[ pg 001 ]

TEXTO --> La Eksperiment'o De D - Ro HEJDEGERO

Foj'e tiu eg'e apart'a vir'o, mal'jun'a D - ro Hejdegero, invit'is kvar respekt'ind'a'j'n ge'amik'o'j'n kun'ven'i ĉe li en li'a stud'kabinet'o. Tri el ili est'is blank'barb'a'j ĝentleman'o'j: S - ro Medborno, Kolonel'o Kiligruo, kaj S - ro Gas'kojn'o. La kvar'a est'is velk'int'a ĝentleman'in'o nom'iĝ'ant'a Vidv'in'o Vajkerlio. Ĉiu'j est'is mal'gaj'a'j mal'jun'a'j est'ul'o'j spert'int'a'j divers'a'j'n mal'bon'ŝanc'o'j'n kaj kies plej grand'a mal'bon'ŝanc'o est'is dev'i baldaŭ en'tomb'iĝ'i. S - ro Medborno, en antaŭ'a, pli vigl'a aĝ'o, est'is sukces'a komerc'ist'o, tamen ĉio'n perd'is rezult'e de mal'bon'senc'a spekul'ad'o kaj nun viv'is ne mult'e pli bon'e ol almoz'ul'o. Kolonel'o Kiligruo mal'ŝpar'is si'a'j'n plej bon'a'j'n jar'o'j'n kaj si'a'j'n san'o'n kaj mon'o'n si'n proviz'ant'e per pek'a'j plezur'o'j nask'ig'int'a'j id'ar'o'n da dolor'o'j, ekzempl'e, podagr'o, kaj divers'a'j ceter'a'j turment'o'j korp'a'j kaj anim'a'j. S - ro Gas'kojn'o est'is ruin'ig'it'a politik'ist'o kaj fi'fam'ul'o; almenaŭ tia li est'is ĝis kiam for'pas'int'a temp'o kvazaŭ li'n en'tomb'ig'is for'a'n distanc'o'n dis'de la konsci'o de la aktual'a generaci'o, li'n ig'ant'e sen'fam'a anstataŭ fi'fam'a. Rilat'e al Vidv'in'o Vajkerlio, la tradici'o raport'as ke ŝi est'is eg'e bel'a vir'in'o en si'a jun'ec'o. Dum long'a last'a'temp'o tamen ŝi viv'is en profund'a izol'ad'o pro kelk'a'j skandal'a'j rakont'o'j antaŭ'juĝ'ig'int'a'j kontraŭ ŝi la alt'rang'ul'ar'o'n de la urb'o. Menci'ind'a fakt'o est'as tio ke ĉiu el tiu'j estim'at'a'j mal'jun'ul'o'j - - S - ro Medborno, Kolonel'o Kiligruo kaj S - ro Gas'kojn'o - - est'is antaŭ'e am'kandidat'o'j de Vidv'in'o Vajkerlio kiu'j pret'is tranĉ'i ŝi'a'nom'e la gorĝ'o'n unu de la ali'a. Kaj antaŭ ol daŭr'e rakont'i mi nur tio'n atent'ig'u ke kelk'foj'e oni juĝ'is D - ro'n Hejdegeron kaj li'a'j'n kvar gast'o'j'n iom preter'bon'senc'a'j: kondiĉ'o oft'e okaz'ant'a ĉe mal'jun'ul'o'j kiam ili'n mal'trankvil'ig'as nun'a'j ĝen'o'j aŭ mal'ĝoj'a'j memor'aĵ'o'j.

" Mi'a'j kar'a'j long'temp'a'j ge'amik'o'j," dir'is D - ro Hejdegero, indik'ant'e per'gest'e ke ili sid'iĝ'u. Mi bezon'as vi'a'n help'o'n por unu el tiu'j eksperiment'et'o'j per kiu'j mi distr'iĝ'as ĉi - tie en mi'a kabinet'o."

Se ĉiu'j tiu'rilat'a'j raport'o'j ver'as, la kabinet'o de D - ro Hejdegero est'is eg'e strang'a ej'o. Ĝi est'is mal'hel'a mal'nov'mod'a ĉambr'o ornam'it'a per arane'aĵ'o'j kaj asperg'it'a de antikv'a polv'o. Ĉirkaŭ la mur'o'j star'is plur'a'j kverk'a'j libr'o'ŝrank'o'j kies mal'supr'a'j bret'o'j plen'ig'is je vic'o'j da gigant'a'j foliant'o'j kaj nigr'a'liter'a'j kvart'o'j dum la supr'a'n plen'ig'is et'a'j pergamen'kovr'il'a'j dozavoj. Sur la centr'a libr'o'ŝrank'o star'is bronz'a bust'o pri Hipokrat'o kiu'n, laŭ kelk'a'j aŭtoritat'ul'o'j, D - ro Hejdegero kutim'is konsult'i dum ĉiu'j mal'facil'a'j medicin'a'j kaz'o'j. En la plej mal'hel'a angul'o de la ĉambr'o star'is alt'a, mal'larĝ'a, kverk'a vest'o'ŝrank'o kies pord'o du'on'apert'is kaj en kiu sen'dub'e kaŝ'iĝ'is skelet'o. Inter du el la libr'o'ŝrank'o'j pend'is spegul'eg'o, el'montr'ant'e alt'a'n kaj polv'a'n surfac'o'n en'e de mal'bril'iĝ'int'a or'a kadr'o. Inter mult'a'j mir'ind'a'j rakont'o'j raport'it'a'j pri tiu spegul'o nombr'iĝ'is tiu hipotez'ant'a ke intern'e de ĝi'a kadr'o'spac'o loĝ'as la spirit'o'j de ĉiu'j mort'int'a'j klient'o'j de la doktor'o kaj ke kiam li en'rigard'as ĝi'n tiu'j last'a'j reciprok'e fiks'rigard'as el ĝi li'a'n vizaĝ'o'n. La kontraŭ'a'n flank'o'n de la ĉambr'o ornam'is tut'korp'a portret'o pri jun'a vir'in'o vest'it'a en la pal'iĝ'int'a grandioz'ec'o de silk'o, saten'o kaj brok'aĵ'o kaj kies vizaĝ'o est'is tiel pal'iĝ'int'a kiel ŝi'a rob'o. Antaŭ ĉirkaŭ du'on'jar'cent'o D - ro Hejdegero est'is edz'iĝ'ont'a kun la jun'a fraŭl'in'o kiu tamen, ekspert'int'e iom'a'n mal'san'iĝ'et'o'n, [ pg 002 ] glut'is medikament'o'n preskrib'it'a'n far la am'ant'o kaj mort'is en la nupt'a nokt'o. Rest'as menci'i la plej interes'a'n kurioz'aĵ'o'n de la kabinet'o: pez'eg'a'n foli'volum'o'n, bind'it'a'n en nigr'a led'o, kun enorm'a'j arĝent'a'j agraf'o'j. Neni'a'j liter'o'j aper'is sur la dors'o kaj neni'u cert'is pri la titol'o de la libr'o. Tamen ĉiu'j supoz'is ĝi'n est'i libr'o pri magi'o. Foj'e, kiam ĉambr'ist'in'o lev'is la libr'o'n por for'bros'i la polv'o'n, la skelet'o ek'klak'is en la ŝrank'o, pied'o de la bild'ig'it'a fraŭl'in'o el'ir'is la portret'o'n kaj sur'paŝ'is la plank'o'n, kaj plur'a'j vizaĝ'aĉ'o'j ek'montr'iĝ'is el'rigard'ant'e la spegul'o'n. Sam'temp'e la latun'a kap'o de Hipokrat'o kun'tir'is la brov'o'j'n kaj dir'is:" Si'n'de'ten'u !"

Tia est'is la kabinet'o de D - ro Hejdegero. En la somer'a post'tag'mez'o de ni'a rakont'o, rond'a ebon'nigr'a tabl'et'o star'is en la mez'o de la ĉambr'o, sur'port'ant'e bel'form'a'n kaj bel'art'a'n vaz'o'n de tajl'it'a vitr'o. La sun'lum'o tra'ir'is la fenestr'o'n, inter la pez'a'j feston'o'j de du pal'iĝ'int'a'j damaskaj kurten'o'j, kaj trans'fal'is sen'per'e tiu'n vaz'o'n. Rezult'e, mild'a pomp'o reflekt'iĝ'is de ĝi sur la cindr'o'kolor'a'j'n vizaĝ'o'j'n de la kvin mal'jun'a'j ĉirkaŭ'sid'ant'o'j. Star'is sur la tabl'o ankaŭ kvar ĉampan'glas'o'j.

" Mi'a'j kar'a'j long'a'temp'a'j ge'amik'o'j," ripet'is D - ro Hejdegero," ĉu mi rajt'as pet'i vi'a'n help'o'n por efektiv'ig'i eg'e interes'a'n eksperiment'o'n ?"

Nu, D - ro Hejdegero est'is eg'e strang'a mal'jun'a sinjor'o kies original'ec'o jam est'iĝ'is nukle'o de mil fantazi'a'j rakont'o'j. Plur'a'j el tiu'j fabel'o'j, mi hont'iĝ'u tio'n konfes'ant'e, font'as ebl'e el mi'a propr'a ver'dir'em'o kaj se iu'j ajn tekst'er'o'j de la nun'a rakont'o konstern'as la kred'pov'o'n de la leg'ant'o, mi bon'vol'e konsent'u fi - nom'iĝ'i " mensog'fabrik'ant'o ".

Kiam la kvar gast'o'j de la doktor'o li'n aŭd'is pri'parol'i si'a'n propon'it'a'n eksperiment'o'n, ili atend'is neni'o'n pli mir'ind'a'n ol mus'o'mort'ig'o'n en aer'pomp'il'o aŭ arane'aĵ'kontrol'o'n per mikroskop'o aŭ simil'a'n sen'senc'aĵ'o'n per kiu li konstant'e kaj kutim'e ĝen'et'is si'a'j'n ge'amik'o'j'n. Sed sen atend'i respond'o'n D - ro Hejdegero lam'paŝ'e trans'ir'is la ĉambr'o'n kaj re'ven'is port'ant'e la sam'a'n pez'eg'a'n, en nigr'a led'o bind'it'a'n foli'o'n kiu laŭ ĝeneral'a oni'dir'ad'o est'is magi'libr'o. De'kroĉ'int'e la arĝent'a'j'n agraf'o'j'n, li mal'ferm'is la volum'o'n kaj de inter ties nigr'a'liter'a'j paĝ'o'j el'tir'is roz'o'n, aŭ i'o'n kiu antaŭ'e est'is roz'o, kvankam la verd'a'j foli'o'j kaj karmezin'a'j petal'o'j nun brun'iĝ'is kaj la antikv'a flor'o ŝajn'is pret'a pulvor'iĝ'i en la doktor'a'j man'o'j.

" Tiu - ĉi roz'o," dir'is D - ro Hejdegero, suspir'ant'e," tiu sam'a velk'int'a kaj dis'pec'iĝ'int'a plant'o, flor'is antaŭ kvin'dek kvin jar'o'j. Ĝi'n donac'is al mi Silvin'o Vardo, kies portret'o pend'as jen'e. Kaj mi intenc'is ĝi'n port'i sur'brust'e okaz'e de ni'a ge'edz'iĝ'o. Dum kvin'dek kvin jar'o'j mi konserv'is ĝi'n trezor'e inter la foli'o'j de mal'nov'a libr'o. Nu ĉu ebl'as vi'a'opini'e ke tiu du'on'jar'cent'a roz'o iam re'flor'u ?"

" Sen'senc'aĵ'o !" dir'is Vidv'in'o Vajkerlio, kun mal'bon'humor'a kap'ŝancel'o." Pli bon'e est'us demand'i ĉu pov'as iam re'flor'i la falt'iĝ'int'a vizaĝ'o de mal'jun'ul'in'o ?"

" Spekt'ad'u !" respond'is D - ro Hejdegero.

Li mal'kovr'is la vaz'o'n kaj ĵet'is la roz'o'n en la tie en'hav'at'a'n akv'o'n. Unu'e, la flor'o ripoz'is mal'pez'e sur la surfac'o de la likv'aĵ'o, ŝajn'ant'e en'sorb'i neni'a'n humid'ec'o'n. Baldaŭ tamen komenc'is vid'ebl'i mal'kutim'a ŝanĝ'iĝ'o. La prem'romp'it'a'j kaj sek'ig'it'a'j petal'o'j ek'mov'iĝ'et'is, al'pren'is pli hel'a'n karmezin'kolor'et'o'n, kvazaŭ la flor'o re'anim'iĝ'is [ pg 003 ] el mort'ŝajn'a dorm'ad'o. La mal'dik'a tig'o kaj foli'ar'branĉ'et'o'j verd'iĝ'is. Jen est'is la du'on'jar'cent'a roz'o, aspekt'ant'e tiel freŝ'e kiel tiam kiam Silvin'o Vardo unu'e ĝi'n donac'is al si'a am'ant'o. Ĝi est'is evident'e en la komenc'a etap'o de plen'flor'iĝ'o ĉar kelk'a'j el ĝi'a'j delikat'a'j ruĝ'a'j foli'o'j krisp'iĝ'is ĉirkaŭ ties mal'sek'a flor'nod'o, en'e de kiu bril'et'is du - tri ros'er'o'j.

" Tio est'as cert'e bel'eg'a tromp'aĵ'o," dir'is la amik'o'j de la doktor'o, sed iom sen'atent'e ĉar ili jam spekt'is pli grand'a'j'n mirakl'o'j'n okaz'e de magi'ist'a'j prezent'ad'o'j." Ni pet'u, kiel ĝi efektiv'iĝ'is ?"

" Ĉu neniam vi aŭd'is pri Jun'ec'o - Font'o ?" demand'is D - ro Hejdegero." Tiu kiu'n serĉ'is Ponco De Leon'o, la Hispan'a aventur'ist'o, antaŭ du - tri jar'cent'o'j ?"

" Sed ĉu iam Ponco De Leon'o ĝi'n mal'kovr'is ?" demand'is Vidv'in'o Vajkerlio.

" Ne," respond'is D - ro Hejdegero," ĉar neniam li ĝi'n serĉ'is en la ĝust'a lok'o. La fam'a Jun'ec'o - Font'o, se mi ne erar'as, situ'as en la sud'a part'o de la Florida du'on'insul'o, ne mal'proksim'e dis'de Lag'o - Makak'o. Super'ombr'as ĝi'a'n font'ej'o'n plur'a'j gigant'a'j magnoli'o'j kiu'j, kvankam jar'cent'aĝ'a'j, aspekt'as tiel freŝ'e kiel viol'o'j pro la kvalit'o'j de tiu mir'ind'a akv'o. Kon'at'o mi'a, pri'konsci'ant'e mi'a'n sci'vol'em'o'n pri tia'j afer'o'j, send'is al mi tio'n kio'n vi vid'as en la vaz'o."

Kolonel'o Kiligruo tus'et'is, kred'ant'e neni'a'n vort'o'n de la raport'o de la doktor'o." Kaj kiu'n efik'o'n tiu likv'aĵ'o pov'as est'ig'i en la hom'a korp'o ?"

" Vi juĝ'u propr'a'person'e, estim'at'a Kolonel'o," respond'is D - ro Hejdegero." Kaj vi ĉiu'j, respekt'at'a'j ge'amik'o'j mi'a'j, bon'vol'u vi'n proviz'i per tiom da tiu admir'ind'a likv'aĵ'o kiel vi bezon'os por re'flor'ig'i en vi la jun'ec'o'n. Mi'a'flank'e, mal'jun'iĝ'int'e tiel mal'facil'e, mi sent'as nepr'e neni'a'n urĝ'o'n re'jun'iĝ'i. Kun vi'a permes'o tial mi kontent'iĝ'os spekt'ant'e de'flank'e la progres'o'n de la eksperiment'o."

Dum li parol'is D - ro Hejdegero plen'ig'is la kvar ĉampan'glas'o'j'n je Jun'ec'o - Font'o - akv'o. Laŭ'aspekt'e, ĝi est'is impregn'it'a je efervesk'a gas'o ĉar et'a'j glob'et'o'j supr'e'n'ir'is konstant'e el la glas'o'fund'o'j kaj eksplod'et'is ĉe'surfac'e en arĝent'a ŝpruc'aĵ'o. Pro tio ke la likvor'o difuz'is plaĉ'a'n parfum'o'n, la mal'jun'ul'o'j supoz'is ĝi'n en'hav'i afabl'a'j'n kaj komfort'a'j'n kvalit'o'j'n. Kaj kvankam ili tre pri'dub'is ties re'jun'ig'pov'o'n, ili em'is tuj ĝi'n trink'i. D - ro Hejdegero pet'is tamen ke ili prokrast'u kelk'a'j'n moment'o'j'n si'a'n part'o'pren'o'n en la eksperiment'o.

" Antaŭ ol trink'i, respekt'ind'a'j ge'amik'o'j mi'a'j," li dir'is," dec'e est'us ke, baz'ant'e vi'a'j'n elekt'o'j'n sur vi'a'j jam long'a'j viv'o'spert'o'j, vi est'ig'u kelk'a'j'n ĝeneral'a'j'n regul'o'j'n por vi'n gvid'i dum vi tra'pas'os du'a'n foj'o'n la danĝer'o'j'n de la jun'ec'o. Konsider'u kiel pek'e kaj hont'e est'us, kun vi'a'j apart'a'j avantaĝ'o'j, ne far'iĝ'i model'o'j pri virt'o kaj saĝ'ec'o por ĉiu'j jun'ul'o'j de ni'a epok'o !"

La kvar respekt'ind'a'j ge'amik'o'j de la doktor'o respond'is nur per mal'laŭt'a kaj trem'ant'a rid'ad'o. Pri'mok'ind'a est'is la ide'o ke, pri'konsci'ant'e kiel proksim'e rimors'o post'sekv'as la paŝ'o'j'n de erar'o, ili pov'us iam ajn de'nov'e de'voj'iĝ'i.

" Tial, trink'u !" dir'is la doktor'o, riverenc'ant'e." Mi ĝoj'as est'i tiel bon'e elekt'int'a la stud'objekt'o'j'n de mi'a eksperiment'o."

Per ŝancel'iĝ'em'a'j man'o'j ili lev'is la glas'o'j'n kontraŭ'lip'e'n. La magi'a'n likvor'o'n, [ pg 004 ] se ver'fakt'e ĝi posed'is tia'j'n virt'o'j'n kia'j'n D - ro Hejdegero atribu'is al ĝi, oni ne pov'int'us dis'don'i al kvar hom'o'j pli ve'em'e ĝi'n bezon'ant'a'j. Ili aspekt'is kvazaŭ ili neniam antaŭ'e pri'konsci'is kio est'as jun'ec'o aŭ plezur'o, nask'ig'it'e mal'e far senil'ec'a Natur'o kaj est'ant'e ek'de ĉiam la griz'a'j, kaduk'a'j, sen'suk'a'j, mizer'a'j est'aĵ'o'j nun sid'ant'a'j velk'a'ŝultr'e ĉirkaŭ la tabl'o de la doktor'o, sen sufiĉ'e da viv'o en si'a'j anim'o'j aŭ korp'o'j por iam ajn re'vigl'iĝ'i, eĉ respond'e al la ŝanc'o de'nov'e re'jun'iĝ'i. Ili el'trink'is la akv'o'n kaj re'met'is sur'tabl'e'n si'a'j'n glas'o'j'n.

Efektiv'e okaz'is preskaŭ tuj'a pli'bon'iĝ'o en la aspekt'o de la kvar'op'o, ne mal'sam'e kiel tio kio'n est'ig'int'us glas'o da mal'avar'a vin'o, kun'e kun subit'a bril'o de ĝoj'a sun'lum'o hel'ig'ant'a sam'temp'e ili'a'j'n vizaĝ'o'j'n. San'ig'a sufuz'o aper'is sur ili'a'j vang'o'j, anstataŭ'ant'e la cindr'a'n pal'o'n ili'n dot'int'a'n per tiel kadavr'a aspekt'o. Ili rigard'is unu la ali'a'n, supoz'ant'e ke magi'a potenc'o ver'fakt'e komenc'is glat'ig'i la profund'a'j'n kaj mal'ĝoj'a'j'n en'skrib'o'j'n kiu'j'n Patr'o Temp'o jam de tiom long'e gravur'is sur ili'a'j'n brov'o'j'n. Vidv'in'o Vajkerlio re'aranĝ'is si'a'n ĉap'o'n, si'n sent'ant'e de'nov'e preskaŭ vir'in'o.

" Hav'ig'u al ni pli da tiu mir'ind'a akv'o !" ili kri'is avid'e." Ni est'as pli jun'a'j sed ni ankoraŭ tro mal'jun'as. Rapid'e ! Hav'ig'u al ni pli !"

" Pacienc'o'n, pacienc'o'n !" dir'is D - ro Hejdegero, kiu sid'is kontrol'ant'e la eksperiment'o'n kun filozofi'a objektiv'ec'o." Vi pas'ig'is long'a'n temp'o'n mal'jun'iĝ'ant'e. Cert'e vi konsent'u pas'ig'i almenaŭ du'on'hor'o'n re'jun'iĝ'ant'e. Tamen la akv'o est'as je vi'a dispon'o."

De'nov'e li plen'ig'is ili'a'j'n glas'o'j'n je la jun'ec'o'likvor'o, el kiu sufiĉ'a kvant'o rest'is ankoraŭ en la vaz'o por re'ven'ig'i du'on'o'n el la mal'jun'ul'o'j de la urb'o al la aĝ'o de si'a'j ge'nep'o'j. Dum la glob'et'o'j ankoraŭ bril'et'is sur'rand'e, la kvar gast'o'j de la doktor'o ek'kapt'is si'a'j'n glas'o'j'n de sur la tabl'o kaj en'glut'is sen'inter'romp'e la en'hav'aĵ'o'n. Ĉu tem'is pri iluzi'o ? Eĉ dum la likv'aĵ'o mal'supr'e'n'flu'is laŭ ili'a'j gorĝ'o'j ĝi ŝajn'is jam est'i efektiv'ig'int'a tut'sistem'a'j'n ŝanĝ'o'j'n. Ili'a'j okul'o'j klar'iĝ'is kaj hel'iĝ'is. Ili'a'j arĝent'a'j har'ar'o'j komenc'is re'kolor'iĝ'i. Ili ĉirkaŭ'sid'is la tabl'o'n, tri mez'aĝ'a'j vir'o'j kaj vir'in'o apenaŭ tra'pas'int'a si'a'n plen'form'a'n ĉef'temp'o'n.

" Mi'a kar'a vidv'in'o, vi est'as ĉarm'a !" ek'kri'is Kolonel'o Kiligruo, kies okul'o'j fiks'rigard'is ŝi'a'n vizaĝ'o'n dum la tie'a'j aĝ'ombr'o'j for'fuĝ'is sam'e kiel mal'hel'o el karmezin'a tag'iĝ'o.

La bel'a vidv'in'o konsci'is, pro jam long'a spert'o, ke la kompliment'o'j de Kolonel'o Kiligruo ne ĉiam baz'iĝ'as sur sobr'a ver'o. Tial ŝi star'iĝ'is ek'salt'e kaj al'kur'is la spegul'o'n, ankoraŭ tim'ant'e renkont'i en ĝi la mal'bel'a'n vizaĝ'o'n de mal'jun'ul'in'o. Inter'temp'e la tri sinjor'o'j kondut'is en manier'o pruv'ant'a ke Jun'ec'o - Font'o posed'is ebri'ig'a'j'n kvalit'o'j'n; escept'e, kompren'ebl'e, se ili'a spirit'a gaj'ec'o est'is nur mal'pez'a kap'turn'iĝ'o kaŭz'it'a de la subit'a for'ig'o de mult'jar'a aĝ'prem'o. La mens'o de S - ro Gas'kojn'o prefer'is laŭ'ŝajn'e pri'trakt'i politik'a'j'n tem'o'j'n: ĉu pas'int -, nun - aŭ est'ont'temp'a'j'n, ne facil'is ek'sci'i, ĉar jam dum kvin'dek jar'o'j la sam'a'j ide'o'j kaj fraz'o'j laŭ'mod'is. Foj'e li klak'e el'parol'is plen'gorĝ'a'j'n fraz'o'j'n pri patriot'ism'o, naci'a glor'o kaj civit'an'a'j rajt'o'j. Ali'foj'e li murmur'is danĝer'aĵ'o'j'n, en ruz'a kaj pri'dub'a flustr'ad'o, tiel si'n'gard'e ke eĉ li'a propr'a konscienc'o apenaŭ sukces'is kapt'i la sekret'o'n. Ceter'foj'e li parol'is kun zorg'e mezur'it'a'j emfaz'o'j kaj en profund'e ced'em'a ton'o, iom kvazaŭ imperi'estr'a orel'par'o aŭskult'us li'a'j'n [ pg 005 ] bon'ekvilibr'it'a'j'n fraz'er'o'j'n. Inter'temp'e Kolonel'o Kiligruo ĉant'aĉ'is ĝoj'a'n botel'kant'o'n, son'ig'ant'e si'a'n glas'o'n sam'ritm'e kun la refren'o, dum li'a rigard'o vag'ad'is en la direkt'o al la plen'figur'a person'o de Vidv'in'o Vajkerlio. Ali'flank'e de la tabl'o S - ro Medborno okup'iĝ'is pri matematik'a kalkul'ad'o strang'e inter'miks'it'a kun propon'o proviz'i Indonezion per glaci'o, jung'ant'e balen'ar'o'n al polus'a'j glaci'mont'o'j.

Rilat'e al Vidv'in'o Vajkerlio, ŝi star'is ĉe la spegul'o, riverenc'ant'e kaj fals'rid'et'ant'e antaŭ si'a imag'o, ĝi'n salut'ant'e kiel amik'in'o'n kiu'n ŝi am'is pli kar'e ol la tut'a'n mond'o'n. Ŝi al'proksim'ig'is la vizaĝ'o'n ŝov'poz'e apud la vitr'o'n, dezir'ant'e ek'sci'i ĉu jam de long'e memor'at'a falt'o aŭ korv'o'pied'aĵ'o ver'fakt'e mal'aper'is. Ŝi kontrol'is ĉu la neĝ'aĵ'o tiel nepr'e for'fand'iĝ'is el si'a har'ar'o ke ŝi ek'rajt'os flank'e'n'ĵet'i la antikv'a'n ĉap'o'n. Fin'fin'e, for'turn'iĝ'ant'e vigl'a'mov'e, ŝi al'ven'is iom danc'paŝ'e la tabl'o'n.

" Mi'a kar'a mult'aĝ'a doktor'o," ŝi ek'kri'is," bon'vol'u mi'n proviz'i per plu'a glas'o !"

" Cert'eg'e, mi'a kar'a sinjor'in'o, cert'eg'e !" respond'is la afabl'a doktor'o." Vid'u, mi jam re'plen'ig'is la glas'o'j'n."

Jen efektiv'e star'is la kvar glas'o'j, ĝis'rand'e plen'a'j je tiu mir'ind'a akv'o, kies delikat'a ŝpruc'aĵ'o, dum ĝi for'efervesk'is de sur la surfac'o, aspekt'is kiel la trem'ant'a bril'et'ad'o de diamant'o'j. La sun'o preskaŭ fin'sub'iĝ'is pro kio la ĉambr'o pli mal'hel'iĝ'is ol iam. Sed mild'a lun'aspekt'a grandioz'o bril'eg'is el la vaz'o kaj al'fiks'iĝ'is egal'potenc'e sur la kvar gast'o'j'n kaj la respekt'ind'a'n figur'o'n de la doktor'o. Sur alt'apog'il'a, kompleks'e ĉiz'it'a, kverk'o'lign'a fotel'o tiu'last'a sid'is kun griz'a dign'o kiu taŭg'int'us al tiu sam'a Patr'o Temp'o kies potenc'o'n neni'u krom la nun'a ĉe'est'ant'ar'o iam kontraŭ'star'is. Eĉ dum ili trink'eg'is la tri'a'n glas'plen'o'n da Jun'ec'o - Font'o - akv'o, preskaŭ mir'ig'is ili'n la aspekt'o de li'a mister'a vizaĝ'o.

Tamen en la sekv'int'a moment'o ĝoj'ig'a ek'flu'eg'o da jun'a viv'o tra'flu'is kugl'o'hast'e ili'a'j'n vejn'o'j'n. Nun ili en'est'is la feliĉ'a'n ĉef'temp'o'n de jun'ec'o. Aĝ'o, kun si'a mizer'a si'n'sekv'o da zorg'o'j, mal'feliĉ'o'j kaj mal'san'o'j, memor'iĝ'is nur kiel ĝen'eg'a sonĝ'o el kiu ili ĝoj'e vek'iĝ'is. La freŝ'a glace'o de la anim'o, tiel fru'e perd'it'e, kaj sen kiu la altern'a'j scen'o'j de la mond'o est'int'us nur galeri'o da pal'iĝ'int'a'j pentr'aĵ'o'j, de'nov'e ĵet'is si'a'n sorĉ'o'n sur ili'a'j'n ĉiu'j'n ebl'ec'o'j'n.

" Ni est'as jun'a'j ! Jun'a'j ni est'as !" ili kri'ad'is ĝoj'eg'e.

Jun'ec'o, sam'e kiel mal'jun'ec'o, for'viŝ'is la fort'e disting'a'j'n trajt'o'j'n de mez'aĝ'o kaj sam'aspekt'ig'is ili'n ĉiu'j'n. Ili est'iĝ'is ar'o da gaj'a'j jun'ul'o'j, preskaŭ frenez'ig'it'a'j per la ĝoj'eg'a petol'em'o de si'a'j mal'mult'a'j jar'o'j. La plej rimark'ind'a rezult'o de ili'a gaj'ec'o est'is ek'em'o pri'mok'i la febl'ec'o'n kaj kaduk'ec'o'n de kiu'j ili est'is tiel last'a'temp'e viktim'o'j. Ili rid'is laŭt'e pri si'a'j pas'int'mod'a'j vest'aĵ'o'j: la larĝ'bask'a'j jak'o'j kaj klap'hav'a'j veŝt'o'j de la jun'a'j vir'o'j kaj la antikv'a'j ĉap'o kaj rob'o de la flor'iĝ'ant'a jun'ul'in'o. Unu el ili tra'ir'is la plank'o'n lam'paŝ'e kiel podagr'a av'o. Ali'a met'is par'o'n da okul'vitr'o'j rajd'poz'e sur la naz'o'n kaj ŝajn'ig'is stud'eg'i la nigr'a'liter'a'j'n paĝ'o'j'n de la magi'libr'o. Tri'a sid'iĝ'is sur fotel'o'n kaj pen'ad'is imit'i la respekt'ind'a'n dign'o'n de D - ro Hejdegero. Tiam ĉiu'j ek'kri'is ĝoj'eg'e kaj ĉirkaŭ'salt'ad'is en la ĉambr'o. Vidv'in'o Vajkerlio - - se oni rajt'as nom'i vidv'in'o tiel freŝ'aspekt'a'n fraŭl'in'o'n - - al'ven'is salt'et'paŝ'e la seĝ'o'n de la kurac'ist'o, el'montr'ant'e kapric'a'n ĝoj'o'n sur si'a roz'kolor'a vizaĝ'o.

[ pg 006 ]

" Doktor'o, kar'a mal'jun'a anim'ul'o," ŝi ek'kri'is," star'iĝ'u kaj danc'u kun mi !" Tiam la kvar nov'jun'ul'o'j ek'rid'is eĉ pli laŭt'e, pens'ant'e kiel strang'a figur'o far'iĝ'os la kompat'ind'a mal'jun'a kurac'ist'o, kun'danc'ont'e.

" Bon'vol'u mi'n pardon'i," respond'is la kurac'ist'o mal'laŭt'e." Mi est'as mal'jun'a kaj reŭmat'a kaj jam fin'iĝ'is antaŭ mult'a'j jar'o'j mi'a danc'pov'a epok'o. Sed iu ajn el tiu'j gaj'a'j jun'a'j sinjor'o'j feliĉ'iĝ'os ek'rajt'ont'e danc'i kun tiel bel'a partner'in'o."

" Danc'u kun mi, Klarino !" ek'kri'is Kolonel'o Kiligruo.

" Ne, ne, est'u mi ŝi'a partner'o !" respond'is laŭt'voĉ'e S - ro Gas'kojn'o.

" Ŝi promes'is edz'in'iĝ'i kun mi antaŭ kvin'dek jar'o'j !" kontraŭ'kri'eg'is S - ro Medborno.

Ĉiu'j kun'iĝ'is ĉirkaŭ ŝi. Unu kapt'e'pren'is avid'e ŝi'a'j'n du man'o'j'n. Ali'a ĉirkaŭ'brak'is unu'man'e ŝi'a'n tali'o'n. La tri'a plonĝ'ig'is man'o'n en la glace'a'j'n bukl'o'j'n amas'iĝ'int'a'j'n sub la vidv'in'a ĉap'o. Ruĝ'iĝ'ant'e, anhel'ant'e, lukt'ant'e, riproĉ'et'ant'e, rid'ant'e, dum ŝi'a varm'a spir'ad'o vent'um'is laŭ'vic'e ĉiu'n vizaĝ'o'n ili'a'n, ŝi streb'is si'n liber'ig'i, tamen rest'is en ili'a tri'obl'a ĉirkaŭ'brak'o. Neniam vid'iĝ'is pli vigl'a bild'o pri jun'ul'a rival'ec'o, kun sorĉ'a bel'ec'o kiel venk'o'premi'o. Tio'malgraŭ'e, pro strang'a vid'tromp'ad'o, kaŭz'it'a per la mal'hel'o de la ĉambr'o kaj la mal'nov'temp'a'j vest'aĵ'o'j kiu'j'n ili daŭr'e sur'port'is, raport'iĝ'as ke en la spegul'o reflekt'iĝ'is la figur'o'j de tri mal'jun'a'j, griz'har'a'j, velk'int'a'j av'o'j konkur'ant'a'j rid'ind'eg'e por la magr'a mal'bel'ec'o de ŝrump'int'a av'in'o.

Tamen ili est'is jun'a'j. Tio'n pruv'is ili'a'j avid'a'j pasi'o'j. Ard'ig'it'e ĝis frenez'iĝ'o per la koket'ad'o de la knab'in'o - vidv'in'o kiu nek ced'is nek mal'ced'is si'a'j'n favor'o'j'n, la tri rival'o'j komenc'is inter'ŝanĝ'i minac'a'j'n rigard'o'j'n. Sen liber'ig'i la bel'a'n premi'ul'in'o'n, ili atak'is feroc'e la kol'o'n unu de la ali'a. Dum ili batal'is tie'n kaj re'e'n, la tabl'o renvers'iĝ'is kaj la vaz'o romp'iĝ'is en mil pec'et'o'j'n. La trezor'valor'a Jun'ec'o - Akv'o flu'is en bril'a likv'aĵ'ruband'o trans la plank'o'n, mal'sek'ig'ant'e la flug'il'et'o'j'n de papili'o mal'jun'iĝ'int'a en la mal'pli'iĝ'o de somer'o kaj sur'ter'iĝ'int'a tie por mort'i. La insekt'o papili'um'is mal'pez'e tra la ĉambr'o kaj si'n komfort'ig'et'is sur la neĝ'kolor'a'n kap'o'n de D - ro Hejdegero.

" Bon'vol'u, bon'vol'u, sinjor'o'j ! Mi pet'u, S - rin'o Vajkerlio !" emfaz'e dir'is la kurac'ist'o." Mi dev'as kontraŭ'protest'i tiu'n tumult'o'n."

Ili star'is sen'mov'e kaj trem'et'is, ŝajn'ant'e spert'i la sent'o'n ke Griz'a Temp'o ili'n re'vok'as el ili'a sun'bril'a jun'ec'o por ili'n re'konduk'i profund'eg'e en la mal'varm'a'n kaj mal'hel'a'n val'o'n de mult'aĝ'o. Ili rigard'is D - ro'n Hejdegeron kiu sid'is en si'a tajl'it'a fotel'o, ten'ant'e en la man'o la du'on'jar'cent'a'n roz'o'n kiu'n li sav'is de inter la er'o'j de la romp'iĝ'int'a vaz'o. Respond'e al li'a man'gest'o, la kvar tumult'int'o'j re'sid'iĝ'is, kaj eg'e bon'vol'e ĉar, malgraŭ ili'a jun'ec'o, ili'a'j ĵus'a'j violent'a'j pen'ad'o'j ili'n eg'e lac'ig'is.

" La roz'o de mi'a kompat'ind'a Silvin'o !" ek'kri'is D - ro Hejdegero, ten'ant'e la flor'o'n sub la lum'o de la sun'sub'iĝ'a'j nub'o'j." Ŝajn'as ke ĝi velk'as de'nov'e."

Kaj tiel okaz'is. Eĉ dum la kun'ven'int'o'j ĝi'n spekt'ad'is la roz'o daŭr'e ŝrump'is, ĝis far'iĝ'i tiel sek'a kaj romp'ebl'a kiel tiam kiam la kurac'ist'o unu'e ĝi'n ĵet'is en la vaz'o'n. Ĝi'n sku'ant'e, li for'fal'ig'is la kelk'a'j'n akv'o'glob'et'o'j'n al'kroĉ'iĝ'int'a'j'n al ties petal'o'j.

" Mi am'as ĝi'n tiel kar'e en tia kondiĉ'o kiel en ties ros'a freŝ'ec'o," li koment'is, prem'ant'e la velk'int'a'n roz'o'n kontraŭ si'a'j'n velk'int'a'j'n lip'o'j'n. Dum li parol'is, la papili'o [ pg 007 ] fal'is trem'et'ant'e de sur la neĝ'kolor'a kap'o de la kurac'ist'o ĝis la plank'o.

Li'a'j gast'o'j trem'et'is de'nov'e. Strang'a mal'varm'o - - ĉu korp'a, ĉu spirit'a, ili mal'cert'is - - invad'is ili'n ĉiu'j'n, iom post iom, kvazaŭ ramp'ant'e. Ili si'n rigard'is unu la ali'a'n kaj fantazi'is ke ĉiu efemer'a moment'o for'bala'as unu el ili'a'j jun'ec'a'j ĉarm'o'j, post'las'ant'e profund'iĝ'ant'a'n falt'o'n tie kie antaŭ'e est'is neni'a. Ĉu tem'is pri iluzi'o ? Ĉu la ŝanĝ'o'j de ili'a tut'a viv'temp'o kun'prem'iĝ'is en tiel mal'long'a'n temp'o'spac'o'n kaj ĉu ili nun sid'is, de'nov'e kvar mult'aĝ'ul'o'j, kun si'a mal'jun'a amik'o, D - ro Hejdegero ?

" Ĉu ni tiel baldaŭ'e de'nov'e mal'jun'iĝ'is ?" ili ek'kri'is morn'e.

Kaj efektiv'e, ti'aĵ'o okaz'is. La Jun'ec'o - Akv'o dispon'is virt'o'n eĉ pli efemer'a'n ol tiu'n de vin'o. For'efervesk'is la delir'o kiu'n ĝi antaŭ'e est'ig'is. Jes ja, de'nov'e ili mal'jun'is ! Kun trem'et'ant'a impuls'o el'montr'ant'a ŝi'a'n vir'in'ec'o'n, la mal'jun'ul'in'o kun'ig'is antaŭ'vizaĝ'e si'a'j'n sen'karn'a'j'n man'o'j'n, dezir'ant'e ke la ĉerk'o'kovr'il'o ferm'iĝ'u super ĝi se mal'ebl'as ke ĝi ne plu rest'u bel'a.

" Jes, ge'amik'o'j ! De'nov'e vi mal'jun'as," dir'is D - ro Hejdegero." Kaj jen ! la Jun'ec'o - Akv'o el'ĉerp'iĝ'as sur'grund'e. Tamen mi ne bedaŭr'as ĝi'a'n for'pas'o'n. Se la font'o ŝpruc'eg'us antaŭ mi'a dom'pord'o mem, mi ne klin'iĝ'us por lav'i mi'a'j'n lip'o'j'n en ĝi. Ne, eĉ se ties delir'o daŭr'us ne moment'o'j'n, sed jar'o'j'n. Tia est'as la lecion'o kiu'n vi lern'ig'is al mi !"

Sed la kvar ge'amik'o'j de la kurac'ist'o nepr'e ne lern'ig'is tia'n lecion'o'n al si. Ili tuj elekt'is ek'pilgrim'ad'i al Florido kaj trink'ad'i tie - - maten'e, tag'mez'e kaj nokt'e - - Jun'ec'o - Font'o - akv'o'n.

La Nigr'a Vual'o De La Pastor'o

La sakristi'an'o star'is sur la antaŭ'pord'o de Milfordo - kun'ven'dom'o, vigl'e prov'tir'et'ant'e la sonor'il'ŝnur'o'n. La mult'aĝ'ul'o'j de la vilaĝ'o al'ven'is klin'iĝ'poz'e laŭ la strat'o. Bril'vizaĝ'a'j ge'knab'o'j kapriol'is ĝoj'e apud si'a'j ge'patr'o'j aŭ imit'is pli serioz'a'n paŝ'ritm'o'n, pri'konsci'ant'e la dign'o'n de si'a'j dimanĉ'a'j vest'aĵ'o'j. Net'iĝ'int'a'j fraŭl'o'j direkt'is laŭ'flank'a'j'n rigard'o'j'n al la bel'a'j fraŭl'in'o'j, ek'opini'ant'e ke la dimanĉ'a sun'lum'o ili'n bel'ig'as eĉ pli alt'a'grad'e ol en dum'semajn'a'j labor'tag'o'j. Kiam la hom'amas'o plej'part'e jam ating'is la antaŭ'pord'o'n, la sakristi'an'o komenc'is son'ig'i la sonor'il'o'n, fiks'rigard'ant'e la pord'o'n de Li'a Pastor'a Moŝt'o Hupero. La unu'a ek'vid'o pri la person'o de la klerik'o est'us la signal'o ke la sonor'il'o ĉes'u funkci'i.

" Sed kio'n bon'a Pastor'o Hupero port'as sur'vizaĝ'e ?" ek'kri'is mir'eg'e la sakristi'an'o.

Ĉiu'j aŭd'int'o'j tuj re'turn'iĝ'is kaj ek'vid'is la person'o'n de S - ro Hupero, al'ven'ant'a'n mal'rapid'paŝ'e kaj medit'em'e en la direkt'o al la kun'ven'dom'o. Komun'akord'e ĉiu'j ek'trem'is, pli mir'ig'it'e ol se fremd'a klerik'o al'ven'us anonc'ant'e si'a'n cel'o'n sen'polv'ig'i la kusen'o'j'n de la predik'ej'o de S - ro Hupero.

" Ĉu vi cert'as ke est'as ni'a pastor'o ?" demand'is al la sakristi'an'o Bon'ul'o Grejo.

[ pg 008 ]

" Sed cert'eg'e est'as bon'a S - ro Hupero," respond'is la sakristi'an'o." Li est'is inter'ŝanĝ'ont'a predik'ej'o'j'n kun Pastor'o Ŝut'o de Vest'burg'o. Tamen hieraŭ Pastor'o Ŝut'o send'is mesaĝ'o'n al li pardon'pet'ant'a'n pri li'a dev'o far'i funebr'a'n predik'o'n."

Ebl'e ŝajn'as mal'grand'a la kaŭz'o de tiom da mir'eg'o. S - ro Hupero, ĝentleman'a vir'o de ĉirkaŭ tri'dek jar'o'j, kvankam ankoraŭ fraŭl'o, est'is vest'it'a kun dec'a klerik'a bon'ord'o, kvazaŭ zorg'em'a edz'in'o amel'int'us li'a'n kol'um'o'n kaj for'bros'int'us la semajn'a'n polv'o'n de sur li'a dimanĉ'a komplet'o. Li'a aspekt'o el'montr'is unu'nur'a'n mir'ind'aĵ'o'n. Volv'it'e ĉirkaŭ li'a frunt'o kaj pend'ant'e antaŭ li'a vizaĝ'o tiel mal'supr'e ke li'a spir'ad'o ĝi'n trem'ig'is, nigr'a vual'o kaŝ'is la trajt'o'j'n de S - ro Hupero. Vid'it'e de pli proksim'e, ĝi ŝajn'is konsist'i el du krep'fald'aĵ'o'j en'tut'e kovr'ant'a'j li'a'n vizaĝ'o'n krom la buŝ'o kaj la menton'o sed ver'ŝajn'e ne inter'romp'ant'a'j li'a'n vid'kamp'o'n, nur mal'hel'ig'ant'a'j sen'dub'e ĉiu'j'n viv'a'j'n kaj sen'viv'a'j'n est'aĵ'o'j'n. Sur'port'ant'e antaŭ'vizaĝ'e tiu'n morn'a'n ombr'il'o'n, bon'a S - ro Hupero daŭr'e antaŭ'e'n'promen'is, mal'rapid - kaj trankvil'paŝ'e, iom klin'iĝ'ant'e, rigard'ant'e la ter'o'n, sam'e kiel okaz'as ĉe abstrakt'a'tem'a'j pens'ant'o'j, tamen afabl'e kap'salut'ant'e tiu'j'n preĝ'ej'an'o'j'n si'a'j'n ankoraŭ atend'ant'a'j'n sur la antaŭ'kun'ven'dom'a ŝtup'ar'o. Tiel fort'e mir'eg'is tiu'j last'a'j tamen ke apenaŭ ili agnosk'is la salut'o'n.

" Mi ne sukces'as kred'i ke la vizaĝ'o de bon'a S - ro Hupero kaŝ'iĝ'as mal'antaŭ tiu krep'o'pec'o," dir'is la sakristi'an'o.

" Ne plaĉ'as al mi la afer'o," murmur'is mal'jun'ul'in'o dum ŝi en'ir'is lam'paŝ'e la kun'ven'dom'o'n." Li si'n ali'ig'is, nur kaŝ'int'e la vizaĝ'o'n, en horor'aĵ'o'n."

" Ni'a pastor'o frenez'iĝ'is !" ek'kri'is Bon'ul'o Grejo, li'n post'sekv'ant'e trans la sojl'o'n.

Oni'dir'ad'o pri ia ne'klar'ig'ebl'a fenomen'o jam antaŭ'ir'is S - ro'n Huperon en la kun'ven'dom'o'n kaj est'ig'is grand'a'n mov'iĝ'ad'o'n inter la preĝ'ej'an'o'j. Nur mal'mult'a'j sukces'is daŭr'e antaŭ'e'n'rigard'i dum la pleĵmulto prefer'is turn'i la kap'o'n pord'o'direkt'e'n. Mult'a'j ek'star'iĝ'is kaj re'turn'iĝ'is du'on'cirkl'e. Plur'a'j knab'et'o'j sur'grimp'is la seĝ'o'j'n, tiam re'grimp'is mal'supr'e'n kun horor'a bru'eg'o. Est'iĝ'is ĝeneral'a mal'trankvil'o, susur'ad'o de vir'in'rob'o'j kaj sub'seĝ'a mov'ad'o de vir'pied'o'j, mult'e mal'akord'ant'e kun tiu silent'a bon'ord'o dev'ant'a akompan'i la en'ir'o'n de la pastor'o. Sed S - ro Hupero ŝajn'is ne rimark'i la perturb'iĝ'o'n de si'a'j sam'religi'an'o'j. Li en'ir'is kun preskaŭ sen'son'a paŝ'o, klin'et'is la kap'o'n al la ambaŭ'flank'a'j sid'benk'o'j, riverenc'is preter'pas'ant'e si'a'n plej aĝ'a'n preĝ'ej'an'o'n, griz'har'a'n pra'av'o'n sid'ant'a'n sur mez'tra'ir'ej'a fotel'o. Strang'e est'is rimark'i kiel mal'rapid'e tiu respekt'ind'a vir'o konsci'is pri mal'kutim'aĵ'o en la aspekt'o de si'a pastor'o. Li ŝajn'is ne part'o'pren'i plen'konsci'e la ĝeneral'a'n mir'eg'o'n ĝis kiam S - ro Hupero laŭ'grimp'is la ŝtup'ar'o'n kaj si'n el'montr'is en la predik'ej'o vizaĝ - - al - - vizaĝ'e, krom pri la nigr'a vual'o, kun si'a preĝ'ej'an'ar'o. Tiu'n mister'a'n emblem'o'n li neniam for'tir'is. Ĝi ŝancel'iĝ'is kun li'a konstant'ritm'a spir'ad'o dum li laŭt'leg'is la psalm'o'n. Ĝi pend'ig'is si'a'n mal'hel'o'n inter li kaj la sankt'a paĝ'o dum li deklam'is la elekt'it'a'j'n Bibli'a'j'n el'tir'aĵ'o'j'n. Dum li preĝ'is la vual'o kuŝ'is pez'e sur li'a supr'e'n'lev'it'a vizaĝ'o. Ĉu li cel'is tiu'n kaŝ'i antaŭ la tim'ig'a Est'aĵ'o kiu'n li al'parol'is ?

Tiel fort'a est'is la efekt'o est'ig'it'a de tiu simpl'a krep'o'pec'o ke pli ol unu mal'solid'nerv'a vir'in'o dev'is el'ir'i la kun'ven'ej'o'n. Ebl'as tamen ke la pal'vizaĝ'a'j kult'an'o'j est'is [ pg 009 ] preskaŭ tiel tim'ig'a vid'aĵ'o al la pastor'o kiel la nigr'a vual'o al ili.

S - ro Hupero kon'at'iĝ'is kiel bon'a, sed ne energi'a, predik'ist'o. Li entrepren'is sur'voj'ig'i si'a'j'n preĝ'ej'an'o'j'n Ĉiel - direkt'e'n per'e de mild'a'j konvink'a'j influ'o'j anstataŭ ili'n al'pel'i tie'n per'e de Sankt'a - Vort'a'j tondr'aĵ'o'j. La predik'o kiu'n li nun deklam'is disting'iĝ'is pro la sam'a'j stil'a'j kaj manier'a'j trajt'o'j kiel la kutim'a'j ekzempl'o'j de li'a predik'ej'a orator'ad'o. Tamen est'is io, ĉu en la sent'em'ec'o de la diskurs'o mem, ĉu en la imag'o de la aŭskult'ant'o'j, kiu far'is ĝi'n la plej potenc'a parol'ad'o kiu'n ili iam aŭd'is el'ir'i la pastor'a'j'n lip'o'j'n. Tinktur'et'is ĝi'n, iom pli mal'hel'e ol kutim'e, la mild'a mal'ĝoj'o de la temperament'o de S - ro Hupero. La tem'o pri'trakt'is sekret'a'n pek'ad'o'n kaj tiu'j'n mal'feliĉ'a'j'n mister'o'j'n kiu'j'n ni kaŝ'as al ni'a'j plej proksim'a'j kaj plej kar'a'j kun'viv'ant'o'j kaj kiu'j'n plaĉ'as al ni kaŝ'i al ni'a propr'a konsci'o, eĉ forges'ant'e ke la Ĉio'sci'ant'o sci'pov'as ili'n mal'kovr'i. Li kvazaŭ spir'proviz'is si'a'j'n vort'o'j'n per subtil'a potenc'o. Ĉiu aŭskult'ant'o, la plej sen'kulp'a knab'in'o, la plej mal'mol'kor'a vir'o, opini'is ke la predik'ant'o al'ven'is ili'n ŝtel'paŝ'e, mal'antaŭ si'a terur'a vual'o, kaj mal'kovr'is ili'a'n hamstr'it'a'n proviz'o'n da korp'a aŭ mens'a pek'ad'o. Mult'a'j etend'is sur'brust'e si'a'j'n inter'fald'it'a'j'n man'o'j'n. La dir'ad'o de S - ro Hupero ampleks'is neni'o'n terur'a'n. Almenaŭ, en'est'is ĝi'n neni'a per'fort'o. Tamen, re'ag'e al ĉiu vibr'o'son'o de li'a mal'ĝoj'a voĉ'o, la aŭskult'ant'o'j ek'trem'et'is. Ili'a'n mir'o'n akompan'is sen'pet'a patos'o. Tiel fort'e la aŭskult'ant'o'j sent'is mal'kutim'a'n ec'o'n ek'aktiv'iĝ'i en si'a pastor'o ke ili sopir'is al vent'o'spir'et'o pov'ont'a flank'e'n'blov'i la vual'o'n, preskaŭ kred'ant'e ke ĉi - mal'antaŭ'e mal'kovr'iĝ'os ne'kon'at'a vizaĝ'o, kvankam form'o, gest'o kaj voĉ'o aparten'as al S - ro Hupero.

Je la fin'o de la Di - serv'o la preĝ'ej'an'o'j el'ir'is hast'e kaj kun mal'dec'a sen'ord'o, avid'e dezir'ant'e trans'sci'ig'i si'a'n ĝis tiam brid'it'a'n mir'o'n, sent'ant'e mal'pez'iĝ'i si'a'j'n spirit'o'j'n en la tuj'a moment'o post kiam ili ne plu vid'is la nigr'a'n vual'o'n. Iu'j kun'iĝ'is en mal'grand'a'j cirkl'o'j, si'n prem'ant'e unu kontraŭ la ali'a'n, sam'temp'e ke kun'kap'iĝ'e ili'a'j buŝ'o'j vigl'e flustr'ad'is. Ali'a'j hejm'e'n'ir'is sol'a'person'e, en'volv'it'e en silent'a medit'ad'o. Ceter'a'j parol'is laŭt'e, profan'ant'e la Sabat'a'n tag'o'n per pomp'a rid'ad'o. Kelk'a'j ŝancel'is si'a'j'n saĝ'em'a'j'n kap'o'j'n, sugest'ant'e apart'a'n sci'pov'o'n penetr'i la mister'o'n. Unu - du el ili asert'is ke nepr'e ne tem'as pri mister'o sed pri la okul'o'j de S - ro Hupero, bezon'ant'a'j ŝirm'il'o'n pro mal'bon'a vid'kapabl'o okaz'ig'it'a per la uz'ad'o de nokt'o'mez'a lamp'o. Post iom da temp'o el'ven'is ankaŭ bon'a S - ro Hupero, mal'antaŭ si'a preĝ'ej'an'ar'o. Turn'ant'e si'a'n vual'it'a'n vizaĝ'o'n de unu grup'o al ali'a, li el'montr'is taŭg'a'n respekt'o'n al la griz'har'ul'o'j, salut'is la mez'aĝ'ul'o'j'n kun bon'kor'a dign'o kiel amik'o kaj spirit'a gvid'ant'o, agnosk'is la jun'ul'o'j'n kun miks'aĵ'o da aŭtoritat'o kaj am'o, kuŝ'ig'is la man'o'j'n sur la kap'o'j'n de la infan'o'j por ili'n ben'i. Tiel li kutim'is ag'i ĉiam en la Sabat'a tag'o. Strang'a'j kaj konstern'it'a'j rigard'o'j rekompenc'is li'a'n ĝentil'ec'o'n. Neni'u, kontraŭ'e al pas'int'okaz'e, dezir'is si'n honor'ig'i kun'promen'ant'e ĉe'flank'e de la pastor'o. Mal'jun'a bien'ul'o Saŭndero, sen'dub'e pro hazard'a memor'pane'o, forges'is invit'i S - ro'n Huperon al si'a tabl'o kie antaŭ'e la estim'at'a klerik'o kutim'is ben'i la manĝ'o'n preskaŭ ĉiu'n dimanĉ'o'n ek'de si'a posten'ig'o ĉe la preĝ'ej'o. Li re'ven'is tial al la pastor'dom'o kie, mal'ferm'ant'e la pord'o'n, li turn'is la kap'o'n en la direkt'o al la preĝ'ej'an'o'j, kiu'j ĉiu'j li'n fiks'rigard'is. Mal'ĝoj'a rid'et'o bril'et'is mal'klar'e de mal'antaŭ la vual'o, flagr'et'is ĉirkaŭ li'a buŝ'o, glim'et'is dum li mal'aper'is.

[ pg 010 ]

" Kiel strang'e," dir'is vir'in'o," ke simpl'a nigr'a vual'o, sam'spec'a kiel vir'in'a ĉapel'vual'o, pov'us sur la vizaĝ'o de S - ro Hupero far'iĝ'i tia terur'aĵ'o !"

" Io cert'e mal'bon'fart'as en la mens'o de S - ro Hupero," asert'is ŝi'a edz'o, la vilaĝ'a kurac'ist'o. Sed la plej strang'a trajt'o de la afer'o est'as la efekt'o kiu'n est'ig'as tiu kapric'o eĉ ĉe serioz'mens'ul'o kiel mi. La nigr'a vual'o, kvankam ĝi kovr'as nur la pastor'a'n vizaĝ'o'n, trud'as si'a'n influ'o'n al li'a tut'a person'o kaj fantom'aspekt'ig'as li'n de kap'o al pied'o. Ĉu vi ne spert'as la sam'a'n sent'o'n ?"

" Ver'fakt'e, jes !" respond'is la vir'in'o." Kaj mi ja ne konsent'us sol'iĝ'i kun li inter'ŝanĝ'e de la tut'a mond'o. Mi sci'vol'as ĉu li ne tim'as sol'iĝ'i kun si mem ?"

" Vir'o'j foj'e tiel'as," dir'is ŝi'a edz'o.

La post'tag'mez'a Di - serv'o okaz'is en simil'a'j cirkonstanc'o'j. Je ties fin'o sonor'il'o anonc'is la funebr'a'n ceremoni'o'n de jun'a vir'in'o. La parenc'o'j kaj amik'o'j jam kun'iĝ'is en la dom'o kaj la mal'pli intim'a'j kon'at'o'j star'is dis'lok'e antaŭ la pord'o, pri'parol'ant'e la bon'a'j'n kvalit'o'j'n de la mort'int'o, kiam inter'romp'is ili'a'n parol'ad'o'n la aper'o de S - ro Hupero, daŭr'e kovr'at'a de si'a nigr'a vual'o, kiu tamen est'is nun konven'a emblem'o. La klerik'o en'paŝ'is la ĉambr'o'n kie el'montr'iĝ'is la kadavr'o kaj antaŭ'e'n'klin'iĝ'is super la ĉerk'o, dir'ont'e last'a'n adiaŭ'o'n al si'a for'pas'int'a preĝ'ej'an'o. Dum li klin'iĝ'is, la vual'o pend'is vertikal'lini'e ek'de li'a frunt'o, rezult'e de kio, se ŝi'a'j palpebr'o'j ne jam ĝis'ĉiam'etern'e ferm'iĝ'is, ebl'e la mort'a fraŭl'in'o pov'int'us vid'i li'a'n vizaĝ'o'n. Ĉu S - ro Hupero antaŭ'tim'is ŝi'a'n rigard'o'n kaj pro tio ek're'ten'is hast'a'man'e la nigr'a'n vual'o'n ? Preĝ'ej'an'in'o spekt'int'a la intervju'o'n inter mort'int'o kaj viv'ant'o ne hezit'is asert'i ke, en la moment'o kiam la klerik'a'j trajt'o'j mal'kovr'iĝ'is, la kadavr'o iom trem'et'is, susur'ig'ant'e la mort'o'tuk'o'n kaj muslin'a'n ĉap'o'n, kvankam la vizaĝ'o konserv'is la trankvil'o'n de la mort'o. Superŝtica mal'jun'ul'in'o est'is la sol'a person'o vid'int'a tiu'n fenomen'o'n. Post la ĉerk'o'vizit'o S - ro Hupero en'paŝ'is la ĉambr'o'n de la lament'ant'o'j, kaj de tie al'ir'is la ŝtup'ar'supr'o'n por tie el'dir'i la funebr'a'n preĝ'o'n. Tener'vort'a kaj kor'afekci'a preĝ'o ĝi est'is, plen'a je mal'ĝoj'o, tamen tiel satur'it'e de ĉiel'a'j esper'o'j ke muzik'o de paradiz'a harp'o, tanĝita far fingr'o'j de mort'int'o'j, ŝajn'is aŭd'iĝ'et'i inter la plej mal'feliĉ'a'j el'dir'ton'o'j de la pastor'o. La aŭskult'ant'ar'o trem'is, kvankam ili kompren'is li'n nur mal'klar'e kiam li preĝ'is ke ili kaj li mem kaj la tut'a hom'ar'o est'u pret'a'j, sam'e kiel li cert'is ke la mort'int'a jun'ul'in'o jam pret'is, por tiu tim'ig'a hor'o iu'n tag'o'n for'kapt'ont'a la vual'o'n de antaŭ ili'a'j vizaĝ'o'j. La ĉerk'o'port'ant'o'j el'ir'is pez'paŝ'e kaj la lament'ant'o'j post'sekv'is, mal'ĝoj'ig'ant'e la tut'a'n strat'o'n, mez'voj'e inter la antaŭ'e'n'ir'int'a mort'int'o kaj S - ro Hupero, post'ven'int'a kun li'a nigr'a vual'o.

" Kial vi mal'antaŭ'e'n'rigard'as ?" dir'is promen'ant'o al si'a kun'promen'ant'o.

" Mi fantazi'is," ŝi respond'is," ke la pastor'o kaj la anim'o de la fraŭl'in'o kun'ir'as man - en - man'e."

" Ankaŭ mi, kaj en la sam'a moment'o," dir'is la ali'a.

Tiu'n nokt'o'n la plej bel'aspekt'a hom'par'o de vilaĝ'o Milfordo est'is ge'edz'iĝ'ont'a. Kvankam taks'it'e kiel melankoli'ul'o, S - ro Hupero est'ig'is por tia'j okaz'o'j seren'a'n feliĉ'o'n oft'e instig'ant'a'n simpati'a'n rid'et'o'n ĉe la kun'fest'ant'o'j kiu'j mal'aprob'int'us pli vigl'a'n ĝoj'eg'o'n li'a'flank'a'n. Neni'a kvalit'o de li'a karakter'o pli alt'e am'ig'is li'n ol tiu. La gast'ar'o [ pg 011 ] atend'is mal'pacienc'e li'a'n al'ven'o'n, esperant'e ke nun jam disip'iĝ'is la strang'a mir'o amas'ig'it'a ĉirkaŭ li dum la tag'o. Ne rezult'is ti'aĵ'o tamen. Kiam S - ro Hupero al'ven'is la unu'a vid'aĵ'o kiu'n ili'a rigard'o sur'fal'is est'is la sam'a, horor'a, nigr'a vual'o jam antaŭ'e des pli mal'ĝoj'ig'int'a la funebr'a'n ceremoni'o'n kaj nun aŭgur'ant'a por la ge'edz'iĝ'o nur mal'bon'fart'o'n. Tia est'is ĝi'a tuj'a efekt'o sur la gast'o'j'n ke ŝajn'is mal'hel'ig'i la lum'o'n de la kandel'o'j nub'o el'rul'iĝ'int'a krepusk'a'manier'e de mal'antaŭ la nigr'a krep'o. La ge'edz'iĝ'par'o ek'star'iĝ'is antaŭ la pastor'o. Sed la mal'varm'a'j fingr'o'j de la nov'edz'in'o trem'et'is en la trem'ant'a man'o de la nov'edz'o. Pro ŝi'a mort'aspekt'a pal'o la gast'o'j ĉirkaŭ'flustr'e hipotez'is ke el'ir'is si'a'n tomb'o'n por edz'in'iĝ'i la fraŭl'in'o en'tomb'ig'it'a antaŭ kelk'a'j hor'o'j. Se iam ali'a ge'edz'iĝ'rit'o tiel morn'is, est'is dev'ig'e tiu fam'a ceremoni'o kies fest'o'sonor'il'o ŝanĝ'iĝ'is en mort'o'anonc'il'o'n. Post fin'evolu'ig'i la ceremoni'o'n, S - ro Hupero lip'e'n'lev'is glas'o'n da vin'o kaj voĉ'e dezir'is feliĉ'o'n al la nov'ge'edz'o'j kun si'n'sekv'o da mild'e amuz'a'j el'dir'aĵ'o'j dev'ont'a'j hel'ig'i la mien'o'j'n de la gast'o'j, kvazaŭ per gaj'et'a fajr'ej'a lum'et'o. En tiu moment'o, ek'vid'int'e si'a'n figur'o'n en la spegul'o, la pastor'o sent'is en si'a spirit'o la sam'a'n horor'o'n per kiu la nigr'a vual'o jam super'verŝ'is ĉiu'j'n ali'a'j'n gast'o'j'n. Li'a korp'o trem'et'aĉ'is, li'a'j lip'o'j blank'iĝ'is, li teren'dis'verŝ'is la ankoraŭ ne gust'um'it'a'n vin'o'n kaj for'kur'is en la mal'hel'o'n. Ankaŭ Ter'o sur'port'is propr'a'n Nigr'a'n Vual'o'n.

La sekv'int'a'n tag'o'n la tut'a vilaĝ'o Milfordo pri'parol'is preskaŭ neni'o'n krom la nigr'a vual'o de Pastor'o Hupero. Tio, kaj la mister'o kaŝ'at'a mal'antaŭ ĝi, dispon'ig'is diskut'ad'tem'o'n al kon'at'o'j renkont'iĝ'ant'a'j sur la strat'o kaj al dom'mastr'in'o'j inter'klaĉ'ant'a'j tra si'a'j mal'ferm'it'a'j fenestr'o'j. Ĝi est'is la unu'a nov'aĵ'o kiu'n la drink'ej'estr'o anonc'is al si'a'j klient'o'j. La ge'knab'o'j pri'babil'ad'is ĝi'n sur'voj'e al la lern'ej'o. Iu imit'em'a impertinent'ul'et'o kovr'is la vizaĝ'o'n per mal'nov'a nigr'a naz'tuk'o kaj tiel tim'ig'is si'a'j'n kun'lud'ant'o'j'n ke li tim'ig'is ankaŭ si'n ĝis preskaŭ'a frenez'iĝ'o font'int'a el li'a ŝerc'em'ec'o.

Mir'ind'e est'is ke el ĉiu'j klaĉ'em'ul'o'j kaj mal'respekt'em'ul'o'j de la paroĥ'o neni'u kuraĝ'is star'ig'i al S - ro Hupero la simpl'a'n demand'o'n, kial li tiel ag'as ? Antaŭ'e, kiam ajn est'iĝ'is inter la preĝ'ej'an'o'j la plej et'a okaz'o star'ig'i tia'j'n demand'o'j'n, neniam konsil'ant'o'j mank'is kaj neniam li mal'konsent'is kondut'i laŭ ili'a'j juĝ'o'j. Se iam li erar'et'is, tio okaz'is pro tiel dolor'ig'a grad'o da mal'mem'fid'o ke eĉ la plej mild'a'vort'a mal'aprob'o li'n ig'is konsider'i la koncern'a'n sen'grav'aĵ'o'n kiel krim'o'n. Tamen, kvankam bon'e kon'ant'e tiu'n komplez'a'n debil'ec'o'n, neni'a apart'a paroĥ'an'o elekt'is pri'trakt'i la nigr'a'n vual'o'n kiel tem'o'n por amik'a protest'ad'o. Est'is sent'o de tim'eg'o, nek mal'kaŝ'e agnosk'it'a nek zorg'e kaŝ'it'a, kiu instig'is ĉiu'n respond'ec'ig'i ĉiu'n ali'a'n ĝis tiam kiam fin'fin'e neces'is send'i al S - ro Hupero preĝ'ej'a'n delegaci'o'n dev'ig'it'a'n pri'diskut'i la mister'o'n kun li antaŭ ol ĝi ek'skandal'iĝ'u. Neniam ambasad'ul'ar'o tiel mal'bon'e plen'um'is si'a'j'n dev'o'j'n. La pastor'o ili'n akcept'is kun amik'a ĝentil'ec'o, sed silent'iĝ'is post kiam ili sid'iĝ'is, las'ant'e en'tut'e al si'a'j vizit'ant'o'j la ŝarĝ'o'n anonc'i si'a'n grav'a'n cel'o'n. La tem'o, ni rajt'as supoz'i, sufiĉ'e evident'is. Jen est'is la nigr'a vual'o ĉirkaŭ'ir'ant'a la frunt'o'n de S - ro Hupero kaj kaŝ'ant'a ĉiu'n vizaĝ'trajt'o'n super li'a trankvil'a buŝ'o sur kiu foj'foj'e ili sukces'is percept'i la bril'et'o'n de mal'ĝoj'a rid'et'o. Tamen la krep'o'pec'o, laŭ ili'a imag'o, ŝajn'is antaŭ'pend'i li'a'n kor'o'n, simbol'o pri tim'ig'a sekret'o inter li kaj ili. Se la vual'o flank'e'n'ĵet'iĝ'us, ebl'e ili ĝi'n pri'parol'us liber'e, sed ne antaŭ tio. Tial ili sid'is dum long'a temp'o, sen parol'i, [ pg 012 ] konfuz'it'e, kaj for'turn'iĝ'ant'e mal'trankvil'e el la percept'o'kamp'o de S - ro Hupero, kies okul'o'j ŝajn'is, laŭ ili'a supoz'o, fiks'iĝ'i sur ili kun ne'vid'ebl'a rigard'o. Fin'fin'e la deput'it'o'j re'ven'is embaras'it'e ĉe si'a'j elekt'int'o'j, juĝ'ant'e la afer'o'n tro grav'a por ke ĝi'n pri'trakt'u reprezent'ant'ar'o mal'pli alt'rang'a ol ĉiu'preĝ'ej'a konsili'o, aŭ eĉ ebl'e, laŭ'bezon'e, ĝeneral'a sinod'o.

Est'is en la vilaĝ'o tamen unu person'o kiu'n ne traf'is la mir'o trud'it'a al ĉiu'j ali'a'j far la nigr'a vual'o. Kiam la deput'it'o'j re'ven'is sen klar'ig'o aŭ eĉ sen est'i kuraĝ'int'a pet'i klar'ig'o'n, ŝi, kun la trankvil'a energi'o de si'a karakter'o, decid'iĝ'is for'pel'i la strang'a'n nub'o'n ŝajn'ant'a'n amas'iĝ'i ĉirkaŭ S - ro Hupero en ĉiu moment'o pli mal'hel'e ol antaŭ'e. Kiel li'a promes'it'a edz'in'o ŝi rajt'is ek'sci'i kio'n kaŝ'as la nigr'a vual'o. Okaz'e de la unu'a vizit'o de la pastor'o tial ŝi mal'ferm'is la tem'o'n kun sen'per'a simpl'ec'o kiu pli'facil'ig'is la task'o'n kaj por li kaj por ŝi. Post kiam li sid'iĝ'is, ŝi fiks'is si'a'n rigard'o'n konstant'e sur la vual'o'n sed neniel percept'is en ĝi la tim'ig'a'n mal'ĝoj'o'n tiom mir'eg'ig'int'a'n la preĝ'ej'an'ar'o'n. Ĝi est'is ordinar'a du'obl'a krep'fald'aĵ'o pend'ant'a ek'de li'a frunt'o ĝis la buŝ'o kaj iom mov'iĝ'ant'a laŭ li'a spir'ad'ritm'o.

" Ne," ŝi dir'is plen'voĉ'e kaj rid'et'ant'e," en'est'as tiu'n krep'o'pec'o'n neni'o terur'a, krom tio ke ĝi kaŝ'as vizaĝ'o'n kiu'n ĉiam plaĉ'as al mi rigard'i. Ven'u, bon'sinjor'o, permes'u ke la sun'o ek'bril'u de mal'antaŭ la nub'o. Unu'e, for'met'u vi'a'n nigr'a'n vual'o'n. Tiam dir'u al mi kial vi ĝi'n sur'met'is."

La rid'et'o de S - ro Hupero bril'et'is mal'klar'e.

" Al'ven'os la hor'o," li dir'is," kiam ĉiu'j ni for'ĵet'os ni'a'j'n vual'o'j'n. Bon'vol'u ne mal'aprob'u, tre kar'a amik'in'o, ke ĝis tiam mi daŭr'e sur'port'u tiu'n - ĉi krep'o'pec'o'n."

" Ankaŭ vi'a'j vort'o'j konsist'ig'as mister'o'n " respond'is la jun'a fraŭl'in'o." Almenaŭ for'met'u la vual'o'n de antaŭ ili."

" Elizabeto, tio'n mi far'os," li dir'is," ĝis la lim'o rajt'ig'it'a de mi'a ĵur'o. Ek'sci'u, tial, ke ĉi - tiu vual'o est'as sign'o kaj simbol'o, kaj est'as mi'a dev'o ĝi'n sur'port'i ĉiam, kaj en hel'o kaj en mal'hel'o, kaj en sol'ec'o kaj antaŭ la rigard'o de hom'amas'o'j, kaj kun fremd'ul'o'j kaj kun kon'at'a'j ge'amik'o'j. Neni'a viv'ant'a okul'o vid'os ĝi'n for'tir'iĝ'i. Neces'as ke tiu - ĉi morn'a ŝirm'il'o apart'ig'u mi'n dis'de la mond'o. Eĉ vi, Elizabeto, neniam rajt'os en'ir'i mal'antaŭ ĝi."

" Kiu mal'feliĉ'ig'a aflikt'o sur'fal'is vi'n," ŝi pet'is serioz'e," por ke vi tial ĝis ĉiam mal'hel'ig'u vi'a'j'n okul'o'j'n ?"

" Se ĝi est'as simbol'o pri lament'ad'o," respond'is S - ro Hupero," mi hav'as, sen'dub'e sam'e kiel la plej'mult'o el hom'o'j, mal'ĝoj'o'j'n sufiĉ'e mal'hel'a'j'n por rajt'ig'i ke nigr'a vual'o reprezent'u ili'n."

" Sed kio okaz'os se la mond'o ne konsent'os kred'i ke vi'a'j mal'ĝoj'o'j de'ven'as el sen'kulp'a font'o ?" insist'is Elizabeto." Kvankam vi est'as am'at'a kaj respekt'at'a, pov'us est'iĝ'i oni'flustr'aĵ'o'j propon'ant'a'j ke vi kaŝ'as vi'a'n vizaĝ'o'n pro konsci'o pri sekret'a pek'ad'o. Honor'e al vi'a sankt'a posten'o, for'ig'u tia'n skandal'aĵ'o'n !"

Si'a'j vang'o'j ruĝ'iĝ'is dum ŝi alud'is la natur'o'n de la oni'dir'aĵ'o'j jam ĉirkaŭ'ir'ant'a'j en la vilaĝ'o. Sed la mild'ec'o de S - ro Hupero ne li'n for'las'is. Li eĉ rid'et'is de'nov'e ĝi [ pg 013 ] est'is tiu sam'a mal'feliĉ'a rid'et'o hav'ant'a ĉiam la aspekt'o'n de mal'klar'a lum'bril'et'o el'ven'ant'a la mal'antaŭ'vual'a'n mal'hel'o'n.

" Se mi kaŝ'as la vizaĝ'o'n pro mal'ĝoj'o, est'as sufiĉ'a kaŭz'o," li respond'is simpl'a'manier'e." Kaj se mi ĝi'n kaŝ'as pro sekret'a pek'o, kiu hom'o ne pov'us ag'i sam'e ?"

Kaj per tiu mild'a sed ne'super'ebl'a obstin'o li rezist'is al ĉiu'j pet'eg'o'j ŝi'a'j. Long'a'n temp'o'n Elizabeto sid'is sen'parol'e. Dum kelk'a'j moment'o'j ŝi ŝajn'is perd'iĝ'i en medit'ad'o, konsider'ant'e ver'ŝajn'e kiu'j'n nov'a'j'n rimed'o'j'n neces'as util'ig'i por el'tir'i si'a'n fianĉ'o'n el tiel mal'hel'a fantazi'o kiu, se ĝi ne hav'is ali'a'n signif'o'n, est'is ebl'e simptom'o pri mens'a mal'san'o. Kvankam ŝi dispon'is pri pli stabil'a karakter'o ol li, larm'o'j mal'supr'e'n'rul'iĝ'is laŭ ŝi'a'j vang'o'j. Sed subit'e, preskaŭ tuj'eg'e, nov'a sent'o anstataŭ'is ŝi'a'n mal'ĝoj'o'n. Dum ŝi'a'j okul'o'j fiks'rigard'is sen'percept'e la nigr'a'n vual'o'n, ek'e, kiel krepusk'o plen'ig'int'a sen antaŭ'anonc'o la aer'o'n, ĝi'a'j terur'o'j ĉirkaŭ'fal'is ŝi'n. Ŝi star'iĝ'is kaj si'n posten'ig'is, trem'ant'e, antaŭ li.

" Kaj tial ĉu fin'fin'e vi sent'as tio'n ?" li dir'is funebr'e.

Ŝi respond'is neni'o'n sed kovr'is la okul'o'j'n per'man'e kaj for'turn'iĝ'is por el'ir'i la ĉambr'o'n. Li antaŭ'e'n'hast'is kaj man'kapt'is ŝi'a'n brak'o'n.

" Pacienc'iĝ'u pri mi, Elizabeto !" li ek'kri'is ard'e." Ne for'las'u mi'n, kvankam laŭ'neces'e ĉi - tiu vual'o ni'n apart'ig'u tie - ĉi sur'ter'e. Est'u mi'a kaj de nun antaŭ'e'n est'os neni'a vual'o sur mi'a vizaĝ'o, neni'a mal'hel'o inter ni'a'j anim'o'j ! Ĝi est'as nur dum'viv'a, ne dum'etern'ec'a vual'o ! Ho ! vi neniel sci'as kiel sol'ec'a mi est'as, kaj kiel tim'em'a, est'ant'e sol'a mal'antaŭ mi'a nigr'a vual'o. Ne for'las'u mi'n por ĉiam en ĉi - tiu mizer'a mal'hel'o !"

" Lev'u nur unu foj'o'n la vual'o'n kaj en'rigard'u mi'a'n vizaĝ'o'n," dir'is ŝi.

" Neniam ! Tio ne pov'as okaz'i !" respond'is S - ro Hupero.

" Tial adiaŭ !" dir'is Elizabeto.

Ŝi el'ig'is si'a'n brak'o'n de sub li'a al'pren'o kaj mal'rapid'e for'ir'is, paŭz'ant'e ĉe la pord'o por est'ig'i unu'nur'a'n, long'a'n, trem'ant'a'n rigard'o'n ŝajn'ant'a'n preskaŭ penetr'i la mister'o'n de la nigr'a vual'o. Sed, malgraŭ si'a mal'ĝoj'o, S - ro Hupero rid'et'is, pens'ant'e ke, eĉ se la horor'o'j tiel ombr'e reflekt'at'a'j de la vual'o ne pov'is ne kontraŭ'star'ig'i en profund'a mal'hel'o du el la plej kar'em'a'j ge'am'ant'o'j, apart'ig'is li'n dis'de nepr'a feliĉ'o nur material'a emblem'o.

Ek'de tiu moment'o neni'u entrepren'is for'ig'i la nigr'a'n vual'o'n de S - ro Hupero nek ek'sci'i, per sen'per'a pet'o, la sekret'o'n laŭ'supoz'e kaŝ'at'a'n de ĝi. Hom'o'j pretend'ant'a'j super'i popol'a'j'n antaŭ'juĝ'o'j'n ĝi'n konsider'is kiel nur unu el tiu'j mal'komun'a'j em'o'j oft'e miks'iĝ'int'a'j inter la serioz'a'j ag'o'j de vir'o'j ali'e bon'senc'a'j kaj ili'n tinktur'et'int'a'j ĉiu'j'n per si'a apart'a spec'o de frenez'o. La popol'amas'o tamen juĝ'is S - ro'n Huperon preter'ripar'a ĝen'ant'o. Li ne sukces'is promen'ad'i laŭ'strat'e kun iu ajn mens'a trankvil'o tiom li konsci'is ke afabl'a'j kaj timid'a'j hom'o'j flank'e'n'turn'iĝ'os por li'n evit'i dum ali'humor'a'j hom'o'j si'n dev'ig'os si'n ĵet'i obstakl'o'cel'e sur li'a'n voj'o'n. La mal'afabl'ec'o de tiu'j last'a'j neces'ig'is ke li rezign'u pri si'a kutim'a krepusk'o'hor'a pied'ir'ad'o al la tomb'ej'o, ĉar kiam li si'n apog'is pens'em'e sur la en'ir'pord'eg'o'n, ĉiam de mal'antaŭ la tomb'o'ŝton'o'j vizaĝ'o'j spion'e rigard'et'is li'a'n nigr'a'n vual'o'n. Ĉirkaŭ'ir'is oni'dir'aĵ'a fabl'aĵ'o laŭ kiu al'pel'is li'n tie'n la fiks'rigard'o'j de la mort'int'o'j. Mal'ĝoj'ig'is li'n ĝis'fund'e de li'a bon'vol'a kor'o observ'i kiel la [ pg 014 ] infan'o'j for'fuĝ'is antaŭ li'a al'ven'o, inter'romp'ant'e si'a'j'n plej gaj'a'j'n lud'o'j'n eĉ kiam li'a melankoli'a figur'o ek'vid'iĝ'is ankoraŭ for'distanc'e. Ili'a instinkt'a tim'eg'o sent'ig'is al li pli fort'e ol iu ajn ali'a kial'o tio'n ke preter'natur'a horor'o inter'teks'iĝ'is kun la faden'o'j de la nigr'a krep'o. Ver'dir'e, laŭ ĝeneral'a publik'a raport'ad'o, li'a propr'a antipati'o pri la vual'o est'is tiel grand'a ke li neniam volont'e pas'is antaŭ spegul'o nek klin'iĝ'is por trink'i el trankvil'surfac'a font'o por ke en ties pac'a sin'o li ne si'n ek'tim'ig'u. Tia kondut'o kred'indig'is la flustr'a'dir'aĵ'o'j'n laŭ kiu'j la konscienc'o de S - ro Hupero li'n tortur'as pro iu grand'a krim'o tro horor'a por ke li en'tut'e kaŝ'u ĝi'n aŭ ĝi'n alud'u ali'e ol mal'klar'e. Tial, de mal'antaŭ la nigr'a vual'o, nub'o rul'iĝ'is en la hel'a'n sun'bril'o'n, dub'a'senc'aĵ'o pri pek'o aŭ mal'ĝoj'o kiu ĉirkaŭ'volv'is la kompat'ind'a'n pastor'o'n kaj mal'help'is ke am'o aŭ kompat'o iam li'n ating'u. Oni dir'is ke fantom'o kaj demon'o kun'ag'is kun li tie. Kun intern'a'j trem'eg'o'j kaj ekster'a'j terur'o'j li pied'ir'ad'is sen'inter'romp'e en ĝi'a ombr'o, palp'serĉ'ant'e mal'hel'e en si'a anim'o aŭ spekt'ant'e ekster si tra tiu per'il'o kiu mal'ĝoj'ig'is la tut'a'n mond'o'n. Eĉ la sen'leĝ'a vent'o, laŭ oni'kred'ad'o, respekt'is li'a'n tim'ig'a'n sekret'o'n kaj neniam flank'e'n'blov'et'is la vual'o'n. Tamen bon'hom'o S - ro Hupero daŭr'e rid'et'is mal'feliĉ'e al la pal'a'j vizaĝ'o'j de la mond'ec'a hom'amas'o dum li preter'pas'is.

Inter ĉiu'j si'a'j mal'bon'a'j influ'o'j, la nigr'a vual'o est'ig'is tiu'n sol'a'n bon'a'n rezult'o'n: ĝi far'is el ties port'ant'o eg'e efik'a pastor'o. Per'e de si'a mister'a emblem'o - - ĉar ne est'is ali'a ŝajn'a kaŭz'o - - li far'iĝ'is eg'e potenc'a vir'o super anim'o'j angor'ant'a'j pro pek'o. Li'a'j konvert'it'o'j ĉiam li'n estim'is kun apart'a tim'eg'o si'a, asert'ant'e, kvankam nur figur'e, ke, antaŭ ol li konduk'is ili'n al ĉiel'a lum'o ili en'ir'is ĉe li mal'antaŭ la nigr'a vual'o. Efektiv'e, ĝi'a mal'hel'o sci'pov'ig'is li'n kompat'i ĉiu'j'n sen'lum'a'j'n tendenc'o'j'n. Mor'ant'a'j pek'int'o'j al'vok'is laŭt'voĉ'e S - ro'n Huperon kaj mal'konsent'is fin'spir'ad'i ĝis kiam li al'ven'is, malgraŭ tio ke kiam li antaŭ'e'n'klin'iĝ'is por flustr'i konsol'aĵ'o'j'n, ili ek'trem'eg'is pro la vual'it'a vizaĝ'o tiel intim'e al'proksim'iĝ'int'a ili'a'n. Tia'j est'is la terur'o'j de la nigr'a vual'o eĉ kiam la mort'o nud'ig'is li'a'n vizaĝ'o'n. Hav'ant'e nur la mal'util'a'n cel'o'n rigard'i li'a'n figur'o'n, ĉar est'is mal'permes'it'e ek'vid'i li'a'n vizaĝ'o'n, fremd'ul'o'j vojaĝ'is long'a'j'n distanc'o'j'n por part'o'pren'i en la Di - serv'o'j de la preĝ'ej'o. Sed mult'a'j ne sukces'is for'las'i la kun'ven'dom'o'n sen antaŭ'e ek'trem'eg'i ! Foj'e, dum la estrad'o de Guberni'estr'o Belĉero, la instanc'o'j invit'is S - ro'n Huperon deklam'i la elekt'o'predik'o'n. Kovr'it'e de si'a nigr'a vual'o, li star'is antaŭ la ĉef'administr'ist'o, la konsili'o, kaj la reprezent'ant'o'j kaj est'ig'is tiel profund'a'n efekt'o'n ke post'e la leĝ'propon'o'j'n de tiu jar'o karakteriz'is la tut'a mal'ĝoj'o kaj la plen'a pi'ec'o de ni'a plej fru'a pra'patr'a reg'o.

Tiu'manier'e S - ro Hupero pas'ig'is long'a'n viv'o'n; sen'riproĉ'a pri si'a'j ekster'a'j ag'o'j, tamen en'volv'it'a en morn'a'j suspekt'o'j; afabl'a kaj am'em'a, tamen ne am'at'a kaj iom tim'at'a; hom'o star'ant'a apart'e dis'de ali'a'j hom'o'j, evit'at'a kiam tiu'j est'as bon'san'a'j kaj feliĉ'a'j, sed ĉiam al'vok'at'a por tiu'j'n help'i en hor'o'j de mort'a angor'o. Dum la jar'o'j daŭr'e for'pas'is, fal'ig'ant'e si'a'j'n neĝ'o'j'n sur li'a'n zibel'kolor'a'n vual'o'n, li akir'is krom'nom'o'n inter ĉiu'j Nov - Angli'a'j preĝ'ej'o'j kiu'j komun'akord'e li'n nom'um'is Patr'o Hupero. Preskaŭ ĉiu'j komenc'epok'a'j preĝ'ej'an'o'j li'a'j, est'ant'e jam mez'aĝ'a'j kiam li al'ven'is, nun de'long'e for'pas'is, for'bala'it'e okaz'e de funebr'a'j ceremoni'o'j si'a'j. Unu'a'n preĝ'ej'an'ar'o'n li hav'is en la preĝ'ej'o, du'a'n pli hom'abund'a'n en la preĝ'ej'a tomb'ej'o. Kaj nun, labor'int'e [ pg 015 ] tiel mal'fru'hor'e en la vesper'o'n de si'a viv'o, kaj plen'um'int'e si'a'n labor'o'n tiel alt'kvalit'e, bon'a Patr'o Hupero nun ek'rajt'is mal'lac'iĝ'i.

Plur'a'j hom'o'j vid'ebl'is en la ombr'it'a kandel'lum'o de la mort'o'ĉambr'o de la mal'jun'a klerik'o. Sam'sang'a'j'n parenc'o'j'n li ne hav'is. Tamen ĉe'est'is la event'o'n la dec'e serioz'a, kvankam sen'emoci'a, kurac'ist'o, dezir'ant'e nur mild'ig'i la last'a'j'n dolor'o'j'n de la pacient'o kiu'n li ne sci'pov'is sav'i. Ankaŭ spekt'ad'is la scen'o'n la diakon'o'j kaj ceter'a'j eminent'e pi'a'j an'o'j de la preĝ'ej'o. Al'don'e vid'ebl'is Li'a Pastor'a Sinjor'a Moŝt'o Klark'o, de Okcident - Vilaĝ'o, jun'a kaj fervor'a religi'ul'o hast'e al'rajd'int'e tie'n por preĝ'i apud la lit'o de la mor'ant'a predik'ist'o. Part'o'pren'is en la afer'o ankaŭ la fleg'ist'in'o, neni'a komerc'e dung'it'a serv'ant'o pri mort'o, sed vir'in'o kies trankvil'a kar'ec'o jam de long'e daŭr'is en sekret'ec'o, en sol'ec'o, mez'e de la mal'varm'o de mult'aĝ'o, kaj ne pere'us eĉ en la mort'o'hor'o. Kiu ajn ali'a ? Elizabeto ! Kaj tie kuŝ'is sur la mort'o'kusen'o la jar'ar'blank'a kap'o de bon'a Patr'o Hupero, kun la nigr'a vual'o ankoraŭ volv'it'a ĉirkaŭ li'a frunt'o kaj etend'iĝ'ant'a mal'supr'e'n sur li'a vizaĝ'o, kie ĝi'n mov'et'is ĉiu laŭ'vic'e pli mal'facil'a anhel'o de li'a febl'a spir'ad'o. Dum li'a tut'a viv'o tiu krep'o'pec'o pend'is inter li kaj la mond'o. Ĝi li'n apart'ig'is dis'de feliĉ'ig'a frat'ec'o kaj vir'in'a am'o kaj li'n re'ten'is en tiu plej mal'ĝoj'a el ĉiu'j mal'liber'ej'o'j, li'a propr'a kor'o. Kaj ankoraŭ ĝi kuŝ'is sur li'a vizaĝ'o, kvazaŭ por pli'profund'ig'i la mal'hel'o'n de li'a sen'lum'a ĉambr'o kaj li'n ombr'ad'i kontraŭ la sun'bril'o de etern'ec'o.

Ek'de iom de temp'o li'a mens'o konfuz'iĝ'is, ŝveb'ant'e dub'em'e inter pas'int'ec'o kaj nun'temp'o kaj, interval'e, antaŭ'e'n'paŝ'et'ant'e, kvazaŭ anticip'e, en la mal'klar'ec'o'n de la ven'ont'a mond'o. Okaz'is febr'a'j kriz'o'j li'n ĵet'ant'a'j de flank'o al flank'o kaj erozi'ant'a'j la mal'mult'o'n da fort'o rest'ant'a al li. Sed en si'a'j plej konvulsi'a'j barakt'o'j, kaj en la plej fantazi'a'j kapric'o'j de si'a intelekt'o, kiam neni'a ali'a pens'ad'o konserv'is si'a'n sobr'a'n influ'o'n, li daŭr'e kaj eg'e pri'atent'is la nigr'a'n vual'o'n por ke ĝi ne flank'e'n'glit'u. Eĉ se li'a mistifik'it'a anim'o pov'int'us forges'i, apud li'a kusen'o sid'is fidel'a vir'in'o kiu konsent'int'us re'kovr'i, kun for'turn'it'a rigard'o, tiu'n mult'aĝ'a'n vizaĝ'o'n last'a'n foj'o'n vid'it'a'n de ŝi en la bel'ec'o de plen'vir'ec'o. Fin'fin'e la mort'o'frap'it'a mal'jun'ul'o kuŝ'is trankvil'e en la torpor'o de mens'a kaj korp'a el'lac'iĝ'o, kun ne'percept'ebl'a puls'o'bat'ad'o kaj spir'ad'o kiu ad'e mal'fort'iĝ'is escept'e kiam long'a, profund'a kaj mal'konstant'a en'spir'o ŝajn'is antaŭ'anonc'i la for'flug'o'n de li'a spirit'o.

La pastor'o de Okcident - Vilaĝ'o al'proksim'iĝ'is la lit'rand'o'n.

" Estim'at'a Patr'o Hupero," li dir'is," al'ven'as la moment'o de vi'a ek'liber'iĝ'o. Ĉu vi pret'as por la for'met'o de la vual'o kiu apart'ig'as temp'o'n dis'de etern'ec'o ?"

Patr'o Hupero respond'is unu'e nur per febl'a kap'mov'iĝ'o. Tiam, ebl'e tim'ant'e ke oni mal'cert'u pri li'a vol'dir'aĵ'o, li pen'ad'is parol'i.

" Jes ja," li dir'is en mal'fort'a'j akcent'o'j," mi'a lac'a anim'o atend'as pacienc'e ke tiu vual'o est'u for'lev'it'a."

" Kaj ĉu dec'as," re'parol'is Pastor'o Klark'o," ke vir'o tiel preĝ'em'a, tiel sen'kulp'e ekzempl'a, sankt'ag'a kaj sankt'a'pens'a laŭ la juĝ'kapabl'o de ordinar'a'j hom'o'j, ĉu dec'as ke preĝ'ej'a patr'o post'las'u sur si'a memor'o ombr'o'n ŝajn'ant'a'n nigr'ig'i tiel pur'a'n viv'o'n ? Mi pet'eg'as, kar'a estim'at'a frat'o mi'a, ne permes'u okaz'i tio'n. Bon'vol'u las'i vi'a'n triumf'a'n [ pg 016 ] aspekt'o'n ĝoj'ig'i ni'n dum vi ir'as al vi'a rekompenc'o. Antaŭ ol supr'e'n'lev'iĝ'u la etern'ec'o - vual'o, las'u mi'n flank'e'n'ĵet'i de sur vi'a vizaĝ'o tiu'n nigr'a'n sur'ter'a'n vual'o'n !"

Kaj tiel parol'int'e, Pastor'o Sinjor'o Klark'o antaŭ'e'n'klin'iĝ'is por mal'kaŝ'i la mister'o'n de tiom da jar'o'j. Tamen, aplik'ant'e subit'a'n energi'o'n mir'ig'ant'a'n ĉiu'j'n spekt'ant'o'j'n, Patr'o Hupero el'ig'is la man'o'j'n fulm'rapid'e de sub la lit'tuk'o'j kaj prem'is ili'n fort'e sur la nigr'a'n vual'o'n, pret'eg'a lukt'i se la pastor'o de Okcident'a - Vilaĝ'o bon'vol'us kontraŭ'star'i mor'ant'o'n.

" Neniam !" ek'kri'is la vual'it'a klerik'o." Sur'ter'e, neniam !"

" Mal'hel'a mal'jun'ul'o," respond'e ek'kri'is la tim'ig'it'a pastor'o," ŝarĝ'it'e per kiu horor'a pek'o vi'a anim'o nun supr'e'n'ir'as al si'a fin'juĝ'o ?"

La spir'ad'o de Patr'o Hupero ek'puls'eg'is. Ĝi klak'ad'eg'is en li'a gorĝ'o. Per titan'a klopod'o tamen, antaŭ'e'n'ŝov'ant'e la man'o'j'n grand'a'gest'e, li kapt'o'pren'is la viv'o'n, re'ten'is ĝi'n ĝis pov'i parol'i. Li eĉ ek'sid'iĝ'is rekt'a'spin'e sur la lit'o kaj tie rest'is en la ĉirkaŭ'ant'a'j brak'o'j de la mort'o, dum la nigr'a vual'o mal'supr'e'n'pend'is, terur'a en tiu last'a moment'o, mez'e de la kun'ig'it'a'j horor'o'j de li'a komplet'a viv'o'temp'o. Tamen la febl'a, mal'ĝoj'a rid'et'o, jam antaŭ'e tiel oft'e vid'it'e tie, ŝajn'is nun ek'bril'et'i el si'a mal'klar'ec'o kaj lant'i sur la lip'o'j de Patr'o Hupero.

" Kial vi trem'as nur antaŭ mi ?" li ek'kri'is, turn'ant'e la vual'it'a'n vizaĝ'o'n laŭ la cirkl'o da pal'vizaĝ'a'j spekt'ant'o'j." Trem'u ankaŭ unu antaŭ la ali'a ! Ĉu vir'o'j evit'is mi'n kaj vir'in'o'j mi'n mal'kompat'is kaj infan'o'j kri'eg'is kaj for'fuĝ'is nur pro mi'a nigr'a vual'o ? Kio, se ne la mister'o kiu'n ĝi mal'klar'e simbol'as, tiel horor'ig'is tiu'n krep'o'pec'o'n ? Kiam la amik'o mal'kovr'os si'a'n plej intern'a'n kor'o'n al si'a amik'o; la am'ant'o al si'a plej kar'a am'ant'in'o; kiam la hom'ar'o ne van'e for'kaŭr'os antaŭ la rigard'o de si'a Kre'int'o, abomen'ind'e hamstrante la sekret'o'n de si'a pek'o; tiam taks'u mi'n monstr'o pro la simbol'o sub kiu mi viv'is kaj mort'as. Mi ĉirkaŭ'rigard'as kaj jen ! sur ĉiu vizaĝ'o est'as Nigr'a Vual'o !"

Dum li'a'j aŭskult'ant'o'j for'kaŭr'is unu dis'de la ali'a pro reciprok'a tim'eg'o, Patr'o Hupero fal'is mal'antaŭ'e'n sur si'a'n kusen'o'n, vual'it'a kadavr'o sur kies lip'o'j lant'is febl'a rid'et'o. Ili kuŝ'ig'is li'n, ankoraŭ vual'it'a'n, en li'a'n ĉerk'o'n kaj li'n al'port'is, vual'it'a'n kadavr'o'n, al la tomb'ej'o. Jam de mult'a'j jar'o'j herb'o kresk'as kaj velk'as sur tiu tomb'o. Musk'o super'kresk'as la tomb'o'ŝton'o'n, la vizaĝ'o de S - ro Hupero jam de long'a temp'o est'as polv'o. Sed daŭr'e horor'ig'as la pens'ad'o ke ĝi polv'iĝ'is sub la Nigr'a Vual'o.

Jun'a Bon'ul'o BRAŬNO

Jun'a Bon'ul'o Braŭno el'dom'iĝ'is en la strat'o'n de vilaĝ'o Sal'em'o ĉirkaŭ la krepusk'a hor'o. Tamen li paŭz'is, post trans'ir'i la sojl'o'n, kaj turn'is la kap'o'n mal'antaŭ'e'n por inter'ŝanĝ'i ĝis're'vid'a'n kis'o'n kun si'a jun'a edz'in'o. Kaj Fid'ul'in'o, kiel tiu'last'a taŭg'e nom'iĝ'is, el'ig'is si'a'n bel'a'n kap'o'n en la strat'o'n, las'ant'e la vent'o'n lud'i en la roz'kolor'a'j ruband'o'j de ŝi'a ĉap'o dum ŝi al'vok'is Bon'ul'o'n Braŭnon.

[ pg 017 ]

" Kar'eg'a kar'ul'o," ŝi flustr'is, mal'laŭt'e kaj iom mal'ĝoj'e, kiam ŝi'a'j lip'o'j al'proksim'iĝ'is li'a'n orel'o'n," mi pet'eg'as ke vi prokrast'u vi'a'n vojaĝ'o'n ĝis la lev'iĝ'o de la sun'o kaj dorm'u hodiaŭ'nokt'e en vi'a propr'a lit'o. Vir'in'o'n sol'a'n tiel ĝen'as sonĝ'o'j kaj pens'ad'o'j ke foj'e ŝi tim'as eĉ si'n. Bon'vol'u lant'i kun mi ĉi - nokt'e, kar'a edz'o, el ĉiu'j nokt'o'j de la jar'o."

" Mi'a am'o kaj mi'a fid'o," respond'is jun'a Bon'ul'o Braŭno," el ĉiu'j nokt'o'j de la jar'o ĉi - tiu'n nokt'o'n mi dev'as lant'i for de vi. Mi'a'n vojaĝ'o'n, kiel vi ĝi'n nom'as, for'ir'a'n kaj re'ven'a'n, mi dev'as plen'um'i inter la nun'a hor'o kaj la sun'lev'iĝ'o. Ho, mi'a dolĉ'a, bel'a edz'in'o de nur tri monat'o'j, ĉu vi pov'as jam dub'i pri mi ?"

" Tial Di'o ben'u vi'n !" dir'is Fid'ul'in'o kun la roz'kolor'a'j ruband'o'j." Kaj vi trov'u ĉio'n en bon'fart'a stat'o kiam vi re'ven'os !"

" Tiel est'u !" ek'kri'is Bon'ul'o Braŭno." Recit'u vi'a'j'n preĝ'o'j'n, kar'a Fid'ul'in'o, kaj en'lit'iĝ'u je la krepusk'o. Tiel neni'a ĝen'o vi'n ating'os."

Tial ili dis'apart'iĝ'is kaj la jun'ul'o sekv'is si'a'n voj'o'n ĝis kiam, pret'a ĉirkaŭ'ir'i la angul'o'n de la kun'ven'dom'o, li rigard'is mal'antaŭ'e'n kaj vid'is la kap'o'n de Fid'ul'in'o, li'n daŭr'e post'spekt'ant'a kun mal'ĝoj'a mien'o, malgraŭ la roz'kolor'a'j ruband'o'j.

" Kompat'ind'a Fid'ul'in'et'o," li pens'is, ĉar li'a kor'o sufer'is." Kia mizer'ul'o mi est'as, post'las'ant'e ŝi'n por entrepren'i tia'n task'o'n ! Al'don'e, ŝi parol'as pri sonĝ'o'j. Ŝajn'is al mi, dum ŝi parol'is, ke ĝen'o el'montr'iĝ'is en ŝi'a vizaĝ'o, kvazaŭ sonĝ'o jam avert'is ŝi'n pri kiu'spec'a labor'o mi dev'as plen'um'i ĉi - nokt'e. Sed ne, ne. Mort'ig'us ŝi'n ek'pens'i pri tio. Nu, ŝi est'as ben'it'a sur'ter'a anĝel'in'o kaj post tiu - ĉi unu'nur'a nokt'o mi al'kroĉ'iĝ'os al ŝi'a'j jup'o'j kaj ŝi'n post'sekv'os ĝis Paradiz'o."

Far'int'e tiu'n bon'eg'a'n promes'o'n pri la est'ont'ec'o, Bon'ul'o Braŭno kred'is rajt'i pli rapid'e al'ir'i si'a'n nun'a'n malic'a'n cel'o'n. Li laŭ'ir'is morn'a'n voj'et'o'n mal'hel'ig'at'a'n de la plej mal'ĝoj'ig'a'j arb'o'j de la arb'ar'o kiu'j apenaŭ apart'iĝ'is por las'i en'ir'i la mal'larĝ'a'n voj'et'o'n kaj tiam tuj post'e re'ferm'iĝ'is. Ĉio est'is kiel ebl'e plej sol'ec'a. Kaj ĉiam en'est'as tia'n sol'ec'o'n tiu strang'ec'o: ke la vojaĝ'ant'o mal'cert'as kiu pov'as kaŭr'i en kaŝ'ej'o mal'antaŭ la sen'nombr'a'j trunk'o'j aŭ inter la dik'a'j super'pend'ant'a'j branĉ'o'j. Tial ebl'as ke, est'ig'ant'e sol'ec'a'j'n paŝ'o'j'n, la vojaĝ'ant'o pov'as tamen tra'pas'i ne'vid'at'a'n hom'amas'o'n.

" Ebl'e diabl'a Indi'an'o star'as en posten'o mal'antaŭ ĉiu arb'o," dir'is al si Bon'ul'o Braŭno. Kaj li rigard'et'is tim'em'e mal'antaŭ'e'n, al'don'dir'ant'e:" Kio'n mi far'u se la diabl'o mem star'us ĉe mi'a kubut'o ?"

Dum li'a kap'o mal'antaŭ'e'n turn'iĝ'is li preter'pas'is voj'o'kurb'iĝ'o'n. Kiam li rigard'is de'nov'e antaŭ'e'n li ek'vid'is vir'figur'o'n, sur'port'ant'a'n serioz'a'n kaj dec'a'n vest'aĵ'ar'o'n, sid'ant'a'n ĉe'baz'e de mal'jun'a arb'o. La vir'o star'iĝ'is en la moment'o de la al'ven'o de Bon'ul'o Braŭno kaj antaŭ'e'n'promen'is apud li.

" Vi mal'fru'as, Bon'ul'o Braŭno," li dir'is." La horloĝ'o de mal'nov'a Sud - Preĝ'ej'o jam sonor'ad'is dum mi tra'ir'is Boston'o'n kaj tio okaz'is antaŭ dek kvin plen'a'j minut'o'j."

" Fid'ul'in'o iom re'ten'is mi'n," respond'is la jun'a vir'o kun voĉ'o kiu trem'et'is pro la subit'a, kvankam ne en'tut'e ne'atend'it'a, aper'o de li'a kun'ir'ant'o.

Krepusk'o nun reg'is profund'e la arb'ar'o'n kaj plej profund'e tiu'n part'o'n tra kiu vojaĝ'is la du hom'o'j. Laŭ ĉiu'j vid'ebl'a'j indic'o'j la du'a vojaĝ'ant'o est'is ebl'e kvin'dek'jar'a, [ pg 018 ] aparten'is ŝajn'e al la sam'a soci'a rang'o kiel Bon'ul'o Braŭno, eĉ mult'e simil'is li'n, kvankam ebl'e pli pri mien'o ol pri vizaĝ'a struktur'o. Malgraŭ tio, observ'ant'o pov'int'us supoz'i ili'n patr'o kaj fil'o. Tamen, kvankam la pli aĝ'a vestiĝ'is tiel simpl'e kiel la pli jun'a, kaj kondut'is tiel simpl'e, li hav'is ne'pri'skrib'ebl'a'n aspekt'o'n de mond'o'kon'ant'o ne dev'ant'a embaras'iĝ'i ĉe la manĝ'tabl'o de la provinc'estr'o aŭ la kort'eg'o de Reĝ'o Vilhelm'o, se li'a'j afer'o'j li'n tie'n al'ven'ig'us. La sol'a el'star'aĵ'o de li'a person'o rajt'ant'a nom'iĝ'i mir'ind'a est'is promen'ad'baston'o aspekt'ant'a kiel grand'a nigr'a serpent'o tiel strang'e fabrik'it'a ke ĝi ŝajn'is preskaŭ tord'iĝ'i kaj mov'iĝ'et'i kiel serpent'o viv'ant'a. Kompren'ebl'e, ti'aĵ'o pov'int'us est'i okul'a tromp'aĵ'o est'ig'it'a help'e de la mal'cert'a lum'o.

" Ven'u, Bon'ul'o Braŭno," kri'is li'a kun'vojaĝ'ant'o." Tio est'as eg'e mal'hast'a ir'ad'ritm'o por la komenc'a etap'o de ni'a ekskurs'o. Al'pren'u mi'a'n baston'o'n se vi tiel baldaŭ'e lac'iĝ'as."

" Amik'o," dir'is la ali'a, anstataŭ'ant'e si'a'n mal'rapid'a'n promen'ritm'o'n per nepr'a halt'o," plen'um'int'e mi'a'n pakt'o'n per ni'a ĉi - tie'a renkont'iĝ'o, mi nun cel'as re'ven'i al mi'a de'ven'punkt'o. Mi spert'as skrupul'o'j'n pri la koncern'a afer'o."

" Ĉu vi tiel dir'as ?" respond'is la serpent'baston'ul'o, rid'et'ant'e apart'a'flank'e." Ni iom antaŭ'e'n'promen'u tamen, kun'rezon'ant'e dum la ir'ad'o. Kaj se mi ne sukces'os vi'n konvink'i, vi rajt'os hejm'e'n're'ven'i. Ni ne ankoraŭ penetr'is mult'a'n distanc'o'n en la arb'ar'o'n."

" Tro mult'a'n ! Tro mult'a'n !" proklam'is la bon'ul'o, sen'konsci'e ek'promen'ant'e." Mi'a patr'o neniam en'ir'is la arb'ar'o'n por plen'um'i tia'n task'o'n nek li'a patr'o antaŭ li. Ni est'is kaj rest'as ras'o de honest'a'j hom'o'j kaj bon'a'j Krist'an'o'j ek'de la tag'o'j de la martir'o'j. Kaj ĉu mi est'u la unu'a el Famili'o - Braŭno iam laŭ'ir'int'a ĉi - tiu'n voj'o'n kun...?"

" Kun tia kompani'o, ĉu vi vol'as dir'i ?" dir'is la pli aĝ'a, interpret'ant'e la paŭz'o'n de la pli jun'a." Bon'e dir'it'e, Bon'ul'o Braŭno ! Mi kon'is vi'a'n famili'o'n tiel bon'e kiel iu'n ajn el la Puritan'o'j, kaj tio ne est'as mal'mult'e por dir'i. Mi help'is vi'a'n av'o'n, la konstabl'o'n, kiam li vip'bat'e antaŭ'e'n'pel'is la Kvaker'in'o'n tiel hast'a'paŝ'e tra la strat'o'j de Sal'em'o. Kaj est'is mi kiu hav'ig'is al vi'a patr'o peĉpin - tuber'o'n, ek'brul'ig'it'a'n ĉe mi'a propr'a fajr'ej'o, por incendi'i Indi'an'a'n vilaĝ'o'n okaz'e de Reĝ'o - Filip'o - Milit'o. Ambaŭ est'is bon'a'j amik'o'j mi'a'j kaj mult'a'j'n plaĉ'a'j'n promen'ad'o'j'n ni kun'far'is laŭ'long'e de ĉi - tiu voj'et'o kaj hejm'e'n're'ven'is post nokt'o'mez'o. Plaĉ'us al mi amik'iĝ'i kun vi por honor'i ili'n."

" Se tio okaz'is konform'e al vi'a raport'aĵ'o," respond'is Bon'ul'o Braŭno," mi mir'as ke ili neniam pri'parol'is tiu'j'n afer'o'j'n. Aŭ tut'e kontraŭ'e, mi mal'mir'as pri tio, konsci'ant'e ke la plej minimum'a tiu'tem'a oni'dir'aĵ'o ili'n for'pel'int'us el Nov - Angli'o. Ni est'as preĝ'em'a gent'o kaj, al'don'e, bon'far'em'a, kaj toler'as neni'a'n tiu'spec'a'n fi'ec'o'n."

" Ĉu fi'ec'o, ĉu ne," dir'is la vojaĝ'ant'o kun la tord'it'a promen'baston'o," mi bon'e kon'at'as tie - ĉi en Nov - Angli'o. La diakon'o'j de mult'a'j preĝ'ej'o'j trink'is kun mi la komuni'a'n vin'o'n. La alt'rang'ul'o'j de divers'a'j urb'o'j mi'n nom'um'is si'a estr'o. La plej'mult'o el la an'o'j de Grand'a kaj Ĝeneral'a Tribunal'o'j apog'as solid'e mi'a'j'n cel'o'j'n. La provinc'estr'o kaj mi, ankaŭ - - sed tiu'j est'as reg'ist'ar'a'j sekret'o'j."

" Ĉu ti'aĵ'o pov'as est'i ?" kri'eg'is Bon'ul'o Braŭno, fiks'rigard'ant'e kun mir'o si'a'n sen'ĝen'a'n kun'ul'o'n." Malgraŭ tio, mi ĝu'as neni'a'n rilat'o'n kun la provinc'estr'o nek kun [ pg 019 ] la konsili'o. Tiu'j hav'as propr'a'j'n kondut'manier'o'j'n kiu'j neniel est'as regul'o'j por simpl'a kultiv'ist'o kiel mi. Sed se mi daŭr'e promen'us kun vi, kiel mi pov'us toler'i la rigard'o'n de tiu bon'a mal'jun'ul'o, ni'a pastor'o, de vilaĝ'o Sal'em'o ? Ho, li'a voĉ'o trem'eg'ig'us mi'n kaj predik'tag'e kaj preleg'tag'e."

Ĝis tiam la pli aĝ'a vojaĝ'ant'o aŭskult'is kun dec'a serioz'o sed nun eksplod'rid'eg'is, sen'brid'e, tord'iĝ'ant'e tiel per'fort'e ke li'a serpent'aspekt'a baston'o ŝajn'is tord'iĝ'i kompat'e.

" Ho, ho, ho !" li kri'eg'is foj'e kaj re'foj'e. Tiam, si'n ek'reg'int'e:" Nu, Bon'ul'o Braŭno, daŭr'ig'u, daŭr'ig'u. Tamen bon'vol'u ne mort'ig'i mi'n pro rid'ad'o."

" Nu, por tuj fin'ferm'i la afer'o'n," dir'is Bon'ul'o Braŭno, iom'eg'e urtik'it'e," ni konsider'u mi'a'n edz'in'o'n, Fid'ul'in'o'n. Tio romp'us ŝi'a'n kar'a'n kor'et'o'n kaj antaŭ kaŭz'i tio'n mi prefer'us romp'i la mi'a'n."

" Nu, se tio est'u la kaz'o," respond'is la ali'a," jes ja, ek'sekv'u ĉia'rimed'e propr'a'n ir'voj'o'n, Bon'ul'o Braŭno. Eĉ inter'ŝanĝ'e kontraŭ du'dek mal'jun'ul'in'o'j kiel tiu lam'paŝ'ant'a antaŭ ni, mi ne konsent'us ke Fid'ul'in'o spert'u iu'n ajn ĝen'o'n."

Dum li parol'is, per'baston'e li indik'is sur la voj'et'o in'a'n figur'o'n kiu'n Bon'ul'o Braŭno re'kon'is kiel eg'e pi'a'n kaj model'a'n sinjor'in'o'n lern'ig'int'a'n al li dum li'a knab'ec'o li'a'n katekism'o'n kaj rest'ant'a'n ankoraŭ li'a moral'a kaj spirit'a konsil'ant'o kun'e kun la pastor'o kaj Diakon'o Gukino.

" Ver'e mir'ind'eg'e est'as ke Gudino Klojso ir'ad'as tiel for'e'n en la sovaĝ'ej'o'n dum'nokt'e," li dir'is." Sed kun vi'a permes'o, amik'o, mi sekv'u ĉirkaŭ'ir'ant'a'n flank'voj'et'o'n tra la arb'ar'o ĝis preter'ir'i tiu'n Krist'an'a'n vir'in'o'n. Ne kon'ant'e vi'n, ŝi pov'us ebl'e demand'i al mi kun kiu mi vojaĝ'as kaj kie'n mi ir'as."

" Tiel est'u," konsent'is li'a kun'vojaĝ'ant'o." Vi ĉirkaŭ'ir'u tra'arb'ar'e dum mi rest'u sur'voj'et'e."

Respond'kondut'e, la jun'ul'o flank'e'n'turn'iĝ'is sen ĉes'i rigard'i tamen si'a'n kun'ul'o'n kiu antaŭ'e'n'ir'is mal'laŭt'paŝ'e laŭ la voj'et'o ĝis ek'est'i nur baston'long'a'n distanc'o'n for de la mal'jun'ul'in'o. Ŝi, inter'temp'e, laŭ'ir'is si'a'n voj'o'n kiel ebl'e plej bon'e kun mal'kutim'a rapid'ec'o por tiel alt'aĝ'a vir'in'o, murmur'ant'e mal'klar'a'j'n vort'o'j'n - - preĝ'o'n, ebl'e - - dum la ir'ad'o. La vojaĝ'ant'o etend'is si'a'n baston'o'n kaj tuŝ'is ŝi'a'n velk'int'a'n kol'o'n per la serpent'aspekt'a ekstrem'aĵ'o de la promen'help'il'o.

" La diabl'o !" ek'kri'eg'is la pi'a mal'jun'ul'in'o.

" Tial Gudino Klojso re'kon'as si'a'n mal'nov'a'n amik'o'n, ĉu ?" observ'is la vojaĝ'ant'o, ŝi'n al'front'ant'e kaj si'n apog'ant'e sur si'a'n tord'iĝ'ant'a'n baston'o'n.

" Ho, laŭ la sum'a ver'o ! Ĉu pov'as est'a vi'a Moŝt'o ?" kri'is la bon'vir'in'o." Jes ja, ver'fakt'e est'as vi, kaj la preciz'a imag'o de mi'a antaŭ'a amik'o, Bon'ul'o Braŭno, av'o de la stult'a hodiaŭ'a sam'nom'ul'o. Sed ĉu vi'a Moŝt'o bon'vol'as tio'n kred'i ? Mi'a bala'il'baston'o strang'e mal'aper'is, ŝtel'pren'it'e, laŭ mi'a suspekt'o, far tiu pend'um'ind'a sorĉ'ist'in'o, Gudino Korjo. Kaj, al'don'e, la afer'o okaz'is kiam mi jam est'is sankt'ole'it'a per api'suk'o, kvin'foli'aĵ'o kaj akonit'o."

" Inter'miks'it'a'j kun bon'eg'a tritik'o kaj gras'o de nov'nask'iĝ'int'a beb'o," dir'is la est'aĵ'o hav'ant'a la form'o'n de av'o Bon'ul'o Braŭno.

[ pg 020 ]

" Ho, vi'a Moŝt'o kon'as la recept'o'n," kri'is la mal'jun'ul'in'o, gak'ant'e laŭt'e." Tial, kiel mi dir'is, est'ant'e pret'a por la kun'ven'o kaj hav'ant'e neni'a'n ĉeval'o'n por rajd'i, mi decid'iĝ'is pied'ir'i ĉar, laŭ'raport'e, hodiaŭ'nokt'e ni akcept'os en la komun'um'o'n bon'a'n jun'ul'o'n. Sed nun vi'a Moŝt'o bon'vol'u dispon'ig'i mi'n pri vi'a brak'o kaj ni ambaŭ al'ven'os tie'n fulm'rapid'e."

" Ti'aĵ'o ne pov'as okaz'i," respond'is ŝi'a amik'o." Mi ne rajt'as dispon'i vi'n pri mi'a brak'o. Sed jen al'pren'u mi'a'n baston'o'n, se vi dezir'as."

Tiel parol'int'e, li mal'supr'e'n'ĵet'is ĝi'n antaŭ ŝi'a'j pied'o'j kie, pov'as est'i, ĝi ek'anim'iĝ'is, est'ant'e unu el la baston'o'j kiu'j'n ties posed'ant'o antaŭ'e prunt'e'don'is al la Egiptaj mag'o'j. Pri tiu fakt'o tamen Bon'ul'o Braŭno neniel konsci'is. Post kiam li tuj ĉiel'e'n'rigard'is pro mir'eg'o kaj tiam de'nov'e teren'rigard'is, li vid'is nek Gudinon Klojson nek la serpent'o'baston'o'n, anstataŭ'e tiu'n unu'nur'a'n kun'vojaĝ'ant'o'n kiu li'n atend'is tre trankvil'e, kvazaŭ okaz'int'us neni'o.

" Tiu mal'jun'ul'in'o lern'ig'is al mi mi'a'n katekism'o'n," dir'is la jun'ul'o kaj li'a simpl'a el'dir'aĵ'o en'ten'is mond'o'n da signif'o.

Ili daŭr'e antaŭ'e'n'ir'is dum la pli aĝ'a vojaĝ'ant'o urĝ'is si'a'n kun'ir'ant'o'n paŝ'ad'i hast'a'ritm'e kaj persist'e sekv'i la voj'o'n, diskurs'ant'e tiel taŭg'e ke li'a'j argument'o'j ŝajn'is ek'font'i el la sin'o de la aŭskult'ant'o anstataŭ el la buŝ'o de la diskurs'ant'o. Dum ili promen'is, li pluk'is acer'branĉ'o'n, cel'ant'e ĝi'n util'ig'i kiel apog'baston'o'n, kaj komenc'is ĝi'n sen'ig'i je ties sub'branĉ'o'j kiu'j est'is mal'sek'a'j pro vesper'a ros'o. En la moment'o mem kiam li'a'j fingr'o'j ili'n tuŝ'is, ili velk'is strang'e kaj sek'iĝ'is kvazaŭ post semajn'daŭr'a sun'bril'ad'o. Tial la par'o antaŭ'e'n'ir'is je bon'a liber'a paŝ'ritm'o kiam subit'e, en morn'a voj'o'kav'aĵ'o, Bon'ul'o Braŭno sid'iĝ'is sur arb'o'stump'o'n kaj mal'konsent'is daŭr'e progres'i.

" Amik'o," li dir'is obstin'e," mi jam decid'iĝ'is. Plu'a'n paŝ'o'n mi ne ir'os nom'e de tiu task'o. Ĉu grav'u al mi ke mizer'a mal'jun'ul'in'o elekt'u ir'i ĉe la diabl'o kiam mi antaŭ'e supoz'is ke ŝi prefer'os ĉiel'en'ir'i ? Ĉu tio rajt'ig'as mi'n for'las'i mi'a'n kar'a'n Fid'ul'in'o'n kaj post'sekv'i la mal'jun'ul'in'o'n ?"

" Vi juĝ'os la afer'o'n pli klar'e post'e," dir'is trankvil'e li'a kon'at'o." Sid'u tie - ĉi kaj vi'n iom mal'lac'ig'u dum kelk'a'j moment'o'j. Kiam vi ek'vol'os de'nov'e promen'ad'i, jen mi'a baston'o por facil'ig'i vi'a'n ir'ad'o'n."

Sen plu'a'j vort'o'j li trans'ĵet'is al si'a kun'ir'ant'o la acer'a'n baston'o'n kaj tuj mal'aper'is kvazaŭ fantom'iĝ'int'e en la pli'profund'iĝ'ant'a mal'hel'o. La jun'a vir'o sid'is kelk'a'j'n moment'o'j'n apud la voj'o, si'n mult'e aplaŭd'ant'e, antaŭ'pens'ant'e pri la nun'a ebl'o renkont'i la pastor'o'n pur'konscienc'e okaz'e de si'a maten'a promen'ad'o kaj ne dev'i tim'i la rigard'o'n de estim'at'a mal'jun'a Diakon'o Gukino. Kaj pri la trankvil'a dorm'ad'o kiu'n li nun spert'us en tiu sam'a nokt'o kiu'n ĵus antaŭ'e li cel'int'is pas'ig'i tial mal'virt'e, sed kiu'n li nun pas'ig'us tiel pur'e kaj dolĉ'e en la brak'o'j de Fid'ul'in'o ! Inter tiu'j plaĉ'a'j kaj laŭd'ind'a'j medit'ad'o'j Bon'ul'o Braŭno aŭd'is la huf'bat'o'j'n de ĉeval'o'j ven'ant'a'j laŭ la voj'o kaj juĝ'is ke dec'e est'os si'n kaŝ'i en la arb'ar'o'rand'o, pri'konsci'ant'e la kulp'a'n cel'o'n li'n tie'n al'ven'ig'int'a'n, kvankam li nun tiel feliĉ'e for'turn'iĝ'is de ĝi.

Daŭr'e antaŭ'e'n'ven'is la huf'paŝ'o'j kaj la voĉ'o'j de la rajd'ant'o'j, du serioz'a'j mal'jun'a'j voĉ'o'j inter'parol'ant'a'j sobr'e dum la al'proksim'iĝ'o. Tiu'j inter'miks'it'a'j son'o'j ŝajn'is [ pg 021 ] laŭ'paŝ'i la voj'o'n nur kelk'a'j'n jard'o'j'n for de la kaŝ'ej'o de la jun'a vir'o. Tamen, sen'dub'e pro la profund'o de la mal'hel'o en tiu apart'a lok'o, vid'ebl'is nek la rajd'ant'o'j nek la rajd'best'o'j. Kvankam ili'a'j korp'o'j tanĝ'is la et'a'j'n laŭ'voj'a'j'n branĉ'o'j'n, laŭ'vid'e ili ne inter'romp'is, eĉ, moment'et'o'n, la mal'klar'a'n lum'radi'o'n font'ant'a'n el la bril'a ĉiel'stri'o kiu'n laŭ'neces'e ili tra'pas'is. Bon'ul'o Braŭno laŭ'vic'e kaŭr'is kaj star'is pied'pint'e, apart'ig'ant'e la branĉ'o'j'n kaj el'ig'ant'e la kap'o'n tiel for'e'n kiel li kuraĝ'is sen ek'vid'i eĉ unu'nur'a'n ombr'o'n. Des pli ĝen'is li'n la okaz'ant'aĵ'o ĉar li bon'vol'int'us ĵur'i est'i re'kon'int'a, se ti'aĵ'o ebl'as, la voĉ'o'j'n de la pastor'o kaj Diakon'o Gukino, trot'et'ant'a'j mal'laŭt'e antaŭ'e'n, kiel ili kutim'is far'i kiam ili al'ir'is ordinaci'o'n aŭ eklezi'a'n konsili'o'n. Dum ili ankoraŭ en'est'is la aŭd'kamp'o'n de la jun'ul'o, unu el la rajd'ant'o'j halt'is por pluk'i verg'o'n.

" El la du, vi'a pastor'a Moŝt'o," dir'is la voĉ'o," mi prefer'us mal'ĉe'est'i ordinaci'a'n banked'o'n ol la ĉi - nokt'a'n kun'ven'o'n. Oni dir'is al mi ke kelk'a'j komun'um'an'o'j ni'a'j al'ven'os de Falmaŭto kaj de eĉ pli for'a distanc'o, kaj ceter'a'j de Konektikut'o kaj Rod - Insul'o, kaj al'don'e kelk'a'j el la Indi'an'a'j ŝaman'o'j kiu'j, laŭ si'a manier'o, sci'pov'as est'ig'i preskaŭ tiom da diabl'aĵ'o'j kiel la plej talent'a'j el ni. Ceter'e, an'iĝ'os al ni'a komun'um'o bon'a jun'ul'in'o."

" Bon'eg'e, Diakon'o Gukino !" respond'is la serioz'a'j mal'jun'a'j ton'o'j de la pastor'o." Ek'spron'u, ali'e ni mal'fru'os. Neni'o pov'os okaz'i, vi sci'as, ĝis kiam mi ating'os la kun'ven'ej'o'n."

La huf'o'j de'nov'e son'ad'is kaj la voĉ'o'j, parol'ant'e tiel strang'e en la mal'plen'a aer'o, ad'e tra'pas'is la arb'ar'o'n, kie neniam ekzist'is preĝ'ej'o nek iam preĝ'is eĉ unu'nur'a Krist'an'o. Kie'n tial tiu'j sankt'a'j vir'o'j pov'us al'vojaĝ'ad'i tiel profund'e en la pagan'a sovaĝ'ej'o ? Jun'a Bon'ul'o Braŭno al'kroĉ'iĝ'is al arb'o por si'n apog'i, pret'a grund'e'n'sink'i, mal'fort'a, sur'ŝarĝ'it'e je la pez'a mal'san'o de si'a kor'o. Li rigard'is la ĉiel'o'n, dub'ant'e ĉu ver'a Paradiz'o pov'as ekzist'i super li. Tamen jen est'is la blu'a volb'o kaj la stel'o'j pri'bril'iĝ'ant'a'j en ĝi.

" Help'e de Ĉiel'o supr'e kaj Fid'ul'in'o mal'supr'e, mi ad'e kontraŭ'star'u la diabl'o'n !" kri'is Bon'ul'o Braŭno.

Dum li daŭr'e rigard'is supr'e'n en la profund'a'n firmament'a'n ark'o'n kaj lev'is la man'o'j'n por preĝ'i, nub'o, kvankam mov'iĝ'et'is neni'a vent'o, trans'hast'is la zenit'o'n kaj kaŝ'is la pli'hel'iĝ'ant'a'j'n stel'o'j'n. La blu'a ĉiel'o ankoraŭ vid'ebl'is krom rekt'e super'kap'e, kie tiu nigr'a nub'amas'o hast'is bala'il'ritm'e nord'e'n. Supr'e en la aer'o, kvazaŭ el la profund'aĵ'o'j de la nub'o, al'ven'is konfuz'it'a kaj dub'ind'a voĉ'ar'son'ad'o. Foj'e la aŭskult'ant'o imag'is pov'i disting'i la parol'manier'o'j'n de sam'vilaĝ'an'o'j si'a'j, de vir'o'j kaj vir'in'o'j, kaj pi'a'j kaj mal'pi'a'j, mult'a'j'n el kiu'j li jam renkont'is ĉe la komuni'tabl'o dum ceter'a'j'n li antaŭ'e vid'is diboĉ'ad'i ĉe la drink'ej'o. En la sekv'int'a moment'o, tiel mal'preciz'a'j est'is la son'o'j ke li sci'vol'em'is ĉu est'i aŭd'int'a nur la murmur'o'n de la mal'nov'a arb'ar'o, flustr'ant'a sen'vent'e. Tiam al'ven'is pli fort'a ŝvel'iĝ'o de tiu'j kon'at'a'j ton'o'j jam aŭd'at'a'j ĉiu'tag'e ĉe vilaĝ'o Sal'em'o sed neniam antaŭ'e font'ant'a'j el nokt'a nub'o. Est'is unu voĉ'o, voĉ'o de jun'ul'in'o, kiu lament'ad'is, tamen kun mal'cert'a mal'ĝoj'o, kaj pet'ad'is komplez'o'n kies plen'um'o tamen ebl'e ŝi'n dolor'ig'us. Kaj la tut'a ne'vid'ebl'a hom'amas'o, kaj sankt'ul'o'j kaj pek'int'o'j, ŝajn'is ŝi'n kuraĝ'ig'i daŭr'e antaŭ'e'n'ir'i.

[ pg 022 ]

" Fid'ul'in'o ! kri'is Bon'ul'o Braŭno, kun voĉ'o de angor'o kaj sen'esper'o. Kaj la eĥ'o'j de la arb'ar'o li'n pri'mok'is, kri'ant'e " Fid'ul'in'o ! Fid'ul'in'o !", kvazaŭ mistifik'it'a'j mizer'ul'o'j ŝi'n serĉ'us tra la tut'a sovaĝ'ej'o.

La kri'eg'o de mal'ĝoj'o, koler'eg'o kaj terur'o daŭr'e tra'penetr'is la nokt'o'n kiam la mal'feliĉ'a edz'o re'ten'is la spir'ad'o'n por atend'i respond'o'n. Aŭd'iĝ'is ŝir'kri'o, tuj super'bru'it'e per pli laŭt'a voĉ'ar'murmur'ad'o kiu fad'is en for'a'n rid'ad'o'n, dum la nigr'a nub'o for'bala'iĝ'is, post'las'ant'e super Bon'ul'o Braŭno klar'a'n silent'a'n ĉiel'o'n. Sed io fal'is papili'um'ant'e tra la aer'o kaj kroĉ'iĝ'is al arb'o'branĉ'o. La jun'ul'o man'kapt'is ĝi'n kaj ek'vid'is roz'kolor'a'n ruband'o'n.

" Mi'a Fid'ul'in'o for'ir'is !" li ek'kri'is, post moment'o da stupor'iĝ'o." Sur'est'as la ter'o'n neni'a bon'o. Pek'o est'as nur'a vort'o. Ven'u, diabl'o. Al vi la mond'o est'as trans'don'it'a."

Kaj frenez'ig'it'e pro sen'esper'o, rezult'e de kio li rid'ad'is long'e kaj laŭt'e, Bon'ul'o Braŭno al'pren'is si'a'n baston'o'n kaj re'e sur'voj'iĝ'is, antaŭ'e'n'ir'ant'e tiel rapid'ritm'e ke li ŝajn'is flug'i anstataŭ marŝ'i aŭ kur'i laŭ la arb'ar'a voj'et'o. Pli kaj pli la ir'ej'o mal'mild'iĝ'is kaj morn'iĝ'is kaj mal'klar'e vid'ebl'iĝ'is ĝis fin'fin'e en'tut'e mal'aper'i, post'las'ant'e la jun'ul'o'n en la mez'o de la mal'hel'a sovaĝ'ej'o, ad'e antaŭ'e'n'hast'ant'a'n kun tiu instinkt'o kiu konduk'as mortal'a'j'n hom'o'j'n al malic'o. La tut'a arb'ar'o plen'plen'is je tim'ig'a'j son'o'j - - grinc'ad'o de arb'o'j, hurl'ad'o de sovaĝ'a'j best'o'j, kri'eg'o'j de Indi'an'o'j. Dum'e la vent'o foj'e sonor'ad'is kiel for'a preĝ'ej'a sonor'il'o, foj'e rond'muĝ'is ĉirkaŭ la vojaĝ'ant'o kvazaŭ li'n pri'mok'us la tut'a Natur'o. Sed li mem est'is la ĉef'a horor'aĵ'o de la scen'o kaj nepr'e ne kaŭr'is antaŭ ties ceter'a'j horor'aĵ'o'j.

" Ho ! ho ! ho !" muĝ'is Bon'ul'o Braŭno kiam li'n pri'mok'is la vent'o." Ni aŭd'u kiu el ni rid'os la plej laŭt'e. Ne entrepren'u mi'n tim'ig'i per vi'a'j diabl'aĵ'o'j. Ven'u sorĉ'ist'in'o, ven'u sorĉ'ist'o, ven'u Indi'an'a ŝaman'o, ven'u Satan'o mem, ĉar jen al'ven'as Bon'ul'o Braŭno. Pli bon'e est'u ke vi tim'u li'n ol ke li tim'u vi'n."

Ver'dir'e, tra la tut'a hant'it'a arb'ar'o vid'iĝ'is neni'o pli tim'ig'a ol la figur'o de Bon'ul'o Braŭno. Ad'ad'e li flug'hast'is inter la nigr'a'j pin'arb'o'j, sving'ant'e si'a'n baston'o'n kun delir'a'j gest'o'j, foj'e si'n instig'ant'e el'verŝ'i aĉ'a'j'n blasfem'aĵ'o'j'n, ali'foj'e ek'kri'ant'e tiel rid'eg'e ke la tut'a arb'ar'a son'proviz'o komenc'is eĥ'ad'i li'a'n rid'ad'o'n kiel ĉirkaŭ'ant'a demon'ar'o. La diabl'o aper'ant'a en propr'a form'o est'as mal'pli aĉ'aspekt'a ol tiam kiam li furioz'as en hom'a brust'o. Tial antaŭ'e'n'kur'eg'is laŭ'voj'e la diabl'a disĉipl'o ĝis ek'vid'i antaŭ si, trem'et'ant'a'n inter'arb'e, ruĝ'a'n lum'o'n, sam'e kiel kiam fal'ig'it'a'j trunk'o'j kaj branĉ'o'j de mal'dens'ej'o brul'eg'as kaj supr'e'n'ĵet'as kontraŭ'ĉiel'e'n, je nokt'o'mez'a hor'o, bril'eg'a'n fajr'o'n. Li paŭz'is, dum ripoz'interval'o de la spirit'a tempest'o ĝis tiam li'n antaŭ'e'n'pel'int'a, kaj aŭd'is la ŝvel'ad'o'n de ver'ŝajn'a himn'o, rul'iĝ'ant'a solen'e ek'de for'a distanc'o kvazaŭ sub la pez'o de mult'a'j voĉ'o'j. Li re'kon'is la melodi'o'n. Ĝi est'is kon'at'a melodi'o de la ĥor'o de la vilaĝ'a kun'ven'dom'o. La vers'o fin'sonor'ad'is pez'e, si'n pli'long'ig'ant'e per refren'o, tamen ne de hom'a'j voĉ'o'j, anstataŭ'e de ĉiu'j son'o'j de la sen'lum'ig'it'a sovaĝ'ej'o kun'son'ant'a'j en aĉ'eg'a harmoni'o. Bon'ul'o Braŭno ek'kri'is sed la kri'ad'o mal'son'is en li'a'j orel'o'j pro si'a unison'o kun la kri'ar'o de la sovaĝ'ej'o.

Dum la silent'o - interval'o li ŝtel'ir'is antaŭ'e'n ĝis kiam la lum'o bril'eg'is plen'fort'e [ pg 023 ] sur li'a'j'n okul'o'j'n. Ĉe ekstrem'aĵ'o de mal'plen'ej'o, ĉirkaŭ'lim'ig'it'a de la mal'hel'a arb'ar'mur'o, el'star'is rok'eg'o hav'ant'a krud'a'n natur'a'n simil'ec'o'n al altar'o aŭ predik'ej'o. Ĝi'n ĉirkaŭ'is kvar bril'eg'a'j pin'arb'o'j kies supr'aĵ'o'j brul'ad'is dum ili'a'j trunk'o'j rest'is sen'difekt'e, sam'e kiel kandel'o'j okaz'e de vesper'a kun'ven'o. La foli'ar'amas'o super'kresk'int'a la supr'o'n de la rok'o en'tut'e brul'eg'is, flam'eg'ant'e alt'e en la nokt'o kaj lum'ig'ant'e mal'trankvil'e la tut'a'n kamp'o'n. Ĉiu pend'ant'a branĉ'et'o kaj foli'a feston'o brul'is. Dum la ruĝ'a lum'o lev'iĝ'is kaj fal'is, mult'hom'a kun'ven'int'ar'o altern'e aper'is el la ombr'o, tiam mal'aper'is en ĝi'n, tiam re'nask'iĝ'is, por tiel dir'i, el la mal'hel'o, tuj ek'popol'ant'e la centr'o'n de la sol'ec'a arb'ar'o.

" Serioz'mien'a kaj mal'hel'vest'aĵ'a kompani'o," cit'is Bon'ul'o Braŭno.

Tia'j ili est'is, ver'dir'e. Inter trans'lok'iĝ'ant'e flagr'a'mov'e tie'n kaj re'e'n, inter bril'o kaj mal'bril'o, en'scen'iĝ'is kelk'a'j vizaĝ'o'j vid'ot'a'j la sekv'ont'a'n tag'o'n ĉe la provinc'a konsili'kun'ven'o kaj ceter'a'j kiu'j, el la plej sankt'a'j predik'ej'o'j de la land'o, dimanĉ'o'n post dimanĉ'o, rigard'is pi'a'poz'e ĉiel'direkt'e'n kaj benign'e spekt'ad'is la plen'eg'a'j'n sid'benk'o'j'n. Kelk'a'j asert'as ke la edz'in'o de la provinc'estr'o ĉe'est'is. Almenaŭ ĉe'est'is alt'rang'ul'in'o'j kon'at'a'j de ŝi, kaj edz'in'o'j de estim'at'a'j edz'o'j, kaj amas'eg'o da vidv'in'o'j, kaj bel'a'j jun'ul'in'o'j tim'ant'a'j ke ili'a'j patr'in'o'j ili'n ek'vid'u. Aŭ blind'um'is Bon'ul'o'n Braŭnon la subit'a'j ek'lum'o'j super'flagr'ant'a'j la mal'hel'a'n kamp'o'n aŭ li re'kon'is du dek'o'j'n el la vilaĝ - Sal'em'a'j preĝ'ej'an'o'j fam'a'j pro ili'a apart'a sankt'ec'o. Estim'at'a mal'jun'a Diakon'o Gukino jam al'ven'is kaj atend'is ĉe'kalkan'e de tiu respekt'ind'a sankt'ul'o, si'a ador'at'a pastor'o. Tamen, apud tiu'j serioz'a'j bon'reputaci'a'j pi'ul'o'j, tiu'j preĝ'ej'a'j presbiter'o'j, tiu'j ĉast'viv'a'j sinjor'in'o'j kaj ros'vang'a'j fraŭl'in'o'j, mal'pi'e asoci'iĝ'is diboĉ'em'a'j vir'o'j kaj depravaci'a'j vir'in'o'j, ge'mizer'ul'o'j adept'iĝ'int'a'j al mal'bon'cel'a kaj mal'pur'a mis'far'ad'o kaj eĉ suspekt'at'a'j kiel krim'ul'o'j. Strang'e est'is konsci'i ke la bon'a'j ne apart'iĝ'is dis'de la mal'bon'a'j, ke la sankt'a'j'n ne tim'ig'is la pek'int'o'j. Ankaŭ dis'iĝ'int'a'j inter si'a'j pal'vizaĝ'a'j mal'amik'o'j est'is la Indi'an'a'j ŝaman'o'j, aŭ " paŭvaŭoj ", kiu'j jam oft'e tim'ig'is si'a'n indiĝen'land'a'n arb'ar'o'n per pli da terur'a'j sorĉ'kant'o'j ol iu'j ajn kon'at'a'j en Brit'a sorĉ'art'o.

" Tamen kie est'as Fid'ul'in'o ?" pens'is Bon'ul'o Braŭno kaj, dum esper'o en'ir'is li'a'n kor'o'n, li trem'is.

Ceter'a himn'o'vers'o ek'aŭd'iĝ'is, mal'rapid'a kaj mal'ĝoj'a son'ar'o, tia kia plaĉ'as al la pi'ul'o'j, tamen kun'lig'it'e al tekst'o esprim'ant'a ĉio'n kio'n ni'a karakter'o kapabl'as koncept'i pri pek'ad'o kaj mal'hel'e sugest'ant'e eĉ pli. Mal'kompren'ebl'a'j al nur'a'j hom'o'j est'as la diabl'a'j art'o'j. Vers'o post vers'o kant'iĝ'is. Tamen inter la vers'o'j el'ŝvel'is sovaĝ'ej'a refren'o son'ant'a kiel la plej profund'a ton'o de grand'a orgen'o. Kaj post la fin'a not'o de tiu terur'a himn'o ek'aŭd'iĝ'is son'ar'eg'o pens'ig'ant'a ke la hurl'ant'a vent'o, la hast'ant'a'j river'et'o'j, la muĝ'ant'a'j best'o'j kaj ĉiu ceter'a voĉ'o de la kakofoni'a sovaĝ'ej'o inter'miks'iĝ'is kaj akord'iĝ'is kun la voĉ'o de la kulp'a hom'ar'o honor'ant'a la princ'o'n de ĉio. La kvar brul'ant'a'j pin'arb'o'j supr'e'n'ĵet'is pli alt'a'n flam'o'n kaj mal'klar'e siluet'ig'is aĉ'eg'a'j'n form'o'j'n kaj vizaĝ'o'j'n sur la fum'kron'o'j ŝveb'ant'a'j super la mal'pi'a kun'ven'int'ar'o. En la sam'a moment'o la sur'rok'a fajr'o lanĉ'iĝ'is ruĝ'e supr'e'n, form'ant'e bril'a'n ark'o'n super si'a baz'o kie figur'o nun aper'is. Est'u dir'it'e respekt'eg'e ke la figur'o mult'e aspekt'is, kaj vest'aĵ'e kaj kondut'e, kiel iu serioz'a religi'ul'o de la Nov - Angli'a'j preĝ'ej'o'j.

[ pg 024 ]

" El'konduk'u la konvert'it'o'j'n !" ek'kri'is voĉ'o kiu eĥ'ad'is tra la kamp'o kaj for'rul'iĝ'is en la arb'ar'o'n.

Aŭd'int'e tiu'n al'vok'o'n, Bon'ul'o Braŭno antaŭ'e'n'paŝ'is el la arb'ar'ombr'o kaj al'proksim'iĝ'is la kult'an'ar'o'n kun kiu li sent'is abomen'a'n frat'ec'o'n pro la simpati'o'n kiu spert'is pri ili ĉiu malic'aĵ'o de li'a kor'o. Preskaŭ li pov'int'us ĵur'i ke invit'is li'n antaŭ'e'n'ven'i la form'o de li'a mort'int'a patr'o mem, rigard'ant'e mal'supr'e'n ek'de fum'kron'o, dum vir'in'o hav'ant'a mal'klar'a'j'n trajt'o'j'n de sen'esper'o etend'is ĵet'gest'e la brak'o'n por li'n avert'i ne antaŭ'e'n'ven'i. Ĉu est'is li'a patr'in'o ? Sed nepr'e mank'is al li la pov'o re'tir'iĝ'i unu'nur'a'n paŝ'o'n aŭ rezist'i, eĉ pens'ad'e, kiam la pastor'o kaj bon'a mal'jun'a diakon'o Gukino man'kapt'is li'a'j'n brak'o'j'n kaj li'n konduk'is al la flam'bril'a rok'altar'o. Tie'n al'ven'is ankaŭ la magr'a form'o de vual'it'a vir'in'o, konduk'it'a inter Gudino Klojso, tiu pi'a instru'ist'in'o pri la katekism'o, kaj Mart'in'o Karjero, kiu antaŭ'e ricev'is la promes'o'n de la diabl'o ke ŝi far'iĝ'u Reĝ'in'o de Infer'o. Ne'brid'it'a vir'in'aĉ'o est'is ŝi. Kaj jen star'is la prozelit'o'j sub la fajr'a baldaken'o.

" Bon'ven'o'n, mi'a'j infan'o'j !" dir'is la mal'hel'a figur'o," al la komuni'o de vi'a ras'o. Vi fin're'kon'is, jam tiel jun'aĝ'e, vi'a'n natur'o'n kaj vi'a'n destin'o'n. Kar'a'j infan'o'j mi'a'j, rigard'u mal'antaŭ vi !"

Ili turn'iĝ'is kaj, kvazaŭ vid'at'e flagr'ant'e en tavol'o da flam'o'j, ek'montr'iĝ'is la diabl'o'kult'an'o'j, port'ant'e sur'vizaĝ'e mal'hel'e bril'ant'a'j'n bon'ven'rid'et'o'j'n.

" Jen," daŭr'ig'is la zibel'kolor'a form'o," ĉiu'j tiu'j respekt'at'a'j de vi ek'de vi'a jun'aĝ'o. Vi juĝ'is ili'n pli sankt'a'j ol vi mem kaj kaŭr'is antaŭ propr'a pek'ad'o, ĝi'n kompar'ant'e kun ili'a'j viv'o'j de bon'farad'o kaj preĝ'em'a'j ĉiel'direkt'a'j aspir'ad'o'j. Tamen jen ili star'as ĉiu'j part'o'pren'ant'e en mi'a ador'ant'a asemble'o. Ĉi - nokt'e vi ek'rajt'os ek'sci'i ili'a'j'n sekret'a'j'n far'o'j'n: kiel griz'barb'a'j presbiter'o'j de la preĝ'ej'o flustr'is diboĉ'a'j'n vort'o'j'n al la jun'a'j serv'ist'in'o'j de si'a'j dom'o'j; kiel mult'a'j vir'in'o'j, sopir'ant'e sur'port'i vidv'in'a'j'n lament'o'vest'aĵ'o'j'n, hav'ig'is trink'aĵ'o'n al si'a'j edz'o'j je la en'lit'iĝ'hor'o, tiu'manier'e ebl'ig'ant'e tiu'j'n spert'i si'a'j'n last'a'j'n dorm'ad'o'j'n sur ili'a'j sen'o'j; kiel sen'barb'a'j jun'ul'o'j hast'is hered'i la riĉ'ec'o'n de si'a'j patr'o'j; kaj kiel bel'a'j fraŭl'in'o'j - - ne ruĝ'iĝ'u, kar'ul'in'o'j mi'a'j - - el'fos'is et'a'j'n tomb'o'j'n en la ĝarden'o kaj invit'is mi'n, kiel unu'nur'a'n gast'o'n, ĉe'est'i la en'ter'ig'o'n de la beb'o. Per'e de la kompat'o kiu'n vi'a'j hom'a'j kor'o'j sent'as pri pek'ad'o, vi spur'trov'os ĉiu'j'n ej'o'j'n - - ĉu preĝ'ej'a'j'n, dorm'ĉambr'a'j'n, strat'a'j'n, kamp'a'j'n aŭ arb'ar'a'j'n - - kie krim'o okaz'is kaj vi ek'ĝoj'os pri'konsci'ant'e ke la tut'a ter'o est'as unu'nur'a pek'o'makul'o, unu'nur'a sang'ej'o. Eĉ pli ol tio. Okaz'os al vi penetr'i, en ĉiu sin'o, la profund'a'n mister'o'n de pek'ad'o, la font'o'n de ĉiu'j malic'a'j art'o'j, kaj kiu sen'el'ĉerp'iĝ'e proviz'as hom'o'j'n per pli da mal'bon'a'j instig'o'j ol kapabl'as okaz'ig'i en konkret'a farad'o la kun'ig'it'a hom'ar'a pov'ar'o, la tut'a nepr'a potenc'o mi'a. Kaj nun, mi'a'j infan'o'j, rigard'u vi'n unu la ali'a'n."

Kiam ili plen'um'is la pet'o'n, laŭ la fajr'bril'o de la infer'de'ven'a'j torĉ'o'j la mizer'ul'o ek'vid'is si'a'n Fid'ul'in'o'n, kaj la edz'in'o si'a'n edz'o'n, trem'ant'a'j'n ambaŭ antaŭ tiu mal'sankt'a altar'o.

" Jen, ĉi - tie vi star'as, mi'a'j infan'o'j," dir'is la figur'o en profund'a'j kaj solen'a'j ton'o'j, preskaŭ mal'ĝoj'a'j pro ili'a sen'esper'a aĉ'ec'o, kvazaŭ li'a iam'a anĝel'a natur'o pov'us daŭr'e pri'lament'i ni'a'n mizer'a'n ras'o'n. De'pend'ant'e unu de la kor'o de la ali'a, vi jam [ pg 025 ] ankoraŭ esper'is ke virt'o est'as pli ol nur'a rev'o. Nun vi est'as sen'tromp'ig'it'a'j. Malic'o est'as la natur'o de la hom'ar'o. Neces'as ke malic'o est'u vi'a sol'a feliĉ'o. Bon'ven'o'n de'nov'e, mi'a'j infan'o'j, al la komuni'o de vi'a ras'o."

" Bon'ven'o'n !" ripet'is la diabl'o'ador'ant'o'j en unu kri'eg'o de sen'esper'o kaj triumf'o.

Kaj jen ili star'is, la sol'a par'o, laŭ'ŝajn'e, ankoraŭ hezit'ant'a sur la rand'o de mal'bon'farad'o en ĉi - tiu mal'hel'a mond'o. Natur'a basen'o kuŝ'is en la rok'o. Ĉu ĝi en'hav'is akv'o'n ruĝ'ig'it'a'n per la nebul'ard'a lun'o ? Ĉu tem'is pri sang'o ? Ĉu pri likv'aĵ'a flam'o ? Ĉi - en'e la form'o de la malic'o merg'is la man'o'n kaj si'n pret'ig'is kuŝ'ig'i la bapt'o'sign'o'n sur ili'a'j'n frunt'o'j'n por ke ili part'o'pren'u en la mister'o de la pek'ad'o, pli konsci'ant'e pri la sekret'a pek'ad'o de ali'a'j, kaj far'a kaj pens'a, ol ili pov'us nun pri'konsci'i propr'a'n pek'ad'o'n. La edz'o direkt'is sol'a'n rigard'o'n al si'a pal'vizaĝ'a edz'in'o kaj Fid'ul'in'o al li. Kiu'j'n mal'pur'a'j'n mizer'ul'o'j'n la sekv'ont'a rigard'o el'montr'us unu al la ali'a dum ili trem'aĉ'as sam'temp'e pri tio kio'n ili vid'as kaj tio kio'n ili vid'ig'as ?

" Fid'ul'in'o ! Fid'ul'in'o !" ek'kri'is la edz'o." Supr'e'n'rigard'u, ĉiel'direkt'e'n, kaj kontraŭ'star'u la malic'ul'o'n !"

Ĉu Fid'ul'in'o obe'is li ne sci'is. Apenaŭ fin'parol'int'e, li konsci'is trov'iĝ'i mez'e de trankvil'a nokt'o kaj sol'ec'o, aŭskult'ant'e vent'o'muĝ'ad'o'n for'kviet'iĝ'i pez'mov'e tra la arb'ar'o. Li ŝancel'iĝ'is kontraŭ la rok'o'n, sent'is ties mal'varm'o'n kaj mal'sek'o'n. Dum'e, pend'ant'a arb'o'branĉ'et'o, antaŭ'e en'tut'e flam'ant'a, asperg'is li'a'n vang'o'n per eg'e mal'varm'a ros'o.

La sekv'int'a'n maten'o'n jun'a Bon'ul'o Braŭno en'ir'is mal'rapid'e la strat'o'n de vilaĝ'o Sal'em'o, ĉirkaŭ'rigard'ant'e fiks'e kiel mistifik'it'o. La bon'a mal'jun'a pastor'o, pied'promen'ant'e laŭ'long'e de la tomb'ej'o por nask'ig'i maten'manĝ'a'n apetit'o'n kaj pri'medit'i si'a'n predik'o'n, al'juĝ'is ben'o'n al Bon'ul'o Braŭno, preter'pas'ant'e. La jun'ul'o for'tir'iĝ'is dis'de la respekt'at'a sankt'ul'o kvazaŭ dezir'ant'e evit'i anatem'o'n. Mal'jun'a Diakon'o Gukino preĝ'is ĉe'hejm'e kaj la sankt'a'j vort'o'j de li'a preĝ'o aŭd'iĝ'is tra la mal'fermat'a fenestr'o." Al kiu Di'o la sorĉ'ist'o pov'as preĝ'i ?" dir'is Bon'ul'o Braŭno. Gudino Klojso, tiu bon'eg'a alt'aĝ'a Krist'an'in'o, star'is en la fru'hor'a sun'lum'o de si'a fenestr'o'lat'aĵ'o, katekiz'ant'e knab'in'et'o'n al'port'int'a'n al ŝi pind'o'n da nov'maten'a lakt'o. Bon'ul'o Braŭno for'kapt'is la infan'o'n kvazaŭ el la al'pren'o de la diabl'o mem. Ĉirkaŭ'ir'ant'e la strat'angul'o'n apud la kun'ven'dom'o, li ek'vid'is la kap'o'n de Fid'ul'in'o kun ties roz'kolor'a'j ruband'o'j, kiu el'spekt'ad'is anksi'e, kaj kiu tiel ĝoj'iĝ'is ek'vid'int'e li'n ke ŝi kur'is salt'paŝ'e laŭ la strat'o kaj preskaŭ kis'is la edz'o'n antaŭ la tut'a vilaĝ'o. Tamen Bon'ul'o Braŭno en'rigard'is sever'e kaj mal'feliĉ'e ŝi'a'n vizaĝ'o'n kaj preter'pas'is sen'salut'e.

Ĉu Bon'ul'o Braŭno ek'dorm'is en la arb'ar'o kaj nur pri'sonĝ'is sovaĝ'a'n sorĉ'ist'in'kun'ven'o'n ?

Tiel est'u, se vi dezir'as. Tamen est'is sonĝ'o, ho, ve !, en'hav'ant'a malic'a'n aŭgur'o'n por Bon'ul'o Braŭno. Sever'a, mal'ĝoj'a, mal'hel'mien'e medit'em'a, mal'fid'em'a, eĉ sen'esper'a vir'o li far'iĝ'is ek'de la nokt'o de tiu tim'ig'a sonĝ'o. En dimanĉ'o, kiam la preĝ'ej'an'ar'o kant'is sankt'a'n psalm'o'n, li ne pov'is aŭskult'i ĉar konkur'ant'a himn'o pri pek'ad'o ating'is en laŭt'a hast'o li'a'j'n orel'o'j'n, super'bru'ant'e la kar'a'n melodi'o'n. Kiam la pastor'o parol'is el la predik'ej'o kun fort'o kaj ard'a elokvent'o, kun li'a man'o sur la mal'ferm'it'a [ pg 026 ] Bibli'o, pri la sankt'a'j ver'o'j de ni'a religi'o, kaj pri sankt'ul'ec'a'j viv'o'j kaj triumf'a'j mort'o'j kaj pri est'ont'a feliĉ'eg'o aŭ ne'dir'ebl'a mizer'o, tiam Bon'ul'o Braŭno pal'iĝ'is, tim'ant'e ke la tegment'o fal'u tondr'o'bru'e sur la griz'a'n blasfem'ant'o'n kaj la aŭskult'ant'o'j'n. Oft'e, vek'iĝ'int'e subit'e je nokt'o'mez'o, li for'tir'iĝ'is dis'de la sin'o de Fid'ul'in'o. Maten'e kaj vesper'e, kiam la famili'o sur'genu'iĝ'is por preĝ'i, li kun'tir'is la brov'o'j'n grimac'a'mien'e kaj rigard'is sever'e si'a'n edz'in'o'n kaj for'turn'iĝ'is. Kaj kiam li fin'viv'is post long'a temp'o kaj transport'iĝ'is al si'a tomb'o kiel aĝ'o'griz'a kadavr'o, akompan'at'e de Fid'ul'in'o, nun mal'jun'ul'in'o, kaj ge'fil'o'j kaj ge'nep'o'j, en bon'a procesi'o, kaj ne mal'mult'a'j najbar'o'j, neni'a'n esper'plen'a'n vers'o'n oni ĉiz'is sur li'a'n tomb'o'ŝton'o'n ĉar li'a mort'o'hor'o est'is Mal'ĝoj'o.