Georges Simenon

Maigret hezit'as

Traduk'is el la franc'a lingv'o
Daniel Luez

Ĉi tiu libr'o est'as el'ŝut'it'a el la
Kiosk'o de Sezon'o'j

http://esperant'o.org/Ond'o/Libr'o'j/Libr'o'j.php

Antaŭ'parol'o

Franc'lingv'a verk'ist'o Georges Simenon [Jorĵ Simno] nask'iĝ'is la 13an de februar'o 1903 en la belg'a urb'o Lieĝ'o. Li hav'is nur 16 jar'o'j'n, kiam li ricev'is ĵurnal'ist'a'n ofic'o'n en la krim-fak'o Des chiens écrasés de La Gazette de Liège.

Kiel ĵurnal'ist'o la jun'a Simenon oft'e vizit'is krim'lok'o'j'n, prizon'o'j'n, juĝ'ej'o'j'n kaj kadavr'ej'o'j'n, por pret'ig'i raport'aĵ'o'j'n kaj notic'o'j'n pri urb'a'j krim'o'j kaj akcident'o'j. Baldaŭ li ek'verk'is ankaŭ humur'a'j'n kaj satir'a'j'n verk'o'j'n kun divers'a'j pseŭdonim'o'j, kaj en 1921 aper'is li'a unu'a roman'o Ark'pont'o.

Fin'e de 1922 Simenon for'vetur'is al Parizo kaj ek'labor'is tie, unu'e kiel sekretari'o en la Lig'o de Milit'veteran'o'j, kaj post'e kiel ĵurnal'ist'o kaj novel'ist'o. Li aŭtor'is mult'eg'a'j'n artikol'o'j'n, felieton'o'j'n kaj novel'o'j'n por parizaj gazet'o'j.

En 1929 Simenon verk'is la roman'o'n Petro la Latv'o, kun komisar'o Maigret [Megre] kiel protagonist'o, sed ĝi est'is el'don'it'a de Fayard nur en 1931 kun grand'eg'a sukces'o. De tiam dum pli ol 40 jar'o'j Simenon verk'is pli ol sep'dek roman'o'j'n pri enket'o'j de Maigret.

Maigret impres'as kiel real'a person'o. Mal'kiel amator'a'j detektiv'o'j (Holmso, Poirot, Dupin k. a.), Maigret est'as ŝtat'a ofic'ist'o, kvazaŭ daŭr'ig'ant'a la labor'o'n de inspektor'o Lecoq - protagonist'o de polic'a'j roman'o'j de Émile Gaboriau.

Komisar'o Maigret ne posed'as la eminent'a'n sagac'o'n kaj dedukt'em'o'n de Holmso kaj Poirot. Li est'as mez'kler'a pariz'an'o kun lim'ig'it'a kultur'a sci'horizont'o, neni'a “super'hom'o” aŭ karier'ul'o. Sed li sukces'as solv'i mult'a'j'n implik'o'j'n de si'a serv'o dank'e al la viv'o'spert'o kaj al la kon'o de la ordinar'a hom'o, kun kiu li facil'e ident'iĝ'as. Ebl'e ĝust'e pro tio ke Maigret foj'e dev'as rezist'i kontraŭ la ŝtat'a polic'a sistem'o por defend'i hom'o'n, kiu pro mal'feliĉ'a'j cirkonstanc'o'j implik'iĝ'is en mis'far'o, milion'o'j da leg'ant'o'j vid'as en li polic'ist'o'n kiu kapabl'as kun'sent'i kun simpl'a civit'an'o kaj protekt'i li'n kontraŭ krim'ul'o'j kaj kontraŭ polic'a arbitr'o.

Ek'de 1973 Simenon ne plu verk'is beletr'o'n ĝis si'a for'pas'o en 1989, sed li'a'j verk'o'j ating'is popular'ec'o'n en la tut'a mond'o. Laŭ li'a'j verk'o'j oni far'is pli ol kvin'dek film'o'j'n, du'dek kvar televid-film'o'j'n, mult'a'j'n teatr'aĵ'o'j'n, kaj eĉ monument'o'n (en Delfzijl, Nederlando) pri Maigret.

En'tut'e, oni el'don'is pli ol 500 milion'o'j'n da ekzempler'o'j de li'a'j verk'o'j en kvar'dek'o da lingv'o'j. En 1999 dank'e al Daniel Luez, al ĉi tiu'j lingv'o'j fin'fin'e al'don'iĝ'is ankaŭ Esperant'o - per la roman'o Maigret hezit'as verk'it'a en 1968.

La sukces'o de ĉi tiu roman'o (la tut'a stok'o jam plen'e el'ĉerp'iĝ'is) instig'is la traduk'ant'o'n kaj la el'don'ej'o'n Sezon'o'j aper'ig'i kvar pli'a'j'n libr'o'j'n pri Maigret en la inter'naci'a lingv'o: Maigret kaj la mal'jun'a dam'o (Franc'e: 1949, Esperant'e: 2002), Amik'o el la jun'aĝ'o de Maigret (1968, 2004), La flav'a hund'o (1931, 2007), Maigret erar'as (1953, 2009).

Kelk'a'j real'aĵ'o'j, menci'it'a'j en la roman'o, ebl'e ne est'as facil'e kompren'ebl'a'j por la inter'naci'a leg'ant'ar'o. Ili est'as asterisk'it'a'j kaj klar'ig'it'a'j en Not'o'j. Est'as al'don'it'a ankaŭ proksim'um'a prononc'o de la franc'a'j nom'o'j, oft'e renkont'at'a'j en la roman'o.

Aleksander Korĵenkov

1

— Salut'o'n, Janvier.

— Bon'a'n tag'o'n, ĉef'o.

— Bon'a'n tag'o'n, Lucas. Bon'a'n tag'o'n, Lapointe…

Ven'ant'e al ĉi last'a, Maigret ne pov'is de'ten'i rid'et'o'n. Ne nur ĉar la jun'a Lapointe el'montr'is nov'a'n kostum'o'n, tre strikt'a'n, pal'griz'a'n kaj makul'it'a'n per mal'dik'a'j ruĝ'a'j faden'o'j. Ĉiu'j rid'et'is ĉi-maten'e sur la strat'o'j, en la aŭtobus'o'j, en la butik'o'j.

Hieraŭ est'is griz'a, vent'a dimanĉ'o, kun skual'o'j de mal'varm'a pluv'o, kiu'j memor'ig'is pri vintr'o, kaj subit'e, kvankam est'is nur la 4a de Mart'o, oni ĵus vek'iĝ'is dum printemp'o.

Ver'dir'e, la sun'o rest'is iom acid'a, la ĉiel'a blu'o mal'firm'a, sed est'is gaj'ec'o en la aer'o, en la okul'o'j de la preter'pas'ant'o'j, spec'o de komplic'ec'o en la viv'ĝoj'o kaj en la re'trov'o de la frand'ind'a odor'o de maten'a Parizo.

Maigret ven'is en jak'o, kaj tra'ir'is plej grand'a'n part'o'n de la voj'o pied'e. Tuj ĉe la al'ven'o al si'a ofic'ej'o, li ir'is du'on'mal'ferm'i la fenestr'o'n, kaj ankaŭ Sejn'o ŝanĝ'is si'a'n kolor'o'n, la ruĝ'a'j lini'o'j sur la fum'tub'o'j de la tren'ŝip'o'j est'is pli vibr'ant'a'j, la barĝ'o'j nov'pentr'it'a'j.

Li mal'ferm'is la pord'o'n de la ofic'ej'o de la inspektor'o'j.

— Vi ven'as, infan'o'j?

Tio'n oni nom'is la “mal'grand'a raport'o”, mal'simil'e al la ver'a raport'o kiu, je la naŭ'a, kun'ven'ig'is la fak'komisar'o'j'n ĉe la grand'a ĉef'o. Maigret re'trov'is si'a'j'n plej intim'a'j'n kun'labor'ant'o'j'n.

— Ĉu agrabl'a'n tag'o'n vi hav'is hieraŭ? — li demand'is al Janvier.

— Ĉe la bo'patr'in'o, en Vaucresson, kun la infan'o'j.

Lapointe, ĝen'at'a per si'a nov'a kostum'o antaŭ'temp'a laŭ la kalendar'o, star'is apart'e.

Maigret sid'iĝ'is antaŭ si'a skrib'o'tabl'o, ŝtop'is pip'o'n, komenc'is ekzamen'i la poŝt'aĵ'o'j'n

— Por vi, Lucas… Tem'as pri la afer'o Lebourg…

Li prezent'is ali'a'j'n dokument'o'j'n al Lapointe.

— Por port'i al la Prokuror'ej'o…

Oni ankoraŭ ne pov'is parol'i pri foli'ar'o, sed est'is tamen almenaŭ iom'et'e da pal'a verd'aĵ'o el la arb'o'j de la kaj'o.

Est'is neni'u grav'a afer'o kur'ant'a, el tiu'j afer'o'j, kiu'j plen'ig'as la koridor'o'j'n de K. P. per ĵurnal'ist'o'j kaj fotograf'ist'o'j, kaj kiu'j provok'as ordon'a'j'n telefon'vok'o'j'n de plej alt'a'j aŭtoritat'o'j. Nur banal'aĵ'o'j. Far'end'aĵ'o'j.

— Frenez'ul'o aŭ frenez'ul'in'o, — li anonc'is… pren'ant'e kovert'o'n, sur kiu li'a nom'o kaj la adres'o de Quai des Orfèvres est'is skrib'it'a'j per pres'liter'o'j.

La kovert'o est'is blank'a, bon'kvalit'a. La mark'o port'is la stamp'o'n de la poŝt'ofic'ej'o de la strat'o Miromesnil. Kio unu'e mir'ig'is la komisar'o'n, kiam li el'pren'is la foli'o'n, est'is la paper'o, velen'o dik'a kaj krak'ant'a, kiu ne hav'is la kutim'a'n format'o'n. Ŝajn'is, ke oni for'tranĉ'is la supr'a'n part'o'n por for'ig'i la gravur'it'a'n leter'front'o'n, kaj tiu labor'o est'is zorg'e far'it'a per'e de lini'il'o kaj bon'e akr'ig'it'a kling'o.

La tekst'o, kiel la adres'o, est'is en tre regul'a'j pres'liter'o'j.

— Ebl'e ne frenez'a, — li grumbl'is.

Sinjor'o fak'komisar'o,

Mi ne person'e kon'as vi'n sed tio, kio'n mi leg'is pri vi'a'j enket'o'j, kaj vi'a si'n'ten'o rilat'e al krim'ul'o'j, don'as al mi fid'o'n. Tiu leter'o mir'ig'os vi'n. Ne tro rapid'e for'ĵet'u ĝi'n al la paper'korb'o. Tio est'as nek ŝerc'o, nek verk'o de mani'ul'o.

Vi sci'as pli bon'e ol mi, ke real'ec'o ne ĉiam est'as ver'ŝajn'a. Murd'o baldaŭ okaz'os, probabl'e post kelk'a'j tag'o'j. Ebl'e far'e de iu, kiu'n mi kon'as, ebl'e de mi mem.

Mi ne skrib'as al vi por mal'help'i la dram'o'n. Ĝi est'as, por tiel dir'i, ne'evit'ebl'a. Sed mi ŝat'us, ke — kiam okaz'os la event'o — vi sci'u.

Se vi pren'os mi'n serioz'e, bon'vol'u aper'ig'i inter la anonc'et'o'j de Le Figar'o aŭ Le Mond'e la sekv'ant'a'n aviz'o'n: “K. R. Mi atend'as du'a'n leter'o'n”.

Mi ne sci'as, ĉu mi ĝi'n skrib'os. Mi est'as tre konfuz'it'a. Iu'j'n decid'o'j'n oni mal'facil'e pren'as.

Mi ebl'e iam vid'os vi'n, en vi'a ofic'ej'o, sed ni tiam est'os ambaŭ'flank'e de la bar'il'o.

Si'n'don'e vi'a.

Li ne plu rid'et'is. Kun kun'tir'it'a'j brov'o'j li las'is si'a'n rigard'o'n vag'i sur la foli'o kaj post'e rigard'is si'a'j'n kun'labor'ant'o'j'n.

— Ne, mi ne kred'as, ke tem'as pri frenez'ul'o, — li ripet'is. — Aŭskult'u.

Li leg'is al ili la tekst'o'n, mal'rapid'e, akcent'ant'e iu'j'n vort'o'j'n. Li jam ricev'is simil'a'j'n leter'o'j'n sed, plej'oft'e, la lingv'o est'is mal'pli elegant'a kaj ĉef'e iu'j fraz'o'j est'is sub'strek'it'a'j. Ili oft'e est'is skrib'it'a'j per ruĝ'a aŭ verd'a ink'o, kaj mult'a'j hav'is ortografi'a'j'n erar'o'j'n.

Tie ĉi la man'o ne trem'is. La strek'o'j est'is firm'a'j, sen ornam'aĵ'o'j, sen iu sur'strek'aĵ'o.

Li tra'vid'e rigard'is la paper'o'n kaj leg'is filigran'e: Velen'o de Morv'an'o.

Li ĉiu'jar'e ricev'is cent'o'j'n da anonim'a'j leter'o'j. Krom mal'oft'a'j okaz'o'j, ili est'is skrib'it'a'j sur mal'mult'e'kost'a paper'o, kiu trov'ebl'as en la vend'ej'o'j de la kvartal'o, kaj ia'foj'e la vort'o'j est'is el'tond'it'a'j el gazet'o'j.

— Neni'u preciz'a minac'o… — li murmur'is. — Obtuz'a angor'o… La du ĵurnal'o'j, Le Figar'o kaj Le Mond'e, est'as legat'a'j precip'e de la intelekt'a burĝ'ar'o…

Li de'nov'e rigard'is ĉiu'j'n tri.

— Pri'zorg'u tio'n, Lapointe. La unu'a far'end'aĵ'o est'as kontakt'i la paper'fabrik'ant'o'n, kiu probabl'e trov'iĝ'as en Morv'an'o…

— Konsent'it'e, ĉef'o…

Tiel komenc'iĝ'is afer'o kaŭz'ont'a al Maigret pli da zorg'o'j, ol mult'a'j krim'o'j plen'ig'ant'a'j la unu'a'j'n paĝ'o'j'n de la ĵurnal'o'j.

— Vi aper'ig'u la anonc'o'n…

— En Le Figar'o?

— En ambaŭ ĵurnal'o'j.

Sonor'ad'o anonc'is la raport'o'n, la ver'a'n, kaj Maigret, kun dosier'o en'man'e, paŝ'is al la ofic'ej'o de la direktor'o. Ankaŭ tie la mal'ferm'it'a fenestr'o las'is penetr'i la bru'o'j'n de la urb'o. Unu el la komisar'o'j el'montr'is et'a'n mimoz'o'n ĉe si'a buton'tru'o kaj li sent'is la bezon'o'n klar'ig'i:

— Oni vend'as ili'n sur'strat'e por almoz'don'o'j…

Maigret ne parol'is pri la leter'o. Li'a pip'o bon'gust'is. Li mol'e observ'is la vizaĝ'o'j'n de si'a'j koleg'o'j, kiu'j laŭ'vic'e prezent'is si'a'j'n ne'grav'a'j'n afer'o'j'n, kaj li kalkul'is, kiom da foj'o'j li ĉe'est'is en sam'a ceremoni'o. Mil'o'j.

Sed, mult'e pli oft'e, li est'is envi'int'a la fak'komisar'o'n, de kiu li tiam de'pend'is, kiu tiel ĉiu'maten'e en'ir'is en la Plej'sankt'ej'o'n. Ĉu tio ne est'is mir'ind'a est'i ĉef'o de la Kriminal'a Brigad'o? Li tiam ne kuraĝ'is rev'i pri tio, ne pli ol hodiaŭ Lapointe aŭ Janvier, nek eĉ li'a bon'a Lucas.

Tio tamen fin'e okaz'is kaj, de tiom da jar'o'j tio daŭr'is, li ne plu konsci'is pri tio, se ne iu'n maten'o'n kiel hodiaŭ, kiam la aer'o bon'gust'is kaj, anstataŭ grumbl'i kontraŭ la bru'eg'o de la aŭtobus'o'j, oni rid'et'is.

Li surpriz'iĝ'is, en'ir'ant'e al si'a ofic'ej'o du'on'hor'o'n pli mal'fru'e, trov'ant'e Lapointe star'ant'a'n antaŭ la fenestr'o. Li'a nov'mod'a kostum'o ŝajn'ig'is li'n pli svelt'a, pli long'a, mult'e pli jun'a. Antaŭ du'dek jar'o'j, inspektor'o ne hav'us la rajt'o'n tiel vestiĝ'i.

— Tio est'is preskaŭ tro facil'a, ĉef'o.

— Vi re'trov'is la paper'fabrik'ant'o'n?

— Géron kaj Fil'o'j, kiu'j posed'as ek'de tri aŭ kvar generaci'o'j la Muel'ej'o'j'n de Morv'an'o, en Autun… Tio ne est'as uzin'o… Tie est'as meti'ist'a fabrik'ad'o… La paper'o est'as far'at'a help'e de ŝtip'o, ĉu por luks'a'j el'don'o'j, ĉef'e poem'o'j, laŭ'ŝajn'e, ĉu por leter'paper'o. Géron-oj hav'as ne pli ol dek labor'ist'o'j'n… Rest'as ankoraŭ, ili dir'is al mi, kelk'a'j tiu'spec'a'j muel'ej'o'j en la region'o…

— Ĉu vi hav'as la nom'o'n de ili'a reprezent'ant'o en Parizo?

— Ili ne hav'as reprezent'ant'o'n… Ili labor'as rekt'e kun art'a'j el'don'ej'o'j kaj kun du paper'vend'ej'o'j, unu en strat'o de Faubourg-Saint-Honoré, ali'a en Avenu'o de la Oper'ej'o…

— Ĉu tio ne est'as tut'e supr'e de Faubourg-Saint-Honoré, mal'dekstr'e?

— Mi supoz'as, laŭ la numer'o… Paper'vend'ej'o Roma'n…

Maigret kon'is ĝi'n, ĉar li oft'e star'is antaŭ la montr'o'fenestr'o. Tie oni vid'is invit'kart'o'j'n, vizit'kart'o'j'n, kaj leg'ebl'is nom'o'j, kiu'j'n oni jam ne kutim'as aŭd'i:

La graf'o kaj la graf'in'o de Vaudry
hav'as la honor'o'n…

La baron'in'o de Grand-Lussac
hav'as la ĝoj'o'n anonc'i al vi…

Princ'o'j, duk'o'j, aŭtent'a'j aŭ ne, pri kiu'j oni dub'is, ĉu ili ankoraŭ ekzist'as. Ili invit'is si'n reciprok'e al vesper'manĝ'o'j, al ĉas'ad'o'j, al briĝ'a'j parti'o'j, anonc'is al si la edz'in'iĝ'o'n de si'a fil'in'o aŭ la nask'iĝ'o'n de beb'o — ĉio ĉi sur luks'a paper'o.

En la du'a montr'o'fenestr'o, oni admir'is skrib'sub'aĵ'o'j'n kun blazon'o'j, kajer'o'j'n bind'it'a'j'n el maroken'o por la ĉiu'tag'a'j menu'o'j.

— Pli bon'e vi vizit'u ili'n.

— Roman-on?

— Ŝajn'as al mi, ke est'as la ĝust'a kvartal'o…

La magazen'o sur la avenu'o de la Oper'ej'o est'is elegant'a, sed ĝi vend'is ankaŭ skrib'il'o'j'n kaj artikl'o'j'n de normal'a paper'ar'o.

— Tie'n mi kur'os, ĉef'o…

Feliĉ'ul'o! Maigret rigard'is li'n for'ir'i sam'e tiel, kiel en la lern'ej'o, kiam la instru'ist'o send'is unu el li'a'j kamarad'o'j far'i komisi'o'n. Li hav'is nur ordinar'a'n labor'o'n, paper'aĵ'o'j'n, ĉiam paper'aĵ'o'j'n, raport'o'n, tut'e ne interes'a'n, por iu enket'a juĝ'ist'o, kiu fin'klas'os ĝi'n ne leg'int'e ĝi'n, ĉar la afer'o est'is tut'e fin'it'a.

La fum'o de li'a pip'o komenc'is blu'ig'i la aer'o'n kaj tre leĝer'a vent'et'o el Sejn'o trem'ig'is la paper'o'j'n. Jam je la dek-unu'a, impet'eg'a Lapointe, viv'o'plen'a, en'ir'is la ofic'ej'o'n.

— Est'as ĉiam tro facil'e…

— Kio'n vi vol'as dir'i?

— Oni pov'us kred'i, ke oni intenc'e elekt'is tiu'n paper'o'n. Parentez'e, la Paper'vend'ej'o Roma'n ne plu est'as pri'zorg'at'a de sinjor'o Roma'n, kiu mort'is antaŭ dek jar'o'j, sed de iu sinjor'in'o Laubier, vidv'in'o ĉirkaŭ kvin'dek'jar'a, kiu nur kun bedaŭr'o las'is mi'n for'ir'i… Jam de kvin jar'o'j ŝi ne mend'is paper'o'n tiu'kvalit'a'n, ĉar por ĝi mank'as aĉet'ant'o'j… Ĝi est'as ne nur eg'e mult'e'kost'a, sed ĝi mal'bon'e akcept'as maŝin'a'n skrib'o'n.

» Rest'is al ŝi tri klient'o'j… Unu el ili mort'is pas'int'jar'e, iu graf'o, kiu posed'is en Normandi'o kastel'o'n kaj ĉeval'ar'o'n… Li'a vidv'in'o viv'as en Cannes kaj neniam re'mend'is leter'paper'o'n… Est'is ankaŭ ambasad'o sed, kiam oni ŝanĝ'is la ambasador'o'n, la nov'a mend'is ali'a'n paper'o'n…

— Rest'as unu klient'o?

— Rest'as unu klient'o, kaj tial mi dir'as, ke est'as tro facil'e. Tem'as pri sinjor'o Émile Parendon, advokat'o, avenu'o Marigny, kiu uz'as tiu'n paper'o'n jam de pli ol dek kvin jar'o'j kaj ne vol'as ali'a'n… Vi kon'as tiu'n nom'o'n?

— Neniam mi aŭd'is… Ĉu li antaŭ'ne'long'e mend'is?..

— Last'foj'e, est'is dum last'a oktobr'o…

— Kun leter'front'o?

— Jes, tre diskret'a. Ĉiam mil foli'o'j kaj mil kovert'o'j…

Maigret pren'is si'a'n telefon'o'n.

— Bon'vol'u pet'i por mi magistr'o'n Bouvier… La patr'o'n…

Advokat'o, kiu'n li kon'is de pli ol du'dek jar'o'j, kaj kies fil'o ankaŭ list'iĝ'is en la advokat'ar'o.

— Ha lo! Bouvier? Parol'as Maigret. Mi ne ĝen'as vi'n?

— Ne vi, ne.

— Mi dezir'as inform'o'n…

— Konfidenc'a'n, kompren'ebl'e.

— Efektiv'e, tio rest'u inter ni… Ĉu vi kon'as iu'n el vi'a'j koleg'o'j nom'at'a'n Émile Parendon?

Bouvier ŝajn'is surpriz'it'a.

— Kio'n diabl'e la kriminal'a polic'o pov'as vol'i koncern'e Parendon?

— Mi ne sci'as. Probabl'e neni'o'n.

— Tio ŝajn'as al mi ver'ŝajn'a… Mi renkont'is Parendon-on kvin- aŭ ses'foj'e en mi'a viv'o, ne pli. Li preskaŭ neniam met'as la pied'o'j'n en la Justic'palac'o kaj nur por civil'a'j afer'o'j…

— Kiom li aĝ'as?

— Neni'u aĝ'o. Mi respond'us tiel bon'e kvar'dek, kiel kvin'dek…

Li dev'is turn'i si'n al si'a sekretari'in'o.

— Infan'o, serĉ'u por mi en la jar'libr'o de la advokat'ar'o la nask'iĝ'dat'o'n de Parendon… Émile… Ceter'e, est'as nur unu…

Post'e, al Maigret:

— Vi cert'e aŭd'is pri li'a patr'o, kiu ankoraŭ viv'as aŭ kiu mort'is nur antaŭ ne'long'e… Profesor'o Parendon, kirurg'o en hospital'o Laennec… Membr'o de la Akademi'o de medicin'o, de la Akademi'o de moral'a'j kaj politik'a'j scienc'o'j, kaj tiel plu, kaj tiel plu… Eminent'ul'o!.. Kiam mi vid'os vi'n, mi rakont'os al vi pri li… Li al'ven'is tre jun'a el si'a for'a kamp'ar'o… Mal'grand'a kaj fortik'a, li aspekt'is kiel jun'a vir'bov'o, kaj li hav'is ne nur ties aspekt'o'n…

— Kaj li'a fil'o?

— Li est'as pli ĝust'e jur'ist'o. Li special'iĝ'is pri inter'naci'a jur'o, apart'e pri mar'a jur'o. Oni asert'as, ke li est'as ne'super'ebl'a en tiu fak'o… Oni ven'as konsult'i li'n el ĉiu'j mond'part'o'j kaj oni oft'e pet'as li'a'n arbitraci'o'n en delikat'a'j afer'o'j, kiu'j rilat'as al grand'a'j interes'o'j…

— Kia'spec'a vir'o?

— Ne'rimark'ind'a… Mi ne est'as cert'a re'kon'i li'n sur'strat'e…

— Edz'iĝ'int'a?

— Dank'o'n, infan'o… Jen… Li'a'n aĝ'o'n mi hav'as… Kvar'dek ses… Ĉu li est'as edz'iĝ'int'a?.. Mi pret'is respond'i, ke mi ne memor'as pri tio, sed mi nun re'memor'as… Kompren'ebl'e li est'as edz'iĝ'int'a… Kaj bon'eg'e edz'iĝ'int'a!.. Li edz'in'ig'is unu el la fil'in'o'j de Gassin de Beaulieu… Ĉu vi kon'as?.. Li est'is unu el la plej feroc'a'j juĝ'ist'o'j post la Liber'ig'o… Post'e nom'um'it'a la unu'a prezid'ant'o de la kasaci'a Kort'um'o… Ŝajn'as, ke li emerit'e re'tir'iĝ'is en si'a kastel'o en Vendeo… La famili'o est'as tre riĉ'a…

— Vi sci'as neni'o'n pli?

— Kio'n pli vi vol'us, ke mi sci'u?.. Mi neniam hav'is okaz'o'n defend'i tiu'j'n hom'o'j'n en delikt'pun'a aŭ asiz'a tribunal'o…

— Ĉu ili oft'e vizit'as la mond'um'o'n?

— Parendon-oj? Ĉiu'okaz'e ne en la medi'o'j, kiu'j'n mi frekvent'as…

— Dank'o'n, amik'o…

— Esper'ebl'e ni kvit'iĝ'os…

Maigret re'leg'is la leter'o'n, kiu'n Lapointe est'is met'int'a sur li'a skrib'o'tabl'o. Li re'leg'is ĝi'n du'foj'e, tri'foj'e, kaj ĉiu'foj'e li'a frunt'o pli'mal'seren'iĝ'is.

— Vi kompren'as, kio'n ĉio tio signif'as?

— Jes, ĉef'o. En'merd'ig'aĵ'o'j. Sen'kulp'ig'u mi'n pro la vort'o, sed…

— Ĝi est'as probabl'e tro mal'fort'a. Fam'eg'a kirurg'o, unu'a prezid'ant'o, fak'ul'o pri mar'a jur'o, kiu loĝ'as en avenu'o Marigny kaj uz'as la plej mult'e'kost'a'n paper'o'n.

Tiu'n spec'o'n de klient'ar'o Maigret plej tim'is. Li jam hav'is la impres'o'n, kvazaŭ li paŝ'us sur ov'o'j.

— Ĉu vi opini'as, ke est'as li, kiu skrib'is tiu'n…

— Li aŭ iu el li'a dom'an'ar'o, ĉiu'okaz'e iu, kiu pov'as uz'i li'a'n leter'paper'o'n…

— Est'as strang'e, ĉu ne?

Maigret, rigard'ant'a tra la fenestr'o, ne respond'is. Hom'o'j skrib'ant'a'j anonim'a'j'n leter'o'j'n ne kutim'as ĝeneral'e uz'i si'a'n propr'a'n leter'paper'o'n, precip'e kiam ĝi est'as kun tiel rar'a kvalit'o.

— Domaĝ'e! Neces'as, ke mi vizit'u li'n.

Li serĉ'is la numer'o'n en la telefon'libr'o, vok'is je la rekt'a lini'o. Respond'is vir'in'a voĉ'o:

— La sekretari'in'o de magistr'o Parendon…

— Bon'a'n tag'o'n, fraŭl'in'o… Parol'as komisar'o Maigret, de la kriminal'a polic'o… Ĉu est'us ebl'e al mi, ne ĝen'ant'e li'n, dir'i unu vort'o'n al magistr'o Parendon?..

— Moment'o'n, mi pet'as… Mi vid'os…

Okaz'is tio plej simpl'e. Vir'a voĉ'o dir'is preskaŭ tuj:

— Parol'as Parendon…

Est'is en la ton'o kvazaŭ demand'o.

— Mi vol'us demand'i vi'n, magistr'o…

— Kiu parol'as? Mi'a sekretari'in'o ne tre bon'e kompren'is vi'a'n nom'o'n…

— Komisar'o Maigret…

— Mi kompren'as nun ŝi'a'n surpriz'iĝ'o'n… Ŝi cert'e kompren'is, sed ŝi ne imag'is, ke est'is ver'e vi, kiu… Tre feliĉ'a aŭd'i vi'a'n voĉ'o'n, sinjor'o Maigret… Mi oft'e pens'is pri vi… Okaz'is eĉ al mi hezit'i por skrib'i al vi, por pet'i vi'a'n opini'o'n pri iu'j demand'o'j… Sci'ant'e vi'n okup'at'a, kia vi est'as, mi ne kuraĝ'is…

Parendon hav'is voĉ'o'n de timid'ul'o, tamen Maigret est'is la pli ĝen'at'a el ambaŭ. Li sent'is si'n rid'ind'a, kun si'a leter'o, kiu hav'is neniu'n senc'o'n.

— Est'as mi, kiu ĝen'as vi'n, vi vid'as… Kaj krom'e pri bagatel'o… Mi prefer'us parol'i al vi pri tio viv'voĉ'e, ĉar mi hav'as dokument'o'n por montr'i al vi…

— Kiam vi vol'as?

— Ĉu vi hav'os liber'a'n moment'o'n post'tag'mez'e?

— Ĉu konven'us al vi je la tri'a kaj du'on'o?.. Mi konfes'as al vi, ke mi kutim'as far'i mal'long'a'n siest'o'n kaj est'as mal'bon'fart'a, kiam ĝi mank'as al mi…

— Konsent'it'e por la tri'a kaj du'on'o… Mi est'os ĉe vi… Kaj dank'o'n pro vi'a afabl'a kun'labor'o…

— Est'as mi, kiu ĝoj'as pri vi'a vizit'o…

Kiam li mal'ŝalt'is, li rigard'is Lapointe, kvazaŭ li ĵus fin'sonĝ'us.

— Li ne ŝajn'is surpriz'it'a?

— Absolut'e ne… Li ne far'is demand'o'j'n… Li ŝajn'e est'is tre feliĉ'a kon'at'iĝ'i kun mi… Nur unu detal'o sci'vol'ig'as mi'n… Li asert'as, ke li intenc'is plur'foj'e skrib'i al mi por pet'i mi'a'n opini'o'n… Nu, li pled'as ne ĉe la Kriminal'a, sed nur ĉe la Civil'a… Li'a special'aĵ'o est'as la mar'a kod'o, pri kiu mi kon'as eĉ ne la unu'a'n vort'o'n… Pet'i mi'a'n opini'o'n pri kio?..

Maigret fripon'is tiu'n tag'o'n. Li telefon'is al si'a edz'in'o, ke li est'as rest'ig'it'a pro si'a labor'o. Li dezir'is fest'i tiu'n printemp'a'n sun'o'n tag'manĝ'ant'e ĉe Brasserie Dauphine, kie li eĉ regal'is si'n per pastis'o ĉe la bufed'o.

Se atend'is li'n en'merd'ig'aĵ'o'j, kiel dir'is Lapointe, ili almenaŭ agrabl'e komenc'iĝ'is.

Maigret vetur'is aŭtobus'e ĝis la Rond'o-Plac'o kaj, dum li ir'is pied'e cent metr'o'j'n sur la avenu'o Marigny, li renkont'is almenaŭ tri vizaĝ'o'j'n, kiu'j'n li ŝajn'e re'kon'is. Li forges'is, ke li laŭ'ir'is la ĝarden'o'j'n de Elizea palac'o kaj ke tiu kvartal'o est'as tag'nokt'e bon'eg'e gard'at'a. Ankaŭ la gard'ant'a'j anĝel'o'j re'kon'is li'n kaj direkt'is al li salut'et'o'n sam'temp'e diskret'a'n kaj respekt'a'n.

La konstru'aĵ'o, kie Parendon loĝ'is, est'is vast'a, solid'a, konstru'it'a por defi'i la jar'cent'o'j'n. La kaleŝ'pord'eg'o est'is flank'it'a per bronz'a'j kandelabr'o'j. Post la pord'o'ark'o oni ek'vid'is, ne pord'ist'ej'o'n, sed ver'a'n salon'o'n, kun tabl'o kovr'it'a per verd'a velur'o, kiel en ministr'ej'o.

Ankaŭ ĉi tie, la komisar'o trov'is kon'at'a'n vizaĝ'o'n, iu'n Lam'ul'e aŭ Lamure, kiu long'e est'is labor'int'a en strat'o de Saussaies. Li sur'hav'is griz'a'n uniform'o'n kun arĝent'a'j buton'o'j kaj li ŝajn'is surpriz'iĝ'i vid'ant'e Maigret ek'aper'i antaŭ li.

— Kiu'n vi ven'as vid'i, ĉef'o?

— Magistr'o'n Parendon.

— Lift'o aŭ mal'dekstr'a ŝtup'ar'o. En la unu'a etaĝ'o…

Fund'e est'is kort'o, vetur'il'o'j, garaĝ'o'j, mal'alt'a'j konstru'aĵ'o'j, probabl'e antaŭ'a'j ĉeval'ej'o'j. Maigret sen'konsci'e mal'ŝtop'is si'a'n pip'o'n frap'ant'e ĝi'n sur si'a'n kalkan'um'o'n, antaŭ ol penetr'i en la marmor'a'n ŝtup'ar'o'n.

Kiam li sonor'ig'is ĉe la sol'a pord'o, ĉef'serv'ist'o kun blank'a jak'o mal'ferm'is al li, kvazaŭ li est'us kaŝ'observ'int'a.

— Magistr'o Parendon… Mi hav'as rendevu'o'n…

— Ĉi tie'n, sinjor'o komisar'o…

Li mem'decid'e pren'is li'a'n ĉapel'o'n, en'ir'ig'is li'n en bibliotek'o'n, kia'n la komisar'o neniam vid'is. La ĉambr'o, tre long'a, hav'is tre alt'a'n plafon'o'n kaj libr'o'j kovr'is ties mur'o'j'n de supr'e mal'supr'e'n, escept'e ĉe la marmor'a kamen'o, sur kiu trov'iĝ'is la bust'o de vir'o iom'aĝ'a. Ĉiu'j libr'o'j est'is bind'it'a'j, plej'part'e ruĝ'e. La mebl'ar'o konsist'is nur el long'a tabl'o, du seĝ'o'j kaj unu fotel'o.

Li volont'e ekzamen'us la titol'o'j'n de la volum'o'j, sed jam al'proksim'iĝ'is al li jun'a sekretari'in'o kun okul'vitr'o'j.

— Bon'vol'u sekv'i mi'n, sinjor'o fak'komisar'o.

Sun'o penetr'is ĉie tra la fenestr'o'j pli ol tri metr'o'j'n alt'a'j, sur la plank'tapiŝ'o'j, sur la mebl'o'j, sur la pentr'aĵ'o'j. Ĉar ek'de la koridor'o est'is nur mal'nov'a'j konzol'o'j, stil'o'hav'a'j mebl'o'j, bust'o'j, pentr'aĵ'o'j bild'ig'ant'a'j sinjor'o'j'n en kostum'o'j ĉiu'epok'a'j.

La jun'ul'in'o mal'ferm'is pord'o'n el hel'a kverk'o kaj vir'o sid'ant'a ĉe si'a skrib'o'tabl'o ek'star'is por ven'i renkont'e'n al la vizit'ant'o. Ankaŭ li hav'is tre dik'a'j'n.okul'vitr'o'j'n.

— Dank'o'n, fraŭl'in'o Svag'a…

La ir'end'a voj'o est'is long'a, ĉar la ĉambr'o est'is vast'a kiel akcept'o'salon'o. Ankaŭ ĉi tie, la mur'o'j est'is kovr'it'a'j per libr'o'j, kun kelk'a'j portret'o'j, kaj la sun'o tranĉ'is la tut'o'n romb'o'form'e.

— Se vi sci'us, kiel feliĉ'a mi est'as vid'i vi'n, sinjor'o Maigret…

Li etend'is la man'o'n, et'a'n blank'a'n man'o'n, kiu aspekt'is kvazaŭ sen ost'ar'o. Kontrast'e kun la dekor'o, la vir'o ŝajn'is ankoraŭ pli mal'grand'a, ol li efektiv'e est'is, mal'grand'a kaj gracil'a, kurioz'e leĝer'a. Li tamen ne est'is magr'a. Li'a'j kontur'o'j est'is iom rond'a'j, sed la tut'o est'is sen'pez'a, sen'konsist'a.

— Ven'u ĉi tie'n, mi pet'as… Nu… Kie vi prefer'as sid'i?..

Li montr'is al li fotel'o'n el ruf'a led'o apud si'a skrib'o'tabl'o.

— Mi kred'as, ke tie ĉi est'os plej oportun'e al vi… Mi est'as iom surd'a…

Li'a amik'o Bouvier prav'is dir'ant'e, ke li ne hav'as aĝ'o'n. Li konserv'is en la esprim'o de si'a vizaĝ'o, de si'a'j blu'a'j okul'o'j, aspekt'o'n preskaŭ infan'a'n kaj rigard'is la komisar'o'n kun spec'o de mir'o.

— Vi ne pov'as imag'i kiom oft'e mi pens'is pri vi… Kiam vi pri'zorg'as enket'o'n, mi vor'as plur'a'j'n gazet'o'j'n, por perd'i neni'o'n de tiu… Mi preskaŭ dir'us, ke mi gvat'as vi'a'j'n ag'o'j'n…

Maigret sent'is ĝen'o'n. Li fin'e kutim'iĝ'is al la sci'vol'em'o de la publik'o, sed la entuziasm'o de hom'o kia Parendon met'is li'n en embaras'a'n situaci'o'n.

— Vi sci'as, ke mi'a'j ag'o'j est'as tiu'j, kiu'j'n ĉiu'j hom'o'j hav'us mi'a'lok'e…

— Ebl'e ĉiu'j hom'o'j… Sed “ĉiu'j hom'o'j” ne ekzist'as… Est'as mit'o… Kio ne est'as mit'o, est'as la Pun'kod'o, la juĝ'ist'o'j, la ĵuri'an'o'j… Kaj la ĵuri'an'o'j, kiu'j antaŭ'tag'e aparten'is al “ĉiu'j hom'o'j” iĝ'as apart'a'j person'o'j ek'de la moment'o, kiam ili en'ir'as en la asiz'a'n juĝ'o'ĉambr'o'n…

Li'a'j vest'o'j est'is mal'hel'griz'a'j, kaj la skrib'o'tabl'o, sur kiu li apog'is si'n, est'is tro grand'a por li. Li tamen ne est'is rid'ind'a. Ebl'e ankaŭ ne est'is la naiv'ec'o, kiu mal'ferm'eg'is li'a'j'n pupil'o'j'n mal'antaŭ la dik'a'j okul'vitr'o'j.

Kiel lern'ej'an'o, ebl'e li sufer'is est'i krom'nom'at'a du'on'porci'o, sed li rezignaci'is pri tio kaj don'is nun la impres'o'n de bon'vol'a gnom'o, kiu dev'is brid'i si'a'n petol'em'o'n.

— Ĉu mi pov'as far'i al vi ne'diskret'a'n demand'o'n?.. Kiom'aĝ'a vi komenc'is kompren'i la hom'o'j'n?.. Mi vol'as dir'i, kompren'i tiu'j'n, kiu'j'n oni nom'as krim'ul'o'j?..

Maigret ruĝ'iĝ'is, balbut'is:

— Mi ne sci'as… Mi eĉ ne est'as cert'a, ke mi ili'n kompren'as…

— Ho! jes ja… Kaj tio'n ili bon'e sent'as… Part'e tial ili est'as preskaŭ mal'pez'ig'at'a'j konfes'ant'e si'a'n krim'o'n…

— Est'as sam'e por mi'a'j koleg'o'j…

— Mi pov'us pruv'i al vi la mal'o'n memor'ig'ant'e al vi ne'mal'mult'a'j'n kaz'o'j'n, sed tio ted'us vi'n… Vi stud'is medicin'o'n, ĉu ne?

— Nur du jar'o'j'n…

— Laŭ tio, kio'n mi leg'is, vi'a patr'o mort'is, kaj ne pov'ant'e daŭr'ig'i vi'a'n stud'ad'o'n, vi en'ir'is en la polic'o'n…

La situaci'o de Maigret est'is pli kaj pli delikat'a, preskaŭ rid'ind'a. Li ven'is por demand'i kaj li'n oni intervju'is.

— Mi vid'as en tiu ŝanĝ'o ne du'obl'a'n al'vok'iĝ'o'n, sed mal'sam'a'n real'ig'o'n de unu sam'a person'ec'o… Sen'kulp'ig'u mi'n… Mi propr'a'senc'e ĵet'is mi'n sur vi'n tuj je vi'a al'ven'o… Mi sen'pacienc'e atend'is vi'n… Mi mem est'us ir'int'a mal'ferm'i al vi la pord'o'n ĉe vi'a sonor'ig'o, sed mi'a edz'in'o ne est'us ŝat'int'a tio'n, ĉar ŝi postul'as iu'n etiket'o'n…

Li'a voĉ'o mal'laŭt'iĝ'is je kelk'a'j ton'o'j por prononc'i ĉi last'a'j'n vort'o'j'n kaj, montr'ant'e grand'eg'a'n pentr'aĵ'o'n bild'ig'ant'a'n, preskaŭ tut'statur'a'n, juĝ'ist'o'n vest'it'a'n en ermen'a pelt'o, li flustr'is:

— Mi'a bo'patr'o…

— La unu'a prezid'ant'o Gassin de Beaulieu…

— Ĉu vi kon'as?

Dum kelk'a'j moment'o'j, Parendon ŝajn'is al li tiel bub'ec'a, ke li prefer'is konfes'i:

— Mi inform'iĝ'is antaŭ mi'a vizit'o…

— Ĉu oni mal'bon'e parol'is al vi pli li?

— Laŭ'dir'e li est'is grand'a juĝ'ist'o…

— Jen! Grand'a juĝ'ist'o!.. Ĉu vi kon'as la verk'o'j'n de Henri Ey?..

— Mi tra'leg'is li'a'n man'libr'o'n pri psikiatri'o…

— Sengès?.. Levy-Valensi?.. Maxwell?..

Li montr'is, de mal'proksim'e, panel'o'n de la bibliotek'o, kie verk'o'j hav'is tiu'j'n nom'o'j'n. Nu, ĉiu'j est'is psikiatr'o'j, kiu'j neniam okup'iĝ'is pri mar'a jur'o. Maigret re'kon'is rigard'o'ĵet'e, ali'a'j'n nom'o'j'n; iu'j'n li vid'is cit'it'a'j en la bulten'o'j de la Inter'naci'a societ'o pri krim'ologi'o, verk'o'j'n de ali'a'j li efektiv'e leg'is: Lagache, Ruyssen, Genil-Perrin…

— Vi ne fum'as? — subit'e demand'is li'a gast'ig'ant'o kun mir'o. — Mi kred'is, ke vi ĉiam hav'as vi'a'n pip'o'n en'buŝ'e.

— Se vi tio'n permes'as…

— Kio'n mi pov'as donac'i al vi? Mi'a konjak'o ne est'as tre bon'gust'a, sed mi hav'as armanjakon de kvar'dek'o da jar'o'j…

Li trot'et'is al mur'o, kie plen'a panel'o, inter la libr'o'vic'o'j, kaŝ'is vin'ŝrank'et'o'n kun du'dek'o da botel'o'j, divers'format'a'j glas'o'j.

— Nur iom'et'e, mi pet'as…

— Mi'a edz'in'o permes'as al mi nur unu gut'o'n en grand'a'j okaz'o'j… Ŝi asert'as, ke mi hav'as mal'fort'a'n hepat'o'n… Laŭ ŝi, ĉio est'as mal'fort'a en mi kaj mi ne hav'as unu sol'a'n organ'o'n fort'a'n…

Tio amuz'is li'n. Li parol'is pri tio sen amar'o.

— Je vi'a san'o!.. Se mi far'is al vi tiu'j'n mal'diskret'a'j'n demand'o'j'n, est'as ĉar mi pasi'iĝ'as pri la artikol'o 64 de la Pun'kod'o, kiu'n vi kon'as pli bon'e ol mi.

Efektiv'e, Maigret kon'is ĝi'n parker'e. Li est'is oft'e ripet'ant'a ĝi'n kaj re'e li hav'is ĝi'n en si'a kap'o:

Est'as nek krim'o nek delikt'o, kiam la antaŭ'kulp'ig'it'o est'as en stat'o de frenez'ec'o en la temp'o de la ag'o, aŭ kiam li est'is dev'ig'it'a per fort'o, al kiu li ne pov'is rezist'i.

— Kio'n vi opini'as pri tio? — demand'is la gnom'o klin'ant'e si'n al li.

— Mi prefer'as ne est'i juĝ'ist'o. Tiel mi ne dev'as juĝ'i…

— Jen tio'n mi ŝat'as aŭd'i de vi… Antaŭ kulp'ul'o aŭ supoz'at'a kulp'ul'o, kiu est'as en vi'a ofic'ej'o, ĉu vi kapabl'as determin'i la part'o'n de respons'ec'o, kiu pov'as est'i imput'it'a al li?

— Mal'oft'e… La psikiatr'o'j, post'e…

— Tiu bibliotek'o est'as plen'a de ili, psikiatr'o'j… La plej'aĝ'ul'o'j, plej'part'e, respond'is: respons'a, kaj for'ir'is kun trankvil'a konscienc'o… Sed re'leg'u Henri Ey, ekzempl'e…

— Mi sci'as…

— Ĉu vi parol'as la angl'a'n?

— Tre mal'bon'e.

— Vi sci'as, kio'n ili nom'as “hobby”?

— Jes… temp'o'pas'ig'o'n… sen'kial'a'n okup'o'n… mani'o'n…

— Nu, kar'a sinjor'o Maigret, mi'a hobi'o, mi'a mani'o, kiel iu'j dir'as, est'as la artikol'o 64… Mi ne est'as la sol'a en mi'a kaz'o… Kaj tiu fam'a artikol'o trov'iĝ'as ne nur en la franc'a Kod'o… Sub termin'o'j pli mal'pli ident'a'j oni re'trov'as ĝi'n en Uson'o, en Angli'o, en Germanio, en Italio…

Li vigl'iĝ'is. Li'a vizaĝ'o, sufiĉ'e pal'a antaŭ moment'o, roz'iĝ'is, kaj li sving'is si'a'j'n et'a'j'n puf'et'a'j'n man'o'j'n kun ne'atend'it'a energi'o.

— Ni est'as mil'o'j en la mond'o, kio'n mi dir'as? dek'mil'o'j, kiu'j fiks'is kiel cel'o'n la task'o'n ŝanĝ'i tiu'n hont'ind'a'n artikol'o'n, vest'o'n de pas'int'a'j temp'o'j. Tio ne est'as iu sekret'a societ'o. Ekzist'as oficial'a'j grup'o'j en la plej'mult'a'j land'o'j, revu'o'j, ĵurnal'o'j… Ĉu vi sci'as, kio'n oni respond'as al ni?..

Kaj, kiel por person'ig'i tiu'n oni, li ĵet'is ek'rigard'o'n al la portret'o de si'a bo'patr'o.

— Oni dir'as al ni:

» — La Pun'kod'o est'as tut'o. Se vi ŝanĝ'os unu ŝton'o'n, la tut'a konstru'aĵ'o minac'os dis'fal'i…

» Oni ankaŭ obĵet'as al ni:

» — Sekv'ant'e vi'n, al la kurac'ist'o, kaj ne plu al la juĝ'ist'o, oni las'us la zorg'o'n juĝ'i…

» Mi pov'us parol'i al vi pri tio dum tut'a'j hor'o'j. Mi verk'is mult'a'j'n artikol'o'j'n pri tiu tem'o kaj mi permes'os al mi send'ig'i al vi per mi'a sekretari'in'o kelk'a'j'n el ili, kio pov'as ŝajn'i mal'modest'a mi'a'flank'e… La krim'ul'o'j'n vi kon'as, por tiel dir'i, unu'a'man'e… Pri juĝ'ist'o'j, ili est'as hom'o'j, kiu'j en'ir'as en tiu'n aŭ ali'a'n fak'o'n laŭ manier'o kvazaŭ aŭtomat'a… Vi kompren'as?..

— Jes…

— Je vi'a san'o…

Li re'akir'is la spir'o'n, ŝajn'is mem surpriz'it'a, ke li tiel ekzalt'iĝ'is.

— Est'as mal'mult'a'j hom'o'j, kun kiu'j mi pov'as parol'i sen'ĝen'e… Mi ne ŝok'is vi'n?

— Tut'e ne.

— Ceter'e, mi ne demand'is vi'n, kial vi dezir'is vid'i mi'n… Mi tiom ĝoj'eg'is pri tiu okaz'o, ke la demand'o ne ven'is al mi'a mens'o…

Kaj, li daŭr'ig'is kun ironi'o:

— Mi esper'as, ke ne tem'as pri mar'a jur'o, ĉu?

Maigret el'tir'is la leter'o'n el si'a poŝ'o.

— Hodiaŭ maten'e, mi ricev'is ĉi tiu'n mesaĝ'o'n per la poŝt'o. Ĝi ne est'as sub'skrib'it'a. Mi hav'as neniu'n cert'ec'o'n, ke ĝi ven'as de vi'a hejm'o…Mi pet'as vi'n nur bon'vol'e ekzamen'i ĝi'n…

Strang'e, kvazaŭ li est'us sens'iv'a ĉef'e per tuŝ'o'sent'o, la paper'o'n la advokat'o komenc'is palp'i.

— Ŝajn'as est'i la mi'a…Oni ne facil'e trov'as ĝi'n… Last'foj'e, mi dev'is pet'i mi'a'n gravur'ist'o'n mend'i ĝi'n de la fabrik'ant'o…

— Preciz'e tio ven'ig'is mi'n al vi.

Parendon ŝanĝ'is si'a'j'n okul'vitr'o'j'n, kruc'is si'a'j'n mal'long'a'j'n krur'o'j'n kaj li leg'is mov'ant'e la lip'o'j'n, ia'foj'e murmur'ant'e iu'j'n silab'o'j'n:

… Murd'o baldaŭ okaz'os… Ebl'e far'e de iu, kiu'n mi kon'as, ebl'e de mi mem…

Li atent'e re'leg'is la paragraf'o'n.

— Ŝajn'as, ke ĉiu vort'o est'is zorg'e elekt'it'a, ĉu ne?

— Tiu'n impres'o'n don'is al mi tiu ĉi bilet'o.

… Ĝi est'as, por tiel dir'i, ne'evit'ebl'a…

— Mal'pli plaĉ'as al mi ĉi tiu fraz'o, kiu hav'as i'o'n bombast'a'n…

Post'e, en'man'ig'ant'e la paper'o'n al Maigret, li ŝanĝ'is de'nov'e si'a'j'n okul'vitr'o'j'n:

— Strang'e…

Li ne est'as la hom'o de grand'a'j vort'o'j, de bombast'o. Strang'e. Per tio lim'iĝ'is li'a koment'o.

— Iu detal'o mir'ig'is mi'n, — klar'ig'is Maigret. — La aŭtor'o de tiu ĉi leter'o nom'as mi'n ne “sinjor'o komisar'o”, kiel far'as la plej'mult'a'j hom'o'j, sed laŭ mi'a oficial'a titol'o: “sinjor'o fak'komisar'o”…

— Ankaŭ mi pens'is pri tio. Ĉu vi send'is la anonc'o'n?

— Ĝi aper'os hodiaŭ vesper'e en Le Mond'e kaj morgaŭ maten'e en Le Figar'o.

Plej strang'e est'is, ke Parendon ne est'is surpriz'it'a aŭ ke, se li est'is surpriz'it'a, li tio'n ne montr'is. Li rigard'is la fenestr'o'n, la nod'hav'a'n trunk'o'n de maron'arb'o, kiam li'a'n atent'o'n al'tir'is mal'laŭt'a bru'o. Li ankaŭ ne est'is surpriz'it'a. Turn'ant'e la kap'o'n, li murmur'is:

— En'ir'u, kar'ul'in'o…

Kaj, ek'star'ant'e:

— Mi prezent'as al vi komisar'o'n Maigret mem.

La kvar'dek'jar'a vir'in'o, elegant'a, tre viv'a, bezon'is nur kelk'a'j'n sekund'o'j'n por ekzamen'i la komisar'o'n de'kap'e ĝis pied'e. Sen'dub'e, se est'us mal'grand'a kot'makul'o sur li'a mal'dekstr'a ŝu'o, ŝi est'us rimark'int'a ĝi'n.

— Mi est'as feliĉ'a ek'kon'i vi'n, sinjor'o komisar'o… Mi esper'as, ke vi ven'is ne por arest'i mi'a'n edz'o'n?.. Kun li'a povr'a san'o, vi est'us dev'ig'at'a met'i li'n en la fleg'ej'o'n de la prizon'o.

Ŝi ne mord'is. Ŝi dir'is tio'n ne malic'e, sed tamen dir'is ĝi'n, kun la plej gaj'a rid'et'o.

— Tem'as sen'dub'e pri iu el ni'a'j serv'ist'o'j?

— Mi ricev'is neniu'n plend'o'n koncern'e ili'n, kaj tio est'us la task'o de la kvartal'a komisar'o…

Ŝi okul'vid'e ard'e dezir'is sci'i, kial li est'as tie. Ŝi'a edz'o sent'is tio'n tiel bon'e kiel Maigret, sed neni'u el ambaŭ, kvazaŭ lud'e, eĉ iom'et'e alud'is pri tio.

— Kio'n vi opini'as pri ni'a armanjako?

Ŝi est'is rimark'int'a la glas'o'j'n.

— Mi esper'as, kar'ul'o, ke vi pren'is nur unu gut'o'n?..

Ŝi est'is hel'e vest'it'a, kun la kostum'o tajl'it'a jam ĉi-printemp'e.

— Nu, sinjor'o'j, mi las'as vi'n al vi'a'j afer'o'j… Mi vol'is avert'i vi'n, kar'ul'o, ke mi ne re'ven'os antaŭ la ok'a… Vi ja pov'as, ek'de la sep'a, re'kun'iĝ'i kun mi ĉe Hor'tens'e.

Ŝi ne tuj el'ir'is, trov'is la rimed'o'n, dum ambaŭ star'ant'a'j vir'o'j silent'is, rond'ir'i la ĉambr'o'n, trans'lok'ig'i cindr'uj'o'n sur tabl'et'o, re'vic'ig'ant'e libr'o'n.

— Ĝis re'vid'o, sinjor'o Maigret… Mi est'as feliĉ'a, kred'u mi'n, ke mi renkont'is vi'n… Vi est'as eg'e interes'a hom'o…

La pord'o re'ferm'iĝ'is. Parendon re'sid'iĝ'is. Li atend'is ankoraŭ moment'et'o'n, kvazaŭ la pord'o est'us rem'al'ferm'iĝ'ont'a. Li hav'is fin'e infan'a'n rid'o'n.

— Ĉu vi aŭd'is?

Maigret ne sci'is kio'n dir'i.

— “Vi est'as eg'e interes'a hom'o”… Ŝi furioz'as, ke vi dir'is neni'o'n al ŝi… Ne nur ŝi ne sci'as, kiu'cel'e vi ven'is, sed vi parol'is al ŝi nek pri ŝi'a rob'o, nek ĉef'e pri ŝi'a jun'ec'o… La plej grand'a ĝoj'o, kiu'n vi pov'is don'i al ŝi, est'us pren'i ŝi'n por mi'a fil'in'o…

— Ĉu vi hav'as fil'in'o'n?

— Jes, dek'ok'jar'a'n. Ŝi tra'pas'is la bakalaŭr'ekzamen'o'n kaj vizit'as kurs'o'n pri arkeologi'o… Ni ja vid'os, kiom tio daŭr'os… Last'jar'e ŝi vol'is iĝ'i laboratori'a help'ant'in'o… Mi ne oft'e vid'as ŝi'n, krom ĉe la manĝ'o'j, kiam ŝi degn'as manĝ'i kun ni. Mi hav'as ankaŭ dek'kvin'jar'a'n fil'o'n Jacques, kiu lern'as en la tri'a jar'o ĉe lice'o Racin'e… Est'as ĉio pri la famili'o…

Li parol'is laŭ leĝer'a manier'o, kvazaŭ la vort'o'j est'us ne'grav'a'j aŭ kvazaŭ li pri'mok'us si'n mem.

— Nu, mi perd'ig'as al vi temp'o'n kaj ni dev'us re'ven'i al vi'a bilet'o… Vid'u… Jen foli'o de mi'a leter'paper'o… Vi'a'j ekspert'o'j dir'os al vi, ĉu ĝi ver'e est'as la sam'a paper'o, sed mi jam antaŭ'e cert'as pri la rezult'o…

Li prem'is sonor'il'buton'o'n, atend'is, turn'it'a al la pord'o.

— Fraŭl'in'o Svag'a, bon'vol'u al'port'i al mi unu el la kovert'o'j, kiu'j serv'as por la liver'ant'o'j.

Li klar'ig'is:

— Ni pag'as la liver'ant'o'j'n per ĉek'o'j monat'fin'e… Est'us arogant'e pag'i ili'a'j'n faktur'o'j'n per gravur'it'a'j kovert'o'j, kaj ni do hav'as ordinar'a'j'n blank'a'j'n kovert'o'j'n.

La jun'ul'in'o al'port'is unu.

— Ankaŭ vi pov'os kompar'i… Se kovert'o kaj paper'o koincid'as, vi hav'os la kvazaŭ'a'n cert'ec'o'n, ke la leter'o el'ir'is de tie ĉi…

Tio ne ŝajn'is super'mezur'e mal'trankvil'ig'i li'n.

— Vi vid'as neniu'n kial'o'n, kiu pov'is instig'i iu'n skrib'i tiu'n leter'o'n?

Li rigard'is al Maigret, unu'e kun mir'konstern'iĝ'o, post'e kun iom sen'iluzi'iĝ'int'a mien'o.

— Kial'o'j?.. Mi ne atend'is tiu'n vort'o'n, sinjor'o Maigret… Mi kompren'as, ke vi dev'is far'i tiu'n demand'o'n… Sed kial kial'o'j?.. Sen'dub'e ĉiu hav'as iu'j'n, konsci'e aŭ ne'sci'at'e…

— Ĉu est'as mult'a'j kun'loĝ'ant'o'j en tiu apartament'o?

— Loĝ'ant'a'j tag'e kaj nokt'e ne est'as tre mult'a'j… Mi'e edz'in'o kaj mi, kompren'ebl'e…

— Vi dorm'as en apart'a'j ĉambr'o'j?

Li hav'is tre vigl'a'n rigard'o'n, kvazaŭ Maigret est'us poent'int'a.

— Kiel vi tio'n diven'is?

— Mi ne sci'as… Mi demand'is sen'pri'pens'e…

— Est'as ekzakt'e, ke ni dorm'as en apart'a'j ĉambr'o'j… Mi'a edz'in'o ŝat'as en'lit'iĝ'i mal'fru'e kaj pigr'um'i maten'e en la lit'o, dum mi est'as, mal'e, fru'lev'iĝ'em'a… Vi pov'os ceter'e promen'i laŭ'plaĉ'e tra ĉiu'j ĉambr'o'j… Mi dir'u tuj al vi, ke ne mi elekt'is la lok'o'n, nek aranĝ'is kio'n ajn…

» Kiam mi'a bo'patr'o (ek'rigard'o al la unu'a prezid'ant'o) emerit'iĝ'is kaj ir'is viv'i en Vendeo, est'is tiam spec'o de famili'konsili'o… Ili est'as kvar frat'in'o'j, ĉiu'j edz'in'iĝ'int'a'j… Oni, por tiel dir'i, part'ig'is antaŭ'temp'e la hered'aĵ'o'n, kaj mi'a edz'in'o ricev'is tiu'n ĉi apartament'o'n kun tio, kio est'as en ĝi, inkluziv'e de la portret'o kaj la bust'o'j…

Li ne rid'is, ne rid'et'is, est'is pli subtil'e.

— Unu el ŝi'a'j frat'in'o'j hered'os la kastel'et'o'n en Vendeo, en la arb'ar'o de Vouvant, kaj la du ceter'a'j divid'os inter si la valor'paper'o'j'n… La famili'o Gassin de Beaulieu posed'as mal'nov'a'n fortun'o'n, kaj tiel est'as io por ĉiu'j…

» Mi do ne tut'e est'as en mi'a hejm'o, sed ĉe mi'a bo'patr'o, kaj nur la libr'o'j, la mebl'o'j de mi'a ĉambr'o kaj ĉi tiu skrib'o'tabl'o aparten'as al mi…

— Vi'a patr'o ankoraŭ viv'as, ĉu ne?

— Li loĝ'as preskaŭ vid'al'vid'e, en strat'o Miromesnil, en apartament'o, kiu'n li aranĝ'is por si'a mal'jun'aĝ'o. Li est'as vidv'o de tri'dek jar'o'j… Li est'is kirurg'o…

— Fam'a kirurg'o…

— Bon'e… Ankaŭ tio'n vi sci'as… Do, vi cert'e sci'as, ke li'a pasi'o est'is ne la artikol'o 64, sed la vir'in'o'j… Ni hav'is apartament'o'n sam'e vast'a'n, sed mult'e pli modern'a'n, ol ĉi tiu, en strat'o d’Aguesseau… Mi'a frat'o, neŭr'olog'o, okup'as ĝi'n kun si'a edz'in'o…

» Jen pri la famili'o…Mi jam parol'is al vi pri mi'a fil'in'o Paulette kaj pri ŝi'a frat'o Jacques… Sci'u, ke se vi hazard'e vol'os est'i simpati'a al ŝi, ke mi'a fil'in'o nom'ig'as si'n Bambi kaj ke ŝi obstin'as nom'i si'a'n frat'o'n Gus… Mi supoz'as, ke tio ne daŭr'os ĉe ili… Ali'e, tio ja ne tiel grav'as… Pri la serv'ist'ar'o, kiel dir'us mi'a edz'in'o, vi vid'is la ĉef'serv'ist'o'n Ferdinand'o… Li'a famili'a nom'o est'as Fauchois… Li ven'as el Berry, kiel mi'a famili'o… Fraŭl'o… Li'a ĉambr'o est'as fund'e de la kort'o, super la garaĝ'o'j… Liz'a, la ĉambr'ist'in'o, dorm'as en la apartament'o, kaj iu sinjor'in'o Marchand ven'as ĉiu'tag'e por mastr'um'ad'o… Mi forges'is sinjor'in'o'n Vauquin, la kuir'ist'in'o'n, kies edz'o est'as kuk'ist'o kaj kiu nepr'e vol'as hejm'e'n'ir'i vesper'e… Sed vi ne pren'as not'o'j'n?

Maigret nur rid'et'is, kaj post'e li ek'star'is kaj paŝ'is al cindr'uj'o sufiĉ'e grand'a por mal'ŝtop'i si'a'n pip'o'n.

— Nun, mi'a'flank'e, por tiel dir'i… Vi vid'is fraŭl'in'o'n Svag'a… Est'as ŝi'a ver'a nom'o kaj ŝi ne trov'as ĝi'n rid'ind'a… Mi ĉiam nom'is mi'a'j'n sekretari'in'o'j'n per ili'a famili'a nom'o… Ŝi neniam parol'as pri si'a person'a viv'o kaj neces'us, ke mi ir'u konsult'i la dosier'o'j'n por kon'i ŝi'a'n adres'o'n…

» Mi sci'as nur, ke ŝi vetur'as metro'e por hejm'e'n'ir'i kaj ke mi pov'as re'ten'i ŝi'n vesper'e ne ĉagren'ant'e ŝi'n… Ŝi hav'as ĉirkaŭ du'dek kvar aŭ du'dek kvin jar'o'j'n, kaj ŝi mal'oft'e est'as mal'bon'humor'a…

» Por help'i mi'n en mi'a kabinet'o, mi hav'as staĝ'ant'o'n eg'e ambici'a'n, nom'at'a'n Renat'o Tort'u, kies ofic'ej'o trov'iĝ'as fund'e de la koridor'o.

» Fin'e, rest'as tiu, kiu'n ni nom'as skrib'ist'o, knab'o ĉirkaŭ du'dek'jar'a ĵus al'ven'int'a el Svis'land'o, kiu hav'as, mi supoz'as, ambici'o'j'n de dram'ist'o… Li serv'as por ĉio… Spec'o de ofic'ej'a komiz'o…

» Kiam oni komisi'as al mi iu'n afer'o'n, est'as preskaŭ ĉiam tre grav'a afer'o, kiu koncern'as milion'o'j'n aŭ eĉ cent'o'j'n da milion'o'j, kaj okaz'as tiam al mi, dum unu aŭ plur'a'j semajn'o'j, labor'i tag'e kaj nokt'e… Post'e, oni re'fal'as en rutin'o'n kaj mi hav'as temp'o'n…

Li ruĝ'iĝ'is, rid'et'is…

— … okup'iĝ'i pri ni'a artikol'o 64, sinjor'o Maigret… Neces'os ja, ke vi iam dir'u al mi, kio'n vi opini'as pri ĝi… Dum'e mi don'os instrukci'o'j'n al ĉiu, por ke vi cirkul'u laŭ'plaĉ'e en la apartament'o kaj por ke oni respond'u kun plen'a sincer'ec'o al vi'a'j demand'o'j…

Maigret rigard'is li'n, mal'seren'a, sci'vol'ant'e, ĉu li hav'is antaŭ si lert'a'n aktor'o'n aŭ, mal'e, povr'a'n debil'a'n hom'o'n, kiu konsol'is si'n per subtil'a humur'o.

— Mi cert'e ven'os morgaŭ antaŭ'tag'mez'e, sed mi ne ĝen'os vi'n.

— Tiu'okaz'e, probabl'e est'os mi, kiu ĝen'os vi'n.

Ili man'prem'is, kaj est'is preskaŭ infan'a man'o, kiu'n la komisar'o ten'is en la si'a.

— Dank'o'n pro vi'a akcept'o, sinjor'o Parendon.

— Dank'o'n pro vi'a vizit'o, sinjor'o Maigret.

La advokat'o sekv'is li'n trot'et'ant'e ĝis la lift'o.

3

Est'is en strat'o Miromesnil, vestiĝ'o de pas'int'a'j tag'o'j, mal'lum'a restoraci'et'o, kie la menu'o est'is ankoraŭ skrib'it'a sur ardez'o kaj kie, tra vitr'a pord'o, oni vid'is la mastr'in'o'n, enorm'a'n sur gamb'o'j kiel kolon'o'j, celebr'ant'a'n ĉe si'a forn'o.

La kutim'a'j klient'o'j hav'is si'a'j'n buŝ'tuk'o'j'n en fak'o'j kaj kun'tir'is la brov'o'j'n, kiam ili'a sid'lok'o est'is okup'it'a. Tio mal'oft'e okaz'is, ĉar la kelner'in'o ne am'is nov'a'j'n vizaĝ'o'j'n. Kelk'a'j mal'jun'a'j inspektor'o'j de strat'o de Saussaies frekvent'is tiu'n lok'o'n kaj ankaŭ ofic'ist'o'j, kiu'j'n oni nun mal'mult'e vid'as kaj kiu'j'n oni imag'as kun nigr'a'j super'manik'o'j antaŭ eks'mod'a'j nigr'a'j skrib'o'tabl'o'j.

La mastr'o, ĉe si'a bufed'o, re'kon'is la komisar'o'n kaj ven'is akcept'i li'n.

— Jam mult'a'n temp'o'n oni ne plu vid'as vi'n en la kvartal'o… Ĉiu'okaz'e vi pov'as fier'i, ke vi bon'e flar'kapabl'as… Est'as anduj'et'o…

Maigret ŝat'is de temp'o al temp'o manĝ'i tiel sol'a, las'ant'e si'a'n rigard'o'n vag'i sur eks'mod'a dekor'o, sur hom'o'j, kiu'j plej oft'e labor'as en mal'antaŭ'a'j kort'o'j, kie trov'iĝ'as ne'atend'it'a'j ofic'ej'o'j, kont'revizor'o'j, lombard'o'j, ortopedistoj, mark'o'vend'ist'o'j.

Kiel li volont'e dir'is, li re'maĉ'is. Li ne pens'is. Li'a spirit'o vag'is de unu ide'o al ali'a, de unu bild'o al ali'a, miks'ant'e foj'e mal'nov'a'j'n afer'o'j'n kun la kur'ant'a afer'o.

Parendon fascin'is li'n. En li'a spirit'o, dum li gust'um'is la anduj'et'o'n suk'a'n kaj krust'ec'a'n kun frit'it'a'j ter'pom'o'j sen gras'odor'o, la gnom'o al'pren'is aspekt'o'j'n jen kor'tuŝ'a'j'n, jen tim'ig'a'j'n.

— La artikol'o 64, sinjor'o Maigret!.. Ne forges'u la artikol'o'n 64!..

Ĉu ver'e est'is, por li, obsed'o? Kial tiu advokat'o pri afer'o'j, kiu'n oni ven'is konsult'i de ĉie, grand'kost'e, pri mar'a'j afer'o'j, hipnot'is si'n pri la sol'a artikol'o de la Kod'o koncern'ant'a la hom'a'n respons'ec'o'n?

Ho! Si'n'gard'e. Ne don'ant'e la plej mal'grand'a'n difin'o'n de frenez'ec'o. Kaj lim'ig'ant'e ĝi'n al la moment'o de la ag'o, t. e. en la moment'o de la krim'o.

Li kon'is kelk'a'j'n mal'nov'a'j'n spert'ul'o'j'n pri psikiatri'o el tiu'j, kiu'j'n la juĝ'ist'o'j volont'e elekt'as kiel ekspert'o'j'n ĉar ili ne serĉ'as subtil'aĵ'o'j'n.

Tiu'j, por lim'ig'i la respons'ec'o'n de krim'ul'o, kon'as nur lez'o'j'n kaj mis'form'aĵ'o'j'n de cerb'o, aŭ ankaŭ epilepsi'o'n, ĉar la Pun'kod'o menci'as ĝi'n en la sekv'ant'a artikol'o.

Sed kiel demonstr'i, ke hom'o, en la moment'o mort'ig'i ali'a'n, en la preciz'a minut'o de la murd'a gest'o, est'is en plen'a posed'o de si'a'j kapabl'o'j? Kiel, des pli, asert'i, ke li est'is kapabl'a rezist'i al si'a impuls'o?

La artikol'o 64, jes… Maigret oft'e diskut'is pri ĝi, precip'e kun si'a mal'nov'a amik'o Pardon. Pri ĝi oni diskut'is ankaŭ en ĉiu kongres'o de Inter'naci'a Asoci'o pri Krim'ologi'o kaj ekzist'as dik'a'j verk'o'j pri tiu tem'o, preciz'e, kiu'j plen'ig'is plej'grand'part'e la bibliotek'o'n de Parendon.

— Nu? Bon'gust'as?

La gaj'mien'a mastr'o plen'ig'is li'a'n glas'o'n per Boĵolezvino ebl'e iom jun'a, sed taŭg'e frukt'o'gust'a.

— Vi'a edz'in'o ne mal'spert'iĝ'is…

— Ŝi est'os kontent'a, se vi ir'os dir'i tio'n al ŝi antaŭ ol for'ir'i…

La apartament'o est'is laŭ la bild'o de hom'o kiel Gassin de Beaulieu, kutim'a je ermen'pelt'o, komandor'o de la Honor'a Legi'o, kiu neniam dub'is pri la Kod'o, pri la jur'o nek pri si mem.

Ĉirkaŭ Maigret sid'is ĉe'tabl'e mal'dik'ul'o'j, dik'ul'o'j, tri'dek'jar'ul'o'j kaj kvin'dek'jar'ul'o'j. Preskaŭ ĉiu'j manĝ'is sol'a'j, kun la rigard'o perd'it'a en la vaku'o aŭ fiks'a sur gazet'paĝ'o, kaj hav'ant'a'j komun'e tiu'n apart'a'n patin'o'n pro la humil'a kaj monoton'a viv'o.

Oni inklin'as imag'i la hom'o'j'n tia'j, kia'j oni vol'us, ke ili est'u. Nu, unu hav'is mal'rekt'a'n naz'o'n aŭ dekliv'a'n menton'o'n, ali'a tro mal'alt'a'n ŝultr'o'n, dum li'a najbar'o est'is dik'ventr'a. Du'on'o de la vert'o'j est'is sen'har'a'j kaj pli ol du'on'o de la manĝ'ant'o'j sur'hav'is okul'vitr'o'j'n.

Kial Maigret pens'is pri tio? Nenial. Ĉar Parendon, en si'a vast'a ofic'ej'o, aspekt'is kiel gnom'o, iu'j dir'us pli kruel'e: kiel simi'o.

Sinjor'in'o Parendon, ŝi… Li apenaŭ vid'is ŝi'n. Ŝi far'is nur mal'long'a'n aper'o'n, kvazaŭ por liver'i al li specimen'o'n de si'a bril'a person'ec'o. Kiel form'iĝ'is tiu par'o? Hazard'e pro iu okaz'a renkont'iĝ'o aŭ pro iu'j famili'a'j trakt'ad'o'j?

Inter ili ambaŭ est'is Gus, kiu zorg'is pri alt'fidel'a muzik'o kaj elektron'ik'o en si'a ĉambr'o kun la fil'o de la kuk'ist'o… Li est'is pli grand'a, pli fort'a, ol si'a patr'o, feliĉ'e, kaj, laŭ la opini'o de fraŭl'in'o Svag'a, li est'is stabil'a knab'o…

Est'is ankaŭ li'a frat'in'o Bambi, kiu stud'is arkeologi'o'n. Ĉu ŝi ver'e intenc'is esplor'i iam la dezert'o'j'n de Proksim'a Orient'o, aŭ ĉu ŝi'a'j stud'o'j est'is nur alibi'o?

Fraŭl'in'o Svag'a vigl'e defend'is si'a'n ĉef'o'n, kun kiu ŝi tamen hav'is okaz'o'n amor'i nur kaŝ'e, sur tabl'o'angul'o.

Kial ili ne rendevu'is ali'lok'e, diabl'e! Ĉu ambaŭ tiel tim'is sinjor'in'o'n Parendon? Aŭ ĉu pro kulp'o'sent'o ili nepr'e vol'is konserv'i al si'a'j am'rilat'o'j tiu'n karakter'o'n ŝtel'a'n kaj improviz'a'n?

Est'is ankaŭ la eks'legi'an'o, nun ĉef'serv'ist'o, la kuir'ist'in'o kaj la mastr'um'ist'in'o, kiu'j mal'am'is unu la ali'a'n pro demand'o'j pri labor'hor'o'j kaj salajr'o. Post'e ĉambr'ist'in'o antaŭ'nom'at'a Liz'a, kiu'n Maigret ne kon'is, kaj pri kiu oni preskaŭ ne parol'is al li.

Est'is Renat'o Tort'u, kiu kuŝ'is unu'foj'e kun la sekretari'in'o kaj nun pli'daŭr'ig'is si'a'n fianĉ'ig'o'n kun ali'a vir'in'o, kaj fin'e la svis'o Juli'e'n Baud, kiu far'is, kiel plum'knar'ist'o, si'a'n spert'ad'o'n de Parizo, antaŭ ol lanĉ'i si'n en teatr'o'n.

Kiu'flank'e est'is unu'j kaj la ali'a'j? Flank'e de Gassin? Flank'e de Parendon?

Iu, ĉiu'okaz'e, vol'is mort'ig'i iu'n.

Kaj mal'supr'e, kiel ironi'e, eks'inspektor'o de la Naci'a Sekur'ec'o deĵor'is kiel serv'ist'o.

Vid'al'vid'e, la ĝarden'o'j de la prezident'o de la Respublik'o kaj, tra la fru'e ek'verd'iĝ'ant'a'j arb'o'j, la fam'a peron'o, kie oni fotograf'is ĉi tiu'n man'prem'ant'a'n al disting'it'a'j gast'o'j.

Ĉu ne sent'ebl'is iu ne'koher'ec'o? La kaf'ej'o ĉirkaŭ Maigret ŝajn'is pli real'a, pli solid'a. Tio est'is ĉiu'tag'a viv'o. Ne'grav'ul'o'j, cert'e, sed oni nombr'as pli da ne'grav'ul'o'j ol da ali'a'j hom'o'j, eĉ se oni mal'pli rimark'as ili'n, se ili vestiĝ'as mal'hel'e, parol'as mal'pli laŭt'e, ŝtel'paŝ'as apud'mur'e aŭ prem'iĝ'as en la metro'o.

Oni sen'pet'e serv'is al li rum-baba'o'n abund'e kovr'it'a'n per ŝaŭm'krem'o, ali'a'n special'aĵ'o'n de la mastr'in'o, al kiu Maigret ne forges'is ir'i man'prem'i en la kuir'ej'o. Li dev'is eĉ kis'i ŝi'n sur ambaŭ vang'o'j. Est'is la tradici'o.

— Vi ne plu rest'os tiel long'e sen vizit'i ni'n, mi esper'as?

Se la murd'ist'o atend'os, Maigret risk'as oft'e re'ven'i…

Ĉar li re'pens'is pri la murd'ist'o, pri la murd'ont'o, kiu ankoraŭ ne est'is tiu. Pri la latent'a murd'ont'o.

Ĉu ne est'as en Parizo mil'o'j kaj mil'o'j da latent'a'j murd'ont'o'j?

Kial tiu sent'is la bezon'o'n antaŭ'e avert'i Maigret? Pro spec'o de romantik'ec'o? Por al'tir'i la atent'o'n? Por hav'i iam li'a'n atest'aĵ'o'n? Aŭ ankaŭ por ke oni re'ten'u li'n ag'i?

Kia'manier'e ebl'as re'ten'i li'n?

Maigret en la sun'lum'o supr'e'n'ir'is ĝis Saint-Philippe-du-Roule turn'is mal'dekstr'e'n, halt'ant'e foj'e antaŭ vitrin'o: tre mult'e'kost'a'j objekt'o'j, oft'e sen'util'a'j, tamen ili est'is vend'at'a'j.

Li preter'pas'is la Paper'vend'ej'o'n Roma'n, kie li amuz'iĝ'is leg'ant'e sur vizit'kart'o'j aŭ gravur'it'a'j invit'il'o'j la nom'o'j'n el la almanak'o de Gotha. De tie ĉi el'ir'is la leter'paper'o, kiu ĉio'n kaŭz'is. Sen tiu'j sen'nom'a'j bilet'o'j, Maigret ankoraŭ nun neni'o'n sci'us pri Parendon, Gassin de Beaulieu, la onkl'in'o'j, la onkl'o'j, la kuz'o'j kaj la kuz'in'o'j.

Ali'a'j, sam'e kiel li, paŝ'is laŭ'long'e de la trotuar'o'j pro la plezur'o palpebr'um'i en la sun'lum'o kaj spir'i aer'o'n, kie pas'is varm'et'a'j ond'o'j. Li sent'is em'o'n ŝultr'o'lev'i, salt'i en la unu'a'n aŭtobus'o'n kun platform'o kaj re'vetur'i al Quai des Orfèvres.

— Fek por la Parendon-oj!

Tie, li ebl'e trov'us povr'a'n ul'o'n, kiu ver'e mort'ig'is, ĉar li jam ne pov'is far'i ali'e, aŭ ankaŭ jun'a'n sovaĝ'ul'o'n, ven'int'a'n el Marsejlo aŭ Bastia, kiu murd'is rival'o'n, por kred'ig'i al si, ke li est'as vir'o.

Li sid'iĝ'is ĉe teras'o, apud braĝ'uj'o, por trink'i si'a'n kaf'o'n. Post'e li en'ir'is kaj en'ferm'iĝ'is en la telefon'bud'o.

— Parol'as Maigret… Ven'ig'u iu'n de mi'a ofic'ej'o, mi pet'as… Kiu'n ajn… Janvier, Lucas aŭ Lapointe prefer'e…

Est'is Lapointe, kiu respond'is.

— Neni'o nov'a, fil'et'o?

— Telefon'vok'o de sinjor'in'o Parendon. Ŝi vol'is parol'i al vi person'e kaj est'is al mi eg'e mal'facil'e kompren'ig'i al ŝi, ke vi tag'manĝ'is kiel ĉiu'j…

— Kio'n ŝi vol'is?

— Ke vi vizit'u ŝi'n kiel ebl'e plej baldaŭ…

— En ŝi'a hejm'o?

— Jes… Ŝi atend'os vi'n ĝis la kvar'a… Pli mal'fru'e, ŝi hav'as grav'a'n rendevu'o'n…

— Sen'dub'e kun si'a friz'ist'o… Est'as ĉio?

— Ne… Sed la ceter'o est'as ebl'e blag'o… Antaŭ du'on'hor'o, la telefon'ist'in'o hav'is iu'n sur'lini'e, vir'o'n aŭ vir'in'o'n, ŝi ne sci'as, strang'a voĉ'o, kiu pov'us est'i tiu de infan'o… Ĉiu'okaz'e, la person'o anhel'is, pro urĝ'o aŭ emoci'o, kaj ĝi prononc'is tre rapid'e:

» — Dir'u al komisar'o Maigret, ke li rapid'u…

» La telefon'ist'in'o ne hav'is temp'o'n far'i demand'o'n; oni jam mal'ŝalt'is.

» Ĉi-foj'e, ne plu tem'as pri leter'o kaj tial mi sci'vol'as…

Maigret preskaŭ respond'is al li:

— Sci'vol'u pri neni'o.

Li mem sci'vol'is pri neni'o. Li ne prov'is lud'i per enigm'o'j, kio ne mal'help'is est'i mal'trankvil'a.

— Dank'o'n, knab'o. Mi est'as tuj ir'ont'a al la avenu'o Marigny. Se est'os io nov'a, oni pov'os vok'i mi'n tie.

La fingr'o'spur'o'j, sur ambaŭ leter'o'j, est'is sen'rezult'a'j. Jam de jar'o'j la kompromit'a'j spur'o'j pli kaj pli mal'oft'as, ĉar oni tiom parol'is pri ili en la gazet'o'j kaj roman'o'j, ĉe televid'o, ke la plej et'mens'a'j mal'bon'far'ul'o'j est'as si'n'gard'a'j.

Li pas'is preter la pord'ist'ej'o, kie la eks'inspektor'o de la strat'o de Saussaies li'n salut'is kun respekt'em'a familiar'ec'o. Rolls tra'pas'is la porĉ'o'n kun neni'u mal'antaŭ la ŝofor'o. Maigret supr'e'n'ir'is al la unu'a etaĝ'o, sonor'ig'is.

— Bon'a'n tag'o'n, Ferdinand'o…

Ĉu li ne iĝ'is iu el la dom'an'ar'o?

— Mi konduk'os vi'n al la sinjor'in'o…

Ferdinand'o est'is avert'it'a. Ŝi neni'o'n las'is al la hazard'o. Sen'ig'it'a de si'a ĉapel'o, kiel en la restoraci'o'j, li unu'a'foj'e tra'ir'is vast'eg'a'n salon'o'n, kiu pov'us est'i tiu de ministr'ej'o. Neni'u person'a objekt'o ekster'lok'iĝ'is, nek skarp'o, nek cigared'ing'o, nek mal'ferm'it'a libr'o. Neni'u stump'o en la cindr'uj'o'j. Tri alt'a'j fenestr'o'j rigard'ant'a'j al la kviet'a kort'o, kiu'n nun inund'is sun'lum'o kaj kie oni ne plu lav'is vetur'il'o'n.

Koridor'o. Kurb'o. La apartament'o ŝajn'is hav'i centr'a'n part'o'n kaj du al'o'j'n, kiel la mal'nov'a'j kastel'o'j. Stri'o de ruĝ'a plank'tapiŝ'o sur la plank'o kun marmor'a'j slab'o'j. Ĉiam tiu'j tro alt'a'j plafon'o'j, kiu'j ŝajn'ig'as oni'n pli mal'alt'a.

Ferdinand'o frap'et'is al du'klap'a pord'o, kiu'n li mal'ferm'is sen atend'i kaj anonc'is:

— Komisar'o Maigret…

Li trov'iĝ'is en buduar'o, kie est'is neni'u, sed tuj sinjor'in'o Parendon ek'aper'is el najbar'a ĉambr'o, kun la brak'o antaŭ'e, paŝ'ant'e renkont'e'n al Maigret, al kiu ŝi vigl'e man'prem'is.

— Mi est'as konfuz'it'a, sinjor'o komisar'o, ke mi telefon'is al vi, aŭ pli ĝust'e, ke mi telefon'is al unu el vi'a'j ofic'ist'o'j…

Ĉio tie est'is blu'a, la brok'it'a silk'o, kiu kovr'is la mur'o'j'n, la fotel'o'j en la stil'o de Ludovik'o la XVI-a, la plank'tapiŝ'o; eĉ la ĉin'a tapiŝ'o kun flav'a'j desegn'aĵ'o'j hav'is blu'a'n fon'o'n.

Ĉu nur hazard'e je la du'a post'tag'mez'e ŝi ankoraŭ est'is vest'it'a en turkis'blu'a negliĝ'o?

— Sen'kulp'ig'u mi'n, ke mi akcept'as vi'n en mi'a tru'o, kiel mi dir'as, sed ĝi est'as la nur'a lok'o, kie oni ne est'as sen'ĉes'e ĝen'at'a…

La pord'o, tra kiu ŝi en'ir'is, rest'is du'on'mal'ferm'it'a kaj li ek'vid'is tualet'mebl'o'n, ankaŭ en la stil'o de Ludovik'o la XVI-a, montr'ant'a, ke tio est'as ŝi'a dorm'o'ĉambr'o.

— Sid'iĝ'u, mi pet'as…

Ŝi montr'is al li fragil'a'n fotel'o'n, en kiu'n la komisar'o si'n'gard'e ŝov'iĝ'is, promes'ant'e al si ne tro mov'iĝ'i.

— Nepr'e fum'u vi'a'n pip'o'n…

Eĉ se li ne dezir'us tio'n! Ŝi vol'is li'n kiel sur la fotograf'aĵ'o'j en la gazet'o'j. Ankaŭ la fotograf'ist'o'j ne forges'is memor'ig'i al li:

— Vi'a'n pip'o'n, sinjor'o komisar'o…

Kvazaŭ li suĉ'us si'a'n pip'o'n de maten'e ĝis vesper'e! Kaj se li dezir'us fum'i cigared'o'n? Aŭ cigar'o'n? Aŭ tut'e ne fum'i?

Li ne ŝat'is la fotel'o'n en kiu li sid'is kaj li antaŭ'tim'is aŭd'i ĝi'n krak'i sen'avert'e. Li ne ŝat'is tiu'n blu'a'n buduar'o'n, tiu'n blu'vest'it'a'n vir'in'o'n, kiu direkt'is al li svag'a'n rid'et'o'n.

Ŝi sid'iĝ'is en kusen'fotel'o'n kaj ek'brul'ig'is cigared'o'n per or'a fajr'il'o, kia'j'n li vid'is en la vitrin'o de Cartier. La cigared'skatol'o est'is or'a.Cert'e en ĉi tiu'j ĉambr'o'j mult'a'j objekt'o'j est'is far'it'a'j el or'o.

— Mi est'as iom ĵaluz'a, ke vi okup'iĝ'is pri tiu et'a Svag'a antaŭ ol okup'iĝ'i pri mi. Hodiaŭ maten'e…

— Mi ne est'us kuraĝ'int'a tiel fru'e ĝen'i vi'n…

Ĉu li nun far'iĝ'os iu mond'um'a Maigret? Li riproĉ'is si'n pri si'a propr'a mild'ec'o.

— Oni sen'dub'e rakont'is al vi, ke mi el'lit'iĝ'as mal'fru'e kaj ke mi pigr'um'as en mi'a apartament'o ĝis la du'a… Tio est'as ver'a kaj mal'ver'a… Mi hav'as tre grand'a'n aktiv'ec'o'n, sinjor'o Maigret, kaj, real'e, mi komenc'as mi'a'j'n tag'o'j'n tre fru'e…

» Unu'e, ĉi tiu'n grand'a'n dom'o'n mi dev'as direkt'i. Se mi ne telefon'us mem al la liver'ant'o'j, mi ne sci'as, kio'n ni manĝ'us, nek kiu'j'n faktur'o'j'n ni ricev'us monat'fin'e… Sinjor'in'o Vauquin est'as bon'eg'a kuir'ist'in'o, sed la telefon'o ankoraŭ tim'ig'as ŝi'n kaj ig'as ŝi'n balbut'i… La infan'o'j rab'as mi'a'n temp'o'n… Kvankam ili nun est'as grand'a'j, neces'as, ke mi zorg'u pri ili'a'j vest'aĵ'o'j, pri ili'a'j aktiv'aĵ'o'j…

» Sen mi, Gus viv'us la tut'a'n jar'o'n en tik'a pantalon'o, pulover'o kaj tenis'sandal'o'j…

» Ne grav'as… Mi ne parol'as pri la almoz'don'a'j asoci'o'j, al kiu'j mi dediĉ'as mi'n… Al iu'j ali'a'j sufiĉ'as send'i ĉek'o'n, ĉe'est'i en almoz'don'a koktel'o, sed, kiam tem'as pri real'a labor'o, oni ne plu trov'as iu'n…

Li atend'is, pacienc'a, ĝentil'a, tiel pacienc'a kaj tiel ĝentil'a, ke ŝi eg'e mir'is.

— Mi imag'as, ke ankaŭ vi hav'as mal'kviet'a'n viv'o'n…

— Vi sci'as, sinjor'in'o, mi ja est'as nur ŝtat'ofic'ist'o…

Ŝi rid'is, montr'ant'e ĉiu'j'n si'a'j'n dent'o'j'n, fin'o'n de roz'a lang'o. Ŝi'a lang'o est'is tre pint'a, tio mir'frap'is li'n. Ŝi est'is blond'a, preskaŭ flav'ruĝ'a, kun okul'o'j, kiu'j'n oni nom'as verd'a'j, sed kiu'j est'as plej'oft'e griz'ec'a'j.

Ĉu ŝi hav'is kvar'dek jar'o'j'n? Iom pli? Iom mal'pli? Kvar'dek kvin? Est'is ne'ebl'e dir'i tio'n, tiom oni sent'is la labor'o'n de la kosmetik'a salon'o.

— Mi dev'os ripet'i tiu'n fraz'o'n al Ĵaklino… Ŝi est'as la edz'in'o de la ministr'o pri intern'a'j afer'o'j, unu el mi'a'j bon'a'j amik'in'o'j…

Bon'e! Li est'is avert'it'a. Ŝi ne mal'fru'is por lud'i si'a'n unu'a'n atut'o'n.

— Ŝajn'as, ke mi ŝerc'as… Mi ŝerc'as… Sed kred'u, ke tio est'as nur ŝajn'o… Real'e, sinjor'o Maigret, mi est'as turment'at'a per ĉio okaz'ant'a, eĉ pli ol turment'at'a…

Kaj, ne'atend'it'e:

— Kia vi trov'is mi'a'n edz'o'n?

— Tre simpati'a…

— Kompren'ebl'e… Tio'n oni ĉiam dir'as… Mi parol'as pri…

— Li est'as tre inteligent'a, kun rimark'ind'a inteligent'ec'o kaj…

Ŝi mal'pacienc'iĝ'is… Ŝi sci'is, kio'n ŝi vol'is dir'i, kaj li inter'romp'is ŝi'n. Maigret, observ'ant'a la man'o'j'n, rimark'is, ke ili est'is pli mal'jun'a'j, ol la vizaĝ'o.

— Mi kred'as li'n ankaŭ kun grand'a sent'em'o…

— Se vi est'us tut'e sincer'a, ĉu vi ne dir'us: kun tro'a sent'em'o?

Li mal'ferm'is la buŝ'o'n sed ĉi-foj'e est'is ŝi, kiu gajn'is plu'dir'ant'e:

— Kelk'foj'e li tim'ig'as mi'n, tiom li intern'iĝ'as en si mem. Li est'as sufer'ant'a hom'o. Mi ĉiam sci'is i'o'n. Kiam mi edz'ig'is li'n, en mi'a am'o est'is iu doz'o da kompat'o…

Li ŝajn'ig'is si'n stult'a.

— Kial?

Ŝi est'is dum moment'o konfuz'it'a.

— Sed… Sed, fin'e, vi vid'is li'n… Jam de si'a infan'aĝ'o, li cert'e hont'is pri si'a fizik'a aspekt'o…

— Li ne est'as grand'a. Ali'a'j, ol li…

— Nu, komisar'o, — ŝi ekscit'iĝ'is, — ni sincer'e parol'u… Mi ne sci'as, kiu hered'aĵ'o pez'as sur li, aŭ pli ĝust'e mi tio'n tro bon'e sci'as… Li'a patr'in'o est'is jun'a fleg'ist'in'o ĉe Laennec-hospital'o, pli ĝust'e serv'o'knab'in'o, kaj est'is nur dek'ses'jar'a, kiam profesor'o Parendon graved'ig'is ŝi'n… Kial, kiel kirurg'o, li ne far'is operaci'o'n?.. Ĉu ŝi minac'is li'n per skandal'o?.. Mi ne sci'as… Mi nur sci'as, ke Emil'o nask'iĝ'is post sep monat'o'j… Li est'as fru'nask'it'o…

— La plej'mult'o el la fru'nask'it'o'j iĝ'as normal'a'j infan'o'j…

— Vi trov'as li'n normal'a, vi?

— En kiu senc'o?

Ŝi nervoz'e esting'is cigared'o'n por ek'brul'ig'i ali'a'n.

— Sen'kulp'ig'u mi'n… Vi don'as al mi la impres'o'n evit'i respond'o'n, ne vol'i kompren'i…

— Kompren'i kio'n?

Ŝi ne kapabl'is plu rezist'i, abrupt'e ek'star'is kaj komenc'is paŝ'i tie'n kaj re'e'n sur la ĉin'a tapiŝ'o.

— Kompren'i kial mi est'as mal'trankvil'a, kial, vulgar'e dir'it'e, mi far'as al mi mal'bon'a'n sang'o'n! Jam de preskaŭ du'dek jar'o'j, mi klopod'as por protekt'i li'n, feliĉ'ig'i li'n, don'i al li normal'a'n viv'o'n….

Li silent'e plu'fum'is si'a'n pip'o'n sekv'ant'e ŝi'n per la okul'o'j. Ŝi sur'hav'is tre elegant'a'j'n pantofl'o'j'n cert'e laŭ'mezur'e far'it'a'j'n.

— Tiu'j leter'o'j, pri kiu'j li parol'is al mi… Mi ne sci'as, kiu skrib'is ili'n, sed ili sufiĉ'e bon'e esprim'as mi'a'n angor'o'n…

— De kiom da temp'o ĝi daŭr'as?

— Semajn'o'j'n… monat'o'j'n… Mi ne kuraĝ'as dir'i jar'o'j'n… Komenc'e de ni'a ge'edz'ec'o, li sekv'is mi'n, ni far'is vizit'o'j'n, ni ir'is al teatr'o, ni vesper'manĝ'is ekster'e…

— Ĉu tio gaj'ig'is li'n?

— Ĉiu'okaz'e li est'is mal'streĉ'a… Mi nun suspekt'as, ke li sent'as si'n neni'e en si'a lok'o, ke li hont'as ne est'i kiel la ali'a'j, ke ĉiam est'is tiel… Vid'u! Eĉ tiu elekt'o, por li'a karier'o, de mar'a jur'o… Ĉu vi pov'as dir'i al mi, pro kio hom'o kiel li pov'is elekt'i mar'a'n jur'o'n?.. Tio est'is kvazaŭ defi'o… Ne pov'ant'e pled'i ĉe asiz'a tribunal'o…

— Kial?

— Nu, sinjor'o Maigret, tio'n vi sci'as tiel bon'e kiel mi… Ĉu vi vid'as tiu'n pal'a'n kaj sen'konsist'a'n vir'et'o'n defend'i, en la grand'a salon'o de asiz'o'j, la kap'o'n de krim'ul'o?

Li prefer'is ne re'bat'i al ŝi, ke unu el la plej eminent'a'j advokat'o'j en la last'a jar'cent'o alt'is nur unu metr'o'n kvin'dek kvin.

— Li melankoli'as. Kun la temp'o'pas'o, kaj iom-post-iom'a mal'jun'iĝ'o, li en'ŝlos'as si'n barikad'e kaj, kiam ni don'as vesper'manĝ'o'n, mi nur plej mal'facil'e ating'as, ke li ĉe'est'u…

Li ankaŭ ne demand'is ŝi'n:

— Kiu decid'as pri la list'o de la invit'it'o'j?

Li aŭskult'is, rigard'is.

Li rigard'is kaj prov'is ne las'i si'n konfuz'i, ĉar la portret'o de si'a edz'o, kiu'n pri'skrib'is tiu nerv'o'streĉ'it'a vir'in'o, kun brul'ant'a energi'o, est'is sam'temp'e ver'a kaj fals'a.

Ver'a en kio?

Fals'a en kio?

Preciz'e tio'n li est'us vol'int'a mal'implik'i. La bild'o de Emil'o Parendon far'iĝ'is antaŭ li'a'j okul'o'j kiel mal'net'a fot'o. Al la kontur'o'j mank'is klar'ec'o. La esprim'o de la trajt'o'j ŝanĝ'iĝ'is, laŭ la angul'o, je kiu oni rigard'is ili'n.

Est'is ver'e, ke li en'ferm'iĝ'is en propr'a mond'o, en la mond'o (oni pov'us dir'i) de la artikol'o 64. La hom'o respons'a? Ne'respons'a? Ali'a'j krom li pasi'iĝ'is pri tiu grav'eg'a demand'o kaj koncili'o'j pri'diskut'is tio'n jam en la Mez'epok'o.

En li, ĉu tiu pens'o ne far'iĝ'is obsed'o? Maigret memor'is pri si'a en'ir'o al la ofic'ej'o, hieraŭ, pri la rigard'o, kiu'n Parendon ĵet'is al li, kvazaŭ la komisar'o, tiu'moment'e, el'vok'is por li spec'o'n de en'korp'iĝ'o de la fam'a artikol'o de la Kod'o aŭ est'is kapabl'a don'i respond'o'n al ĝi.

La advokat'o ne demand'is li'n, kio'n li ven'is far'i, kio'n li dezir'is. Li parol'is al li pri la artikol'o 64, kun la lip'o preskaŭ trem'ant'a pro pasi'o.

Est'is ver'e, ke…

Jes, li hav'is preskaŭ sol'ec'a'n viv'o'n en tiu dom'o tro grand'a por li, kiel jak'o de gigant'o.

Kiel, kun li'a debil'a korp'o, kun ĉiu'j pens'o'j, pri kiu'j li cerb'um'ad'is, al'front'i sen'ĉes'e tiu'n vir'in'o'n, kiu barakt'is komunik'ant'e si'a'n barakt'ad'o'n al ĉio, kio ĉirkaŭ'is ŝi'n?

Est'is ver'e, ke…

Du'on'hom'o? Konsent'it'e! Gnom'o? Ankaŭ tio.

Tamen kelk'foj'e, kiam la najbar'a'j ĉambr'o'j ŝajn'is sen'hom'a'j, kiam la okaz'o ŝajn'is favor'a, li amor'is kun fraŭl'in'o Svag'a.

Kio est'is ver'a? Kio est'is fals'a? Ĉu Bambi mem ne protekt'is si'n kontraŭ si'a patr'in'o rifuĝ'ant'e en arkeologi'o?

— Aŭskult'u mi'n, sinjor'o Maigret. Mi ne est'as la frivol'a vir'in'o, kiu'n oni ebl'e pri'skrib'is al vi. Mi est'as vir'in'o, kiu hav'as si'n'dev'ont'ig'o'j'n kaj kiu, krom'e, streb'as por est'i util'a. Tiel eduk'is ni'n ni'a patr'o, mi'a'j'n frat'in'o'j'n kaj mi'n. Li est'is hom'o de dev'o.

Aj!.. La komisar'o tut'e ne ŝat'is tiu'j'n vort'o'j'n: la ne'korupt'ebl'a juĝ'ist'o, honor'o de la magistrat'ec'o, instru'ant'a al si'a'j fil'in'o'j la sent'o'n de la dev'o…

Tamen kun ŝi, tio apenaŭ ŝajn'is fals'a. Ŝi ne las'is al la spirit'o la temp'o'n fiks'iĝ'i sur fraz'o ĉar ŝi'a vizaĝ'o mov'iĝ'is, ŝi'a tut'a korp'o mov'iĝ'is kaj la vort'o'j sekv'is la vort'o'j'n, la ide'o'j la ide'o'j'n, la bild'o'j la bild'o'j'n.

— Est'as tim'o, en tiu ĉi dom'o, est'as ver'e… Kaj tiu tim'o, est'as mi, kiu plej sent'as ĝi'n… Ne! Nepr'e ne kred'u, ke mi skrib'is al vi tiu'j'n leter'o'j'n… Mi est'as tro rekt'a por uz'i ĉirkaŭ'voj'o'j'n…

» Se mi vol'int'us vid'i vi'n, mi est'us telefon'int'a al vi, kiel mi far'is hodiaŭ maten'e…

» Mi tim'as… Ne tiom por mi, sed por li… Tio'n, kio'n li pov'as far'i, mi ne sci'as, sed mi sent'as, ke li far'os i'o'n, ke li est'as el'ĉerp'it'a, ke spec'o de demon'o en li mem instig'as li'n al dram'a far'o…

— Kio pens'ig'as tio'n al vi?

— Vi vid'is li'n, ĉu ne?

— Li ŝajn'is al mi tre kviet'a, ekvilibr'it'a, kaj mi trov'is en li iom fort'a'n sent'o'n de humur'o…

— De iu akr'a humur'o, por ne dir'i makabr'a humur'o… Tiu vir'o sub'fos'as si'n… Li'a'j afer'o'j okup'as li'n ne pli ol du aŭ tri tag'o'j'n en semajn'o kaj la plej grand'a'n part'o'n de la serĉ'ad'o'j plen'um'as Renat'o Tort'u…

» Li leg'as revu'o'j'n, send'as leter'o'j'n ĉi'e'n en la mond'o'n, al hom'o'j, kiu'j'n li ne kon'as kaj kies artikol'o'j'n li leg'is… Okaz'as, ke li rest'as plur'a'j'n tag'o'j'n ne el'ir'ant'e el la dom'o, rigard'ant'e nur la mond'o'n tra la fenestr'o… La sam'a'j'n maron'arb'o'j'n, la sam'a'n mur'o'n ĉirkaŭ la ĝarden'o de Elizeo, mi est'is al'don'ont'a la sam'a'j'n preter'pas'ant'o'j'n…

» Vi ven'is du'foj'e kaj vi ne pet'is vid'i mi'n… Nu, mi bedaŭr'ind'e est'as la unu'a koncern'at'in'o… Mi est'as li'a edz'in'o, ne forges'u tio'n, eĉ se li foj'e ŝajn'as forges'i tio'n… Ni hav'as du infan'o'j'n, kiu'j ankoraŭ bezon'as est'i gvid'at'a'j…

Ŝi don'is al li la temp'o'n spir'i, ek'brul'ig'ant'e cigared'o'n. Tiu est'is la kvar'a. Ŝi fum'is avid'e, ne mal'rapid'ig'ant'e si'a'n fum'ad'o'n, kaj la buduar'o jam est'is plen'ig'it'a per fum'nub'o'j.

— Kio'n li far'os, mi ne kred'as, ke vi pov'os antaŭ'vid'i tio'n pli bon'e ol mi… Ĉu al si mem li atenc'os?.. Est'as ebl'e, kaj tio terur'e ĉagren'us mi'n, post kiam mi prov'is dum tiom da jar'o'j feliĉ'ig'i li'n…

» Ĉu est'as mi'a kulp'o, ke mi ne sukces'is?

» Ebl'e mi est'os la viktim'o, kio plej probabl'as, ĉar iom post iom li ek'mal'am'is mi'n… Ĉu vi kompren'as tio'n?.. Li'a frat'o, kiu est'as neŭr'olog'o, pov'us klar'ig'i tio'n al ni… Li bezon'as ĵet'i sur iu'n si'a'j'n sen'iluzi'iĝ'o'j'n, si'a'j'n rankor'o'j'n, si'a'j'n humil'ig'o'j'n…

— Sen'kulp'ig'u mi'n, se…

— Las'u mi'n fin'parol'i, mi pet'as… Morgaŭ, post'morgaŭ, kiam ajn, vi ebl'e est'os vok'it'a ĉi tie'n por trov'iĝ'i antaŭ mort'int'in'o, kiu est'os mi… Mi pardon'as al li antaŭ'e, ĉar mi sci'as, ke li ne est'as respons'a, kaj ke la medicin'o, malgraŭ ĝi'a progres'o…

— Vi konsider'as vi'a'n edz'o'n kiel medicin'a'n kaz'o'n?

— Jes.

— Mens'a'n kaz'o'n?

— Ebl'e.

— Ĉu vi parol'is pri tio al kurac'ist'o'j?

— Jes.

— Al kurac'ist'o'j, kiu'j kon'as li'n?

— Ni hav'as plur'a'j'n kurac'ist'o'j'n inter ni'a'j amik'o'j.

— Kio'n ili ekzakt'e dir'is al vi?

— Gard'i mi'n…

— Gard'i vi'n kontraŭ kio?

— Ni ne en'ir'is en detal'o'j'n. Ne tem'is pri konsult'o'j, sed pri mond'um'a'j konversaci'o'j…

— Ĉiu'j sam'opini'is?

— Plur'a'j…

— Ĉu vi pov'as cit'i al mi nom'o'j'n?

Maigret intenc'e tir'is si'a'n not'libr'et'o'n el si'a poŝ'o. Tiu gest'o sufiĉ'is, por ke ŝi retret'u.

— Ne est'us dec'e don'i al vi ili'a'n nom'o'n sed, se vi vol'as ekzamen'ig'i li'n de ekspert'o…

Maigret perd'is si'a'n pacienc'a'n kaj naiv'a'n aspekt'o'n. Ankaŭ li'a'j trajt'o'j est'is streĉ'it'a'j, ĉar la afer'o'j komenc'is ir'i tre mal'proksim'e'n.

— Kiam vi telefon'is al mi'a ofic'ej'o por pet'i, ke mi vizit'u vi'n, ĉu vi jam hav'is tiu'n ide'o'n en'kap'e?

— Kiu'n ide'o'n?

— Pet'i mi'n pli mal'pli rekt'e, ke mi ekzamen'ig'u vi'a'n edz'o'n de psikiatr'o.

— Mi dir'is tio'n? Est'as vort'o, kiu'n mi eĉ ne prononc'is…

— Sed ĝi tra'vid'iĝ'is filigran'e en ĉio, kio'n vi dir'is al mi…

— Tiu'okaz'e, vi mis'kompren'is mi'n, aŭ mi mal'bon'e esprim'iĝ'is… Mi est'as ebl'e tro sincer'a, tro spontan'a… Mi ne pren'as la pen'o'n elekt'i mi'a'j'n vort'o'j'n… Tio, kio'n mi dir'is al vi, tio, kio'n mi ripet'as al vi, est'as, ke mi tim'as, ke la tim'o ŝveb'as en la dom'o…

— Kaj mi ripet'as al vi: la tim'o pri kio?

Ŝi re'sid'iĝ'is, kiel el'ĉerp'it'a, rigard'is li'n kun sen'kuraĝ'iĝ'o.

— Mi jam ne sci'as, kio'n dir'i al vi, sinjor'o komisar'o. Mi kred'is, ke vi kompren'us sen tio, ke mi bezon'us preciz'ig'i. Mi tim'as pro mi, pro li…

— Ali'dir'it'e, tim'o, ke li mort'ig'os vi'n aŭ mem'mort'ig'os si'n?

— Tiel esprim'it'e, tio ŝajn'as rid'ind'a, mi sci'as, dum ĉio aspekt'as tiel pac'a ĉirkaŭ ni…

— Mi pet'as sen'kulp'ig'o'n, ke mi est'as mal'diskret'a. Ĉu vi'a edz'o hav'as ankoraŭ seks'a'j'n inter'rilat'o'j'n kun vi?

— Ĝis antaŭ unu jar'o…

— Kio okaz'is antaŭ unu jar'o, kio ŝanĝ'is la situaci'o'n?

— Mi surpriz'is li'n kun tiu knab'in'o…

— Fraŭl'in'o Svag'a?

— Jes.

— En la ofic'ej'o?

— Tio est'is naŭz'a…

— Kaj ek'de tiam vi ferm'as vi'a'n pord'o'n al li?.. Ĉu li plur'foj'e prov'is tra'ir'i ĝi'n?

— Unu'foj'e. Mi dir'is al li, kio'n mi hav'is sur la kor'o.

— Kaj li ne insist'is?

— Li eĉ ne sen'kulp'ig'is si'n. Li re'tir'is si'n, kiel iu, kiu erar'is pri la etaĝ'o…

— Ĉu vi hav'is am'ant'o'j'n?

— Kiel?

Ŝi'a'j okul'o'j far'iĝ'is mal'mild'a'j, ŝi'a rigard'o pint'a, malic'a.

— Mi demand'as vi'n, — li kviet'e ripet'is, — ĉu vi hav'is am'ant'o'j'n. Tia'j afer'o'j okaz'as, ĉu ne?

— Ne en ni'a famili'o, sinjor'o komisar'o, kaj se mi'a patr'o est'us ĉi tie…

— Kiel juĝ'ist'o, vi'a patr'o kompren'us, ke est'as mi'a dev'o far'i al vi tiu'n demand'o'n… Vi ĵus parol'is al mi pri etos'a tim'o, pri minac'o, kiu sur'pez'as vi'n kaj vi'a'n edz'o'n… Vi kaŝ'vort'e sugest'as, ke mi ekzamen'ig'u ĉi tiu'n de psikiatr'o… Est'as do natur'e…

— Mi pet'as pardon'o'n…Mi las'is mi'n ek'koler'i… Mi ne hav'is am'ant'o'j'n, ne, kaj neniam hav'os…

— Ĉu vi posed'as arm'il'o'n?

Ŝi ek'star'is, rapid'e paŝ'is al la najbar'a ĉambr'o, re'ven'is kaj en'man'ig'is al Maigret mal'grand'a'n revolver'o'n el perlamot'o.

— Atent'u…Ĝi est'as ŝarg'it'a…

— Ĉu vi jam de'long'e hav'as ĝi'n?

— Amik'in'o, kiu hav'is la sent'o'n de nigr'a humur'o, don'is ĝi'n al mi, kiam mi edz'in'iĝ'is…

— Vi ne tim'as, ke la infan'o'j, lud'ant'e…

— Ili mal'oft'e ven'as en mi'a'n ĉambr'o'n kaj, kiam ili est'is pli jun'a'j, tiu arm'il'o trov'iĝ'is en ŝlos'it'a tir'kest'o.

— Vi'a'j fusil'o'j?

— Ili est'as en skatol'o, la skatol'o en la remiz'o kun ni'a'j kofr'o'j, ni'a'j valiz'o'j kaj ni'a'j golf'sak'o'j.

— Vi'a edz'o golf'lud'as?

— Mi prov'is interes'ig'i li'n al tio sed, jam ĉe la tri'a tru'o, li est'as spir'mank'a…

— Li est'as oft'e mal'san'a?

— Li hav'is mal'mult'a'j'n grav'a'j'n mal'san'o'j'n… La plej grav'a, se mi bon'e memor'as, est'is pleŭr'it'o… Tamen, li oft'e sufer'as pro mal'san'et'o'j, laring'it'o'j, grip'o'j, koriz'o'j…

— Li al'vok'as si'a'n kurac'ist'o'n?

— Kompren'ebl'e.

— Unu el vi'a'j amik'o'j?

— Ne. Kurac'ist'o'n de la kvartal'o, doktor'o'n Mart'in, kiu loĝ'as en strat'o de la Cirk'o, mal'antaŭ ni'a dom'o…

— Doktor'o Mart'in neniam parol'is al vi apart'e?..

— Li, ne, sed okaz'is, ke mi atend'is li'n ĉe la el'ir'o por demand'i li'n, ĉu mi'a edz'o ne hav'is i'o'n grav'a'n…

— Kio'n li respond'is?

— Ke ne…Ke vir'o'j kia'j li est'as tiu'j, kiu'j plej long'e viv'as… Li cit'is al mi la kaz'o'n de Voltero, kiu…

— Mi kon'as la kaz'o'n de Voltero… Li neniam propon'is konsult'i special'ist'o'n?

— Ne… Nur…

— Nur…?

— Kial? Vi de'nov'e mal'bon'e interpret'os mi'a'j'n parol'o'j'n.

— Prov'u tamen.

— Mi sent'as, laŭ vi'a si'n'ten'o, ke mi'a edz'o far'is al vi bon'eg'a'n impres'o'n kaj mi antaŭ'e est'is cert'a pri tio. Mi ne dir'os, ke li konsci'e lud'as rol'o'n. Front'e al fremd'ul'o'j li est'as gaj'a hom'o, kiu afekt'as grand'a'n stabil'ec'o'n. Kun doktor'o Mart'in li parol'as kaj ag'as kiel kun vi…

— Kaj kun la serv'ist'ar'o?

— Ne, li est'as respons'a pri la labor'o de la serv'ist'o'j…

— Kio'n tio signif'as?

— Ke li ne dev'as admon'i ili'n… Tiu'n zorg'o'n li las'as al mi, tiel ke mi lud'as la mal'bel'a'n rol'o'n…

Maigret sufok'iĝ'is en si'a tro mol'a fotel'o, en tiu buduar'o kies blu'o komenc'is iĝ'i ne'el'port'ebl'a al li. Li ek'star'is, preskaŭ streĉ'iĝ'is, kiel li est'us far'int'a en si'a ofic'ej'o.

— Ĉu vi hav'as ankoraŭ i'o'n por dir'i al mi?

Star'ant'e si'a'vic'e, ŝi sam'rang'e rigard'is li'n.

— Est'us sen'util'e.

— Ĉu vi dezir'as, ke mi send'u al vi inspektor'o'n por konstant'e pri'gard'i la apartament'o'n?

— La ide'o est'as perfekt'e rid'ind'a.

— Ne, se mi fid'as al vi'a'j antaŭ'sent'o'j…

— Ne tem'as pri antaŭ'sent'o'j…

— Tem'as ankaŭ ne pri far'o'j…

— Ankoraŭ ne…

— Ni resum'u… Vi'a edz'o, jam de iom da temp'o, don'as sign'o'j'n de mens'a perturb'o…

— Vi insist'as pri tio!

— Li intern'iĝ'as sur si mem kaj li'a kondut'o mal'trankvil'ig'as vi'n…

— Tio est'as pli proksim'a al la ver'o.

— Vi tim'as pri li'a viv'o aŭ pri la vi'a…

— Tio'n mi konfes'as.

— Al kiu vi inklin'as?

— Se mi sci'us tio'n, mi est'us part'e mal'pez'ig'it'a.

— Iu viv'ant'a en tiu ĉi dom'o aŭ facil'e en'ir'as en ĝi'n, send'is al ni, al Quai des Orfèvres, du leter'o'j'n anonc'ant'a'j'n baldaŭ'a'n dram'o'n… Mi pov'as al'don'i nun, ke est'is, pli'e, dum mi'a for'est'o, telefon'vok'o…

— Kial vi ne parol'is al mi pri tio?..

— Ĉar mi aŭskult'is vi'n… Tiu mesaĝ'o, tre mal'long'a, nur konfirm'as la antaŭ'a'j'n… La ne'kon'at'o aŭ ne'kon'at'in'o dir'is, prononc'is, laŭ'vort'e: “Dir'u al komisar'o Maigret, ke tio baldaŭ okaz'os…”

Li vid'is ŝi'n pal'iĝ'i. Tio ne est'is komedi'o. Ŝi'a vizaĝ'o iĝ'is subit'e sen'kolor'a, kun nur makul'o'j de ŝmink'o. La buŝ'angul'o'j sub'fleks'iĝ'is.

— Ha!..

Ŝi klin'is la kap'o'n kaj ŝi'a mal'dik'a korp'o ŝajn'e perd'is si'a'n mir'ind'a'n energi'o'n.

Tiu'moment'e li forges'is si'a'n nervoz'ec'o'n kaj kompat'is ŝi'n.

— Ĉu vi ankoraŭ ne vol'as, ke mi send'u iu'n al vi?

— Kiu'cel'e?

— Kio'n vi vol'as dir'i?

— Se est'as okaz'ont'a io, ne est'os la ĉe'est'o de iu polic'ist'o, kiu star'os Di'o-sci'as-kie, kiu ĝi'n mal'help'os…

— Ĉu vi sci'as, ke vi'a edz'o posed'as aŭtomat'a'n pistol'o'n?

— Jes.

— Ĉu li sci'as, ke vi posed'as tiu'n revolver'o'n?

— Kompren'ebl'e.

— Vi'a'j infan'o'j?..

Pret'a plor'i pro nervoz'iĝ'o, ŝi ek'kri'is:

— Mi'a'j infan'o'j neniel est'as koncern'at'a'j per ĉio tio, ĉu vi ne kompren'as tio'n? Ili zorg'as pri si, kaj ne pri ni. Ili dev'as far'i si'a'n viv'o'n. Pri la ni'a, kio rest'as al ĝi, ili fajf'as…

Ŝi de'nov'e parol'is impet'e, kvazaŭ iu'j tem'o'j aŭtomat'e okaz'ig'us ŝi'a'n febr'o'n.

— Nu, ni fin'u!.. Sen'kulp'ig'u mi'n, ke mi ne akompan'as vi'n… Mi demand'as mi'n, kio'n mi esper'is… Okaz'u, kio okaz'os!.. Ir'u re'trov'i mi'a'n edz'o'n, aŭ tiu'n knab'in'o'n… Mi salut'as vi'n, sinjor'o Maigret…

Ŝi est'is mal'ferm'int'a al li la pord'o'n kaj atend'is ĝis li est'is ekster'e por re'ferm'i ĝi'n. Jam en la koridor'o, ŝajn'is al la komisar'o, ke li el'ir'is el ali'a mond'o kaj la blu'o de la dekor'o, kiu'n li for'las'is, ankoraŭ hant'is li'n.

Tra iu fenestr'o, li rigard'is en la kort'o'n, kie ali'a ŝofor'o, ol tiu en la maten'o, frot'pur'ig'is ali'a'n vetur'il'o'n. Est'is ĉiam sun'lum'o kaj facil'a vent'et'o. Li hav'is la tent'o'n pren'i si'a'n ĉapel'o'n el la vest'ej'o, kiu'n li bon'e kon'is, kaj el'ir'i dir'ant'e neni'o'n. Post'e, kvazaŭ malgraŭ'vol'e, il ir'is al la ofic'ej'o de fraŭl'in'o Svag'a.

Kun blank'a kitel'o sur si'a rob'o, ŝi fot'o'kopi'is dokument'o'j'n. La persien'o'j est'is ferm'it'a'j kaj las'is filtr'i nur lum'radi'o'j'n.

— Ĉu sinjor'o'n Parendon vi vol'as vid'i?

— Ne.

— Des pli bon'e, ĉar li est'as nur en konferenc'o kun du grav'a'j klient'o'j, unu ven'int'a el Amsterdamo, la ali'a el Ateno. Ambaŭ est'as ŝip'propriet'ul'o'j, kiu'j…

Li ne aŭskult'is, kaj ŝi ir'is mal'ferm'i la persien'o'j'n, super'verŝ'ant'e la mal'larĝ'a'n ĉambr'o'n per torent'o da sun'lum'o.

— Vi ŝajn'as lac'a…

— Mi pas'ig'is unu hor'o'n kun sinjor'in'o Parendon.

— Mi sci'as.

Li rigard'is la telefon'a'n konekt'o'tabul'o'n.

— Est'as vi, kiu pet'is por ŝi la komunik'o'n kun Quai des Orfèvres?

— Ne. Mi eĉ ne sci'is, ke ŝi telefon'is. Est'as Liz'a, kiu ven'is por pet'i poŝt'mark'o'n…

— Kio est'as Liz'a?

— La ĉambr'ist'in'o.

— Mi sci'as. Mi demand'as vi'n, kia person'o ŝi est'as…

— Simpl'a knab'in'o kiel mi… Ni ambaŭ ven'is el provinc'o, mi el urb'et'o, ŝi el la kamp'ar'o… Ĉar mi est'is iom instru'it'a, mi iĝ'is sekretari'in'o kaj ĉar ŝi ne est'is tia, ŝi iĝ'is ĉambr'ist'in'o…

— Kiom'aĝ'a ŝi est'as?

— Du'dek'tri'jar'a… Mi kon'as ĉies aĝ'o'n, ĉar est'as mi, kiu plen'skrib'as la formul'ar'o'j'n por la Soci'a Asekur'o…

— Si'n'don'em'a?..

— Ŝi zorg'e far'as tio'n, kio'n oni dir'as al ŝi far'i, kaj mi ne pens'as, ke ŝi dezir'as ŝanĝ'i la posten'o'n…

— Am'ant'o'j'n?

— Ŝi'a ripoz'tag'o est'as sabat'o…

— Ĉu ŝi est'as sufiĉ'e inteligent'a por skrib'i la leter'o'j'n, kiu'j'n vi leg'is?

— Cert'e ne.

— Ĉu vi sci'is, ke antaŭ pli mal'pli unu jar'o sinjor'in'o Parendon surpriz'is vi'n kun si'a edz'o?

— Mi dir'is al vi, ke tio okaz'is unu'foj'e, sed ali'foj'e ŝi ebl'e mal'ferm'is kaj re'ferm'is la pord'o'n sen'bru'e…

— Ĉu Parendon konfid'is al vi, ke de tiam li'a edz'in'o rifuz'as al li ĉiu'j'n seks'a'j'n rilat'o'j'n?

— Ili est'is tiel mal'oft'a'j!

— Kial?

— Ĉar li ne am'as ŝi'n.

— Ne am'as ŝi'n aŭ jam ne am'as ŝi'n?

— De'pend'as de la senc'o, kiu'n oni don'as al la vort'o am'i. Li sen'dub'e est'is dank'a al ŝi, ke ŝi edz'ig'is li'n kaj dum jar'o'j li klopod'is pruv'i al ŝi tiu'n dank'em'o'n…

Maigret rid'et'is pens'ant'e ke, ali'flank'e de la mur'o, du grav'a'j petrol'industri'ist'o'j ven'int'a'j el kontraŭ'a'j punkt'o'j de Eŭrop'o met'is si'a'n prosper'o'n inter la man'o'j'n de la vir'et'o, pri kiu fraŭl'in'o Svag'a kaj li tiel'e parol'is…

Por ili, li ne est'is sen'karakter'a gnom'o, du'on'e impotent'a, re'ferm'it'a sur si'n mem kaj re'maĉ'ant'a mal'san'ig'a'j'n pens'o'j'n, sed unu el la eminent'ul'o'j de mar'a jur'o. Ĉu ĉiu'j tri ne est'is lud'ant'a'j per cent'o'j da milion'o'j, dum sinjor'in'o Parendon, rabi'em'a aŭ el'ĉerp'it'a, vestiĝ'is por si'a rendevu'o je la kvar'a?

— Vi ne vol'as sid'iĝ'i?

— Mi kred'as, ke mi nun ir'os ĵet'i ek'rigard'o'n apud'e.

— Vi trov'os tie nur Juli'e'n Baud, ĉar Tort'u est'as en la Justic'palac'o.

Li far'is svag'a'n gest'o'n.

— Bon'e! Nu, Juli'e'n Baud.

4

Maigret pov'int'us kred'i, ke li en'ir'is en ali'a'n apartament'o'n. Kiom la ceter'a dom'o est'is ord'a, rigid'ig'it'a en solen'ec'o iam ordon'it'a de prezid'ant'o Gassin de Beaulieu, tiom la mal'ord'o kaj la mal'zorg'o mir'frap'is ek'de la unu'a rigard'o en la ofic'ej'o, kiu'n Renat'o Tort'u okup'is kun'e kun la jun'a Juli'e'n Baud.

Apud la fenestr'o skrib'o'tabl'o, kia'n oni trov'as en ĉiu'j negoc'o'j, est'is super'ŝut'it'a per dosier'o'j, kaj est'is verd'a'j dosier'uj'o'j sur bret'ar'o'j el abi'lign'o, kiu'j'n oni stak'ig'is unu super la ali'a'j laŭ'mezur'e de la bezon'o'j. Est'is eĉ iu'j kuŝ'ant'a'j sur la plank'o, sen'per'e sur la vaks'it'a parget'o.

Kaj la skrib'o'tabl'o de Juli'e'n Baud est'is iam'a kuir'ej'a tabl'o kovr'it'a per pak'paper'o fiks'it'a per prem'pingl'o'j, kaj ĉe la mur'o fot'o'j de nud'a'j vir'in'o'j, el'tond'it'a'j el magazin'o'j, est'is al'glu'it'a'j per glu'bend'o. Baud est'is okup'at'a afrank'ant'e kovert'o'j'n, kiu'j'n li pes'is unu'op'e, kiam la komisar'o ŝov'is la pord'o'n. Li lev'is la kap'o'n kaj rigard'is li'n sen mir'o, sen emoci'o, ŝajn'ant'e sci'vol'i, kio'n li ven'is far'i.

— Vi serĉ'as Tort'u?

— Ne. Mi sci'as, ke li est'as en la Palac'o.

— Li baldaŭ re'ven'os.

— Ne li'n mi serĉ'as.

— Nu, kiu'n?

— Neniu'n.

Bel'korp'a knab'o, ruf'har'a, kun lentug'o'j sur la vang'o'j. Li'a'j fajenc'blu'a'j okul'o'j esprim'is absolut'a'n kviet'o'n.

— Vi vol'as sid'iĝ'i?

— Ne…

— Laŭ vi'a plaĉ'o…

Li plu'pes'is la leter'o'j'n, inter kiu'j kelk'a'j est'is grand'format'a'j, el griz'a paper'o, kaj post'e li konsult'is libr'et'o'n indik'ant'a'n la poŝt'a'j'n tarif'o'j'n laŭ la land'o'j.

— Tio amuz'as vi'n? — demand'is Maigret.

— Sci'u, ke por mi, ĉef'e grav'as est'i en Parizo…

Li hav'is iom da al'log'a akcent'o, pli'daŭr'ig'is iu'j'n silab'o'j'n.

— De kie vi ven'as?

— De Morges… Bord'e de Lemanlago… Ĉu vi kon'as?

— Mi tra'pas'is…

— Est'as bel'e, ĉu ne?

La “bel'e” iĝ'is beeele kaj la “ĉu ne” kant'is.

— Est'as bel'e, jes… Kio'n vi opini'as pri tiu ĉi dom'o?

Li mis'kompren'is la senc'o'n de la vort'o “dom'o”.

— Ĝi est'as grand'a…

— Kiel vi rilat'as kun sinjor'o Parendon?

— Mi ne mult'e vid'as li'n… Mi ĉi tie glu'as la mark'o'j'n, ir'as al la poŝt'o, far'as la aĉet'o'j'n, ŝnur'lig'as la pak'o'j'n… Mi ne est'as iu tre grav'a… De temp'o al temp'o, la ĉef'o en'ir'as en la ofic'ej'o'n kaj frap'et'as mi'a'n ŝultr'o'n, demand'ant'e: “En ord'o, jun'ul'o?”

» La serv'ist'o'j nom'as mi'n la mal'grand'a svis'o, kvankam mi alt'as unu metr'o'n ok'dek ĉe la statur'mezur'il'o.

— Ĉu vi bon'e rilat'as kun fraŭl'in'o Svag'a?

— Ŝi est'as afabl'a.

— Kio'n vi opini'as pri ŝi?

— Ankaŭ ŝi, vi sci'as, est'as ĉe la ali'a flank'o de la mur'o, flank'o de la ĉef'o.

— Kio'n vi vol'as dir'i?

— Kio'n mi dir'as, jen… Ili hav'as si'a'n labor'o'n tie, kaj ni hav'as la ni'a'n… Kiam la ĉef'o bezon'as iu'n, ne est'as mi, sed ŝi…

Est'is naiv'ec'o sur li'a vizaĝ'o, sed la komisar'o ne est'is cert'a, ke tiu naiv'ec'o ne est'is ŝajn'a.

— Oni dir'as, ke vi vol'as iĝ'i teatr'a aŭtor'o?

— Mi prov'as verk'i teatr'aĵ'o'j'n… Mi jam verk'is du, sed ili est'as mal'bon'a'j… Kiam oni ven'as, kiel mi, de la kanton'o Vaud, neces'as unu'e kutim'iĝ'i al Parizo…

— Tort'u help'as vi'n?

— Help'as mi'n pri kio?

— Por kon'i Parizon… Ekzempl'e el'ir'ant'e kun vi…

— Li neniam el'ir'is kun mi… Li hav'as i'o'n ali'a'n por far'i…

— Kio'n?

— Li'a fianĉ'in'o, li'a'j kompan'o'j… Jam je mi'a al'vetur'o en la Lion'a Staci'dom'o, mi kompren'is… Tie ĉi, est'as ĉiu por si…

— Ĉu vi oft'e vid'as sinjor'in'o'n Parendon?

— Sufiĉ'e oft'e, precip'e maten'e… Kiam ŝi forges'as telefon'i al liver'ant'o, ŝi ven'as al mi…

» — Mi'a et'a Baud, vi est'us afabl'a mend'i femur'aĵ'o'n kaj pet'i, ke oni tuj liver'u ĝi'n… Se ili hav'os neniu'n, far'u mal'long'a'n vizit'o'n al la buĉ'ist'o, ĉu vi bon'vol'as?

» Tiam mi ir'as al la buĉ'ist'o, al la fiŝ'vend'ist'o, al la spic'ist'o… Mi ir'as al ŝi'a bot'ist'o, se est'as skrap'et'o ĉe iu ŝu'o… Est'as ĉiam mi'a et'a Baud… Far'i tio'n aŭ glu'i mark'o'j'n…

— Kio'n vi opini'as pri ŝi?

— Ebl'e mi met'os ŝi'n en unu el mi'a'j teatr'aĵ'o'j.

— Ĉar ŝi est'as mal'mult'e ordinar'a person'o?

— Est'as neni'u ordinar'a, ĉi tie… Ĉiu'j est'as frenez'a'j…

— Ankaŭ vi'a ĉef'o?

— Li est'as inteligent'a, est'as cert'e: se ne tiel, li ne far'us la meti'o'n, kiu'n li far'as, sed li est'as mani'ul'o, ĉu ne?.. Per la tut'a mon'o, kiu'n li per'labor'as, li pov'us tamen far'i i'o'n ali'a'n, ol rest'i sid'ant'a mal'antaŭ si'a skrib'o'tabl'o aŭ en fotel'o… Li ne est'as tre fortik'a, cert'e, sed tio ne mal'help'as…

— Vi kon'is li'a'j'n rilat'o'j'n kun fraŭl'in'o Svag'a?

— Ĉiu'j sci'as tio'n… Sed li pov'us hav'i por si dek, li pov'us hav'i cent, se vi vid'as, pri kio mi alud'as…

— Kaj li'a'j rilat'o'j kun si'a edz'in'o?..

— Kiu'j rilat'o'j? Ili viv'as en la sam'a dom'o, renkont'iĝ'as en la koridor'o'j, kiel hom'o'j kruc'iĝ'as sur la trotuar'o… Iam, mi dev'is en'ir'i en la manĝ'o-ĉambr'o'n dum la tag'manĝ'o, ĉar mi est'is sol'a en la ofic'ej'o kaj ĵus ricev'is urĝ'a'n telegram'o'n… Nu! ĉiu'j sid'is kiel, en restoraci'o, vesper'manĝ'ant'o'j, kiu'j ne kon'as si'n…

— Vi ŝajn'as ne tre am'i ili'n…

— Mi ne tiel mal'bon'e sukces'is… Ili proviz'as mi'n per teatr'a'j person'o'j…

— Komik'a'j?

— Komik'a'j kaj dram'a'j sam'temp'e… Kiel la viv'o…

— Ĉu vi aŭd'is pri la leter'o'j?

— Kompren'ebl'e…

— Ĉu vi hav'as ide'o'n pri tiu, kiu skrib'is ili'n?

— Pov'us est'i ĉiu'j… Pov'us est'i mi…

— Vi far'is tio'n?

— Ne… Mi ne pens'is pri tio…

— Ĉu la jun'ul'in'o bon'e rilat'as kun vi?

— Fraŭl'in'o Bambi?

Li ŝultr'o'lev'is.

— Mi sci'vol'as, ĉu ŝi re'kon'us mi'n sur la strat'o. Kiam ŝi bezon'as i'o'n, paper'o'n, tond'il'o'n, kio'n ajn, ŝi en'ir'as kaj serv'as si'n dir'ant'e neni'o'n, kaj post'e sam'e for'ir'as…

— Orgojl'a?

— Ebl'e ne… Ebl'e tio est'as ŝi'a karakter'o?..

— Ĉu ankaŭ vi kred'as, ke pov'us okaz'i dram'o?

Li rigard'is Maigret per si'a'j grand'a'j blu'a'j okul'o'j.

— Dram'o pov'as okaz'i ĉie… Vid'u, last'a'n jar'o'n, iu'n tag'o'n kun tiel bel'a sun'o kiel hodiaŭ, bon'a mal'jun'ul'in'et'o, kiu trot'et'is, est'is fal'ig'at'a per aŭtobus'o ĝust'e antaŭ si'a dom'o… Nu, kelk'a'j'n sekund'o'j'n antaŭ'e, ŝi ne sci'is tio'n…

Aŭd'iĝ'is rapid'a'j paŝ'o'j en la koridor'o. Knab'o pli mal'pli tri'dek'jar'a, brun'ul'o, mez'kresk'a, halt'is abrupt'e en la pord'o'kadr'o.

— En'ir'u, sinjor'o Tort'u…

Li hav'is tek'o'n en'man'e kaj aspekt'is grav'a.

— Komisar'o Maigret, mi supoz'as?

— Vi'a supoz'o est'as ĝust'a.

— Ĉu mi'n vi vol'as vid'i? Ĉu vi long'e atend'is mi'n?

— Fakt'e, mi atend'as neniu'n…

Li est'is iom bel'a knab'o, kun mal'hel'a'j har'o'j, bon'e desegn'it'a'j trajt'o'j, agres'iv'a rigard'o. Oni diven'is li'n decid'a sukces'i en la viv'o.

— Ĉu vi ne sid'iĝ'as? — li demand'is paŝ'ant'e al la skrib'o'tabl'o, sur kiu'n li met'is si'a'n tek'o'n.

— Mi rest'is sid'ant'a grand'a'n part'o'n de la tag'o. Ni babil'is, vi'a jun'a koleg'o kaj mi…

La vort'o koleg'o vid'ebl'e ŝok'is Renat'o'n Tort'u, kiu ĵet'is mal'bon'a'n rigard'o'n al la Vaudano.

— Mi hav'is grav'a'n afer'o'n en la Justic'palac'o…

— Mi sci'as… Ĉu vi oft'e pled'as?

— Ĉiu'foj'e, kiam akord'iĝ'o montr'iĝ'as ne'ebl'a… Magistr'o Parendon mal'oft'e aper'as person'e antaŭ la juĝ'ist'o'j… Ni prepar'as la dosier'o'j'n, kaj est'as mi, kiu post'e est'as komisi'it'a…

— Mi kompren'as…

Tiu hom'o ne dub'is pri si'a grav'ec'o.

— Kio'n vi opini'as pri magistr'o Parendon?

— Kiel hom'o aŭ kiel jur'ist'o?

— Ambaŭ.

— Kiel jur'ist'o, li de'long'e super'as ĉiu'j'n si'a'j'n kun'frat'o'j'n, kaj neni'u est'as tiel lert'a kiel li por mal'kovr'i la mal'fort'a'n punkt'o'n en la argument'ad'o de la kontraŭ'ul'o.

— La hom'o?

— Labor'ant'e por li, est'ant'e, por tiel dir'i, li'a sol'a kun'labor'ant'o, mi dev'as ne pri'juĝ'i li'n tiu'rilat'e.

— Vi trov'as li'n vund'ebl'a?

— Mi ne est'us pens'int'a pri tiu vort'o… Mi dir'u, ke ĉe li'a lok'o kaj en li'a aĝ'o, mi hav'us pli aktiv'a'n viv'o'n…

— Ĉe'est'ant'e en la akcept'o'j, kiu'j'n don'as li'a edz'in'o, ekzempl'e, ir'ant'e al teatr'o kun ŝi aŭ vesper'manĝ'ant'e en la urb'o?

— Ebl'e… Oni ne viv'as nur inter libr'o'j kaj dosier'o'j…

— Ĉu vi leg'is la leter'o'j'n?

— Magistr'o Parendon montr'is al mi ili'a'j'n fot'o'kopi'o'j'n.

— Vi kred'as je ŝerc'o?

— Ebl'e… Mi konfes'as al vi, ke mi ne mult'e pens'is pri tio…

— Ili tamen anonc'as dram'o'n pli mal'pli baldaŭ'a'n en la dom'o…

Tort'u dir'is neni'o'n. Li el'tir'is paper'o'j'n el si'a tek'o kaj ord'ig'is li'n en la dosier'uj'o'j'n.

— Ĉu vi edz'in'ig'us jun'ul'in'o'n, kiu est'us sinjor'in'o Parendon pli jun'a?

Tort'u rigard'is li'n kun mir'o.

— Mi est'as jam fianĉ'o, ĉu oni ne dir'is tio'n al vi? Do tut'e ne tem'as…

— Tio est'as manier'o demand'i vi'n, kio'n vi opini'as pri ŝi…

— Ŝi est'as aktiv'a, inteligent'a kaj ŝi kapabl'as pri'zorg'i rilat'o'j'n kun…

Li rapid'e rigard'is direkt'e al la pord'o, kaj oni ek'vid'is, en ties kadr'o, tiu'n, pri kiu oni preciz'e nun est'is parol'ant'a. Ŝi sur'hav'is mantel'o'n el leopard'a pelt'o sur rob'o el nigr'a silk'o. Aŭ ŝi est'is el'ir'ont'a, aŭ ŝi jam re'ven'is.

— Vi est'as ankoraŭ ĉi tie, — ŝi mir'is fiks'ant'e rigard'o'n frid'a'n kaj trankvil'a'n al la komisar'o.

— Kiel vi vid'as…

Est'is mal'facil'e sci'i, kiom long'e ŝi est'is en la koridor'o kaj kiu'n part'o'n de la konversaci'o ŝi aŭd'is. Maigret kompren'is, kio'n fraŭl'in'o Svag'a esprim'is parol'ant'e pri dom'o, kie oni neniam sci'is, ĉu oni est'as gvat'it'a.

— Mi'a et'a Baud, ĉu vi vol'as telefon'i tuj al la graf'in'o de Prange, ke mi hav'os almenaŭ kvar'on'hor'a'n mal'fru'iĝ'o'n, ĉar mi last'moment'e est'is re'ten'it'a? Fraŭl'in'o Svag'a est'as okup'it'a kun mi'a edz'o kaj tiu'j sinjor'o'j…

Ŝi el'ir'is post last'a kaj mal'mild'a rigard'o al Maigret. Juli'e'n Baud ŝalt'is la telefon'o'n. Koncern'e Tort'u, li cert'e est'is kontent'a ĉar, se sinjor'in'o Parendon aŭd'is li'a'j'n last'a'j'n respond'o'j'n, ŝi pov'is nur est'i dank'em'a al li.

— Ha lo!.. Ĉu mi bon'e est'as ĉe graf'in'o de Prange?..

Maigret iom ŝultr'o'lev'is kaj el'ir'is el la ĉambr'o. Juli'e'n Baud amuz'is li'n kaj li ne cert'is, ke la knab'o ne far'os karier'o'n de dram'a aŭtor'o. Koncern'e Tort'u, li ne ŝat'is li'n, nenial. La pord'o de fraŭl'in'o Svag'a est'is mal'ferm'a, sed la ofic'ej'o est'is mal'plen'a. Preter'pas'ant'e la kabinet'o'n de Parendon, li aŭd'is murmur'o'n de voĉ'o'j.

En la moment'o, kiam li ating'is la vest'ej'o'n por pren'i si'a'n ĉapel'o'n, Ferdinand'o ek'aper'is kvazaŭ hazard'e.

— Ĉu vi star'as la tut'a'n tag'o'n apud la pord'o?

— Ne, sinjor'o komisar'o… Mi nur pens'is, ke vi baldaŭ el'ir'os… La sinjor'in'o el'ir'is antaŭ kelk'a'j minut'o'j…

— Mi sci'as… Ĉu vi est'is en mal'liber'ej'o, Ferdinand'o?

— Nur milit'ist'a mal'liber'ej'o, en Afrik'o…

— Vi est'as franc'o?

— Mi est'as el Aubagne…

— Kial do vi rekrut'iĝ'is ĉe Fremd'ul'a Legi'o?

— Mi est'is jun'a… Mi far'is kelk'a'j'n stult'aĵ'o'j'n…

— En Aubagne?

— En Toulon… Pro mal'bon'a'j amik'iĝ'o'j… Jen… Kiam mi ek'kompren'is, ke tio mal'bon'e fin'iĝ'os, mi rekrut'iĝ'is ĉe la Legi'o, dir'ant'e, ke mi est'as belg'o…

— Ĉu vi post'e ne plu hav'is problem'o'j'n?

— Jam ok jar'o'j'n mi est'as je la serv'o de sinjor'o Parendon kaj li neniam plend'is pri mi…

— Vi ŝat'as tiu'n posten'o'n?

— Est'as ja pli mal'bon'a'j…

— Sinjor'o Parendon est'as afabl'a kun vi?

— Li est'as el'star'e bon'a hom'o…

— Kaj la sinjor'in'o?

— Inter ni dir'it'e, ŝi est'as kamel'o.

— Ŝi turment'ad'as vi'n?

— Ŝi turment'ad'as ĉiu'j'n… Ŝi est'as ĉie, okup'iĝ'as pri ĉio, plend'as pri ĉio… Feliĉ'e mi hav'as mi'a'n ĉambr'o'n super la garaĝ'o…

— Por akcept'i vi'a'j'n am'at'in'et'o'j'n?

— Se mi mal'feliĉ'e far'us tio'n, kaj ŝi tio'n ek'sci'us, ŝi tuj mal'dung'us mi'n… Laŭ ŝi, la serv'ist'o'j dev'us est'i kastr'it'a'j… Ne, sed est'i tie ebl'ig'as al mi liber'e spir'i…Tio ankaŭ ebl'ig'as al mi el'ir'i, kiam mi dezir'as, kvankam mi est'as konekt'it'a kun la apartament'o per sonor'il'o kaj supoz'at'a est'i vok'ebl'a, kiel ŝi dir'as, du'dek kvar hor'o'j'n dum la tut'a tag'o…

— Ŝi jam vok'is vi'n nokt'e?

— Tri- aŭ kvar'foj'e… Sen'dub'e por cert'iĝ'i, ke mi est'is tie…

— Je kiu pretekst'o?

— Iam, ŝi est'is aŭd'int'a suspekt'ind'a'n bru'o'n kaj ŝi far'is kun mi la rond'ir'o'n tra la ĉambr'o'j por serĉ'i romp'ŝtel'ist'o'n…

— Tio est'is kat'o?

— Est'as nek kat'o, nek hund'o en la dom'o… Tio'n ŝi ne el'port'us… Kiam sinjor'o Gus est'is pli jun'a, li pet'is jun'a'n hund'o'n kiel Krist'nask'a'n donac'o'n, sed li ricev'is anstataŭ'e elektr'a'n trajn'o'n… Mi neniam vid'is knab'o'n tiel furioz'iĝ'i…

— La ali'a'j'n foj'o'j'n…

— Ali'a'n foj'o'n, est'is brul'odor'o… La tri'a'n… Atend'u… Ha! jes… Ŝi aŭskult'is ĉe la pord'o de la sinjor'o kaj ne aŭd'is li'a'n spir'o'n… Ŝi send'is mi'n vid'i, ĉu neni'o okaz'is al li…

— Ĉu ŝi ne pov'is ir'i mem?

— Mi supoz'as, ke ŝi hav'is si'a'j'n kial'o'j'n… Rimark'u, ke mi ne plend'as… Ĉar ŝi el'ir'as ĉiu'n post'tag'mez'o'n kaj preskaŭ ĉiu'vesper'e, est'as long'a'j moment'o'j de trankvil'o…

— Vi bon'e rilat'as al Liz'a?

— Ne tro mal'bon'e… Ŝi est'as bel'a knab'in'o… Dum iu temp'o…Nu, vi kompren'as, kio'n mi vol'as dir'i… Ŝi bezon'as ŝanĝ'i… Preskaŭ ĉiu'n sabat'o'n est'as ali'a… Do, ĉar mi ne ŝat'as part'ig'i…

— Sinjor'in'o Vauquin?

— Mal'jun'a bov'in'o!

— Ŝi ne am'as vi'n?

— Ŝi kalkul'as ni'a'j'n porci'o'j'n, kvazaŭ ni est'us pension'ul'o'j kaj ŝi est'as ankoraŭ pli strikt'a por vin'o, sen'dub'e ĉar ŝi'a edz'o est'as ebri'ul'o, kiu bat'as ŝi'n almenaŭ du foj'o'j'n en la semajn'o… Pro tio, ŝi rankor'as kontraŭ ĉiu'j vir'o'j…

— Sinjor'in'o Marchand?

— Mi vid'as ŝi'n nur ŝov'ant'a'n si'a'n polv'o'suĉ'il'o'n… Tiu vir'in'o ne nask'iĝ'is por parol'i, sed por mov'i la lip'o'j'n, kiam ŝi est'as sol'a… Ebl'e ŝi recit'as preĝ'o'j'n?..

— La fraŭl'in'o?

— Ŝi ne est'as fier'a nek afekt'em'a… Domaĝ'e, ke ŝi ĉiam est'as tiel mal'gaj'a.

— Vi kred'as, ke ŝi hav'as am'ĉagren'o'n?

— Mi ne sci'as. Ebl'e est'as la aer'o de la dom'o…

— Vi aŭd'is pri la leter'o'j?

Li ŝajn'is ĝen'at'a.

— Prefer'e dir'i al vi la ver'o'n… Jes… Sed mi ne leg'is ili'n…

— Kiu parol'is al vi pri ili?

Ankoraŭ pli ĝen'at'a, li ŝajn'ig'is serĉ'i en si'a memor'o.

— Mi ne sci'as…Mi ir'as, mi ven'as, mi dir'as kelk'a'j'n vort'o'j'n al unu, kelk'a'j'n vort'o'j'n al ali'a…

— Fraŭl'in'o Svag'a?

— Ne, ŝi neniam parol'as pri la afer'o'j de la sinjor'o.

— Sinjor'o Tort'u?

— Tiu ĉi rigard'as mi'n, kvazaŭ li est'us du'a ĉef'o.

— Juli'e'n Baud?

— Ebl'e… Ver'e, mi jam ne sci'as… Ebl'e est'is en la serv'ist'ej'o…

— Vi sci'as, ĉu est'as arm'il'o'j en la dom'o?

— La sinjor'o hav'as kolton 38 en la tir'kest'o de si'a nokt'o'tabl'o, sed mi neniam vid'is kartoĉ'o'j'n en la ĉambr'o.

— Est'as vi, kiu ord'ig'as li'a'n ĉambr'o'n?

— Tio est'as part'o de mi'a'j funkci'o'j. Mi ankaŭ serv'as ĉe'tabl'e, kompren'ebl'e.

— Vi ne kon'as ali'a'j'n arm'il'o'j'n?

— La lud'il'et'o de la sinjor'in'o, iu 6.33 fabrik'it'a en Herstal… Neces'us paf'i el proksim'e por sufer'ig'i iu'n…

— Ĉu vi sent'is, last'a'temp'e, iu'n ŝanĝ'o'n en la etos'o de la dom'o?

Li ŝajn'is serĉ'i.

— Est'as ebl'e. Ĉe'tabl'e, ili neniam mult'e inter'parol'as. Nun, mi pov'us dir'i, ke ili jam tut'e ne inter'parol'as… Kelk'foj'e nur kelk'a'j'n fraz'o'j'n inter sinjor'o Gus kaj la fraŭl'in'o…

— Vi kred'as je la leter'o'j?

— Proksim'um'e kiel je astr'ologi'o… Laŭ la horoskop'o'j de la gazet'o, mi dev'us, almenaŭ unu'foj'e en ĉiu semajn'o, ricev'i grand'a'n mon'sum'o'n…

— Vi do ne opini'as, ke io pov'as okaz'i?

— Ne pro la leter'o'j.

— Pro kio?

— Mi ne sci'as…

— Sinjor'o Parendon ŝajn'as al vi bizar'a?

— De'pend'as de tio, kio'n oni nom'as bizar'a… Ĉiu hav'as si'a'n propr'a'n ide'o'n pri la viv'o, kiu'n li hav'as… Se li est'as kontent'a tiel… Ĉiu'okaz'e, li ne est'as frenez'a… Mi eĉ dir'us: mal'e…

— Est'us ŝi, kiu est'us frenez'a?

— Ankaŭ ne! Ho tut'e ne! Tiu vir'in'o est'as ruz'a kiel vulp'o…

— Mi dank'as vi'n, Ferdinand'o.

— Mi far'is mi'a'n plej'ebl'o'n, sinjor'o komisar'o… Mi spert'is, ke kun la polic'o est'as pli bon'e mal'kaŝ'e parol'i…

La pord'o re'ferm'iĝ'is mal'antaŭ Maigret, kiu pied'e mal'supr'e'n'ir'is la larĝ'a'n ŝtup'ar'o'n kun balustrad'o el fer'a art'aĵ'o. Li man'sign'is al la pord'ist'o galon'it'a kvazaŭ pord'ist'o de palac'o kaj re'trov'is kun ĝu'a suspir'o la freŝ'a'n ekster'a'n aer'o'n.

Li re'memor'is pri simpati'a star'trink'ej'o ĉe la angul'o de la aven'o Marigny kaj de la strat'o de la Cirk'o, kaj li baldaŭ al'kubut'iĝ'is al ties verŝ'tabl'o. Li serĉ'is kio'n li trink'u, kaj fin'e mend'is grand'a'n glas'o'n da bier'o. La atmosfer'o de la Parendon-oj ankoraŭ glu'iĝ'is al li'a korp'o. Sed ĉu ne est'us sam'e, se li est'us pas'int'a tiom da temp'o en kiu ajn famili'o?

Ebl'e pli mal'alt'grad'e. Sen'dub'e li est'us trov'int'a la sam'a'j'n rankor'o'j'n, la sam'a'j'n et'anim'ec'o'j'n, la sam'a'j'n tim'o'j, ĉiu'okaz'e la sam'a'n ne'koher'ec'o'n.

— Ne filozof'u, Maigret!

Ĉu li ne mal'permes'is al si, princip'e, pens'i? Bon'e! Li ne vid'is la du infan'o'j'n, nek la kuir'ist'in'o'n, nek la mastr'um'ist'in'o'n. Li nur ek'vid'is de mal'proksim'e la ĉambr'ist'in'o'n en nigr'a uniform'o, brod'it'a'j antaŭ'tuk'et'o kaj kuf'o.

Ĉar li trov'iĝ'is ĉe la angul'o de strat'o de la Cirk'o, li memor'is pri doktor'o Mart'in, la person'a kurac'ist'o de Parendon.

— Kiom mi ŝuld'as?

Li ek'vid'is li'a'n ŝild'o'n antaŭ la konstru'aĵ'o, supr'e'n'ir'is al la tri'a etaĝ'o, est'is en'konduk'it'a en atend'ej'o'n, kie trov'iĝ'is jam tri person'o'j kaj, sen'kuraĝ'ig'it'a, li for'ir'is.

— Vi ne atend'as la doktor'o'n?

— Mi ne ven'is por konsult'o… Mi telefon'os al li…

— Kiu nom'o?

— Komisar'o Maigret…

— Ĉu vi ne vol'as, ke mi avert'u li'n, ke vi est'as ĉi tie?

— Mi prefer'as ne atend'ig'i pli long'e li'a'j'n pacient'o'j'n.

Est'is la ali'a Parendon, la frat'o, sed ankaŭ li est'is kurac'ist'o kaj Maigret sufiĉ'e bon'e kon'is, dank’ al si'a amik'o Pardon, la viv'o'n de la parizaj kurac'ist'o'j.

Li ne em'is pren'i aŭtobus'o'n, nek la metro'o'n. Li sent'is si'n lac'a, ŝvel'a pro lac'ec'o, kaj las'is si'n fal'i sur la benk'o'n de taksi'o.

— Quai des Orfèvres…

— Jes, sinjor'o Maigret…

Tio jam ne plezur'ig'is li'n. Antaŭ'e, li iom fier'is, ke oni tiel re'kon'is li'n sed, de kelk'a'j jar'o'j, tio pli irit'is li'n.

Kiel li aspekt'us, se neni'o okaz'us ĉe la avenu'o Marigny? Li eĉ ne kuraĝ'is parol'i pri la leter'o'j ĉe la raport'o. De du tag'o'j, li neglekt'is si'a'n ofic'ej'o'n, pas'ig'is la plej grand'a'n part'o'n de si'a temp'o en apartament'o, kie hom'o'j hav'is viv'o'n, kiu ne koncern'is li'n.

Est'is kur'ant'a'j afer'o'j, feliĉ'e ne tre grav'a'j, pri kiu'j li tamen dev'is zorg'i.

Ĉu est'is la leter'o'j, kaj pli'e la telefon'vok'o de la dek-du'a, kiu'j mis'form'is li'a'n vid'o'n de la hom'o'j? Li ne pov'is pens'i pri sinjor'in'o Parendon kiel pri ordinar'a vir'in'o, kiu'n oni renkont'as sur'strat'e. Li re'vid'is ŝi'n, patos'a'n en la tut'a blu'o de ŝi'a buduar'o kaj de ŝi'a negliĝ'o, lud'ant'a'n antaŭ li spec'o'n de tragedi'o.

Ankaŭ Parendon ĉes'is est'i hom'o kiel la ali'a'j. La gnom'o rigard'is li'n per si'a'j hel'a'j okul'o'j, kiu'j'n dik'ig'is la dik'a'j okul'vitr'o'j, kaj Maigret van'e prov'is leg'i en ili li'a'n pens'o'n.

La ali'a'j… fraŭl'in'o Svag'a… Tiu grand'a ruf'a diabl'o, Juli'e'n Baud… Tort'u subit'e rigard'ant'a al la pord'o, kie sinjor'in'o Parendon aper'is kvazaŭ mirakl'e…

Li ŝultr'o'lev'is kaj, ĉar la vetur'il'o halt'is antaŭ la pord'o de K. P., li esplor'is si'a'j'n poŝ'o'j'n serĉ'ant'e mon'o'n.

Dek'o da inspektor'o'j, ĉiu'j hav'ant'a'j problem'o'n por sub'met'i al li, pas'is tra li'a ofic'ej'o. Li leg'is la poŝt'aĵ'o'j'n al'ven'int'a'j'n dum li'a for'est'o, sub'skrib'is stak'o'n da dokument'o'j, sed dum la tut'a temp'o, kiam li tiel labor'is en la or'um'it'a kviet'o de si'a ofic'ej'o, la dom'o de avenu'o Marigny rest'is kiel fon'o.

Li sent'is ĝen'o'n, kiu'n li ne sukces'is for'ig'i. Kaj tamen li far'is ĝis nun ĉio'n, kio est'is ebl'a al li. Neni'u krim'o, neni'u delikt'o okaz'is. Neni'u oficial'e vok'is la polic'o'n por preciz'a far'o. Neni'u plend'o est'is depozici'it'a.

Li tamen dediĉ'is hor'o'j'n por stud'i la mal'grand'a'n mond'o'n, kiu gravit'is ĉirkaŭ Emil'o Parendon.

Li van'e serĉ'is precedenc'o'n en si'a memor'o. Li tamen kon'is la plej divers'a'j'n situaci'o'j'n.

Je la kvin'a kaj kvar'on'o, oni al'port'is al li pneŭmatik'a'n depeŝ'o'n, kiu ĵus al'ven'is kaj li tuj re'kon'is la baston'et'a'j'n liter'o'j'n.

La stamp'o indik'is, ke la leter'o est'is en'poŝt'ig'it'a je la dek-ses'a hor'o tri'dek ĉe la poŝt'ofic'ej'o de strat'o de Miromesnil. Tio est'as kvar'on'hor'o'n post li'a for'ir'o el ĉe Parendon.

Li de'tond'is la bend'o'n laŭ la punkt'o'lini'o. Pro la dimensi'o'j de la foli'o, la liter'o'j est'is pli mal'grand'a'j ol en la antaŭ'a'j mesaĝ'o'j kaj Maigret pov'is konstat'i, kompar'ant'e ili'n, ke ĉi tiu est'is skrib'it'a pli rapid'e, kun mal'pli da zorg'o, ebl'e en spec'o de febr'o.

Sinjor'o fak'komisar'o,

Kiam mi skrib'is al vi mi'a'n unu'a'n leter'o'n kaj pet'is vi'n respond'i al mi per'e de anonc'et'o, mi ne pov'is imag'i al mi, ke vi pel'us vi'n, kun mal'lev'it'a kap'o, en tiu'n afer'o'n, pri kiu mi intenc'is, sekv'e, don'i al vi ne'mal'hav'ebl'a'j'n preciz'ig'o'j'n.

Vi'a tro'hast'em'o fuŝ'is ĉio'n kaj nun vi cert'e konsci'as mem, ke vi vad'as. Hodiaŭ vi, por tiel dir'i, provok'is la murd'ist'o'n kaj mi est'as konvink'it'a, ke kaŭz'e de vi, li sent'os si'n dev'ig'at'a frap'i.

Mi ebl'e erar'as, sed mi kred'as, ke tio est'os en la ven'ont'a'j hor'o'j. Mi jam ne pov'as help'i vi'n. Mi bedaŭr'as tio'n. Mi ne rankor'as kontraŭ vi.

Maigret leg'is kaj re'leg'is tiu'n bilet'o'n grav'mien'e, paŝ'is al la pord'o por vok'i Janvier kaj Lapointe. Lucas for'est'is.

— Leg'u tio'n, infan'o'j…

Li observ'is ili'n kun cert'a mal'kviet'ec'o, kvazaŭ por mal'kovr'i, ĉu ili'a'j re'ag'o'j est'as la sam'a'j, kiel la li'a'j. Ili ja ne est'is toks'it'a'j per la hor'o'j pas'ig'it'a'j en la apartament'o. Ili juĝ'is por tiel dir'i laŭ pruv'o'pec'o'j.

Kun'e klin'it'a'j super la foli'o, ili el'montr'is kresk'ant'a'n interes'o'n, far'iĝ'is zorg'o'plen'a'j.

— Ŝajn'as, ke tio preciz'iĝ'as, — flustr'is Janvier met'ant'e la pneŭmatik'a'n depeŝ'o'n sur la tabl'o'n.

Lapointe, si'a'flank'e, demand'is:

— Al kio simil'as tiu'j hom'o'j?

— Al ĉiu'j kaj al neni'u… Kio'n mi demand'as al mi, est'as, kio'n ni pov'as far'i… Mi ne pov'as las'i hom'o'n konstant'e en la apartament'o, kaj ceter'e tio neniel util'us… La lokal'o'j est'as tiel vast'a'j, ke kio ajn pov'as okaz'i ĉe unu ekstrem'o, sen tio, ke oni rimark'as ĝi'n ĉe la ali'a ekstrem'o… Posten'ig'i iu'n en la konstru'aĵ'o?.. Tio'n mi far'os ĉi-nokt'e, pro konscienc'o-skrupul'o, sed se tiu mesaĝ'o ne est'as ŝerc'o, la frap'o ne ven'os de ekster'e…

» Vi est'as liber'a, Lapointe?

— Mi hav'as neni'o'n special'a'n por far'i, ĉef'o.

— Tiu'kaz'e vi ir'os tie'n. En la pord'ist'ej'o, vi trov'os la pord'ist'o'n, iu Lamure, kiu iam labor'is en strat'o de Saussaies. Vi pas'ig'os la nokt'o'n en la ĉambr'o, grimp'ant'e de temp'o al temp'o al la unu'a etaĝ'o. Pet'u Lamure, ke li don'u al vi list'o'n de la loĝ'ant'o'j de la konstru'aĵ'o, ankaŭ de la serv'ist'ar'o, kaj kontrol'u la en'ir'o'j'n kaj el'ir'o'j'n…

— Mi kompren'as.

— Kio'n vi kompren'as?

— Ke tia'manier'e, se okaz'os io, ni hav'os almenaŭ baz'o'n…

Est'is ver'e, sed la komisar'o mal'inklin'is pri'konsider'i la situaci'o'n sub tiu angul'o. Se okaz'us io… Bon'e! Ĉar ne tem'is pri ŝtel'o, pov'us tem'i nur pri murd'o… Kies murd'o?.. Far'ot'a de kiu?..

Hom'o'j est'is parol'int'a'j al li, est'is respond'int'a'j al li'a'j demand'o'j, ŝajn'is konfes'don'i. Ĉu est'is li'a afer'o pri'juĝ'i, diabl'e, kiu mensog'as aŭ kiu dir'as la ver'o'n, aŭ ankoraŭ, en tiu tut'a histori'o, ĉu iu est'as frenez'a?

Li ir'is kaj ven'is en si'a'n ofic'ej'o'n per grand'a'j paŝ'o'j preskaŭ rabi'a'j kaj parol'is kvazaŭ por si mem, dum Lapointe kaj Janvier inter'ŝanĝ'is rigard'o'j'n.

— Est'as tre simpl'e, sinjor'o komisar'o… Oni skrib'as al vi por dir'i al vi, ke oni mort'ig'os… Tamen, oni ne pov'as anonc'i antaŭ'e, kiu mort'ig'os la ali'a'n, nek kiam, nek kiel… Kial oni direkt'as si'n al vi?.. Kial avert'i vi'n?.. Nenial… Por lud'i…

Li ek'kapt'is pip'o'n, kiu'n li ŝtop'is per nervoz'a'j puŝ'o'j de la montr'o'fingr'o.

— Por kiu oni pren'as mi'n, fin'e?.. Se okaz'os io, kiel ili dir'as, oni asert'os, ke tio est'as mi'a kulp'o… Tiu hel'blu'a paper'ĉif'aĵ'o jam asert'as tio'n… Mi, oni'dir'e, ag'is tro rapid'e… Kio est'is far'end'a?..

» Atend'i, ĝis mi ricev'os mort'anonc'o'n? Bon'e! Kaj, se okaz'os neni'o, mi aspekt'os kiel kreten'o, mi est'os la sinjor'o, kiu mal'ŝpar'is dum du tag'o'j la mon'o'n de la impost'pag'ant'o'j.

Janvier konserv'is si'a'n serioz'ec'o'n, sed Lapointe ne pov'is re'ten'i si'n de rid'et'o kaj Maigret rimark'is tio'n. Li'a koler'o rest'is dum'moment'e ne'decid'it'a kaj li fin'e rid'et'is si'a'vic'e frap'et'ant'e la ŝultr'o'n de si'a kun'labor'ant'o.

— Sen'kulp'ig'u mi'n, infan'o'j. Tiu afer'o fin'e incit'eg'as mi'n. Tie, ĉiu'j paŝ'as sur la pied'pint'o'j, kaj ankaŭ mi komenc'is paŝ'i sur la pied'pint'o'j, kvazaŭ paŝ'ant'e sur ov'o'j…

Ĉi-foj'e pro la bild'o de Maigret paŝ'ant'a sur ov'o'j, ankaŭ Janvier est'is dev'ig'at'a rid'i.

— Tie ĉi, almenaŭ, mi pov'as eksplod'i… Jen est'as… Ni serioz'e parol'u… Vi, Lapointe, pov'as for'ir'i, manĝ'i i'o'n kaj ir'i okup'i vi'a'n posten'o'n en avenu'o Marigny… Se io ajn suspekt'ind'a okaz'os, ne hezit'u telefon'i al mi, eĉ mez'e en la nokt'o, al la bulvard'o Richard-Levoir…

» Bon'a'n nokt'o'n, old'ul'o… Ĝis morgaŭ… Ni anstataŭ'os vi'n ĉirkaŭ la ok'a maten'e…

Li ir'is lok'i si'n antaŭ la fenestr'o'n kaj, kun la rigard'o sekv'ant'a la flu'o'n de Sejn'o, daŭr'ig'is, parol'ant'e al Janvier:

— Vi enket'as nun'temp'e?

— Mi arest'is la du et'a'j'n knab'o'j'n hodiaŭ maten'e, du dek'ses'jar'a'j'n bub'o'j'n… Vi prav'is…

— Ĉu vi vol'as, morgaŭ, ir'i anstataŭ'ig'i Lapointe?.. Tio ŝajn'as idiot'aĵ'o, mi sci'as, sed mi sent'as mi'n dev'ig'at'a pren'i tiu'j'n antaŭ'zorg'o'j'n, kiu'j ĉiel serv'as por neni'o…

» Vi vid'os, ke, se io okaz'os, ĉiu'j ekscit'iĝ'os kontraŭ mi…

Dum li prononc'is la last'a'n fraz'o'n, li'a rigard'o fiks'iĝ'is sur unu el la kandelabr'o'j de la pont'o Saint-Michel.

— Don'u al mi la pneŭmatik'a'n depeŝ'o'n…

Unu vort'o re'ven'is al li, pri kiu li ne atent'is antaŭ'e, kaj li demand'is al si, ĉu li'a memor'o ne tromp'is li'n.

… mi est'as konvink'it'a, ke kaŭz'e de vi, li sent'os si'n dev'ig'at'a frap'i…

La vort'o frap'i ja est'is tie. Kompren'ebl'e, tio pov'is signif'i frap'i per grand'a bat'o. Sed, en la tri bilet'o'j, la anonim'a korespond'ant'o montr'is cert'a'n zorg'eg'o'n pri la elekt'o de la vort'o'j.

— Frap'i, ĉu vi aŭd'as? La vir'o kaj la vir'in'o, ĉiu hav'as revolver'o'n. Mi ĵus intenc'is pet'i ili'n, ke ili don'u tiu'j'n al ni, iom kiel oni for'pren'as alumet'o'j'n de infan'o'j. Sed mi ne pov'as for'pren'i de ili ĉiu'j'n kuir'ej'a'j'n tranĉ'il'o'j'n nek ĉiu'j'n paper'tranĉ'il'o'j'n… Oni frap'as ankaŭ per fajr'o'hund'o'j, kaj ĉar ne mank'as tie kamen'o'j… Nek kandel'ing'o'j… Nek statu'o'j…

Subit'e ŝanĝ'ant'e la ton'o'n, li el'dir'is:

— Prov'u do far'i por mi telefon'parol'o'n kun Germain Parendon… Li est'as neŭr'olog'o, kiu loĝ'as en la strat'o d’Aguesseau, la frat'o de mi'a Parendon…

Li profit'is la okaz'o'n por re'brul'ig'i si'a'n pip'o'n. Sid'ant'e sur la angul'o de la skrib'o'tabl'o, Janvier manipul'is la aparat'o'n.

— Ha lo! Mi bon'e est'as ĉe doktor'o Parendon?.. Tie ĉi K. P., fraŭl'in'o… La ofic'ej'o de komisar'o Maigret… La komisar'o tre dezir'us dir'i kelk'a'j'n vort'o'j'n al la doktor'o… Kiel?.. en Nic'o?.. Jes… Moment'o'n…

Ĉar Maigret man'sign'is al li.

— Demand'u ŝi'n, en kiu hotel'o li loĝ'as…

— Vi est'as ankoraŭ ĉe la telefon'o? Ĉu vi pov'us dir'i al mi, kie la doktor'o loĝ'as tie? Ĉe Negresco? Jes, tio'n mi supoz'as… Mi tamen prov'os…

— Dum konsult'ad'o?

— Ne! Kongres'o de infan'a neŭr'ologi'o. Laŭ'dir'e la program'o est'as tre ŝarĝ'it'a kaj morgaŭ la doktor'o dev'as prezent'i raport'o'n…

— Vok'u Negrescon… Est'as la ses'a. La labor'kun'sid'o cert'e jam fin'iĝ'is… Je la ok'a, ili cert'e hav'os grand'a'n banked'o'n, ĉe la prefekt'ej'o aŭ ali'lok'e… Se ne, iu'n ajn koktel'o'n…

Ili dev'is atend'i dek'o'n da minut'o'j'n ĉar Negresco est'is ĉiam okup'it'a.

— Ha lo!.. Tie ĉi la K. P. en Parizo, fraŭl'in'o… Bon'vol'u kun'lig'i mi'n kun doktor'o Parendon, mi pet'as… Parendon, jes… Li est'as unu el la kongres'an'o'j…

Janvier met'is la man'o'n sur la aparat'o'n.

— Ŝi ir'as por vid'i, ĉu li est'as en si'a ĉambr'o aŭ ĉe la koktel'o, kiu okaz'as nun en la grand'a salon'o de la inter'etaĝ'o…

— Ha lo!.. Jes, doktor'o… Sen'kulp'ig'u mi'n… Mi kun'ig'as vi'n kun komisar'o Maigret…

Tiu ĉi pren'is mal'lert'e la aparat'o'n ĉar, last'moment'e, li ne plu sci'is, kio'n dir'i.

— Sen'kulp'ig'u mi'n, ke mi ĝen'as vi'n, doktor'o…

— Mi est'is re'leg'ont'a last'foj'e mi'a'n raport'o'n…

— Tio'n mi supoz'is…Hieraŭ kaj hodiaŭ, mi pas'ig'is iom long'a'j'n moment'o'j'n kun vi'a frat'o…

— Kia'hazard'e vi renkont'iĝ'is?

La voĉ'o est'is gaj'a, simpati'a, mult'e pli jun'a, ol Maigret pens'is.

— Tio est'as iom komplik'a afer'o, kaj tial mi permes'is al mi vok'i vi'n…

— Ĉu mi'a frat'o hav'as mal'agrabl'aĵ'o'j'n?

— Ĉia'okaz'e, ne el tiu'j, kiu'j koncern'as ni'n…

— Ĉu li est'as mal'san'a?

— Kio'n vi opini'as pri li'a san'o?

— Li aspekt'as mult'e pli gracil'a kaj mal'fort'a, ol li fakt'e est'as. Mi est'us ne'kapabl'a rezist'i al la tut'a labor'eg'o, kiu'n li foj'e far'as en kelk'a'j tag'o'j…

Neces'is ja daŭr'ig'i ĝis la fin'o.

— Mi klar'ig'os al vi kiel ebl'e plej mal'long'e la situaci'o'n. Hieraŭ maten'e, mi ricev'is anonim'a'n leter'o'n anonc'ant'a'n al mi, ke krim'o est'is probabl'e okaz'ont'a…

— Ĉe Emil'o?

La voĉ'o est'is rid'em'a.

— Ne. Est'us tro long'e rakont'i al vi, kiel ni al'ven'is ĝis la apartemento de vi'a frat'o. Ĉia'okaz'e, la leter'o kaj la sekv'ant'a nepr'e el'ir'is el li'a hejm'o, ambaŭ skrib'it'a'j sur li'a leter'paper'o, kies leter'front'o'n oni for'tranĉ'is…

— Mi supoz'as, ke mi'a frat'o trankvil'ig'is vi'n?.. Tio est'is blag'o de Gus, ĉu ne?..

— Laŭ mi'a sci'o, vi'a nev'o ne est'as inklin'a al ŝerc'o'j…

— Est'as ĝust'e… Ankaŭ ne Bambi, ceter'e… Mi ne sci'as, mi… Ebl'e la jun'a svis'o, kiu'n li dung'is kiel ofic'ist'o'n?.. Aŭ iu ĉambr'ist'in'o?..

— Mi ĵus ricev'is la tri'a'n mesaĝ'o'n, ĉi-foj'e per pneŭmatik'a depeŝ'o… Ĝi anonc'as, ke la event'o est'as proksim'a…

La ton'o de la kurac'ist'o ŝanĝ'iĝ'is.

— Ĉu vi kred'as je tio?

— Mi kon'as la dom'o'n nur de hieraŭ…

— Kio'n Emil'o dir'as pri tio? Mi supoz'as, ke li ŝultr'o'lev'as?

— Li preciz'e ne pren'as la afer'o'n tiel leĝer'e… Mi hav'as la impres'o'n, mal'e, ke li kred'as je real'a minac'o…

— Kontraŭ kiu?

— Ebl'e kontraŭ li…

— Kiu hav'us la ide'o'n atenc'i al li? Kaj kial? Krom si'a pasi'o pri la revizi'o de la artikol'o 64, li est'as la plej sen'danĝer'a kaj la plej afabl'a en la mond'o…

— Li tre ĉarm'is mi'n…Vi ĵus parol'is pri pasi'o, doktor'o… Ĉu vi, kiel neŭr'olog'o, eĉ dir'us: mani'o?..

— En la medicin'a senc'o de la vort'o, cert'e ne.

Li far'iĝ'is pli abrupt'a, ĉar li kompren'is la kaŝ'pens'o'n de la komisar'o.

— Sum'e, vi demand'as mi'n, ĉu mi konsider'as mi'a'n frat'o'n mens'san'a…

— Mi ne ir'is tiel mal'proksim'e…

— Vi gard'ig'as la dom'o'n?

— Mi jam send'is tie'n unu el mi'a'j inspektor'o'j…

— Ĉu last'a'temp'e mi'a frat'o ne dev'is trakt'i kun pli mal'pli suspekt'ind'a'j hom'o'j?.. Ĉu li ne lukt'is kontraŭ tro grav'a'j interes'o'j?

— Li ne parol'is al mi pri si'a'j afer'o'j, sed mi sci'as, ke ankoraŭ hodiaŭ post'tag'mez'e li hav'is grek'a'n ŝip'propriet'ul'o'n kaj nederland'an ŝip'propriet'ul'o'n en si'a ofic'ej'o…

— Ven'as iu'j eĉ el Japani'o… Rest'as al ni nur esper'i, ke tio ver'e est'as ŝerc'o… Vi ne hav'is ali'a'j'n demand'o'j'n al mi?

Li est'is dev'ig'at'a improviz'i, dum ĉe la ali'a fin'o de la lini'o la neŭr'olog'o sen'dub'e hav'is antaŭ la okul'o'j la Promen'ej'o'n de la Angl'o'j kaj la Bajon de la Anĝel'o'j en Nic'o.

— Kio'n vi opini'as pri la ekvilibr'o de vi'a bo'frat'in'o?

— Inter ni, kaj tio'n mi kompren'ebl'e ne ripet'us ĉe la bar'il'o de la atest'ant'o'j, se ĉiu'j vir'in'o'j est'us kiel ŝi, mi est'us rest'int'a fraŭl'o…

— Mi dir'is: ekvilibr'o…

— Mi bon'e kompren'is… Ni supoz'u, ke ŝi est'as eksces'a en ĉio… Kaj ankaŭ, por est'i just'a'j, ke ŝi est'as la unu'a, kiu sufer'as pro tio…

— Ĉu ŝi est'as vir'in'o inklin'a hav'i fiks'a'j'n ide'o'j'n?

— Cert'e, kondiĉ'e, ke tiu'j ide'o'j de'ven'as de preciz'a'j fakt'o'j kaj est'as ver'ŝajn'a'j… Mi pov'as cert'ig'i al vi, ke, se ŝi mensog'is al vi, ŝi'a mensog'o est'is tiel perfekt'a, ke vi ne rimark'is ĝi'n…

— Ĉu vi uz'us la vort'o'n histeri'o?

Est'is iom long'a silent'o.

— Mi ne kuraĝ'us ir'i tiel mal'proksim'e, kvankam mi vid'is ŝi'n en stat'o'j, kiu'j'n oni pov'as kvalifik'i histeri'a'j… Kvankam ŝi est'as hiper'nervoz'a, vid'u, ŝi trov'as, mi ne sci'as per kiu mirakl'o, la fort'o'n kontrol'i si'n…

— Ĉu vi sci'as, ke ŝi hav'as arm'il'o'n en si'a ĉambr'o?

— Ŝi parol'is al mi pri ĝi iu'n vesper'o'n… Kaj ŝi eĉ montr'is ĝi'n al mi… Est'as pli ĝust'e lud'il'o…

— Lud'il'o, kiu pov'as mort'ig'i… Ĉu vi las'us ĝi'n al ŝi en ŝi'a tir'kest'o?..

— Vi sci'as, se ven'us al ŝi la ide'o mort'ig'i, ŝi ĉiel sukces'us, per aŭ sen paf'arm'il'o…

— Ankaŭ vi'a frat'o est'as arm'it'a…

— Mi sci'as…

— Vi dir'us la sam'o'n?

— Ne, mi est'as konvink'it'a, ne nur kiel hom'o, sed kiel kurac'ist'o, ke mi'a frat'o neniam mort'ig'os… La sol'a afer'o, kiu pov'us okaz'i al li, iu'n vesper'o'n pro sen'kuraĝ'iĝ'o, est'us mort'ig'i si'n…

La voĉ'o ĵus esting'iĝ'is.

— Vi tre am'as li'n, ĉu ne?

— Ni est'as du…

Tiu fraz'o frap'is Maigret-on. Ili ankoraŭ hav'is la patr'o'n, kaj Germain Parendon ja est'is edz'iĝ'int'a. Tamen li dir'is: “Ni est'as du”.

Kvazaŭ ĉiu hav'us nur la ali'a'n en la mond'o. Ĉu ankaŭ la edz'iĝ'o de la frat'o est'is fiask'int'a edz'iĝ'o?

Parendon tie sku'iĝ'is, ebl'e rigard'is la hor'o'n.

— Nu! Ni esper'u, ke okaz'os neni'o. Bon'a'n vesper'o'n, sinjor'o Maigret…

— Bon'a'n vesper'o'n, sinjor'o Parendon…

La komisar'o telefon'is por trankvil'iĝ'i. Nu, tut'e la mal'o okaz'is. Li sent'is si'n pli mal'trankvil'a parol'int'e kun la frat'o de la akv'o'kat'o: “La sol'a afer'o, kiu pov'us okaz'i al li, iu'n vesper'o'n kun sen'kuraĝ'iĝ'o…”

Kaj se preciz'e tio prepar'iĝ'is? Se Parendon mem skrib'is la anonim'a'j'n leter'o'j'n? Por mal'help'i si'n ag'i? Por met'i spec'o'n de bar'il'o inter la impuls'o kaj la ag'o, kiu tent'is li'n?

Pro tio, Maigret forges'is Janvier, kiu lok'iĝ'is apud la fenestr'o'n.

— Vi aŭd'is?

— Tio'n, kio'n vi dir'is, jes!

— Li ne am'as si'a'n bo'frat'in'o'n… Li est'as konvink'it'a, ke li'a frat'o neniam iu'n mort'ig'os, sed li est'as mal'pli cert'a, ke li ne est'os tent'at'a iam mem'mort'ig'i si'n…

La sun'o mal'aper'is, kaj subit'e kvazaŭ ek'mank'us io en la mond'o. Ne est'is ankoraŭ la nokt'o. Est'is sen'util'e ek'lum'ig'i la lamp'o'j'n. La komisar'o tamen far'is tio'n, kvazaŭ por for'pel'i la fantom'o'j'n.

— Morgaŭ vi vid'os la dom'o'n kaj vi pli bon'e kompren'os… Neni'o mal'help'as vi'n sonor'ig'i, dir'i al Ferdinand'o, kiu vi est'as kaj promen'i tra la apartament'o kaj la ofic'ej'o'j… Ili est'as avert'it'a'j… Ili atend'as tio'n…

» Ĉio, kio'n vi risk'as, est'as vid'i sinjor'in'o'n Parendon ek'aper'i antaŭ vi en la moment'o, kiam vi mal'plej atend'as tio'n… Kred'ebl'e ŝi pov'as cirkul'i ne mov'ant'e aer'o'n…Tiam, ŝi rigard'os vi'n, kaj vi sent'os vi'n svag'e kulp'a… Tiu'n impres'o'n ŝi far'as al ĉiu'j…

Maigret vok'is la ofic'ej'a'n serv'ist'o'n por trans'don'i al li la sub'skrib'it'a'j'n dokument'o'j'n kaj la eksped'ot'a'j'n poŝt'aĵ'o'j'n.

— Neni'o nov'a? Neni'u por mi?

— Neni'u, sinjor'o fak'komisar'o…

Maigret ne atend'is vizit'o'j'n. Tamen mir'ig'is li'n la fakt'o, ke nek Gus, nek li'a frat'in'o manifest'iĝ'is. Ili cert'e est'is inform'it'a'j, kiel la ceter'o de la dom'an'ar'o, pri tio, kio okaz'is de la antaŭ'tag'o. Ili cert'e aŭd'is pri la pri'demand'ad'o'j de Maigret. Ebl'e ili eĉ ek'vid'is li'n ĉe kurb'o de koridor'o?

Se, est'ant'e dek'kvin'jar'a, Maigret est'us aŭd'int'a, ke… Li est'us kur'int'a por demand'i la komisar'o'n kun impet'ec'o, kompren'ebl'e, eĉ se li dev'us est'i skold'it'a.

Li konsci'is, ke pas'is temp'o de tiam, ke tem'is pri ali'a mond'o.

— Ĉu ni trink'u glas'o'n ĉe Brasserie Dauphine kaj ni ir'u por vesper'manĝ'i, ĉiu en propr'a hejm'o?

Tio'n ili far'is. Maigret pied'ir'is sufiĉ'e long'e antaŭ ol pren'i taksi'o'n kaj, kiam li'a edz'in'o mal'ferm'is la pord'o'n aŭd'ant'e li'a'j'n paŝ'o'j'n, li ne hav'is tro zorg'o'plen'a'n vizaĝ'o'n.

— Kio est'as por manĝ'i?

— La re'varm'ig'it'a tag'manĝ'o…

— Kaj kio est'is ĉe l’ tag'manĝ'o?

— Kasulet'o…

Ambaŭ rid'et'is, sed ŝi tamen diven'is li'a'n anim'stat'o'n.

— Ne mal'trankvil'iĝ'u, Maigret…

Li neni'o'n dir'is al ŝi pri la afer'o, kiu okup'is li'n. Ĉu ĉiu'j afer'o'j, en'tut'e, ne est'is simil'a'j?

— Ne vi est'as respons'a…

Post moment'o, ŝi al'don'is:

— Dum ĉi tiu sezon'o, mal'varm'et'ec'o abrupt'e fal'as. Prefer'e mi ferm'u la fenestr'o'n…

5

Li'a unu'a kontakt'o kun la viv'o est'is unu'e, kiel en la ali'a'j maten'o'j, la odor'o de la kaf'o, kaj post'e la man'o de li'a edz'in'o, kiu tuŝ'is li'a'n ŝultr'o'n, kaj fin'e la vid'o de sinjor'in'o Maigret, jam freŝ'a kaj vigl'a en dom'rob'o kun flor'o'j, kiu don'is al li la tas'o'n.

Li frot'is si'a'j'n okul'o'j'n kaj iom stult'e demand'is:

— Ne est'is telefon'vok'o'j?

Se est'us, tio est'us vek'int'a li'n sam'temp'e, kiel ŝi'n. La kurten'o'j est'is mal'ferm'it'a'j. La printemp'o, kvankam fru'a, daŭr'is. La sun'o jam lev'iĝ'is kaj la bru'o'j de la strat'o preciz'e el'star'is.

Li el'ig'is suspir'o'n pro sen'ŝarĝ'iĝ'o. Lapointe ne vok'is li'n. Do, neni'o okaz'is en avenu'o Marigny. Li trink'is la du'on'o'n de si'a tas'o, el'lit'iĝ'is kaj gaj'et'e ir'is al la ban'ĉambr'o. Li mal'prav'e mal'trankvil'iĝ'is. Li dev'int'us, jam je al'ven'o de la unu'a bilet'o, konsci'i, ke tio ne est'is serioz'a. Li iom hont'is, ĉi-maten'e, ĉar li las'is si'n impres'i kiel infan'o, kiu ankoraŭ kred'as je histori'o'j pri fantom'o'j.

— Ĉu vi bon'e dorm'is?

— Bon'eg'e.

— Ĉu vi kred'as, ke vi ven'os hejm'e'n por tag'manĝ'i?

— Ĉi-maten'e, ŝajn'as al mi, ke jes.

— Ĉu vi ŝat'us fiŝ'aĵ'o'n?

— Raj'o'n kun nigr'a buter'o, se vi trov'us iu'n.

Li est'is surpriz'it'a, ĝen'at'a, du'on'hor'o'n post'e, ŝov'ant'e la pord'o'n de si'a ofic'ej'o, trov'ant'e tie Lapointe en fotel'o. La povr'a knab'o est'is iom pal'a, somnol'a. Ne las'int'e al li raport'o'n nek en'lit'iĝ'ant'e, li prefer'is atend'i li'n, sen'dub'e ĉar la antaŭ'a'n tag'o'n la komisar'o el'montr'is tiom da mal'trankvil'o.

— Nu, mi'a et'a Lapointe?

La inspektor'o ek'star'is, dum Maigret sid'iĝ'is antaŭ la amas'o da poŝt'aĵ'o'j sur si'a skrib'o'tabl'o.

— Moment'o'n, mi pet'as…

Li vol'is unu'e cert'iĝ'i, ke ne est'is nov'a anonim'a leter'o.

— Bon'e! Rakont'u…

— Mi ven'is tie'n iom antaŭ la ses'a vesper'e kaj kontakt'is kun Lamure, la pord'ist'o, kiu insist'is, ke mi vesper'manĝ'u kun li'a edz'in'o kaj li. La unu'a, kiu en'ir'is en la konstru'aĵ'o'n post mi, je la ses'a kaj dek, est'is la jun'a Parendon, tiu, kiu'n ili nom'as Gus…

Lapointe el'poŝ'ig'is libr'et'o'n por konsult'i si'a'j'n not'o'j'n.

— Li est'is sol'a?

— Jes… Li ten'is kelk'a'j'n lern'o'libr'o'j'n sur la brak'o… Post'e, kelk'a'j'n minut'o'j'n pli mal'fru'e, vir'o kun vir'in'ec'a aspekt'o, hav'ant'a en'man'e led'sak'o'n… Lamure sci'ig'is al mi, ke li est'as la friz'ist'o de la peru'an'in'o…

» — Cert'e est'as ie fest'o aŭ grand'a vesper'kun'ven'o… — li trankvil'e anonc'is al mi mal'plen'ig'ant'e si'a'n glas'o'n kun vin'aĉ'o.

» Parentez'e, li sol'a mal'plen'ig'is botel'o'n kaj est'is surpriz'it'a, iom ĉagren'it'a, ke mi ne sam'e far'is…

» Nu… Je la sep'a kvar'dek kvin, vir'in'o al'ven'is en aŭt'o konduk'it'a de ŝofor'o, sinjor'in'o Hor'tens'e, kiel nom'as ŝi'n la pord'ist'o.

» Ŝi est'as unu el la frat'in'o'j de sinjor'in'o Parendon, tiu kiu plej'oft'e el'ir'as kun ŝi. Ŝi edz'in'iĝ'is al iu sinjor'o Benoit-Biguet, vir'o riĉ'a kaj grav'a, kaj ili'a ŝofor'o est'as hispan'o…

Lapointe rid'et'is.

— Sen'kulp'ig'u mi'n, ke mi don'as al vi tiu'j'n ne'interes'a'j'n detal'o'j'n sed, ĉar mi hav'is neni'o'n por far'i, mi ĉio'n not'is… Je la ok'a kaj du'on'o, la limuzin'o de la peru'an'o'j halt'is sub la volb'o kaj la par'o el'ir'is el la lift'o, li en frak'o, ŝi en luks'a vesper'a rob'o sub ĉinĉil'a pelt'o… Est'as afer'o'j, kiu'j'n oni ne plu oft'e vid'as…

» Je kvin minut'o'j antaŭ la naŭ'a, el'ir'o de sinjor'in'o Parendon kaj sinjor'in'o Hor'tens'e… Mi ek'sci'is post'e kie'n ili ir'is… La ŝofor'o'j kutim'as, re'vetur'int'e, ven'i trink'i glas'o'n en la pord'ist'ej'o kun Lamure, kiu ĉiam hav'as litr'o'n da ruĝ'a vin'o sub la man'o…

» Est'is almoz'don'a briĝ'parti'o en la hotel'o Crillon, kaj tie'n ili ir'is. Ili re'ven'is iom post nokt'o'mez'o… La frat'in'o supr'e'n'ir'is kaj rest'is dum du'on'a hor'o supr'e… Tiam la ŝofor'o ven'is trink'i si'a'n glas'o'n…

» Neni'u atent'is pri mi…Mi aspekt'is kiel ne'grav'a kompan'o… Plej mal'facil'e est'is ne mal'plen'ig'i la glas'o'j'n, kiu'j'n oni don'is al mi…

» Fraŭl'in'o Parendon, kiu'n ili nom'as Bambi, ven'is hejm'e'n proksim'um'e je la unu'a de la nokt'o…

— Je kiom'a hor'o ŝi est'is el'ir'int'a?

— Mi ne sci'as. Mi ne vid'is ŝi'n for'ir'i. Tio signif'as, ke ŝi ne manĝ'is en avenu'o de Marigny… Ŝi'n akompan'is jun'ul'o, kiu'n ŝi kis'is pied'e de la ŝtup'ar'o… Ŝi ne ĝen'is si'n pro ni…

» Mi demand'is al Lamure, ĉu tio est'is ŝi'a kutim'o… Li respond'is, ke jes kaj ke ĉiam est'is la sam'a jun'ul'o, sed ke li ne sci'is de kie li ven'is… Li sur'hav'is bluz'o'n kaj velk'int'a'j'n mokasen'o'j'n kaj li'a'j har'o'j est'is iom long'a'j…

Ŝajn'is, ke Lapointe recit'is, lukt'ant'e kontraŭ en'dorm'iĝ'o, kun la okul'o'j sur si'a libr'et'o.

— Vi ne parol'is al mi pri la for'ir'o de fraŭl'in'o Svag'a, de Tort'u kaj de Juli'e'n Baud…

— Mi ne not'is tio'n, efektiv'e, ĉar mi supoz'is, ke tio est'is rutin'a'j afer'o'j. Ili mal'supr'e'n'ir'is, tra la ŝtup'ar'o, je la ses'a, dis'iĝ'is sur la trotuar'o…

— Post'e?

— Mi supr'e'n'ir'is, du- aŭ tri'foj'e ĝis la kvar'a etaĝ'o sed mi neni'o'n vid'is nek aŭd'is. Mi tiel bon'e pov'int'us vag'i nokt'e tra preĝ'ej'o.

» La peru'an'o'j hejm'e'n'ven'is ĉirkaŭ la tri'a de la nokt'o nokt'o'manĝ'int'e ĉe Maksim’s. Ili antaŭ'e ĉe'est'is al grand'a kin'o'premier'o, ĉe la Elizeaj Kamp'o'j… Laŭ'dir'e ili est'as tre parizaj fam'ul'o'j…

» Est'as ĉio pri la nokt'o… Neni'u kat'o, oportun'e dir'it'e, ĉar est'as neni'u best'o en la dom'o, krom la papag'o de la peru'an'o'j…

» Ĉu mi dir'is al vi, ke Ferdinand'o, la ĉef'serv'ist'o de Parendon-oj, en'lit'iĝ'is ĉirkaŭ la dek'a? Ke la kuir'ist'in'o for'ir'is je la naŭ'a vesper'e?

» Est'is Ferdinand'o, maten'e, kiu aper'is la unu'a en la kort'o, je la sep'a. Li for'las'is la konstru'aĵ'o'n, ĉar li kutim'as ir'i al la proksim'a star'trink'ej'o ĉe la strat'o de la Cirk'o, por trink'i si'a'n unu'a'n kaf'o'n kaj manĝ'i freŝ'a'j'n korn'bulk'o'j'n… Li rest'is for dum du'on'hor'o… Dum'e al'ven'is la kuir'ist'in'o, kaj ankaŭ la mastr'um'ist'in'o, sinjor'in'o Marchand…

» La ŝofor'o mal'supr'e'n'ir'is el si'a ĉambr'o, apud tiu de Ferdinand'o, super la garaĝ'o'j, kaj li supr'e'n'ir'is por maten'manĝ'i…

» Mi ne en'skrib'is ĉio'n tuj. Tial est'as iu mal'ord'o en mi'a'j not'o'j. Dum la nokt'o mi ir'is dek'o'n da foj'o'j met'i mi'a'n orel'o'n al la pord'o de Parendon-oj kaj neni'o'n aŭd'is…

» La ŝofor'o de la peru'an'o'j el'ig'is la Rollson de si'a'j ge'mastr'o'j por lav'i ĝi'n kiel ĉiu'maten'e…

Lapointe re'met'is si'a'n libr'et'o'n en si'a'n poŝ'o'n.

— Est'as ĉio, ĉef'o. Janvier al'ven'is. Mi prezent'is li'n al Lamure, kiu, laŭ'dir'e, jam kon'is li'n, kaj mi for'ir'is…

— Nun ir'u rapid'e en'lit'iĝ'i, mi'a kar'a…

Post kelk'a'j minut'o'j, la sonor'ad'o por la raport'o aŭd'iĝ'os en la koridor'o'j. Maigret ŝtop'is pip'o'n, pren'is si'a'n paper'tranĉ'il'o'n kaj rapid'e tra'leg'is la poŝt'aĵ'o'j'n.

Li est'is trankvil'ig'it'a. Li hav'is ĉiu'j'n motiv'o'j'n est'i tia. Tamen rest'is al li iu pez'o sur la stomak'o, svag'a antaŭ'tim'o.

Ĉe la direktor'o tem'is ĉef'e pri la fil'o de ministr'o, kiu je la kvar'a de la nokt'o hav'is aŭt'o-akcident'o'n ĉe la angul'o de strat'o Francisko la Unu'a en mal'plaĉ'a'j kondiĉ'o'j. Ne nur li est'is ebri'a, sed oni ja ne pov'is, sen kaŭz'i skandal'o'n, rivel'i la nom'o'n de la jun'ul'in'o, kiu akompan'is li'n kaj kiu'n oni dev'is vetur'ig'i al la hospital'o. Koncern'e la ŝofor'o'n de la kolizi'it'a vetur'il'o, li subit'e mort'is.

— Kio'n vi pens'as pri tio, vi, Maigret?

— Mi? Neni'o'n, sinjor'o direktor'o.

Kiam tem'is pri politik'o aŭ pri kio ajn rilat'a al politik'o, Maigret jam ne ekzist'is. Li hav'is la art'o'n al'pren'i tiam svag'a'n aspekt'o'n, preskaŭ stupidan.

— Neces'as tamen trov'i solv'o'n… La gazet'o'j sci'as ankoraŭ neni'o'n, sed, post unu aŭ du hor'o'j, ili est'os inform'it'a'j…

Est'is la dek'a. La telefon'o sonor'is sur la skrib'o'tabl'o de la grand'a ĉef'o, kiu nervoz'e pren'is ĝi'n.

— Jes, li est'as ĉi tie…

Kaj prezent'ant'e la parol'il'o'n al Maigret:

— Est'as por vi…

Li hav'is antaŭ'sent'o'n. Li sci'is, antaŭ ol met'i la aŭskult'il'o'n al si'a orel'o, ke io okaz'is en la avenu'o Marigny, kaj est'is efektiv'e la voĉ'o de Janvier, kiu'n li aŭd'is en la telefon'o. Ĝi est'is mal'laŭt'a, kvazaŭ ĝen'at'a.

— Est'as vi, ĉef'o?

— Est'as mi, jes… Nu, kiu?

Janvier tuj kompren'is la senc'o'n de la demand'o.

— La jun'a sekretari'in'o…

— Mort'a?

— Bedaŭr'ind'e.

— Paf'o?

— Ne… Tio okaz'is sen'bru'e… Neni'u i'o'n rimark'is… La kurac'ist'o ankoraŭ ne al'ven'is… Mi vok'as vi'n antaŭ ol hav'i detal'o'j'n, ĉar mi est'is sub'e… Sinjor'o Parendon sid'as apud mi, konstern'it'a… Ni atend'as doktor'o'n Mart'in tuj'tuj'e…

— Ponard'it'a?

— Ne, kun la gorĝ'o tranĉ'it'a…

— Mi tuj ven'os…

La direktor'o kaj li'a'j koleg'o'j rigard'is li'n, surpriz'it'a'j vid'i li'n tiel pal'a, tiel emoci'it'a. Ĉe Quai des Orfèvres, ĉu oni ne ĉiu'tag'e labor'as en murd'o?

— Kiu est'as tiu? — demand'is la direktor'o.

— La sekretari'in'o de Parendon.

— La neŭr'olog'o?

— Ne. Li'a frat'o, la advokat'o… Mi ricev'is anonim'a'j'n leter'o'j'n…

Li kur'is al la pord'o sen pli'a'j klar'ig'o'j, paŝ'is rekt'e al la ofic'ej'o de la inspektor'o'j…

— Lucas?..

— Tie ĉi, ĉef'o…

Li serĉ'is ĉirkaŭ si.

— Vi, Torrence… Bon'e… Ven'u ambaŭ en mi'a'n ofic'ej'o'n…

Lucas, kiu est'is inform'it'a pri la leter'o'j, demand'is:

— Okaz'is la murd'o?

— Jes…

— Parendon?

— La sekretari'in'o… Telefon'u al Moers, ke li ir'u tie'n kun si'a'j teknik'ist'o'j… Mi vok'as la prokur'ej'o'n…

Est'is ĉiam la sam'a komedi'o. Dum pli ol unu hor'o, anstataŭ trankvil'e labor'i, li dev'os don'i klar'ig'o'j'n al la vic'prokuror'o kaj al la enket'a juĝ'ist'o, kiu est'os nom'um'it'a.

— Ek, infan'o'j…

Li est'is prem'eg'it'a, kvazaŭ tem'us pri iu de li'a famili'o. El la tut'a dom'an'ar'o, fraŭl'in'o'n Svag'a li est'us last'e supoz'int'a kiel viktim'o'n.

Li est'is ek'sent'int'a simpati'o'n al ŝi. Li ŝat'is la manier'o'n sam'temp'e brav'a'n kaj simpl'a'n, kun kiu ŝi parol'is pri si'a'j rilat'o'j kun si'a ĉef'o. Li konsci'is, ke, intern'e de si, spit'e al la aĝ'diferenc'o, ŝi sent'is por li pasi'a'n fidel'ec'o'n, kiu ebl'e konstitu'as unu el la plej ver'a'j form'o'j de am'o.

Kial do ŝi'n oni mort'ig'is?

Li instal'is si'n en la et'a'n nigr'a'n vetur'il'o'n, dum Lucas sid'iĝ'is ĉe la stir'il'o kaj la dik'a Torrence lok'is si'n mal'antaŭ'e'n.

— Pri kio tem'as? — li demand'is dum la start'o.

— Vi ja vid'os, — replik'is Lucas, kiu kompren'is la spirit'stat'o'n de Maigret.

Ĉi-last'a ne vid'is la strat'o'j'n, la preter'pas'ant'o'j'n, la de tag'o al tag'o verd'iĝ'ant'a'j'n arb'o'j'n, la dik'a'j'n aŭtobus'o'j'n, kiu'j danĝer'e tanĝ'is ili'n.

Li jam est'is tie. Li imag'is la mal'grand'a'n ofic'ej'o'n de fraŭl'in'o Svag'a, kie li sid'is apud la fenestr'o, la antaŭ'a'n tag'o'n je la sam'a hor'o. Ŝi rekt'e rigard'is li'n, kvazaŭ por prezent'i al li la sincer'ec'o'n de si'a rigard'o. Kaj, kiam ŝi hezit'is post iu demand'o, est'is ĉar ŝi serĉ'is la preciz'a'j'n vort'o'j'n.

Est'is jam aŭt'o antaŭ la pord'o, tiu de la kvartal'a komisar'o, kiu'n Janvier dev'is avert'i. Ĉar, kio ajn okaz'as, neces'as obe'i la administr'a'j'n regul'o'j'n.

Iu funebr'a Lamure star'is ĉe la sojl'o de si'a luks'eg'a pord'ist'ej'o.

— Kiu est'us kred'int'a… — li komenc'is.

Maigret preter'pas'is li'n sen respond'i kaj, ĉar la lift'o est'is ĉe unu el la etaĝ'o'j, impet'is en la ŝtup'ar'o'n. Janvier atend'is li'n sur la ŝtup'ar'plac'et'o. Li neni'o'n dir'is. Ankaŭ li diven'is la spirit'stat'o'n de la ĉef'o. Maigret ne rimark'is, ke Ferdinand'o, ĉe si'a posten'o kvazaŭ neni'o est'us okaz'int'a, pren'is li'a'n ĉapel'o'n.

Li impet'is en la koridor'o'n, preter'pas'is la pord'o'n de la ofic'ej'o de Parendon, al'ven'is antaŭ tiu, mal'ferm'it'a, de fraŭl'in'o Svag'a. Unu'e li vid'is nur du hom'o'j'n, la kvartal'a'n komisar'o'n, iu'n nom'it'a'n Lambilliote, kiu'n li oft'e renkont'is, kaj unu el li'a'j kun'labor'ant'o'j.

Li dev'is rigard'i ter'e'n, preskaŭ sub la tabl'o'n en la stil'o de Ludovik'o la XIII-a, kiu serv'is kiel skrib'o'tabl'o.

Ŝi sur'hav'is printemp'a'n migdal'verd'a'n rob'o'n, probabl'e unu'a'foj'e en la sezon'o, ĉar dum la du antaŭ'a'j tag'o'j, li vid'is ŝi'n kun mal'hel'blu'a jup'o kaj blank'a bluz'o. Li tiam pri'pens'is, ke tio cert'e est'as por ŝi spec'o de uniform'o.

Post la far'o, ŝi cert'e de'glit'is de si'a seĝ'o, kaj ŝi'a korp'o fleks'iĝ'is, strang'e tord'it'a. Ŝi'a gorĝ'o est'is mal'ferm'it'a kaj ŝi perd'is grand'eg'a'n kvant'o'n da sang'o, kiu cert'e est'is ankoraŭ mal'varm'et'a.

Li rest'is dum iom da temp'o, antaŭ ol konsci'i, ke Lambilliote man'prem'is al li.

— Vi kon'is ŝi'n?

Li rigard'is li'n, mir'ig'it'a vid'i Maigret tiel emoci'it'a antaŭ kadavr'o.

— Mi kon'is ŝi'n, jes… — li dir'is per raŭk'a voĉ'o.

Kaj li impet'is en la ofic'ej'o'n de la fund'o, kie Juli'e'n Baud kun ruĝ'a'j okul'o'j ek'star'is antaŭ li. Li'a spir'o odor'is je alkohol'o. Est'is botel'o da konjak'o sur la tabl'o. En si'a angul'o, Renat'o Tort'u ten'is ambaŭ'man'e si'a'n frunt'o'n.

— Ĉu ci trov'is ŝi'n?

La “ci” natur'e ven'is, ĉar la grand'a vaudano subit'e aspekt'is kiel bub'o.

— Jes, sinjor'o…

— Ci aŭd'is i'o'n? … Ŝi kri'is?.. Ŝi ĝem'is?..

— Eĉ ne…

Li mal'facil'e parol'is. Li'a gorĝ'o rest'is nod'it'a kaj larm'o'j flu'is el li'a'j blu'a'j okul'o'j.

— Sen'kulp'ig'u mi'n… Est'as la unu'a foj'o…

Ŝajn'is, ke li atend'is tiu'n moment'o'n por ek'singult'i, kaj li pren'is si'a'n tuk'o'n el si'a poŝ'o.

— Mi… Moment'o'n… Pardon'u…

Li ĝis'sat'e plor'is, star'ant'a mez'e de la ĉambr'o, aspekt'ant'e pli alt'a ol si'a metr'o ok'dek. Aŭd'iĝ'is et'a sek'a bru'o. Tio est'is la pip'tub'o de Maigret, kiu krak'is sub la prem'o de la makzel'o. La pip-forn'et'o fal'is ter'e'n kaj li klin'iĝ'is por pluk'i ĝi'n, en'met'is ĝi'n en si'a'n poŝ'o'n.

— Mi pet'as vi'a'n pardon'o'n… Mi ne pov'as kontraŭ'star'i…

Li re'akir'is spir'o'n, viŝ'is si'a'j'n okul'o'j'n, ĵet'is ek'rigard'o'n al la konjak'botel'o sed jam ne kuraĝ'is tuŝ'i ĝi'n.

— Ŝi ven'is ĉi tie'n ĉirkaŭ la naŭ'a kaj dek minut'o'j por al'port'i al mi kompar'end'a'j'n dokument'o'j'n por prov'leg'o… Ĉi-rilat'e, mi jam ne sci'as, kie'n mi met'is ili'n… Tio est'as la protokol'o de la hieraŭ'a kun'sid'o, kun not'o'j, referenc'o'j… Mi probabl'e las'is ili'n en ŝi'a ofic'ej'o… Ne… Jen! Ili est'as sur mi'a tabl'o…

Ĉif'it'a'j de streĉ'it'a man'o.

— Ŝi pet'is mi'n re'don'i ili'n al ŝi tuj post kiam mi est'os fin'int'a… Mi ir'is tie'n…

— Je kiom'a hor'o?

— Mi ne sci'as… Mi cert'e labor'is dum proksim'um'e tri'dek minut'o'j… Mi est'is tut'e gaj'a, tut'e kontent'a… Mi ŝat'as labor'i por ŝi… Mi rigard'is… Mi ne vid'is ŝi'n… Post'e, mal'lev'ant'e la okul'o'j'n…

Est'is Maigret, kiu verŝ'is al li iom da konjak'o en la glas'o'n, kiu'n Ferdinand'o al'port'is.

— Ŝi ankoraŭ spir'is?

Li kap'ne'is.

— La prokuror'ej'o, ĉef'o…

— Ankaŭ vi neni'o'n aŭd'is, sinjor'o Tort'u?

— Neni'o'n…

— Vi rest'is ĉi tie la tut'a'n temp'o'n?

— Ne… Mi ir'is vid'i sinjor'o'n Parendon, kun kiu mi hav'is kun'parol'ad'o'n dum dek'o da minut'o'j pri la afer'o, kiu'n mi pri'zorg'is hieraŭ en la Justic'palac'o…

— Kiom'a hor'o est'is?

— Mi ne rigard'is mi'a'n horloĝ'o'n… Proksim'um'e la naŭ'a kaj du'on'o…

— Kia li est'is?

— Kiel kutim'e…

— Sol'a?

— Fraŭl'in'o Svag'a est'is kun li…

— Ĉu ŝi el'ir'is tuj post vi'a al'ven'o?

— Kelk'a'j'n moment'o'j'n post'e…

Ankaŭ Maigret est'us volont'e trink'int'a glut'o'n da konjak'o, sed li ne kuraĝ'is.

Atend'is li'n la formal'aĵ'o'j. Tio grumbl'ig'is li'n, sed, fin'fin'e, ne est'is mal'bon'aĵ'o, ĉar tio dev'ig'is li'n el'ir'i de si'a koŝmar'o.

La Prokuror'ej'o nom'um'is juĝ'ist'o'n Daumas, kun kiu li plur'foj'e labor'is, simpati'a'n hom'o'n, iom timid'a'n, kies nur'a mank'o est'is tro'a detal'em'o. Li est'is ĉirkaŭ kvar'dek'jar'a; li hav'is ĉe si'a flank'o vic'prokuror'o'n De Claes, alt'a'n blond'ul'o'n, tre mal'dik'a'n, ĉiam elegant'e vest'it'a'n, kiu ĉiam ten'is en'man'e, somer'e kaj vintr'e, par'o'n da hel'a'j gant'o'j.

— Kio'n vi opini'as pri tio, Maigret? Oni dir'as al mi, ke vi hav'is inspektor'o'n en la konstru'aĵ'o? Vi suspekt'is dram'o'n?

Maigret ŝultr'o'lev'is, far'is svag'a'n gest'o'n.

— Tio est'us tro long'a por klar'ig'i al vi… Hieraŭ kaj antaŭ'hieraŭ, sekv'e de anonim'a'j mesaĝ'o'j, mi pas'ig'is praktik'e mi'a'n tut'a'n temp'o'n en tiu ĉi dom'o.

— La mesaĝ'o'j indik'is la viktim'o'n?

— Ne, jen la problem'o. Preciz'e tial la murd'o'n est'is ne'ebl'e evit'i. Est'us neces'e star'ig'i polic'ist'o'n mal'antaŭ ĉiu'n el la loĝ'ant'o'j, sekv'i ili'n paŝ'o'n post paŝ'o tra la loĝ'ej'o. Lapointe pas'ig'is la nokt'o'n mal'supr'e… Hodiaŭ maten'e Janvier ven'is anstataŭ'i li'n…

Tiu ĉi star'is en angul'o, kun mal'lev'it'a kap'o. Oni aŭd'is en la kort'o la ŝpruc'aĵ'o'n per kiu la ŝofor'o de la peru'an'o'j lav'is la Rollson.

— Ĉi-rilat'e, Janvier, kiu avert'is vi'n?..

— Ferdinand'o… Li sci'is, ke mi est'is mal'supr'e… Mi est'is parol'int'a kun li…

Aŭd'iĝ'is pez'a'j paŝ'o'j en la koridor'o. Est'is la special'ist'o'j, kiu'j al'ven'is si'a'vic'e kun si'a'j aparat'o'j. Mal'grand'a vir'o rond'a est'is kurioz'e miks'it'a al ili'a grup'o kaj li rigard'is la person'o'j'n kun'ven'int'a'j'n en la ĉambr'o ne sci'ant'e, al kiu turn'i si'n.

— Doktor'o Mart'in… — li fin'e flustr'is. — Mi pet'as pardon'o'n, ke mi al'ven'as tiel mal'fru'e, sed mi hav'is pacient'in'o'n en mi'a kabinet'o kaj la temp'o por ke ŝi re'vest'u si'n…

Li vid'is la kadavr'o'n, mal'ferm'is si'a'n tek'o'n, genu'iĝ'is sur la parget'o. Li est'is la mal'plej emoci'it'a el ĉiu'j.

— Ŝi est'as mort'int'a, kompren'ebl'e.

— Ĉu subit'a mort'o?

— Ŝi cert'e plu'viv'is kelk'a'j'n sekund'o'j'n, ni dir'u tri'dek aŭ kvar'dek sekund'o'j'n kaj, kun la gorĝ'o tranĉ'it'a, ŝi hav'is neniu'n ebl'o'n kri'i…

Li montr'is objekt'o'n, kiu'n la tabl'o part'e kaŝ'is, la skrap'il'o'n sam'temp'e akr'a'n kaj tre tranĉ'a'n, kiu'n Maigret rimark'is la antaŭ'a'n tag'o'n.. Ĝi est'is nun glu'iĝ'int'a en la dens'a sang'o'flak'o.

La komisar'o kontraŭ'vol'e rigard'is la vizaĝ'o'n de la jun'ul'in'o, ŝi'a'j'n flank'e'n'ŝov'it'a'j'n okul'vitr'o'j'n, ŝi'a'j'n okul'o'j'n blu'a'j'n kaj fiks'a'j'n.

— Ĉu vi ne vol'us ferm'i al ŝi la okul'o'j'n, doktor'o?

Ne oft'e okaz'is al li, krom kiam li debut'is, est'i tiel sku'it'a antaŭ kadavr'o.

Kiam la kurac'ist'o est'is obe'ont'a, Moers tir'is li'n je la manik'o.

— La fot'o'j… — li memor'ig'is al li.

— Est'as ver'e… Ne… Far'u neni'o'n…

Est'is li, kiu ne plu dev'is rigard'i. Neces'is ankoraŭ atend'i la juĝ'kurac'ist'o'n. Doktor'o Mart'in, tre vigl'a malgraŭ si'a obez'ec'o, demand'is:

— Ĉu mi pov'as ir'i, sinjor'o'j?

Post'e, rigard'ant'e ili'n laŭ'vic'e, li fin'e turn'is si'n al Maigret.

— Vi ja est'as komisar'o Maigret?.. Mi demand'as al mi, ĉu mi ne dev'us ir'i vid'i sinjor'o'n Parendon… Ĉu vi sci'as, kie li est'as?

— En si'a ofic'ej'o, mi supoz'as…

— Li est'as inform'it'a?.. Li vid'is?..

— Probabl'e…

Real'e, neni'u sci'is i'o'n preciz'a'n. Est'is ne'koher'ec'o en la aer'o. Fotograf'ist'o aranĝ'is grand'eg'a'n aparat'o'n sur tri'pied'o dum griz'har'a vir'o pren'is mezur'o'j'n sur la plank'o kaj la registr'ist'o de la enket'a juĝ'ist'o skrib'aĉ'is sur libr'et'o.

Lucas kaj Torrence, kiu'j ankoraŭ ne ricev'is instrukci'o'j'n, star'is en la koridor'o.

— Kio'n vi opini'as, ke mi dev'as far'i?

— Ir'u vid'i li'n, se vi kred'as, ke li pov'as bezon'i vi'n…

Doktor'o Mart'in ven'is al la pord'o, kiam Maigret re'vok'is li'n:

— Mi cert'e hav'os demand'o'j'n al vi dum tiu ĉi tag'o… Ĉu vi est'os hejm'e?..

— Krom de la dek-unu'a ĝis la dek-tri'a… Tiam mi hav'as mi'a'n konsult'ad'o'n en la hospital'o…

Li tir'is grand'a'n horloĝ'o'n el si'a poŝ'o, ŝajn'is tim'ig'it'a kaj rapid'e for'ir'is.

Juĝ'ist'o Daumas tus'et'is.

— Mi supoz'as, Maigret, ke vi prefer'as, ke mi las'u vi'n trankvil'e labor'i? Mi nur vol'us sci'i, ĉu vi hav'as suspekt'o'j'n…

— Ne… Jes… Sincer'e, sinjor'o juĝ'ist'o, mi ne sci'as… Tiu afer'o ne prezent'iĝ'as kiel la ali'a'j, kaj mi est'as konfuz'it'a…

— Ĉu vi ne plu bezon'as mi'n? — demand'is komisar'o Lambilliote.

— Ne plu bezon'as… — mal'atent'e ripet'is Maigret.

Li mal'pacienc'e dezir'is, ke ĉiu'j for'ir'u. La ofic'ej'o iom post iom mal'plen'iĝ'is. Foj'e ek'bril'is fot'o'fulm'o en la tamen lum'a ĉambr'o. Du vir'o'j, kiu'j far'is si'a'n meti'o'n kvazaŭ lign'aĵ'ist'o'j aŭ serur'ist'o'j, pren'is la fingr'o'spur'o'j'n de la mort'int'in'o.

Maigret sen'bru'e el'ŝov'iĝ'is el la ĉambr'o, sign'is al Lucas kaj Torrence, ke ili atend'u li'n, en'ir'is en la ofic'ej'o'n de la fund'o, kie Tort'u respond'is ĉe la telefon'o dum Baud, kun la kubut'o'j sur'tabl'e, rigard'is antaŭ si per svag'a'j okul'o'j.

Li est'is ebri'a. La nivel'o de la konjak'o mal'lev'iĝ'is je almenaŭ tri fingr'o'j en la botel'o. Maigret ek'kapt'is ĝi'n kaj, sen'hont'e, ĉar tio ver'e neces'is, verŝ'is al si la trink'aĵ'o'n en la glas'o'n de la svis'o.

Li labor'is kvazaŭ somnambul'o, kelk'foj'e ĉes'ant'e, kun fiks'a rigard'o, tim'ant'e forges'i i'o'n grav'a'n. Li svag'e prem'is la man'o'n de la jur'kurac'ist'o, kies ver'a labor'o komenc'iĝ'os nur ĉe la juĝ'medicin'a institut'o.

La hom'o'j de la funebr'a vetur'il'o jam est'is ĉi tie kun brankard'o kaj li ĵet'is last'a'n rigard'o'n al la migdal'verd'a rob'o, kiu dev'int'us mark'i ĝoj'a'n printemp'a'n tag'o'n.

— Janvier, vi zorg'os pri la ge'patr'o'j… Oni cert'e hav'as ili'a'n adres'o'n, en la fund'a ofic'ej'o… Rigard'u ankaŭ en ŝi'a man'sak'o… Nu, far'u la neces'aĵ'o'n…

Li konduk'is si'a'j'n du ali'a'j'n kun'labor'ant'o'j'n al la vest'ej'o.

— Vi ambaŭ far'u al mi plan'o'n de la apartament'o, pri'demand'u la serv'ist'ar'o'n, not'u en kiu lok'o trov'iĝ'is ĉiu el ili inter la naŭ'a kaj kvar'on'o, kaj la dek'a… Not'u ankaŭ, kio'n ĉiu vid'is, ĉiu'n ir'o'n kaj re'ven'o'n…

Ferdinand'o est'is ĉi tie, kun la brak'o'j kruc'it'a'j, atend'ant'a.

— Por la plan'o li help'os vi'n… Dir'u al mi, Ferdinand'o, mi supoz'as, ke sinjor'in'o Parendon est'as en si'a ĉambr'o?

— Jes, sinjor'o Maigret.

— Kia est'is ŝi'a re'ag'o?

— Ŝi ne hav'is re'ag'o'n, sinjor'o, ĉar ŝi cert'e ankoraŭ ne est'as inform'it'a. Laŭ mi'a sci'o, ŝi dorm'as, kaj Liz'a ne kuraĝ'is al'pren'i la decid'o'n vek'i ŝi'n.

— Sinjor'o Parendon ankaŭ ne ir'is vid'i ŝi'n?

— La sinjor'o ne el'ir'is el si'a ofic'ej'o…

— Li ne vid'is la kadavr'o'n?

— Mi pet'as vi'a'n pardon'o'n. Efektiv'e li el'ir'is el ĝi unu moment'o'n, kiam sinjor'o Tort'u ir'is inform'i li'n. Li ĵet'is rigard'o'n en la ofic'ej'o'n de fraŭl'in'o Svag'a kaj re'ir'is al si'a ofic'ej'o…

La antaŭ'a'n tag'o'n Maigret erar'is, kiam, ĉar li'a anonim'a korespond'ant'o hav'is preciz'a'n stil'o'n, li kred'is dev'i pren'i laŭ'vort'e la vort'o'n “frap'i”.

Oni ne frap'is. Oni ankaŭ ne paf'is. Oni propr'a'senc'e tranĉ'is la gorĝ'o'n.

Li dev'is retro'paŝ'i por las'i pas'i la brankard'ist'o'j'n kaj, kelk'a'j'n moment'o'j'n post'e, li frap'is al la gigant'a pord'o de la ofic'ej'o de Parendon. Li aŭd'is neniu'n respond'o'n. Ver'e est'as, ke la pord'o est'is el dik'a kverk'a lign'o. Li turn'is la buton'o'n, ŝov'is unu el la klap'o'j kaj ek'vid'is la advokat'o'n en unu el la led'a'j fotel'o'j.

Dum sekund'o li tim'is, ke est'is okaz'int'a mal'feliĉ'o ankaŭ al li, tiom li est'is sink'int'a sur si'n mem, kun la menton'o sur la brust'o, kun mol'a man'o tuŝ'ant'a la tapiŝ'o'n.

Li antaŭ'e'n'ir'is kaj sid'iĝ'is en fotel'o front'e al li, tiel, ke ili trov'iĝ'is vid'al'vid'e, je mal'long'a distanc'o unu de la ali'a, kiel por ili'a unu'a inter'parol'ad'o. En la bret'ar'o la nom'o'j de Lagache, Henri Ey, Ruyssen kaj de ali'a'j psikiatr'o'j bril'is en or'um'it'a'j liter'o'j sur la bind'aĵ'o'j.

Li surpriz'iĝ'is aŭd'ant'e voĉ'o'n flustr'i:

— Kio'n vi opini'as, sinjor'o Maigret?

La voĉ'o est'is mal'proksim'a, sen'tembr'a. Est'is tiu de neni'ig'it'a hom'o, kaj apenaŭ la advokat'o streb'is por rekt'iĝ'i, por lev'i la kap'o'n. Pro tio, li'a'j okul'vitr'o'j fal'is ter'e'n kaj, sen la dik'a'j vitr'o'j, li'a'j okul'o'j est'is tiu'j de tim'em'a infan'o. Li pen'e klin'is si'n por pluk'i ili'n, re'met'is ili'n ĝust'a'lok'e.

Li plu'parol'is:

— Kio'n ili far'as?

Kaj li'a blank'a man'o montr'is al la ofic'ej'o de la jun'ul'in'o.

— La formal'aĵ'o'j fin'iĝ'is…

— La… la korp'o?..

— La korp'o ĵus for'ir'is…

— Ne atent'u… Mi tuj re'mastr'os mi'n…

Per si'a dekstr'a man'o, li sen'konsci'e palp'is si'a'n kor'o'n, dum la komisar'o rigard'is li'n tiel fiks'e, kiel la unu'a'n tag'o'n.

Li rekt'iĝ'is, efektiv'e, tir'is tuk'o'n el la poŝ'o, pas'ig'is ĝi'n sur si'a'n vizaĝ'o'n.

— Vi ne vol'as trink'i i'o'n?

Li'a rigard'o ir'is al la part'o de la lign'o'teg'aĵ'o'j, kiu kaŝ'is mal'grand'a'n trink'aĵ'uj'o'n.

— Vi ankaŭ?

Maigret profit'is de tio por ek'star'i, pren'i du glas'o'j'n, la flakon'o'n de mal'nov'a armanjako, kiu'n li jam kon'is.

— Tio ne est'is ŝerc'o… — mal'rapid'e el'dir'is la advokat'o.

Kaj, kvankam li'a voĉ'o re'firm'iĝ'is, ĝi rest'is strang'a, kvazaŭ mekanik'a, sen'ton'a.

— Jen vi est'as tre embaras'it'a, ĉu ne?

Kaj, ĉar Maigret daŭr'e rigard'is li'n sen respond'i, li al'don'is:

— Kio'n vi nun far'os?

— Du el mi'a'j hom'o'j nun preciz'ig'as la hor'dispozici'o'n de ĉiu, tie ĉi, inter la naŭ'a kaj kvar'on'o, kaj la dek'a…

— Est'is antaŭ la dek'a…

— Mi sci'as…

— Dek minut'o'j antaŭ la dek'a… Est'is preciz'e dek minut'o'j antaŭ la dek'a, kiam Tort'u ven'is sci'ig'i al mi la nov'aĵ'o'n…

Li ĵet'is rigard'o'n al la bronz'a horloĝ'o, kiu indik'is la dek-unu'a'n tri'dek kvin.

— De tiam vi rest'is sid'ant'a en tiu ĉi fotel'o?

— Mi tra'pas'is la koridor'o'n post Tort'u, sed pov'is el'ten'i la spekt'ad'o'n nur kelk'a'j'n sekund'o'j'n… Mi re'ven'is ĉi tie'n kaj… Vi prav'as… mi ne for'las'is ĉi tiu'n fotel'o'n… Mi svag'e memor'as, ke Mart'in, mi'a kurac'ist'o, pas'is, ke li parol'is al mi, ke mi balanc'is la kap'o'n, ke li palp'is mi'a'n puls'o'n kaj for'ir'is kiel hom'o, al kiu urĝ'as…

— Li dev'is ir'i al la hospital'o por si'a konsult'ad'o, efektiv'e…

— Li cert'e pens'is, ke mi est'is narkot'it'a…

— Ĉu vi jam narkot'is vi'n?

— Neniam… Mi imag'as, kiel tio efik'as…

La arb'o'j, ekster'e, mal'laŭt'e susur'is, kaj aŭd'iĝ'is la bru'eg'o de la aŭtobus'o'j, ĉe plac'o Beauvau.

— Mi neniam est'us suspekt'int'a…

Li konfuz'e parol'is, ne fin'ant'e si'a'j'n fraz'o'j'n, kaj Maigret ĉiam fiks'is la okul'o'j'n al li. Li ĉiam hav'is du pip'o'j'n en'poŝ'e kaj li pren'is tiu'n, kiu ne est'is romp'it'a, ŝtop'is ĝi'n, tir'is du dik'a'j'n en'spir'aĵ'o'j'n, kvazaŭ por re'ven'i sur'ter'e'n.

— Suspekt'int'a kio'n?

— La punkt'o'n… La manier'o'n… La grav'ec'o'n… Jes, la grav'ec'o'n, est'as la ĝust'a vort'o, de la lig'o'j…

Li'a man'o montr'is unu foj'o'n pli al la ofic'ej'o de la sekretari'in'o.

— Est'as tiel ne'atend'it'e!..

Ĉu Maigret est'us sent'int'a si'n pli mem'cert'a, se li est'us absorb'int'a ĉiu'j'n verk'o'j'n pri la psikiatri'o kaj psikologi'o, kiu'j vic'iĝ'is en la bibliotek'o?

Li ne memor'is est'i rigard'int'a hom'o'n kun tiom da intens'ec'o, kiom en la nun'a moment'o. Li perd'is neniu'n mov'o'n, neniu'n ek'trem'o'n de vizaĝ'muskol'o.

— Vi pens'is pri ŝi, vi?

La komisar'o konfes'is:

— Ne.

— Pri mi?

— Pri vi aŭ vi'a edz'in'o…

— Kie ŝi est'as?

— Ŝi laŭ'dir'e dorm'as, kaj ŝi ankoraŭ neni'o'n sci'as…

La brov'o'j de la advokat'o kun'tir'iĝ'is. Li trud'is al si grand'a'n streb'o'n de koncentr'ad'o.

— Ŝi ne el'ir'is el si'a ĉambr'o?

— Laŭ Ferdinand'o, ne…

— Tio ne est'as la sektor'o de Ferdinand'o…

— Mi sci'as… Unu el mi'a'j inspektor'o'j est'as cert'e pri'demand'ant'a Liz'a'n…

Parendon komenc'is mal'trankvil'iĝ'i, kvazaŭ iu pens'o, kiu ankoraŭ ne ven'is al li'a mens'o, subit'e turment'is li'n.

— Sed tiel, vi arest'os mi'n?.. Se mi'a edz'in'o ankoraŭ ne el'ir'is el si'a ĉambr'o…

Ĉu ŝajn'is do al li evident'e, ke sinjor'in'o Parendon est'as la murd'int'in'o?

— Vi arest'os mi'n, dir'u.

— Est'as tro fru'e por arest'i iu'n ajn…

Li ek'star'is kaj trink'is glut'o'n da armanjako, viŝ'is si'a'n frunt'o'n per la man'dors'o.

— Mi jam neni'o'n kompren'as, Maigret…

Li korekt'is si'n.

— Sen'kulp'ig'u mi'n… sinjor'o Maigret… Ĉu iu fremd'a en la dom'o en'ir'is en la apartament'o'n?

Li re'far'iĝ'is si mem. Li'a'j okul'o'j re'pren'is viv'o'n.

— Ne. Unu el mi'a'j hom'o'j pas'ig'is la nokt'o'n en la dom'o kaj ali'a anstataŭ'is li'n ĉirkaŭ la ok'a maten'e…

— Neces'os re'leg'i la leter'o'j'n… — li du'on'voĉ'e flustr'is.

— Mi re'leg'is ili'n plur'foj'e hieraŭ fin'e de la post'tag'mez'o…

— Est'as en ĉio tio, io ne'koher'a, kvazaŭ la event'o'j, subit'e, turn'iĝ'us al ne'antaŭ'vid'it'a direkt'o…

Li re'sid'iĝ'is kaj Maigret pri'pens'is tiu'j'n parol'o'j'n. Ankaŭ li, kiam li ek'sci'is, ke fraŭl'in'o Svag'a mort'is, hav'is la impres'o'n de erar'o.

— Vi sci'as, ke ŝi est'is por mi tre tre si'n'don'em'a…

— Pli ol tio, — preciz'ig'is la komisar'o.

— Vi kred'as?

— Hieraŭ ŝi parol'is al mi pri vi kun ver'a pasi'o.

La mal'grand'a vir'o mal'ferm'eg'is la okul'o'j'n, ne'kred'em'a, kvazaŭ li ne sukces'is konvink'iĝ'i, ke li inspir'is tia'n sent'o'n.

— Mi hav'is long'a'n konversaci'o'n kun ŝi, dum vi akcept'is la du ŝip'propriet'ul'o'j'n…

— Mi sci'as… Ŝi dir'is tio'n al mi… Kie est'as nun tiu'j dokument'o'j?

— Juli'e'n Baud hav'is ili'n en'man'e, kiam li mal'kovr'is la kadavr'o'n kaj pel'is si'n, terur'ig'it'a, en si'a'n ofic'ej'o'n… La paper'o'j est'as iom ĉif'it'a'j…

— Ili est'as tre grav'a'j… Tiu'j hom'o'j ne pov'as sufer'i pro tio, kio okaz'as en mi'a dom'o…

— Ĉu mi pov'as far'i al vi demand'o'n, sinjor'o Parendon?

— Mi atend'as ĝi'n, ek'de kiam mi vid'is vi'n en'ir'i… Est'as vi'a dev'o far'i ĝi'n, kompren'ebl'e, kaj eĉ ne kred'i mi'n laŭ mi'a'j parol'o'j… Ne, mi ne mort'ig'is fraŭl'in'o'n Svag'a…

» Est'as vort'o'j, kiu'j'n mi ne oft'e prononc'is en mi'a viv'o, kiu'j'n mi preskaŭ for'strek'is el mi'a vort'proviz'o… Hodiaŭ, mi uz'os iu'n tia'n, ĉar ne est'as ali'a por el'dir'i la ver'o'n, kiu'n mi ĵus mal'kovr'is: mi am'is ŝi'n, sinjor'o Maigret…

Li dir'is tio'n kviet'e kaj tio est'is des pli impres'a. La ceter'o est'is pli facil'a.

— Mi kred'is, ke mi hav'is por ŝi nur iu'n al'lig'it'ec'o'n, pli'e ol la fizik'a'n dezir'o'n… Mi iom hont'is pri tio, ĉar mi hav'as fil'in'o'n preskaŭ sam'aĝ'a'n, kiel ŝi… Est'is ĉe Antoinette…

Unu'a'foj'e Maigret aŭd'is prononc'i la antaŭ'nom'o'n de fraŭl'in'o Svag'a.

— … Est'is spec'o de… atend'u… de spontan'ec'o, kiu re'freŝ'ig'is mi'n… Spontan'ec'o'n, vid'u, oni preskaŭ ne trov'as en ĉi tiu dom'o… Ŝi al'port'is tio'n el ekster'e, kiel donac'o'n, kiel oni al'port'as freŝ'a'j'n flor'o'j'n…

— Ĉu vi sci'as, per kiu arm'il'o la krim'o est'is far'it'a?

— Tranĉ'il'o, mi supoz'as?

— Ne… Spec'o de skrap'il'o, kiu'n mi rimark'is hieraŭ sur la skrib'o'tabl'o de vi'a sekretari'in'o… Ĝi mir'ig'is mi'n, ĉar ĝi ne est'as laŭ la kutim'a model'o… Ĝi'a kling'o est'as pli long'a, pli akr'a…

— Ĝi de'ven'as, kiel ĉiu'j aĵ'o'j de la ofic'ej'o, el la paper'vend'ej'o Roma'n…

— Ĉu vi mem aĉet'is ĝi'n?

— Tut'e ne. Cert'e ŝi mem elekt'is ĝi'n.

— Fraŭl'in'o Svag'a sid'is antaŭ si'a skrib'o'tabl'o kaj sen'dub'e ekzamen'is la dokument'o'j'n… Ŝi re'don'is part'o'n de ili al Juli'e'n Baud, por ke li kompar'u ili'n…

Parendon ne aspekt'is kiel hom'o si'n'gard'a, kiel hom'o, kiu suspekt'as, ke oni insid'os li'n. Li atent'e aŭskult'is, ebl'e iom surpriz'it'a pro la grav'ec'o, kiu'n Maigret trov'is en tiu'j detal'o'j.

— La person'o, kiu mort'ig'is ŝi'n, sci'is trov'i tiu'n skrap'il'o'n en la plum'uj'o, ĉar li ne est'is al'port'int'a arm'il'o'n…

— Kiu dir'as al vi, ke tiu person'o ne est'is arm'it'a kaj ne ŝanĝ'is si'a'n intenc'o'n?

— Fraŭl'in'o Svag'a vid'is iu'n pren'i la skrap'il'o'n kaj ne est'is si'n'gard'a, ne ek'star'is… Ŝi daŭr'ig'is si'a'n labor'o'n, dum iu pas'is mal'antaŭ ŝi…

Parendon pri'pens'is, re'far'is en si'a spirit'o la scen'o'n, kiu'n Maigret ĵus pri'skrib'is, kaj tio est'is kun la preciz'a spirit'o de la grand'a advokat'o pri afer'o'j, kiu li est'is.

Neni'o ne'klar'a en li'a si'n'ten'o. Ebl'e gnom'o, se oni dev'as pri'mok'i hom'o'j'n mal'alt'kresk'a'j'n, sed gnom'o kun mir'ig'a inteligent'ec'o.

— Mi kred'as, ke vi est'os dev'ig'at'a arest'i mi'n antaŭ la fin'o de la tag'o, — li subit'e dir'is.

Est'is neni'o sarkasm'a en li'a si'n'ten'o. Li est'is hom'o, kiu konklud'is, post kiam li pes'is la “por” kaj la “kontraŭ”.

— Tio est'os okaz'o por mi'a defend'ant'o, — li al'don'is, ĉi-foj'e kun ironi'o, — ekzerc'iĝ'i pri la artikol'o 64…

Maigret est'is de'nov'e konfuz'it'a. Li est'is tia eĉ pli, kiam la pord'o, kiu komunik'is kun la grand'a salon'o mal'ferm'iĝ'is kaj oni vid'is sinjor'in'o'n Parendon en la kadr'o. Ŝi ne est'is komb'it'a nek ŝmink'it'a. Ŝi sur'hav'is la blu'a'n negliĝ'o'n de la antaŭ'a tag'o. Ŝi star'is tre rekt'a, sed aspekt'is tamen mult'e pli aĝ'a ol ŝi est'is.

— Sen'kulp'ig'u mi'n, ke mi ĝen'as vi'n…

Ŝi parol'is kvazaŭ neni'o est'us okaz'int'a en la apartament'o.

— Mi supoz'as, komisar'o, ke mi ne rajt'as hav'i konversaci'o'n du'op'e kun mi'a edz'o?.. Tio ne oft'e okaz'as al ni, sed pro la cirkonstanc'o'j…

— Moment'e, mi pov'as permes'i al vi parol'i kun li nur en mi'a ĉe'est'o…

Ŝi ne antaŭ'e'n'ir'is en la ĉambr'o'n, rest'is star'ant'a, kun la sun'lum'ig'it'a salon'o mal'antaŭ si. Ambaŭ vir'o'j ek'star'is.

— Tre bon'e. Vi far'as vi'a'n profesi'o'n.

Ŝi pren'is el'spir'aĵ'o'n de la cigared'o, kiu'n ŝi hav'is en'man'e, kaj rigard'is ili'n laŭ'vic'e kun hezit'o.

— Ĉu mi pov'as demand'i vi'n unu'e, sinjor'o Maigret, se vi far'is decid'o'n?

— Pri kio?

— Pri la event'o de hodiaŭ maten'e… Mi ĵus ek'sci'is tio'n kaj mi supoz'as, ke vi ek'plen'um'os arest'o'n…

— Mi ne far'is decid'o'n…

— Bon'e… La infan'o'j baldaŭ re'ven'os hejm'e'n, kaj est'as pli bon'e, ke la afer'o'j est'u klar'a'j… Dir'u al mi, Emil'o, ĉu est'as vi, kiu mort'ig'is ŝi'n?

Maigret kred'is nek si'a'j'n okul'o'j'n, nek si'a'j'n orel'o'j'n. Ili est'is vid'al'vid'e, je tri metr'o'j unu de la ali'a, kun la rigard'o'j mal'mild'a'j, kun la trajt'o'j streĉ'it'a'j.

— Vi aplomb'as demand'i mi'n, ĉu…

Parendon sufok'iĝ'is, kun si'a'j pugn'et'o'j streĉ'it'a'j pro rabi'o.

— Neniu'n komedi'o'n. Respond'u: jes aŭ ne…

Kaj subit'e li ek'furioz'is, kio cert'e ne okaz'is oft'e en li'a viv'o kaj, kun ambaŭ brak'o'j lev'it'a'j en spec'o de pet'eg'o al ĉiel'o, li kri'is:

— Vi ja sci'as, ke ne, nom'o de Di'o!

Li stamf'is pro tio. Li ebl'e est'us tiam kapabl'a impet'i kontraŭ ŝi'n.

— Est'as ĉio, kio'n mi vol'is aŭd'i… Dank'o'n…

Kaj, tre natur'e, ŝi retro'ir'is en la salon'o'n, re'ferm'is la pord'o'n mal'antaŭ si.