Krist'nask'a kant'o
Charles Dickens
El la angl'a traduk'is Martyn Westcott (1905)
Lingv'e redakt'is Margaret Munrow (2000)
Ĉi tio est'as traduk'o de konciz'a versi'o de la rakont'o
Aranĝ'is: Frank'o Luin
ISBN 91-7303-071-6
ink'o@tyreso.nu
http://www.tyreso.nu/ink'o
Ink'o · Se-13542 TYRESÖ · Svedi'o
Decembr'o 2000
Por komenc'i: Marley mort'is. Ne est'is dub'o pri tio. La protokol'o pri li'a en'ter'ig'o est'is sub'skrib'it'a de la pastr'o, la akt'ist'o, la ĉerk'far'ist'o kaj la ĉef'funebr'ant'o. Scrooge ĝi'n sub'skrib'is. Kaj la nom'o Scrooge est'is alt'e taks'at'a en la bors'o, pri ĉiu'j afer'o'j, kiu'j'n li entrepren'is.
Mal'jun'a Marley est'is mort'a kiel pord'a najl'o.
Not'u! Mi ne vol'as dir'i, ke mi mem sci'as, kial pord'a najl'o special'e est'as mort'a. Koncern'e mi'n, mi rigard'as ĉerk'o'najl'o'n kiel la plej sen'viv'a'n pec'o'n fer'a'n en la komerc'o. Sed en tia kompar'o kuŝ'as la saĝ'ec'o de ni'a'j pra'patr'o'j; kaj mi'a'j man'o'j ĝi'n ne dis'romp'os. Permes'u do al mi ripet'i, kun aplomb'o, ke Marley est'is sam'e mort'a kiel pord'a najl'o.
Ĉu Scrooge sci'is, ke li mort'is? Kompren'ebl'e. Kiel pov'us est'i ali'manier'e? Scrooge kaj li est'is kun'ul'o'j dum mi ne sci'as kiom da jar'o'j. Scrooge est'is li'a sol'a plen'um'ant'o, li'a sol'a kurator'o, li'a sol'a rajt'ig'it'o, li'a sol'a hered'ant'o, li'a sol'a amik'o kaj sol'a funebr'ant'o. Sed eĉ Scrooge ne est'is tiom mal'ĝoj'ant'a, ke li ne negoc'is lert'e en la tag'o de la en'ter'ig'o, kaj ke li ne ĝi'n solen'ig'is per komerc'a far'o sen'dub'e profit'a. Menci'int'e la en'ter'ig'ir'o'n de Marley, mi re'ven'as tie'n, kie mi komenc'is. Sen'dub'e Marley mort'is. Tio ĉi dev'as est'i plen'e kompren'at'a, aŭ en la rakont'o kiu'n mi est'as far'ont'a est'os neni'o mir'ind'a. Se ni ne est'us absolut'e konvink'it'a'j, ke la patr'o de Hamlet'o mort'is antaŭ la komenc'o de la teatr'aĵ'o, ne est'us io pli rimark'ind'a pri li'a'j nokt'a'j promen'o'j sur la propr'a'j mur'eg'o'j en la vent'o orient'a, ol est'us pri ajn'a sinjor'o mez'aĝ'a, mal'prudent'e ir'ant'a nokt'e en vent'a lok'o — ekzempl'e la preĝ'ej'a kort'o de Sankt'a Paŭlo — por mir'ig'i la cerb'o'n mal'fort'a'n de si'a fil'o.
Scrooge neniam for'strek'is la nom'o'n de mal'jun'a Marley.
Tie ĝi rest'is, mult'a'j'n jar'o'j'n post'e, super la pord'o de la ten'ej'o: Scrooge kaj Marley. La firm'o est'is kon'at'a kiel ”Scrooge kaj Marley”. Kelk'foj'e nov'a'j hom'o'j nom'is Scrooge Scrooge kaj kelk'foj'e Marley, sed li respond'is al ambaŭ nom'o'j. Por li est'is tut'e sam'e.
Ho! Sed li est'is avar'eg'a, Scrooge! prem'em'a, al'tir'em'a, skrap'em'a, kapt'em'a, avid'a, mal'jun'a pek'ul'o! Mal'mol'a kaj akr'a kiel silik'o, el kiu neniam ŝtal'aĵ'o el'salt'ig'is fajr'er'o'n mal'avar'a'n; sekret'a kaj silent'em'a, kaj sol'a kiel ostr'o. La mal'varm'ec'o en li glaci'ig'is li'a'j'n trajt'o'j'n mal'jun'a'j'n, pinĉ'is li'a'n naz'o'n pint'a'n, sulk'ig'is li'a'n vang'o'n, rigid'ig'is li'a'n ir'ad'o'n; ĝi ruĝ'ig'is li'a'j'n okul'o'j'n, blu'ig'is li'a'j'n lip'o'j'n mal'gras'a'j'n; kaj li parol'is per voĉ'o rasp'ant'a. Li'a har'ar'o kaj ankaŭ li'a'j brov'o kaj fort'a menton'o est'is kvazaŭ frost-kovr'it'a'j. Ĉiam li kun'port'is si'a'n mal'alt'a'n temperatur'o'n; li glaci'ig'is si'a'n ofic'ej'o'n somer'mez'e; kaj li ĝi'n ne mal'frost'ig'is eĉ per unu grad'o je krist'nask'o.
Varm'o kaj mal'varm'o ekster'a'j mal'mult'e influ'is al Scrooge.
Neni'u varm'o li'n pov'is varm'ig'i, neni'u veter'o vintr'a li'n mal'varm'ig'i. Neni'u vent'o est'is pli akr'a ol li, neni'u neĝ'o fal'ant'a est'is pli obstin'a pri si'a cel'o, neni'a pluv'o verŝ'iĝ'ant'a pli sen'pardon'a. Mal'bon'a veter'o ne sci'is kiel trakt'i li'n. Pluv'o, hajl'neĝ'o, neĝ'o, hajl'o, kiom ajn abund'a'j, pov'is fanfaron'i nur pri unu super'ec'o super li. Ili oft'e bel'e aspekt'is, dum Scrooge neniam far'is tio'n.
Neni'u li'n halt'ig'is sur la strat'o por dir'i ĝentil'e: ”Mi'a kar'a Scrooge, kiel vi fart'as? Kiam vi vizit'os mi'n?” Neniam almoz'ul'o li'n pet'is, ke li donac'u i'o'n, neniam infan'o'j li'n demand'is pri hor'o, neni'u vir'o aŭ vir'in'o iam ajn en li'a tut'a viv'o demand'is al Scrooge pri la voj'o. Eĉ la hund'o'j de la blind'ul'o'j ŝajn'is li'n kon'i, kaj kiam ili vid'is li'n al'ven'ant'a, ili tir'is si'a'j'n mastr'o'j'n sub la pord-ark'o'j'n kaj en strat'et'o'j'n, kaj tiam ili sving'is si'a'j'n vost'o'j'n kvazaŭ dir'ant'e ”Neni'u okul'o est'as pli bon'a ol okul'o mal'bon'a, mastr'o sen'vid'a!”
Sed Scrooge fajf'is je tio! Ĝust'e tio'n li ŝat'is. Border'i laŭ la voj'o'j plen'plen'a'j de la viv'o, for'puŝ'ant'e ĉia'spec'a'n hom'a'n simpati'o'n, tio est'is por Scrooge tre bon'a afer'o.
Iu'n foj'o'n — je krist'nask'a antaŭ'vesper'o, el ĉiu'j bon'a'j tag'o'j — la mal'jun'a Scrooge sid'is okup'it'a en si'a kontor'o. Est'is veter'o mal'varm'a kaj mord'ant'a kaj ankaŭ nebul'a; li pov'is aŭd'i en la kort'o ekster'e person'o'j'n ir'ant'a'j'n spir'eg'ant'e kaj bat'ant'e per la man'o'j sur la brust'o'j'n, kaj pied-frap'ant'a'j'n por varm'iĝ'i. Est'is nur la tri'a hor'o, sed jam tut'e mal'lum'iĝ'is — ne est'is lum'e la tut'a'n tag'o'n — kaj kandel'o'j bril'eg'is en la fenestr'o'j najbar'a'j kiel makul'o'j ruĝ'a'j en la dens'a brun'a aer'o. La nebul'o en'ir'is tra ĉiu'j fend'o'j kaj serur'tru'o'j, kaj ekster'e ĝi est'is tiel dens'a ke, kvankam la kort'o est'is unu el la plej mal'larĝ'a'j, la dom'o'j kontraŭ'a'j ŝajn'is nur fantom'o'j. Vid'ant'e la nebul'o'n mal'hel'a'n mal'supr'e'n'iĝ'ant'a, ĉio'n mal'lum'ig'ant'a, oni imag'us ke la natur'o loĝ'is tut'e apud'e, kaj ke ĝi fabrik'is nebul'o'n grand'skal'e.
La pord'o de la kontor'o de Scrooge est'is mal'ferm'it'a, por ke li pov'u spion'i si'a'n komiz'o'n, kiu en apud'a morn'a ĉel'et'o, kvazaŭ cistern'o, kopi'ad'is leter'o'j'n. Scrooge hav'is tre mal'grand'a'n fajr'o'n, sed la fajr'o de li'a komiz'o est'is tiom pli mal'grand'a, ke ĝi aspekt'is kiel karb'er'o! Sed li ne pov'is ĝi'n re'plen'ig'i, ĉar Scrooge ten'is la karb'uj'o'n en si'a propr'a ĉambr'o, kaj tuj kiam la komiz'o en'ven'is kun ŝovel'il'o, la mastr'o prognoz'is, ke ili baldaŭ dev'os dis'iĝ'i. Tial la komiz'o sur'met'is si'a'n blank'a'n lan'skarp'o'n, kaj pen'is varm'iĝ'i ĉe la kandel'o, sed ne est'ant'e imag'em'a, li ne sukces'is.
”Ĝoj'a'n krist'nask'o'n, onkl'o! Di'o vi'n sav'u!” ek'kri'is gaj'a voĉ'o. Est'is la voĉ'o de la nev'o de Scrooge, kaj li tiel rapid'e ven'is, ke li'a onkl'o ankoraŭ li'n ne vid'is.
”Baf!” dir'is Scrooge. ”Sen'senc'aĵ'o!”
Ĉi tiu nev'o de Scrooge tiom varm'iĝ'is, ir'int'e rapid'e en nebul'o kaj frost'o, ke li est'is tut'e bril'ant'a; li'a vizaĝ'o est'is ruĝ'a kaj bel'a; li'a'j okul'o'j bril'is, kaj li'a vapor'ec'a el'spir'aĵ'o est'is kvazaŭ fum'o.”Krist'nask'o sen'senc'aĵ'o, onkl'o?” dir'is la nev'o de Scrooge. ”Vi ne intenc'as tio'n, ĉu?”
”Sed jes,” dir'is Scrooge. ”Ĝoj'a'n krist'nask'o'n! Kia'n rajt'o'n vi hav'as est'i ĝoj'a? Kia'n kaŭz'o'n vi hav'as est'i ĝoj'a? Vi est'as sufiĉ'e mal'riĉ'a.”
”Kial, do!” respond'is la nev'o gaj'e. ”Kia'n rajt'o'n vi hav'as est'i mal'ĝoj'a? Kia'n kaŭz'o'n vi hav'as est'i mal'afabl'a? Vi est'as sufiĉ'e riĉ'a.”
Scrooge, ne hav'ant'e pli bon'a'n respond'o'n pret'a ĝust'e tiam, re'dir'is ”Baf!” kaj ĝi'n sekv'ig'is per ”Sen'senc'aĵ'o!”
”Ne est'u koler'a, onkl'o,” dir'is la nev'o.
”Kio ali'a mi est'u,”respond'is la onkl'o, ”kiam mi loĝ'as en mond'o tiel naiv'eg'a? Ĝoj'a'n krist'nask'o'n! For de tie ĉi! Kio est'as krist'nask'o al vi, se ne temp'o por ŝuld'o'j'n pag'i sen mon'o; okaz'o por vi'n trov'i unu jar'o'n pli mal'jun'a, kaj ne pli riĉ'a eĉ je unu hor'o; okaz'o por bilanc'i vi'a'j'n kalkul-libr'o'j'n kaj konstat'i ke ĉiu artikol'o tie don'is al vi neniu'n profit'o'n! Se mi pov'us ĉio'n aranĝ'i,” li dir'is indign'ant'e, ”ĉiu idiot'o, kiu vag'as dir'ant'e ’Ĝoj'a'n krist'nask'o'n’, dev'us est'i kuir'at'a kun si'a propr'a puding'o, kaj en'ter'ig'it'a kun ileks'a palis'o tra si'a kor'o! Jes, cert'e!”
”Onkl'o!” la nev'o kri'is riproĉ'e.
”Nev'o!” la onkl'o respond'is sever'eg'e, ”ĝu'u krist'nask'o'n kiel al vi plaĉ'as, kaj permes'u ke mi ĝu'u ĝi'n laŭ mi'a gust'o.”
”Ĝu'i ĝi'n,” ripet'is la nev'o de Scrooge — ”sed vi ĝi'n ne ĝu'as!”
”Permes'u do, ke mi ĝi'n las'u,” dir'is Scrooge. ”Ĝi vi'n help'u mult'e! ĉar mult'e ĝi ĉiam vi'n help'is!”
”Est'as cert'e mult'a'j afer'o'j, kiu'j pov'us mi'n est'i help'int'a'j, sed de kiu'j mi neni'o'n gajn'is, kaj inter tiu'j est'as krist'nask'o,” respond'is la nev'o. ”Sed ĉiam mi rigard'is krist'nask'o'n kiel temp'o'n bon'a'n — la respekt'o ŝuld'at'a al ĝi'a sankt'a nom'o kaj de'ven'o apart'e — kiel afabl'a'n, pardon'em'a'n, kaj bon'farad'a'n; kiel la sol'a'n temp'o'n en la long'a jar'a kalendar'o, kiam hom'o'j ŝajn'as unu'anim'e vol'i mal'ferm'i si'a'j'n ferm'it'a'j'n kor'o'j'n liber'e, kaj pens'i pri sub'ul'o'j kiel ver'a'j kun'vojaĝ'ant'o'j al tomb'o, kaj ne kiel fremd'ul'o'j vojaĝ'ant'a'j ali'direkt'e'n! Kaj tial, onkl'o, kvankam ĝi neniam met'is ajn'a'n mon'er'o'n en mi'a'n poŝ'o'n, mi kred'as ke ĝi mi'n help'is kaj mi'n help'os; kaj mi dir'as, Di'o ĝi'n ben'u!”
La komiz'o en la cistern'o sen'vol'e aplaŭd'is. Tuj kompren'ant'e la mal'taŭg'ec'o'n, li ek'tuŝ'is la fajr'o'n kaj esting'is por ĉiam la last'a'n mal'fort'a'n fajr'er'o'n.
”Se mi aŭd'os de vi unu plu'a'n son'o'n,” dir'is Scrooge, ”vi ĝu'os vi'a'n krist'nask'o'n perd'ant'e vi'a'n ofic'o'n!” Kaj li al'don'is, si'n turn'ant'e al si'a nev'o: — ”Kiel potenc'a parol'ant'o vi est'as, sinjor'o! Mi mir'as, ke vi ne en'ir'as la parlament'o'n!”
”Ne koler'iĝ'u, onkl'o. Ven'u! Tag'manĝ'u kun ni morgaŭ.”
Scrooge dir'is, ke li vizit'os li'n — jes, li dir'is tio'n. Li uz'is la tut'a'n esprim'o'n kaj dir'is, ke li vizit'os li'n en tiu ekstrem'aĵ'o unu'e.
”Sed kial?” kri'is la nev'o. ”Kial?”
”Kial vi edz'iĝ'is?” dir'is Scrooge.
”Ĉar mi en'am'iĝ'is!”
”Ĉar vi en'am'iĝ'is,” blek'is Scrooge, kvazaŭ tio est'us la sol'a afer'o pli rid'ind'a ol ĝoj'a krist'nask'o. ”Bon'a'n tag'o'n!”
”Ne, onkl'o, sed antaŭ tio vi neniam vizit'is mi'n. Kial vi uz'as tio'n kiel pretekst'o'n por ne ven'i nun?”
”Bon'a'n tag'o'n,” dir'is Scrooge.
”Mi dezir'as neni'o'n de vi; mi neni'o'n pet'as de vi. Kial ni ne pov'as est'i amik'o'j?”
”Bon'a'n tag'o'n,” dir'is Scrooge.
”Mi ver'e mal'ĝoj'as, ke mi vi'n trov'as tiel decid'it'a. Neniam est'is mal'pac'o inter ni mi'a'flank'e. Sed mi far'is prov'o'n, por honor'i krist'nask'o'n, kaj mi en humor'o krist'nask'a rest'os ĝis la fin'o. Tial, ĝoj'a'n krist'nask'o'n, onkl'o!”
”Bon'a'n tag'o'n,” dir'is Scrooge.
”Kaj feliĉ'a'n nov'jar'o'n!”
”Bon'a'n tag'o'n,” dir'is Scrooge.
Li'a nev'o for'ir'is tamen sen vort'o koler'a. Li halt'is ĉe la ekster'a pord'o por bon'dezir'i la komiz'o'n, kiu, kvankam mal'varm'a, est'is pli varm'a ol Scrooge, ĉar li re'salut'is kor'eg'e.
”Jen ali'a ul'o,” murmur'is Scrooge, ĉar li li'n aŭd'is, ”mi'a komiz'o kun dek kvin ŝiling'o'j ĉiu'semajn'e, kaj kun edz'in'o kaj famili'o, babil'ant'a pri ĝoj'a krist'nask'o! Mi ir'os al la frenez'ul'ej'o en Bedlam.”
Tiu ĉi pretend'it'a frenez'ul'o, el'konduk'int'e la nev'o'n de Scrooge, en'ir'ig'is du ali'a'j'n person'o'j'n. Ili est'is bon'korp'a'j sinjor'o'j, kun agrabl'a aspekt'o, kaj nun ili star'is, sen'ĉapel'a'j, en la ofic'ej'o de Scrooge. Ili ten'is en si'a'j man'o'j libr'et'o'j'n kaj paper'o'j'n, kaj ili salut'is.
”Scrooge kaj Marley, mi supoz'as,” dir'is unu sinjor'o rigard'ant'e en si'a'n registr'o'n. ”Ĉu mi hav'as la plezur'o'n parol'i kun sinjor'o Scrooge aŭ sinjor'o Marley?”
”Sinjor'o Marley mort'is antaŭ sep jar'o'j,” respond'is Scrooge. ”Li mort'is antaŭ sep jar'o'j en tiu ĉi nokt'o.”
”Sen'dub'e li'a kun'ul'o bon'e kaj mal'avar'e reprezent'os li'n,”
dir'is la sinjor'o, prezent'ant'e rajt'ig'o'j'n oficial'a'j'n por kolekt'ad'o de ofer'mon'o.
Sen'dub'e tiel est'is, ĉar la kun'ul'o'j est'is est'int'a'j tre simil'a'j.
Ĉe la vort'o ”mal'avar'e” Scrooge sulk'ig'is la frunt'o'n, sku'is la kap'o'n, kaj de'met'is la oficial'a'n atest'o'n.
”En ĉi tiu fest'a epok'o de la jar'o, sinjor'o Scrooge,” dir'is la sinjor'o kaj pren'is plum'o'n, ”est'as dezir'ind'e pli ol en ali'a temp'o proviz'i iom por mal'riĉ'ul'o'j kiu'j sufer'as mult'e. Mult'a'j mil'o'j bezon'as eĉ neces'aĵ'o'j'n ordinar'a'j'n; cent'mil'o'j bezon'as et'a'j'n komfort'aĵ'o'j'n, sinjor'o.”
”Ĉu ne ekzist'as mal'liber'ej'o'j?” demand'is Scrooge.
”Mult'e da mal'liber'ej'o'j,” dir'is la sinjor'o kaj de'met'is la plum'o'n.
”Kaj labor'dom'o'j?” demand'is Scrooge. ”Ĉu ili ankoraŭ bon'e funkci'as?”
”Jes. Ankoraŭ,” respond'is la sinjor'o, ”mi prefer'us dir'i, ke ili ne funkci'as!”
”La trud'labor'ej'o'j kaj la leĝ'o'j pri mal'riĉ'ul'o'j do plen'e funkci'as?” dir'is Scrooge.
”Ambaŭ plen'e funkci'ant'a'j, sinjor'o.”
”Ho! mi tim'is, laŭ tio kio'n vi ĵus dir'is, ke io okaz'is, kio ili'a'n util'ec'o'n mal'help'us,” dir'is Scrooge. ”Mi tre ĝoj'as ek'sci'i, ke ne est'as tiel.”
”Opini'ant'e, ke ili apenaŭ don'as al la popol'o kontent'ec'o'n korp'a'n aŭ spirit'a'n, kelk'a'j el ni pen'as kolekt'i mon'o'n por aĉet'i iom da viand'o kaj trink'aĵ'o kaj varm'aĵ'o'j por la mal'riĉ'ul'o'j. Ni prefer'as tiu'n ĉi temp'o'n, ĉar ĝi est'as la temp'o, kiam precip'e la mank'o mult'e est'as sent'at'a kaj la abund'o ĝoj'as. Kiom vi vol'as donac'i?”
”Neni'o'n,” dir'is Scrooge.
”Ĉu vi vol'as est'i anonim'a?”
”Mi vol'as est'i sol'a,” dir'is Scrooge. ”Ĉar vi mi'n demand'as pri tio, kio'n mi vol'as, sinjor'o'j, jen est'as mi'a respond'o. Mi mem ne ĝoj'as pri krist'nask'o, kaj mi ne pov'as don'i por ĝoj'ig'i mal'labor'em'ul'o'j'n. Mi help'as sub'ten'i la instituci'o'j'n, kiu'j'n mi ĵus menci'is — kaj ili kost'as sufiĉ'e; kaj tie'n dev'as ir'i la mal'riĉ'ul'o'j.”
”Mult'a'j person'o'j ne pov'as ir'i tie'n, kaj mult'a'j prefer'us mort'i.”
”Se ili prefer'as mort'i,” dir'is Scrooge, ”des pli bon'e, ĉar tiam ili mal'kresk'ig'us la loĝ'ant'ar'o'n tro grand'a'n. Ceter'e, bon'vol'u mi'n sen'kulp'ig'i, mi ne sci'as tio'n.”
”Sed vi pov'us facil'e tio'n ek'sci'i,” rimark'is la sinjor'o.
”Ne est'as mi'a afer'o,” respond'is Scrooge. ”Sufiĉ'as, ke hom'o kon'as si'a'j'n propr'a'j'n afer'o'j'n, kaj ne miks'iĝ'as en la afer'o'j'n de ali'a'j. Mi'a'j plen'ig'as mi'a'n tut'a'n temp'o'n. Bon'a'n vesper'o'n, sinjor'o'j!”
La sinjor'o'j sent'is, ke insist'ad'o est'us sen'util'a, kaj ili for'ir'is.
Scrooge daŭr'ig'is si'a'n labor'o'n kontent'e, kaj eĉ pli ŝerc'em'e ol kutim'e.
Dum'e la nebul'o kaj mal'lum'o tiom pli'dens'iĝ'is, ke hom'o'j vag'ad'is kun brul'ant'a'j torĉ'o'j kaj ofer'is si'a'j'n serv'o'j'n por montr'i la voj'o'n al person'o'j erar'int'a'j. Pli nebul'e ankoraŭ kaj pli mal'varm'e! Mal'varm'o penetr'ant'a, serĉ'ant'a, mord'ant'a! Se la bon'a sankt'a Dunstan est'us pinĉ'int'a la naz'o'n de la fantom'o Diabl'a per unu er'o da tia veter'o, anstataŭ per si'a'j kutim'a'j il'o'j, tiam li est'us kri'eg'int'a tut'e prav'e. Knab'et'o, trem'ant'a de mal'varm'o, kurb'iĝ'is je la serur-tru'o de Scrooge por li'n regal'i per krist'nask'a kant'et'o; sed ĉe la unu'a son'o de ”Di'o vi'n sav'u, sinjor’, Mi kor'e vi'n salut'as”...
Scrooge kapt'is lini'il'o'n tiel energi'e, ke la kant'int'o for'flug'is tim'eg'e, las'ant'e la serur'tru'o'n al la nebul'o kaj al frost'o.
Fin'e al'ven'is la temp'o por ferm'i la kontor'o'n. Mal'afabl'e Scrooge de'sel'iĝ'is de la taburet'o kaj silent'e sign'is al la komiz'o en la kel'o, kiu tuj el'blov'is la kandel'o'n kaj sur'met'is si'a'n ĉapel'o'n.
”Vi bezon'os la tut'a'n tag'o'n morgaŭ, mi supoz'as,” dir'is Scrooge.
”Se est'as al vi plaĉ'e, sinjor'o.”
”Ne est'as plaĉ'e,” dir'is Scrooge, ”kaj ne est'as just'e. Se mi pro tio ĉi de'pren'us el vi'a salajr'o du ŝiling'o'j'n, mi supoz'as ke vi rigard'us vi'n mem kiel damaĝ'it'a'n, ĉu ne?”
La komiz'o rid'et'is tim'em'e.
”Kaj tamen,” dir'is Scrooge, ”mi'n vi ne rigard'os kiel damaĝ'it'a, kiam mi pag'os unu tag'salajr'o'n por ne'labor'o.”
La komiz'o rimark'ig'is, ke tio okaz'as nur unu foj'o'n ĉiu'jar'e.
”Tio est'as mal'bon'a sen'kulp'ig'o por fripon'i ĉiu'n du'dek kvin'a'n de decembr'o!” dir'is Scrooge, buton'um'ant'e si'a'n surtut'o'n ĝis la menton'o. ”Sed mi supoz'as, ke vi postul'os la tut'a'n tag'o'n. Tie'n ĉi al'ven'u des pli fru'e la maten'o'n sekv'ant'a'n!”
La komiz'o promes'is, ke li far'os tio'n; kaj Scrooge el'ir'is murmur'ant'e. Tre baldaŭ la ofic'ej'o ferm'iĝ'is kaj la komiz'o, kun la long'aĵ'o de si'a skarp'o pend'ant'a sub li'a tali'o (li ne posed'is palt'o'n) kur'is sur glit'ej'o'n ĉe Cornhill, post seri'o da knab'o'j, du'dek foj'o'j'n, ĉar est'is krist'nask'a antaŭ'vesper'o, kaj post'e li hejm'e'n'kur'is al Camden Town plej ebl'e rapid'e por lud'i blind'ul'a'n lud'o'n.
Scrooge vesper'manĝ'is mal'gaj'e en la kutim'a mal'gaj'a restoraci'o, kaj leg'int'e ĉiu'j'n ĵurnal'o'j'n, kaj si'n amuz'int'e per si'a bank'libr'o, li ir'is hejm'e'n por kuŝ'iĝ'i. Li loĝ'is en apartament'o, kiu iam aparten'is al li'a mort'int'a kun'ul'o. Tio est'is mal'gaj'a apartament'o! La kort'o est'is tiel mal'lum'a, ke eĉ Scrooge, kiu kon'is ĝi'n tre bon'e, dev'is palp'et'i per si'a'j man'o'j.
Nu, fakt'o est'as, ke neni'o est'is rimark'ind'a en la frap'il'o sur la pord'o, krom ke ĝi est'is tre grand'a. Est'as fakt'o ankaŭ, ke Scrooge ĝi'n est'is vid'int'a, nokt'e kaj maten'e, dum si'a tut'a loĝ'temp'o tie; ankaŭ ke Scrooge ne est'is imag'em'a, tut'e ne. Not'u ankaŭ, ke li ne est'is pens'int'a pri Marley de tiam, kiam antaŭ sep jar'o'j li cert'iĝ'is post'tag'mez'e, ke li'a kun'ul'o mort'is! Kaj tiam klar'ig'u al mi, se vi pov'as, kiel okaz'is ke Scrooge, ten'ant'e si'a'n ŝlos'il'o'n en la pord'serur'o, ek'vid'is en la frap'il'o (sen intermez'a ŝanĝ'o) — ne frap'il'o'n, sed la vizaĝ'o'n de Marley.
La vizaĝ'o de Marley. Ĝi ne est'is en tut'a mal'lum'o kiel la ali'a'j objekt'o'j en la kort'o, sed ĝi lum'is morn'e, kiel putr'iĝ'ant'a omar'o en mal'lum'a kel'o. Ĝi ne est'is koler'em'a aŭ kruel'eg'a, sed rigard'is al Scrooge kiel Marley rigard'is, kun fantom'a'j okul'vitr'o'j sur si'a fantom'a frunt'o. La har'o'j mov'iĝ'is strang'e kvazaŭ per spir'ad'o aŭ varm'a aer'o; kaj kvankam la okul'o'j est'is tut'e mal'ferm'it'a'j, ili est'is sen'mov'a'j. Tiu cirkonstanc'o kaj ĝi'a kolor'o pal'eg'a ig'is ĝi'n terur'a; sed tiu terur'ig'o ŝajn'is est'i sen'de'pend'a de la vizaĝ'o kaj ven'is de Scrooge mem, pli ol de la esprim'o de la vizaĝ'o de la mort'int'o.
Dum Scroogge rigard'ad'is tiu'n ĉi fenomen'o'n, ĝi re'far'iĝ'is frap'il'o.
Ne est'us ver'e, se mi dir'us, ke li ne ek'trem'is, sed li re'met'is si'a'n man'o'n sur la for'las'it'a'n ŝlos'il'o'n, ĝi'n rapid'e turn'is, en'ir'is kaj ek'brul'ig'is si'a'n kandel'o'n. Li paŭz'is, jes, moment'o'n sen'decid'e, antaŭ ol li ferm'is la pord'o'n; kaj li rigard'is si'n'gard'em'e post ĝi, kvazaŭ li preskaŭ atend'us vid'i la har'vost'o'n de Marley el'star'ant'a en la vestibl'o. Sed neni'o est'is sur la pord'o intern'e krom la ŝraŭb'o'j kaj ŝraŭb'ing'o'j kiu'j fiks'ten'is la frap'il'o'n; tial li dir'is ”Pa! Pu!” kaj bru'e ferm'is la pord'o'n.
La bru'o re'son'is tra la dom'o kiel tondr'o. Ĉiu'j ĉambr'o'j supr'e, kaj ĉiu'j barel'o'j en la kel'o'j de la vin'vend'ist'o mal'supr'e, ŝajn'is posed'i apart'a'j'n eĥ'o-sonor'il'o'j'n. Sed Scrooge ne est'is vir'o tim'ig'ebl'a de eĥ'o'j! Li rigl'is la pord'o'n, ir'is tra la vestibl'o kaj supr'e'n'ir'is la ŝtup'ar'o'n, dum li mal'rapid'e pur'ig'is la meĉ'o'n de si'a kandel'o.
Mal'lum'o est'as mal'kar'a, kaj Scrooge ĝi'n am'is.
Sed antaŭ ol li ferm'is la pez'a'n pord'o'n, li tra'ir'is si'a'j'n ĉambr'o'j'n por vid'i ĉu ĉio est'as en ord'o. Ebl'e la memor'o pri la vizaĝ'o ig'is li'n tio'n far'i.
La salon'et'o, lit'ĉambr'o, skatol'ĉambr'o. Ĉiu'j est'is en ord'o.
Neni'u sub la tabl'o, neni'u sub la kanap'o, fajr'et'o en la fajr'uj'o, kuler'o kaj pelv'et'o, pret'a'j; kaj kaserol'et'o da gri'o sur la bord'o de la krad'o (Scrooge mal'varm'um'is). Neni'u sub la lit'o, neni'u en la neces'ej'o, neni'u en li'a tualet'a rob'o, kiu pend'is kun suspekt'em'a si'n'ten'o sur la mur'o.
Tut'e kontent'a li ferm'is la pord'o'n kaj si'n en'ŝlos'is; du'obl'e en'ŝlos'is, kio ne est'is li'a kutim'o. Tiel gard'it'a kontraŭ surpriz'o'j li de'met'is si'a'n kravat'o'n, sur'met'is si'a'n tualet'rob'o'n kaj pantofl'o'j'n, kaj si'a'n nokt'o'ĉap'o'n, kaj sid'iĝ'is apud la fajr'o por manĝ'i si'a'n gri'o'n.
La fajr'o est'is tre mal'grand'a; tut'e ne sufiĉ'a por tiel mal'varm'eg'a nokt'o. Li dev'is sid'i tre proksim'a al ĝi, antaŭ ol li pov'is ek'sent'i iom da varm'o. La fajr'uj'o est'is antikv'a, kaj ĉirkaŭ'pavim'it'a per tegment'a'j brik'o'j holandaj, kovr'it'a'j per desegn'aĵ'o'j por ilustr'i la Sankt'a'j'n Skrib'o'j'n. Est'is cent'o'j da pentr'aĵ'o'j por log'i li'a'j'n pens'o'j'n; sed la vizaĝ'o de Marley mort'int'a de sep jar'o'j ven'is, kiel la baston'o de la Profet'o, kaj en'glut'is ĉiu'j'n!
Est'is kvazaŭ bild'o de la kap'o Marleya est'us aper'int'a sur ĉiu.
”Sen'senc'aĵ'o!” dir'is Scrooge kaj tra'ir'is la ĉambr'o'n.
Post mult'a'j ir'o'j kaj re'ir'o'j, li re'sid'iĝ'is. Renvers'int'e si'a'n kap'o'n en la seĝ'o'n li okaz'e ek'rigard'is sonor'il'o'n ne'uz'at'a'n, kiu pend'is de la mur'o, kaj komunik'is, por ia cel'o nun forges'it'a, kun ĉambr'o en la plej alt'a etaĝ'o de la dom'o. Mir'eg'e, kaj terur'eg'e rigard'ad'ant'e li vid'is ĉi tiu'n sonor'il'o'n balanc'iĝ'ant'a!
Unu'e, ĝi balanc'iĝ'is tiel kviet'e ke ĝi preskaŭ far'is neniu'n son'o'n; sed baldaŭ ĝi sonor'is laŭt'eg'e kaj ĉiu'j sonor'il'o'j en la dom'o far'is sam'e.
Tio daŭr'is ebl'e du'on'minut'o'n, aŭ minut'o'n, sed ŝajn'is daŭr'i unu hor'o'n! La sonor'il'o'j halt'is kun'e, kiel ili komenc'is. Tiam okaz'is son'o re'son'a, tre mal'supr'e, kvazaŭ oni tren'us pez'a'n ĉen'o'n sur la barel'o'j en la kel'o de la vin'negoc'ist'o. Scrooge tiam memor'is, ke li est'is aŭd'int'a, ke fantom'o'j en dom'o'j vizit'at'a'j est'is pri'skrib'at'a'j kiel ĉen'tren'ant'o'j.
La pord'o de la kel'o mal'ferm'iĝ'is kun bru'a son'o, kaj tuj li aŭd'is la son'o'n pli laŭt'a'n sur la plank'o'j mal'supr'e; post'e la bru'o supr'e'n'ven'is, kaj fin'e aŭd'iĝ'is apud li'a pord'o!
”Sen'senc'aĵ'o ankoraŭ,” dir'is Scrooge. ”Mi tio'n ne kred'os!”
Li'a kolor'o tamen ŝanĝ'iĝ'is, kiam tuj post'e fantom'o ven'is tra la pez'a pord'o kaj en'ir'is la ĉambr'o'n antaŭ li'a'j okul'o'j. Kiam ĝi en'ven'is, la mort'ant'a flam'o ek'salt'is, kvazaŭ por ek'kri'i — ”Mi li'n kon'as! La fantom'o de Marley!” kaj re'fal'is.
La sam'a vizaĝ'o; tut'e la sam'a. Marley kun si'a har'vost'o, kutim'a veŝt'o, pantalon'o, kaj bot'o'j kies drap-pend'aĵ'o'j pint'iĝ'is kiel la har'vost'o, la vest'o'bask'o'j kaj la har'o'j sur li'a kap'o. La ĉen'o kiu'n li tren'is est'is lig'it'a ĉirkaŭ li'a tali'o. Ĝi est'is long'a kaj ĝi ĉirkaŭ'is li'n kiel vost'eg'o; kaj ĝi est'is far'it'a (ĉar Scrooge ĝi'n observ'is atent'e) — el mon'uj'o'j, ŝlos'il'o'j, pend'serur'o'j, kalkul'libr'o'j, kontrakt'o'j kaj pez'a'j ŝtal'a'j mon'uj'o'j. Li'a korp'o est'is tra'vid'ebl'a, tiel ke Scrooge li'n rigard'ant'e pov'is vid'i ambaŭ buton'o'j'n sur li'a vest'o mal'antaŭ'e.
”Nu!” dir'is Scrooge, akr'a kaj mal'varm'a kiel ĉiam. ”Kio'n vi dezir'as de mi?”
,,Mult'o'n!” (La voĉ'o de Marley, sen'dub'e!).
”Kiu vi est'as?”
”Demand'u mi'n, kiu mi est'is.”
”Kiu vi est'is, do?” dir'is Scrooge, laŭt'e.
”Viv'ant'e, mi est'is vi'a kun'ul'o, Jakobo Marley.”
”Ĉu vi ĉu vi ... pov'as ... sid'iĝ'i?” demand'is Scrooge, li'n dub'e rigard'ant'e.
”Mi pov'as.”
”Far'u tio'n, do.”
Scrooge far'is tiu'n demand'o'n, ĉar li dub'is ĉu fantom'o tiel tra'vid'ebl'a pov'us sid'iĝ'i; kaj li tim'is embaras'a'n klar'ig'o'n. Sed la fantom'o sid'iĝ'is ĉe la kontraŭ'a flank'o de la fajr'uj'o, kvazaŭ li tio'n far'us kutim'e.
”Ĉu vi ne kred'as je mi?” demand'is la fantom'o.
”Ne,” respond'is Scrooge.
”Kia'n pruv'o'n vi dezir'as krom tiu de vi'a'j sent'o'j?”
”Mi ne sci'as,” dir'is Scrooge.
”Kial vi dub'as pri vi'a'j sent'o'j?”
”Ĉar io tre mal'grand'a mal'help'as ili'n. Mal'grand'a mal'ord'o stomak'a ili'n erar'ig'as. Vi ebl'e est'as ne'digest'it'a pec'o da bov'aĵ'o, mustard'o, mol'a fromaĝ'o, aŭ fragment'o da ter'pom'o ne'sufiĉ'e kuir'it'a!”
Scrooge ne oft'e ŝerc'is, kaj li tiam ne sent'is si'n rid'em'a. La ver'o est'as, ke li intenc'is si'n kuraĝ'ig'i, ĉar la voĉ'o fantom'a tra'migr'is li'n ĝis la medol'o. Est'is io terur'a en la aer'o, kiu ĉirkaŭ'is la fantom'o'n; Scrooge ne pov'is tio'n sent'i mem, sed ĝi cert'e ekzist'is; ĉar, kvankam la fantom'o sid'is sen'mov'e, li'a har'ar'o, li'a'j bask'o'j kaj pend'aĵ'o'j ĉiam mov'iĝ'is kvazaŭ per vapor'o varm'eg'a de forn'o.
”Ĉu vi vid'as tiu'n ĉi dent'pur'ig'il'o'n?” dir'is Scrooge, subit'e re'atak'ant'e, kaj pen'ant'e de'turn'i de si almenaŭ por moment'o'n la atent'o'n de la fantom'o sen'mov'a kiel ŝton'eg'o.
”Jes,” dir'is la fantom'o.
”Sed vi ĝi'n ne rigard'as,” dir'is Scrooge.
”Tamen, mi ĝi'n pov'as vid'i,” respond'is la fantom'o.
”Nu!” dir'is Scrooge, ”se mi ĝi'n en'glut'us, dum mi'a tut'a viv'o mi'n persekut'us legi'o da kobold'o'j, kre'it'a'j de mi mem! Sen'senc'aĵ'o, mi al vi dir'as, sen'senc'aĵ'o!”
Tiam la fantom'o ek'kri'is terur'e, kaj sku'is si'a'n ĉen'o'n kun bru'o tiel funebr'a kaj terur'a, ke Scrooge firm'e ten'is si'a'n seĝ'o'n, por ke li ne sven'u. Sed li eĉ ankoraŭ pli tim'iĝ'is, kiam la fantom'o de'pren'is la bandaĝ'o'n kiu ĉirkaŭ'is li'a'n kap'o'n, kvazaŭ ĝi est'us tro varm'a kiel hejm'a sur'vest'o, kaj li'a sub'a makzel'ost'o fal'is sur li'a'n brust'o'n.
Scrooge genu'fleks'is, plekt'ant'e si'a'j'n man'o'j'n antaŭ si'a vizaĝ'o.
”Kompat'o'n!” li ek'kri'is. ”Terur'a aper'aĵ'o! kial vi mi'n turment'as?”
”Anim'o mond'a, ter'a!” respond'is la fantom'o, ”Ĉu vi kred'as je mi aŭ ne?”
”Mi kred'as ... mi dev'as. Sed kial fantom'o'j vag'as sur la ter'o, kaj kial ili ven'as al mi?”
”Di'o postul'as ke la anim'o'j de ĉiu'j ir'u inter kun'viv'ul'o'j, kaj ĉi'e'n vojaĝ'u, kaj se anim'o ne for'ir'as dum viv'o, ĝi kondamn'iĝ'os tio'n far'i post'mort'e.”
La fantom'o de'nov'e kri'eg'is kaj sku'eg'is si'a'n ĉen'o'n kaj tord'is si'a'j'n du'on'lum'a'j'n man'o'j'n.
”Vi est'as ĉen'it'a,” dir'is Scrooge, trem'ant'e. ” Dir'u al mi kial?”
”Mi port'as la ĉen'o'n, kiu'n mi forĝ'is dum mi'a viv'o,” respond'is la fantom'o. ”Mi ĝi'n far'is, ĉen'er'o'n post ĉen'er'o, kaj metr'o'n post metr'o; mi ĝi'n sur'zon'is propr'a'vol'e, kaj propr'a'vol'e mi ĝi'n port'is. Ĉu la model'o ŝajn'as al vi strang'a?”
Scrooge trem'is pli kaj pli.
”Aŭ ĉu vi vol'us ek'sci'i pri la pez'o kaj la long'o de la ĉen'o kiu'n vi port'as mem? Ĝi est'is tut'e sam'e pez'a kaj sam'e long'a kiel tiu ĉi antaŭ sep krist'nask-antaŭ'fest'o'j. Vi labor'is je ĝi de tiu temp'o. Ĝi est'as ver'e tre pez'a ĉen'o!”
Scrooge rigard'is ĉirkaŭ si'n sur la plank'o'n, pens'ant'e vid'i si'n mem ĉirkaŭ'it'a de kvin'dek aŭ ses'dek metr'o'j da fer'a ŝnur'eg'o, sed li neni'o'n pov'is vid'i.
”Jakobo,” li dir'is, pet'eg'ant'e. ”Mal'jun'a Jakobo Marley! dir'u al mi pli! Konsol'u mi'n, Jakobo!”
”Mi hav'as neni'o'n por don'i,” respond'is la fantom'o. ”Ĉar konsol'o de ali'a lok'o ven'as, kaj al'ven'as per ali'a'j send'at'o'j al ali'a'j vir'o'j. Mi ankaŭ ne pov'os dir'i al vi ĉio'n, kio'n mi vol'as. Mi neni'e pov'as ripoz'i, mi neni'e pov'as rest'i, mi neni'e pov'as halt'i.
Mi'a fantom'o, dum mi'a viv'o, neniam for'ir'is preter ni'a kontor'o, kaj tial mi dev'os pen'e vojaĝ'ad'i.”
”Vi ja vojaĝ'is tre mal'rapid'e, Jakobo,” dir'is Scrooge, komerc'ist'e, kvankam humil'e kaj respekt'eg'e.
”Mal'rapid'e!”ripet'is la fantom'o.
Scrooge murmur'et'is: ”Mort'int'a de sep jar'o'j kaj ĉiam vojaĝ'ant'a?”
”Dum tiu tut'a temp'o,” dir'is la fantom'o. ”Neni'u ripoz'o, neni'u pac'o. Turment'ant'a mem'riproĉ'o sen'ĉes'a!”
”Ĉu vi vojaĝ'as rapid'e?” dir'is Scrooge.
”Sur la flug'il'o'j de la vent'o'j,” respond'is la fantom'o.
”Vi pov'us tra'ir'i mult'eg'e da land'o'j dum sep jar'o'j,” dir'is Scrooge.
La fantom'o, aŭd'int'e ĉi tio'n, re'kri'eg'is, kaj son'ig'is si'a'n ĉen'o'n terur'e en la sen'viv'a nokt'a silent'o ...
”Ho! mal'liber'ul'o, ĉen'it'a kaj lig'it'a, ĉar vi ne sci'as, ke iom da krist'an'a fantom'o labor'ant'a bon'ec'e en si'a mal'grand'a sfer'o, trov'os si'a'n viv'o'n ter'a'n tro mal'long'a por est'i ver'e util'a! Ĉar vi ne sci'as, ke bedaŭr'o neniam pov'os el'aĉet'i okaz'o'j'n ne'uz'it'a'j'n en vi'a viv'o! Tamen, tia mi est'is! Ho ve, tia est'is mi!”
”Sed vi ĉiam est'is bon'a komerc'ist'o, Jakobo,” murmur'is Scrooge, kiu nun alud'is pri si mem.
”Negoc'o'j!” kri'is la fantom'o, de'nov'e tord'ant'e si'a'j'n man'o'j'n —. ”Hom'ar'o dev'us est'i mi'a'j negoc'o'j, mi'a zorg'o; la feliĉ'o komun'a mi'a negoc'o; bon'farad'o, kompat'o, toler'em'o, jen est'is mi'a'j negoc'o'j! La komerc'o est'is nur kiel gut'o en la ocean'o de mi'a'j negoc'o'j!”
Scrooge tre mal'ŝat'is, ke la fantom'o tiel parol'is kaj li ek'trem'is tre'eg'e.
”Aŭskult'u mi'n!” ek'kri'is la fantom'o. ”Mi'a temp'o est'as preskaŭ for!”
”Mi aŭskult'os,” dir'is Scrooge. ”Sed ne kondamn'u mi'n, kaj ne parol'ad'u tro long'e, Jakobo, mi vi'n pet'as!”
”Kial mi pov'as aper'i ĉe vi en form'o vid'ebl'a, mi ne rajt'as dir'i. Sed ne'vid'ebl'a mi sid'is apud vi oft'e kaj oft'e.”
Tio ne est'is ide'o agrabl'a. Scrooge trem'et'is, kaj viŝ'is la ŝvit'o'n de si'a frunt'o.
”Tio est'as grav'a part'o de mi'a pun'o,” daŭr'ig'is la fantom'o.
”Mi est'as ĉe vi tiu'n ĉi vesper'o'n por vi'n avert'i, por ke vi ebl'e evit'u mi'a'n sort'o'n — kaj mi mem ven'is por don'i al vi tiu'n ĉi esper'o'n, Ebenezer,”
”Ĉiam vi est'is am'ind'a al mi,” dir'is Scrooge. ”Dank'o'n!”
”Vi est'os vizit'at'a de tri fantom'o'j,” rimark'is tiam la fantom'o.
Scrooge ek'mal'ĝoj'is. ”Ĉu tio est'as la esper'o, Jakobo?”
”Jes”.
”Mi — mi prefer'us ...”
”Se ili vi'n ne vizit'os,” dir'is la fantom'o, ”vi ne pov'os evit'i sort'o'n simil'a'n al mi'a. Atend'u la unu'a'n morgaŭ, kiam la sonor'il'o bat'os la unu'a'n hor'o'n!”
”Ĉu mi ne pov'us ricev'i ili'n kun'e, kaj tiel fin'i la afer'o'n?”
propon'et'is Scrooge.
”Atend'u la du'a'n la sekv'ant'a'n nokt'o'n je la sam'a hor'o, kaj la tri'a'n en la post'a nokt'o tuj kiam la last'a bat'o de la dek'du'a hor'o ĉes'os vibr'i. Ne esper'u mi'n vid'i de'nov'e, kaj memor'u bon'e ĉio'n, kio inter ni okaz'is!”
Tuj kiam li est'is tiel dir'int'a, la fantom'o pren'is si'a'n bandaĝ'o'n de la tabl'o kaj ĉirkaŭ'lig'is si'a'n kap'o'n per ĝi kiel antaŭ'e.
Scrooge sci'is tio'n aŭd'ant'e la krak'o'n kiu'n far'is la dent'o'j, kiam la makzel'ost'o'j est'is kun'lig'it'a'j per la bandaĝ'o. Li kuraĝ'is rigard'et'i ankoraŭ, kaj tie li'a vizit'ant'o super'natur'a star'is apud li kaj la ĉen'o est'is lig'it'a ĉirkaŭ la brak'o. La aper'aĵ'o ir'is mal'antaŭ'e'n for de li kaj je ĉiu paŝ'o la fenestr'o iom mal'form'iĝ'is tiel ke, kiam la fantom'o al'ven'is tie'n, ĝi tut'e mal'ferm'iĝ'is. Tiam la fantom'o lev'is si'a'n man'o'n, kaj tuj Scrooge aŭd'is bru'o'j'n konfuz'a'j'n kaj son'o'j'n ĝem'ant'a'j'n de plor'o kaj mal'ĝoj'o. Aŭskult'int'e unu moment'o'n, la fantom'o ankaŭ ĝem'eg'is mal'ĝoj'e kaj post'e mal'aper'is en la funebr'a'n nokt'o'n.
Scrooge sekv'is li'n al la fenestr'o kun ekstrem'a sci'vol'o. Li rigard'is ekster'e'n.
La aer'o est'is plen'a de fantom'o'j, tie'n kaj re'e'n mov'iĝ'ant'a'j kaj plor'ant'a'j sen'ripoz'e.
Ĉiu'j port'is ĉen'o'j'n; neni'u est'is liber'a. Scrooge est'is kon'int'a mult'a'j'n el ili dum ili'a viv'o. Kaj li kompren'is, ke ili est'is mal'gaj'eg'a'j ĉar ili tre vol'is help'i la hom'ar'o'n, sed por'etern'e tia ebl'ec'o est'is por ili perd'it'a.
Fin'e tiu'j est'aĵ'o'j kaj ili'a'j voĉ'o'j for'iĝ'is kaj la nokt'o re'est'is kiel antaŭ'e.
Scrooge ferm'is la fenestr'o'n kaj esplor'is la pord'o'n, kie la fantom'o est'is en'ir'int'a. Ĝi est'is ŝlos'it'a du'obl'e, kiel li mem ĝi'n ŝlos'is, kaj la rigl'il'o'j est'is ne'tuŝ'it'a'j. Li vol'is dir'i ”sen'senc'aĵ'o”
sed halt'is ĉe la unu'a silab'o; kaj tre bezon'ant'a ripoz'o'n, li si'n ne sen'vest'ig'is, kuŝ'iĝ'is kaj tuj ek'dorm'is.
Kiam Scrooge vek'iĝ'is, est'is tiel mal'lum'e ke, rigard'ant'e el si'a lit'o, li apenaŭ pov'is disting'i la fenestr'o'n tra'vid'ebl'a'n de la mur'o'j mal'diafan'a'j de si'a ĉambr'o. Pen'ant'e penetr'i la mal'lum'o'n per si'a'j serĉ'em'a'j okul'o'j, li aŭd'is la sonor'il'o'n de najbar'a preĝ'ej'o bat'i kvar kvar'on'o'j'n, kaj li aŭskult'is por ek'sci'i la hor'o'n.
Tre'eg'e li mir'is kiam la pez'a sonor'il'o daŭr'ig'is sonor'i de ses al sep, de sep al ok, kaj tiel ĝis dek'du; post'e ĝi halt'is. Dek'du!
Tamen post la du'a li est'is kuŝ'iĝ'int'a! La horloĝ'o est'as mal'ĝust'a, pend'glaci'o cert'e en'ir'is en la radar'o'n. Dek'du!
Li tuŝ'is la risort'o'n de si'a poŝ'horloĝ'o, por korekt'i tiu'n ĉi absurd'a'n horloĝ'o'n. Ĝi sonor'is dek'du, kaj halt'is.
”Nu! ne est'as ebl'e,” dir'is Scrooge, ”ke mi pov'is dorm'i dum tut'a tag'o kaj ali'a nokt'o. Ne est'as ebl'e, ke io okaz'is al la sun'o kaj nun est'as jam la dek'du'a tag'mez'e!”
Tiu ide'o li'n tim'ig'is; li lev'iĝ'is el la lit'o kaj palp'et'is al la fenestr'o. Li nur pov'is vid'i, ke est'as nebul'eg'e, kaj ke neni'u ĉirkaŭ'kur'as aŭ far'as bru'o'n, kio cert'e okaz'us, se est'us tag'e anstataŭ nokt'e.
Tiel li re'kuŝ'iĝ'is, pri'pens'is, plu'pens'is kaj re'pens'ad'is, kaj tut'e neni'o'n kompren'is. Ju pli li pens'is, des pli li far'iĝ'is embaras'it'a; ju pli li pen'is ne pens'i, des pli li pens'ad'is. La fantom'o de Marley li'n tre konfuz'is. Tuj kiam li firm'e decid'is ke ĝi est'is sonĝ'o, li subit'e dev'is re'pri'pens'i la demand'o'n, ”Ĉu ĝi est'is sonĝ'o, aŭ ne?”
Scrooge tiel kuŝ'is ĝis la sonor'il'ar'o horloĝ'a sonor'is tri plu'a'j'n kvar'on'o'j'n; tiam li memor'is, ke la fantom'o li'n avert'is pri
vizit'o tuj kiam sonor'os la unu'a hor'o. Li decid'is est'i vek'a ĝis
la hor'o est'os pas'int'a; kaj, konsider'ant'e ke li ne pli pov'us ek'dorm'i ol ir'i al la ĉiel'o, tiu ĉi decid'o est'is obl'e tre saĝ'a. Fin'e,
la horloĝ'o sonor'is:
”Din-do'n!”
”Kvar'on'o post la hor'o,” dir'is Scrooge, kalkul'ant'e.
”Din-do'n!”
”Du'on'o post,” dir'is Scrooge.
”Din-do'n!”
”Kvar'on'o antaŭ,” dir'is Scrooue.
”Din-do'n!”
”La hor'o mem!” ek'kri'is Scrooge, ”kaj neni'o ali'a.”
Li parol'is antaŭ ol la hor'a sonor'il'o sonor'is, kaj tuj sekv'is bas'a, mal'hel'a, funebr'a, mal'gaj'a Unu. Tuj, moment'e, viv'a lum'o ek'bril'is en la ĉambr'o, kaj la kurten'o'j de li'a lit'o est'is de'tir'at'a'j!
La kurten'o'j est'is de'tir'at'a'j, mi vi'n cert'ig'as, de man'o ne'vid'ebl'a. Ne la kurten'o'j apud li'a'j pied'o'j, nek la kurten'o'j ĉe li'a dors'o, sed la kurten'o'j kontraŭ li'a vizaĝ'o. La kurten'o'j de li'a lit'o est'is de'tir'at'a'j, kaj Scrooge ek'lev'ant'e si'n mem, si'n trov'is viz'a ̧-al'vizaĝ'e kun la vizit'ant'o ne-ter'a, kiu ili'n est'is de'tir'int'a; tiel proksim'e kiel mi est'as de vi, kaj en mi'a pens'o mi star'as ĉe vi'a kubut'o.
Est'is figur'o strang'a — kiel infan'o; tamen, ne tiel simil'a al infan'o kiel al mal'jun'ul'o vid'at'a tra ia super'natur'a per'il'o. Li'a har'ar'o, kiu pend'is ĉirkaŭ la kol'o kaj sur la dors'o, est'is blank'a kvazaŭ de mal'jun'ec'o; tamen la vizaĝ'o hav'is neni'a'n sulk'o'n, kaj sur la haŭt'o bril'is flor'ec'o plej ĉarm'a. La brak'o'j est'is tre long'a'j kaj muskol'a'j; la man'o'j ankaŭ, kvazaŭ li est'us tre'eg'e fort'a. Li port'is rob'o'n blank'eg'a'n, kaj ĉirkaŭ la tali'o est'is zon'o, kies bril'o est'is bel'eg'a! En si'a man'o li ten'is branĉ'o'n de freŝ'a verd'a ileks'o, sed li'a rob'o est'is ornam'it'a per flor'o'j somer'a'j. La plej strang'a afer'o en li est'is, ke de li'a kap'o'supr'o ven'is tre hel'a bril'o, kiu vid'ebl'ig'is ĉio'n ĉi kaj sub si'a brak'o li ten'is kiel ĉap'o grand'a'n esting'il'o'n.
”Ĉu vi est'as la fantom'o, sinjor'o, kies al'ven'o al mi est'is antaŭ'dir'it'a?” demand'is Scrooge.
”Mi est'as.”
La voĉ'o est'is ĝentil'a kaj ne'sever'a kaj strang'e mal'laŭt'a, kvazaŭ ĝi ven'us de mal'proksim'e, anstataŭ de apud li.
”Kiu kaj kio vi est'as?” demand'is Scrooge.
”Mi est'as fantom'o de krist'nask'o est'int'a.”
”Ĉu de'long'e est'int'a?” demand'is Scrooge, rimark'ant'e li'a'n nan'a'n alt'o'n.
”Ne. Vi'a last'a krist'nask'o.”
Ebl'e Scrooge ne sci'is kial, sed li tre'eg'e dezir'is vid'i la fantom'o'n en li'a ĉap'o; kaj li pet'is ke li ĝi'n sur'met'u.
”Kiel!” ek'kri'is la fantom'o, ”ĉu vi vol'us tiel baldaŭ esting'i mi'a'n lum'o'n per man'o'j ter'a'j? Ĉu ne est'as sufiĉ'e, ke vi help'is kre'i tiu'n ĉi ĉap'o'n per vi'a'j pasi'o'j, kiu'j mi'n dev'ig'as ĝi'n port'i dum mult'a'j jar'o'j sur mi'a frunt'o?”
Scrooge humil'e ne'is ĉi'a'n sci'o'n pri tiu afer'o kaj ĉi'a'n intenc'o'n ofend'i. Li tiam demand'is li'n pli kuraĝ'e, pri tio, kio li'n ven'ig'is tie'n.
”Vi'a bon'stat'o” dir'is la fantom'o.
Scrooge dank'is li'n, sed pens'is ke nokt'o de ripoz'o far'us pli
mult'e por li'a bon'stat'o. La fantom'o cert'e kompren'is li'a'n pens'o'n, ĉar li dir'is tuj:
”Vi'a konvert'iĝ'o, do. Atent'u!”
Parol'ant'e, li pren'is li'a'n brak'o'n kviet'e per si'a fort'a man'o.
”Lev'iĝ'u, kaj ven'u kun mi.”
Est'us van'e dir'i, ke nek la veter'o nek la hor'o est'as taŭg'a'j por promen'o; ke la lit'o est'as varm'a kaj la termo'metr'o mult'e sub nul'o; ke li sur'hav'as nur pantofl'o'j'n, tualet'a'n rob'o'n kaj nokt'o'ĉap'o'n; kaj ke li hav'as mal'varm'um'o'n. Li ne pov'is kontraŭ'star'i, sed kiam la fantom'o ir'is al la fenestr'o, li kapt'is li'a'n rob'o'n pet'eg'ant'e.
”Mi est'as mort'em'a hom'o,” dir'is Scrooge, ”kaj mi tim'as fal'i.”
La fantom'o tuŝ'is li'a'n kor'o'n per si'a man'o. ”Se vi permes'os al mi, ke mi vi'n tuŝ'u tie,” li dir'is, ”vi sub'ten'iĝ'os en okaz'o'j pli grav'a'j ol tiu ĉi.”
Dum tiu inter'parol'o ili pas'is tra la mur'o'n kaj star'is sur voj'o kamp'ar'a, kun kamp'o'j ambaŭ'flank'e. La urb'o tut'e mal'aper'is, kaj la mal'lum'o kaj la nebul'o ankaŭ mal'aper'is, ĉar est'is hel'a, mal'varm'a vintr'a tag'o, kaj neĝ'o kuŝ'is sur la ter'o.
”Ho mir'ind'e,” dir'is Scrooge ĉirkaŭ'rigard'ant'e, ”mi kresk'is tie; mi est'is knab'o tie ĉi!” Li sent'is mil odor'o'j'n ŝveb'ant'a'j en la aer'o, kaj ĉiu memor'ig'is li'n pri pens'o'j, esper'o'j, ĝoj'o'j kaj zorg'o'j de long'e forges'it'a'j.
”Vi'a lip'o trem'as,” dir'is la fantom'o. ”kaj kio est'as tio sur vi'a vang'o?”
Scrooge murmur'is, kun ne'kutim'a ton'o en si'a voĉ'o, ke est'as pustul'o; kaj pet'is la fantom'o'n konduk'i li'n kie'n li dev'as.
”Ĉu vi memor'as la voj'o'n?” demand'is la fantom'o.
”Ĉu mi memor'as!” re'dir'is Scrooge, ”mi pov'us tie ir'i eĉ kun vind'it'a'j okul'o'j!”
”Est'as strang'e ke vi tio'n forges'is dum tiom da jar'o'j,” rimark'ig'is la fantom'o. ”Ni ir'u antaŭ'e'n!”
Ili ir'is laŭ la voj'o kaj Scrooge re'kon'is ĉiu'n pord'o'n, ĉiu'n fost'o'n, ĉiu'n arb'o'n, ĝis mal'grand'a urb'o aper'is mal'proksim'e kun si'a pont'o, si'a preĝ'ej'o kaj serpent'a river'et'o. Subit'e vojaĝ'ant'o'j aper'is, kaj Scrooge re'kon'is kaj nom'is ĉiu'j'n. Kial li ĝoj'is tre'eg'e, kiam li ili'n vid'is, kaj kiam ili dezir'is unu al ali'a ”Ĝoj'a'n krist'nask'o'n?” Kio'n valor'is ĝoj'a krist'nask'o por Scrooge? Kia'n ĝoj'o'n ĝi iam don'is al li?
”La lern'ej'o tie ĉi ne est'as tut'e for'las'it'a,” dir'is la fantom'o.
”Sol'a infan'o, forges'it'a de si'a'j amik'o'j, tie ankoraŭ rest'is.”
Scrooge dir'is, ke li tio'n sci'as, kaj li plor'singult'is.
Ili las'is la ĉef'voj'o'n laŭ bon'e kon'at'a voj'et'o kaj ven'is al dom'eg'o ruĝ'brik'a, kun kupol'et'o, vent'flag'o kaj sonor'il'o sur la tegment'o. Est'is dom'eg'o kaduk'a, ĉar la mur'o'j est'is mal'sek'a'j kaj musk'a'j, la fenestr'o'j romp'it'a'j kaj la pord'eg'o'j ruin'a'j. Kok'in'o'j ĉirkaŭ'kur'is en la ĉeval'ej'o'j, herb'o kresk'is en la vetur'il'ej'o'j. Intern'e la ĉambr'o'j est'is mal'bon'e mebl'it'a'j, mal'varm'a'j kaj vast'a'j. Vid'ant'e ili'n oni pens'is pri la mal'varm'o kaj mal'sat'o, kiu'j'n dev'is sufer'i la loĝ'ant'o'j.
Ili tra'ir'is la vestibl'o'n, tra'pas'is pord'o'n ĉe la mal'antaŭ'o de la dom'o kaj en'ir'is ĉambr'o'n long'a'n, nud'a'n kaj mal'gaj'a'n, kie est'is sen'ornam'a'j benk'o'j kaj skrib'tabl'o'j. Apud tre mal'grand'a fajr'o sol'a knab'o sid'is leg'ant'e kaj Scrooge sid'iĝ'is sur benk'o'n, plor'ant'e, ĉar li vid'is si'n mem de'nov'e forges'it'a kiel antaŭ'e.
Ĉiu'j eĥ'o'j en tiu dom'o, la kri'et'o'j de la mus'o'j kur'ant'a'j mal'antaŭ la en'kadr'aĵ'o, la murmur'o'j inter la branĉ'o'j sen'foli'a'j de mal'gaj'a popl'o, la bru'et'o de la grinc'ant'a pord'o kaj eĉ la bru'o'j krak'et'ant'a'j en la fajr'o — ĉio tio mol'ig'is la kor'o'n de Scrooge kaj flu'ig'is li'a'j'n larm'o'j'n.
La fantom'o tuŝ'is li'n sur la brak'o kaj fingr'e montr'is li'a'n antaŭ'a'n mem'o'n leg'ant'a. Subit'e vir'o strang'e vest'it'a, mir'ind'e real'a kaj vid'ebl'a ŝajn'is star'i ekster la fenestr'o, kaj apud li papag'o kun verd'a korp'o kaj flav'a vost'o.
”Robinson'o Kruso! ”ek'kri'is Scrooge, ”kaj jen ankaŭ Vendred'o, kur'ant'a por sav'i si'a'n viv'o'n al la arb'ar'o! Hura’! Hura’!”
Kaj, tiam, kvazaŭ li kompat'us si'a'n jun'a'n mem'o'n li dir'is, ”Kompat'ind'ul'o,” kaj plor'is de'nov'e.
”Mi vol'as,” murmur'is Scrooge, met'is la man'o'n en la poŝ'o'n kaj ĉirkaŭ'rigard'is, ”sed est'as nun tro mal'fru'e.”
”Kio est'as?” demand'is la fantom'o.
”Neni'o,” dir'is Scrooge. ”Neni'o. Knab'o kant'is krist'nask'a'n himn'o'n ĉe mi'a pord'o pas'int'nokt'e. Mi vol'us est'i don'int'a i'o'n al li, tio est'as ĉio.”
La fantom'o rid'et'is dolĉ'e kaj sving'is si'a'n man'o'n, dir'ant'e:
”Ni rigard'u ali'a'n krist'nask'a'n temp'o'n.”
Subit'e la mem'ul'o pli'grand'iĝ'is kaj la ĉambr'o mal'lum'iĝ'is kaj mal'pur'iĝ'is. La en'kadr'aĵ'o'j mal'grand'iĝ'is, la fenestr'o'j fend'iĝ'is kaj pec'o'j da gips'o fal'is el la plafon'o; sed kiel tio okaz'is, Scrooge ne kompren'is pli ol vi. Li nur sci'is, ke tio est'is tut'e ver'a; kaj jen li, ankoraŭ sol'a, dum ĉiu'j ali'a'j knab'o'j est'is hejm'e'n'ir'int'a'j por ĝu'i la gaj'a'n liber'temp'o'n.
Li nun ne leg'is plu, sed ir'is ĉirkaŭ'e sen'esper'e. Scrooge rigard'is la fantom'o'n kviet'e, sku'is si'a'n kap'o'n, kaj rigard'is la pord'o'n.
Ĝi mal'ferm'iĝ'is; kaj knab'in'et'o, mult'e pli jun'a ol la knab'o, en'ir'is, li'n ĉirkaŭ'pren'is kor'eg'e kaj li'n al'parol'is per ”Kar'a, kar'a frat'o!”
”Mi ven'is por vi'n konduk'i hejm'e'n, kar'a frat'o,” dir'is la knab'in'o, frap'ant'e si'a'j'n man'et'o'j'n unu kontraŭ la ali'a'n kaj rid'ant'e. ”Por ir'i hejm'e'n, hejm'e'n! hejm'e'n!”
„Hejm'e'n, et'a Fa'n,” ripet'is la knab'o kiel eĥ'o.
”Jes!” ek'kri'is la infan'o ĝoj'eg'e. ”Hejm'e'n por ĉiam! Ni'a patr'o est'as mult'e pli am'ind'a ol antaŭ'e, kaj la hejm'o est'as kiel la ĉiel'o! Tiel afabl'e li al mi parol'ad'is unu vesper'o'n, kiam mi en'lit'iĝ'is, ke mi ne tim'is demand'i li'n, ĉu li permes'us, ke vi ven'u hejm'e'n: li jes'is kaj mi'n send'is en vetur'il'o por vi'n al'konduk'i. Kaj vi est'os vir'o?” kri'is la knab'in'o, mal'ferm'ant'e larĝ'e si'a'j'n okul'o'j'n, ”kaj neniam vi tie'n ĉi re'ven'os: sed unu'e, ni kun'e est'os dum la tut'a krist'nask'a temp'o, kaj ni ĝi'n ĝu'os plej bon'e!”
”Vi iĝ'as ja vir'in'o, et'a Fa'n!” dir'is la knab'o.
Ŝi man'frap'is kaj rid'is kaj pen'is ating'i li'a'n kap'o'n, sed est'ant'e tro mal'grand'a, ŝi star'iĝ'is sur la pint'o'j de si'a'j pied'o'j por li'n kis'i. Post'e ŝi li'n tir'is al la pord'o.
Subit'e voĉ'o terur'a kri'is en la vestibl'o, ”Port'u mal'supr'e'n la kest'o'n de sinjor'et'o Scrooge!” kaj en la vestibl'o aper'is la lern'ej'estr'o mem, kiu rigard'is sinjor'et'o'n Scrooge sever'eg'e, kaj li'n terur'e tim'ig'is per si'a man'prem'o. Post'e li konduk'is li'n kaj li'a'n frat'in'et'o'n en ĉambr'o'n mal'gaj'a'n kaj mal'varm'a'n. Tie li el'tir'is karaf'o'n da vin'o strang'e mal'fort'a kaj pec'o'n da kuk'o strang'e pez'a, kaj donac'is tio'n al la infan'o'j. Li ankaŭ send'is mal'dik'a'n serv'ist'o'n por don'i glas'o'n da io al la vetur'ig'ist'o; kaj la vir'o respond'is, ke li dank'as la sinjor'o'n, sed ... se ĝi est'as la sam'a trink'aĵ'o, kiu'n li antaŭ'e gust'um'is, li mult'e prefer'as ne trink'i.
Dum'e la kest'o de sinjor'et'o Scrooge est'is lig'it'a sur la supr'o'n de la vetur'il'o kaj la infan'o'j adiaŭ'is la lern'ej'estr'o'n tre ĝoj'e, kaj ili for'vetur'is tra la ĝarden'o.
”Ŝi ĉiam est'is est'aĵ'o delikat'a,” dir'is la fantom'o, ”sed ŝi hav'is grand'a'n kor'o'n!”
”Est'as ver'e!” kri'is Scrooge. ”Vi est'as prav'a. Mi tio'n ne ne'os.”
”Ŝi mort'is edz'in'ig'it'a,” dir'is la fantom'o, ”kaj ŝi hav'as, mi pens'as, infan'o'j'n.”
”Unu infan'o'n,” respond'is Scrooge.
”Est'as ver'e,” dir'is la fantom'o, ”vi'a nev'o.”
Scrooge ŝajn'is est'i mal'trankvil'a kaj respond'is mal'long'e, ”Jes.”
Kvankam ili ĵus est'is post'las'int'a'j la lern'ej'o'n, ili nun est'is en mal'trankvil'a strat'o de urb'o, kie vojaĝ'ant'o'j fantom'a'j pas'ad'is, kie vetur'il'o'j ombr'ec'a'j kaj ŝarĝ'o'vetur'il'o'j kun'batal'ad'is, kaj kie tumult'o kaj mal'pac'o reg'is. Est'is tut'e evident'e, ke tie ankaŭ est'is krist'nask'o: sed est'is vesper'e kaj la strat'o'j est'is lum'a'j.
La fantom'o halt'is ĉe cert'a pord'o de magazen'o, kaj demand'is al Scrooge ĉu li ĝi'n re'kon'as.
”Ĉu mi re'kon'as ĝi'n!” re'dir'is Scrooge. ”Mi ja est'is lern'ant'o tie ĉi.”
Li en'ir'is. Je la vid'o de mal'jun'a sinjor'o kun peruk'o, kiu sid'is mal'antaŭ skrib'tabl'o tiel alt'a ke, se li est'us du col'o'j'n pli
alt'a, li frap'us si'a'n kap'o'n al la plafon'o, Scrooge ek'kri'is ekscit'it'e:
”Vid'u, est'as la mal'jun'a Fezziwig! Kia ĝoj'o! est'as Fezziwig
re'viv'a!”
La mal'jun'a Fezziwig met'is flank'e'n si'a'n plum'o'n kaj rigard'is la horloĝ'o'n, kiu montr'is la sep'a'n hor'o'n. Li frot'is si'a'j'n
man'o'j'n, aranĝ'is si'a'n grand'a'n veŝt'o'n, rid'eg'is tut'kor'e kaj ek'kri'is per voĉ'o komfort'a, sonor'ant'a, riĉ'a, plen'a kaj gaj'a:
”Jo-ho, tie! Ebenezer! Dick!”
La antaŭ'a mem'ul'o de Scrooge, nun jam jun'ul'o, en'ir'is viv'a kan si'a kun'lern'ant'o.
”Est'as ja Dick Wilkins!” dir'is Scrooge al la fantom'o. ”Jes, cert'e, jen li est'as. Li mi'n am'et'is. La mal'feliĉ'a Dick! Ve! ve!”
”Jo-ho, knab'o'j!” dir'is Fezziwig. ”Ni ne labor'os plu hodiaŭ.
Krist'nask'a antaŭ'tag'o, Dick! Krist'nask'o, Ebenezer! Al'met'u la fenestr'a'j'n kovr'il'o'j'n, antaŭ ol oni pov'os dir'i Jack Robinson!
Vi ne kred'us, kiel lert'e ili labor'is. Ili kur'is en la strat'o'n port'ant'e kovr'il'o'j'n — unu, du, tri — al'met'is ili'n en ili'a'j'n lok'o'j'n — kvar, kvin, ses — al'don'is bar'o'j'n kaj ŝraŭb'o'j'n — sep, ok, naŭ — kaj re'ven'is, antaŭ ol oni pov'is kalkul'i ĝis dek du, spir'eg'ant'e kiel kur'ĉeval'o'j!
”Jo-ho,” ek'kri'is Fezziwig, lert'e salt'ant'e de la alt'a skrib'tabl'o. ”For'port'u ĉio'n, por ke ni hav'u mult'e da spac'o! Jo-ho, Dick!”
For'port'i! Ĉio'n ili volont'e est'us for'port'int'a'j dum mal'jun'a Fezziwig est'is tie. Post unu minut'o la plank'o est'is bala'it'a kaj akv'o sur'verŝ'it'a, la meĉ'o'j de lamp'o'j est'is pur'ig'it'a'j; brul'aĵ'o al'don'it'a al la fajr'o; kaj la magazen'o tiam far'iĝ'is bal'ej'o, tiel komfort'a, varm'a, sek'a kaj hel'a, kiel oni pov'us dezir'i en nokt'o vintr'a.
En'ir'is violon'ist'o kun muzik'libr'o, kaj supr'e'n'ir'is la alt'a'n katedr'o'n, kaj far'is orkestr'o'n tie, kaj agord'is terur'e grinc'ant'a'n muzik'o'n! En'ir'is sinjor'in'o Fezziwig, kiu ŝajn'is est'i unu vast'a rid'et'eg'o! En'ir'is la tri fraŭl'in'o'j Fezziwig, ĉarm'a'j kaj am'ind'a'j.
En'ir'is la ses am'ant'o'j, kies kor'o'j frakas'iĝ'is. En'ir'is ĉiu'j jun'ul'o'j kaj jun'ul'in'o'j, kiu'j labor'is tie. En'ir'is la vart'ist'in'o kun si'a kuz'o, la bak'ist'o. En'ir'is la kuir'ist'in'o kun la lakt'o'vend'ist'o, intim'a amik'o de ŝi'a frat'o. En'ir'is la bub'o najbar'a, kiu, oni dir'is, est'is mal'bon'e nutr'at'a de si'a mastr'o, kaj kiu kaŝ'is si'n post la knab'in'o el la proksim'a dom'o. En'ir'is ĉiu'j; iu'j tim'et'e, iu'j sen'tim'e, iu'j graci'e, iu'j mal'lert'e, iu'j puŝ'ant'e, iu'j tir'ant'e — en'ir'is ĉiu'j, iel kaj ĉiel.
Kaj ili danc'is kun'e, ĝoj'eg'e, kaj viv'e, ĝis la mal'jun'a Fezziwig, man'frap'ant'e por halt'ig'i la danc'o'n, ek'kri'is ”Brav'e!” kaj la violon'ist'o en'puŝ'is si'a'n varm'eg'a'n vizaĝ'o'n en pot'o'n da bier'o, special'e por li al'port'it'a. Sed, kiam li re'aper'is, li mal'ŝat'is ripoz'o'n, kaj tuj re'komenc'is de'nov'e, kvazaŭ la ali'a violon'ist'o est'us for'port'it'a hejm'e'n lac'eg'a, sur fenestr'a kovr'il'o, kaj li est'us vir'o tut'e nov'a, decid'int'a pli bon'e far'i, aŭ pere'i!
Post'e est'is pli da danc'o'j kaj diven'a'j lud'o'j, kuk'o, vin'o, grand'a pec'o da mal'varm'a rost'it'a bov'aĵ'o, grand'a pec'o da mal'varm'a bol'it'a bov'aĵ'o, kaj pasteĉ'o'j kaj mult'e da bier'o. Sed la plej grand'a log'o de la bal'o okaz'is post la festen'o, kiam la violon'ist'o (ruz'ul'o, mi vi'n cert'ig'as, kiu kon'is si'a'n afer'o'n pli bon'e ol vi aŭ mi) lud'is la melodi'o'n ”Sir Roger de Coverley.”
Tiam la mal'jun'a Fezziwig star'iĝ'is por danc'i kun si'a edz'in'o, kaj tie est'is du'dek par'o'j da kun'danc'ont'o'j; person'o'j kiu'j est'is ver'e mov'iĝ'em'a'j; person'o'j kiu'j intenc'is danc'i, kaj ne nur rond'ir'i!
Sed se ili eĉ est'us du'obl'e aŭ kvar'obl'e pli mult'a'j, ĉiam Fezziwig danc'us kiel ili, kaj ankaŭ la sinjor'in'o. Pri ŝi mi dir'os, ke ŝi est'is tut'e ind'a je li, kaj tio est'as alt'eg'a laŭd'o. La tibi'karn'o'j de Fezziwig, kiam li danc'is, ŝajn'is bril'eg'i!
Tuj kiam la dek'unu'a sonor'is, tiu ĉi hejm'a bal'o fin'iĝ'is. La sinjor'o kaj la sinjor'in'o ek'star'is ĉe ĉiu flank'o de la pord'o, man'prem'is ĉiu'n person'o'n el'ir'ant'a'n, li dezir'is al la vir'o'j kaj ŝi al la vir'in'o'j ”Ĝoj'a'n krist'nask'o'n.” La du lern'ant'o'j, kiam ĉiu'j est'is el'ir'int'a'j, ir'is al si'a'j lit'o'j, kiu'j est'is sub la tabl'o de la magazen'o.
Dum tiu tut'a temp'o Scrooge kondut'is kiel frenez'ul'o. Li memor'is ĉio'n, kaj ĉio'n ĝu'is kor'eg'e; sed nun, kiam la hel'a'j vizaĝ'o'j de li'a antaŭ'a mem'o kaj de Dick plu ne vid'iĝ'is, li re'memor'is tuj la fantom'o'n kaj konsci'iĝ'is, ke tiu ĉi li'n rigard'ad'is, kaj ke la lum'o sur li'a kap'o tre hel'e bril'ad'is.
”Afer'o ja tre mal'grand'a,” dir'is la fantom'o, ”sufiĉ'as por produkt'i tia'n dank'em'o'n.”
”Mal'grand'a,” ripet'is Scrooge.
La fantom'o sign'is al li ke li aŭskult'u ambaŭ lern'ant'o'j'n,
laŭd'eg'ant'a'j'n Fezziwigon, kaj tiam dir'is:
”Kial? Li el'spez'is nur mal'mult'e da mon'o; tri aŭ ebl'e kvar
pund'o'j. Kial do li merit'as tia'n laŭd'o'n?”
Ne'konsci'e, Scrooge ek'parol'is ankoraŭ kiel li'a antaŭ'a mem'ul'o, kaj li koler'e dir'is: ”Vi ne est'as prav'a, fantom'o; li posed'as la kapabl'o'n far'i ni'n kontent'a'j aŭ mal'kontent'a'j. Ebl'e li'a kapabl'o konsist'as nur el vort'o'j aŭ rigard'o'j; el afer'o'j tiel mal'grand'a'j, ke ne est'as ebl'e ili'n kalkul'i; tut'e egal'e! La feliĉ'o'n kiu'n li donac'as, est'as tiel grand'a kiel se ĝi kost'us tre mult'e da mon'o ...”
Li sent'is la rigard'o'n de la fantom'o kaj halt'is.
”Kio do est'as?” demand'is la fantom'o.
”Neni'o,” dir'is Scrooge.
”Io tamen, mi pens'as,”insist'is la fantom'o.
”Ne, ne. Mi nur dezir'us pov'i parol'i iom al mi'a komiz'o nun.
Jen ĉio.”
Li'a antaŭ'a mem'ul'o esting'is la lamp'o'j'n en tiu moment'o kaj Scrooge kaj la fantom'o star'is subit'e flank'o ĉe flank'o en la aer'o ekster'a.
”Mi'a temp'o est'as fin'iĝ'ant'a,” rimark'ig'is la fantom'o. ”Rapid'e!”
Tiu'n ĉi vort'o'n li ne parol'is al Scrooge, aŭ al iu kiu'n li pov'is vid'i, sed tuj ĝi produkt'is efik'o'n... ĉar ankoraŭ Scrooge vid'is si'n mem. Li est'is pli mal'jun'a nun; vir'o matur'a. Sur li'a vizaĝ'o la trajt'o'j ne est'is sever'a'j kiel pli post'e, sed jam vid'iĝ'is sign'o'j'n de zorg'o kaj de avar'ec'o.
La okul'o'j ŝajn'is est'i avid'a'j kaj mal'trankvil'a'j, kaj tio montr'is, ke la pasi'o avar'ec'a en'radik'iĝ'is.
Li ne est'is sol'a, sed apud li sid'is jun'ul'in'o funebr'e vest'it'a, kiu plor'is.
”Tio ne est'as grav'a,” ŝi dir'is mal'laŭt'e, ”tut'e ne grav'a por vi.
Ali'a idol'o pren'is mi'a'n lok'o'n, kaj se ĝi pov'os vi'n konsol'i kaj ĝoj'ig'i est'ont'e, kiel mi pen'us far'i, mi ne rajt'as plor'eg'i.”
”Kia idol'o pren'is vi'a'n lok'o'n?”
”Idol'o or'a.”
”Jen sen'parti'ec'o mond'a!” li dir'is sarkasm'e. ”La mond'o kondut'as kontraŭ la mal'riĉ'ec'o mal'bon'eg'e; sed tamen sever'eg'e ĝi kondamn'as ĉi'a'n tent'o'n riĉ'iĝ'i.”
”Vi tim'as tro la mond'o'n,” ŝi respond'is ĝentil'e. ”Mi vid'is vi'a'j'n plej nobl'a'j'n cel'o'j'n mal'aper'i unu post la ali'a, ĝis la ĉef'a pasi'o — la avar'ec'o, vi'n tut'e posed'is. Ĉu ne est'as ver'e?”
”Kio do?” li re'parol'is. ”Se mi far'iĝ'is tiom pli saĝ'a, kial do vi mi'n riproĉ'as? Rilat'e al vi mi ne ŝanĝ'iĝ'is.”
Ŝi sku'is si'a'n kap'o'n.
”Ĉu mi ŝanĝ'iĝ'is?”
”Ni'a kontrakt'o est'as mal'nov'a. Ĝi est'is far'it'a, kiam ni ambaŭ est'is mal'riĉ'a'j kaj kontent'a'j est'i tia'j, ĝis, per labor'o pacienc'a, ni pov'us pli'bon'ig'i ni'a'n stat'o'n. Vi ja cert'e ŝanĝ'iĝ'is.
Kiam ni kontrakt'is vi est'is ali'a vir'o.”
”Mi est'is nur knab'o tiam,” li dir'is sen'pacienc'e.
”Vi sci'as bon'e, ke vi ŝanĝ'iĝ'is. Sed mi kontraŭ'e rest'is sam'a kiel antaŭ'e. Kiel mal'dolĉ'e kaj oft'e mi pri'pens'ad'is tio'n kaj nun mi pov'as vi'n liber'ig'i.”
”Ĉu iam mi dezir'is est'i liber'a?”
”Buŝ'e, ne. Neniam.”
,,Kiel do?”
”Per vi'a karakter'o ŝanĝ'it'a, per vi'a spirit'o ali'ig'it'a; kaj ĉar vi ne ŝat'as mi'a'n am'o'n plu. Se ni neniam est'us tiel kontrakt'int'a'j, dir'u al mi, ĉu vi nun vi'n svat'us, por mi'n hav'i? Ne! ”
Li ŝajn'is konsent'i, ke ŝi prav'as en tiu supoz'o, malgraŭ li mem. Sed li dir'is, embaras'e, ”Ĉu vi supoz'as, ke ne?”
”Ĝoj'e mi ali'o'n kred'us, se est'us ebl'e. La ĉiel'o tio'n sci'as. Sed se vi est'us liber'a hodiaŭ, aŭ morgaŭ, kiel vi est'is hieraŭ, mi eĉ ne pov'us kred'i, ke vi serĉ'us fraŭl'in'o'n sen dot'o, ĉar vi taks'as ĉio'n laŭ mon'o; kaj eĉ se moment'e vi elekt'us tia'n fraŭl'in'o'n, mi est'as cert'a, ke post'e vi tio'n bedaŭr'us kaj pent'us vi'n.
Jes mi est'as cert'a pri tio, kaj tial mi vi'n liber'ig'as — sed mal'ĝoj'e, pro la am'o de tiu, kiu vi est'is antaŭ'e.”
Li est'is tuj parol'ont'a; sed ŝi si'n turn'is kaj daŭr'ig'is:.
”Est'as ebl'e, ke vi est'os mal'ĝoj'a pri ĉi tio; sed baldaŭ, tre baldaŭ, vi ĝoj'e ĝi'n forges'os kaj for'send'os ĝi'n, kiel sonĝ'o'n sen'profit'a'n. Est'u kontent'a en la viv'o, kiu'n vi elekt'is.”
Ŝi li'n las'is kaj for'ir'is.
”Fantom'o!” dir'is Scrooge, ”montr'u al mi neni'o'n plu! Konduk'u mi'n hejm'e'n! Kial Pi'aĉ'as al vi mi'n tiel turment'i?”
”Unu plu'a'n aper'aĵ'o'n,” kri'is la fantom'o.
”Neni'a'n plu! Mi ne vol'as ĝi'n vid'i. Montr'u al mi neni'o'n plu!”
Sed la fantom'o sen'kompat'e li'n halt'ig'is kaj li'n dev'ig'is vid'i jen'o'n...
Est'is ali'a scen'ej'o kaj lok'o; en ĉambr'o oportun'a, nek tre grand'a nek bel'a. Apud la vintr'a fajr'o sid'is bel'a jun'ul'in'o, kiu tiel mult'e simil'is al tiu last'a, ke Scrooge kred'is ke ŝi est'as la sam'a, ĝis li ŝi'n vid'is, nun kiel patr'in'o'n bel'a'n, sid'ant'a apud fil'in'o. En tiu ĉambr'o la bru'o est'is tut'e tumult'a, ĉar tie est'is pli mult'a'j infan'o'j ol Scrooge pov'is tiam kalkul'i, tiel ekscit'it'a li est'is. Sed kvankam la bru'o est'is surd'ig'ant'a, ĝi neniu'n ŝajn'is ted'i: kontraŭ'e la patr'in'o kaj la fil'in'o tut'kor'e rid'is, kaj tre ĝoj'is; baldaŭ tiu ĉi last'a komenc'is miks'i si'n en la lud'ad'o'n, kaj la sen'tim'a'j infan'et'o'j tut'e sen'respekt'e ag'is kun ŝi! Ho! Kial mi ne pov'is est'i unu el ili! Mi volont'e est'us dezir'int'a lud'i kun ŝi ...
kaj, fin'e, hav'i la permes'o'n ŝi'n kis'i kiel infan'o, sed est'ant'e ankaŭ vir'o sufiĉ'e por pov'i tio'n ŝat'i laŭ'valor'e!
Subit'e oni frap'is, kaj tuj la grup'o kur'is al la pord'o, ĝust'a'temp'e por salut'i la patr'o'n, kiu re'ven'is hejm'e'n kun vir'o, kiu port'is mult'a'j'n lud'il'o'j'n kaj donac'o'j'n krist'nask'a'j'n. Tiam kri'ad'o, barakt'ad'o kaj batal'ad'o sekv'is, kaj ĉiu pak'et'o est'is ricev'at'a ĝoj'eg'e ... sed tiu'j afer'o'j est'as ne'pri'skrib'ebl'a'j! Fin'e, la infan'o'j supr'e'n'ir'is por en'lit'iĝ'i, kaj iom post iom la bru'eg'o tut'e ĉes'is.
Nun Scrooge rigard'is ankoraŭ pli atent'e, kiam la mastr'o, ĉirkaŭ'pren'ant'a si'a'n fil'in'o'n, sid'iĝ'is kun ŝi kaj ŝi'a patr'in'o apud si'a propr'a fajr'o; tiam Scrooge pens'is, ke ebl'e tia fil'in'o, tut'e sam'e graci'a, est'us nom'int'a li'n ”patr'o”, dum la vintr'o de li'a viv'o kaj li'a vizaĝ'o mal'hel'iĝ'is! ...
”Mi'a kar'a, dir'is la edz'o kaj si'n turn'is kun rid'et'o al si'a edz'in'o, ”mi vid'is mal'nov'a'n amik'o'n vi'a'n ĉi post'tag'mez'e.”
”Kiu'n do?”
”Diven'u.”
”Kiel? Ho! mi li'n kon'as,” ŝi dir'is rid'et'ant'e. ”Est'is sinjor'o Scrooge.”
”Jes. Mi pas'is antaŭ la fenestr'o de li'a magazen'o; kaj ĉar ĝi ne est'is ankoraŭ ferm'it'a kaj ke tie est'is lum'o, mi li'n vid'is. Li'a kun'ul'o baldaŭ mort'os mi pens'as; kaj tie li sid'is sol'a — tut'e sol'a en la mond'o, mi ver'e kred'as.”
”Fantom'o,” dir'is Scrooge per voĉ'o mal'gaj'a, ”konduk'u mi'n for de tie ĉi!”
”Mi dir'is al vi, ke tiu'j aper'aĵ'o'j est'is nur afer'o'j est'int'a'j. Se vi ili'n ne am'as, ne mal'laŭd'u mi'n!”
”For'konduk'u mi'n!” kri'is Scrooge de'nov'e, ”mi ne pov'as toler'i tio'n!”
Li si'n turn'is al la fantom'o kaj batal'is kun li (se oni pov'as
nom'i batal'o barakt'o'n, en kiu la fantom'o ne part'o'pren'as), kaj
li laŭt'e kri'is:
”Las'u mi'n! For'konduk'u mi'n! Ne vizit'u mi'n plu!”
Tiam Scrooge vid'is, ke li'a lum'o bril'is hel'eg'e, kaj ĉar li mal'preciz'e al'skrib'is li'a'n influ'o'n al tiu lum'o, li kapt'is la esting'il'o'n kaj subit'e prem'is ĝi'n sur la kap'o'n de la fantom'o.
La fantom'o mal'grand'iĝ'is ĝis la esting'il'o li'n tut'e kovr'is; sed, kvankam Scrooge prem'is ĝi'n mal'supr'e'n per tut'a si'a fort'o, li ne pov'is kaŝ'i la lum'o'n, kiu de sub'e radi'is ĉi'e'n sur la plank'o.
Fin'e li far'iĝ'is lac'eg'a kaj dorm'em'a ... kaj konsci'is ke li est'as en si'a propr'a ĉambr'o ...
Li'a man'o mal'streĉ'iĝ'is ... li ŝancel'iĝ'is ... kaj subit'e ek'dorm'is.
Vek'iĝ'ant'e mez'e de terur'a ronk'ad'o, kaj sid'iĝ'ant'e en la lit'o por kolekt'i si'a'j'n pens'o'j'n, Scrooge facil'e diven'is, ke la sonor'il'o de'nov'e baldaŭ sonor'os la unu'a'n. Li tio'n antaŭ'sent'is. Li bon'e sci'is, ke li vek'iĝ'is ĝust'a'temp'e por renkont'i la du'a'n fantom'o'n send'at'a'n de Jakobo Marley. Sed, trem'ant'e kaj mir'ant'e, li demand'is si'n, kiu el li'a'j kurten'o'j est'os de'tir'at'a'j de la nov'a fantom'o; li mem ĉiu'j'n de'tir'is por rigard'i, sed li neni'o'n vid'is; li intenc'is kontraŭ'star'i kuraĝ'e la fantom'o'n kiam li aper'os kaj li ne vol'is est'i surpriz'it'a, nek ekscit'iĝ'i.
Sed, se li est'is prepar'it'a al preskaŭ ĉio, li cert'e ne est'is prepar'it'a al ... neni'o. Tial, kiam la unu'a sonor'is kaj neni'u fantom'o aper'is, li ek'trem'is terur'e.
Pas'is kvin minut'o'j ... dek minut'o'j ... dek kvin, tamen neni'o al'ven'is.
Dum tiu temp'o li kuŝ'is sur si'a lit'o, kiu far'iĝ'is centr'o de ruĝ'a flam'o, kiam la unu'a sonor'is; sed tiu flam'o li'n tim'ig'is pli ol dek'du'o da fantom'o'j, ĉar li tio'n tut'e ne kompren'is. Fin'e, li pens'is, ke ĝi'a de'ven'o ebl'e est'as en ĉambr'o apud'a, de kie ĝi ŝajn'is ven'i. Li lev'iĝ'is kaj sen'bru'e ir'is al la pord'o.
La ĉambr'o est'is li'a propr'a, sen'dub'e; sed ĝi mir'ind'e est'is ali'form'it'a. De la mur'o'j kaj plafon'o pend'is verd'a'j branĉ'o'j de ileks'o, visk'o kaj heder'o, tiel ke la ĉambr'o simil'is al arb'et'ar'o!
En la fajr'uj'o flam'is grand'a fajr'o kaj sur la plank'o star'is, kiel tron'o, amas'o da meleagr'o'j, anser'o'j, kok'in'o'j, ĉas'aĵ'o, bov'aĵ'o, pork'et'o'j, long'a'j girland'o'j da kolbas'et'o'j, puding'o'j, ostr'o'j, kaŝtan'o'j, mult'a'j oranĝ'o'j, pir'o'j bon'gust'a'j kaj pelv'o'j da punĉ'o, kiu'j plen'ig'is la aer'o'n per vapor'o tre bon'odor'a.
Sur tiu tron'o sid'is gigant'o ĝoj'a, admir'ind'a. Li port'is torĉ'o'n flam'ant'a'n, kiu'n li lev'is pli alt'e'n por ke ĝi pov'u bril'i sur Scrooge, kiam li al'ven'is al la pord'o.
”En'ven'u! en'ven'u!” dir'is la fantom'o, ”en'ven'u por mi'n pli bon'e kon'i.”
Scrooge tim'e en'ir'is kaj li ne pov'is el'port'i la rigard'o'n de la fantom'o, kvankam ĝi est'is hel'a kaj ĝentil'a. Ver'e li ne est'is obstin'a kiel antaŭ'e.
”Mi est'as la fantom'o de krist'nask'o nun'temp'a,” dir'is la fantom'o. ”Rigard'u mi'n!”
Scrooge far'is tio'n respekt'e. Li est'is vest'it'a en verd'a rob'o border'it'a per blank'a pelt'o. Li'a brust'o est'is nud'a kaj ankaŭ li'a'j pied'o'j; sur la kap'o est'is girland'o ileks'a, ornam'it'a de bril'ant'a'j pend'glaci'o'j. Li'a har'ar'o est'is brun'a, kaj li'a vizaĝ'o bon'vol'a; kaj la tut'a aper'aĵ'o est'is tre gaj'a. Ĉe li'a flank'o pend'is glav'ing'o antikv'a ... sed en ĝi est'is neni'u glav'o kaj la glav'ing'o mem est'is tre rust'iĝ'int'a.
”Vi neniam vid'is iu'n simil'a al mi,” dir'is la fantom'o.
”Neniam,” dir'is Scrooge.
La fantom'o de krist'nask'o nun'temp'a lev'iĝ'is.
”Fantom'o,” dir'is Scrooge humil'e, ”konduk'u mi'n, kie'n vi vol'as. Mi kun'ir'is last'nokt'e kontraŭ'vol'e, sed mi lern'is lecion'o'n, kiu nun efik'as. Tiu'n ĉi nokt'o'n, se vi vol'as i'o'n instru'i al mi, mi volont'e tio'n profit'os!”
”Tuŝ'u mi'a'n rob'o'n!”
Scrooge tio'n far'is, kaj ĝi'n fort'e ten'is.
Ileks'o, visk'o, ruĝ'a'j ber'o'j, heder'o, meleagr'o'j, anser'o'j, kok'in'o'j, bov'aĵ'o, pork'o, kolbas'o'j, ostr'o'j, puding'o'j, frukt'o'j, kaj punĉ'o — ĉio subit'e mal'aper'is; kiel ankaŭ la ĉambr'o, la fajr'uj'o kaj la nokt'o, kaj ili star'is en strat'o'j Londonaj dum krist'nask'a maten'o. Tie la dom'o'j aspekt'is nigr'a'j kaj la fenestr'o'j ankoraŭ pli nigr'a'j kontrast'e kun la blank'a tavol'o da neĝ'o sur la tegment'o'j. La ĉiel'o est'is morn'a kaj la strat'et'o'j nebul'a'j. La klimat'o kaj la urb'o hav'is neni'o'n gaj'a'n, tamen oni sent'is si'n pli gaj'a ol ebl'e en la plej hel'a sun'o somer'a. Ĉar tiu'j, kiu'j for'ŝovel'is la neĝ'o'n de la tegment'o'j, est'is ĝoj'a'j; ili kri'eg'is unu al la ali'a, kaj ia'foj'e inter'ŝanĝ'is neĝ'bul'et'o'j'n. La butik'o'j ne est'is ferm'it'a'j, kaj la lum'o'j kaj ornam'aĵ'o'j kun'e far'is bel'eg'a'n vid'aĵ'o'n. Kaj la manĝ'o'vend'ej'o'j! ho, la manĝ'o'vend'ej'o'j! du'on'e ferm'it'a'j ... sed tra la kovr'il'o'j ... kia vid'aĵ'o! ...
Sed baldaŭ la sonor'il'o'j vok'is la hom'o'j'n al preĝ'ej'o kaj ili aper'is en la strat'o'j, ĉiu'j vest'it'a'j kiel ebl'e plej bon'e, kaj rid'ant'e.
Kaj tuj el mult'a'j strat'et'o'j ven'is mult'a'j person'o'j, kiu'j port'is si'a'n manĝ'aĵ'o'n al la bak'ist'o'j por kuir'i ĝi'n. Tiu vid'aĵ'o ŝajn'is tre interes'i la fantom'o'n, ĉar li star'is kun Scrooge apud pord'o de bak'ej'o kaj, lev'ant'e la plad'kovr'il'o'j'n dum la port'ant'o'j pas'ad'is, li ŝpruc'ig'is el si'a torĉ'o bon'odor'fum'o'n sur la nutr'aĵ'o'j'n. Ĝi est'is ekster'ordinar'a torĉ'o, ĉar, unu aŭ du'foj'e, kiam du el la port'ant'o'j pas'ant'e puŝ'is unu la ali'a'n kaj koler'iĝ'is, li ŝpruc'is iom'et'e kaj tuj ili re'far'iĝ'is bon'humor'a'j! Kaj ili dir'is, ke est'as domaĝ'e mal'pac'i en la krist'nask'a tag'o! Jes, ili est'is prav'a'j!
Fin'e la sonor'il'o'j ĉes'is; kaj dum'e, la manĝ'aĵ'o'j kuir'iĝ'is.
”Ĉu est'as gust'o ne'ordinar'a en tio, kio'n vi ŝpruc'as el vi'a torĉ'o?” demand'is Scrooge.
”Jes. Mi'a propr'a gust'o.”
”Ĉu ĝi taŭg'as por ĉia manĝ'aĵ'o en tiu ĉi tag'o?”
”Jes, por ĉia ĝentil'e don'at'a ... kaj plej bon'e por mal'riĉ'a.”
”Kial ĝi taŭg'as plej bon'e por mal'riĉ'a manĝ'aĵ'o?”
”Ĉar ĝi bezon'as tio'n plej mult'e.” ...
”Fantom'o,” dir'is Scrooge, post paŭz'o, ”mi tre mir'as ke vi, el ĉiu'j est'aĵ'o'j en la mond'o, vol'us mal'pli'oft'ig'i la okaz'o'j'n de gaj'ec'o sen'kulp'a de tiu'j ĉi person'o'j!”
”Mi!” ek'kri'is la fantom'o.
”Vi vol'us mal'help'i ili'n tag'manĝ'i konven'e ĉiu'n sep'a'n tag'o'n, kaj ebl'e nur je la sep'a tag'o ili ver'e tag'manĝ'as. Ĉu ne ver'e?”
”Mi!” kri'is la fantom'o.
”Mi dir'as, ke vi prov'as ferm'ig'i tiu'j'n ĉi bak'ej'o'j'n la sep'a'n tag'o'n,” dir'is Scrooge. ”Est'as la sam'a afer'o.”
”Mi prov'as!” re'dir'is la fantom'o..
”Sen'kulp'ig'u mi'n, se mi erar'as. Ĝi est'as far'at'a en vi'a nom'o, aŭ almenaŭ en la nom'o de vi'a famili'o,” dir'is Scrooge ”Est'as kelk'a'j person'o'j en la mond'o,” respond'is la fantom'o, ”kiu'j pretend'as ni'n kon'i, kaj kiu'j ag'as kvazaŭ en ni'a nom'o pasi'e, fier'e, vant'e, mal'am'ind'e, envi'e, fanatik'e kaj ego'ist'e, sed kiu'j est'as tiel fremd'a'j al ni kaj al ni'a tut'a famili'o, kiel se ili neniam est'us viv'int'a'j. Memor'u tio'n, kaj far'u ili'n respond'ec'a'j pri ili'a'j ag'o'j, kaj ne ni'n!”
Scrooge promes'is, ke li far'os tio'n, kaj ne'vid'ebl'a'j kiel antaŭ'e, ili ir'is plu'e'n en la ĉirkaŭ'urb'o'j. Scrooge rimark'is, ke la fantom'o posed'as jen'a'n rimark'ind'a'n potenc'o'n — ke li pov'as si'n facil'e adapt'i al iu ajn lok'o, malgraŭ si'a gigant'a grand'ec'o; kaj ke li star'as sub mal'alt'a tegment'o sam'e graci'e kiel en alt'eg'a vestibl'o. Ebl'e est'is li'a bon'a, ĝentil'a kaj mal'avar'a natur'o, kaj li'a simpati'o al mal'riĉ'ul'o'j, kiu li'n konduk'is al la komiz'o de Scrooge; ĉar tie'n li ir'is, kun'e kun Scrooge, kiu ten'is li'a'n rob'o'n. Ĉe la sojl'o de la pord'o la fantom'o rid'et'is kaj ben'is la dom'o'n per ŝpruc'et'o'j de si'a torĉ'o. Pri'pens'u! Bob Cratchit per'labor'is nur dek kvin ŝiling'o'j'n ĉiu'semajn'e, tamen la fantom'o de krist'nask'o nun'temp'a halt'is kaj ben'is li'a'n kvar'ĉambr'a'n dom'et'o'n!
Tiam sinjor'in'o Cratchit lev'iĝ'is; ŝi est'is mal'riĉ'e vest'it'a, sed gaj'e, dank’al ruband'o'j divers'kolor'a'j; kaj ŝi, kun'e kun Belinda, ŝi'a du'a fil'in'o, aranĝ'is la tabl'o'n. Nun en'kur'is du pli mal'grand'a'j Cratchitidoj, ge'knab'o'j, kiu'j kri'is ke ili ekster la bak'ej'o flar'is la anser'o'n kaj ĝi'n kon'is kiel ili'a propr'a anser'o per la odor'o! Ili tre ĝoj'is, danc'is ĉirkaŭ la tabl'o kaj pens'is pri salvi'o, kolbas'o'j kaj cep'o'j, dum sinjor'et'o Peter Cratchit zorg'is pri la ter'pom'o'j kaj blov'is la fajr'o'n, ĝis fin'e la ter'pom'o'j est'is pret'a'j por est'i sen'ŝel'ig'at'a'j. Tamen sinjor'et'o Peter ne est'is tro vant'a, kvankam li port'is kol'um'o'n tre alt'a'n por far'i honor'o'n al la tag'o.
”Kial vi'a patr'o tiel mal'fru'as?” dir'is sinjor'in'o Cratchit — ”kaj vi'a frat'o Et'a Tim ankaŭ. Kaj Martha ne tiel mal'fru'is je du'on'hor'o la last'a'n krist'nask'o'n...”
”Jen Martha, patr'in'o!” ek'kri'is fil'in'et'o.
”Jen Martha, patr'in'o!” ek'kri'is la du pli jun'a'j Cratchitidoj.
”Hura’! est'as tiel grand'a anser'o, Martha.”
”Nu! kiel vi mal'fru'e ven'as!” kri'is sinjor'in'o Cratchit, ŝi'n kis'is dek'du'foj'e kaj for'pren'is ŝi'a'n ĉapel'o'n kaj ŝal'o'n.
”Ni dev'is mult'e labor'i por fin'i ni'a'n task'o'n, last'nokt'e,” dir'is la knab'in'o, ”kaj maten'e ni dev'is ĉio'n mal'negliĝ'ig'i, pa'nj'o.”
”Nu! ne est'as grav'e! Sid'iĝ'u antaŭ la fajr'o, kar'ul'in'o, kaj varm'ig'u vi'n!”
”Ne! ne! jen patr'o!” kri'is la du jun'a'j Cratchitidoj, kiu'j est'is ĉie sam'temp'e. — ”Kaŝ'u vi'n, Martha, kaŝ'u vi'n!”
Tiam Martha si'n kaŝ'is, kaj mal'grand'a Bob, la patr'o, en'ven'is kun almenaŭ tri fut'o'j da lan'a skarp'o pend'ant'a antaŭ si, kaj kun el'uz'it'a'j vest'o'j, flik'it'a'j kaj bros'it'a'j, port'ant'a Et'a'n Tim sur si'a ŝultr'o. Ho ve! Tim hav'is lam-baston'et'o'n, kaj li'a'j membr'o'j est'is sub'port'at'a'j per fer'a trab'aĵ'o!
”Ho! kie est'as ni'a Martha!” kri'is Bob, ĉirkaŭ'rigard'ant'e.
”Ŝi ne pov'as ven'i,” dir'is la mastr'in'o.
”Ne ven'i!” ripet'is Bob, kaj li'a energi'o subit'e fal'is, ĉar re'ven'ant'e hejm'e'n li est'is kur'int'a kiel milit'a ĉeval'o de Et'a Tim, ...
”ĉu ŝi ne ven'os je krist'nask'o?”
Martha ne pov'is el'port'i li'n vid'i mal'kontent'a, eĉ nur ŝerc'e, kaj ŝi tuj ven'is de post la pord'o, kaj li'n ĉirkaŭ'pren'is; dum'e, ambaŭ jun'a'j Cratchitidoj port'is Et'a'n Tim al la kuir'ej'o, por ke li aŭskult'u la puding'o'n sibl'ant'a en la kaserol'o.
”Kaj kiel kondut'is Et'a Tim?” demand'is la mastr'in'o, tuj kiam Bob est'is sufiĉ'e kis'int'a si'a'n fil'in'o'n.
”Tre bon'e,” respond'is Bob. ”Sed li far'iĝ'as pri'pens'em'a, ĉar li est'as tiel oft'e sol'a, kaj li hav'as la plej strang'a'j'n pens'o'j'n... Li dir'is al mi, re'ven'ant'e, ke li esper'as, ke oni vid'is li'n en la preĝ'ej'o, ĉar li est'as kripl'ul'o kaj tiel oni pov'is ĝoj'e memor'i je krist'nask'o tiu'n, kiu ig'is lam'ul'o'j'n ir'i kaj blind'ul'o'j'n vid'i! ”
La voĉ'o de Bob trem'is kiam li tio'n dir'is, kaj pli fort'e ankoraŭ kiam li al'don'is, ke Et'a Tim fort'iĝ'is nun... La aktiv'a lam'baston'et'o aŭd'iĝ'is sur la plank'o, kaj Tim re'ven'is, akompan'at'a de si'a'j frat'o kaj frat'in'o, al la benk'et'o apud la fajr'o; Bob re'lev'is si'a'j'n jak'manik'o'j'n (kiel se ebl'e ili pov'us far'iĝ'i pli el'uz'it'a'j, mal'feliĉ'ul'o!) kaj miks'is i'o'n varm'eg'a'n en kruĉ'o, mov'is tio'n per kuler'o kaj met'is sur la fajr'o'n por bolet'i. Tiam sinjor'et'o Peter kaj la du jun'a'j Cratchitidoj ir'is por al'port'i la anser'o'n kaj baldaŭ re'ven'is en ĝoj'a procesi'o!
Tiel mult'e ili tumult'is, ke vi est'us pens'int'a, ke anser'o est'as inter ĉiu'j bird'o'j la plej mal'oft'a, kaj, kompren'ebl'e, en tiu dom'et'o ĝi ver'e est'is mal'oft'a. Sinjor'in'o Cratchit varm'ig'is la suk'o'n; sinjor'et'o Peter energi'e kaĉ'ig'is la ter'pom'o'j'n; fraŭl'in'o Belinda suker'is la pom'saŭc'o'n; Martha viŝ'is la varm'a'j'n teler'o'j'n; Bob sid'ig'is Et'a'n Tim apud si'n ĉe la tabl'o; la du jun'a'j Cratchitidoj met'is seĝ'o'j'n por ĉiu'j, kaj ankaŭ por si mem; kaj ili tiam puŝ'is la kuler'o'j'n en si'a'j'n buŝ'o'j'n, por ke ili ne kri'u antaŭ ol ili laŭ'vic'e est'os serv'it'a'j.
Fin'e ĉio est'is pret'a, kaj oni pet'is la ben'o'n de Di'o. Paŭz'o sekv'is, dum la sinjor'in'o ekzamen'is la tranĉ'il'o'n kaj si'n prepar'is por en'puŝ'i ĝi'n en la brust'o'n de la bird'o kaj kiam ŝi tio'n far'is, kiam la intern'aĵ'o el'puŝ'iĝ'is, ĉiu'j gaj'iĝ'is, kaj eĉ Et'a Tim, ekscit'it'a, bat'is la tabl'o'n per si'a tranĉ'il-ten'il'o kaj mal'fort'e kri'is ”Hura’!”
Neniam oni vid'is tia'n anser'o'n! Bob dir'is, ke li kred'as, ke neniam tia anser'o est'os kuir'it'a! Ĝi'a mol'ec'o kaj gust'o, ĝi'a ampleks'o kaj mal'kar'ec'o, est'is tem'o'j de grand'eg'a admir'o. Kun pom'saŭc'o kaj ter'pom'o'j, ĝi sufiĉ'is por la tut'a famili'o; eĉ, kiel la sinjor'in'o ĝoj'e dir'is (rigard'ant'e mal'grand'et'a'n atom'a'n ost'o'n sur la plad'o), ili ne ĝi'n tut'e for'manĝ'is fin'e! Tamen ĉiu'j sat'is.
Sed eĉ post kiam la teler'o'j est'is ŝanĝ'it'a'j de fraŭl'in'o Belinda, sinjor'in'o Cratchit sol'a for'las'is la ĉambr'o'n — tro nervoz'a por toler'i atest'ant'o'j'n — por ir'i al la puding'o kaj ĝi'n en'port'i...
Ho! ĉu ĝi est'as sufiĉ'e kuir'it'a? Ĉu ĝi ne dis'romp'iĝ'os, kiam ŝi el'turn'os ĝi'n! Ĉu iu ne supr'e'n'ramp'is la mur'o'n por ĝi'n ŝtel'i, dum ili manĝ'is la anser'o'n? Oni imag'is ĉia'spec'a'j'n terur'aĵ'o'j'n ...
Ho! kiom da vapor'o! la puding'o est'is el'tir'at'a el la kaserol'o ... odor'o kvazaŭ de lav'ej'o! tio est'is la puding'a tuk'o ... odor'o simil'a al tiu de restoraci'o, de kuk'ej'o kaj de lav'ej'o kun'e! tio est'is la puding'o! ... En'ven'is tuj sinjor'in'o Cratchit, ruĝ'iĝ'ant'a kaj rid'et'ant'a fier'e, kun la puding'o, simil'a al makul'it'a kugl'eg'o, tiel mal'mol'a, bril'ant'a en brand'o flam'ant'a, kaj ornam'it'a per ileks'a branĉ'o, kiu star'is supr'e.
Ho! kia mir'ind'a puding'o! Bob Cratchit dir'is, tre trankvil'e, ke li ĝi'n rigard'as kiel la plej grand'a sukces'o de la sinjor'in'o de'post ili'a ge'edz'iĝ'o! Sinjor'in'o Cratchit dir'is ke nun, kiam ĉio bon'e okaz'is, ŝi konfes'as ke ŝi ne bon'e sci'is, ĉu la kvant'o da farun'o est'os sufiĉ'a. Ĉiu'j i'o'n dir'is pri tio, sed neni'u dir'is aŭ pens'is, ke la puding'o est'is tro mal'grand'a por grand'a famili'o.
Est'us herez'o far'i tio'n. Ĉiu'j hont'us hav'i tia'n pens'o'n!
Fin'e la tag'manĝ'o fin'iĝ'is; oni for'port'is la tabl'o'tuk'o'n, bala'is la fajr'ej'o'n, kaj re'viv'ig'is la fajr'o'n. Post'e la miks'aĵ'o en la kruĉ'o est'is gust'um'at'a kaj perfekt'ig'at'a, oni met'is pom'o'j'n kaj oranĝ'o'j'n sur la tabl'o'n, kaj mult'a'j'n kaŝtan'o'j'n sur ŝovel'il'o'n sur la fajr'o. Tiam la tut'a famili'o sid'iĝ'is ĉirkaŭ la fajr'o, kaj apud la kubut'o de Bob est'is la tut'a famili'a glas'ar'o ... du glas'o'j kaj unu tas'o sen ten'il'o. Tamen ili en'hav'is la kruĉ'a'n miks'aĵ'o'n sam'e bon'e kiel pokal'o'j or'a'j est'us ĝi'n en'hav'int'a'j! kaj Bob dis'don'is ĝi'n ĝoj'e, dum la kaŝtan'o'j sur la fajr'o bru'krak'et'is kaj sibl'is.
Tiam Bob dir'is: — ”Mi propon'as ’Ĝoj'a'n krist'nask'o'n’ al ni ĉiu'j, mi'a'j kar'a'j! Di'o ni'n ben'u!” Kaj la tut'a famili'o ripet'is tio'n.
”Di'o ni'n ben'u! ĉiu'j'n!” dir'is Et'a Tim, last'e.
Li sid'is tre proksim'e de si'a patr'o, sur si'a mal'grand'a taburet'o. Bob ten'is li'a'n man'et'o'n velk'a'n, kvazaŭ li vol'us am'i la infan'o'n pli ol kutim'e kaj li'n ten'i apud si, kaj kvazaŭ li tim'us li'n perd'i.
”Fantom'o!” dir'is Scrooge kun interes'o, kiu'n li neniam sent'is antaŭ'e, ”dir'u al mi ĉu Et'a Tim viv'os.”
”Mi vid'as ne'okup'it'a'n seĝ'o'n en la angul'o apud la fajr'uj'o,”
respond'is la fantom'o, ”kaj lam'baston'et'o'n sen posed'ant'o, sed zorg'e konserv'at'a'n. Se tiu'j ĉi imag'o'j rest'os ne'ŝanĝ'it'a'j est'ont'e, la infan'o mort'os.”
”Ne, ne!” ek'kri'is Scrooge. ”Dir'u, ke li est'os sav'it'a!”
”Se ĉi tiu'j imag'o'j rest'os ne'ŝanĝ'it'a'j est'ont'e, neni'u el mi'a ras'o trov'os tiu'n infan'o'n tie ĉi. Kio do? Se li mort'os des pli bon'e, ĉar la loĝ'ant'ar'o est'as tro grand'a!”
Scrooge hont'is, kiam li aŭd'is si'a'j'n propr'a'j'n vort'o'j'n tiel citat'a'j de la fantom'o, kaj pent'o kaj mal'ĝoj'o tuŝ'is li'a'n kor'o'n.
”Hom'o!” dir'is la fantom'o, ”se vi'a kor'o est'as hom'a, kaj ne fer'a, ne uz'u tia'n abomen'a'n hipokrit'aĵ'o'n ĝis vi el'trov'os, kiel kaj kie pov'as ekzist'i tia ’tro grand'a loĝ'ant'ar'o’.” Ĉu vi decid'os kiu dev'os viv'i aŭ mort'i? Ebl'e antaŭ Di'o eĉ vi est'as pli sen'valor'a ol mil'o'j da est'aĵ'o'j simil'a'j al tiu ĉi infan'o mal'riĉ'a! Di'o!
aŭd'i sur la foli'o la insekt'o'n, kiu tiel kondamn'as si'a'j'n frat'o'j'n!”
Scrooge trem'eg'is kaj si'n fleks'is; sed subit'e, aŭd'ant'e si'a'n propr'a'n nom'o'n, li re'lev'iĝ'is.
”Al sinjor'o Scrooge!” kri'is Bob. ”Ni tost'u sinjor'o'n Scrooge, la don'ant'o'n de ni'a festen'o!”
”La don'ant'o'n de la regal'o, ja, ver'e,” kri'is la sinjor'in'o, ruĝ'iĝ'ant'e; ”mi vol'us ke mi li'n ten'u tie ĉi! Mi don'us al li i'o'n mal'agrabl'a'n kiel festen'o, kaj mi vol'us, ke li hav'u por ĝi bon'a'n apetit'o'n!”
”Kar'ul'in'o,” dir'is Bob, ”pens'u pri la infan'o'j, est'as krist'nask'o!”
”Est'as ja neces'e, ke est'u krist'nask'o, por tost'i tia'n mal'am'ind'a'n, avar'a'n, mal'mol'a'n, mal'sent'em'a'n hom'o'n kia est'as sinjor'o Scrooge. Vi tio'n sci'as bon'e, Robert! Neni'u sci'as tio'n pli bon'e ol vi, mal'feliĉ'ul'o!”
”Kar'ul'in'o! ... Est'as krist'nask'o!”
”Mi li'n pri'tost'os pro vi kaj pro la tag'o, sed ne pro li,” dir'is la sinjor'in'o. ”Long'e li viv'u! Ĝoj'a'n krist'nask'o'n kaj gaj'a'n nov'jar'o'n! Sen'dub'e, li est'os tre feliĉ'a kaj tre ĝoj'a!”
La infan'o'j ankaŭ tost'is, sed mal'gaj'e. Et'a Tim last'e far'is tost'o'n, sed ankaŭ mal'ĝoj'e. Ĉar Scrooge ost'is mal'am'at'a en la famili'o. Nur la menci'o de li'a nom'o mal'ĝoj'ig'is la famili'o'n, kiu long'a'n temp'o'n ne re'gaj'iĝ'is. Sed post'e ili pli ĝoj'is ol antaŭ'e, kiam Bob dir'is al ili, ke li esper'as ricev'i por Peter ofic'o'n, kiu don'os ĉiu'semajn'e kvin ŝiling'o'j'n kaj ses penc'o'j'n! La du knab'o'j mir'eg'is ĉe la ide'o, ke Peter est'us ”ofic'ist'o,” kaj Petro mem pri'pens'e rigard'is la fajr'o'n, kvazaŭ medit'ant'e pri si'a'j est'ont'a'j aĉet'o'j! Tiam Martha, kiu est'is lern'ant'in'o ĉe mod'ist'in'o, dir'is al ili kia'n labor'o'n ŝi far'as kaj kiom da hor'o'j ŝi sen'inter'romp'e labor'as, kaj ke ŝi intenc'as ripoz'i en la lit'o la sekv'ant'a'n maten'o'n, ĉar est'as liber'temp'o. Ŝi ankaŭ dir'is, ke ŝi vid'is graf'in'o'n kaj nobel'o'n antaŭ mal'mult'a'j tag'o'j, kaj ke la nobel'o est'as ”sam'e grand'a kiel Peter”; kaj tuj Peter tir'is si'a'n kol'um'o'n tiel alt'e'n, ke vi ne vid'us li'a'n kap'o'n se vi est'us tie. Dum'e, la kaŝtan'o'j kaj la kruĉ'o ĉirkaŭ'ir'is, kaj post'e Et'a Tim, per voĉ'o plend'a, kant'is balad'et'o'n pri infan'o perd'it'a en la neĝ'o...
Ĉio tio ne est'is tre luks'a. Ili ne est'is bel'a'j, ne est'is bon'e vest'it'a'j, ili'a'j bot'o'j est'is el'uz'it'a'j, ili'a'j vest'o'j ankaŭ, kaj ebl'e Peter kelk'foj'e est'is dev'ig'at'a vizit'i la prunt'ofic'ej'o'n. Sed ili est'is kontent'a'j, dank'em'a'j ... kaj dum la ĥimer'o'j ŝpruc'ig'it'a'j de la torĉ'o de la fantom'o velk'is, Scrooge rigard'is ili'n ĝis la fin'o kaj precip'e Et'a'n Tim.
Nun mal'lum'iĝ'is kaj neĝ'is mult'e kaj subit'e, sen vort'o avert'a de la fantom'o, ili star'is sur step'o dezert'a, kie est'is amas'eg'o'j da ŝton'o'j, kvazaŭ gigant'o'j est'us tie en'ter'ig'it'a'j; kaj neni'o ali'a ol musk'o'j kaj herb'o'j pov'is kresk'i tie. Okcident'e, la sun'o sub'ir'ant'a las'is fajr'a'n strek'o'n, kiu bril'eg'is moment'e kiel okul'o mal'gaj'a, kaj kiu post'e glit'is mal'supr'e'n ... kaj pli mal'supr'e'n ...
ĝis fin'e ĝi perd'iĝ'is en nokt'o mal'lum'a.
”Kia lok'o est'as tiu ĉi?” demand'is Scrooge.
”Lok'o, kie loĝ'as min'ist'o'j, kiu'j labor'as en la ter'o,” respond'is la fantom'o. ”Sed ili kon'as mi'n! Vid'u!”
Ili antaŭ'e'n'ir'is al la fenestr'o de dom'et'o, kie lum'o bril'is. Tra'pas'int'e kot'a'n mur'o'n, ili ek'vid'is societ'o'n ĉirkaŭ ruĝ'a fajr'o.
Vir'o tre mal'jun'a, mal'jun'a vir'in'o, ili'a'j infan'o'j, ge'nep'o'j kaj eĉ pra'ge'nep'o'j, est'is tie, fest'e vest'it'a'j.
La mal'jun'ul'o, per voĉ'o tiel mal'fort'a, ke ĝi mal'oft'e est'is pli laŭt'a ol la muĝ'ad'o de vent'o, kant'is kant'o'n krist'nask'a'n; tio jam est'is tre mal'nov'a kant'o, kiam li est'is jun'a; kaj la ali'a'j ĥor'e re'kant'is gaj'e. Kiam ili laŭt'e kant'is, la mal'jun'ul'o ĝoj'is, kaj kiam ili ĉes'is, li'a fort'o tuj mal'grand'iĝ'is.
Sed la fantom'o ne rest'is tie, sed ordon'is al Scrooge, ke li ten'u li'a'n rob'o'n, kaj pas'ant'e super la step'o, ili rapid'is ... kie'n?
Ne al mar'o. Sed jes, al mar'o. Rigard'ant'e mal'antaŭ'e'n, Scrooge terur'e vid'is la fin'o'n de la land'o, ŝton'eg'o'j'n kolos'a'j'n post ili; la mar'akv'o tondr'eg'is, rul'iĝ'ant'e, muĝ'ant'e kaj frenez'ant'e inter terur'a'j kavern'o'j, kaj furioz'e pen'ant'e super'akv'ig'i la ter'o'n!
Jen, konstru'it'a sur mal'gaj'a rif'o ŝton'eg'a, kie ond'eg'o'j frakas'iĝ'is dum la tut'a jar'o, star'is izol'it'a lum'tur'o! Ĉe ĝi'a fundament'o est'is amas'o'j da mar'herb'o'j kaj bird'o'j flug'is supr'e.
Sed eĉ tie la du vir'o'j, kiu'j zorg'is pri la lum'o, est'is pret'ig'int'a'j fajr'o'n, kiu bril'is tra la tru'o de la ŝton'a mur'o kaj send'is lum'radi'o'j'n sur la terur'a'n mar'o'n. Plekt'ant'e la man'o'j'n super la krud'a tabl'o, kie ili sid'is, ili tost'is unu la ali'a'n; kaj unu, kies vizaĝ'o, simil'a al figur'o ĉiz'it'a sur mal'jun'a ŝip'o, est'is cikatr'a kaj sulk'ig'it'a de la veter'o, ek'kant'is sovaĝ'a'n kant'o'n kiu simil'is blov'ad'o'n.
Ankoraŭ la fantom'o rapid'is super la nigr'a mal'trankvil'a mar'o — plu'e'n — plu'e'n — ĝis ili ating'is ŝip'o'n. Ili star'is jen apud la direkt'il'ist'o ĉe la rad'o, jen apud la observ'ist'o, kaj jen apud la oficir'o'j deĵor'ant'a'j, ĉiu'j mal'lum'a'j ĥimer'a'j person'o'j — sed ĉiu'j zum'is kant'et'o'n krist'nask'a'n, pens'is aŭ parol'is pri ia pas'int'a krist'nask'o kaj pri hejm'o. Kaj ĉiu'j, bon'a'j aŭ mal'bon'a'j, kondut'is pli ĝentil'e en tiu tag'o ol en ali'a tag'o de la tut'a jar'o...
Nu, dum Scrooge aŭskult'is la ĝem'o'n de la vent'o, kaj dum li pens'ad'is pri la solen'o kaj la mal'lum'o kvazaŭ de mort'o super la profund'a mar'o, li subit'e aŭd'is kor'a'n rid'o'n. Kaj li'a surpriz'o est'is grand'a kiam li re'kon'is tiu'n rid'o'n kiel rid'o de si'a propr'a nev'o ... kaj kiam li si'n trov'is en hel'a sek'a ĉambr'o, kun la fantom'o rid'et'ant'a apud li, rigard'ant'a tiu'n sam'a'n nev'o'n kontent'e.
,,Ha! ha! ha!” rid'is la nev'o de Scrooge. ”Ha! ha! ha!” (se vi, hazard'e, kon'as vir'o'n, kies rid'ad'o est'as pli kor'a ol tiu de la nev'o de Scrooge, bon'vol'u prezent'i li'n al mi, ĉar mi vol'us hav'i li'n kiel amik'o'n).
Est'as afer'o bon'a kaj just'a, ĉar mal'san'o kaj mal'ĝoj'o est'as infekt'a'j, ke neni'o en la tut'a mond'o est'as tiel komunik'ebl'a kiel rid'ad'o kaj bon'humor'o. Kaj dum la nev'o de Scrooge tiel kor'e rid'is, ten'ant'e si'a'j'n flank'o'j'n kaj mult'e grimac'ant'e, li'a edz'in'o rid'is sam'e kor'e kiel li; kaj la amik'o'j kun'ven'int'a'j rid'eg'is ankaŭ!
”Ha, ha! Ha, ha, ha, ha!”
”Li dir'is ke krist'nask'o est'as sen'senc'aĵ'o, mi cert'ig'as al vi!”
kri'is la nev'o de Scrooge. ”Kaj li ankaŭ kred'as tio'n!”
,,Des pli hont'ind'e, Fred!” dir'is la sinjor'in'o indign'e. Ni ben'u la vir'in'o'j'n! ili ĉiam est'as fervor'a'j.
Ŝi est'is bel'a, tre bel'a: ŝi hav'is vizaĝ'o'n naiv'a'n, kun vang'o'kav'et'o'j, buŝ'o'n matur'a'n kaj roz'kolor'a'n, kvazaŭ far'it'a por est'i kis'at'a; kaj la plej radi'ant'a'j'n okul'o'j'n, kiu'j'n vi iam vid'is. En'tut'e ŝi est'is tre incit'ant'a ... por tiel dir'i ... sed ankaŭ inklin'a tut'e kontent'ig'i. Ho! jes, tut'e, tut'e, tut'e kontent'ig'i!
”Li est'as rid'ind'a mal'jun'ul'o, est'as ver'e,” dir'is la nev'o de Scrooge; ”kaj ne tiel agrabl'a, kiel li ebl'e pov'us est'i. Tamen, li'a'j erar'o'j kun'port'as si'a'n propr'a'n pun'o'n kaj mi neni'o'n dir'os kontraŭ li!”
”Mi est'as cert'a, ke li est'as tre riĉ'a, Fred, almenaŭ, vi ĉiam tiel dir'is al mi!” dir'is la sinjor'in'o.
”Kio do? ... Li'a riĉ'ec'o est'as sen'util'a al li. Li ne far'as bon'o'n per ĝi. Li ne komfort'iĝ'as per ĝi. Li eĉ ne hav'as la kontent'ig'a'n pens'o'n ke — ha, ha! — ebl'e ni baldaŭ profit'os ĝi'n.”
”Mi ne pov'as li'n toler'i,” dir'is la sinjor'in'o, kaj ŝi'a'j frat'in'o'j kaj la ali'a'j sinjor'in'o'j ankaŭ dir'is la sam'o'n.
”Ho! sed mi pov'as li'n toler'i,” dir'is la nev'o de Scrooge, ”ĉar mi kompat'as li'n, kaj mi ne pov'as koler'i kontraŭ li. Kiu sufer'as pro li'a'j kapric'o'j? Li mem ... Li ni'n mal'am'as, kaj li ne ven'os por manĝ'i kun'e kun ni. Kio do? Li perd'as nur modest'a'n manĝ'o'n!”
”Ver'e! sed mi opini'as, ke li perd'as tre bon'a'n manĝ'o'n,” ek'kri'is la sinjor'in'o, kaj ĉiu'j en tio konsent'is; kaj ili cert'e est'is kompetent'a'j juĝ'i tiu'n afer'o'n, ĉar ili ĵus est'is fin'int'a'j la manĝ'o'n, kaj ĉirkaŭ la fajr'o ili manĝ'is la desert'o'n en lum'o de lamp'o.
”Nu, mi tre ĝoj'as aŭd'i tio'n,” dir'is la nev'o de Scrooge ŝerc'e, ”ĉar mi ne mult'e fid'as al tiu'j ĉi tre jun'a'j mastr'in'o'j. Kio'n vi dir'as pri tio, Topper?”
Sinjor'o Topper sen'dub'e am'is la frat'in'o'n de la sinjor'in'o, ĉar li respond'is, ke fraŭl'o est'as mal'gaj'a ekzil'ul'o, kiu ne hav'as la rajt'o'n i'o'n opini'i pri tiu afer'o. Tiam la frat'in'o — la dik'et'a fraŭl'in'o, kun punt-kravat'o, ne tiu, kiu, port'is roz'o'j'n — ruĝ'iĝ'is.
”Daŭr'ig'u, Fred!” ek'kri'is la sinjor'in'o, man'frap'ant'e ĝoj'e. ”Li est'as rid'ind'a, ĉar li neniam fin'as tio'n, kio'n li komenc'as dir'i!”
La nev'o de Scrooge rid'eg'is de'nov'e, kaj tiel ankaŭ ĉiu'j ali'a'j rid'eg'is.
”Mi est'is dir'ont'a nur, ke mi opini'as, ke, ĉar li ni'n mal'am'as, li perd'as mult'e da feliĉ'o. Mi est'as ankaŭ cert'a, ke li perd'as pli agrabl'a'j'n kun'ul'o'j'n ol li ebl'e pov'as trov'i ĉu en si'a ofic'ej'o ĉu en si'a'j propr'a'j pens'o'j, ĉu en si'a'j polv'a'j ĉambr'o'j. Mi cert'e far'os al li la sam'a'n propon'o'n ĉiu'jar'e, tut'e egal'e, ĉu li ĝi'n ŝat'os aŭ ne, ĉar mi li'n kompat'as. Li pov'as mok'i krist'nask'o'n ĝis si'a mort'o, sed li dev'os ĝi'n taks'i pli bon'e, kiam li vid'os, ke mi gaj'e ĉiu'jar'e al li dir'os ’’Onkl'o Scrooge, kiel vi fart'as? ... Se li ebl'e donac'us testament'e kvin'dek pund'o'j al si'a mal'riĉ'a komiz'o, mi est'us kontent'a. Kaj mi imag'as, ke mi iom kor'tuŝ'is li'n, hieraŭ!”
Est'is la vic'o de la ali'a'j rid'eg'i je la ide'o, ke li kor'tuŝ'is sinjor'o'n Scrooge; kaj li kuraĝ'ig'is ili'n, gaj'e ĉirkaŭ'propon'ant'e la botel'o'n. Post la te'o ili iom lud'is, ĉar ili est'is tre muzik'em'a'j, mi vi'n cert'ig'as, precip'e sinjor'o Topper, kiu hav'is voĉ'o'n bas'a'n. La sinjor'in'o lud'is bon'e la harp'o'n, kaj ŝi lud'is, inter ali'a'j, ari'et'o'n (bagatel'o'n! vi facil'e ĝi'n pov'us lern'i en du minut'o'j), kiu'n la infan'o, kiu vizit'is Scrooge ĉe la lern'ej'o, bon'e kon'is, kaj per tio li est'is re'memor'ig'it'a pri la fantom'o de krist'nask'o est'int'a.
Kiam li aŭd'is tiu'n ari'et'o'n, li re'memor'is ĉio'n, kio'n la fantom'o montr'is al li, kaj li pli kaj pli est'is kor'tuŝ'it'a.
Sed ili ne lud'is nur muzik'o'n dum la tut'a vesper'o. Ili lud'is ankaŭ lud'o'j'n infan'a'j'n, kaj est'as bon'e lud'i kiel infan'o'j precip'e je krist'nask'o, la fest'o kies potenc'a Fond'int'o mem est'is infan'o! Unu'e, ili lud'is ”Blind'ul'o'n.” Kompren'ebl'e! Sed mi ne pli kred'as, ke sinjor'o Topper est'is ver'e blind'a, ol mi kred'as, ke li hav'is la okul'o'j'n en si'a'j bot'o'j. Ĉar li sekv'is la dik'et'a'n frat'in'o'n kun punt'kravat'o en manier'o, kiu insult'is la hom'a'n kred'em'o'n. Ĉu renvers'ant'e la fajr'il'o'j'n, aŭ fal'ant'e sur la seĝ'o'j'n, aŭ puŝ'ant'e la fortepian'o'n, aŭ sufok'iĝ'ant'e inter la kurten'o'j — ĉi'e'n li ir'is, kie ŝi est'is. Ĉiam li sci'is, kie est'as la dik'et'a fraŭl'in'o. Li ne kapt'is ali'a'n ... Oft'e ŝi ek'kri'is, ke tio ne est'as just'a!
kaj fakt'e, tio ne est'is just'a. Sed ... kiam fin'e li kapt'is ŝi'n, malgraŭ ŝi'a barakt'ad'o, tiam li kondut'is tre mal'bon'e! Li pretekst'is, ke li ŝi'n ne kon'as; ke est'as neces'e ŝi'n tuŝ'i, kaj pli'e prem'i cert'a'n ring'o'n sur ŝi'a fingr'o, kaj cert'a'n ĉen'o'n ĉirkaŭ ŝi'a kol'o — est'is mal'bon'eg'e! terur'e!! ... Sen'dub'e ŝi dir'is al li, kio'n ŝi opini'as, tuj kiam ili est'is kun'e tiel intim'e mal'antaŭ la kurten'o'j!
Pli post'e ili lud'is ali'a'n lud'o'n kaj Scrooge pet'eg'is la fantom'o'n, ke ili rest'u du'on'hor'o'n plu!!
Est'is lud'o nom'at'a ”Jes kaj ne,” en kiu la nev'o de Scrooge
pens'is pri io, kaj la ali'a'j dev'is diven'i, pri kio li pens'is. Sed li
pov'is respond'i ili'a'j'n demand'o'j'n nur per ”Jes ”aŭ ”Ne”. Post
mult'a'j demand'o'j ili el'trov'is, ke li pens'as pri est'aĵ'o, viv'a est'aĵ'o, iom mal'agrabl'a est'aĵ'o, sovaĝ'a est'aĵ'o, est'aĵ'o, kiu kelk'foj'e
blek'as kaj murmur'as, kiu kelk'foj'e parol'as, kiu loĝ'as en Londono, kiu promen'as en la strat'o'j, kiu ne est'as el'montr'at'a kaj
ne est'as konduk'at'a de iu, kiu ne loĝ'as en best'ej'o, kiu ne est'as mort'ig'at'a en buĉ'ej'o, kiu ne est'as ĉeval'o, nek azen'o, nek
bov'in'o, nek bov'o, nek tigr'o, nek hund'o, nek pork'o, nek kat'o,
nek urs'o! Ĉe ĉiu nov'a demand'o la nev'o ek'rid'eg'is de'nov'e, kaj
tio li'n tiel amuz'is, ke li lev'iĝ'is por pied'frap'i! Fin'e la dik'et'a
frat'in'o kri'is:
”Mi el'trov'is! Mi sci'as kio est'as! Mi kon'as tio'n!”
”Kio do,” dir'is Fred.
”Est'as vi'a onkl'o Scrooge.”
Kaj cert'e, tio est'is li. Kaj ĉiu'j konsent'is; tamen iu'j dir'is, ke la respond'o al la demand'o ”Ĉu ĝi est'as urs'o?” dev'us est'i ”Jes,” ĉar ne'a respond'o est'is sufiĉ'a por de'turn'i ili'a'j'n pens'o'j'n de sinjor'o Scrooge, supoz'ig'ant'e, ke iam iu est'is pens'int'a pri li.
”Li iel hav'ig'is al ni mult'e da gaj'ec'o,” dir'is Fred, ”kaj ni est'us mal'dank'a'j, se ni li'n ne tost'us. Jen glas'o da vin'o, kaj mi dir'as ’Al onkl'o Scrooge!’ ”
”Nu! al onkl'o Scrooge!” ili kri'is.
”Ĝoj'a'n krist'nask'o'n kaj gaj'a'n nov'jar'o'n al la mal'jun'ul'o, kie ajn li est'as! Li ne vol'is ĝi'n ricev'i de mi, sed tamen li est'u bon'ven'a! onkl'o Scrooge!”
Onkl'o Scrooge mem far'iĝ'is tiel gaj'a kaj ĝoj'a, ke li est'us tost'int'a la ĥimer'a'n kaj ne'konsci'a'n societ'o'n si'a'vic'e, per ne'aŭd'ebl'a parol'ad'o, se la fantom'o est'us permes'int'a tio'n. Sed la tut'a ĥimer'aĵ'o de'nov'e neni'iĝ'is subit'e, kaj li kaj la fantom'o ankoraŭ vojaĝ'is.
Ili vid'is mult'a'j'n land'o'j'n, vojaĝ'is mal'proksim'e'n kaj vizit'is mult'a'j'n hejm'o'j'n, kaj ĉiam feliĉ'e ĝis la fin'o. Ili star'is apud mal'san'ul'o'j, kiu'j est'is gaj'et'a'j; apud hom'o'j barakt'ant'a'j kontraŭ la sort'o, kaj ili est'is pacienc'a'j; apud mal'riĉ'ul'o'j, kaj ili riĉ'iĝ'is. En mal'jun'ul'ej'o'j, hospital'o'j kaj mal'liber'ej'o'j, kie mal'humil'a'j gard'ist'o'j ne mal'help'is la fantom'o'n, li ĉiu'j'n ben'ad'is, kaj instru'is al Scrooge pri si'a'j princip'o'j.
* * * Est'is long'a nokt'o, se ĉio tio okaz'is nur en unu nokt'o; sed Scrooge dub'is tio'n, ĉar mult'a'j fest'o'j krist'nask'a'j ŝajn'is est'i dens'ig'it'a'j en la temp'o, kiu'n ili kun'e pas'ig'is. Est'is kurioz'e ankaŭ ke, dum Scrooge rest'is kiel antaŭ'e, la fantom'o mal'jun'iĝ'is ... mal'jun'iĝ'is pli kaj pli... Fin'e, Scrooge vid'is, ke la har'ar'o de la fantom'o est'as griz'a.
”Ĉu la viv'o de la fantom'o'j est'as tiel mal'long'a?” li demand'is.
”Mi'a viv'o sur tiu ĉi ter'glob'o est'as tre mal'long'a. Ĝi fin'ig'os tiu'n ĉi nokt'o'n.”
”Ĉu tiu'n ĉi nokt'o'n?” ek'kri'is Scrooge.
,,Je nokt'o'mez'o! Aŭskult'u! La temp'o al'ven'as.”
La sonor'il'o'j sonor'is la dek unu'a'n kaj tri kvar'on'o'j'n en tiu moment'o.
”Pardon'u mi'n, se mi ne dev'as demand'i jen'o'n,” dir'is Scrooge, ”sed sub vi'a rob'o mi vid'is i'o'n strang'a'n, kio ne est'as part'o de vi mem, kaj kio el'star'as el vi'a'j bask'o'j. Ĉu ĝi est'as pied'o aŭ ung'eg'o?”
”Ĝi tre simil'as ung'eg'o'n, ĉar ne est'as mult'e da karn'o sur ĝi,” dir'is la fantom'o, mal'gaj'e. ”Rigard'u!”
El si'a rob'o li tir'is du infan'o'j'n — mizer'a'j'n, naŭz'ant'a'j'n kaj mal'bel'eg'a'j'n. Ili sur'genu'is ĉe li'a'j pied'o'j, kaj kapt'is li'a'n rob'o'n.
”Ho! vir'o, rigard'u! Rigard'u! Rigard'u tie'n ĉi!” ek'kri'is la fantom'o.
Est'is knab'o kaj knab'in'o — flav'a'j, mal'gras'a'j vest'it'a'j per ĉifon'o'j, kun vizaĝ'o sulk'ig'it'a, kaj kruel'a'j. — La jun'ec'o dev'us plen'ig'i kaj graci'e kolor'i ili'a'j'n trajt'o'j'n, anstataŭ'e ili est'is mal'dik'a'j kaj sulk'ig'it'a'j. Neni'u hom'a putr'aĵ'o pov'us est'i kompar'ebl'a kun tia'j monstr'a'j infan'o'j!
Scrooge ek'trem'is. Li vol'is dir'i, ke ili est'as bel'et'a'j infan'o'j, sed la vort'o'j sufok'iĝ'is en li'a gorĝ'o, li ne pov'is ek'parol'i tia'n grand'eg'a'n mensog'o'n!
”Fantom'o, ĉu ili est'as vi'a'j?”
”Ili aparten'as al la hom'ar'o,” dir'is la fantom'o, rigard'ant'e mal'supr'e'n al ili; ”kaj ili ten'as mi'n, al'vok'ant'e help'o'n. Tiu ĉi knab'o est'as la Ne'sci'o. Tiu ĉi knab'in'o est'as la Mizer'o. Evit'u ili'n ambaŭ, sed precip'e evit'u tiu'n knab'o'n, ĉar la ne'sci'o konduk'as al kondamn'o. Ne'u tio'n!” kri'is la fantom'o, montr'ant'e la urb'o'n. ”Kalumni'u la bon'ul'o'j'n, kiu'j tio'n dir'as al vi! Aŭ far'u pli mal'bon'e, kaj atend'u ĝis la fin'o!”
”Sed ĉu ili hav'as neni'a'n rifuĝ'ej'o'n aŭ rimed'o'n?” kri'is Scrooge.
”Ĉu ne est'as mal'liber'ej'o'j?” dir'is la fantom'o, ironi'e cit'ant'e li'a'j'n propr'a'j'n vort'o'j'n. ”Kaj labor'dom'o'j?”.
La horloĝ'o sonor'is la dek'du'a'n.
Scrooge rigard'is ĉirkaŭ si'n por vid'i la fantom'o'n, sed ne pov'is li'n vid'i. Tuj kiam la last'a bat'o ĉes'is vibr'i, li re'memor'is la antaŭ'dir'o'n de la mal'jun'a Jakobo Marley, kaj lev'ant'e si'a'j'n okul'o'j'n, li ek'vid'is solen'a'n fantom'o'n, vest'it'a'n per rob'o kun kapuĉ'o, kaj ven'ant'a'n al li kiel nigr'a nebul'o sur la ter'o.
La fantom'o al'proksim'iĝ'is mal'rapid'e ...silent'e ... serioz'e. Kiam li al'ven'is apud Scrooge, tiu sur'genu'is, ĉar la fantom'o ŝajn'is dis'vast'ig'i tra la aer'o mem mal'hel'o'n kaj mister'o'n. Ĝi est'is kaŝ'it'a en nigr'a funebr'a rob'o, kiu kovr'is li'a'n kap'o'n, li'a'n vizaĝ'o'n, li'a'n form'o'n mem, ĉio'n, escept'e de unu etend'it'a man'o. Ali'e oni mal'facil'e disting'us li'a'n form'o'n en la mal'lum'o.
Scrooge sent'is, ke li est'as grand'a, kaj ke li'a ĉe'est'o li'n plen'ig'as je solen'a tim'o. Pli li ne sci'is, ĉar la fantom'o nek parol'is nek mov'iĝ'is.
”Ĉu mi star'as antaŭ la fantom'o de krist'nask'o est'ont'a?” demand'is Scrooge.
La fantom'o ne respond'is, sed far'is sign'o'n per si'a man'o.
”Vi est'as al mi montr'ont'a la imag'o'j'n de la afer'o'j est'ont'a'j, ĉu ne, fantom'o?”
Kvazaŭ la fantom'o est'us don'int'a sign'o'n per si'a kap'o, la supr'a part'o de li'a rob'o moment'e kun'tir'iĝ'is; sed li ankoraŭ dir'is neni'o'n.
Kvankam li jam kutim'iĝ'is al fantom'o'j, Scrooge tiel tim'is tiu'n silent'a'n form'o'n, ke li'a'j krur'o'j trem'is kaj li mal'facil'e pov'is star'i, kiam li pret'ig'is si'n por li'n sekv'i. La fantom'o halt'is moment'e por don'i al li iom da temp'o por re'fort'iĝ'i. Sed anstataŭ'e Scrooge pli konfuz'iĝ'is. Li ek'trem'is terur'e, kiam li pens'is pri la okul'o'j de la fantom'o kiu'j, sen'dub'e, est'is kaŝ'it'a'j mal'antaŭ la funebr'a rob'o, bril'ant'e al li, dum li nur pov'is vid'i man'o'n fantom'a'n kaj amas'o'n nigr'a'n!
”Fantom'o de la est'ont'ec'o! mi vi'n tim'as pli ol kia'n ajn fantom'o'n, kiu'n mi vid'is! Sed, ĉar mi sci'as, ke vi nur cel'as mi'a'n feliĉ'o'n, kaj ĉar mi esper'as viv'i por est'i ali'a vir'o, mi est'as pret'a vi'n akompan'i, kaj mi tut'kor'e vi'n dank'as. Sed ... ĉu vi ne parol'os al mi?”
Li respond'is neni'o'n. La man'o don'is sign'o'n antaŭ ili.
”Konduk'u mi'n antaŭ'e'n! La nokt'o rapid'e fin'iĝ'os kaj la temp'o est'as mult'e'kost'a por mi, mi sci'as. Konduk'u mi'n antaŭ'e'n, fantom'o!”
La fantom'o for'ir'is tiel, kiel tio okaz'is pli fru'e kaj Scrooge sekv'is, for'port'at'a, por tiel dir'i, en la ombr'o de li'a rob'o.
Ili ver'e ne en'ir'is en la urb'o'n; la urb'o mem subit'e ĉirkaŭ'is ili'n, kvazaŭ'e. Jen ili est'is en la centr'o de la urb'o, apud la bors'o, inter la komerc'ist'o'j, kiu'j rapid'is tie'n kaj re'e'n, tint'ig'is la mon'er'o'j'n en si'a'j poŝ'o'j, inter'parol'is, rigard'is si'a'j'n poŝ'horloĝ'o'j'n kaj medit'is lud'ant'e per si'a'j grand'a'j or'a'j sigel'il'o'j ... kiel Scrooge est'is vid'int'a ili'n oft'e.
La fantom'o halt'is apud grup'et'o da kapital'ist'o'j, kaj Scrooge ir'is antaŭ'e'n por aŭskult'i ili'a'n parol'ad'o'n. Grand'a gras'ul'o, kun monstr'a menton'o dir'is — ”Ne — mi ne sci'as mult'o'n pri tio, — mi nur sci'as, ke li mort'is.”
”Kiam li mort'is?” demand'is ali'a.
”Ĉi nokt'e, mi pens'as.”
”Kial? Kiel li mal'san'iĝ'is?” demand'is tri'a, pren'ant'e dik'a'n pinĉ'o'n da flar'tabak'o el skatol'eg'o. ”Mi kred'is, ke li neniam mort'os!”
”Di'o tio'n sci'as!” dir'is la unu'a, osced'ant'e.
”Kio'n li far'is el si'a mon'o?” demand'is ruĝ'vizaĝ'a sinjor'o, de kies naz'o pend'is el'kresk'aĵ'o, kiu mov'iĝ'is kiel la karn'a'j branĉ'o'j de meleagr'o.
”Mi tio'n ne sci'as ankoraŭ,” dir'is la grandamentonulo, ankoraŭ osced'ant'e. ”Li testament'e ĝi'n donac'is al si'a kompani'o, ebl'e. Sed li cert'e ĝi'n ne donac'is al mi, mi vi'n cert'ig'as!” Ĉiu'j rid'is.
”Kred'ebl'e la en'ter'ig'o kost'os tre mal'mult'e, ĉar mi cert'e ne kon'as iu'n, kiu ir'os al ĝi; ĉu ni ĉiu'j kun'e ir'os mem'vol'e tie'n?”
La ruĝ'vizaĝ'a sinjor'o kun el'kresk'aĵ'o sur la naz'o respond'is:
”Mi ebl'e ir'os, se oni donac'os tag'manĝ'o'n. Sed se mi ir'os,
mi dev'os est'i nutr'at'a.”
Ĉiu'j rid'is ankoraŭ.
,,Nu, mi est'as la plej mal'profit'em'a el ĉiu'j,” dir'is la unu'a parol'int'o, ”ĉar neniam mi port'as gant'o'j'n nigr'a'j'n, kaj neniam mi tag'manĝ'as; tamen mi ir'os tie'n, se iu ali'a ir'os. Ebl'e — kred'ebl'e mi est'is li'a plej intim'a amik'o — ĉar kiam ni renkont'is unu la ali'a'n, ni ĉiam parol'is kun'e! Nu! Adiaŭ!”
Parol'int'o'j kaj aŭskult'int'o'j dis'iĝ'is, kaj miks'iĝ'is inter ali'a'j'n.
Scrooge re'kon'is la vir'o'j'n kaj rigard'is la fantom'o'n kvazaŭ serĉ'ant'e klar'ig'o'n.
La fantom'o glit'iĝ'is en strat'o'n. Li'a fingr'o montr'is du person'o'j'n, kiu'j parol'ad'is, kaj Scrooge ankoraŭ aŭskult'is, pens'ant'e, ke ebl'e la klar'ig'o trov'iĝ'os tie.
Li re'kon'is ili'n ankaŭ; est'is komerc'ist'o'j, tre riĉ'a'j kaj honor'at'a'j. Ĉiam li est'is pen'int'a est'i bon'e ŝat'at'a de ili, — pri negoc'o'j, kompren'ebl'e; ĉiam pri negoc'o'j.
”Kiel vi fart'as?” dir'is unu.
”Kiel vi fart'as?” dir'is la ali'a.
”Nu!” dir'is la unu'a. ”Fin'e Mal'jun'a Avar'ul'o mort'is?”
”Jes, mi pens'as ... Est'as mal'varm'e.”
”Veter'o de krist'nask'o. Mi supoz'as, ke vi ne glit'kur'as?”
”Ne, ne, mi hav'as ali'a'j'n okup'o'j'n ... Bon'a'n tag'o'n!”
Kaj neni'u pli'a vort'o. Tia est'is ili'a renkont'o, tia ili'a kun'parol'ad'o, tia ili'a dis'iĝ'o!
Komenc'e Scrooge est'is surpriz'it'a, ke la fantom'o atent'is parol'ad'o'j'n tiel trivial'a'j'n; sed post'e li pens'is pri ebl'e kaŝ'it'a cel'o.
Kompren'ebl'e la parol'ad'o'j ne pov'is rilat'i la mort'o'n de Jakobo, li'a antaŭ'a kun'ul'o, ĉar tio est'is afer'o est'int'a, kaj tiu ĉi fantom'o aparten'is al la est'ont'ec'o. Li ne pov'is memor'i iu'n kon'at'ul'o'n al kiu tio pov'is ebl'e rilat'i... Tiam li rigard'is ĉirkaŭ'e'n por trov'i si'a'n propr'a'n ĥimer'a'n imag'o'n: sed ali'a hom'o star'is en li'a ordinar'a angul'o, kaj kvankam la horloĝ'o montr'is la hor'o'n je kiu li ordinar'e al'ven'is, li vid'is neniu'n imag'o'n de si mem inter la amas'o'j, kiu'j en'ir'is en la vestibl'o'n, Tamen li ne est'is tre surpriz'it'a, ĉar li pens'is kaj esper'is, ke li pov'as vid'i tiel plen'um'o'n de si'a'j nov'a'j decid'o'j...
Ili for'las'is tiu'n lok'o'n, kaj en'ir'is mal'riĉ'a'n kvartal'o'n de la urb'o, kie'n neniam Scrooge antaŭ'e est'is ir'int'a, kvankam li re'kon'is ĝi'a'n situ'o'n kaj kon'is ĝi'a'n mal'bon'a'n fam'o'n. La strat'et'o'j est'is tre mal'bon'a'j kaj mal'larĝ'a'j; la butik'o'j kaj dom'o'j mizer'a'j; la loĝ'ant'o'j preskaŭ nud'a'j, ebri'a'j, mal'bel'a'j. La tut'a lok'o est'is plen'a je krim'o'j, je mal'pur'aĵ'o, je mizer'o.
En tiu lok'o est'is butik'et'o mal'pur'eg'a, kie oni pov'is aĉet'i fer'aĵ'o'n, mal'nov'a'j'n ĉifon'o'j'n, botel'o'j'n, ost'o'j'n ... kaj sur la plank'o intern'e est'is amas'o da ŝlos'il'o'j, najl'o'j, ĉen'o'j kaj mult'a'j ĉarnir'o'j, fajl'il'o'j, kaj ĉiu'spec'a rub'aĵ'o. Kaj tie, inter tia'j komerc'aĵ'o'j, apud brik'a forn'o, sid'is griz'har'a kanajl'o, preskaŭ sep'dek'jar'a.
Li est'is ŝirm'at'a de la mal'varm'a aer'o ekster'a per mal'pur'eg'a kurten'o kaj fum'is si'a'n pip'o'n trankvil'e kaj luks'e.
Scrooge kaj la fantom'o ĵus en'ven'is, kiam vir'in'o kun pez'a pak'o kviet'e en'ir'is en la butik'o'n. Ali'a vir'in'o, ankaŭ kun fask'o, sekv'is; kaj post'e vir'o, kiu ne mal'pli est'is surpriz'it'a ili'n vid'i, ol la vir'in'o'j est'is surpriz'it'a'j je la vid'o unu de la ali'a! Post paŭz'o, la tri'o ek'rid'eg'is.
”Kompren'ebl'e la pord'ist'in'o est'is unu'a!” ek'kri'is la vir'in'o, kiu unu'e en'ir'is ”kompren'ebl'e la lav'ist'in'o est'is du'a; kaj kompren'ebl'e la ĉerk'ist'o est'is tri'a! Rigard'u, Joe! Ni ĉiu'j renkont'iĝ'is sen'vol'e.”
”Vi ne pov'is renkont'iĝ'i en pli bon'a lok'o,” dir'is la mal'jun'a Joe, kiu pren'is la pip'o'n el si'a buŝ'o. ”Ven'u en la parol'ej'o'n, tuj kiam mi est'os ferm'int'a la pord'o'n.” ...
La parol'ej'o est'is la spac'o mal'antaŭ la ĉifon'a ŝirm'il'o. La mal'jun'ul'o incit'is la fajr'o'n per stang'o de'ven'ant'a de ŝtup'ar'o, kaj pur'ig'int'e la meĉ'o'n de la fum'ant'a lamp'o (ĉar est'is nokt'e) per si'a pip'tub'o, li re'met'is ĝi'n en si'a'n buŝ'o'n.
Tiam la vir'in'o, kiu jam parol'is, ĵet'is si'a'n pak'o'n sur la plank'o'n, sid'iĝ'is sur benk'et'o'n, met'is si'a'j'n kubut'o'j'n sur la genu'o'j, kaj arogant'e rigard'is la ali'a'j'n.
”Kio? Kio do, sinjor'in'o Dilber?” ŝi dir'is. ”Ĉiu hav'as la rajt'o'n zorg'i pri si mem. Li ĉiam tio'n far'is.”
”Ver'e, ja ver'e!” dir'is la lav'ist'in'o. ”Neni'u pli ol li.”
”Kial do! Kial vi rigard'as, kvazaŭ vi tim'us i'o'n? Ni ne kulp'ig'os unu la ali'a'j?”
”Ho, ne!” dir'is sinjor'in'o Dilber kaj la vir'o kun'e. ”Ne, cert'e ne.”
”Plej bon'e do! Sufiĉ'e! Kiu sufer'os perd'ant'e tiu'j'n objekt'o'j'n?
Ne la mort'int'o, ĉu?”
”Ne, cert'e ne,” dir'is sinjor'in'o Dilber, rid'ant'e.
”Se li est'us vol'int'a tio'n konserv'i post si'a mort'o, kial li ne bon'e kondut'is dum si'a viv'o? Se li est'us tiel far'int'a, li est'us posed'int'a amik'o'n por zorg'i pri li, anstataŭ mort'i tiel sol'a.”
”Tio est'as tre ver'a. Jes, li est'as just'e pun'it'a.”
”Mi vol'us, ke li est'u pli sever'e pun'it'a,” respond'is la vir'in'o, ”kaj mi cert'ig'as al vi ke, se mi est'us pov'int'a pren'i pli mult'e, mi est'us tio'n far'int'a. Mal'ferm'u tiu'n pak'o'n, Joe, kaj taks'u ĝi'n.
Dir'u la ver'o'n. Mi ne tim'as est'i la unu'a, nek ke ili ĝi'n sci'os. Ni sci'is bon'e, ke ni far'is serv'o'n al ili mem, mi kred'as, antaŭ ol ni renkont'iĝ'is tie ĉi. Tio ver'e ne est'as pek'o ... mal'ferm'u la pak'o'n, Joe.”
Sed ŝi'a'j amik'o'j ne vol'is permes'i tio'n, kaj la vir'o unu'e montr'is si'a'n akir'o'n. Ĝi ne est'is grand'a ... Unu aŭ du sigel'il'o'j, krajon'ing'o, par'o da manik'buton'o'j kaj broĉ'o... Ili est'is taks'at'a'j kaj ekzamen'at'a'j de la mal'jun'a Joe, kiu skrib'is la prez'o'j'n don'ot'a'j'n sur la mur'o'n per kreto, kaj sum'ig'is ili'n, tuj kiam li vid'is, ke est'is neni'o plu.
”Jen vi'a kalkul'o,” dir'is Joe, ”kaj mi ne don'os ses penc'o'j'n pli, eĉ se oni vol'us mi'n brul'ig'i. Kiu ven'as post'e?” — Sinjor'in'o Dilber ven'is post'e. Jen est'is drap'o'j kaj viŝ'il'o'j, vest'o'j, du antikv'a'j te-kuler'o'j arĝent'a'j, par'o da suker'pren'il'o'j kaj kelk'a'j bot'o'j... ŝi'a kalkul'o est'is skrib'it'a sur la mur'o'n en la sam'a manier'o. La mal'jun'a Joe dir'is — ”Mi ĉiam don'as tro mult'e al la sinjor'in'o'j. Est'as mi'a mal'fort'o, kaj tiel mi ruin'iĝ'as.
Jen vi'a kalkul'o; sed se vi postul'as unu penc'o'n pli, mi pent'os mi'a'n mal'avar'ec'o'n, kaj rabat'os du ŝiling'o'j'n kaj ses penc'o'j'n.”
”Kaj nun mal'ferm'u mi'a'n pak'o'n, Joe,” dir'is la unu'a.
Joe tio'n far'is, mal'lig'is tre mult'a'j nod'o'j'n kaj el'tir'is grand'a'n pez'a'n kun'volv'aĵ'o'n de ŝtof'o griz'kolor'a.
”Kiel vi tio'n nom'as? ... Lit'kurten'o'j...”
”Ha!” rid'is la vir'in'o. ”Lit'kurten'o'j!”
”Vi ne intenc'as dir'i al mi, ke vi ili'n de'pren'is dum li kuŝ'is tie?” dir'is Joe, ”Sed jes. Mi vi'n cert'ig'as. Kial ne?”
”Ho, vi est'is nask'it'a por far'iĝ'i riĉ'eg'a,” dir'is Joe, ”kaj cert'e vi far'iĝ'os tia.”
”Cert'e mi ne ĝen'os mi'n pro tia vir'o, mi vi'n cert'ig'as. Kaj ne verŝ'u tiu'n ole'o'n sur la lan'kovr'il'o'j'n.”
”Li'a'j lan'kovr'il'o'j?”
”Kies do?” dir'is la vir'in'o. ”Ebl'e li ne mal'varm'um'os sen ili.”
”Mi esper'as, ke li ne mort'is de mal'san'o komunik'ebl'a?” demand'is Joe, moment'e ĉes'ig'ant'e si'a'n okup'o'n.
”Vi ne bezon'as tim'i tio'n. Mi li'n ne am'is tiel mult'e, ke mi est'us rest'int'a apud li, se li est'us tiel sufer'int'a. Ha! kaj vi pov'os ekzamen'i tiu'n ĉemiz'o'n, ĝis vi'a'j okul'o'j dolor'os, sed vi ne pov'os trov'i en ĝi tru'o'n aŭ lok'o'n el'uz'it'a'n. Ĝi est'as la plej bon'a, kiu'n li posed'is kaj ĝi est'as bon'eg'a. Sed oni vol'is mal'ŝpar'i ĝi'n...”
”Kio'n vi dir'as? Mal'ŝpar'i ĝi'n?” demand'is Joe.
”Oni vol'is kovr'i la mort'int'o'n per ĝi, cert'e,” dir'is la vir'in'o, rid'ant'e. ”Oni jam tio'n far'is, sed mi for'pren'is ĝi'n ankoraŭ.
Kalikot'o est'as sufiĉ'e bon'a por kovr'i mort'int'o'n, kaj sufiĉ'e konven'a ankaŭ. Li ne ŝajn'os pli mal'bel'a ol li est'is kun tol'a ĉemiz'o.”
Scrooge aŭskult'is terur'it'a tiu'n parol'ad'o'n. Ili sid'is, grup'it'a'j ĉirkaŭ si'a'j rab'aĵ'o'j, en la du'on'lum'o de la lamp'o kaj li rigard'is ili'n, kvazaŭ ili est'us mal'ĉast'a'j demon'o'j, negoc'ant'a'j pri la korp'o mem.
”Ha, ha!” rid'is la sam'a vir'in'o, kiam la mal'jun'a Joe el'tir'is sak'o'n da mon'er'o'j kaj ĵet'is sur la ter'o'n tio'n, kio'n ĉiu el ili est'is apart'e hav'ont'a. ”Jen la fin'o, vi vid'as! Li tim'ig'is ĉiu'j'n, kiam li viv'is, por ke ni profit'u post li'a mort'o! Ha! ha! ha!”
Scrooge ek'trem'is de la kap'o ĝis la pied'o'j. ”Mi vid'as!” li dir'is, ”Mi vid'as! La sort'o de tiu mal'feliĉ'ul'o pov'us est'i mi'a sort'o. Eĉ nun, mi'a viv'o est'as tia ... Ĉiel'o kompat'em'a, kio est'as tio?”
Li ek'salt'is de terur'o, ĉar la scen'o ŝanĝ'iĝ'is, kaj nun li preskaŭ tuŝ'is lit'o'n; lit'o'n sen'kurten'a'n, sur kiu, sub ĉifon'a tuk'o, kuŝ'is iu kovr'it'a, kiu, kvankam mut'a si'n anonc'is en terur'a manier'o!
La ĉambr'o est'is tre mal'lum'a, nur hel'et'a lum'o vid'iĝ'is sur la lit'o: kaj tie kuŝ'is, pri'rab'it'a, for'las'it'a, ne'gard'at'a, ne'zorg'at'a, kaj ne'plor'at'a — la korp'o de tiu hom'o.
Scrooge rigard'is la fantom'o'n, kies man'o montr'is la kap'o'n de la mort'int'o. La kovr'il'o est'is tiel aranĝ'it'a, ke, se Scrooge est'us iom lev'int'a ĝi'n, li vid'us la vizaĝ'o'n. Li pens'is pri ĝi, li tre dezir'is tio'n far'i — sed li ne pli hav'is la potenc'o'n ĝi'n far'i, ol for'send'i la fantom'o'n.
Kaj tie kuŝ'is tiu hom'o sen'viv'a! En mal'lum'a dezert'a dom'o, sen vir'o, vir'in'o aŭ infan'o, kiu pov'us dir'i, ke li est'is am'ind'a, aŭ ke, pro memor'o pri ĝentil'a vort'o, oni dev'as nun zorg'i pri li. Kat'o grat'is ekster'e la pord'o'n, kaj sub la plank'o oni pov'is aŭd'i rat'o'j'n mord'et'ant'a'j'n. Kio'n ili vol'is far'i en tiu mort'ĉambr'o, kaj kial ili est'is tiel mal'trankvil'a'j, Scrooge ne kuraĝ'is tio'n pri'pens'i.
”Fantom'o,” li dir'is, ”tiu ĉi lok'o est'as terur'a. Ĝi'n las'ant'e, mi ne forges'os ĝi'a'n instru'o'n; kred'u al mi. Ni for'ir'u.”
Tamen la fantom'o, per sen'mov'a fingr'o, ĉiam montr'is la kap'o'n de la korp'o.
”Mi vi'n kompren'as,” respond'is Scrooge, ”kaj mi tio'n far'us, se mi pov'us. Sed mi ne hav'as la pov'o'n, fantom'o, mi ne hav'as la pov'o'n.”
Re'e, la fantom'o ŝajn'is li'n rigard'i.
”Se est'as iu en la urb'o, kiu sent'as kor'tuŝ'ec'o'n pro la mort'o de tiu hom'o,” dir'is Scrooge, turment'at'a, ”montr'u li'n al mi, fantom'o, mi vi'n pet'eg'as.”
La fantom'o etend'is si'a'n mal'hel'a'n rob'o'n antaŭ li dum moment'o, kiel flug'il'o'n; kaj ĝi'n re'tir'int'e, li ek'montr'is al li en la tag'lum'o ĉambr'o'n, kie patr'in'o kaj ŝi'a'j infan'o'j sid'is.
Ŝi atend'is iu'n mal'pacienc'e, ĉar ŝi ir'ad'is en la ĉambr'o tie'n kaj re'e'n, atent'is ĉiu'n son'o'n, rigard'is ekster'e'n tra la fenestr'o, rigard'is la horloĝ'o'n, prov'is van'e labor'i per kudr'il'o, kaj pov'is apenaŭ toler'i la voĉ'o'n de la infan'o'j dum ili'a lud'ad'o.
Fin'e, la long'e atend'it'a frap'o aŭd'iĝ'is. Ŝi rapid'is al la pord'o kaj vid'is si'a'n edz'o'n,— vir'o'n, kies vizaĝ'o est'is sulk'ig'it'a de ĉagren'o'j kaj sen'kuraĝ'a, spit'e li'a jun'ec'o. En ĝi nun sid'is rimark'ind'a esprim'o, — kvazaŭ serioz'a ĝoj'o, pri kiu li hont'is, kaj kiu'n li prov'is halt'ig'i.
Li sid'iĝ'is por manĝ'i, kaj kiam ŝi demand'is li'n pri la nov'aĵ'o'j, li ŝajn'is est'i embaras'it'a...
Por li'n help'i, ŝi dir'is, ”Ĉu ili est'as bon'a'j aŭ mal'bon'a'j?”
”Mal'bon'a'j,” li respond'is.
”Kaj ĉu ni est'as tut'e ruin'ig'it'a'j?”
”Ne... Ni pov'as ankoraŭ esper'i, kar'ul'in'o.”
”Est'as ja ver'e, se li dolĉ'ig'os!” ŝi dir'is tut'e surpriz'it'a —”ĉar oni pov'us i'o'n esper'i, se tia mirakl'o okaz'us!”
”Li ne dolĉ'iĝ'os plu! Ĉar li mort'is.”
Ŝi est'is est'aĵ'o kviet'a kaj pacienc'a; tio'n oni pov'is kred'i ĉe ŝi'a esprim'o vizaĝ'a, sed ŝi dank'e aŭd'is tiu'n sci'ig'o'n kaj esprim'is si'a'n kontent'ec'o'n. Post'e ŝi mal'ĝoj'iĝ'is kaj pet'is pardon'o'n, sed la unu'a kor'tuŝ'ec'o est'is la ver'a.
”Tio, kio'n la ebri'a vir'in'o dir'is al mi, kiam mi prov'is li'n vid'i, por ricev'i prokrast'o'n unu'semajn'a'n, kaj pri kio mi pens'is ke ĝi est'as nur artifik'o, por mi'n evit'i, tio est'is tut'e ver'a. Li est'is ne nur mal'san'eg'a, sed eĉ mort'ant'a tiam...”
”Al kiu oni trans'don'os ni'a'n ŝuld'o'n?”
”Mi ne sci'as. Sed antaŭ tiu temp'o, ni est'os pret'a'j, kaj eĉ se ni ne est'us tia'j, est'us ja mal'bon'a sort'o, se ni ankoraŭ trov'us tia'n sen'kompat'em'a'n kreditor'o'n. Ni ja pov'os dorm'i trankvil'e tiu'n ĉi nokt'o'n, kar'ul'in'o.”
Tiel, la sol'a kor'tuŝ'ec'o, kiu'n la fantom'o pov'is montr'i al li, kaj kiu'n kapt'is la okaz'o, est'is plezur'a.
”Permes'u, ke mi vid'u iom da am'o, kiu rilat'as la mort'int'o'n, fantom'o,” dir'is Scrooge, ”aŭ tiu mal'lum'a ĉambr'o rest'os ĉiam en mi'a memor'o!”
La fantom'o li'n konduk'is tra mult'a'j strat'o'j kutim'a'j, kaj, dum ili vojaĝ'is, li rigard'is ĉirkaŭ'e'n por trov'i si'n mem, sed li neni'e pov'is si'n vid'i. Ili en'ir'is tiam en la dom'o'n de Bob Cratchit, kiu'n ili antaŭ'e est'is vizit'int'a'j; kaj ili trov'is la patr'in'o'n kaj la infan'o'j'n ĉirkaŭ la fajr'o.
Trankvil'a'j, tre trankvil'a'j est'is la bru'em'a'j mal'grand'a'j Cratchitidoj en angul'o, kaj sid'is rigard'ant'e al Peter, kiu hav'is antaŭ si libr'o'n. La patr'in'o kaj ŝi'a'j fil'in'o'j est'is okup'at'a'j kudr'ant'e.
Sed ver'e ili est'is tre trankvil'a'j.
Subit'e la patr'in'o met'is si'a'n kudr'aĵ'o'n sur la tabl'o'n, kaj met'is si'a'n man'o'n al la vizaĝ'o...
”La kolor'o lac'ig'as mi'a'j'n okul'o'j'n,” ŝi dir'is.
(La kolor'o? Ho! EtaTim!) ”Ili re'san'iĝ'as nun. La kolor'o mal'fort'ig'as ili'n ĉe la kandel'lum'o, kaj mi ne vol'us montr'i okul'o'j'n mal'fort'a'j'n al vi'a patr'o, kiam li re'ven'os. Cert'e, li'a hor'o proksim'iĝ'as?”
”Li mal'fru'as,” respond'is Peter, ferm'ant'e si'a'n libr'o'n.
”Sed mi opini'as, ke li ir'as dum kelk'a temp'o pli mal'rapid'e ol antaŭ'e, patr'in'o.”
De'nov'e ili trankvil'iĝ'is. Fin'e, ŝi dir'is per ne'ŝancel'iĝ'ant'a voĉ'o, kiu nur unu'foj'e trem'is:
”Antaŭ'e, mi sci'as, li ir'is kun — kun Et'a Tim sur si'a ŝultr'o,
tre, tre rapid'e.”
”Ho, jes! oft'e! mi ankaŭ sci'as tio'n!” ek'kri'is Peter. ”Kaj mi,”
ek'kri'is ali'a.
”Sed li est'is tre mal'pez'a, kaj li'a patr'o tiel mult'e am'is li'n, ke tio ne est'is mal'facil'a, tut'e ne! Kaj ... jen vi'a patr'o ĉe la pord'o!”
Ŝi rapid'is al li; kaj la mal'grand'a Bob en'ven'is. Li'a te'o est'is pret'a sur la forn'o kaj ĉiu'j el ili pen'is est'i unu'a'j por ĝi'n don'i al li. Tiam la du infan'et'o'j ramp'is sur li'a'j'n genu'o'j'n, kaj ĉiu infan'et'o prem'is si'a'n vang'et'o'n kontraŭ li'a vizaĝ'o, kvazaŭ por dir'i ”Ne mal'ĝoj'u, patr'o! ne mal'ĝoj'u!”
Bob ne mal'ĝoj'is mult'e tiam, kaj parol'is am'ind'e. Li rigard'is la kudr'aĵ'o'n sur la tabl'o, kaj laŭd'is la lert'ec'o'n kaj rapid'ec'o'n de si'a edz'in'o kaj de si'a'j fil'in'o'j. Li dir'is ankaŭ, ke nepr'e ili fin'os la funebr'a'j'n vest'o'j'n antaŭ dimanĉ'o.
”Dimanĉ'o! Vi ir'is tie'n hodiaŭ do?”kri'is li'a edz'in'o.
”Jes, mi'a kar'a... Mi vol'us, ke vi est'u pov'int'a tie'n ir'i. La verd'aĵ'o tie tre plaĉ'us al vi. Sed oft'e vi ĝi'n vid'os. Mi promes'is al li, ke mi vizit'os la tomb'ej'o'n ĉiu'n dimanĉ'o'n. Mi'a mal'grand'a, mal'grand'a infan'o! mi'a infan'et'o!” plor'eg'is Bob. Li mal'esper'is subit'e...
Li for'las'is la ĉambr'o'n kaj supr'e'n'ir'is en ĉambr'o'n kiu lum'is ĝoj'et'e kaj est'is ornam'it'a krist'nask'e. Tie la infan'et'o mort'int'a kuŝ'is, kaj Bob sid'iĝ'is sur apud'a'n seĝ'o'n. Tuj kiam li iom trankvil'iĝ'is, li kis'is la vizaĝ'et'o'n. Post'e, li mal'supr'e'n'ir'is de'nov'e kontent'e.
Ili sid'iĝ'is ĉirkaŭ la fajr'o kaj parol'is, la fil'in'o'j kaj la patr'in'o ĉiam kudr'ant'e. Bob rakont'is pri la ekster'ordinar'a am'ind'ec'o de la nev'o de sinjor'o Scrooge, kiu'n li nur du foj'o'j'n est'is vid'int'a, kaj kiu, li'n renkont'ant'e sur la strat'o, inform'iĝ'is pri tio, kio li'n ĉagren'is.
”Tuj mi inform'is li'n,” dir'is Bob, ”kaj li dir'is ’Mi kor'eg'e mal'ĝoj'as pri tio, sinjor'o Cratchit, kaj mi kompat'as ankaŭ vi'a'n bon'a'n edz'in'o'n!’ Sed mi ne sci'as, kiel li ek'sci'is tio'n!”
”Kio'n?” demand'is li'a edz'in'o.
“Nom'e, kiel li ek'sci'is, ke vi est'as bon'a edz'in'o?”
”Ĉiu sci'as tio'n!” kri'is Peter.
”Bon'eg'e dir'it'e!” kri'is Bob... ”Jes, li dir'is, ’Mi simpati'as kor'eg'e kun vi'a bon'a edz'in'o. Kaj se mi pov'os iel far'i serv'o'n al vi, jen mi'a adres'o. Ven'u do al mi.’ Kaj li don'is al mi si'a'n kart'et'o'n. Nu! ne pro tio, kio'n li pov'us far'i, mi tiel mult'e ĝoj'is, sed pro li'a am'ind'ec'o. Ŝajn'is al mi, kvazaŭ li est'us kon'int'a ni'a'n Et'a'n Tim, kaj tiel pov'us ni'n kondolenc'i.”
”Mi est'as cert'a, ke li est'as bon'a,” dir'is la sinjor'in'o.
”Ho! jes. Kaj mi ne est'us surpriz'it'a — not'u, kio'n mi dir'is nun! — se li don'us al Peter pli bon'a'n ofic'o'n!”
”Aŭd'u tio'n,” kri'is la sinjor'in'o.
”Kaj tiam,” ek'kri'is unu el la fil'in'o'j, ”Peter sen'dub'e svat'os si'n kaj edz'iĝ'os!”
”Sen'senc'aĵ'o!” dir'is Peter, ĝoj'e grimac'ant'e.
”Est'as tre ver'ŝajn'e,” dir'is Bob. ”Sed ne tuj. Kaj ni cert'e neniam forges'os tiu'n ĉi unu'a'n dis'iĝ'o'n inter ni?”
”Ho ne! patr'o. Neniam!” ili ĉiu'j kri'is.
”Kaj kiam vi memor'os, kiel pacienc'a li est'is, kaj kiel ĝentil'a, kvankam nur mal'grand'et'a infan'o, ni pens'os pri li kaj ne mal'pac'iĝ'os?”
”Jes, patr'o! pro li, ni neniam mal'pac'iĝ'os!” ili kri'is.
”Vi mi'n tre kontent'ig'as,” dir'is mal'grand'a Bob.
La sinjor'in'o kis'is li'n, li'a'j fil'in'o'j kis'is li'n, kaj Petro prem'is li'a'n man'o'n. Ver'e la influ'o de Et'a Tim est'is di'a!
”Fantom'o,” dir'is Scrooge, ”mi antaŭ'sent'as, ke baldaŭ ni dev'os dis'iĝ'i. Mi tio'n sci'as, sed mi ne sci'as kiel. Dir'u al mi, kiu'n vir'o'n mort'int'a'n ni vid'is?”
Sed la fantom'o de krist'nask'o est'ont'a daŭr'ig'is la vag'ad'o'n tra mult'a'j strat'o'j, ĝis fin'e Scrooge pet'eg'is, ke li halt'u moment'e.
”Tiu ĉi kort'o, kiu'n ni nun rapid'e tra'ir'as, est'as tiu de mi'a ofic'ej'o. Jen la dom'o mem. Permes'u al mi, ke mi vid'u mi'a'n mem'ul'o'n est'ont'a'n...”
La fantom'o halt'is, sed li'a fingr'o montr'is ali'a'n lok'o'n.
”Jen, jen la dom'o,” ek'kri'is Scrooge, ”kial do vi don'as sign'o'n ali'lok'e'n?”
Sed la fingr'o ne mov'iĝ'is.
Scrooge kur'is al la fenestr'o de si'a ofic'ej'o, kaj rigard'is intern'e'n. Ĝi est'is ankoraŭ ofic'ej'o, sed ne li'a. La mebl'ar'o ne est'is la sam'a kaj la person'o sur la seĝ'o ne est'is li.
La fantom'o sign'is kiel antaŭ'e.
Scrooge re'ven'is al li kaj akompan'is li'n ĝis ili ating'is fer'a'n pord'eg'o'n. Antaŭ ol li en'ir'is, li ĉirkaŭ'rigard'is. Est'is tomb'ej'o.
Tie do la mizer'ul'o, kies nom'o'n li tuj ek'sci'os, kuŝ'is sub la ter'o.
Est'is ja respekt'ind'a lok'o! Ĝi est'is ĉirkaŭ'it'a de dom'o'j, kovr'it'a de kresk'ant'a'j herb'o'j, kaj plen'ig'it'a de tro mult'a'j mort'int'o'j — gras'a, sat'ig'it'a kvazaŭ ĝis naŭz'o. Lok'o respekt'ind'a!
La fantom'o star'is inter la tomb'o'j kaj montr'is mal'supr'e'n al Unu el ili. Scrooge ir'is al ĝi, trem'ant'e. La fantom'o ne est'is ŝanĝ'it'a, sed Scrooge tim'is, kred'ant'e vid'i nov'a'n signif'o'n en li'a form'o solen'a.
”Antaŭ ol mi proksim'iĝ'os al tiu ŝton'o,” dir'is Scrooge, ”respond'u al mi unu sol'a'n demand'o'n. Ĉu tio ĉi est'as la imag'o'j de afer'o'j kiu'j okaz'os, aŭ nur de afer'o'j kiu'j ebl'e pov'os okaz'i?”
Ĉiam la fantom'o montr'is mal'supr'e'n al la ŝton'o.
”Viv'o'j hom'a'j sen'dub'e antaŭ'dir'as ne'evit'ebl'a'j'n fin'o'j'n, al kiu'j ili est'as konduk'at'a'j, se ili ne ŝanĝ'ig'os: sed ho! cert'ig'u mi'n! ke, se ili ŝanĝ'ig'os, la fin'o'j ankaŭ ŝanĝ'ig'os! ”
Sed la fantom'o ne mov'iĝ'is.
Scrooge ramp'is al la ŝton'o, trem'eg'ant'e; kaj sekv'ant'e la fingr'o'n ĥimer'a'n, li leg'is, sur la tomb'ŝton'o ne'zorg'it'a si'a'n propr'a'n nom'o'n — EBENEZER SCROOGE!
”Ĉu est'as Mi la vir'o, kiu kuŝ'is sur la lit'o?” li ek'kri'is, sur'genu'ant'e.
La fingr'o montr'is altern'e la tomb'o'n, kaj li'n, kaj re'e tiel.
”Ho! Ne! Fantom'o! Ne, ne!”
Sed la fingr'o montr'is ankoraŭ.
”Bon'a fantom'o,” li ek'kri'is, ”mi ne est'as tia, kia mi est'is. Mi ne est'os tia, kia mi est'us sen tiu ĉi inter'vid'iĝ'o! Kial vi montr'as al mi tio'n ĉi, se mi ne pov'os esper'i plu?”
Fin'e la man'o ŝajn'is mov'iĝ'i...
”Bon'a fantom'o!” li plor'is, kaj fal'is sur la ter'o'n, antaŭ li, ”Vi mem pet'os favor'e al mi kaj kompat'os mi'n. Cert'ig'u mi'n, ke mi eĉ nun pov'os ŝanĝ'i tiu'j'n imag'o'j'n, per viv'o ŝanĝ'it'a.”
La man'o am'ind'e mov'iĝ'is.
”Mi ver'e honor'os krist'nask'o'n kor'e, kaj mi pen'os ĝi'n honor'i la tut'a'n jar'o'n. Mi ja viv'os en la est'int'ec'o, est'ant'ec'o, kaj est'ont'ec'o. La fantom'o'j de la tri penetr'os en mi'a'n natur'o'n. Mi ne forges'os ili'a'n instru'o'n. Ho, dir'u al mi, ke mi pov'os for'viŝ'i la skrib'aĵ'o'n sur tiu ĉi ŝton'o!!”
Tiel agoni'ant'e, li kapt'is la man'o'n de la fantom'o. Ĝi vol'is liber'ig'i si'n, sed li est'is fort'a kaj li ĝi'n re'ten'is... La fantom'o, pli fort'a, li'n re'pel'is...
Fin'e, lev'ant'e si'a'j'n man'o'j'n por pet'i la fantom'o'n pri sort'o diferenc'a, li ek'vid'is ŝanĝ'o'n en la kapuĉ'o, en la rob'o de la fantom'o.
Ĝi mal'grand'iĝ'is ... iom post iom — kaj mal'alt'iĝ'is pli kaj pli ... ĝis ĝi far'iĝ'is ... lit-stang'o!!
Jes, kaj la lit'stang'o est'is li'a propr'a. La lit'o est'is li'a, la ĉambr'o ankaŭ. Kaj kio est'is plej bon'a kaj plej kontent'ig'a est'is ke la temp'o est'ont'a est'is li'a, por ripar'ad'i!
”Mi viv'os en la est'int'ec'o, est'ant'ec'o kaj est'ont'ec'o!” ripet'is Scrooge, ramp'ant'e el la lit'o. ”Mi ne forges'os la instru'o'n de la tri fantom'o'j! Ho! Jakobo Marley! Ĉiel'o kaj krist'nask'a temp'o est'u ben'at'a'j pro tio! Mi tio'n dir'as genu'fleks'ant'e, Jakobo! jes!
sur'genu'e!”
Li est'is tiel ekscit'it'a, ke li'a voĉ'o apenaŭ aŭd'ebl'is. Li est'is plor'int'a tre'eg'e, barakt'ant'e kontraŭ la fantom'o, kaj li'a vizaĝ'o est'is mal'sek'a de larm'o'j.
”Jen mi'a'j lit'kurten'o'j!” kri'is Scrooge, ĉirkaŭ'prem'ant'e ili'n.
”Ili ne est'as for'tir'it'a'j! Ili est'as tie ĉi! Mi est'as tie ĉi! — kaj la imag'o'j de la afer'o'j, kiu'j ebl'e est'us okaz'ont'a'j pov'os est'i ŝanĝ'it'a'j. Ili est'os ŝanĝ'it'a'j. Mi tio'n sci'as bon'e!”
Dum'e, li pen'ad'is si'n vest'ig'i; li sur'met'is si'a'j'n vest'o'j'n re'turn'it'e ... kaj renvers'it'e; li ŝir'is ili'n, kaj met'is ili'n mal'ord'e, kaj tiel plu ...
”Mi ne sci'as kio'n far'i!” kri'is Scrooge, rid'ant'e kaj plor'ant'e sam'temp'e. ”Mi est'as mal'pez'a kiel plum'o, mi est'as kontent'a kiel anĝel'o, mi est'as gaj'a kiel lern'ej'an'o! Mi hav'as kap'turn'o'n kiel ebri'ul'o! Ĝoj'a'n krist'nask'o'n al ĉiu'j! Gaj'a'n nov'a'n jar'o'n al la tut'a mond'o! Ho! Halo’!”
Li ir'is danc'ant'e en la salon'et'o'n kaj li tie star'is, spir'eg'ant'e.
”Jen est'as la kaserol'o, kiu en'hav'is la gri'o'n,” li kri'is, de'nov'e salt'ant'e — ”Jen la pord'o, kie la fantom'o de Jakobo Marley en'ir'is; jen la angul'o, kie la fantom'o de krist'nask'o est'ant'a sid'is: jen la fenestr'o, kie mi vid'is la fantom'o'j'n vag'ant'a'j'n!
Ĉio est'as ĝust'a! ĉio est'as ver'a! ĉio okaz'is real'e! Ho! ho! ho!”
Ver'e — por vir'o, kiu ne rid'is de tiel mult'a'j jar'o'j, tiu rid'eg'o est'is ja bon'eg'a! Ĝi est'is la unu'a de long'a seri'o da rid'o'j bon'eg'a'j!
”Mi ne sci'as, kiu tag'o en la monat'o est'as hodiaŭ. Mi ne sci'as, kiom da temp'o mi rest'ad'is inter la fantom'o'j. Mi neni'o'n sci'as. Mi est'as kiel infan'o! Ne zorg'u! Mi ne zorg'as Mi prefer'as est'i infan'o! Halo’ Halo’!”
Subit'e li aŭd'is hel'a'n sonor'ad'o'n! — la plej ĝoj'a'n, kiu'n li iam aŭd'is! Di'n! Do'n! Di'n! Do'n! Ho kiel mir'ind'e! Kiel bel'e! Kur'ant'e al fenestr'o, li ĝi'n mal'ferm'is kaj met'is si'a'n kap'o'n ekster'e'n. Neni'a nebul'o — neni'a nebul'et'o; la veter'o est'is klar'a, hel'a, gaj'a, mal'varm'a; mal'varm'a por ekscit'i la sang'o'n! Kaj sun'lum'o or'a! ĉiel'o pur'e blu'a, aer'o dolĉ'a kaj freŝ'a! sonor'il'o'j ĝoj'a'j! Ho! kiel bel'e!!
”Kiu tag'o est'as?” kri'is Scrooge al knab'o, vest'it'a dimanĉ'e, kiu vag'is tie mal'supr'e.
”Kio'n?” dir'is la knab'o, mir'eg'ant'e.
”Kiu tag'o est'as hodiaŭ?” demand'is Scrooge.
”Hodiaŭ!” ripet'is la knab'o. ”Hodiaŭ est'as Krist'nask'o!”
”Est'as ja krist'nask'o,” dir'is Scrooge al si. ”Mi ĝi'n ne preter'las'is! La fantom'o'j ĉio'n far'is dum unu nokt'o! Ili pov'as far'i, kio'n ili vol'as. Kompren'ebl'e! Kompren'ebl'e! Halo’, mi'a kar'ul'o! ...”
”Halo’!” respond'is la knab'o.
”Ĉu vi kon'as la vend'ej'o'n de kort'bird'o'j, en la apud'a strat'o, ĉe la angul'o?”
”Ho, cert'e,” respond'is la knab'o.
”Knab'o inteligent'a!” dir'is Scrooge. ”Rimark'ind'a knab'o! Ĉu vi sci'as, ĉu oni vend'is la prem'it'a'n meleagr'o'n, kiu tie pend'is?
— Mi ne pens'as la mal'grand'a'n, sed la grand'eg'a'n?”
”Kio do? tiu'n sam'e grand'a'n kiel mi?”
„Kia bon'eg'a knab'o! Est'as ĝoj'o al li parol'i! Jes, mi'a kar'ul'o!”
”Ĝi pend'as tie nun,” respond'is la knab'o.
„Ĉu est'as ver'e? Kur'u do, kaj ĝi'n aĉet'u?”
„Sen-sen-ca-ĵo!”
”Ne, ne!” dir'is Scrooge. ”Mi est'as tut'e serioz'a. Ir'u, kaj ĝi'n aĉet'u, kaj ordon'u, ke oni port'u ĝi'n tie'n ĉi; mi dir'os kie'n oni dev'os ĝi'n port'i. Re'ven'u kun la serv'ist'o, kaj mi donac'os al vi ŝiling'o'n. Re'ven'u antaŭ kvin minut'o'j, kaj mi donac'os al vi du ŝiling'o'j'n.”
La knab'o for'kur'is kiel kugl'o.
”Mi send'os ĝi'n al Bob Cratchit,” murmur'is Scrooge rid'ant'e. ”Li ne sci'os, kiu ĝi'n send'is. Ĝi est'as du'obl'e pli grand'a ol Et'a Tim.”
Li ne pov'is skrib'i la adres'o'n ne'ŝancel'iĝ'ant'e, sed li ĝi'n skrib'is kaj post'e li ir'is mal'supr'e'n por mal'ferm'i la pord'o'n, kaj por atend'i la vend'ist'o'n de kort'bird'o'j. Dum li tie star'is, li rigard'is la frap'il'o'n de la pord'o.
”Mi ĝi'n am'os tiel long'e, kiel mi viv'os!” li dir'is frap'et'ant'e ĝi'n per si'a man'o. ”Apenaŭ mi ĝi'n rigard'is antaŭ'e. Sed ver'e, ĝi hav'as esprim'o'n honest'a'n! Est'as mir'ind'a frap'il'o. Ho! jen la meleagr'o! Ho! Kiel vi fart'as? Ĝoj'a'n krist'nask'o'n!”
Est'is grand'eg'a meleagr'o! Ver'e, tiu bird'o neniam pov'is star'i sur si'a'j krur'o'j! Ili est'us romp'iĝ'int'a'j kiel sigel'vaks'o!
”Nu, est'as ne'ebl'e tio'n port'i ĝis Camden Town. Est'os neces'e pren'i fiakr'o'n.”
Li pag'is la meleagr'o'n, li pag'is la fiakr'o'n, li rekompenc'is la knab'o'n, kaj tiam, ĉiam rid'et'ant'e, li sid'iĝ'is sur si'a'n seĝ'o'n kaj li plu'rid'et'is.
Ne est'is al li facil'e raz'i si'n, ĉar li'a man'o trem'is sen'ĉes'e; kaj la raz'ad'o bezon'as atent'o'n, eĉ kiam oni ne danc'as si'n raz'ant'e. Sed se li eĉ est'us de'tranĉ'int'a si'a'n naz'pint'o'n, li al'met'us pec'o'n da glu'plastr'o sur ĝi'n, kaj est'us kontent'a, malgraŭ tio.
Li si'n vest'is ”kvazaŭ dimanĉ'e” kaj fin'e el'ir'is. Hom'o'j jam ir'is, kiel li vid'is ili'n kun la fantom'o de krist'nask'o est'ant'a, kaj, ir'ant'e kun man'o'j sur la dors'o, Scrooge rigard'is ĉiu'j'n persojn kun plezur'o. Li ja aspekt'is tiel am'ind'a, ke tri aŭ kvar bon'viv'ul'o'j dir'is, ”Bon'a'n tag'o'n, sinjor'o! Ĝoj'a'n krist'nask'o'n al vi!”
Kaj post'e Scrooge dir'is ke, inter ĉiu'j son'o'j gaj'a'j, kiu'j'n li iam aŭd'is, tiu'j est'is ja la plej gaj'a'j.
Baldaŭ li renkont'is la sinjor'o'n grav'a'n, kiu en'ir'is en li'a'n magazen'o'n la antaŭ'a'n tag'o'n, kaj dir'is ”Scrooge kaj Marley, mi supoz'as?” ... Li tre bedaŭr'is, pri'pens'ant'e, kiel tiu ĉi mal'jun'ul'o li'n rigard'os, kiam ili renkont'os unu la ali'a'n. Sed li sci'is, kio'n li dev'is far'i, kaj tio'n li far'is...
”Mi'a kar'a sinjor'o,” dir'is Scrooge, rapid'ant'e kaj prem'ant'e la man'o'n de la mal'jun'ul'o, ”kiel vi fart'as? Mi esper'as, ke vi hieraŭ sukces'is? Vi est'is tre am'ind'a. Ĝoj'a'n krist'nask'o'n al vi, sinjor'o!”
”Ĉu sinjor'o Scrooge?”
”Jes. Tio est'as mi'a nom'o, sed mi tim'as, ke ĝi ne est'as ŝat'at'a de vi? Mi pet'as pardon'o'n, bon'vol'u ...” kaj Scrooge murmur'is en li'a'n orel'o'n.
”Di'o mi'a!” kri'is la sinjor'o, kvazaŭ sufok'it'a. ”Sed ĉu vi est'as serioz'a?”
”Mi vi'n pet'as ... kaj ne du'on'penc'o'n mal'pli, ĉar, mi vi'n cert'ig'as.... tia'manier'e mi pag'os nur mal'nov'a'j'n ŝuld'o'j'n. Ĉu vi al mi permes'os?”.
”Mi'a kar'a sinjor'o,” dir'is la ali'a, prem'ant'e li'a'n man'o'n, ”mi ne sci'as, kio'n dir'i pri tia mal'avar—”
”Neni'o'n dir'u, mi pet'as!” respond'is Scrooge. ”Kaj ĉu vi vizit'os mi'n? Ĉu vi ven'os al mi?”
”Cert'e, jes,” dir'is la mal'jun'ul'o; kaj li est'is tut'e serioz'a.
”Dank'o'n,” kri'is Scrooge. ”Mi mult'e vi'n dank'as. Mi vi'n dank'as mil'foj'e! Di'o ben'u vi'n!”
Li en'ir'is preĝ'ej'o'n, li ir'is tra la strat'o'j, li rigard'is la hom'o'j'n, li kares'is la kap'o'j'n de la infan'o'j, li parol'is kun almoz'ul'o'j, kaj jen! ĉio Pi'aĉ'is al li. Neniam li est'is imag'int'a, ke tia promen'ad'o pov'us tiel plaĉ'i al li. Kaj post'tag'mez'e li direkt'is si'n al la dom'o de si'a nev'o.
Li pas'is kaj re'pas'is antaŭ la pord'o dek'foj'e, antaŭ ol li kuraĝ'is frap'i. Sed fin'e li kur'is kaj frap'is.
”Ĉu vi'a mastr'o est'as hejm'e, mi'a kar'ul'in'o?” Scrooge dir'is al la serv'ist'in'o. Ĝentil'a knab'in'o! Ho, tre'eg'e!
”Jes, sinjor'o.”
”Kie li est'as, dolĉ'a jun'ul'in'o?”
”Li est'as en la manĝ'o'ĉambr'o, sinjor'o, kun'e kun mi'a mastr'in'o. Mi montr'os al vi la ŝtup'ar'o'n, se plaĉ'os al vi.”
”Dank'o'n, li mi'n kon'as,” dir'is Scrooge, kiu jam est'is met'int'a si'a'n man'o'n sur la pord'pren'il'o'n.
”Mi en'ir'as tie'n ĉi, mi'a kar'a.”
Li en'ir'is mal'laŭt'e, kaj rigard'is tra la pord'o'n. Li ekzamen'is la tabl'o'n sur kiu'n oni jam est'is met'int'a la manĝ'aĵ'o'j'n.
”Fred,” dir'is Scrooge.
”Kio! Kiu est'as tie?” kri'is Fred.
”Est'as mi, vi'a onkl'o Scrooge. Mi ven'as por manĝ'i kun vi.
Ĉu vi mi'n al'las'as?”
”Ĉu mi al'las'as?” li dir'is fort'e sku'ant'e li'a'n brak'o'n por ke li en'ir'u. Scrooge est'is sen'ĝen'a post kvin minut'o'j. Kaj li'a nev'in'o ankaŭ est'is am'ind'a. Kaj ankaŭ sinjor'o Topper, kiam li en'ir'is.
Ankaŭ la gras'et'a frat'in'o, kiam ŝi en'ir'is. Ankaŭ ĉiu'j, kiam ili en'ir'is!
Mir'ind'a kun'ven'o, mir'ind'a'j lud'o'j, mir'ind'a unu'anim'ec'o, mir'ind'a feliĉ'o! ...
Sed la post'a'n maten'o'n li tre fru'e al'ven'is en la ofic'ej'o'n. Li tre dezir'is tie'n al'ven'i unu'a, kaj tiel surpriz'i Bob Cratchit mal'fru'iĝ'ant'a. Se nur li pov'us surpriz'i li'n mal'fru'iĝ'ant'a! Tio'n li tre dezir'is.
Kaj li sukces'is! Jes, li sukces'is!
La horloĝ'o sonor'is la naŭ'a'n! Bob ne est'is tie. Kvar'on'o'n post! Bob ne al'ven'is. Li aper'is dek ok minut'o'j'n post la ĝust'a hor'o. Scrooge sid'is, tiel ke li pov'is li'n vid'i, kiam li en'ir'is en la ”cistern'o'n”. Li de'met'is si'a'n ĉap'o'n, antaŭ ol mal'ferm'i la pord'o'n; si'a'n skarp'o'n ankaŭ. Li rapid'e ating'is si'a'n seĝ'o'n, kaj tuj viv'e ek'labor'is, li'a plum'o kur'is, kvazaŭ li pens'us re'ating'i la naŭ'a'n hor'o'n.
”Ho!” kri'is Scrooge, kiom ebl'e per si'a voĉ'o kutim'a. ”Kial vi al'ven'as tiel mal'fru'e?”
”Mi tre mal'ĝoj'as, sinjor'o! Cert'e, mi mal'fru'iĝ'is.”
”Cert'e jes, cert'e,” dir'is Scrooge. ”Ven'u tie'n ĉi, sinjor'o.”
”Tio okaz'as nur unu foj'o'n ĉiu'jar'e, sinjor'o,” dir'is la komiz'o, kompat'ind'e, ”kaj neniam plu mi tio'n far'os. Mi iom tro fest'is hieraŭ, sinjor'o!”
”Nu, mi vi'n cert'ig'as, ke mi ne toler'os tio'n plu, mi'a amik'o,”
dir'is Scrooge. ”Kaj tial,” li daŭr'iĝ'is dir'i salt'ant'e de si'a seĝ'o, kaj puŝ'ant'e Bob tiel gaj'e, ke li ŝancel'iĝ'is re'turn'e'n en la cistern'o'n, ”kaj tial, mi vol'as alt'ig'i vi'a'n salajr'o'n!”
Bob trem'is, kaj iom proksim'iĝ'is al la lini'il'o. Moment'e, li intenc'is ĝi'n ĵet'i al Scrooge, kaj vok'i la person'o'j'n en la kort'o ekster'e.
”Ĝoj'a'n krist'nask'o'n, Bob,” dir'is Scrooge, tiel serioz'e, ke oni ne pov'is erar'i. — ”Pli ĝoj'a'n krist'nask'o'n, Bob, ol mi ĝi'n don'is al vi dum mult'a'j jar'o'j. Mi alt'ig'os vi'a'n salajr'o'n kaj pen'os help'i vi'a'n labor'ant'a'n famili'o'n; kaj kun'e ni diskut'os vi'a'j'n afer'o'j'n ĉi post'tag'mez'e mem, kun pelv'eg'o da punĉ'o krist'nask'a, Bob!”
”Al'don'u mult'e da karb'o al la fajr'o, kaj aĉet'u pli grand'a'n karb'uj'o'n, antaŭ ol vi punkt'os unu sol'a'n i plu, Bob Cratchit.”
Scrooge ĉio'n far'is, kaj pli ol li promes'is: kaj por Et'a Tim, kiu ne mort'is, li est'is kiel du'a patr'o. Li far'iĝ'is tiel bon'a amik'o, tiel bon'a mastr'o, tiel bon'a vir'o, kiel ne mult'a'j en la bon'a urb'o.
Kelk'a'j person'o'j rid'is, kiam ili vid'is la ŝanĝ'o'n en li — sed li ne atent'is ili'n, ĉar li sci'is saĝ'e, ke neni'o bon'a okaz'as en ĉi tiu mond'o, kio ne est'is komenc'e mok'it'a de iu'j! Li ankaŭ pens'is, ke est'as pli bon'e grimac'i pri tia'j afer'o'j ol grimac'i pri cert'a'j ali'a'j afer'o'j ...
Li'a propr'a kor'o rid'is! kaj tio est'is sufiĉ'a por li. Kaj ĉiam post'e oni dir'is pri li, ke li sci'as fest'i krist'nask'o'n pli bon'e ol mult'a'j! Kaj mi esper'as, ke oni pov'os tio'n sam'a'n dir'i pri vi, pri ni ĉiu'j! Kaj nun, kiel dir'is Et'a Tim: — ”Di'o ben'u ni'n, ĉiu'j'n!”