'j jar'o'j est'is ĝeneral'e bon'a'j por la ĉef'a libr'o'serv'o de ni'a mov'ad'o. Tio rezult'is unu'a'vic'e el ĝi'a pli efik'a organiz'o i. a. per la Mal'ferm'a'j Tag'o'j kaj per regul'a'j ofert'o'j al membr'o'j en ne'pag'i'pov'a'j land'o'j, al deleg'it'o'j k. a. cel'grup'o'j. La vend'o'j est'us eĉ pli grand'cifer'a'j, se la ĉiam'a mank'o de labor'fort'o ne prokrast'us la aper'ig'o'n de aktual'a libr'o'katalog'o.

La du akompan'a'j statistik'o'j list'ig'as la plej furor'a'j'n titol'o'j'n. Unu montr'as la total'a'j'n vend'o'j'n ( ĉef'e al ali'a'j libr'o'serv'o'j ) kaj la ali'a la nombr'o'n de unu'ekzempler'a'j aĉet'o'j ĉe la butik'o en la CO ( ĉef'e far'e de individu'a'j klient'o'j ). La nombr'o'j de unu'op'a'j vend'o'j est'as inkluziv'it'a'j en tiu'j de la total'a'j vend'o'j. En'tut'e la libr'o'serv'o de UEA vend'is 15878 ekzempler'o'j'n de 1853 divers'a'j libr'o'j, disk'o'j aŭ kased'o'j, apud amas'o da “ divers'aĵ'o'j ”, t. e. insign'o'j, skrib'il'o'j ktp.

Ambaŭ statistik'o'j reflekt'as la vigl'ec'o'n de la propr'a el'don'ad'o de UEA. El la 20 titol'o'j de la total'a'j vend'o'j, 14 est'as el'don'aĵ'o'j de UEA aŭ ( Pasport'a Serv'o ) de TEJO. El la 21 plej furor'a'j unu'op'e vend'it'a'j titol'o'j 12 est'as el'don'aĵ'o'j de UEA / TEJO. La plej popular'a aŭtor'o est'is de'nov'e William Auld, ĉi - foj'e kun tri titol'o'j ( Pajl'er'o'j kaj stopl'o'j kaj la traduk'o'j de Tolkien kaj Conan Doyle ).

Inter'naci'a'j Ekzamen'o'j En La BERLINA UK

Dum la 84a UK en Berlino okaz'os la Inter'naci'a'j Ekzamen'o'j de Ile'i / UEA je la element'a kaj mez'a nivel'o'j. Ili konsist'os el tri part'o'j : gramatik'a antaŭ'test'o, skrib'a part'o kaj parol'a part'o. Nur la sukces'int'o'j en la gramatik'a antaŭ'test'o rajt'os part'o'pren'i la skrib'a'n part'o'n kaj, ating'int'e en la skrib'a part'o la sukces'lim'o'n de 60 poent'o'j, ankaŭ la parol'a'n part'o'n.

Pro praktik'a'j kial'o'j maksimum'e 24 kandidat'o'j pov'os ekzamen'iĝ'i. Pro tio anticip'a si'n'anonc'o est'as konsil'end'a. Oni anonc'u si'n, prefer'e antaŭ 1 jul., ĉe la sekretari'o de la Inter'naci'a Ekzamen'a Komision'o ( IEK ), Middenweg 587, NL - 1704 BH Heerhugowaard, Nederlando ; ret'poŝt'o

<address> hag'e'n. esperant'o@wxs. nl address>.

Sam'temp'e oni pag'u la special'e favor'a'n ekzamen'kotiz'o'n de 40 NLG al la UEA - kontoilek - a aŭ rekt'e al la kas'ist'o de IEK : B. Andreasson, Södra Rörum pl 455, Se - 242 94 Hörby, Svedi'o ; poŝt'a ĝir'kont'o 682117 - 7 ( Stockholm ). Kaz'e de ne'reprezent'iĝ'o aŭ ne'sukces'o en la antaŭ'test'o oni re'ricev'os 25 NLG.

Se la maksimum'a nombr'o de ekzamen'ot'o'j ne jam est'os ating'it'a, ebl'os sinanonci sur'lok'e en la kongres'ej'o ĉe la Ile'i - bud'o je dimanĉ'o. Tiam la ekzamen'kotiz'o est'os 60 % de la MA - kotiz'o por la loĝ'land'o de la kandidat'o.

IEK apart'e atent'ig'as la deleg'it'o'j'n de UEA pri la rekomend'o de la Estr'ar'o de UEA, ke ” deleg'it'o'j ating'u almenaŭ la nivel'o'n de la Mez'a Ekzamen'o ”.

Hans te'n Hag'e'n

Per Esperant'o Pri La Vjetnam'a Milit'o

Ni organiz'os fak'a'n kun'sid'o'n pri “ Vjetnam'a Milit'o ”, kiel la 4an simpozi'o'n pri rilat'histori'o, kadr'e de la 2a Azi'a Kongres'o en Hanojo ( 22 - 25 aŭg. 1999 ). Ni pet'as aktiv'a'n part'o'pren'o'n kun raport'o, precip'e el la koncern'a'j land'o'j, Uson'o, Japani'o, Korei'o, Ĉini'o kaj kompren'ebl'e el Vjetnami'o.

La kun'sid'o tem'os pri la “ Vjetnam'a Milit'o ”, kiu fin'iĝ'is per venk'o de vjetnam'o'j kaj don'is baz'o'n por la nun'a Vjetnami'o, kaj ĝi est'as tre grav'a ne nur por ĝi sed ankaŭ por ali'a'j koncern'a'j land'o'j. Sed 25 jar'o'j'n post la milit'o ( 1961 - 1975 ), oni nun ne mult'e parol'as pri ĝi kaj em'as forges'i.

Tamen la ven'ont'a Azi'a Kongres'o est'as la unu'a inter'naci'a E - kongres'o en Vjetnami'o, kie kolekt'iĝ'os azi'a'j esperant'ist'o'j kaj esper'ebl'e ankaŭ el Uson'o por gratul'i tiu'n evolu'o'n de Vjetnami'o, kiu ebl'ig'as al ĝi hav'i tia'n ĉi kongres'o'n. Sed ali'flank'e, kiel esperant'ist'a kongres'o, hav'ant'a pli objektiv'a'n histori'a'n rigard'o'n, ĝi est'as la plej taŭg'a okaz'o retro'rigard'i tiu'n histori'a'n okaz'aĵ'o'n por ni'a pli bon'a post'a rilat'iĝ'ad'o.

Bedaŭr'ind'e, ni ne est'as fak'ul'o'j pri histori'o, nek politik'a'j grav'ul'o'j, sed mult'a'j el ni mem tra'viv'is tiu'n temp'o'n kaj spert'is la milit'o'n en si'a propr'a viv'o. Do ni pov'as pens'i la afer'o'n el tia nivel'o kaj plu'e hav'as lingv'a'n avantaĝ'o'n —Esperant'o'n.

Grav'as ke ni ne forges'u, foj'e kaj foj'e atent'i pri la pas'int'ec'o. Kaj ankaŭ grav'as kompar'i la de - reg'ist'ar'o - prepar'it'a'n histori'o'n pri unu sam'a afer'o. Tiel ni pov'as ating'i pli objektiv'a'n kern'o'n de la afer'o.

Konsci'a'j esperant'ist'o'j inter'ŝanĝ'u en Esperant'o opini'o'j'n kaj inform'o'j'n pri la milit'o, kaj retro'rigard'u la milit'o'n por pli bon'a futur'a kun'labor'o inter koncern'a'j esperant'ist'o'j, konven'e al la ĝeneral'a tem'o de la kongres'o, “ Kun'labor'o por Pac'o, Stabil'ec'o kaj Dis'volv'o ”.

Kio'n ni far'os en la fak'a kun'sid'o :

1. Retro'rigard'os la milit'o'n konciz'e laŭ prepar'it'a dokument'o. Inter'ali'e apart'e stud'os, kio'n esperant'ist'o'j far'is rilat'e al la milit'o.

2. Kompar'os pri'skrib'o'n pri la milit'o en naci'a lern'o'libr'o por 15 - 18 - jar'ul'o'j, ekzempl'e lern'o'libr'o pri histori'o k. a.

3. Inter'ŝanĝ'os propr'a'j'n spert'o'j'n pri la milit'o. En tiu rilat'o, raport'o'j el Vjetnami'o grav'as. Kaj rilat'e al tio, mi pet'as al vi prepar'i koncern'a'j'n raport'o'j'n.

Por detal'o'j kontakt'u ni'n :

Takadono 4 - 13 - 3, Asahi - ku, Oosaka Oosaka - si, 535 - 0031 Japani'o.

Ret'e :

<address> tomtom@an'n. hi - ho. ne. jp address>

Nisio Tutomu Kata

Verd'a LONGMARŜO

La inaŭgur'a ceremoni'o de la marŝ'ad'o okaz'is maten'e de la Nov'jar'a Tag'o de 1999 en Lianyungang —la komenc'o de la Azi'a - Eŭrop'a Fer'voj'o. Ĉe'est'is reprezent'ant'o'j de la urb'estr'o'j de Huangshi kaj Lianyungang kaj reprezent'ant'o'j de E - organiz'o'j de la du urb'o'j, eĉ ge'knab'a orkestr'o!

Post unu monat'o, 31 jan. la marŝ'ant'a grup'o ating'is urb'o'n Zhengzhou, unu el la plej ĉef'a'j fer'voj'nod'o'j en Ĉini'o kaj la unu'a provinc'a ĉef'urb'o sur la voj'o. La tri'op'a reprezent'ant'ar'o de E - asoci'o'j tie renkont'is la grup'o'n kaj kun'e kun la marŝ'ant'o'j pas'ig'is renkont'iĝ'o'j'n kun lok'a'j esperant'ist'o'j kaj akcept'o'n de la urb'a'j instanc'o'j.

8 feb. la karavan'o ating'is la urb'o'n Luoyang, tre mond'fam'a pro si'a antikv'ec'o kaj abund'a'j histori'a'j vizit'ind'ej'o'j. Ĝis tiu urb'o, la karavan'o jam ir'is dek'naŭ'on'o'n ( 1 / 19 ) de la tut'a voj'o. Laŭ la plej'last'a inform'o, la karavan'o jam ating'is urb'o'n Lingbao en prov. Shaanxi kaj antaŭ ĝi est'os mond'fam'a antikv'a urb'eg'o Xi ’ an.

La karavan'o pli kaj pli al'kutim'iĝ'is al si'a pied'ir'ad'o kaj sever'a kaj mal'komfort'a, eĉ sufer'at'a vojaĝ'a viv'o. Komenc'e la karavan'o ir'as ĉiu'tag'e ĉirkaŭ 20 km. La karavan'o ordinar'e est'as akcept'it'a en mal'grand'a'j fer'voj'staci'dom'o'j kaj tra'nokt'as en simpl'a gast'ig'ej'o de la staci'dom'o'j. Pro tio oni ŝuld'as mult'o'n al s - ro Li Shen, prezid'ant'o de Ĉin'a Sekci'o de IFEF, emerit'a ĝeneral'a inĝenier'o, eks'a alt'rang'a estr'o de unu el la plej grav'a'j fer'voj'ret'o'j en Ĉini'o. Tamen kelk'foj'e la karavan'o dev'as tra'nokt'i sur benk'o en pasaĝer'a atend'ej'o de staci'dom'o, dorm'ant'e en dorm'sak'o je frid'a temperatur'o de 3 - 10 gradus'o'j sub la nul'o.

La plan'it'a marŝ'lini'o est'as : Ĉini'o ( Lianyungang, Xuzhou, Shangqiu, Kaifeng, Zhengzhou, Xi ’ an, Baoji, Lanzhou, Jiuquan, Ulumuqi ) —Kazaĥstano —Ruslando ( Jekaterinburg ) —Belorusio ( Minsk ) —Pollando ( Varsovio ) —Germanio ( Berlino ) —Nederlando ( Roterdam'o ).

Zhang Danchen

A'is En MEKSIKIO

La Akademi'o Inter'naci'a de la Scienc'o'j ( A'is ) San - Marino ir'as ekster - Eŭrop'e'n : en Meksikio fond'iĝ'is land'a asoci'o, kiu promes'as iam far'iĝ'i plen'rajt'a fili'o de A'is. Dank'e al la iniciat'o de prof. Feldmann - Gonzales jam okaz'is mult'e atent'at'a preleg - seri'o en plur'a'j Meksikiaj universitat'o'j, inter'ali'e en Mexicali, Celaya, Meksikurbo kaj Monterrey.

Ankaŭ en Eŭrop'o ĉi - jar'e okaz'os A'is - aranĝ'o'j. Du plen'a'j SUS - konferenc'o'j komenc'e de maj'o en Bydgoszcz ( PL ) kaj aŭgust'e - septembr'e en San - Marino / Rimini ampleks'os ne nur kurs'a'n, preleg'a'n kaj kadr'a'n program'o'j'n, sed ankaŭ publik'a'j'n stud'fin'a'j'n ekzamen'o'j'n. Dum la pask'a IJF de Ital'a E - Jun'ul'ar'o kaj dum la Berlina UK okaz'os stud'ad - sesi'o'j, kiu'j ofert'as al la festival'an'o'j kaj kongres'an'o'j aktual'a'j'n scienc'a'j'n inform'o'j'n kaj iom da akademi'a etos'o, sen iu krom'kost'o.

Kun la dis'vast'iĝ'o de la A'is - aktiv'aĵ'o'j pli'oft'iĝ'as la demand'o'j, kial A'is labor'as laŭ sufiĉ'e strikt'a'j regul'ar'o'j. Ekzempl'e ĝi aranĝ'as stud'fin'a'j'n ekzamen'o'j'n nur dum SUS - konferenc'o'j anonc'end'a'j monat'o'j'n antaŭ'e, ĉe kiu'j nur efektiv'a'j membr'o'j de A'is rajt'as gvid'i kurs'o'j'n. Tio pov'as kaŭz'i la impres'o'n, ke A'is sen'bezon'e komplik'as la viv'o'n aŭ ne fid'as al ekster'ul'o'j.

La ver'a kaŭz'o est'as, ke strikt'a'j regul'o'j neces'as por protekt'i la reputaci'o'n de A'is. Se iu grup'o da hom'o'j spontan'e ie kun'ven'us, dis'don'us diplom'o'j'n kaj sen'spur'e mal'aper'us, neni'u konsider'us tiu'j'n diplom'o'j'n serioz'a'j. Tial A'is antaŭ'anonc'as si'a'j'n ekzamen'o'j'n kaj far'as mult'o'n por ebl'ig'i post'a'n kontrol'ad'o'n de ĉiu'j detal'o'j. Tiel ag'as ĉiu'j serioz'a'j universitat'o'j, kaj A'is, kiu ag'as plur'land'e kaj sen konstant'a instru'ej'o, dev'as eĉ pli atent'i tia'j'n procedur'o'j'n.

A'is esper'as, ke ĝi'a'j an'o'j kaj kun'labor'ant'o'j kompren'as la regul'ar'o'j'n kiel help'il'o'j'n al util'a labor'o kaj ne kiel mal'help'a'n balast'o'n. Por la hom'o'j, kiu'j vol'as part'o'pren'i en A'is - kurs'o, regul'o'j ja kvazaŭ ne ekzist'as, kaj serioz'a'j student'o'j ĉie dev'as sekv'i reglament'o'n.

Reinhard Fössmeier inform - ofic'o de A'is

Ne Nur Salut'kart'o'j

Mult'a'j'n frukt'o'j'n don'is last'a'temp'e la ag'ad'o'j de Hungari'a E - Asoci'o direkt'it'a'j al divers'a'j tavol'o'j de influ'hav'a'j person'o'j. En decembr'o est'is dis'send'it'a la hungar'lingv'a period'aĵ'o de HEA Eŭrop'a Uni'o kaj la lingv'a demand'o al ĉiu'j parlament'an'o'j de Hungari'o kun la salut'leter'o de la prezid'ant'o de HEA Georgo Nanovfszky. Plur'dek parlament'an'o'j eĉ ne nur salut'kart'o'j'n send'is, sed esprim'is si'a'n simpati'o'n kaj ofert'is si'a'n sub'ten'o'n al la cel'o'j de HEA.

En januar'o unu'hor'a viv'a intervju'o kun Oszkár Princz, ĝeneral'a sekretari'o de HEA, est'is dis'send'it'a en la radi'o'staci'o “ Melodi'o ” ŝat'at'a ĉef'e de jun'ul'o'j.

Tri'dek'paĝ'a stud'o de László Gados, kun'redaktor'o de Eŭrop'a Uni'o kaj la lingv'a demand'o , aper'is en la prestiĝ'a revu'o Gazdaság és Társadalom ( Ekonomi'o kaj soci'o ), en kiu publik'ig'as artikol'o'j'n la plej kon'at'a'j fak'ul'o'j de tiu'j tem'o'j en Hungari'o.

Oszkár Princz

Pasport'o Al La Tut'a Mond'o. Ekzerc'o'j Al La Tut'a Pasport'o

Aper'is vid'bend'a kurs'o Pasport'o al la Tut'a Mond'o , verk'it'a de Paŭlo Gubbins ( Briti'o ) sur'baz'e de tekst'o de Edwin Grobe ( Uson'o ) kaj registr'it'a en Kalifornio kun inter'naci'a aktor'ar'o. Kvar lecion'o'j okup'as du hor'o'j'n.

La kurs'o est'as por lern'ant'o'j de ajn'a aĝ'o ; en la bend'o oni parol'as nur Esperant'o'n. Ĝi ek'ir'as de la nul'a punkt'o ; la material'o'n oni prezent'as iom pli dens'e ol en Mazi en Gondolando kun la akuzativ'o en'konduk'it'a en la kvar'a lecion'o. La bend'o prezent'as situaci - komedi'a'j'n scen'o'j'n, kun al'don'it'a'j instru'tem'o'j.

La kurs'o uz'as viv'a'j'n aktor'o'j'n, kiu'j prezent'as la famili'o'n Bon'vol'o ( grek'a filozof'o kaj danc'ist'in'o la ge'patr'o'j, atlet'o, skulpt'ist'in'o kaj juĝ'ist'in'o la ge'fil'o'j —ĉiu'j en kostum'o'j konform'a'j al la meti'o'j ). Ekster la famili'o, ven'as ŝaf'ist'a gast'o el Nov - Zelando, vend'ej'estr'in'o kun problem'o'j, kaj iom surd'a detektiv'o —do, krim'o, aŭ supoz'o de krim'o, nu... mult'a'j mis'kompren'o'j.

La bend'o'j aper'is kun pres'it'a scen'ar'a tekst'o, kun gramatik'a'j resum'o'j. ELNA pet'is al Ile'i verk'i ekzerc'o'j'n, per kiu'j lern'ant'o'j sistem'e test'u kaj prov'u si'a'j'n sci'o'j'n. Vid'bend'o mal'facil'e prezent'as la komplet'a'n lingv'o'n, profund'ig'o'n kaj komplet'ig'o'n oni proviz'u per ekzerc'o'j. La bend'o'n uz'os sol'ul'o'j kaj grup'an'o'j kun gvid'ant'o ; la ekzerc'o'j prov'as kontent'ig'i la bezon'o'j'n de ambaŭ kategori'o'j.

Grand - format'a'n 72 - paĝ'a'n apog'a'n ekzerc'o - kajer'o'n sub la titol'o Ekzerc'o'j al la Tut'a Pasport'o pret'ig'is Stefan MacGill, la komisi'it'o de Ile'i pri el'don'ad'o, kun bild'o'j de Gejl Lucas. Fin'e de la ekzerc'o'j aper'as konsil'o'j al gvid'ant'o'j, respond'o'j al la ekzerc'o'j, laŭ'lecion'a'j kaj alfabet'a'j vort - list'o'j, laŭ'lecion'a tabel'o de gramatik'o, baz'a'j struktur'o'j, komunik'a'j task'o'j kaj bend'a resum'o.

La komplet'o ( bend'o'j Pal aŭ NTSC, scen'ar'a tekst'o, ekzerc'o'j ) aĉet'ebl'as ĉe ELNA ( 90 USD ) aŭ UEA ( 174 NLG ). La ekzerc'ar'o apart'e mend'ebl'as ankaŭ ĉe Ile'i ( pf. 193, HU - 1368 Budapest, Hungari'o ).

Ile'i

Kalendar'o En La Ret'o

Mi al'ŝut'is la aktual'ig'at'a'n versi'o'n de la Plen'a Kalendar'o al ni'a ret'paĝ'ej'o :

Http : / / www. hungary. net / esperant'o / event'o'j1. htm

La kalendar'o est'as hav'ebl'a ankaŭ per ret'poŝt'o. Por ricev'i ĝi'n send'u mesaĝ'o'n al

<address> kalendar'o@esperant'o. org address>, en'hav'o kaj tem'lini'o ne grav'as.

Est'as bon'ven'a'j rimark'o'j, komplet'ig'o'j, korekt'o'j.

Laŭ'intenc'e ĝi dev'as serv'i 4 cel'o'j'n :

—por vojaĝ'em'ul'o'j serv'i per fid'ind'a'j inform'o'j ( aranĝ'o'j, organiz'a'j adres'o'j, ret'paĝ'o'j )

—por organiz'ant'o'j cert'ig'i reklam - ebl'o'n por inform'i pri si'a aranĝ'o

—por organiz'ant'o'j don'i la ebl'ec'o'n anticip'e kontrol'i la plan'it'a'n dat'o'n de ont'a aranĝ'o por evit'i eventual'a'j'n kolizi'o'j'n

—funkci'ig'i fid'ind'a'n serv'o'n pri “ impon'a ” list'o, util'ig'ebl'a en ekster'a propagand'a labor'o.

László Szilvási

De A. T. S. Al Ĉ. A. L.

6 - 7 feb. en Ĉe'boks'ar'o ( ĉef'urb'o de Ĉuvaŝio ) okaz'is Aktiv'ul - Trejn'a Seminari'o ( ATS ) pri la tem'o “ De klub'o al organiz'o ”. La seminari'o'n organiz'is SEJM, JEAĈR ( Jun'ul'ar'a E - Asoci'o de Ĉuvaŝio ) kaj Respublik'a dom'o de instru'ist'o'j. Krom ĉe'boks'ar'an'o'j part'o'pren'is reprezent'ant'o'j el Moskvo kaj Uljanovsk, en'tut'e —pli ol 20 person'o'j.

Est'is pri'stud'it'a'j baz'a'j inform'o'j pri klub'o'j kaj organiz'o'j, inter'rilat'o'j en kolektiv'o, labor'o kun amas'komunik'il'o'j, k. a. Grand'a part'o de la seminari'o pas'is kiel trejn'ad'o'j kaj diskut'o'j pri divers'a'j tem'o'j ( amas'komunik'il'o'j, gvidoreco, dis'vast'ig'o de E - to, k. a. ).

Ĉiu'j rimark'is ne'kutim'a'n serioz'ec'o'n de la aranĝ'o, kiu tamen plaĉ'is al ĉiu'j, kaj la organiz'ant'o'j decid'is daŭr'ig'i program'o'n kaj organiz'i seri'o'n de simil'a'j seminari'o'j sub la nom'o de “ Ĉe'boks'ar'a Aktiv'ul - Lernejo ” unu'foj'e en monat'o, dum unu el dimanĉ'o'j.

14 mar. okaz'is la unu'a seminari'o el la seri'o, kun la tem'o “ Specif'o de radi'o, kiel amas'komunik'il'o ”. Ĝi cel'is lert'ig'i esperant'ist'o'j'n en ekster'a'j rilat'o'j. La program'o konsist'is el du'hor'a preleg'o de Jekaterina Jevlampijeva, kiu'n sekv'is tri'hor'a trejn'ad'o. La part'o'pren'ant'o'j ricev'is la task'o'n mem'star'e prepar'i iu'n el la propon'it'a'j spec'o'j de radi'o'el'send'o'j ( intervju'o'n, rakont'o'n, enket'ad'o'n, raport'aĵ'o'n, ktp ). La trejn'ad'o fin'iĝ'is per analiz'o de far'it'a'j program'er'o'j kun komun'a korekt'ad'o de erar'o'j.

La aranĝ'o'n part'o'pren'is esperant'ist'o'j el Ĉe'boks'ar'o kaj Uljanovsk. La sekv'a seminari'o okaz'os komenc'e de april'o.

Konstantin Viĥrov

Interes'o Ne Fal'as!

Kvankam la veter'o en Tomsk ne simil'as al printemp'a, la hom'o'j “ vek'iĝ'as ” kun la unu'a'j printemp'a'j sun'radi'o'j, kaj 29 person'o'j ar'e ven'is al kurs'o de Esperant'o. Tiom ne'atend'it'a amas'o eĉ kaŭz'is problem'et'o'n, ĉar la Tomska E - klub'o ne hav'as propr'a'n ej'o'n kaj ĝu'as bon'vol'em'o'n de la Palac'o de kre'ad'o por lern'ej'an'o'j. Por unu'a'j lecion'o'j venad'is po 20 hom'o'j, pen'e en'ŝov'ant'a'j si'n en mal'grand'a'n klas'ĉambr'o'n, kiu'n oni dispon'ig'is al ni.

La kurs'o'n gvid'as brav'a instru'ist'in'o Len'a Katajeva, kiu nur antaŭ unu jar'o mem ven'is al element'a printemp'a E - kurs'o de Ljuba Prudĉenko. Len'a hav'as universitat'a'n kler'o'n kaj labor'as en lernejo.

Post la for'vetur'o de Ljuba Prudĉenko al Norvegi'o, tomskaj esperant'ist'o'j aflikt'iĝ'is, ĉar Ljuba dum pli ol 5 jar'o'j anim'is la klub'a'n viv'o'n en Tomsk, jen gvid'ant'e kurs'o'j'n, jen zorg'ant'e pri ej'o'j. Feliĉ'e, la providenc'o favor'is ni'n, kaj Len'a daŭr'ig'as tre mal'facil'a'n, tamen nobl'a'n labor'o'n —instru'ad'o de Esperant'o en Tomsk.

19 Maj 1999 Tomska E - klub'o fest'os si'a'n du'dek'jar'iĝ'o'n. Nur man'plen'o de soci'a'j organiz'o'j en Tomsk hav'as simil'a'n aĝ'o'n, ĉef'e turist'a'j klub'o'j.

Ĉio komenc'iĝ'is tre modest'e. Kelk'a'j amik'o'j —Aleksej Birjulin, Anatol'o Gulidov, frat'o'j Ŝljafer k. a. —ĵus stud'int'e la lingv'o'n, dum ekster'urb'a piknik'o ĉe sen'ĝen'a lingv'o'praktik'ad'o, konstat'is ke E - klub'o'j funkci'as en Novosibirsk, Krasnojarsk, Barnaul, Omsk, Meĵdureĉensk kaj en mult'a'j siberiaj urb'o'j, nur en Tomsk ne est'as. Do ili fond'is la klub'o'n. La klub'o tiel aktiv'e komenc'is ag'i, ke la etos'o sent'iĝ'as eĉ post 20 jar'o'j.

La nun'a estr'ar'o prepar'as vast'a'n program'o'n por celebr'i la dat're'ven'o'n. Send'u gratul'o'j'n al ni!

Ru - 634055 Tomsk - 55 a / k 2289. Ret'e :

<address> gbasov@hcei. tsc. ru address>

Gennadij Basov vic'prezid'ant'o de Tek

Gimnazi'an'o'j Lern'as Kaj Kant'as

20 feb. en la peterburga gimnazi'o 271 okaz'is unu - kaj - du'on'a - hor'a E - koncert'o kadr'e de aranĝ'o, dediĉ'it'a al fremd'a'j lingv'o'j, stud'at'a'j en la gimnazi'o. Antaŭ la gimnazi'an'o'j, ili'a'j ge'patr'o'j kaj ali'a'j interes'it'o'j koncert'is blind'a'j esperant'ist'o'j el Ek Amik'ar'o . Fam'a peterburga ensembl'o Blu'a Pont'o plen'um'is nov'a'j'n kant'o'j'n ; kelk'a'j'n kant'o'j'n prezent'is E - lern'ant'o'j de la gimnazi'o. Kiel ĉiam, tre plaĉ'a est'is la kant'ad'o de Ludmila Titova. Ekspozici'o Esperant'o per la okul'o'j de infan'o'j kon'at'ig'is la publik'o'n kun la vojaĝ'o'j, korespond'o, pentr'aĵ'o'j, fot'o'j de la jun'a'j esperant'ist'o'j.

Esperant'o est'as instru'at'a en la gimnazi'o jam dum 8 jar'o'j.

Svetlana Miroŝniĉenko

Esperant'o Inter La Hobi'o'j

28 feb. E - Klub'o de Ivanovo ( region'a centr'o 300 km nord - orient'e de Moskvo ) organiz'is 3 - hor'a'n festival'o'n “ Hobi'o'j ”, kiu'n part'o'pren'is ĉ. 150 hom'o'j. Dum la unu'a part'o de la festival'o est'is prezent'it'a'j divers'a'j hobi'o'j : bicikl'ad'o, vojaĝ'ad'o, pet'vetur'ad'o kaj mult'a'j ali'a'j, sed unu'a'vic'e —Esperant'o, inkluziv'e de du'on'hor'a E - kurs'o.

Est'is kvar 30 - minut'a'j “ blok'o'j ” da prezent'o'j. Gvid'ant'o'j de la prezent'o'j rakont'is pri si'a'j tem'o'j, respond'is demand'o'j'n kaj laŭ'ebl'e ilustr'is si'a'j'n rakont'o'j'n. Esperant'ist'o'j ilustr'is per ĵurnal'o'j, gazet'o'j, libr'o'j k. a. La prezent'o'j'n sekv'is koncert'o, kiu'n ĉef'organiz'is E - ensembl'o Ekvinoks'o . La koncert'o'n part'o'pren'is kelk'a'j kon'at'a'j urb'a'j kant'ist'o'j.

La festival'o okaz'is omaĝ'e al Len'a Lebedeva, for'pas'int'a fin'e de februar'o antaŭ 2 jar'o'j. La festival'o iĝ'os ĉiu'februar'a, kaj oni atend'as sekv'a'foj'e pli interes'a'j'n ( kvant'e kaj kvalit'e ) prezent'o'j'n.

Grigorij Arosjev

TIĤVINA Kurs'o

Per solen'a ekzamen'o fin'iĝ'is la element'a kurs'o de la Tiĥvina Ek ( pri ĝi'a komenc'o leg'u en LOdE. 1998 : 12 ). Post la ekzamen'o la kurs'fin'int'o'j ricev'is atest'o'j'n kaj al'iĝ'is al la klub'an'o'j ĉe grand'a tabl'o. Ĉiu'j frand'is bon'gust'a'j'n tort'o'j'n kaj bel'a'j'n kant'o'j'n, kiu'j'n la kurs'an'o'j lern'is dank al la instru'ist'o —Mikael'o Bronŝtejn.

Viktor Kandalinskij

sur la supr'a fot'o : Pri la sukces'o de la kurs'o dir'as ne nur la atest'o'j, kant'o'j kaj tort'o'j, sed ankaŭ la feliĉ'a'j post'ekzamen'a'j rid'et'o'j.

Fuŝ'e Pri Esperant'o En GDR

En LOdE. 1999 : 2 la okcident'german'a student'o Ziko Marcus Sikosek ( ZMS ) artikol'is pri la situaci'o de Esperant'o en GDR.

Menci'ant'e la libr'o'n de Lins, ZMS prav'as, ke dum la 50 - aj jar'o'j la esperant'ist'o'j en GDR ne rajt'is organiz'iĝ'i kaj mult'a'j hav'is mal'facil'aĵ'o'j'n.

Ĉar mi mem tra'viv'is ( kaj ebl'e iom influ'is ) la histori'o'n de Esperant'o en GDR, mi far'u kelk'a'j'n rimark'o'j'n, ne por pri'lum'i mi'a'j'n “ valor'a'j'n labor'o'j'n ” ( kiel flat'um'as ZMS ), sed por ĝust'ig'i la prezent'it'a'n bild'o'n. Jam en 1957 mi ek'okup'iĝ'is pri Esperant'o, kun'labor'is por re'organiz'i la mov'ad'o'n en GDR kaj kun'klopod'is don'i al ĝi evolu'ebl'o'j'n laŭ la konkret'a'j kondiĉ'o'j en la land'o. Ek'de 1968 mi est'is unu el la ” oficial'a'j GDR - esperant'ist'o'j ” kaj “ reĝim - sam'ide'an'a'j oficial'ul'o'j ”, est'is estr'ar'an'o “ de la komun'ism'a asoci'o ” ( 1968 - 1990 kiel sekretari'o de GDREA, post tio kiel sekret'e elekt'it'a vic'prezid'ant'o de GDREA ĝis la unu'iĝ'o kun Ge'a, tiu okcident'german'a organiz'aĵ'o, kiu ja “ flat'is ” al tia'j ul'o'j kiel mi ).

1. En la artikol'o tre ĝen'as mi'n la alud'o al la nazi'ism'o lig'e ( ĉu kompar'e? ) al GDR ( “ sam'e kiel la nazi'a'j kaj nazi'de'pend'a'j reĝim'o'j... ”, “ sam'direkt'ig'o ” ).

2. Al la sam'a direkt'o aparten'as la oft'a atribut'o “ komun'ism'a ” ( sen difin'i, pri kio tem'as ). Ĝi est'as por ZMS slogan'ism'a klab'o, kiu anstataŭ'u argument'o'n kaj i. a. hav'as la funkci'o'n supoz'ig'i cert'a'n ident'ec'o'n de la “ ŝarĝ'it'a histori'o de la komun'ism'a'j diktatur'o'j ” aŭ “ komun'ism'a'j reĝim'o'j ”. Tamen, objektiv'a kaj honest'a rigard'ant'o sci'as, ke la diferenc'o'j inter la “ komun'ism'a'j ” land'o'j kaj ili'a'j Esperant'o - mov'ad'o'j est'is tre grand'a'j.

3. ZMS menci'as, ke “ sen'ŝancel'a sub'ten'o de la komun'ism'a politik'o ” est'is kondiĉ'o por la laŭ'leĝ'a organiz'iĝ'o de la esperant'ist'o'j en GDR. Tamen, ekzist'is divers'a'j ebl'a'j grad'o'j de lig'it'ec'o al GDR kaj ĝi'a reĝim'o. Ĉiu'kaz'e en GDREA bon'e kun'labor'is divers'opini'a'j, divers'religi'a'j, divers'parti'a'j kaj sen'parti'a'j membr'o'j.

4. Tio funkci'is ĝust'e en Kultur'lig'o ( KL ), kiu est'is tiom liberal'a, ke la nun'temp'a'j ĉas'ant'o'j de ver'a'j kaj invent'it'a'j komun'ist'o'j en la unu'ig'it'a Germanio kategori'ig'is la organiz'aĵ'o'n “ ne - reĝim - proksim'a ” ( nicht staatsnah, [! ] ). En KL ekzist'is nek kant'ist'o'j nek kolomb'o - bred'ist'o'j, sed ja du asoci'o'j ( filatel'ist'o'j kaj esperant'ist'o'j ), kvin societ'o'j ( pri natur'protekt'ad'o, fotografi'a art'o, protekt'o de kultur'a'j monument'o'j, region'a histori'o kaj bibliofil'o'j ) kaj ĉ. 20 ali'a'j fak'a'j struktur'o'j ( i. a. grup'o'j por literatur'o kaj art'o, klub'o'j de intelekt'ul'o'j, universitat'a'j grup'o'j k. s. )

5. Rid'ind'as la atak'o'j kontraŭ UEA kaj TEJO. ZMS foj'e leg'u la Fin'a'n Akt'o'n de Helsinki ( 1974 ) aŭ inform'iĝ'u pri la nov'a politik'o rilat'e al orient'a'j land'o'j ( “ Neue Ostpolitik ” ) iniciat'it'a de Willi Brand.

6. Por distord'i la bild'o'n pri tiu'j GDR - esperant'ist'o'j, kiu'j “ viv'is mal'pli feliĉ'e ol la reĝim - sam'ide'an'o'j ”, ZMS eĉ lig'as afer'o'j'n ne'lig'ebl'a'j'n. Kiu'j'n rilat'o'j'n al GDREA hav'as li'a'j kon'at'o'j, ĉe kiu'j oni trov'is sekret'a'j'n aŭskult'il'o'j'n aŭ kiu'j ne rajt'is stud'i pro rifuz'o de milit'serv'o?

7. La ne'domin'a influ'o de verd'a'j sekt'em'ul'o'j en la divers'nivel'a'j gvid'ant'ar'o'j de GDREA ne est'is rezult'o de “ sub'prem'o ”, por kiu —laŭ ZMS —ni gajn'is la “ konsider'ind'a'n agnosk'iĝ'o'n de la ŝtat'o ”, sed de serioz'a ag'ad'o kaj kre'o de atmosfer'o, kie super'verd'ism'o ne bon'e flor'is. Kio, ceter'e, est'as la jam sufiĉ'e terur'a “ Tradici'a Esperant'o - Ideologi'o ”, kiu'n ni anstataŭ'is en GDR per tiu “ mult'e pli terur'a mal'bon'aĵ'o, nom'e marks'ism'o - lenin'ism'o ”?

8. Pri la rilat'o de GDREA al Sat ZMS prav'as. Tiu rilat'o ( do ankaŭ mi'a person'a ) est'is simil'e dogm'a kaj unu'flank'a kiel la oficial'a teori'o pri la labor'ist'a mov'ad'o en GDR.

9. La membr'o'j'n ni taks'is ĉ. 2000 laŭ la statistik'o'j de KL kaj la ekzempler'o'j de der esperant'ist , abon'it'a'j per la ŝtat'a poŝt'o ( la revu'et'o en'tut'e aper'is kun el'don'kvant'o de 5000 ekzempler'o'j, de kio mult'o ir'is ankaŭ ekster'land'e'n, apart'e en Sovet'uni'o'n ). Ĉiu membr'o de GDREA est'is kiel tia indik'it'a en la ĝeneral'a kultur'lig'a membr'o'kart'o. Ne'mal'mult'a'j esperant'ist'a'j aktiv'ul'o'j, eĉ membr'o'j de estr'ar'o'j de GDREA, indik'is ali'a'n fak'o'n, sed nur unu ( ekz. filatel'o, fot'o - art'o ktp. ) en la KL - kart'o. La kaŭz'o'j, ke nur mal'mult'a'j membr'iĝ'is en Ge'a est'as mult'a'j, i. a. ĝeneral'a ne'bon'fart'o de mult'a'j orient'german'o'j en la nov'a'j okcident'a'j struktur'o'j kaj medi'o'j, for'fal'o de iu'j specif'a'j motiv'o'j okup'iĝ'i pri Esperant'o ( mult'a'j nun pli intensiv'e ol si'a'temp'e en GDR lern'ad'as la angl'a'n aŭ ali'a'j'n lingv'o'j'n ), ali'a'j labor'princip'o'j de Ge'a, mank'o de temp'o pro profesi'a nov'orient'iĝ'o, mank'o de mon'o pro sen'labor'ec'o kaj sen'kompar'e pli alt'a'j membr'o'kotiz'o'j, part'o'pren'kost'o'j por aranĝ'o'j, abon'pag'o'j ktp. Ankaŭ de ali'a'j iam'a'j GDR - organiz'aĵ'o'j al'iĝ'is al la okcident'a simil'a organiz'aĵ'o ĝeneral'e nur inter 10 - 20 %.

10. La lingv'a nivel'o ne est'is pli bon'a aŭ mal'pli bon'a ol en ĉiu ali'a esperant'a organiz'aĵ'o.

11. En GDREA fakt'e ne est'is mal'mult'o far'it'a por sub'ten'i kaj evolu'ig'i jun'ul'ar'a'n ag'ad'o'n. Tio ne kontent'ig'is la ge'jun'ul'o'j'n. Sed pro la ĝeneral'e rigid'a ŝtat'a jun'ul'ar'a politik'o ne est'is mult'e ŝanĝ'ebl'a, ankaŭ ne en KL.

12. Pri la mem'star'em'a Esperant'o - Lig'o en Saksi'o - Anhaltio ( ELSA ) juĝ'u tiu'j, kiu'j ankoraŭ ag'ad'as en la organiz'aĵ'o.

Konklud'e : Baz'o por juĝ'o est'u bon'a sci'o pri fakt'o'j kaj konkret'a'j histori'a'j kondiĉ'o'j, klopod'o pri objektiv'ec'o kaj honest'ec'o. Ne mir'ind'e, ke mult'eg'a'j ( jes mult'eg'a'j ) orient'german'o'j est'as frustr'it'a'j pro la “ unu'iĝ'o ”. Unu el la kial'o'j est'as, ke tro da ĉio'n'sci'a'j kaj mem'fid'a'j okcident'german'o'j klar'ig'as al la iam'a'j GDR - an'o'j, kiel ili viv'is kaj labor'is.

Detlev Blanke